Leidse kunstenaars kraken
deel van het K&O-complex
Na vijf uur een commissie
met drie vraagtekens...
Na 30 tot 40 glazen
bier achter stuur
kost nog géén
Ook Hollandse Constructie Gr<
Samenwerking vier
apparatenfabrieken
AFSCHEID
DSMACKAAY
VANL.S.G.
A. J. Stolp
overleden
Sterke
winst
daling
Leidsche
Wol NV
Wie het weet mag het zeggen
DINSDAG 6 FEBRUARI 1973
LEIDEN
LEIDEN Een groep van tien Leidse kunstenaars heeft gis
teravond de oude, aan de Caeciliastraat gelegen kloosterschool,
dat deel uitmaakt van het K O-complex, gekraakt. De kun
stenaars zijn tot deze actie, die zorgvuldig was voorbereid en
volkomen geruisloos verliep, overgegaan, omdat zij niet langer
slachtoffer willen zijn van de ateliernood in deze stad.
vooral kwalijk, dat zij zich nooit tot school zo
het uiterste heeft ingespannen
Door
Pieter C. Rosier
mogelijk 2
seren. De groep van tien is bereid om
de kloosterschool, die al ruim drie
jaar leeg staat, zelf op te knappen Rotterdam,
en er ook huur voor te betalen. De
kunstenaars vinden hun actie, gezien
de moeilijke situatie, waarin zij al
jarenlang geplaatst zijn, zeker ge-
LEIDEN Vier fabrieken van
apparaten en installaties voor de
chemische .petrochemische en aan
verwante industrie gaan samenwer
ken bij de export. Het zijn:
Bronswerk ketel- en appara
tenbouw BV, Amersfoort (behorend
tot de VMF».
Hollandse Constructie Groep
BV, Leiden (behorend tot de HBG>.
Nederlandse Constructiebedrijven
en Machinefabrieken <N CM) BV,
Gouda (behorend tot de VBN)
Rijn-Schelde-Verolme Machine
fabrieken en Scheepswerven N.V.,
het gebrek aan atelierruimte op te reohtvaardigd, temeer omdat K&O
heffen. Zij menen in het drie verdie- met de ruimte in de oude klooster-
pingen tellende kloostergebouw een school voorlopig niets kan doen. Ze
geschikte woon- en werkgelegenheid
te hebben gevonden. De kunstenaars
hopen dat de gemeente begrip
zijn er bij de voorbereiding van deze
kraakactie van uit gegaan, dat de
voorgenomen verbouwing van het
kunnen brengen voor hun moeilijke kloostergebouw tot cultureel centrum
in verband met de zorgwekkende fi
nanciële positie van de gemeente op
korte termijn niet verwezenlijkt kan
worden. Het kloosterhuis is er vol
gens hen voor geknipt, ook al in ver
band met de lichtval, om als atelier-
ruimte dienst te doen. De groep
hoopt als 'naaste buur' van K&O ook
op de sympathie van de Leidse Volks
universiteit. De actie voerende kun
stenaars hebben de voorzitter var.
K&O, prof A. Brouwer, nog dezelfde
avond teiefonisoh op de hoogte ge
steld van de situatie. De actie heeft
de volledige steun van de voorzitter
de Stichting Kunstenaarshuis-
LEIDEN In verband met zijn
vertek naar het Overijsselse Lemele
heeft ds. P. J. Mackaay gisteravond
afscheid genamen als voorzitter van vesüng, Bert"oöstennan7~Het D~66-
L.S.G. In zijn toespraak herinnerde raadslid juicht de actie daarom toe
LEIDEN Een 35-jarige steigerbouwer uit Leiden was, zo
las de kantonrechter, mr. J. I. van Dijke, in diens dossier, al
diverse malen eerder veroordeeld wegens het besturen van
een auto zonder in het bezit van een rijbewijs te zijn en het
maken van min of meer grove verkeersovertredingen. "Des
ondanks reed u weer met een auto rond en nog wel, volgens
uw eigen verklaring na het drinken van zo'n 30 a 40 glazen bier.
Bovendien liep er op diie auto geen
W.A.-verzekering", stelde de rechter
ditmaal aan de hand van het proces
verbaal vast. Dat verdachte weder
om met een auto eigendom van
zijn broer de weg op was gegaan,
kwam aan 't licht nadat hy op de
Beestenmarkt enige geparkeerde
auto's had aangereden en flink be
schadigd. Zijn broer kreeg eveneens
twee "bonnen", omdat hij hem met
zijn onverzekerde auto had la
ten rijden. "Mijn broer treft geen
schuld. Hij wist van niets. Want ik
pakte de sleutels stiekum weg", zo
trachtte de steigermaker zijn broer,
een 30-jarige metselaar, vrij te plei
ten. "Uw broer had de sleutels zo
goed moeten opbergen, dat U er niet
de stuurinrichting in ondeugdelijke
staat verkeerde en het chassis op vele
plaatsen totaal was doorgeroest. "U
reeds dus met een gevaarlijk vehi
kel", stelde de rechter vast. Aan het
clandestiene ryden van deze ver
dachte kwam een einde doordat hij
op de Willem de Zwijgerlaan te
Oegstgeest in een slip raakte en
daarbij een lantaarnpaal ramde.
"Dat zal wed niet de eerste en enige
keer zijn geweest, dat u met die auto
de wegen onveilig maakte", veronder-
dat het ryden zonder rijbewijs hand stelde de officier. Verdachte protes-
Zonder rijbewijs
over hand toeneemt.
In de eerste zaak kwam naar vo
ren, dat een 22-jarige bloemenhan
delaar uit Leiden zonder rijbevoegd
heid met zijn auto rondtufte en bo
vendien niet in het bezit was van een
W.A.-verzekerine en kentekenbewijs.
Hy liep „tegen de lamp" omdat hy
op de Morssingel een botsing veroor
zaakte. Hij moest de feiten uiter
aard toegeven.
"Ook deze verdachte behoort tot de
clandestiene autorijders, die een ont
stellend gebrek aan verantwoorde-
teerde niet. Even later protesteerde
hy wel. Tegen de zijns inziens veel
te hoge eis: een voorwaardelijke
hechtenisstraf van twee weken met
een proeftijd van twee jaar en een
totale geldboete van f 210 subs 21
dagen.
"Gezien de ernst van uw overtredin
gen heb ik een onvoorwaardelijke
vrijheidsstraf overwogen. Ik zal het Mackaay nog eens uitvoerig, hoe hij
de vice-voorzitter, dr. J. H. Meilink
eraan, dat ds. Mackaay niet minder
dan 17 jaar de voorzittershamer van
het LSG hanteerde.
In die tijd is schaakgrootmeester
M. M. Botwinnik vier maal op bezoek
geweest. Eerst gaf de Russische
schaker een simultaanseance bij wel
ke gelegenheid hij het erelidmaat
schap van het LSG ontving. In 1965
deed Botwinnik mee aan de acht-
kamp van het Noteboomtoernooi in
Noordwijk. In 1969 gaf hij een klok-
séance in „Het Witte Huis". Het jaar
daarop was hij weer in Leiden voor
een vierkamp met Boris Spasski,
Bent Larsen en Jan Hein Donner.
-Gedurende het voorzitterschap van
ds. Mackaay verhuisde het LSG vier
maal. De laatste maal was in janu
ari van dit Jaar. Het nieuwe home
werd toen en is nu de zaal van de
Rijnlandflat.
De scheidende voorzitter ontving
een cadeau-bon als afscheidsge
schenk, terwijl zijn vrouw in de bloe
men werd gezet. Ds. Mackaay werd
het lidmaatschap van verdienste
aangeboden.
In zijn afscheidswoord vertelde ds.
omdat enerzijds een belangrijke groep
Leidse kunstenaars met het klooster -
huis geholpen is en anderzijds K&O
nu niet langer een groot deel van
haar ruimte hoeft te zien vervallen.
Deze samenwerking werd reeds
aanbevolen in een rapport van vo
rig jaar over de perspectieven van
de Nederlandse apparatenbouw voor
de procesindustrie, uitgebracht op
initiatief van de Federatie me
taal- en electrotechnische industrie
FME.
De samenwerking heeft ten doel
de export te vergroten door kwali
tatief, kwantitatief en wat variatie
en bereik van de produkten betreft,
gebundeld op te treden.
De ondernemingen menen, dat
hun kansen groter zullen zijn, om
dat zij nu in staat zijn een zo groot
mogelijke sortering van produkten
aan te bieden en volledige fabrieks-
installaties te leveren. Zij zullen
zich krachtiger tegenover buiten-
LEIDEN Terwijl hij met zijn
Hij betreurt het evenwel, dat zulk echtgenote in Oostenrijk op vakantie
soort urgente zaken ook in een stad
als Leiden steeds opnieuw afgedwon
gen moeten worden.
was is gistermiddag plotseling over
leden de heer A. J. Stolp (34) pen
ningmeester van de Stichting Huis
vesting werkende jongeren.
GEEN LAST De heer Stolp, die indertijd bij het
eveneens plotseling overlijden van
s adjunct-directeur Tjitte zijn vader oud-wethouder van Lei-
bii kon. Hem treft dus wel degelijk lijkheidsgevoel aan de dag leggen",
schuld", diende "mevrouw de offi
cier", mej. mr. A. Heiwig, verdachte
van repliek.
Omdat verdachte kennelijk onge
voelig was voor vaak vrij hoge
geldboeten, eiste zij ditmaal naast
een geldboete van f 200 subs. 20 da
gen een onvoorwaardelijke hech
tenisstraf voor de tijd van twee we
ken alsmede een dito straf doch voor
waardelijk met een proeftijd van twee
jaar.
"Dat is nogal wat", aldus verdach-
tes laatste woord.
"Inderdaad" antwoordde de kan
tonrechter. "Maar wat u weer uit
haalde was bijzonder ernstig en voor
een geldboete schijnt u nu eenmaal
ongevoelig te zijn".
Na de geldboete tot f 100 subs. 10
dagen te hebben teruggebracht, von
niste hij geheel conform.
De metselaar werd conform de eis,
veroordeeld tot een boete van f 200
subs. 20 dagen en de voorwaardelijke
intrekking van zijn rijbewijs voor de
tijd van zes maanden met een proef
tijd van twee jaar.
zei de officier in haar requisitoir,
dat resulteerde in de eis van een on
voorwaardelijke hechtenisstraf van
één week, een voorwaardelijke hech
tenisstraf van twee weken met een
proeftijd van bwee jaar en een totale
geldboete van f 250 subs. 25 dagen.
"Ik ben inderdaad fout geweest.
Maar zo'n straf is toch wel te hoog",
protesteerde verdachte.
Hoewel de kantonrechter de eis
niet "veel te hoog vond" ("wat u
deed .was gevaarlijk en volstrekt on
toelaatbare)liet hij de onvoor
waardelijke hechtenisstraf ditmaal
nog achterwege en stelde hier een
geldboete van f 150 subs. 15
in de plaats. Voor het overige
niste hij conform.
"Ga nu niet meer met die auto op
stap, anders moet u als u weer be
trapt wordt, onherroepelijk twee we
ken gaan zitten", zo waarschuwde hy
verdachte.
Zonder in het bezit te zijn van een
rijbewijs begaf ook een 22-jarige
automonteur uit Leiden zich op weg
en nog wel met een auto waarvan
ditmaal nog bij de geëiste straf laten
en daarmee kunt u uiterst tevreden
zyn", zo beantwoordde de kanton
rechter verdachtes protest. Waarna
hij geheel conform vonniste.
Te hoge snelheid
"Ik reed niet zo hard. Ik wist al
leen niet, dat die bocht zo scherp
was en werd daardoor volkomen ver
rast", aldus het "pleidooi" van een
22-jarige monteur uit Noordwijk. Hij
moest zich verantwoorden voor het
fedt, dat hij volgens de getuigen
destijds met een veel te hoge snel
heid over de Oegstgeesterweg reed en
daardoor uit de bocht en tegen een
tegenligger was gevlogen. "U reed
wel veel te hard en gezien het feit,
dat beide auto's vrijwel totaal ver
voorzitter van het LSG was gewor
den. Toen hij nog maar een jaar lid
van het LSG was, werd hem ge
vraagd het voorzitterschap op zich
te nemen, want zoals hij zei„Ik kan
niet zo goed schaken". Waarop de
leden toentertijd reageerden met:
„Wij schaken nog wat beter, maar
jij kan goed praten, want het is je
vak".
Tot september zaJl dx. Meilink pro
beren de taak van voorzitter van het
LSG even voorbeeldig als ds. Mac
kaay dat deed te vervullen. Daarna
zullen nieuwe verkiezingen worden
gehouden.
Weber zei vanochtend in een com
mentaar op de kraakactie geen cent
last van de kunstenaars te hebben
gehad.
Hij verklaarde he,t wel jammer te
vinden dat geen van de in het pand
verblijvende kunstenaars eerder met
K&O over deze kwestie contact heeft
opgenomen. Hij noemde de toestand,
waarin het oude schoolgebouw op het
ogenblik verkeert, levensgevaarlijk.
„De krakers beseffen kennelijk niet
voldoende dat ze er veel gevaar op
lopen. Toen ik er laatst een kijkje
nam kwam er plotseling van een van
de bovenverdiepingen een radiator zo
maar naar beneden". De adjunct
directeur van K&O was overigens
gisteravond al door de politie ervan
in kennis gesteld dat er 'vreemd volk'
in het oude gebouw was gesignaleerd.
Hij heeft op zyn beurt vanochtend de
den aan het hoofd kwam te staan
van het accountantskantoor Stolp,
was VQoral ook in A.R.-kringen een
bekende figuur.
Deskundigen terug De Joegosla
vische leiders hebben gisteren maat
regelen aanbevolen om hooggekwali
ficeerd personeel in het buitenland
zoals ingenieurs en artsen, over te
halen naar Joego-Slavië terug te ke
ren en de banden van deze mensen
met hun land te versterken.
Ambassadeur vraagt ontslag De
Chileense dichter Pablo Neruda die
de Nobelprijs voor letterkunde heeft
gekregen, heeft ontslag gevraagd als
ambassadeur van Chili in Frankrijk.
President Allende van Chili die dit
politie er van op de hoogte gebracht, °P een massabijeenkomst in Santia-
dat er zich nog steeds een groep
jongeren in het complex bevond.
Het Bureau Voorlichting van de
gemeente Leid'en kon vanochtend
niet meedelen of er al of niet maat
regelen tegen de bezetters worden
ondernomen.
go bekendmaakte, zei dat Neruda
om ontslag had verzocht omdat hij
in Chili wil zijn nu het linkse ver
bond voor zo'n grote krachtmeting
staat met de uit conservatieven en
centrumgroeperingen bestaande op
positie.
landse opdrachtgevers kunnen
stellen en meer invloed kunnej
oefenen bij de Nederlandse ai
teiten die zeggenschap over de
lening van exportfaciliteiten
ben. Aldus wordt in een comi
que meegedeeld.
Het secretariaat van het i
orgaan is gevestigd in het ka
van de Federatie metaal- en
trotechnische industrie FME k
Haag.
LEIDEN In de eerste
maanden van het boekjaar
1973 van de Leidsche Wolspii
NV (Neveda) is de winst
van f. 1.36 min tot f 0,75 min.
gebruikelijke interim dividend
6 pet. zal het bestuur onverai
handhaven zonder daaraan evi
conclusies ten opzichte van het
dividend te verbinden, aldus
bericht van het bedrijf.
Over het vorige boekjaar wei
totaal 20 pet. dividend in coi
ten uitgekeerd en 5 pet. in aa
len. In de eerste negen maa
(april tot en met december
komt het exploitatieresultaat u
f 2,0 min tegen bijna f 3,1 n
dezelfde periode van het vorige
Jaar. De winst voor belastinges
draagt f 1,4 min (f 2,5 mini
De sterk gestegen wolprijzei
daarmee verband houdende t
houdendheid bij de afnemers ei
zachte najaars- en winterweer
ben de verwachtingen van een
gende omzet niet bewaarheid
omzet in de genoemde periode is
gedaald en wel met ongeveer
de nadelige factoren zijn van
vloed geweest op het resultaat,
bestuur noemt het behaalde
saldo niettemin „nog alleszins bi
digend". Het verschilt tussen de
koopwaarde van de aanwezige i
raden en de marktprijs aan het
van 1972 is ongeveer f 3.5 mil
De realisering van dit bedrag is
ter afhankelijk van de mogelijk
tot doorberekening in de verk
prijzen.
Vergeleken met 1971 bedroege
stijgingen van de wolprijzen
175 tot 200 pet. In deze situatie
bijzondere aandacht gevraagd
de instandhouding van de liquii
om de continuïteit niet te verst
aldus het bestuur van Leidsche
spinnerij.
ADVERTENTIE
Zuinig zijn De Turkse minis
ter voor Energie Kodamanogloe heeft
nield werden, mag u nog blij zijn, dat gisteren een beroep gedaan op alle
er geen doden zyn gevallen", kwam burgers om zuinig om te gaan met
t- de rechter tot de conclusie. "Een zeer elektrische verwarming en verlich-
ernsbige overtreding. Als u weer eens ting, aangezien het energietekort,
zo iets uithaalt komt uw rijbewijs ab- steeds grotere omvang aanneemt als
soluut in het geding", aldus de offi- gevolg van de aanhoudende droogte.
Hij zei dat het offer van de bevol
king noodzakelijk is om te zorgen,
De kantonrechter zag geen reden dat de Turkse industrie niet zonder
tot enige clementie en vonniste der- elektriciteit zou komen te zitten. Wa-
halve conform. Waaraan hy nog de terkrachtcentrales werken op halve
LEIDEN Op papier is de "bre
de commissie" die het onderzoek dat
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten gaat houden naar opbouw
en werking van het Leidse bestuur
lijke en ambtelijke apparaat sa
mengesteld. In de nraktijk kunnen
er nog wel een paar verrassingen
volgen. Want na een maar liefst vijf
uur durende, door twee schorsingen
van ruim drie kwartier en één van
tien minuten opgeluisterde raadsver
gadering vroegen drie gekozenen om
uitstel van beslising. Elsgeest (pro
testants-christelijk) en In 't Veld
(PvdA) wensten nog 24 uur na te
denken over de vraae of ze al of niet
KVP-er Driessen verwoordden de
mening die later door de meerder
heid van de raad bleek te worden
aangehangen: de raad zou de leden
van de commissie moeten kiezen, en
burgemeester Vis zou geen voorzit
ter mogen worden. De andere pun
ten die de raad naar voren bracht
konden na korte of langere dis
cussie genade vinden in de ogen
van B. en W.
Het college ging akkoord met de
wens van de raad om ook een amb
tenaar van de dienst gemeentewer
ken in de commissie op te nemen,
had geen bezwaar tegen opneming
i directeur financiën. De chef van
in de commissie willen. Wethouder de dienst personeelszaken mocht
Harmsen, die voorzitter zou moe
ten worden, vroeg zelfs 48 uur be
denktijd.
Twee breekpunten maakten de ver
gadering gisteren tot één uur de
ergste die de Leidse raad ooit heeft
meegemaakt. PvdA-er In 't Veld en
voor het college van stemhebbend lid
tot adviserend lid worden, en als hielden eveneens voet bij stuk. De
trekken.
Verder ging het college niet. Wet
houder Harmsen van personeelsza
ken: "U wilt de raad haar eigen
vertegenwoordigers laten kiezen. De
adviesraden mogen zeggen wie zij
als vertegenwoordiger in de commis
sie willen zien. Maar het college gunt
u datzelfde recht niet".
Nietes-welles
Het eindeloze nietes-wellesspelle-
tje dat de avond behalve de schor
singen vulde, veranderde niets aan
de standpunten van beide partijen.
Het college bleef erbij dat het zelf
wilde uitmaken wie er als haar ver
tegenwoordigers in de commissie
zouden komen, Driessen en In 't Veld
secretaris mocht een man van het
organisatiebureau van de VNG fun
geren. Hij zou wel snel moeten wor
den opgevolgd door de organisatie
raadsleden kwamen daarom na drie
ronden met een serie voorstellen tot
wijziging van het voorstel van B. en
W. Toen alle raadsleden zich had-
deskundige die de gemeente wil aan- den uitgesproken bleek dat B. en W.
niet de leden van de commissie
buiten de raadsleden zouden benoe
men.
Van het college van B. en W.
zou er slechts één vertegenwoordi
ger komen in de persoon van wethou
der Harmsen, die daarop om be
denktijd vroeg. Als iedereen mocht
besluiten tóch in de commissie zit
ting te nemen zal zij er als volgt uit
gaan zien:
de raadsleden Van Aken en In 't
Vele' «PvdA), Elsgeest en Ampt-
meijer (PSP) de laatste met één
stem meer dan DS'70-er Zunderman.
de ambtenaren V. d. Poel (ge
meentesecretaris), Visser Ten Na
pel als voorzitter van het instituut,
van de hoofden van dienst en Vos.
Als adviserende leden de ambte
naren V. d. Velde en gemeenteac
countant Batenburg.
twee mensen van de vereniging
van Nederlandse Gemeenten, van
wie één tijdelijk als secretaris.
Seven-Up.de beste manieromje dorstte lessen, kost 99 cent
Als trouw volger van de ge
beurtenissen in de Leidse
raadszaal verbaas ik me zo
langzamerhand vrijwel nergens
meer over. Vrijwel, want er is
één ding dat me telkens weer
met stomheid slaat: dat er al
tijd wel mensen op de publieke
tribune zitten, en, wat nog won
derlijker is, dat ze de hele
avond blijven zitten. Boven
aardse belangstelling voor het
politiek gebeuren of het ont
breken daarvan in Leiden,
of openbare zelfkastijding op
ideële gronden? Of misschien,
zoals gemeente-voorlichter Le-
lieveldt het gisteravond noem
de. het "vaste avondje erger
nis", een soort Barend Servetef
fect?
Wat het ook moge zijn, de
dapperen hielden weer stand.
Als dank voor hun uithou
dingsvermogen kregen ze aan
het eind van de avond een
overwinning van KVP en PvdA
te zien, waarvan nog lang niet
zeker is of het geen Phyrrus-
overwinning zal zijn, een zege
die zo grote schaduwzijden
heeft dat men nauwelijks van
een zege kan spreken.
Want waar gaat het allemaal
om? "Ons ambtelijk en het be
stuurlijk apparaat werkt niet
naar behoren", roept Leiden al
Jaren. "Kan het niet wat doel
matiger, wat goedkoper ook"?
Er wordt een instelling ge
vonden, die de zaak zal gaan
doorlichten, het onderzoekbu
reau van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten. Leiden
wil echter daadwerkelijk mee
denken en doen, en besluit een
"begeleidende" commissie in het
leven te gaan roepen. In die
commissie moeten de groeperin
gen die bij het onderzoek be
trokken zijn zitting hebben.
Voorwaar een loffelijk streven.
Dit idee wordt uitgewerkt, op
de raadsagenda gezet, en
En toen ging het mis. De raad
••'1 ook bil dp benoeming van
leden van het college een vin
ger in de pap hebben, het colle
ge is daarvan niet gediend. De
raad wint, maar de enige geko
zene uit het college, wethouder
Harmsen van personeelszaken,
die al heeft aangekondigd dat
het wel eens nare gevolgen kan
hebben als de raad aan de be
voegdheid van het college om
zelf mensen te kiezen komt
vraa>gt om 2 dagen uitstel van
de beslising of hij wel of niet in
de commissie zal gaan zitten
Het lijkt niet uitgesloten, dat
hij er bij nader inzien niets
voor zal voelen om als éénling
het college te gaan vertegen-
v~-"""?en tegen zijn zin. Het
lijkt evenmin onmogelijk dat
het dan wel eens heel m™«Wk
zou kunnen zijn om een ander
lid van het college bereid te
vinden. Wat er dan moet ge
beuren? Wie het weet mag het
zeggen.
BERT VAN DOMMELEN