Eerste verkenning van
de controle-commissie
IEMCO
„Watergate-proces": een farce
immando-acties nadelig
"or Arabische politiek
Compromis in
zicht in Wenen
GEVECHTSACTIVITEIT IN VIETNAM VERDER AFGENOMEN
Liefdesdrama op
Italiaanse school
Britse militairen door
sluipschutters verrast
2 FEBRUARI 1973
BUITENLAND
SAIGON (AFP, Reuter, UPI) De internationale controle
commissie in Vietnam zou vandaag haar eerste verkennings
vlucht maken. Zij verwacht dat deze spoedig kan worden ge
volgd door „concrete activiteit". Van een bestand controleren
is overigens nog geen sprake.
tngelse premier Heath (linies) brengt op dit ogenblik een bezoek aan president Nixon in
Rington. De Amerikaanse president zei bij die gelegenheid dat "de NAVO de hoeksteen blijft
ie Amerikaanse politiek in termen van de bevordering van vrede en vrijheidf'.
Gisteren kon overeenstemming
over procedure-kwesties worden be
reikt nadat de leiders van de mili
taire commissie (van vier bij de strijd
in Vietnam betrokken partijen) in
Saigon waren aangekomen. Generaal
Tran Van Tra, de leider van het Tet-
offensief in 1968, werd gisteren opge
pikt in de door de Vietcong bezette
stad Lock Nimh. Dat gebeurde met
een Amerikaanse helikopter die be
schilderd was met de vertlkale witte
CATANZARO (AFP) Een liefdes-
strepen die de internationale contro
le-commissie (Canada, Polen, Hon
garije en Indonesië) aanduiden.
Volgens Saigon is de gevechtsacti
viteit in de afgelopen 24 uur opnieuw
verminderd. Het opperbevel meldde
188 aanvallen, dat is 21 minder dan
de dag daarvoor. Dinsdag werden 426
aanvallen gemeld.
Volgens in Parijs ontvangen be
richten zou de Cambodjaanse leider
in ballingschap. Prins Norodom Si-
hanoek. hebben besloten zijn strijd
krachten op te dragen alle aanval
len te staken. Hij zou tijdens zijn be
zoek aan Hanoi verklaard hebben be
reid te zijn zich met de VS te ver
zoenen.
Krij gsgevangenen
In het Britse blad „Evening News"
schrijft de journalist Victor Louis,
die contact onderhoud met de hoog-
*77*77 TT «A rri aexi uciuea- die COntact onderhoud met ae n
'Mijnen moeten zich schikken naar Hoessein SStsKS
Ondanks de vorming
I gezamenlijk opperbevel
legers van Egypte, Syrië
anië is de laatste confe-
an de defensieraad van de
je liga, welke de afgelo-
pn in Cairo werd gehou-
(r gedeeltelijk een succes
D. Dit succes bestaat er
p dat de regering in Cairo
(r de ongeduldige achter-
nieuw bewijs kan aanvoe-
er echt wat wordt gedaan
voorbereiding van een
-j)orlog tegen Israël.
voor de interne politiek
|ypte belangrijke aspect
geen andere winstpunten
De olielanden Rebben ge-
de financiële steun op ba-
de voorstellen van Egypte
I (er zou ongeveer 700 mil-
Iden per Jaar meer nodig
ir wapens) uit te breiden,
krijgt naar de opvattingen
plielanden al genoeg steun
Khartoem-overeen-
jan 1967. Syrië zou door de
tn over de Golanhoogten
laatste maanden wel recht
steun. Maar verder dan
legging dat Syrië 60 mil-
Iden per jaar zal krijgen,
iiiet gekomen. Het merk-
e is dat Juist Jordanië wel
financiële steun heet te
van Saoedie-Arabië en Ko
.zullen de oliekranen van
jerikaanse oliemaatschap-
n Saoedie-Arabië en Koe
lt worden gebruikt als po-
fessiemiddel .De conserva-
lelanden lijken met name
en Syrië te hebben over-
It de olie, ondanks de be-
jover tekorten in de VS, een
en ook te kwetsbaar wa
in de strijd tegen Israël,
tt echter niet uit te sluiten,
jigingen over het dicht-
van de oliekranen in de
|e politiek 'zullen worden
lijnse commando's zullen
Ih moeten schikken naar de
;gj van Koning Hoessein van
willen deze uiteindelijk
leel buiten spel komen. On-
■et verzet van de comman-
|en het aanvaarden van de
van Hoessein en de verhit
ten op de laatste conferen-
de defensieraad van de
he liga over de noodzaak
Uheid van beweging voor de
■«do's, zijn Egypte, Syrië
lanië het erover eens dat de
men zich in de Arabische
Izelf moeten richten naar
liek van de regeringen.
gen
van beweging voor guer-
.jsrs kan slechts in de door
et te gebieden ontstaan en
ijnen moeten zelf die vrij-
r zien af te dwingen van
lische leger. Wel zullen de
regeringen daarvoor pas-
in verlenen als geld en
en. Voorwaarde blijft ech-
üet scheppen van een oor-
nd met Israël moet wor
kmen tot het moment
Egypte het groene licht
nog toe bekende comman-
werden nadelig geoordeeld
P[Arabische politiek. Dat ko-
Idafi van Libië zich tegen
He betutteling van de com-
heeft verzet, lijkt slechts
ervaringen uit het verleden twijfel
achtig. Maar dat hoeft echter het
stijgen van de spanning rondom Is
raël niet uit te sluiten. Na de con
ferentie in Cairo zijn de belang
rijkste regeringen het erover eens
dat via een serie van geconcentreer
de incidenten aan de wereldopinie
kan worden bewezen, dat het Mid
den-Oosten na Vietnam nog uiterst
explosief is. Dat nu moet uiteinde
lijk Nixon en Kissinger in Washing
ton dwingen een voor de Arabieren
aanvaardbare regeling voor te stel
len.
Zuiditaliaanse Calabrië heeft
gisteren geleid tot de dood van drie
Jonge mensen. Een 22-jarige Jongen
vuurde 18 schoten af op een 15-jarig
meisje en haar 19-Jarige verloofde,
die op het schoolplein temidden van
andere sdholieren stonden te wach
ten op het begin van de lessen. Toen
het tweetal dodelijk gewond neer
viel, schoot de Jongen zichzelf dood.
Hij was al lange tijd verliefd op het
meisje, maar de genegenheid was
niet wederkerig.
Op oorlogspad In het noorden
van Brazilië hebben opstandige Wai-
miri-indianen, hun lichamen in oor
logskleuren geverfd, dezer dagen
een buitenpost in het oerwoud be
stormd en drie ambtenaren gedood
die waren gezonden om het te paci
ficeren. Een vierde ambtenaar
maakte de Indianen baing met vuur
werk en kon zwemmend over de ri
vier ontsnappen terwijl de pijlen hem
om de oren vlogen. Hij bereik
te gisteren na een tocht van 28 uur
door het oerwoud de bewoonde we
reld.
een aantal Amerikaanse krijgsgevan
genen in China worden vastgehou
den. Het waren kampen in de pro
vincie Yoenan, niet ver van de
Noordvietnamese grens.
Volgens Victor Louis hadden de
leiders in Hanoi de krijgsgevange
nen naar China gezonden om te
voorkomen dat zij door de Amerika
nen zouden worden bevrijd.
(Officiële zegslieden hebben van
daag een bericht ontkend dat drie
Amerikaanse krijgsgevangenen door
de Vietcong zouden zijn vrijgelaten
en aan boord van een Amerikaanse
helikopter naar Saigon zouden zijn
overgevlogen)
Onbuigzaam
President Nixon gaf vorig jaar
Kerstmis opdracht Hanoi te bombar
deren om enerzijds het onbuigzame
standpunt van Zuid-Vietnam los te
weken en anderzijds Noord-Vletnam
tot serieuze onderhandelingen te
dwingen. „Er was besloten beide
Vietnamese partijen tot het inzicht
te brengen dat voortduring van de
oorlog niet zonder grote verliezen
kon geschieden". De beslissing echter
om Hanoi en Haiphong met de B-52
toestellen te bombarderen toen de
vredesbesprekingen in december in
Parijs op dood spoor gemakten was
de „pijnlijkste, de moeilijkste en ze
ker de eenzaamste" die de Ameri
kaanse president ooit had moeten
nemen. Dit vertelde presidentsadvi
seur Kissinger gisteravond tijdens
een interview met de Amerikaanse
televisiemaatschappij CBS.
Prins Sihanoek
ADVERTENTIE
Koning Hoessein
de uitvoering van een eensgezinde
politiek van Cairo, Damascus en
Amman uit te stellen.
Door de geringe concrete resul
taten blijft het nog de vraag of via
de conferentie in Cairo het hoofd
doel, namelijk het vergroten van de
druk op Israël, wel is bereikt. Of de
oprichting van een gezamenlijk op
perbevel alleen een eensgezinde mi
litaire actie kan inleiden, lijkt na de
Bij Iemco
loopt u
zotegen
dé lamp
Snel scheiden
in Zweden
STOCKHOLM (RTR) De
Zweden zullen binnenkort a la
minute kunnen scheiden. Als
beide partners met een schei
ding instemmen behoeft voor
ontbinding van het huwelijk
geen reden te worden genoemd.
Dit staat in een wetsvoorstel
dat de regering donderdag in
het parlement heeft ingediend.
Een uitzondering wordt ge
maakt voor echtparen met klei
ne kinderen. Deze moeten %na
indiening van een echtscliei-
dlngsverzoek een wachttijd van
een half Jaar in acht nemen
voordat het kan worden inge
willigd. Op ihet ogenblik be
draagt deze „afkoelingsperio
de" een Jaar.
Hiertegenover wil de overheid
de formaliteiten voor het slui
ten van een huwelijk zoveel mo
gelijk vereenvoudigen, onder
meer door de wachttijd voor de
officiële toestemming te verkor
ten.
In Zweden is het huwelijk
snel bezig aan populariteit in te
boeten. In 1971 werden nog
geen 40.000 echtverbintenissen
geregistreerd, een terugval van
20.000 in vijf Jaar tijds. Ruim
twintig procent van de vorig
jaar geboren kinderen was bui
tenechtelijk.
BELFAST (AFP/RTR) In Stra-
bane, zuidelijk van het Noordierse
Londonderry, is gistteravond een
Britse soldaat door sluipschutters
doodgeschoten.
Hij is de eerste Britse militair die
sinds het begin van dit Jaar het
slachtoffer van de strijd tussen
rooms-katholieken en protestanten
in Ulster is geworden.
De soldaat werd doodgeschoten
toen Britse militairen naar aanlei
ding van een telefonische melding
dat ergens een bom was verborgen
ter plaatse arriveerden en door sluip
schutters onder vuur werden geno
men. Het bomalarm bleek een hin
derlaag te zijn.
Bij andere incidenten in Noord-Ier-
land werd een man in de nek ge*
schoten. Hij ligt zwaargewond in een
ziekenhuis in Belfast. Op deze stad
kwamen in de loop van de dag twee
bommen tot ontploffing, waarbij win
kels verden beschadigd. In som
mige delen van Belfast kwam het tot
schietpartijen.
Eerder op de dag wierpen onbeken
den een bom door een raam van een
bus die tjokvol naar hun werk gaan
de arbeiders was. De ontploffing kost
te één man, roomskatholiek en va
der van vijf kinderen, het leven. Ver
scheidene anderen werden gewond.
De arbeider was het zesde dodelij
ke slachtoffer van deze week in Bel
fast, vijf van hen waren katholiek.
Druk op Roemenie
WENEN (ANP) De militaire
bondgenootschappen van oost en
west zijn dicht bij een compromis
akkoord over de vraag hoe ze hun
besprekingen over troepenvenmln-
De Republikeinse spionage in het Democratische hoofdkwartier
WASHINGTON De „Watergate-zaak", die een opzienbarend
proces beloofde op te leveren tegen de Republikeinse spionnen
die verleden jaar betrapt werden in het Democratische partij
hoofdkwartierwerd deze week voorlopig beëindigd zonder dat
de belangrijkste vragen aan de orde waren gesteld. Vijf van de
zeven gedaagden bekenden schuld al kort na het begin van de
rechtszaak, de overige twee werden schuldig bevonden, en daar
mee hoopt het ministerie van Justitie kennelijk rechtgesproken
te hebben.
De affaire kwam op 17 Juni 1972
aan het licht toen vijf mannen door
een nachtwaker werden betrapt in
de kantoren van de Democratische
partij, gevestigd in de dure Water-
gate-flats het huisadres ook van
vele prominente Republikeinse rege
ringsfunctionarissen. Dat men niet
met „gewone" inbrekers te doen
had, bleek uit de rubberen chirurg
handschoenen, die allen droegen de
dure fototoestellen en afluisterappa
ratuur die zij bij zich hadden, de 53
biljetten van 100 dollar die in him
zakken werden aangetroffen en voor
al een adresboekje waarin de namen
en telefoonnummers voorkwamen
van aan het Witte Huis verbonden
functionarissen.
Door
mr. H. Leffelaar
Hun arrestatie vond plaats mid
den in de verkiezingscampagne, en
hoewel ook naar Amerikaanse maat
staven gemeten nauwelijks een gro
ter politiek schandaal denkbaar was,
bleef het te verwachten effect er
van op de bevolking uit. Door het
kundige speurwerk van dagbladen,
als de Washington Post, de New
York Times, en de Los Angeles Ti
mes kwamen steeds meer feiten
aan het licht waaruit bleek dat het
niet alleen ging om spionage in het
hoofdkwartier van de Democraten,
maar om een uitgebreid netwerk van
politieke saboteurs die vanuit het
Witte Huis werden gedirigeerd om
verwarring te zaaien in de gelederen
van de Democratische kandidaten
voor het Witte Huis.
Drie ton
Tegelijkertijd kwam aan het licht
dat ten minste 300.000 gulden, maar
vermoedelijk bijna twee miljoen gul
den, uit de verkiezingsfondsen van
president Nixon met medeweten van
het Witte Huis op slinkse wijze, en
ongeboekt, een weg hadden gevon
den naar de zakken van hen die bij
het Watergate-schandaal betrokken
waren. Ondanks al dit belastende
materiaal slaagde de Republikeinse
regering erin een proces uit te stel
len tot een veilige datum na de ver
kiezingen, en vermoedelijk niet zon
der medewerking van de Democraten
zelf, die represaille-onthullingen
vreesden die schadelijk zouden kun
nen zijn voor hun eigen campagne.
In de weken die op het Watergate-
schandaal (door Republikeinen on
veranderlijk aangeduid ais het "Wa-
tergate-capriool") volgden, deed zich
een merkwaardige kettingrecatie
voor. Daags na de arrestatie vernie
tigde een van de gedaagden grote
hoeveelheden documenten in een ma
chine van het comité ter herverkie
zing van de president. De voorma
lige minister van justitie John Mit
chell, toen leider van het comité nam
ontslag omdat zij vrouw een ulti
matum stelde. Hugh Sloan, een an
dere functionaris van het comité dien
de zijn ontslag in omdat zijn vrouw
een kind verwachtte. En in Miami,
werd een fotohandel opgespoord die
films had ontwikkeld waarop gefoto
grafeerde Democratische partijdocu
menten stonden.
Lawrence O'Brien, de toenmalige
voorzitter van de Democratische par
tij, kondigde een proces aan, sena
tor George McGovern maakte er een
punt van het schandaal in zijn toe
spraken te noemen, de dagbladen,
radio en televisie brachten de affai
re wekenlang als top-nieuws. Maar
de reacties van de kiezers waren on
veranderlijk: "Zulke dingen gebeuren
in elke verkiezingscampagne, niets
bijzonders". Het was een uiting van
het cynisme dat bijna alle campag
nes voor het Witte Huis begeleidt,
omdat dit soort schandalen de nei
ging heeft alleen dan op te duiken.
Toen het ministerie van Justitie
aankondigde een proces te zullen
voeren tegen de gearresteerden werd
door Democraten in en buiten het
Congres geprotesteerd: hoe kon men
een objectieve rechtsvervolging ver
wachten van een Republikeinse mi
nister van Justitie in een zaak waar
het Witte Huis bij betrokken dreigde
te raken? Ondanks alle protesten en
pressie zei president Nixon tenslot
te zelf dat hij er niet over peinsde
om de onpartijdige rechter aan te
stellen om wie werd gevraagd.
De rechter die tenslotte met de zaak
werd belast, John Sirica, was nog
maar kort geleden door president
Nixon benoemd. Het proces werd ge
kenmerkt door kernvragen die niet
werden gesteld. Juridische manoeu
vres, en ongerijmde geheugenstoor
nissen. Een van de gedaagden was
Bernard Barker, een ex-agent van de
Amerikaanse buitenlandse inlichtin
gendienst en een ex-politieagent in
het Havana van Batista, die zoals
de meeste gedaagden, betrokken was
geweest bij de mislukte Varkensbaai
invasie van Cuba.
Geheugen
De spion die de afluisterappara
tuur bediende in een motel tegenover
het Democratische partij-hoofdkwar
tier, en die transcripties maakte van
de afgeluisterde gesprekken, had
een fenomenaal geheugen. Hij wisl
zioh zelfs de serienummers te her
inneren van de gekochte afluisterap
paratuur. Maar toen hij gevraagd
werd naar de namen van degenen
aan wie hij een enveloppe met trans
cripties had geadresseerd, bleek hem
dat ontgaan te zijn.
Enkele dagen na het begin van
het proces bekende een van de top
spionnen, Howard Hunt, een voor
malige Witte-Huis medewerker,
schuld. In de Amerikaanse recht
spraak betekent dat, dat de gedaag
de dan niet langer ondervraagd kan
worden. Hunts vrouw was kort tevo
ren omgekomen in een vliegtuigonge
luk in Chicago en in haar bagage
was 10.000 dollar gevonden volgens
Hunt bestemd voor een investering
in een bedrijf. Met de 100.000 dollar
die hij na haar dood van een verze
keringsmaatschappij kreeg uitge
keerd, was hij in staat de borgsom
te storten om voorlopig, tot het von
nis, uit de gevangenis te blijven.
Gratie
Enkele dagen later bekenden nog
vier andere gedaagden hun schuld,
onder wie Bernard Barker. Maar zij
hadden het geld niet om zich vrij
te kopen, en werden dan ook opge
sloten. Bijna tegelijkertijd werden be
richten gepubliceerd dat Howard
Hunt hen had overreed om schuld
te bekennen, dat hun gezinnen gedu
rende hun tijd in de gevangenis uit
niet nader aangeduide bronne dui
zend dollar per maand zouden krij
gen, en dat gerekend kon worden op
een spoedige gratie van de president.
De geruchten werden niet weerlegd.
Tenslotte bleven twee gedaagden
over: Gordon Liddy, eens Jurist,
verbonden aan het comité voor de
herverkiezing van de president, en
James McCord, eens hoofd van do
veiligheidsdienst van hetzelfde comi
té. Liddy bekende geen schuld om
dat hij dan nooit meer een advocaten
praktijk zou kunnen uitoefenen de
motieven van McCord zijn niet be
kend. Ze werden na een proces van
16 dagen door de jury schuldig be
vonden, en kunnen een maximale
gevangenisstraf krijgen van 35 tot 45
jaar.
Wie uiteindelijk opdracht gaf tot de
spionage, wie de contaotman was,
voor de transcripties van de afgeluis
terde telefoongesprekken, waar het
geld vandaan kwam en door wie het
werd uitbetaald het waren vra
gen die ook de rechter te weinig in
teresseerde om ze te stellen. Maar
hoe het vonnis ook mag luiden, de
"Watergate-zaak" is er niet mee af
gedaan. Op komst is nog een proces
van de Democraten, en in de Senaat
zal senator Erving met zijn commis
sie zelf een onderzoek instellen. Ook
daar moet niet meer van verwacht
worden dan nu bekend is.
dering in Europa moeten beginnen.
Diplomatieke kringen in Wenen ga
ven gisteravond te kennen dat zo
wel de NAVO als het Warschaupact
voorzichtige druk op Romenlë een
eenling binnen het oosbblok, uitoefe
nen niet langer aan te dringen op
volledige deelname aan de gesprek
ken. Boekarest schijnt te willen toe
geven. "De Roemenen beseffen dat
zij voor een verloren zaak vechten
en bezinnen zich nu op een manier
om fatsoenlijk terug te trekken",
zo heette het. Deze terugtrekking
houdt ln dat Roemenië de status
van waarnemer accepteert, maar in
ruil daarvoor de verzekering heeft
gekregen dat het in de verre toe
komst een volwaardig onderhande
lingspartner zal zijn wanneer ge
sproken gaat worden over troepen
vermindering op de Balkan.
De meeste delegaties in de Oosten
rijkse hoofdstad geloven dat maan
dag de echte onderhandelingen zul
len beginnen, ook al heeft men dan
nog geen oplossing gevonden voor
de naam die men de conferentie
moet geven.
Helsinki
De Europese neutrale landen
hebben donderdag op de voorberei
dende besprekingen voor een Euro
pese veiligheidsconferentie in Hel
sinki "een behoorlijke stem ln het
kapittel geëist", aldus westelijke
zegslieden.
De neutralen, waaronder Zwedan,
Zwitserland, Oostenrijk en Joego
slavië, zeiden dit in hun antwoord
op een Sowjetrussische toespraak,
van woensdag, waarin vraagstukken
zoals zelfbeschikkingsrecht der vol
ken opzij werden geschoven.
De Zwitserse ambassadeur, Campi-
che, zei volgens de zegslieden dat
het zelfbeschikkingsrecht "er mo
menteel misschien niet zoveel toe
doet, maar in de toekomst wel de
gelijk belangrijk kan zijn". ZIJ wil
len daarom dat dergelijke vraag
stukken door de komende voltallige
conferentie worden behandeld.
Amin dreigt President Amin
van Oeganda heeft gisteren de 2600
personen tellende Britse kolonie ln
zijn land met weerwraak gedreigd
als Oeganda het Britse Gemenebest
zou worden uitgezet. Hij sprak tot
Oegandese Journalisten en verwees
naar een voorstel van een Brits par
lementslid dat Oeganda moest wor
den uitgesloten van het lidmaat
schap.
