irote beroering
ond Belgische
erste-minister
Opzoek
naarh
rente?
Concurrentiestrijd Egypte en Israel
U krijgt tot 61% bij
)emier Leburton beheerst
ederlandse taal niet goed...
altijd safe
Nixons medewerkers
schuldig bevonden
aan politieke spionage
Astronauten voor de
Apollo-Sojoez-vlucht
Nu Suezkanaal zijn waarde vrijwel heeft verloren
■SDAG 31 JANUARI 1973
RUSSEL De nieuwe Belgische premier Leburton heeft gisteren in het parlement
ilijke ogenblikken beleefd tijdens het afleggen van de regeringsverklaring van het
ïartijenkabinet (katholieken, socialisten en liberalen).
problemen begonnen al toen
dat niet alle zesendertig leden
nieuwe ploeg een plaats kon
inden op de regeringsbanken in
lgische kamer van afgevaardig-
deel van hen moest een be-
doen op de gastvrijheid van de
itie, die zich niet erg inschik-
toonde.
lat iedereen tenslotte was ge-
begon de premier aan het af-
van zijn in zeer algemene
i gestelde verklaring. Zoals te
ichten was deed hij dat in het
aangezien hij het Nederlands
goed beheerst. Het was veelbe-
lend dat niet alleen leden van
Volksunie, maar ook Ne-
.ds-taligen in de regeringsfrac-
lemonstratief een beroep deden
gelijktijdige Nederlandse
Leburtons betoog te
de premier halverwege zijn
:h nog steeds niet op het Neder-
overgegaan, zoals hier
vorstelijke personen en politici
ikelijk is, werd de volksunie
;tig. Met Joelen en schreeuwen
Leburton het verder spreken
tijd belet. Tegelijkertijd
van de stampvolle publieke
ies pamfletten van militante
studentenorganisaties neer,
onder meer een tweetalige
ter-president werd geëist. De
ie verrichtte een tiental arres-
•lemaal aan het eind van zijn
aal had Leburton toch nog en-
alinea's in het Nederlands opge-
en. Onder opnieuw genadeloos
swellend gejoel sprak hij: „Wij
een gematigd volk". Op dat mo
lt grepen vele Franstalige naar de
telefoon.
£amer bing tenslotte akkoord met
voorste] van de voorzitter om
debat over de regerinbsverkla-
en de gebruikelijke motie van
irouwen vanavond te houden en
sluiten.
derlands
de Senaat sprak Leburton ver
ens maar liefst de helft van zijn
st in het Nederlands uit. Mede
rdoor verliep deze bijeenkomst
rustiger dan die in de Kamer,
waren er ook hier wel onderbre-
gen. De senatoren bleken
n haast te hebben en besloten
volgende week dinsdag een de-
te houden over de regeringsver-
ring. Leburton had ook die hin-
nis nog graag deze week willen
nen.
)e regeringsverklaring kwam in
jfdzaak neer op een samenvatting
de reeds tijdens de langdurige
matieperiode gemaakte afspra-
op het gebied van de gewest-
ming, de onderwijsproblemen en
sociale politiek. Bekend is dat de
•oting met ruim tien miljard
ik zal stijgen, in hoofdzaak als
jvolg van de voorzieningen die de
[tholieken voor het bijzonder on-
irwijs in de wacht hebben ge
lept. Het is nog niet zeker op wei
manier men de uitgavenstijging
1 dekken. Gedacht wordt aan een
men omgehakt Milieubewuste
eeden hebben gisteren in Stock-
sim een nederlaag moeten tnoasse-
Beschermd door 300 politiea-
snten met speurhonden hakten ge-
leentewerklieden de olmen om die
de weg van een nieuwe snelver-
eersweg stonden. De strijd om het
ihoud van de olmen werd door 200
Lilieubewuste Zweden sinds 1971
ïvoerd. Ze gingen daarbij zo ver de
loge Raad in te schakelen. Maar in
tie gevallen moesten zij het onder-
pit delven. Meer succes hebben de
lilieubewuste Zweden gehad in hun
>m het behoud van de olmen
parte in Stockholm waar de
emeente een nieuw metrostation
'ilde bouwen. De olmen staan er
og.
eheim agent Israël heeft giste-
het zwijgen verbroken over de
rij dag in Madrid vermoorde I aë-
gezegd dat hij lid was van de
'eiligheidsdienst. In een regerings-
wordt i "1 dat hij
Ie 37-1arige Baruch Cohen uit Haifa
Pas diie tot vorige maand in Brussel
de Israëlische ambassade was
"erbonden. Hij laat een vrouw en
Her kinderen na.
Sowjet-strijder
voor burgerrecht
"krallkzinnig,,
MOSKOU (UPI) Een recht
bank in Kiew heeft de strijder voor
burgerrechten Leonid PlyoesJtsJ
krankzinnig verklaard en veroordeeld
tot opneming voor onbepaalde tijd
in een inrichting voor geestelijk ge
stoorden, zo is uit zijn omgeving ver-
De 33-Jarige wiskundige werd 14 ja
nuari gearresteerd door de geheime
politie en in staat van beschuldiging
gesteld wegens anti-SowJet-activiteit.
PlyoesJtsJ, die half invalide is, was
stichter van de initiatiefgroep voor
mensenrechten in de SowJ et-Unie.
Sedert de oprichting in 1969 zijn
de meeste leden gearresteerd. Onder
hen bevindt zich ook de Moskouse
historicus Pyotr Yakir.
Andersdenkenden in de Sowjet-Uni
hebben herhaaldelijk geklaagd dat
de psychiaters van het Serbsky-insti-
tuut in Moskou samenwerken met
de geheime politie. PlyoesJtsJ was
door artsen van het instituut in de
cember schizofreen verklaard.
Diefstal in Antwerpen In de Ko
ninklijke Vlaamse Opera in Antwer
pen heeft men gisteren de verdwij
ning van ruim 196.000 gulden vast
gesteld. Het was het loon van de le
den van het koor en het orkest van
de opera. Maandag was dit bedrag
in de brandkast gedeponeerd. Uit
een tweede brandkast wordt nog
een bedrag van bijna 11.000 gulden
vermist. In de eerste brandkast be
vond zich nog een aanzienlijk bedrag
aan geld maar dat is door de inbre
kers over het hoofd gezien.
Bevolking Sowjet-Unie Het cen
trale bureau voor de statistiek in
Moskou heeft bekend gemaakt, dat
op 1 Januari de bevolking van de
Sowjet-Unie 248,6 miljoen mensen
telde.
Voor een schonere Rijn Schippers
op de Westduitse rivieren zullen
voortaan hun afval in speciale vuil
niszakken moeten doen, die dan op
bepaalde plaatsen aan de oever kun
nen worden neergezet. Dat staat in
een ontwerp-regeling voor vuilnisbe
handeling voor de binnenscheep
vaart, dat door de minister voor Mi
lieubeheer van Hessen, Werner
Best, gisteren is gepubliceerd.
De postspaarbank fs altijd vlak bij woning of werk, want op elk
van de 2400 postkantoren kunt u terecht.
Treinongeluk in Hongarije In het
oosten van Hongarije heeft zich gis
teren een ernstig spoorwegongeluk
voorgedaan waarbij volgens de eer
ste berichten 24 mensen het leven
hebben verloren. Het ongeluk ge
beurde toen een personentrein zich
op een onbewaakte overweg in Kecs
kemet in een Juist passerende auto
bus boorde.
Niet schuldig Een Afrikaanse
vrachtautochauffeur, die vorig Jaar
december ln Kaapstad de bekende
hartchirurg professor Barnard en
diens vrouw Barbara zou hebben aan
gereden, is niet schuldig verklaard
aan roekeloos of onachtzaam rijden.
De rechter zei dat geen directe be
wijzen zijn gevonden dat de 27-Jari-
ge Kally Lufele's auto het echtpaar '^ÏÏjT uitsproken
In Watergate-proces
Barnard had geraakt.
WASHINGTON (Reuter) De Jury ter heeft nog geen vonnis gewezen.
Watergate-proces heeft Liddy en McCord kunnen veroor
deeld worden tot maximum gevan
genisstraffen van resp 50 en 60 Jaar
en 40.000 en 60.000 dollar boeten.
De verdediging had aangevoerd
dat men getracht had te ontdekken
of er tijdens de verkiezingscampag
ne gevaar bestond voor geweldple
ging tegen de Republikeinen en
vooral tegen president Nixon. In een
dergelijk geval achtte zij het ge
rechtvaardigd de wet te schenden om
groter kwaad te voorkomen.
HOUSTON (AFP) De NASA
heeft de astronauten aangewezen,
die in Juli 1975 een ruimtevlucht
zullen maken in een Apollo, die in
een baan om de aarde aan een Rus
sische Sojoez zal warden gekoppeld.
Het zijn Tom Stafford, Duke Slay-
ton en Vance Brand.
Stafford zal daarmee als twee
de Amerikaan (de eerste was Ja
mes Lovell) zijn vierde ruimtevlucht
maken. Tijdens zijn eerste vlucht
samen met Schirra in de Gemini-6
maakte hij in 25 uur en 51 minu
ten 15 omwentelingen om de aarde,
waarbij het eerste ruimte-rendez-
vous tot stand kwam. Dat was ln
twee voormalige medewerkers
van het comité voor de herverkie
zing van president Nixon. Zij waren
aangeklaagd voor de inbraak in het
hoofdkwartier van de Democratische
partij in Washington om er afluister
apparatuur te plaatsen.
Het zijn de 42-jarige Gordeon
J.iiddy, voormalig medewerker van
het Witte Huls, en de veiligheids
chef van president Nixons verkie-
zingscomité, de 48-Jarige James Mo
Cord.
De Jury had slechts anderhalf uur
nodig om tot haar uitspraak te ko-
De Jury, bestaande uit acht vrou
wen en vier mannen achtte beiden
.schuldig aan politieke spionage".
Watergate-affaire, die haar
maakt. Daarbij maakten Stafford
en Cernan een solovlucht met de
maanlander, die tot op 15 km. hoog
te van de maan kwam. Dit was de
generale repetitie voor de eerste
maanlanding, twee maanden later.
Die vlucht duurde 192 uur en 3 mi
nuten. Samen heeft Tom Stafford naam ontleent aan de oude zetel
daardoor een ruimte-ervaring
i het hoofdkwartier van de De-
De 68-jarige mevr. Doris Binfield uit het plaatsje Worthing
heeft het gigantische bedrag van twee mijoen gulden gewon
nen in de Engelse voetbalpool. Zij had voor vijf gulden kruis
jes gezet op het poolfor muiierDoris trad ruim een jaar
geleden in het huwelijk met de broer van haar dertien jaar
geleden overleden eerste man, Henry Binfield, en heeft nu
besloten alsnog op huwelijksreis te gaan. Haar prijs haalde
zij gisteren af in een rijtuigje.
december 1965. Nog
en 15 minuten, dat is ruim mooratische partij, heeft veel stof
12 etmalen.
Deke Slayton is nog niet in de
ruimte geweest. Hij hoorde bij het
eerste astronautenteam van 7 man
en zou de tweede eenpersoons Mer
cury hebben gevlogen in Juli 1961, schuldigd in juni 1972 te hebben inge-
werd
jaar later, in Juni 1966, vloog hij
met Cernan 44 maal om de aarde
met de Gemini-9 in 72 uur en 21
minuten, ""mslotte vloog hij in mei
1969 samen met Young en Cernan
in de Apollo-10 tweemaal om de
aarde, vervolgens naar de maan
waar 32 omwentelingen werden ge-
kleine hartaf wij- broken op het hoofdkwartier
een half king geconstateerd. Sindsdien is hij afluisterapparatuur te plaatsen.
het astronauten-team Vijf van de zeven hadden al een vol-
geweest, tot hij onlangs een nieuwe ledige bekentenis afgelegd, maar
opleiding begon omdat zijn hart Gordon Liddy en James McCord
zich geheel had hersteld.
Vance Brand is ook
ling in de ruimte. Hij is e
hielden vol dat zij onschuldig wanen.
Beiden waren tot nu toe onder borg
tocht op vrije voeten, maar werden
weinig burgerastronauten van de onmiddellijk na het uitspreken
Amerikaanse ruimtevaart.
het schuldig gearresteerd. De rech-
Amerikaanse
Senator Stennis
neergeschoten
WASHINGTON (ANP) Op de
Amerikaanse Democratische senator
John Stennis is gisteravond een
aanslag gepleegd. Voor zijn huis in
die in Washington werd hij getroffen door
twee kogels, een in de maag en één
in een been. Hij zou er ernstig aan
toe zijn.
De 71-Jarige senator uit Mississippi,
die voorzitter is der commissie voor
de strydkrachten, werd naar 't Wal
ter Reedhospitaal overgebracht. De
politie vermoedt dat hij het slacht
offer was van een roofoverval.
De politie zoekt twee mannen die
het horloge, de portefeuille en wat
wisselgeld van de senator zouden
hebben gestolen.
Het pessimisme in het Midden-Oosten over de kan
sen op succes voor de verwachte heractivering van de
Amerikaanse bemiddelingspogingen voor de heropening
van het Suezkanaal heeft een dieptepunt bereikt. Ge
lijktijdig is er een toeneming van speculaties over
mogelijke plannen van Kissinger. Voor de oplossing
van het conflict zouden de kwesties van Russische of
Amerikaanse invloed, de erkenning van Israël en een
gedeeltelijke terugtrekking van Israëlische troepen niet
meer het belangrijkste zijn. Berekeningen van voor-
en nadeel leiden ook in de Arabische wereld tot de
conclusie dat de huidige status-quo, zeker voor Egypte,
voordeliger is dan de aanvaarding van zelfs een gun
stig compromis.
Het Suezkanaal heeft volgens opvattingen in gezag
hebbende internationale transportkringen zijn functie
geheel verloren. Maar het is voor de regering in Cairo
nog veel te vroeg om dat in de volle openbaarheid
te brengen. Er zou meer verlies van prestige en geld
volgen. Bovendien komt er een nieuwe economische
concurrentiestrijd tussen Egypte en Israël op gang,
Juist door de geringe belangstelling voor een her
opening van het kanaal.
Het intercontinentale transport is bezig met het
scheppen van een nieuwe vervoersmogelijkheid, dit
keer over land, tussen de Middellandse Zee en de Rode
Zee. Stukgoederen uit Europa, bestemd voor Azië,
Australië of Oost-Afrika, kunnen naar een haven
aan de zuidoostkust van de Middellandse Zee worden
gebracht, daar uitgeladen en per vrachtauto over een
traject van 200 tot 350 kilometer naar een haven
worden vervoerd die toegang geeft tot de Rode Zee
voor verder vervoer over zee.
Door de ontwikkeling van het containervervoer is in-
en uitladen van schepen geen tijdrovende
kwestie meer. Een aantal containers
de weg kan samen met laad- en lostijd sneller gaan
dan de 15 uur durende vaart door het Suezkanaal.
Hierbij zijn de wachttijden bij de vorming van kon
vooien niet meegerekend. De totale kosten van het
gebruik van een landroute tussen de Rode en de Mid
dellandse Zee worden zelfs lager geschat dan de tol
die voor een doorvaart door een eventueel heropend
Suezkanaal zal moeten worden betaald.
Voor het eerst sinds 1948 staan Egypte en Israël in
gelijke concurrentiepositie by plannen voor een nieuwe
wereldhandelsroute. Omdat het tot zich trekken van
het internationale containervervoer niet alleen de
economische bedryvigheid verhoogt, maar ook ten
goede komt aan de strategische waarde van een land
als Egypte en Israël, is het gevecht hierom volgens
gezaghebbende transportkringen zeer fel. De activi
teiten by de uitbreiding van havens in het Midden-
Oosten worden in verband met de nieuwe concurren-
tiestryd geplaatst. De uitbreiding van de zuideiyke
haven van Gaza door Israël is niet alleen bedoeld
om de sinaasappelexport van de Arabieren in de be
zette Gazastrook te bevorderen of te dienen als aan-
voerhaven voor Jordanië. Ook de plannen voor het
herstel van de haven van Suez gaan verder dan het
bieden van een aanlegplaats voor supertankers, wier
olie door de geprojecteerde Egyptische oliepypleiding
moet worden gepompt.
Naast de stagnatie in de vredesonderhandelingen zyn
het vooral de berekeningen van de onvermydeiyke in
vesteringen voor een heropening van het Suezkanaal
geweest, die het denken over nieuwe transportmetho-
denin het Midden-Oosten hebben gestimuleerd. Met
het weer bevaarbaar maken van het Suezkanaal, het
uitdiepen en verbreden en het bergen van de gezon
ken schepen zal een bedrag van enkele honderden
miljoenen guldens zyn gemoeid. De kosten hiervan
zullen samen met die van de onderhoudswerkzaam
heden na de heropening alleen door het stukgoederen-
vervoer moeten worden opgebracht.
Voor het overgrote deel van de grondstoffentransport,
voor olie, heeft heropening allang geen waarde meer.
De supertankers zyn er en nieuwe oliepypleldingen zyn
of worden aangelegd. In 1966 werd in totaal 194 mil
joen ton vracht door het Suezkanaal vervoerd, waar
van 154 miljoen ton ruwe olie. Derhalve büjft er voor
de toekomst slechts 25 procent van het intercontinen
tale vervoer voor het Suezkanaal gereserveerd.
De benadering van de transportwereld tegenover het
zakeiyke aspect van de heropening van het kanaal
heeft in de toch al verwarde politiek van het Midden-
Oosten vergaande consequenties. Gaat Sadat in op
eventueel herziene bemiddelingsvoorstellen van Ame
rika, dan dreigt in de sfeer van de Arabische emoties
te worden bevestigd, dat door de oorlog in 1967 toch
een definitief verlies is geleden tegenover Israël. De
geringe activiteit in het Suezkanaal zou daarvan de
dageiykse bevestiging zyn. Zou Sadat dat verlies met
zyn nadruk op abstracte argumenten als herstel van
eer, rechten, het afstraffen van Israëlische arrogantie
in de volle openbaarheid willen en durven brengen?
Gezaghebbende diplomaten achten dat zeer onwaar-
schyniyk.
Maar aan deze wat vage politieke argumentatie wor
den opnieuw harde zakeiyke factoren toegevoegd. Door
een heropening van het Suezkanaal, volgens een inte
rim-regeling, worden ook de ryke olielanden ontslagen
van hun plicht die vastgelegd is in de overeenkomst
van Khartoem in augustus 1967, om compensatie aan
Egypte te betalen voor het verlies van de oorlog tegen
Israël. De regering van Cairo krygt hiervoor Jaariyks
ongeveer 750 miljoen gulden van Saoedi-Arabië, Koe
weit en Libië. Deze schenkingen zyn geiyk aan de
verdiensten in 1966 aan de doorvaarten door het Suez
kanaal. De verwachting dat de schenkingen van de
ryke olielanden zullen worden stopgezet is niet geheel
onrealistisch, gezien de voortdurende tegenstand er
tegen in Koeweit en Saoedi-Arabië. Het te verwachten
geringe rendement van het heropende Suezkanaal zal
het verlies van de schenkingen nooit kunnen goed
maken.
De grote vraag is nu welk compromis voor een vredes
regeling tussen Egypte en Israël nog aantrekkeiyk
voor beide partyen kan worden gemaakt. De nadelen
voor Sadat van de ontwikkelingen rond het Suez
kanaal kunnen waarschyniyk alleen worden goedge
maakt door een totale omkeer in het Israëlische stand
punt, namelyke een volledige ontruiming Ineens van
alle bezette gebieden. Daardoor krygt Sadat het pres
tige, nodig om zyn vyanden in de Arabische wereld
het zwygen op te leggen en om het verlies te ver
bloemen. Het terugvallen van Egypte op de door Ro
gers eens overwonnen harde positiebepaling van Sa
dat, zoals dat in de huidige politiek van Cairo tot
uiting komt, moet ook serieus worden beoordeeld.
De oplossing voor de ingewikkelde situatie in het Mid
den-Oosten waarin voor- en nadeel van Egypte en
Israël steeds meer door absolute stellingen worden be
paald, heet zelfs voor een man als Kisinger uiterst
moeiiyk. Toch biyft men het gevaar voor een nieuwe
en totale oorlog ln het Midden-Oosten als relatief
klein beschouwen. Hetzelfde geldt voor de hervatting
van de gevechten over het Suezkanaal. Met het ver
trek van de Russische adviseurs uit Egypte is de drei
ging van een confrontatie tussen de supermachten
afgenomen, terwyi de huidige status-quo zonder een
reële kans op een beslissende militaire of diploma
tieke overwinning voor Sadat enig voordeel oplevert.
Dit laatste geldt nog sterker in het kader van con-
currentiestryd om de bemachtiging van het intercon
tinentale containervervoer. De weg AlexandriëSuez
ligt immers dichter by het front dan die van Gaza
of Haifa naar Eilat.
Intussen Ujkt het Suezkanaal, eens een onmisbaar ge
achte waterweg, thans een by na onneembare politieke
en militaire scheidingsiyn. Als daarmee een nieuwe
oorlog in het Midden-Oosten wordt voorkomen of voor
lange tyd uitgesteld, dan heeft het levenswerk van
Ferdinand de Lesseps ook in zyn geblokkeerde vorm
toch nog een zeer nuttige functie.
