Veilige zitjes voor kwetsbare peuters
Australische rotatiemotor
Rekord met dieselmotor
Schokdemper voor bumper
ipressit
PEUGEOT 304 S
liegtuig-
toelen in
terkere
tenault 12
TEEDAG 27 JANUARI 1973
AUTO
PAGINA 23
let kind, vooral het kleine kind
de auto blijft een teer punt. En
niet alleen letterlijk. Twee nieuwe
derveiligheidszitjes een van
ivaarover wij al enige tijd
eden berichtten en een van de Ne-
la-ndse schuif daken en veilïg-
igordel-fabriek Coenen heb-
.veer eens de aandacht gevestigd
de precaire positie van de autorij-
ide peuter.
lij het ontwerp van het Volvo-
>ltje is men uitgegaan van aan-
sbare „totaalveiligheid" van het
d dat achteruitrijdend de meest
irkomende schokken het beste op-
igt.
Iet veel hard remmen, slippen en
hebben we getracht de gevol-
ongelukken te simuleren en
ierdaad bleek onze kleine passagier
awelijks last te ondervinden van
capriolen.
Toch vraagt dit zitje om enige
kanttekening. In de eerste plaats
waar het de prijs betreft. Ruim drie
honderd gulden, 'tgeen wellicht niet
ten onrechte kan worden afgedaan
met het argument dat de veiligheid
van een kind nooit te duur kan zijn.
Voor de doorsnee-automobilist is
van groter (negatief) belang dat het
zitje eigenlijk alleen in een Volvo kan
worden toegepast. Welke andere auto
heeft immers een afneembare zitting
op draadvering? En dan ook nog
zo dat vooraan de stoel een vrije
steunbuis vrijkomt waarom het zitje
(gemakkelijk) kan worden vastge
zet?
Op deze manier heeft men slechts
een plaats voor één kind, zodat in
gezinnen met twee kinderen gediscri
mineerd dient te worden. Maar dat
is het minste van de problemen die
men heeft bij een tweedeurs auto.
Het kinderzitje blokkeert dan voor
een groot deel de terugklapbare leu
ning, waardoor de
giers in geval van nood een uitgang
wordt ontnomen.
We hebben niet kunnen constateren
of het achteruitrijdende kind eerder
wagenziek zou worden in het Volvo-
stoeltje, maar de mogelijkheid lijkt
ons zeker niet uitgesloten.
Het nieuwe zitje van Coenen is qua
opstelling en plaatsing veel conven
tioneler. 't Stoeltje wordt op de ach
terbank geplaatst en met een norma
le heupgordel (die ook voor volwas
sen passagiers gebruikt kan worden)
over een „speeltafeltje" vastgezet. Los
en vast in een oogwenk.
Het Coenenzitje vertoont veel over
eenkomst met het door consumen
ten- en veiligheidsorganisaties veel
vuldig aangeprezen opblaasbare Ri-
mo) -zitje.
In dit geval wordt de peuter het
slapen op lange afstanden echter
aanzienlijk eenvoudiger gemaakt. Het
kind kan zijdelings wegzakken en
bovendien kan het stijve Coenenzitje
met behulp van een kussen wor
den gekanteld, zodat een betere slaap
houding wordt bereikt.
Een zeurend kind dat niet in slaap
kan komen is allerminst bevorderlijk
voor de concentratie van de chauffeu
Omdat men zich bij Coenen bewust
is van het feit dat een groot aantal
toch ook bepaald niet goedkope zit
jes wordt verkocht op het gemak van
een auto- en wandelwagenzitje in één
onderzoekt een kinderwagenfabriek
op het ogenblik de mogelijkheid om
ook het Coenenzitje een dubbele
toepassingsmogelijkheid te geven.
Mocht dat gelukken dan zou ein
delijk eens afgerekend kunnen wor
den met een aantal levensgevaarlijke
stalen toestanden die ten onrechte
als veiligheidszitjes aan de man wor
den gebracht.
We doelen hierbij op het systeem
waarbij het kind op zijn plaats wordt
gehouden door een stalen stang voor
de borst. De schuimrubber of plastic
beschermingsrand daarover getuigt
van een grove onderschatting van de
krachten waaraan het kind in geval
van ongeluk komt bloot te staan.
Het Volvo- en het Coenenzitje heb
ben één ding gemeen: ze moeten
of kunnen op de voorzitting. In het
algemeen de slechtste plaats voor een
kind, maar in dit geval zitten ze
vast. Op die manier kan moeder of
vader, die met de peuter of kleuter al
leen in de auto zit, het oog houden
op het kind.
Voor ons is namelijk de vraag wat
veiliger is. Een kind op de veiligste
plaats, maar de kleine woelwater
buiten het gezichtsveld van de be
stuur of het kind iets minder veilig
voorin waar de chauffeur het gezicht
op hem of haar heeft zodat aanzien
lijk meer aandacht kan worden be
steed aan de gebeurlijkheden op de
weg. Vooropgesteld natuurlijk dat
het kind goed en veilig vastzit.
een nog pittiger versie van de
ault 12 verschenen: de 12 TS. De-
dagen werd hij in de Nederlandse
vrooms gezet,
de buitenkant kan men het
e er niet zo gemakkelijk aan
Een chroom trip langs de zy-
(tegen parkeerschade)jodium
itralers op de bumpers en ral-
Ielen. Daar houdt het mee op»
zou bijna zeggen: men moet
keer kijken om het één keer te
De Renault 12 is in de afgelo-
twee Jaar een heel bekende ver-
ijning geworden en de Renault
TS lijkt als een tweeling op hem.
al zijn de uiterlijke verschil-
summier, het is toch een nieuwe
ó»k andere wagen. Dat hebben
kunnen ervaren toen wij op het
met zon beladen Corsica gelegen-
kregen met de 12 TS te rijden,
geëigend oord om een auto aan
tand te voelen. Geen kilometer
of men vindt er minstens twee
uweerpe bochten in.
enkele honderden kilo-
3 zit de aan dit geslinger
gewende automobilist bijna
lierig in zijn stoel.
ER
och is het goed toeven in deze
lault, want er zitten werkelijk
nidabele stoelen in. Een medisch-
misch team van de Franse fa-
k heeft zich bezig gehouden met
ttitwikkeling van een „veiligheids-
Ze zijn tot een soort vlieg-
stoel gekomen met in de rugleu-
ingebouwde hoofdsteunen,
belangrijk om bij botsingen
roorkomen, dat het hoofd de be
tte terugslag (de z.g. zweepslag)
gt, waardoor letsel aan de nek-
vels kan ontstaan. In de rally-
*„rt zijn deze stoelen getest. Het re
is voortreffelijk: een zeer
ttige zit gecombineerd met veel
ar alle kanten.
J iet alleen de stoelen ook de tot 68
opgevoerde motor (waarmee ove-
ook de Renault 15 TL is uit
gerust) voldeed uitstekend op de
zeer bochtige weggetjes van de Cor-
heuvelen.
Uiteraard hebben we nog
zulke wegen geen gelegenheid gehad
uit te proberen of de topsnelheid in
derdaad de door de fabriek opgege
ven 150 km per uur bedraagt. Het
zal ons overigens een zorg zijn die
paar kilometers meer of minder.
Maar pit had de motor genoeg.
Autofabrieken zijn over 't algemeen
royaal met het woord: sportief. Een
zeer vaag begrip. Wat is sportief rij
den? Ze kunnen er dus alle kan
ten mee op. Maar voor ons gevoel is
sportief 'n kroontje, dat niet past op
deze Renault 12 TS. Daar is wat meer
voor nodig. Waarmee we niets on
plezierigs willen zeggen, want deze
12 TS bewijst, dat men ook zonder
dat sportieve heel prettig kan rijden.
De 1289 cc motor levert in deze versie
69 SAE pk (60 in normale uitvoering)
Een vermogenswinst, die werd be
reikt voor verhoging van de compres-
sieverhouding. Maar de motor is des
ondanks opvallend rustig gebleven
Zelfs bij 4500 toeren een aantal,
waarbij vele andere krachtbronnen
zich levendig laten horen deed de
motor nog vrijwel geluidloos en blijk
baar ook moeiteloos zijn werk.
Het remsysteem met schijfrem
men voor is aangepast aan de gro
tere prestaties: er werd een rembe-
krachtiger toegevoegd. Tenslotte de
prijs van deze voorwielaandrijver.
Bekend geworden na de algemene
verhoging omstreeks de eerste Janua
ri. Er zal dus de eerste tijd geen
verandering komen in die f 10.492.
Duur of niet? We weten het lang
zamerhand niet meer. Wat het ene
moment duur is het andere moment
goedkoop. Ook in de autowereld wordt
er hartstochtelijk met prijzen gegoo
cheld. Maar wij dachten, dat deze
prijs voor deze Renault wel een haal
bare kaart was. Het verbruik viel niet
tegen: wij haalden bijna 1 op 10.
Ondanks al die bochten. Er waren
collega's, die heel wat meer hadden
verbruikt, maar ook minder. Dat
hangt dus helemaal van de persoon
af.
Een nieuwe motor, die volgens de
uitvinder een revolutie op vervoers
gebied kan veroorzaken heeft bij
technici en zakenmensen een en
thousiast onthaal gevonden. De zoge
naamde „Sarich-rotatiemotor" kreeg
in het Australische Perth zijn eerste
publiciteit tijdens een persconferen-
/an de 34-jarige uitvinder Ralph
Sarich. Hij onthulde de technische
details van de motor na er twee jaar
lang in het geheim aan te hebben
gewerkt.
In wezen gaat het om een motor
met één zuiger, waarbij de zuiger de
aandrijfas in werking zet. „Als een
reuzenrad" zo beschreef Sarich het.
Zijn uitvinding houdt volgens hem
het midden tussen de conventionele
zuigermotor en de wankelmotor. De
rotatiemotor, die 40 kg weegt, en de
grootte heeft van een autoband, geeft
minder trilling, heeft een betere ver
branding dan conventionele moto
ren en is goedkoper te produceren. De
drukafdichting en de warmteverde-
ling moeten ook beter zijn dan bij
bestaande motoren. De motor heeft
12 bewegende delen en levert 200 pk.
Volgens Sarich is de levensduur
vermoedelijk tweemaal zo lang als
van de normale motor en ligt de prijs
op de helft lot tweederde.
Robert Ward, algemeen manager
van de Broken Hill Proprietary Li
mited, zei te verwachten dat de plan
nen voor de produktie en het op de
markt brengen van de motor waar
schijnlijk tegen het eind dit jaar zul
len zijn voltooid. B.H.P. heeft een be
lang van 50 procent in de motor en
levert het kapitaal om hem in pro
duktie te nemen. „We staan nu aan
het startpunt", zei Ward ten over
staan van verslaggevers. „We hebben
een bijzonder groot vertrouwen in
de motor en we zijn geen moeilijkhe
den tegengekomen die ons het gevoel
geven dat er vergissingen zijn ge
maakt". Naar zijn zeggen is B.H.P.
de grootste maatschappij in Aus
tralië niet van plan een auto voor
de motor te bouwen. De motor moet
in bestaande modellen worden inge
bouwd.
Er zijn al gunstige rapporten bin
nengekomen van patentbureaus in
Amerika, Rusland, Engeland, Cana
da, India en Frankrijk.
Een bult midden op de neus en
:n D achter Rekord 2100 zijn de
uiterlijke kentekenen van de nieuwe
Opel met dieselmotor. De introductie
van de wagen kon moeilijk ongeluk
kiger vallen: juist nadat bekend
was geworden, dat de dieselolie fiks
in prijs wordt verhoogd. Toch meent
Opel niet, dat dit de kansen van de
ze automobiel die behalve de mo
tor geheel de Rekord is ernstig
schade zal berokkenen.
De EVO heeft precies uitgedokterd,
it men bij ongeveer 40.000 km per
jaar voordeliger gaat rijden met die
sel dan met benzine in dezelfde wa
gen. De goedkoopste uitvoering van
deze 2100 D kost op enkele guldens
na vijftien mille (tweedeurs stan
daard) de duurste versie is de 4 deurs
Luxe automaat voor f. 18.270.
Voor de prijs heeft men dan een
wagen met een motor van 60 DIN-pk,
voor een diesel redelijk rustig en nog
vrije pittig. Van 0 tot 100 km in 23,5
seconden is voor een diesel nog goed
aanvaardbaar. De top- en kruissnel
heid van 135 km wordt moeizaam be
reikt en men moet het gaspedaal
dan stevig op de plank houden. Zo
dra men 't even loslaat valt de wa
gen onmiddellijk sterk terug. Opval
lend sterk zelfs.
De motor is een viercilinder met een
boring van 88 mm en een slag van 85
mm. De inhoud is 2068 kubieke cen
timeter. Door de hoge compressiever-
houding (22 op 1) en de daaruit
voortvloeiende hoge temperatuur is
de verbranding van de brandstof, die
wordt ingespoten, zeer gelijkmatig.
Daaraan is voor een groot deel het
lage geluidsniveau van deze diesel
motor te danken.
Het Westduitse concern Fichtel und
Sachs in Schweinfurt heeft in sa
menwerking met enkele automobiel
fabrieken een bumperschokdemper
ontwikkeld, waarmee uitgebreide
proeven werden genomen in veilig
heidsauto's. Enkele autof abrieklen
(Volvo en Saab) bouwen deze bum
perschokdempers reeds in hun auto's
bestemd voor de Verenigde Staten.
Fichtel und Sachs verwacht dat
meer merken spoedig zullen volgen.
Ze moeten wel, zegt het bedrijf.
Deze nieuwe schokdemper voldoet
immers volledig aan de voorschrif
ten, die sinds 1 september in de
Verenigde Staten gelden: de bum
per van een auto dient aan de voor
kant een schok te kunnen opvangen
van 8 km/uur en aan de achterkant
van 4 km/uur. Vitale onderdelen, zo
als verlichting en knipperlichten, mo
gen in dergelijke gevallen niet on
klaar raken. Na de botsing komt de
hydraulische demper ln zijn uit
gangsstand terug en kan dan op
nieuw schokken opvangen.
Fichtel und Sachs die ook tal
rijke andere schokdempers op de
markt brengt werd in 1895 opge
richt en is nog altijd een familie-nv.
Het is op het ogenblik een van de
grootste toeleveranciers van auto-on
derdelen in Europa. De totale omzet
bedroeg in 1972 ruim 780 miljoen
gulden. Er werken ruim 17.000 man.
Importrice in Nederland is het
technisch handelsbureau Crombosch
N.V. in Amsterdam.
eugeot is geen koploper van
iernisme bij het ontwerpen van
modellen. Degelijkheid, be-
iwbaarheid, duurzaamheid, veilig-
en dergelijke staan hoger in de
n van de Franse fabriek geschre-
dan stylistisch avant-gardisme.
'Ie hebben een tijdje in een 304 S
eden. De sterkere broer van de
ione 304. Een model, dat we nooit
iter aantrekkelijk hebben gevon-
Ook niet lelijk, maar gewoon
Inig aansprekend. Ze hebben nu
alle 304's de daklijsten nog wat
r achteren doorgetrokken. Daar-
r kon de bank wat verder naar
iteren. En dus meer ruimte voor de
enen, die op die achterbank moe-
zitten. Ze zijn nog steeds niet
aal bedeeld, maar gaat er nu
door. Maar het maakt het model
klassieker. Het doet eerder aan
verleden dan aan de toekomst
iken.
af liggen. Snel genoeg dus voor zo'n
betrekkelijk kleine auto van amper
vier meter.
Ook de acceleratie mag er zijn. De
fabriek zegt, dat hij in veertien se
conden van stilstand tot 100 km snel
heid kan worden gebracht, wij klok
ten iets meer dan vijftien, maar dat
is nog niet onverdienstelijk.
Het verbruik bleef ook op een aan
vaardbaar niveau, zo om en nabij
de 1 op 10. En dat is nu eenmaal
de tol, die men voor wat meer ver
mogen gaat betalen. Zeker als men
die dan degelijk gaat benutten ook.
Wellicht klinkt dat sommigen wat
vreemd in de oren: „Als je 't hebt ge-
voor de ruitenwisser, 't Gebeurde ons
herhaalde malen, dat we bij het uit
trekken van de choke ook dat andere
knopje beroerden, zodat de wisser
over een droge ruit heen en weer
danste. En alle handboeken zeggen,
dat zoiets niet mag
We zeiden het al, dat de stoelen
erg goed waren. Mede door de koste
lijke hoofdsteunen. Heerlijk zachte le
ren kussentjes. Maar we hebben het
al meer betoogd: hoofdsteunen zijn
niet in de eerste plaats een kwestie
van comfort, maar meer van veilig
heid. Zij vangen de klap op bij het
z.g. zweepslageffect. Daarom: leve de
meer iets terugvindt bij het bekij
ken van de dingen, die onder dat
uiterlijk verscholen gaan. integen
deel. Neem de stoelen en de bank.
Niet alleen een uitstekende zit al
vinden we de zittingen wat aan de
korte kant, zodat het bovenbeen wat
te weinig steun krijgt maar in de
304 S ook een bijzondere bekleding.
Een soort namaak-leer. Het heet tep-
line en lykt verdacht veel op echt
leer. Als het luchtje niet ontbrak
zou men zich kunnen vergissen. Voor
snobs: er schijnen spuitbussen met
geur van leder in de handel te zijn).
Maar het ziet er niet alleen zeer
goed uit, het spul heeft ook bijzonder
leuke eigenschappen: het plakt niet,
het voelt koel aan in de zomer en
warm in de winter. We hebben er
uiteraard alleen in de winter er
varing mee kumien opdoen, maar we
moeten zeggen, dat het ons toen goed
beviel.
Trouwens, we hebben helemaal met
plezier in deze 304 S gereden. Het zit
dus goed en men kan er heel pittig
mee uit de voeten. Normaal zit er
een 70 SAE-pk motor (1288 cc) in een
304, maar voor de S neeft de kracht
bron opgevoerd tot 80 SAE-pk, dus
wat rumoeriger gemaakt, maar ook
goed gemaakt voor een top van op de
teller bijna 160 km. Daar de fabriek
in zijn opgave tot eenzelfde getal
komt zal de waarheid er wel niet ver
bruik Je het tochEr zijn nog al
tijd flink wat automobilisten, die
graag nog wat energie in voorraad
houden. Voor onverwachte dingen,
die altijd uit het niet kunnen op-
emen. Er zijn niet zo erg veel plank
gas-rijders
De versnellingsbak wordt in deze
304 S in tegenstelling tot de norma
le uitvoering met stuurversnelling
bediend door een handig pookje op
de grond dat men heel eenvoudig kan
bespelen. Niet alle instrumenten von
den wij zo gemakkelijk te benutten.
Uiterst links op het heel rustige,
maar daardoor zeer acceptabele
dashboard zit de knop voor de choke.
Vlak daarnaast echter een knopje
auto, waar ze standaard in zitten. Zo
als deze 304 S.
Maar van de andere kant: dat mag
wel ook. Want de prijs is aan de zeer
stevige kant. Op enkele guldens na
f 11.600.
Wat men er precies voor krijgt?
Een wat conventioneel uitziende auto
met een pittige motor. Vering goed.
Wat speels in snel genomen boch
ten, maar makkelijk te corrigeren.
Comfortabele zit, gemakkelijk te be
sturen, eenvoudig te bedienen. Rede
lijke ruimte, zowel voor passagiers
als bagage. Handig in het stadsver
keer, aanvaardbaar voor het lange
re werk.
