erkelijke hang
aar het oude
PEUR SÏÜYVE
De rechtvaardigheid
Sedney
onder
breekt
bezoek
"Sleutelen aan
chten
van onmondige patient"
?rug naar het 'Leerhuis'
Nauw betrokken bij r.k
beleidsproblematiek
Prof. dr. J. F. Rang
(AG 26 JANUARI 1973
«jjijjjiiiiijuj.m
PAGINA 11
ige
meer we in het kerkelijk leven rondzien, dan ontdekken En dan vervolgt dr. Rinzema: De
ij heel veel mensen een hang naar het oude, een verlangen kerk moet terdege rekening houden
de geborgenheid, naar de gezelligheid en naar de intimiteit zoveel Pieterse(n)
irootmoeders theelichtje."
deze uitspraak komt d<r. J. Rin-
uit Leeuwarden in de gerefor-
Friese Kerkbode als hij het
over de noodzaak om terug
en naar het zgn. "Leerhuis",
«lachte, die thans in velerled
ook in de Leidse regio
Dr. Rinzema hangt zijn be
ring op aan het gemeentelid
die wat zijn kerkelijk le-
itreft "in staking ging". Het
il komt hierop neer, dat Pie-
ip zijn 52ste Jaar op een geheel
manier moest leren werken,
loop der Jaren had hij een rou-
een schat van ervaring opge-
Maar met deze nieuwe,
judmachine was héél zijn rou-
héél zijn schat van ervaring
eloos geworden. Pieterse lag
herscholing. Een veertien da
ng was hij naar een vormings-
geweest. Op de zaak waren
aicturerings-conferenties en
esprekingen georganiseerd. En
kent dat misschien wel. Pie-
voelde zich bedreigd. Jongere
:n loerden reeds op zijn baan-
hij had moeite om zich te
laven. Hij liep op zijn tenen.
ndere uitdrukking is: Hij liep
wenkbrauwen.
aking
UU toen kwam bij Pieterse de ker-
aap uit de mouw. En, zo
er ik In de kerk kom, dan
lk met dezelf de ellende gecon-
«rd als door de week op de
Ook daar is het één en ai her-
iurering en reorganisatie
psalmberijming, nieuwe li-
rust gelaten te worden. Dan heb ik
er geen zin in om weer aan „menta
liteitsverandering" en "nieuwe ma
nieren van denken" en zo mee te
doen. Dat moet ik de hele week al.
begrijpt u me?" Meneer Pieterse
ging dus wat zijn kerkelijk leven
betreft in staking.
midden verkeren.
Dit neemt niet weg, dat wanneer
Pieterse zijn zin kreeg de kerk een
soort museum van oudheden zou
worden (psalmen op hele noten, col
lecteren met hengelstokken en al
dat soort dingen meer). En dat kan
natuurlijk niet. Daar zouden we niet
alleen de gemeente als een geheel,
maar ook meneer Pieterse in het
bijzonder een slechte dienst mee be
wijzen.
De Joden hadden voor hun „syna
goge" (plaats der samenkomst) als
Hebreeuwse naam: Beth HamidrasJ,
d.w.z. „Huis der lering". „Leerhuis".
De bedoeling van het „Leerhuis" was
dat hier de recente gebeurtenissen be
keken werden bij het licht van de
oude woorden van Mozes. Volgens de
Joden was het de taak van iedere
Er zijn meer Pieterse(n)
Volgens dr Rinzema zijn er meer
Pieterse on), die een sterke drang
naar het oude hebben.
Grammofoonplaten met orgelmu
ziek van Feike sma en de zonen van
Jan Zwart, Platen met zang van
Urker mannenkoren en wat niet al
worden nog steeds grif verkocht. De
liederen van Johannes de Heer
ken weer "in" tegenwoordig. Men nieuwere generatie om de oude tra-
spreekt daarom wel van een herfe- diUe opnieuw te Interpreteren d.w.z.
ven van romantische tradities. Wat toe te passen op de vragen van een
is de reden van dit alles? Hoe is nieuwe tijd.
b.v. de EO als omroep zo groot ge
worden? 00 ou<ie Gunning een van de
Men kan de schuld schuiven op va<^eren der z£n- ethische theologie
het "drijven van links". Dit is mis- heeft eens gezegd De waarheid is
schien inderdaad wel mee een oor- ethisch, d.w.z. de waarheid is niet iets
zaak. Een onverstandige dominee die om ever te theoriseren, maar iets om
uit het Evangelie alléén maar de handelen Ja wat méér is: om
boodschap van de noodzaak van _te le1ve?;.Moge.Gfd,ons geven
De r.k. bisschoppen van Neder- vember: liturgische kwesties,
land hebben tijdens een vergade- De bisschoppenconferentie heeft
ring in Utrecht als proef besloten besloten de voornaamste raden en
om plannen op langere termijn voor
hun bijeenkomsten te maken ten
einde doeltreffender te kunnen wer-
lnstanties op kerkelijk gebied nau
wer te betrekken bij de voorberei
ding en bespreking van gewichtige
ken. pastorale beleidsproblemen. Men
Detailpunten van belangrijke onder- kan hier denken aan instellingen als
werpen zulien zoveel mogelijk worden de nationale raad voor de liturgie,
opgespaard tot de algemene bespre
king van een problemenveld moge
lijk is. In principe is voor dit Jaar
het volgende schema opgesteld: fe
bruari: kritische gemeenten, biecht
en boeteviering, maart: kerkelijke
opleidingen, ambtsvoorbereidingen,
april: diakonaat. Juni: kwesties be
treffende oecumene. oktober:
de nationale raad voor de cateche
se, de missieraad, de nationale
schoolraad, de stichtingen van re
ligieuzen, het college van bis
schoppelijke gedelegeerden voor het
onderwijs en de Jeugdraad. De bis
schoppelijke beheerscommissie op
gedragen de belangrijkste instituten
naar hun inzichten betref f en-
catechetische vraagstukken, no- de punten van beleid te vragen.
maatschappijverandering kan halen,
met elkaar in het „leerhuis" te
die als politieke wijsheid alléén verkeren aldus de Friese predikant,
maar de kreet "Nixon moordenaar"
kent, kan veel kwaad stichten in
een gemeente. Maar dit soort ex
treme toestanden komt volgens dr.
Rinzema onder ons toch nog zeer
Interieur van de Hervormde kerk in Naaldwijk. De nissen met
driepasboogjes boven het schip van de kerk zijn verwant aan
die van de Nieuwe Kerk te Delft.
(Uit langs de oude Zuid-Hollandse kerken)
rel
■0:
da
UCHARISTIE
fONDMAAL
)oe
De achtergrond bij meneer Pleter-
ligt dan ook dieper. Wij leven in
:n tijd van snelle maatschappelijke
gezangen en nieuwe veranderingen, op de drempel van een
^hej'pvattingen.JLk heb de nieuw tijdperk. En het allergrootste
j probleem waar wij in onze dagen
mee geconfronteerd worden is de
kwestie of wij gééstelijk wel in staat
zullen zijn de veranderingen bij te
houden. De zwakste schakel in het
proces van maatschappelijke veran
deringen is momenteel de draagkracht
van de menselijke geest. Het is voor
een goede verstaander duidelijk, dat
meneer Pieterse op het punt staat
van afknappen. Maar meneer Pieter
se staat niet alleen. Met hem staan
vélen op het punt van afknappen.
Hoe kunnen we Pieterse en de zij
nen helpen?
dat we niet alleen in de za-
ook in de kerk een
«lingsproces moeten onder-
ook in geloofszaken al-
dingen opnieuw moeten le
daar ben ik het niet mee eens
lar doe ik niet aan mee. Door
«k heb ik al herscholing ge-
Maar op zondag wens ik met
Pastoraal overleg in Noordwijkerhout
E EE m Ej ÊjËyw"y EEs EE E houding rijk-arm in wereldverband.
Nu nog wat over de "eigen proble
men". De polarisatie binnen de R.K.
Het Landelijk Pastoraal Overleg (LPO), dat de Nederlandse Stormende3£«£
r.k. kerkprovincie vanavond begint in Noordwijkerhout, heeft me. Op het terrein van de geloofs-
1 j. j.» 1 j. 1 1 i i 1 1 t leer lijken die twee onoverbrug-
maar korte tijd uitgetrokken voor „dringende pastorale proble- baar. in het overzicht van de me-
men". De rest van de twee en een halve dag is gereserveerd voor ^^en in de zeven bisdommen,
0 wordt echter wel treseer! riat "rfo
Doe-het-zelf-
artikelen in
zes jaar ver
viervoudigd
UTRECHT (ANP) In de periode
van 1968 tot en met 1973 zal de omzet
in doe-het-zelf-artikelen zich waar
schijnlijk meer dan verviervoudigd
hebben. Een speciale doe-het-zelf-
branche bestaat niet en afgesplitste
omzetcijfers zijn dus moeilijk te ver
krijgen, maar naar schatting werd in
de doe-het-zelf-sector in 1968 voor
circa 250 miljoen gulden omgezet, ter
wijl voor dit Jaar wordt gemikt op
een omzet van meer dan een miljard
gulden.
De Nederlandse doe-het-zelver
steekt dit Jaar volgens de verwach
tingen 152 miljoen 2gulden in hout,
160 miljoen gulden in verf, 150 mil
joen gulden in behang, bijna 200 mil
joen in ijzerwaren en gereedschap en
bijna 29 miljoen in lijm en kit. Daar
naast geeft men ongeveer 195 miljoen
de kerkprovincie ons pastoraal hel
pen? Alle delegaties hebben trou
wens vragen over Roermond gesteld.
Een andere opvallende vraag komt
uit Utrecht: Heeft het openhouden
de dialoog met Rome nog zin
Liedboek voor
de kerken
:CHT (ANP) De Nederland
bisschoppenconferentie heeft
(en aan de Raad van Kerken
de commissie „Intercommunie
Dt" van deze raad haar grote
dering uitgesproken voor de re
de studie die compe-
n de verschillende ker-
hebben gewijd aan de bijbelse
rgronden van de verhouding eu-
stie-avondmaal. De commissie
deze materje vorig Jaar een
Jssienota aan de bisschoppen
02 elegd.
bisschoppen delen de opvatting
commissie, dat de nota niet
worden beschouwd als het laat-
de totale problematiek
djds vinden zij, dat de bijbelse
slechts gedeeltelijk tot hun
komen, terwijl anderzijds niet
hoe de kerken in hun over-
5 van deze gegevens gekomen
lot concrete geloofsinzichten en
lijken, die bij onderlinge verge-
sterkere tegenstellingen ver-
an de nota suggereert,
bisschoppen pleiten ervoor', dat zander te Middelharnis. _Te _Zoeter-
Hg een aanvullende studie zal
tn gemaakt betreffende histori-
beschouwingen over de ver
ing eucharistie-avondmaal
het onderwerp „De rechtvaardigheid in de wereld". Dat moet kansen voor bruggebomvèrsd op de dcT^Ja^^> '"a?* wS^niet beant-
een nadere uitwerking worden van een document over dit onder- 8n P3S~ woord worden. Zeker niet door de
jj.-j_4.--jj j j -TD 1 pauselijke internuntius mgr. Ange-
werp, dat indertijd door de bisschoppensynode m Rome is be- Roe^ond en Rome io Feiici, die zich voor het eerst
weer in Noordwijkerhout Iaat zien,
Er zijn vele vragen in de diocesane nadat hij nog demonstratief bij la-
reacties geteld, waarvan opvalt de tere zittingen van het pastorale con-
weggebleven.
sproken.
Er is door de leiding van het LPO
enige morele druk op de deelnemers en gekozen leden zijn
uitgeoefend om niet te veel over de keer bijeengeroepen, omdat het
"dringende problemen" te praten.
De gerechtigheid in de wereld
De reeds voor die raad aangewezen noodkreet uit Roermond: Hoe kan cilie r
DEN HAAG, PARAMARIBO (ANP)
—De Surinaamse Premier Sedney,
die sinds 3 januari voor besprekingen
in Nederland is, breekt zyn bezoek
aan Nederland af. Morgen keert hQ
naar Paramaribo terug in verband
met de toestand daar door de voort
durende douane-staking. De Suri
naamse minister-president is van
mening dat het op het ogenblik om
niets minder gaat dan om de vraag
of Suriname als rechtsstaat nog kan
blijven voortbestaan. Hij steunt het
beleid van de regering in Paramaribo
dat tot dusver is gevolgd.
Inmiddels heeft de regering in Pa
ramaribo een verklaring uitgegeven
waarin de houding van de douane
in Suriname uiterst laakbaar wordt
genoemd. De douane in Suriname Is
de vorige week woensdag in staking
gegaan omdat men het niet eens was
met de invoering van een nieuw ran
genstelsel, waardoor van salarisver
hoging geen sprake zou zijn. Zij gin
gen hierop in staking. De kanton
rechter in Paramaribo verbood
maandag de staking. De douaniers
legden de uitspraak echter naast zich
In mei zal Jiet nieuwe „Liedboek toch veel belangrijker en het zou diep lege, met als het pastoraal conci-
voor de kerken" verschijnen, waarin te betreuren zijn als de indruk zou lie. Maar dat concilie verwierf zich
zijn opgenomen de 150 psalmen in worden gewekt dat de Nederlandse een eigen moreel gezag en vond een
nieuwe berijming en 491 gezangen, katholieken hun eigen problemen welwillend en (achteraf gezien) ta-
De bundel is tot stand gekomen in belangrijker zouden vinden dan die melijk eensgezind bisschoppencol-
samenwerking tussen de Ned. Her- van de were^d waarin zij leven. 1
vormde Kerk, de Geref. Kerken de Hiertegen zijn natuurlijk twee din-
Doopsgezinde Sociëteit, de Evange
lisch Lutherse Kerk en de Remon
strantse Broederschap. Het boek zal
in twee standaarduitgaven (klein en
groot formaat) verschijnen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
nationaal beroemd geworden door des Heils en het Humanistisch Ver-
de slagzin: "Verbeter de wereld, be- bond wonen het overleg bij.
gin bij Jezelf"?
Aan de andere kant moet toegege
ven worden, dat er deelnemers zijn
die in het hele overleg niets zien
Vier punten
alleen komen vanwege het onder- Concrete suggesties over dit onder
werp. Het LPO is een éénmalig ge- werp leidden tot een lijst van veer-
besproken. LEIDEN "In de huidige wetgeving betreffende gezondheids- ook en niet op bestrijding achteraf
m nil 1M u. «.w het befaamde pastoraal
jiiüci I. Kok te Baarn. Te Rijswijk gen landelijke raad worden
(Zuid-Holland), C. Dijckmeester
Vreeland.
schadevergoedingen".
De nieuwe hoogleraar, die overi
gens een in gezondheidszorg geïnte-
door zou de discussie, die 1
ten en parochies op gang is
it, stellig aan waarde winnen.
zorg, wordt nauwelijks gepraat over de patiënt. De arts staat
De patient heeft alleen maar plichten en geen rechten. Juist resseerde jurist is, betreurde het dat
op het ogenblik speelt bijvoorbeeld het recht om te sterven de patiënten zich zo weinig collectief
erg sterk. De euthanasie. Abortus is ook zo'n voorbeeld. We opstellen om een verbetering van
de kerkprovincie kreeg toege- groepen zullen worden uitgediept: zitten met wetten uit de helft van de vorige eeuw. Er wordt Tiidpref6^
a, is hij door Rome min of de vrouw in de kerk; 2. onze pres- gepraat over medisch-ethische consequenties, maar er wordt
de tatiemaatschappij (winst- en car- met geen woord gerept over de mening van de patiënten."
CHRIST. GEREF. KERKEN
rièrestreven en produktie- en
ADVERTENTIE
Vitaal, dynamisch, internationaal! Peter Stuyvesant-
rijke geurige tabak en... het Miracle Filter
Peter Stuyvesant, pgeniet zoveel meer!
Prof. dr. J. F. Rang, die vanmiddag
zijn leerstoel in het
gezondheidsrecht aanvaardde
(enige tijd geleden door Baron Cor
nelius Ver Heyden de Lancey aan
Leiden geschonken.) heeft vanmiddag
in zijn inaugurele rede gesproken
over het patiëntenrecht. „De patiënt
moet het recht hebben om zelf te
beoordelen over ingrepen en dat kan
alleen als hij voldoende Informatie
krijgt. De patiënt weet helemaal
niets van zijn rechten en plichten. Je
krijgt natuurlijk situaties, waarin de
patiënt door zijn ziekte (bewusteloos
b.v.) niet kan oordelen over een in
greep, maar dan zal toch zeker zijn
familie moeten worden Ingelicht.
Als er Iets mis gaat en de patiënt
doet een aanklacht by het Tucht
rechtcollege (wat overigens voor 60%
onterechte aanklachten zyn) dan be
roept de arts zich vaak geheel ten
onrechte op zyn beroepsgeheim. In
Tydens een voorafgaand persge-
sprek kwam hy tot de conclusie, dat
de korte, onverwachte en ongewenste
periode dat een mens ziek is hem
weinig gevoelig maakt voor collecti
viteit.
De reden waarom Rang deze Leid
se leerstoel heeft geaccepteerd is dat
hy zyn vak, dat hy al vele Jaren in
Amsterdam en Utrecht doceert aan
medleynenstudenten nu kan leren
aan Juristen. Hy ls van mening dat
Je met een rationele. Juridische be
nadering van de patiëntenrechten
verder komt dan met emotionele ge
dachten.
Teleurstelling
bij landelijke
Vietnam-actie
KATWIJK AAN DEN RLJN BU
rechtspraak staat, dat de arts de Landelijke Actie Nederland-Viet-
nam en het Medisch Comité Neder
land-Vietnam, afdeling Katwyk. ls
men erg teleurgesteld, dat door de
gemeente weinig aandacht is besteed
aan dit zo belangryke onderwerp.
Aan deze actie, die groots wordt op
moet beoordelen wat hy wil vertellen
Die wetten stemmen bijna geen
van allen meer overeen met de wer
kelijkheid Zoiets als de krankzinni
gen wet, of de wet op de drugs, ze
zyn volkomen achterhaald.
Jongste der wereldmerken.
Det wetgeving op de milieuhygiëne gezet, doen 8 organisaties
hebben is gericht op het voor- Het Rode Kruis, Ned. Herv. Kerk,
Stichting Oecumenische kerk en
Vluchtelingen, Geref. Kerk, Unesco,
Unicef, Mensen In Nood, Charitas en
NOVIB.
Binnenkort zal door de afdeling
Katwyk en de Wereld Winkel een
collecte worden gehouden.
die
komen van epidemieën
teiyke ziekten en de bescherming
ran de burgers tegen gevaren voor
de gezondheidstoestand.
Myns inziens moet deze wetgeving
primair gericht zyn op alle oorzaken
van welke milieuverontreiniging dan
