Kerk en
staat
in Spanje
Opnieuw grote zuiveringen RaPP°rt
in Tsiecho-Slowakije naief'
Mgr. Gijsen is dankbaar
voor eerlijke kritiek
Onbegrip
bij Billy
Graham
Maas is
130 GEWONDE
GEVANGENEN JU
«Mjmjiiiimnj»
De kerk moet E.O. oorzaak van
kritisch zijn
moeilijkheden in
Geref. Gemeente
R.K. KERK EN
HET GEZIN
Paus Paulus herziet
sacrament der zieken
griephoest?
AANVAL OP
ROME EN
EPISCOPAAT
IN WETENSCHAPPELIJKE EN CULTURELE KRINGEN
Boze Gevers: VIETCONG LAAT
3
Vier miljoen
auto's terug
DEN BOSCH (ANP) "De kerk
moet kritisch zijn" is het uitgangs
punt van veertig stellingen die in
Den Bosch zijn aangenomen op 'n
vergadering in Den Bosch van een
werkgroep die zich bezighoudt met
de voorbereidingen van het landelijk
pastoraal overleg, dat deze week in
Noordwijkerhout gaat beginnen.
In totaal werden veertig stellingen
door de verschillende afgevaardig
den van missiewerk, ontwikkelings
werk. en vredeswerk ingediend die
naderhand door de vergadering tot
vijf werden teruggebracht. In deze
vijf stellingen wordt aan de delega
tie van het diocees 's-Hertogen-
bosch, met nadruk gevraagd om
ervoor te zorgen dat in de gesprek
ken in Noordwijkerhout alles wat
zich beweegt om het christenzijn met
een eigen verantwoordelijkheid voor
dat christenzijn naar voren wordt
gebracht.
In de stellingen wordt o.m. ge
vraagd: een actieve inzet op politiek
godsdienstig gebied, waarbij aan
de sociale opdracht van dè kerk niet
wordt voorbijgegaan. De kerk moet
steun durven verlenen aan die be
wegingen die de menselijkheid voor
opstellen en de kerk moet partij
durven kiezen. De kerk mag echter
geen partijpolitieke bindingen aan
gaan.
De classis Utrecht van de Gere
formeerde Gemeenten heeft zich af
keurend uitgelaten over de Evange
lische Omroep. Maatregelen tegen
gemeenteleden gaan de classis ech
ter te ver.
Het classisverslag in het weekblad
De Saambinder vermeldt: "In een
der gemeenten zijn er reeds gerui
me tijd moeilijkheden met leden,
die actief meerwerken aan de Evan
gelische Omroep. De classis is van
oordeel dat in het bestuur van de
EO mensen zitten waarmede de
Gereformeerde Gemeenten niet eens
geestes zijn en dat bovendien door
het openlijk medewerken van leden
onzer gemeenten aan deze organi
satie het TV-bezit binnen de eigen
kring bevorderd wordt wat de clas
sis ten zeerste zou betreuren".
"Het censureren (een tuchtmaat
regel nemen red.^ omdat een lid
een bestuursfunctie van de EO be
kleedt, wordt door de classis ech
ter als een te vergaand middel ver
oordeeld. Het niet bedienen van 't
Heilig Avondmaal omdat één lid
of enkele leden zich niet aan het
oordeel van de kerkeraad onder
werpen acht de classis eveneens
onjuist".
MADRID De Spaanse bisschoppen hebben na dagen
deren een lijvig document goedgekeurd, dat een nieuw
moet vormen voor de betrekkingen tussen de kerk en dt j(
in Spanje. De uitslag van de stemming was 59 voor en 20
zodat de vereiste tweederde meerderheid werd gehaald.
ROERMOND „Ik ben zeer dank
baar voor de open en eerlijke kri
tiek door ieder van u geuit". Dit
zei mgr. Gijsen na afloop van een
vergadering van de Diocesane Raad
van Roermond. Nu, na zoveel maan
den stelde hij zich de vraag of hij
zijn "Proeve van een visie op de
verkondiging en de beleving van het
christen-zijn in de r.k. kerkverband"
niet anders had moeten brengen,
dan hij gedaan heeft.
Sprekend over het gebod "gij zult
niet doden" zei hij "Want hoe het
ook zijabortus provocatus is
moord en actieve euthanasie is
moord". "Wie zich vergrijpt aan 't
leven van een onschuldigde, ver
grijpt zich aan God zelf".
Over het huidige normbesef van
de sexualiteit zei de bisschop "wat
zich met name op het terrein waar
het meest vitale van de mens zich
uiten kan, de sexualiteit, voltrekt,
is zondermeer liefdeloos". De bis
schop hoopte dat de vergadering op
zijn woorden zou kunnen inhaken en
verwachtte dat niet wat ons scheidt,
maar wat ons bijeen kan houden,
ons het meest zal interesseren.
In de hierop gevolgde discussie
kwam tot uiting, dat de aanwezi
gen in de woorden van de bisschop
misten een antwoord op een aan
tal vragen van de central commissie.
Deze gingen o.m. over de vraag,
hoe de bisschop staat ten opzichte
van het beleid van het vorig presi
dium en van de andere Nederland
se bisschoppen. Er was verder ge
vraagd of de bisschop andere kerk
visies, die ook steunen op Vatika-
num II als legitiem erkent naast
zijn eigen visie in zijn "proeve".
Mgr. Gijsen heeft toegezegd al de
hem gestelde vragen te zullen be
antwoorden. Hij wilde echter graag
eerst persoonlijk contact met de de
legaties uit de verschillende regio's
van het bisdom.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Russen C. van den
Bergh te Katwijk aan Zee: te Vlagt-
wedde, C. J. Bronsgeest te Den Hel
der; te Velsen-Noord, J. G. Bouw
man hulpprediker te Ee.
Geref. Kerken
Beroepen te Ouddorp-Stellendam,
J. de Kievit te Kampen die dit be
roep heeft aangenomen.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Harderwijk, P. N.
Ribbers te Den Haag.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Krimpen aan de IJssel,
G. J. van de Noort te Zeist; te
Waarde, J. Mol te Hardinxveld-Gies-
sendam; te Poortvliet, L. Blok te
Beekbergen die bedankte voor Nor
wich (Canada).
ROME In Vaticaanstad is een
„pauselijke commissie voor het ge
zin" gevormd. Vittorio Bachelet, de
voorzitter van de Italiaanse katho
lieke actie die dit bekendmaakte, zei
dat deze commissie gegevens zal
gaan verzamelen over de middelen
ter voorkoming van zwangerschap,
de abortus, de echtscheiding en de
bewegingen die de bevrijding van de
vrouw nastreven. Het gaat hier om
zaken, aldus Bachelet, die de opvat
ting van de RK Kerk over het gezin
aantasten.
Op basis van de verkregen gege
vens moet de commissie een docu
mentatie aanleggen die nieuwe im
pulsen voor de zielzorg onder de ge
zinnen mogelijk moet maken.
Foor het eerst na lange
tijd kwam de pastorale
raad van het bisdom Roer
mond weer bijeen. Op de
eerste rij rechts mgr. Gij
sen, die blij laas met de
open en eerlijke kritiek, die
over hem werd uitgestort.
Willibrordcantorij
op de televisie
De IKOR-televisie komt op zon
dag 18 februari a.s. opnieuw naar
Oegstgeest. Twee Jaar geleden nam
zij daar "Weihnachtsgeschiehte" op
van Cart Orff uitgevoerd door
Jeugdcantorij en Jongerenkoor van
de hervormde gemeente.
Ook ditmaal wordt de opname ge
maakt in de Groene- of Willibrord-
kerk. Jeugdcantorij en Jongeren
koor van de Willibrordcantorij (d.i.
de nieuwe naam voor beide ensem
bles samen) voeren ditmaal onder
leiding van cantor Egbert van Goor
diens bewerkingen uit van liede
ren genomen uit het komend lied
boek. Wanneer daar belangstelling
voor bestaat, dan bestaat het plan
om ook de gemeente in deze uit
zending zijn rol tegenover de canto-
rij te laten meespelen.
De bedoeling is om het nieuwe
koororgel een heel eigen rol te la
ten vervullen. In afwisseling met
gezongen strofen zal dit instrument
in enige coupletten van bepaalde
liederen solistisch functioneren. Deze
worden dan geïmproviseerd door Jan
Jongepier, die de laatste Jaren het
vermaarde Internationaal Orgelim
provisatieconcours in de St. Bavo-
kerk in Haarlem enige malen gewon
nen heeft.
De uitzending die een half uur zal
duren heeft plaats op zondag 29
april ajs.
VATICAANSTAD (AP) Paus
Paulus heeft drastische wijzigingen
en vereenvoudigingen aangebracht
in het meest gevreesde sacrament
van de RK kerk het Heilig Oliesel
in een poging het wijdverspreide
idee als zou dit sacrament alleen aan
stervenden moeten worden toege
diend uit te bannen.
De Paus volgt hiermee een aan
beveling op van het eucumenisch
ooncilie 1962-1965 om het ritueel te
ontdoen van zijn namen „Sacrament
van de stervenden" en „Laatste sa
cramenten". In een apostolische
constitutie geeft de Paus aan dat het
Heilig Oliesel moet worden toege
diend aan allen die „ernstig ziek"
zijn.
Tot dusver golden de bepalingen
van het 17de eeuwse concilie van
Trente waar was besloten dat het
Heilig Oliesel moest worden toege
diend aan „diegenen die gezien hun
toestand aan het einde van hun le
ven lijken te zijn gekomen, reden
waarom het sacrament tevens sacra
ment van de stervenden wordt ge
noemd".
Paus Paulus heeft ook beslist dat
voor het Oliesel alleen „volgens voor
schrift gewijde" planaardige oliën
mogen worden gebruikt, in die lan
den waar de tot dusver voorgeschre
ven olijfolie „niet of zeer moeilijk
ADVERTENTIE
ABDIJSIROOP
van ouds vertrouwd
BUITENLAND
verkrijgbaar is" omdat er ter plaatse
geen olijfbomen groeien.
UTRECHT (ANP) Generale de
putation voor de evangelisatie van
de Geref. Kerken in Nederland vin
den het onbegrijpelijk, dat de evan
gelist Billy Graham blijkens recen
te uitlatingen het niet tot zijn taak
als nieuw evangelisch evangelist re
kent om met president Nixon van
de VS te spreken over mogelijke
stopzetting van de bombardementen
in Vietnam.
"Wij voelen", zo schrijven de de-
putaten in een open brief aan dr.
Graham, "dat de verschrikkelijke
gevolgen die de bombardementen in
Vietnam voor alle betrokkenen heb
ben, alle evangelische krachten zou
den moeten oproepen tot het zoeken
van een andere weg naar de vre
de". Dat dr. Graham daarover in
het kader van zijn vriendschap
met Nixon niet wil spreken vinden
deputaten onbegrijpelijk. Zij kunnen
met name zijn beroep op het
nieuw-test am en tisch evangelist-zyn
niet volgen. Deputaten vinden het
noodzakelijk dat alle mensen, die
zich in Nederland met evangelisa
tie bezig houden zich distancie-
ren van liet vertekende beeld dat dr
Graham huns inziens met zijn uit
spraak oproept van het evangelist-
zijn.
Het gehele document, dat aan de
Spaanse regering zal worden voor
gelegd en door de Paus moet wor
den goedgekeurd, zou de wens ade
men de richtlijnen te volgen van 't
tweede Vaticaans concilie, waarin
tot uiting komt, dat "kerk en staat
onafhankelijk en autonoom zijn
elk met zijn eigen gebied".
In het document staat, dat het
in 1953 tussen de Spaanse regering
en het Vaticaan gesloten contract
niet meer voldoet. Erkend wordt
echter dat niet het Spaanse episco
paat maar alleen het Vaticaan en
de Spaanse regering deze kwestie
kunnen regelen. De bisschoppencon
ferentie erkent voorts de bekentenis
van de steun, die de Spaanse staat
de kerk geeft, maar wijst er in het
document met nadruk op dat een
groot deel van deze steun niet be
schouwd moet worden als een privi
lege zonder meer, maar voortspruit
uit de maatschappelijke activiteit
van de kerk.
In het document wordt gezegd, dat
de Spaanse geestelijkheid bereid is
afstand te doen van de bevoorrech
te positie die. zij van de regering
DEN HAAG De Rooms Katho
lieke Party Nederland vindt de zes
vragen, die de beweging 'Open kerk'
by haar eenjarig bestaan aan hogere
beleidsfunctionarissen in de Neder
landse kerkprovincie heeft voorge
legd, een aanval op het beleid van
het Nederlandse episcopaat en dat
van de instanties in Rome. „De vra
gen sturen regelrecht aan op een
breuk met Rome en met de wereld
kerk" De RKPN zegt dit in een
telegram aan kardinaal Alfrink en
aan het secretariaat van de Neder
landse bisschoppenconferentie.
De vragen van 'Open kerk' willen
de „toenemende onderdrukking" van
de pastorale vernieuwing aan de
kaak stellen, zy zyn tevens een by-
drage aan het landeiyk pastoraal
overleg dat deze week in Noord-
wukerhout begint. De brief waarin
de vragen worden gesteld is onder
tekend door alle 22 leden van de
landeUjke adviesraad, die 'Open kerk'
heeft ingesteld.
heeft gekregen vooral j
gressieve priesters willen
tussen kerk en staat verbrtf'
maar in ruil daarvoor van
gering vraagt dat zij afziet vi
recht bisschoppen te 1
een vaoante bisschopszetel stii
regering een lijst met nam j
drie kandidaten die zij zelf hi t
kozen, naar de Paus die i a
van de drie benoemt)
Het episcopaat wil voorts
desbetreffende wet zodanig
zigd wordt dat geen enkele
se geestelijke meer een fum je
de Spaanse overheidsorganen
krijgen.
Inmiddels heeft de i
ter van Buitenlandse Zaken,
Bravo, een onderhoud met
Paulus gehad.
De woordvoerder van hetV
Frederico Alessandrini gaf
nen dat minister Loprez Bi
Paus een boodschap van
heeft overhadnigd over de
van het concordaat. Franco
in deze brief op gewezen
dat niet de kerk en het
maar de Spaanse regering i
strikst houden aan de bep
van dit-concordaat.
De Spaanse regering heeft
het Vaticaan officieel vooif'3
het concordaat te hefrzien.
:d(
ADVERTENTIE
TEGEN
CPLSN - LUIt
[COUPE NAT. NED.] WOENSM r
24 JANUARI AANVANG 20.00If
NATIONALE
NEDERLANDEN^!
NIJMEGEN
[COUPE NAT. NED.-
COUPE INTERN.]
WOENSDAG 31 JAN.!
AANVANG 2O00 UUR/
HOUTRUST
DEN HAAG
seizoenkaarten
geldig-prijzen van
ƒ3,50 tot 7,50
ff JB LEIDEN Univt
Gftvprs vn.n de nrncrrp
PRAAG (ANP) Wetenschappelijke, journalistieke en cultu
rele instellingen zijn de laatste weken in Tsjeeho-Slowakije
het toneel van nieuwe zuiveringen. Dit blijkt uit informatie af
komstig van doorgaans betrouwbare kringen in Praag. Het
voornaamste doel is belangrijke functies te ontnemen aan per
sonen die van de ledenlijst van de communistische partij zijn
geschrapt sinds de val van de liberale partijleider Alexander
Dubcek in april 1969.
De instellingen die door de nieuwe
zuiveringen worden getroffen zyn by-
voorbeeld ae academie voor weten
schappen, die alle wetensohappeiyke
activiteit controleert, de staats biblio
theek, het door de staat beheerde
Joodse museum, het officiële televi
siewezen en enkele andere Journalis
tieke organisaties. Het intrekken van
het lidmaatschap van de communis
tische partij via het schrappen van
de naam van de ledeniyst is een
minder stringente maatregel dan uit
stoting een lot dat naar schatting
70.000 aanhangers van Dubcek heeft
getroffen.
De nieuwe reeks zuiveringen die
eind vorig jaar begonnen wekken da
nig verwondering op een moment dat
er tekener zijn dat de Tsjechoslo-
waakse leiders het Westen een men-
seiyker gezicht willen tonen. Met de
Europese veiligheidscontrole in zicht
heeft Praag zich bereid getoond de
betrekkingen met West-Duitsland
Oostenryk en de Verenigde Staten te
verbeteren. Westerse journalisten
krygen op grotere schaal inreisvisa
en het is iets gemakkelijker geworden
toegang te krijgen tot ministers en
andere hoge functionarissen.
Binnen de communistische partij
heeft ook een discussie plaatsgevon
den over de vraag of de liberalen die
men sinds 1969 heeft laten vallen
niet in de gelegenheid moeten wor
den gesteld in hun oorspronkelijke
funktie terug te keren. Deze discussie
werd in de openbaarheid gebracht
door Vasil Bdlak, de grootste voor
stander van de harde lyn in het
partij presidium. Men meent dat par
tyieider Husak in deze zaak een duif
is en de meeste diplomaten in Praag
geloven dat hy hierin steun vindt bij
de Russen. Moskou is erop gebrand
ontspanning en bevestiging van de
status quo in Europa te verkrygeD
en zou bepaald niet staan te trap
pelen om de chaos diie nieuwe ont
slagen en onderdrukking op grote
school in Tsjecho-Slawakye met zich
zouden brengen. (Het feit dat Mos
kou Gustav Husak begin deze maand
ter gelegenheid van diens 60ste ver
jaardag de orde van Lenin heeft toe
gekend getuigd van de voortdurende
steun vanuit het Kremlin).
Desondanks vinden de nieuwe zui
veringen plaats. Waarnemers zien de
ze meer als het resultaat van de op
gespaarde druk die de laatste paar
jaar is uitgeoefend dan als de uiting
van een nieuw beleid. Een van de
redenen dat de zuiveringen nu vlei
jaar na het vertrek van Dubcek nog
voortduren is waarsohyniyk de be
hoefte nieuw personeel de tyd te
geven zich voldoende be bekwamen
en ervaring op tie doen. Als alle libe-
raalgezinde mensen op hetzelfde mo
ment waren ontslagen zouden veel
instellingen gedwongen zyn geweest
de deuren te sluiten.
De Tsjeehoslowaakse televisie-di
recteuren sohynen de opdracht te
hebben gekregen alle personeelsleden
die in 1968 en '69 in dienst waren
voor het eind van het jaar te ver
vangen, ongeacht de vraag of zy par
tijleden zyn. Een andere journalis
tieke organisatie heeft te horen ge
kregen het aantal personeelsleden
dat lid is van de party te verhogen
een stap die inhoudt dat niet-party-
leden worden ontslagen. Het aantal
partyleden dat van de lijst is weg-
gesohrapt wordt geschat op meer dan
400.000. Maar dit cyfer geeft geen
opheldering van de vraag hoeveel
mensen door de huidige zuiveringen
worden getroffen omdat het slechU:
betrekking heeft op functies die poli
tiek gevoelig worden genoemd. Een
aantal ondernemingen heeft in het
verleden vermeden waardevolle
krachten te ontslaan door ze op
minder delicate administratieve pos
ten te zetten.'Volgens ingewyden Is
dit byvoorbeeld gebeurd aan de Ka-
rel-universtteit in Praag. Andere on
dernemingen hebben eenvoudig hun
staf op papier gereclassificeerd, maar
lieten hun personeelsleden rustig de
zelfde funktie uitoefenen naar ver
luidt.
DETROIT General Motors
roept 3,7 miljoen auto's van de mer
ken Chevrolet, Buick Oldsmobile
en Pontiac van de modellen 1971
en 1972 naar de fabriek terug om
een beschermkap op de stuurkop-
peling aan te brengen. General Mo
tors heeft maandag bekendgemaakt,
dat de dealers gratis een bescherm
kap op de stuurkoppeling zullen
plaatsen, waarmee wordt voorkomen
dat opspattende stenen vast gaan zit
ten tussen de stuurkoppeling en de
carrosserie.
LEIDEN Universitieitsraadslid
Gevers van de progressieve party is
gisteravond enorm uitgevallen tegen
prof. Maas van het college van be
stuur. De heer Maas zit in de com
missie-Maas, die in opdracht van de
colleges van bestuur van alle univer
siteiten en hogescholen de college-
geldwet heeft bestudeerd. De com
missie kwam tot de conclusie dat de
huidige wet op de collegegelden on
uitvoerbaar is.
„Minister Van Veen", aldus het
rapport van de commissie, „moet er
het lopende studiejaar vanaf zien de
duizend gulden per student te innen.
Op korte termyn moeten de wetten
die tot een enorme verwarring bin
nen de universitaire wereld hebben
geleid met elkaar in overeenstemming
worden gebracht, zodat eindeiyk
duideiyk wordt wie de duizend gul
den wel en wie ze niet moeten be
talen".
Gevers werd erg boos omdat het
Leidse college zich altyd heeft uit
gesproken voor intrekking van de
wet, en zeker niet met een voorstel
zou komen, dat de wet volgend Jaar
in een waterdichte uitvoering toch
kan worden gebruikt. Hy noemde het
rapport dom en naief.
Prof. Maas was zelf niet aanwezig
tydens de universiteitsraad, maar
voorzitter Cath van het CvB stelde
uitdrukkeiyk dat het college zich
vandaag, in het gesprek dat de mi
nister met alle colleges voert, by
haar standpunt zal houden.
WASHINGTON (ANP) Terwyi
Henri Kissinger naar Parus vloog
voor de, naar algemene verwachting,
laatste ronde van de onderhandelin
gen met Noord-Vietnam over een
vredesakkoord, hebben de ten noor
den van Saigon opererende troepen
van Noord-Vietnam en de Vietcong
gewonde Zuidvietnamese militairen
vrü gelaten.
Eerder had het radiostation van
de Vietcong bekendgemaakt dat er
130 gewonden zouden worden vryge-
laten, mits de Zuidvietnamese rege
ringstroepen in het betrokken gebied
een bestand in acht zouden nemen
en de vrygelatenen met van een rood
kruis voorziene ongewapende heli
kopters zouden komen ophalen. Een
Zuidvietnamese militaire woordvoer
der liet toen de termyn van het aan
bod van de Vietcong al vrywel ver
streken was, weten dat Saigon niet
op het voorstel zou ingaan omdat
men daar een hinderlaag vreesde.
Desalniettemin liet de Vietcong de
gewonden vrij die met een vrygeleide
ran de voorlopige revolutionaire re
gering van Zuid-Vietnam de linies
van de regeringstroepen bereikten.
Kissinger
Voor zün vertrek naar de Franse
hoofdstad had Kissinger nog een
onderhoud van ruim een uur met
president Nixon. Hy zou van oordeel
zyn dat de nog hangende kwesties
inzake een vredesovereenkomst
spoedig kunnen worden geregeld, zo
dat een bestand op het boeddhistisch
nieuwjaar op 3 februari van i
zou kunnen worden. In ova
door het Witte Huis tegengesp
berichten uit Washington
eerder gemeld dat Kissinger a»
gemachtigd op dondderdag K a
koord te paraferen. De Ameril
regering heeft steeds geweiga
zeggen wanneer de lange en i
zame vredesonderhandelingen 1
harerzyds vorige maand werdu s
kenmerkt door bommenrega iv
Hanoi met succes zullen
bekroond.
Het Amerikaanse ministerie
Defensie heeft bekend gemaakt
beschuldigingen zullen worden
derzooht volgens welke artsen Ti
Amerikaanse luchtmacht indw i
hebben deelgenomen aan tlenU
bombardementsacties boven 2
oost-Azië. Het onderzoek is j
door de Democratische s®
Hughes.
Het Amerikaanse hooggeTfli
heeft bepaald, dat twee priesttfi
gebroeders Philip en Daniel p
gan, die tegen de Amerikaans*
log in Vietnam zün, tot nader
niet naar Noord-Vietnam mogö
zen. zy moeten eerst nog eetf
hoord worden door een Amerib
rechtbank.
De gebroeders Berrlgan
gevangen gezeten wegens het
tigen van oproepen voor de nut
dienst, zy werden vorig jaar
woord vrijgelaten, maar hun w
tot reizen werd beperkt.