Cor
nog
van
Witschge houdt
veel
Pipo
3-DAAGSE
OPRUIMING
Pander
Het Rode Orkest" kostte
150.000 Duitsers het leven
...en gisteren
programma
Morgenavond in stuk van Pinter
Donderdag 18, vrijdag 19,
zaterdag 20 januari
9 uur precies!
TV morgen]
IAJa ,OENSDAG 17 JANUARI 1973
RADIO - TV - KUNST
PAGRTA 5
De NOS zendt vanavond de
eerste aflevering uit van de
televisieserie „Die Rote Kapel-
Ie". waarin in gedramatiseerde
vorm de geschiedenis is gerecon
strueerd van een Russisch spio-
nagenet tijdens de Tweede We
reldoorlog. Hoe „Die Rote Ka-
pelle" functioneerde wordt in
bijgaand artikel beschreven.
juni 1941 twee minuten voor vier
ochtend. Korporaal Dieter
van de Funkstelle Berlin
jjjgt op, zijn koptelefoon nog om
oren. „Herr Hauptmann!". Kapi-
Willgrubs doet snel enkele pas
en zet een tweede koptelefoon
ifEen nieuwe zender..." mompelt
Ugrubs. Het is vier dagen na de
,1 van Duitsland in Rusland,
moraal Bauer heeft zojuist het
sie bericht opgevangen van „Die
*°l Kapelle" „Het Rode Or-
ef. Op deze 26e juni 1941 begon
n8J a Leopold Trepper zijn meedo-
iloze oorlog tegen Nazi-Duitsland.
jrle dagen later registreren de
juitsers een tweede uitzending
in de onbekende zender. De
„de in cijfergroepen lijkt
p die van de eerste opgevangen
jtzending. Een maand later
loet SS-Obergruppenführer
[urt Daluege zijn chefs melden
gigantische spionage-
bezet West-Em*opa
ierkt. Hij geeft de onbekende
ereetsgroep een naam: „Het.
Orkest".
orkest, dat zó nauwkeurig
peelt, dat de Duitsers er een
irenlange hoofdpijn van over-
ouden. Dirigent is Leopold
flrepper. in 1904 uit Joodse ou-
in Polen geboren,
man, die door zijn onopval-
Bde uiterlijk, gepaard aan een
rote intelligentie die steunde op
(D onwankelbaar geloof in het
unmunisme. al spoedig de aan-
jcht trok van de militairen in
t Sowjet-Unie. Trepper leert de
jionagetechnieken snel. Als ko-
iel van het Russische leger
ijgt hij de opdracht een spio-
lagenet in West-Europa op te
«wen.
onopvallende man doet zijn
goed. Via Finland, Zwe-
Denemarken en Frankrijk
'aofrist hij naar België. Zijn na-
wisselen met zijn passen.
haÉiopold Trepper is precies op
Iji Enkele dagen na zijn aan
mist in Brussel rukt Duitsland
«Ierland, België en Frankrijk
eerden.
I lEKMANTEL
repper is dan al koortsachtig
de Big ziJn spionagenet op te bou-
D, en. Hij werft agenten, bouwt
nders, organiseert koeriërs-
ensten en richt een firma in
genj assen op, die als dekman-
hajilmoet dienen voor zijn werke-
r0I jke activiteiten,
lx Ie firma Simexo aan de rue
oyale 192 in Brussel doet goede
sken met de Duitsers. De re-
lassen van Treppers firma
Jen door de Nazi's grif ge-
0 jcht. Bij tienduizenden. De
inst wordt gebruikt om het
lionagenet van ..Het Rode Or-
est" verder uit te bouwen. En
wpold Trepper „De Grote
ief" krijgt inlichtingen, die
juist zijn dat Moskou er soms
.nvoudig niet meer in gelooft,
dichtingen uit de Duitse hoofd-
dii lartieren in Berlijn. Parijs en
gd russel.
btt Idmiraal Canaris, chef van de
1 ibwehr. zal later, als „Het
lode Orkest" is opgerold, voor
Volksgericht in Berlijn ver-
toren dat „de door Trepper en
M ijn medewerkers aan Moskou
w wrgeseinde inlichtingen over
handen zijnde militaire acties
zeker 150 000 Duitse solda-
het leven hebben gekost",
tuurlijk wordt ook Leopold
dêïrepper, al is hij dan de leider
het „orkest", op zijn beurt
econtroleerd. Moskou stuurt
P3 'icgs omwegen achtereenvol
gens de Russen Gurewitsch,
Ilias Sokolow, alias Sierra, alias
lent: Makarow. alias Alamo.
:as Charles; Dailow, alias Des
met: Jefremow, alias Jern-
ström, alias Bordo.
Zij brengen geld mee uit de
hoofdstad van de Sowjet-Unie;
veel geld. „Het Rode Orkest"
moet blijven spelen. De zenders
van het orkest gebruiken een
code, die zelfs voor de meest
doorgewinterde code-specialisten
in het Duitse hoofdkwartier niet
te „kraken" is. Blijft over: het
opsporen van één van de zen
ders. Militairen in peilwagens
werken koortsachtig aan de op
lossing.
In de nacht van 12 op 13 decem
ber slaan de Duitsers toe. Ach
ter de ingetrapte deuren van het
huis aan de Brusselse Atreba-
tenstraat 101 vinden zij een zen
dapparaat. Zij arresteren twee
medewerksters: Anna Verlinden
en Rita Arnould.
„Het Rode Orkest" speelt zijn
slotakkoorden. Bij tientallen
worden Treppers medewerkers
gearresteerd. Zij worden gefol
terd op niets- en niemand-ont-
ziende manier. Velen bekennen,
noemen namen. Waar ligt de
grens van de menselijke weer
stand?
De folteringen zijn extreem sa
distisch of verfijnd psycholo
gisch. Na Brussel wordt ook de
Parijse organisatie opgerold en
de Nederlandse in Amsterdam,
waarvan Anton Winterink de lei
der is. En dan valt ook Leopold
Trepper in Duitse handen.
HET EINDE
Weinigen van „Het Rode Or
kest" hebben de oorlog over
leefd. Op een dag worden in
Berlijn dertien medewerkers op
gehangen. tientallen anderen toestemming om naar een tan-
sterven in concentratiekampen. darts te gaan, ontsnapt aan zijn
Leopold Trepper niet. Hij krijgt bewaker en duikt tot de bevrij-
Israël doet
mee aan het
Songfestival
HILVERSUM «ANP» Aan het
Eurovisie Songfestival, dat op zater
dag 7 april in Luxemburg wordt ge
houden. nemen evenals vorig Jaar,
achttien landen deel. Het zijn de
zelfde landen als verleden Jaar, met
uitzondering van Oostenrijk, dat
wordt vervangen door Israël. Dit
land neemt voor het eerst aan het
Eurosongfestival deel.
Inmiddels is ook de loting gehou
den voor de volgorde, waarin de so
listen van de verschillende landen
zullen optreden. Ben Cramer die Ne
derland vertegenwoordigt, treedt als
veertiende op.
ding onder. Zijn ontsnapping is
het grote vraagteken in de slo
takkoorden van zijn orkest. Leo
pold Trepper wordt na de oorlog
met een speciaal toestel van
Stalin naar Moskou gebracht.
Hij verdwijnt in een Russische
gevangenis, wordt na Stalins
dood gerehabiliteerd en woont
nu in Polen.
Leopold Trepper. de dirigen:
van „Het Rode Orkest" zwoegt
nu al Jaren om een uitreisvisum
naar Israël te krijgen. De Polen
zwijgen. Leopold Trepper weet
te veel.
NEDERLAND 1
18.45
18.55
19.05
20.00
20.20
20.30
2L55
22.20
22.30
Ti-ta-tovcnaar (NOS)
Journaal (NOS)
Van gewest tot gewest (NOS)
Journaal (NOS)
Uitzending van de VVD (Politieke Partijen)
Die rote Kapelle, X V-film serie1 Het bedrijf van
de Grand Chef (NOS)
E 73: Europese ontwikkelingen en Nederlandse be
langen (NOS)
Studio Sport (NOS)
Den Haag vandaag (NOS)
Uitzending van de Stichting Socutera
22.45 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Ti-ta-tovenaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Eddy Ready Go (NCRV)
19.50 Meeleven? Hangt je geluk aan een brommer? (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Filmportret van de pianiste Betsy Dornay-Culp (NCRV)
In dit programma een impressie over leven en werken
van de negentigjarige Nederlandse pianiste.
20.50 Hier en Nu (NCRV)
21.30 Huisconcert: klassieke kamermuziek (NCRV)
Uitgevoerd worden: 1. Adante con Variazioni uit Septet
in Es gr. t.,opus 20. van Ludwig van Beethoven, door het
Gelders Kamermuziek Ensemble, 2. Strijkkwartet nr. 3
van Bela Bartok, door het Haydn Strijkkwartet.
22.05 Kenmerk - veertiendaagse informatierubriek over kerk
en samenleving (IKOR/KRO/RKK)
22.50 Journaal (NOS)
22.55 Hoe word ik de computer de baas? - les 18 (TELEAC)
„Terug van weggeweest, zal ik me niet voelen. Ik werk nog al
tijd ontzettend veel in het land. En zelfs de kleine kinderen her
kennen me altijd".
Cor Witschge (de enige echte Pipo.
sinds er een aantal jaren geleden
concurrentie in de vorm van Cees
van Oyen kwam opdagen) krijgt
nog dit jaar een nieuwe tv-serie. In
mei beginnen de opnamen hiervoor.
Erg veel weet de 47-jarige Pipo er
nog niet van. „Het enige dat ik
weet, is dat het een serie wordt, die
Ciné-centrum in haar geheel gaat
opnemen en de VARA in het win
terseizoen '73-'73 wil brengen. Voor
de rest hoorde ik, dat er veel stu
diowerk en wat opnamen op locatie,
ergens in Nederland, in zullen zit
ten. Tevens gaan we een film van
Pipo maken. Daarvoor gaan we in
september naar Spanje. Ook is er
sprake van, dat de NOS in februari
filmpjes uit gaat zenden, die ik aan
elkaar moet praten".
Genoeg werk dus voor Cor Witsch
ge, de Dikke Deur Willy Ruys en
Mammaloe Marijke Bakker, die
eveneens van de partij zijn. Cor is
er blij mee, want het publiek hapt
nog gretig. Witschge: ..Zaterdag
avond stond ik in „Eén van de
acht". Het gevolg was een groot
aantal telefoontjes. Ik kreeg net
nog een vrouw aan de lijn, die me
vertelde dat ze toen ze mij zaterdag
zag, tranen in de ogen kreeg. Ze
was verheugd me terug te zien. Ja.
zoiets geeft de burger weer moed
vooral als Je nog steeds gek op die
Pipo bent".
Op die „Pipo op Bizarra" met Cees
Op de eerste aflevering van
„Waaldrecht" (de serie die
voor de verandering nu eens
verwantschap met de werke
lijkheid zou vertonen) is kri
tiek gekomen, zowel van schip
pers als van Juristen, die zei
den dat allerlei technische de
tails (over de binnenscheep
vaart en over de rechtszitting)
niet klopten. Dat was even
pijnlijk natuurlijk. Gisteren
zette de VARA de tweede afle
vering op het scherm, geschre
ven door Anton Quintana (die
enkele detectives en hoorspe
len op zijn naam heeft staan)
en geregisseerd door Nick van
den Boezem. In bepaald op
zicht was deze tweede afleve
ring beter dan de eerste, dus
wat dat betreft werd de hoop
die ik vorige keer uitsprak wel
bewaarheid. Toch was er nog
allerminst reden om tevreden
bij de lauweren te gaan neer
zitten, want ook nu mankeerde
er af en toe nog wat aan de
waarschijnlijkheid van het ver
toonde. Dat gold dan met
name voor de „arrestatie" (wat
aanhouding had moeten heten)
van hoofdpersoon Koppes, een
voortreffelijke rol overigens
van Leo Beyers. Ik heb enkele
meesters in de rechten geraad
pleegd, die de gang van zaken
op zijn minst „ongebruikelijk"
noemden: twee agenten in uni
form, die iemand die nooit
enig bevelschrift gekregen
heeft komen arresteren, omdat
hy een cafébezoeker die hem
treiterde zodanig met een bos
bloemen in diens gezicht had
geslagen dat de treiteraar zijn
contactlenzen verloor en er een
beschadigd oog aan overhield.
Daarnaast waren er „actieve"
details, waarbij een vraagteken
kon worden geplaatst. Ik denk
bijvoorbeeld dat weinig maat
schappelijke werkers zichzelf
herkend zullen hebben in de
wat dwaas reagerende Broes
Hartman. Zo waren er nog wel
enkele dingen die wat afbreuk
deden aan het werkelijkheids
gehalte, waartoe ik ook het op
treden van Gerard Cox en
Paul van Vliet wil rekenen, die
de twee penosejongens eigenlijk
heel goed speelden (dat getrei
ter kwam er wel goed uit, in
de gevangeniswerkplaats)maar
bij vlagen toch af en toe leken
op te treden in een vaudevil-
lesketch (Paul van Vliet te
midden van brekend vaatwerk).
Als Je de indruk wilt wekken
dat er sprake is van een ver
haal in de realiteit van Waal
drecht, moet het natuurlijk al
lemaal ook voor honderd pro
cent echt lijken. En nu ik toch
de naam Waaldrecht heb ge
noemd: deze geschiedenis had
zich zonder veranderingen ook
in Londen, Den Helder of
Athene kunnen afspelen.
Voor de continuïteit leek het
me verder niet gunstig, dat
geen van de vorige hoofdrol
spelers in deze aflevering een
rol speelde. Alleen bijrollen van
vorige keer (Arnold Felderman.
Joop van der Donk en Paul
Meijer) kwamen aan bod.
Maar goed, ik blijf ondanks al
les gematigd optimistisch, no
teerde zoals gezegd het winst
punt Leo Beyers en Gerard
Cox en Paul van Vliet hebben
bewezen zo'n tv-rol best aan te
kunnen. De regie van Nick van
den Boezem had zeker vaart,
terwijl Anton Quintana bewe
zen heeft een tv-spel in elkaar
te kunnen steken, al moet hij
zijn agenten de volgende keer
natuurlijk niet meer zulke
spaghetti-taal laten uitslaan
Intrigerend, tenslotte, was de
rol van Leonard Frank. Hij zat
als stilzwijgend figurant bij
het hoertje Nel op bed. „Een
gastarbeider", stond er in de
rolverdeling. Wellicht zal hij
dat in de volgende aflevering
kunnen waarmaken
Dat de echte, huiselijke dra
mas zich niet in Waaldrecht
afspelen, maar op de Amster
damse Lijnbaansgracht werd la
ter door Trix Betlem bewezen
in „Achter Het Nieuws". Een
geval van huisuitdrijving, dat
zij met veel flair uit de doeken
deed. Dat was volbloed-televi
sie. dat was herkenbaar.
NICO SCHEEPMAKER
Cor Witschge als Pipo de Clown
ADVERTENTIE
i.v.m de bouw van de Pander Passage
hebben we tevens toonkamermodellen
tegen heel interessante prijzen.
Wagenstraat 1-21 Den Haag
van Oyen, die de VARA
uitzond, was Cor Witschge minder
verzot. „Ik durf het nu wel te zeg
gen, het was een slecht stukje
werk".
Overigens is Cor Witschge niet al
leen actief als Pipo, de rol die hij
sinds 1958 speelt.
PINTER
„Donderdagavond ben ik bijvoor
beeld bij de KRO te zien in een rol
in „Avondschool" van Harold Pin
ter. Een erg leuke afwisseling even
als „Citroentje met suiker", waarin
ik ook incidenteel optreed".
Dergelijke nevenactiviteiten liggen
Witschge wel. Alleen is er weinig
tijd voor, omdat Pipo, vooral tijdens
de schoolvakanties, het land in
moet.
Witschge, die speelde bij het Neder
landse Volkstoneel, in Indonesië
met Hans Tiemeyer en Herman
Bouber, bij de Nieuwe Komedie en
Puck, maakt zich daar beslist niet
druk over.
„De reacties zijn ook daar nog
steeds erg prettig. Kijk, het is en
blijft Je vak. Wel een prettig, om
dat Je zoveel andere mensen ont
moet en zelf inspraak in die Pipo
hebt".
CLOWN
„De eerste keer toen ik Pipo van
Wim Meuldijk moest neerzetten,
stond ik op papier geboekt als een
Duitse clown, die gebroken Neder
lands sprak. Dat heb ik weg mogen
laten, omdat zo'n type. naar mijn
idee, al te veel werd neergezet".
Pipo heet nu gewoon Cor Witschge.
die al vijftien Jaar zijn eigen gekke
bekken mag trekken.
DONDERDAG 18 JANUARI
Hilv. I. 402 m. en FM-kanalcn.
AVRO. i8.30 IKOR. 19.00 NCRV.
7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnastiek. (S) Orkesten parade (gr).
.<?j ,.n? ,S) In
piano: B. Piano-
euws en om 8.11 Radiojour- zetting. A. Cel
50 Morgenwijding. 9.00 Top- recital. 15.15
(gr). 9.35 Waterstan- 1C°'
den. 9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Voor
Nieuws. 15.33 (S)
naai). 11.30 (S)
11.55 Beursberich- Hier
nationaal allerlei.
Nieuws.
en nu. waarin om 17.57-18.00
35e Hoogoven Schaaktoernooi.
(S) Tl ld vrij voor muziek in
i Nieuws. 18.41 (S) Le-
4.00 De Notedop. 15.00 (S) ger des Hellsmuzlek (gr).
(S) Omroep
groot omroepkoor en sc
(S) hoorspelserle. (dl. 3)
ving. 19.00 inl
ontwikkelingen
19.20 nieuws e
programma ovei
lening. 19.55 informatie over aktuele
tentoonstellingen. 20.00 (S) Veel ge
vraagde gewijde muziek (gr). 20.39
(S) seriehoorspel (16). 21.00 (S) ge-
l- jerle.
electronlsche muziek. 22.55 (S)
Jane Fonda
gescheiden
van Vadim
SANTO DOMINGO (UPI/ANP)
De Amerikaanse actrice Jane Fonda
is maandag in Santo Domingo ge
scheiden van de Franse regisseur
Roger Vadim. Dit meldt het blad
Ultima Hora. Na de scheiding gaat
Jane trouwen met haar landgenoot
Tom Hayden, evenals zij een mili
tante anti-oorlogsdemonstrant.
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen
lekte het vry snel uit dat Jane in
Santo Domingo was. Toen zij maan
dag kort na aankomst een zonnebad
ging nemen op het strand was daar
al vlug een flinke menigte bijeen om
haar te bekijken.
dlojournaal. 23.55 1
Hilv. III. 240 en
len. 7.00 TROS.
18.00 TROS.
1.00 KRO. 16.00 NOS
7.00 Nieuws. 7 02 De Hugo
FM-kanalen.
a-tovenaar. 18.55 (K) Journ. E.O.:
(K) Journaal. E.O.: 20 20 Nadei B^ke-
CRV. 19.00 AVRO. 19.50 NOS. 20.00 13.00 Nieuws
13.03 Raden
1.00 Nieuws. 14.03 Discjoc-
7.00 Nieuws. 7.0
(S) klassieke muziek (gr). 7.30
keyshow. (15.00 Nieuws),
woord. Nieuws. 16.03 De daverende dertig.
(17.00 Nieuws). 18.00 Nieuws. 18.0"
ken. 20.45 Koorzang. 21.20 EO Met
terdaad: een progr. over Christ r>-
verlening. 21.55 Tenslotte. VPR» !2 00
(K) Het gat
ziek (gr). 8.24 kort
8.30 Nieuws. 8.36 Gymnas-
huisvrouw. 8.45 (S) Mo-
(gr). 10.00 Schoolradio.
(S) maatschap -
5 (S) Voor dt
zieken. 11.40 poëzieprogramma. 11.55
Joost de Draayer SHow. 19.00 Nieuws.
19.02 U spreekt met Plet. 20.00
Nieuws. 20.02 Poster. 21.00 Nieuws.
21.02 vervolghoorspel. (18). 21.30 Ka-
baretteketet. nieuws. 22.02 De
Hugo van Gelderen Show. met o.a. de
nederlandstalige Top Tien. 22.55 Me
dedelingen. 23.00 Nieuws. 23.02
TROS-Sport-Tijd, met sport en mu
ziek. 24.00 Nieuws. 00.02 Aktua. 00.12
3.20 (K) Journ.
Nederland II
NOS: 18.45 (Kt Ti-ta-tovenaar.
(18.55 (K) Journ. KRO 19.06 (K) Dak-
tari. TV-fllm. NOS: 20.00 (K) Journ.
KRO: 20.20 (K) Filmportret van de
zangeres Llesbeth List. 21.10 Interview.
21.40 (K) Avondschool. TV-sp^ van
Jazz-Sir. 00.55-01.00 Nieuws.
Vrijdag 19 januari