kijk anders tegen
ie briefjes aan'
ud Oxenaar maakte nieuwe bankbiljetten
Kooktip
DAG 9 JANUARI 1973
PAGINA 13
een Hagenaar van 43 Jaar.
kortgeknipt en hij
leg er kleurige pullo-
id Oxenaar is een onopval-
naar die iets maakt dat
mensen bij zich hebben,
dat evenzoveel mensen bij
hebben. Er is geen twee-
maar in ons land te vinden
Iprodukit zo gewild is als dat
Hagenaar met de kort-
ard. Want Ruud Oxenaar
.geld.
ren, van 1967 af werkt Ruud
r aan een complete nieuwe
inkbiljetten. Kortgeleden zijn
ste werkstukken van hem in
gebracht. Wat is de reden
'6 gt nieuwe geld? Was het oude
60 oed genoeg meer?
c Imaker Oxenaar: „Dat zou Je
zeggen Ja. In elk bankbiljet
aantal veiligheidsvoorzienin-
igebouwd. Voorzieningen die,
jaar of twintig, op sommige
zijn achterhaald. De tech-
chrijdt voort, ook die van de
id. Ik zal niet zeggen dat het
envoudig werkje is maar de
-au fljetten zijn na te maken.
komt nog bij dat de mensen
ijks aandacht aan geld beste
ls Je een beetje kunt tekenen,
etje goedgelijkend papier hebt,
koud kunstje om Je eigen-
ggj, kt honderdje in een nachtclub
het licht toch al niet te best
w te geven,
lilde geld voldeed niet meer aan
antal veiligheidspunten. Dat,
reden waarom er nieuw geld
komen. Deze biljetten zijn
niet na te maken. Er is zeer
irg besteed aan de vormgeving,
zo'n verschrikkelijk ingewik-
n technisch proces dat ik er
lertuigd ben dat ik mijn eigen
'et zal kunnen kopieëren.
ik met dat geld begon heb ik
ran. Maar dat is onzin, op de
plaats is het een vertrouwens-
iht, op de tweede plaats is
el te ingewikkeld en op de der-
te zal Oxenaar altijd de eer-
lachte zijn".
>pr aig. Ik heb het haast nooit op
hjj adat ik het erg gemakkelijk
Ik kijk nu eenmaal an-
gen die briefjes aan dan de
doorsnee mens. Geld is een noodza
kelijk gebruiksvoorwerp dat alleen
dient om Je bestaan in stand te hou
den. Maar op de duur raak Je er na
tuurlijk wel aan gewend dat op al
le brieven Jouw zegels zitten, dat
miljoenen mensen met Jouw geld
omgaan".
Hoe staat hij als kunstenaar te
genover zo'n opdracht die hem
toch aan handen en voeten moet
binden?
Oxenaar: "Ja, Je kunt natuurlijk
niet vrijuit wat gaan aanromme
len. rE zijn ontzettend veel factoren
waar je rekening mee dient te hou
den. Maar dat vind ik wel plezierig.
Van huis uit ben ik een nog
al lui heerschap en hoe meer dwang
er achter een opdracht zit, hoe meer
dingen ook waar ik rekening mee
moet houden, hoe liever het me
is Overigens ben ik nooit echt he
lemaal vrij geweest in mijn werk.
Maar zo is het goed, ik heb nu
eenmaal die dwang nodig.
Ik heb me in het begin wel eens
afgevraagd moet ik dat geld nou
gaan maken? Ik ben niet zo'n erg
rechts getinte man. Maar geld dat
wordt in elk land gemaakt en ge
bruikt. Van Rusland tot Tibet en
van Amerika tot China".
Hoe gaat dat. Is een ontwerper
nauw betrokken bij de aanmaak
van nieuw geld?
"Ik ben zeer nauw betrokken bij
de fabrikage. Dat is uniek in de
wereld wat hier gebeurt. Negentig
procent van alle bankbiljetten in de
wereld wordt gemaakt op basis van
een ontwerp. Men zegt dankjewel en
het ontwerp verdwijnt in de geld
fabriek. Het is dan ook niet vreemd
dat veel van mijn buitenlandse col
lega's zich een aap schrikken als
ze zien wat er uiteindelijk in om
loop komt.
Ik ben, voor het eerst in ons
land, volledig bij de zaak betrok
ken Het eerste jaar heb ik niets
anders gedaan dan "waarom" ge
vraagd. Waarom moest dit zus en
waarom dat zo. Het is in wezen
zeer technisch werk waar Je soms
geen touw aan kunt vastknopen.
De Nederlandse Bank stond open
voor een geheel nieuwe aanpak. An
der formaat, hardere kleuren. Ook
het idee van mij om een ingepers
te bal (via een 9 tons pers inge
drukt) te maken speciaal voor blin
den en slechtziende mensen kon
worden verwezenlijkt.
Oxenaar werkt in vaste dienst
Ruud Oxenaar
bij de PTT waarvoor hij o.m. brie
venbussen, uniformen, advertenties,
postzegels, betaalkaarten en ande
re waardepapieren ontwerpt, en
maakt daarnaast geld. Wekt dat
geen verwarring?
"Oh Ja, er zijn talloze mensen
die denken dat de PTT het geld uit
geeft. Dat geeft soms vreemde si
tuaties. De PTT vin'dt het, geloof ik,
wel deftig staan. Maar het heeft dus
niets met de post uit te staan. Mijn
werk voor de PTT is bijzonder boe
iend. Ik werk nu drie Jaar hier,
maar spijt heb ik er niet van ge
kregen. Alhoewel Je soms wel eens
bedroefd wordt als je merkt hoe
log en traag zo'n bedrijf als de
PTT kan zijn. Maar datzelfde be
drijf kan Je een moment later ver
rukken als Je ziet wat er dan weer
wel kan".
e bioscopen
ERA "Jane Eyre" (14 Jr.) dag.
15 uur. ma. en dl. ook 2.30 uur,
ges "Bonanza, de pijlsnelle rui-
3.0 a.l.) do., vr„ wo. en za. 2.30
ri, i, 2 en 4.15 uur. nachtvoorstel-
little big man" (18 Jr.) vr. en
la 50 uur.
(eri oiv "De duivel kent geen ge-
1NON "Soja's mazurka der lief-
J Jr.) dag 2.30 uur (met uit-
g van wo. en za.) 7 en 9.15
idermatlnee "Plppl gaat van
ra en wo. 2.30 uur
"Blue Movie" (18 Jr.) dag. 2.30,
15 uur, zo. 2.15. 1.30 7 en 9.15
li lachtvoorstelllng "Deslrella de
(18 Jr.) 11.30 uur.
ien
j instellingen
nd ssenaars Bibliotheek (Lulfel-
Nieuwjaarsgrafiek van 32
iuJenaars ult twaalf Europese lan-
1: 1 tot 4 februari)
wacht 9pen Huls met exposl-
trkdagen 11 uur voorin- 5 uur
en 7-U uui nam. eat zon.,
kerstdag, oud en nieuw 11
oorm.-5 uur nam. (t.em. 5 Ja-
Mt Burgers (Burgsteeg 2a)
erllen van Floor Voerman dag.
nam. 1 uui 'e nachts, weekein-
oiu nam.-l uur nachts
token hal Expositie "Tin ten
iag 10 uur voorm. 4
zo 1a uur nam (t/m
Du&rlt
uakenhal Expositie "Struk-
dae 10 urn voorm. 4 uur
to 1—4 uur nam (t/m 22 la
de Wittstraat 40 Galerie Ka-
Gaper Wisselende expositie dl
,-1 28 80 uur nam do boven-
'•9 nuT nare
«urn voor Volkenkunde Steen.
Lelden FaJ la' eomerten-
Iming over zeilen in de Stille
m ma t/m za 10 uur
i—e uur nam Aon l6 uur
(tem 1 lannarl)
Ned. Legermuseum: Geopend
maandag tot en met vrfldag 9 uur
voorm.6 uur nam Zon. en feest
dagen 1—6 uur.
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen: dag 10—
4 uur zondag 1—4 uur
De Lakenhal: Oag 100 uur sou.
dag 1—6 uur.
Rijksmuseum van Oudheden (Ra
penburg 28): Werkh 10 uur voorm.
tot 6 uur nam zond l6 uur nam
Rijksmuseum voor Volkenkunde
(Steenatraat 1): Dag 105 uur zon
dag 18 uur nam
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhula: ie klasse dagelijks
11.00—12.00 uur 13.15—14.00 uur,
18.45—19.30 uur; 2e en 8e klasse: da.
geiyks 18.10—14.00 uur en 18.40—
1930 uur Kinderafdeling dagelijks
14.4616.30 uur maandag, woens
dag. eD vrijdagavond 18.8019.00 a
Ellsabethzlekenhuis 3e klasse: da
gelijks vaD 14.00—16.00 en van 18.45
—19.80 u. 2e klasse: dagelijks van
11.8012.00 van 14.0016.00 en van
18.45—1980 uur le klasse: dageiyks
v.a 11.80 uur Kraamafdellng: 8e
klasse 15—16 en van 18 40—19.80 u.,
2e klasse 11.3012.00 (alleen va-
Klnderafdelingen Al en B4: dage-
ujkf van 14.80—18 45 uur
Endegeest dinsdag eD vrijdag 13—
14.80 s zondags 11—12 en 14—16 u.
Eerste klasse- de gehele dag
Academisch Ziekenhuis: Klasse 1
en 2 dag 10.30—11.30 14.80—16.00
en 19.20 uur: klasse 8 dag behalve
dinsdag van 1919 46 dins v 13
14 uur zat en zon tevens van 14.30
16.80 uur kliniek kldnergenees-
kunde (zaaJ 22, 23 en 24- ouders dag
10.30—11.80 14.80—16.30 en 18.15—
19 uur overige bezoekers maandag
tot viiJ 18.1619 uur zat en zon
14.80—15.80 uur (zaal 60) alle be
zoekers maandag tot vrij 18.15—19
uur zat en zon 14.8016.30 uur
(zaai 61 babvzaal) alleen voor ouders
dag vanaf IÓ30 uur Klnderzaa) keel.
neus. en oorheelkunde dag behalve
dinsdag 18.1619 00 uur dinsdag
13.14 uur zat en zon tevens 14 30
15.30 uur Gvnnacologle en voor
zwangeren dagelijks van 10.0011.30
uur eD van 15 0020 00 uur behalve
op dinsdag Op die dag is er geen be.
zoek behalve voor patiënten die op
woensdag geopereerd worden Voor
deze patiënten ts er eeD extra be
zoekuur van 19.0020.00 uur
De oezoektyden
den als volgt vastgesteld: dageiyks
15.30—17.00 uur er. vaD 18.8020.00
uur Kinderen cot 12 Jaar kunnen
wegens mogeiyke infectiegevaar he
laas al et op bezoek komen
Het avondbezoek is uitsluitend be
stemd voor de echtgenoten Alleen
staande moeders en moeders waarvan
de echtgenoot ln bet buitenland ver
toeft fcunnon 's avonds één bezoeker
ontvangen.
Op dinsdag ls er geen Dezoek be
halve voor patiënten die op die dag
bevallen zijn Voor ben ls er een
avondbezoekuur voor de echtgenoot
van 19.0020.00 uur
Voor de Praematurcnafdellng gel
den de volgende bezoekuren: (alleen
voor ouders) - maandag woensdag en
zondag 16.80—15 45 uur
Alphen aan den Rhijn
14.00—14.46 en 18 00—19.00
8e klasse 14.00—14 46 en 18.00—19.00
uur Kraamafdellng 16.0017.00 uur.
alleen voor echtgenoten 19.0020.00
uur Kinderafdeling 16.0016.30 uur
alleen voor ouders 180018.30 uur
DINSDAG
Kon Schouwburg. 20.15 uur Cen
trum met „De Kannibalen".
HOT: 20.30 uur Nieuwe Kom. met
„Hutspot" een collage over de Tach
tigjarige oorlog.
Congresgebouw, P.W.A.-zaal 20.30
uur Residentie-Orkest o.l.v. Willem
van Otterloo.
Diligentia 20.15 uur Paul van Vliet.
WOENSDAG
Kon. Schouwburg, 20.15 uur Cen
trum met „De kannibalen".
Hot, 20.30 uur Nieuwe Kom. met
„Hutspot".
Congresgebouw. P.W.A.-zaal 20.30
xiur Het Residentie-Orkest o.l.v. Wil
lem van Otterloo, werken van Beet
hoven en Brückner.
Diligentia 20.15 uur Paul van Vliet.
DONDERDAG
Kon. Schouwburg, 20.15 uur Am
sterdams Toneel met „De Meid" van
Herman Heijermans.
Hot. 20.30 uur Nieuwe Kom. met
„Hutspot".
Congresgebouw, P.W.A.-zaal. 20.30
uur Het Residentie-Orkest o.l.v. Wil
lem van Otterloo.
%uc/ Qtie
teuws
Met genoegen verneemt
men, dat de weduwe Dierx,
bijgestaan door haren zoon,
voor het badseizoen 1873 is
belast met de directie van
het Gemeentebadhuis te
Scheveningen.
Te Antioerpen is een veer
tigjarige kleermakersgast
Jan Hendrikus Behagel aan
gehouden, geboren en wo
nende te 's-Gravenhage. Zijn
de inlichtingen van het al
daar verschijnende blad
"Koophandel" juist dan heeft
hij bekentenissen gedaan in
zake den dubbelen moord te
's-Gravenhage en belangrijke
inlichtingen gegeven. Het
parket van Den Haag heeft
agenten naar Antwerpen ge
zonden voor een verder on
derzoek.
Vandaag 50 jaar geleden:
De Engelsche oud-premier
Lloyd George wijst in een ar
tikel in de "Deutsche Allge-
meine Zeitung" op de gewel
dige bewapening van Frank
rijk en vraagt zich af tegen
wien dat alles gericht is, daar
de Fransche republiek geen
strijdmacht van 700.000 man
noodig heeft om Duitschland
in bedwang te houden. Het
andere geweldige leger van
Europa, aldus Lloyd George,
is het Russische, dat 800.000
man telt. De gebeurtenissen
van de laatste jaren hebben
echter aangetoond, dat het
Russische leger alleen een
sterk werktuig voor de verde
diging is. Daarom vormt ook
dit leger geen aanleiding voor
het handhaven der bewape
ningen in Europa.
In een Nederlandsch schip
te Hamburg is voor 18 mïl-
lioen Mark aan opium in be
slag genomen, die over Bre
inen naar het buitenland zou
worden gesmokkeld. De
opium was in het bezit van
Chineesche matrozen.
BRAMMET JE FOK
2553. Bram gooide een touw om het schoorsteentje van
de caravan, en liet het anker zakken, zodat de Kokanje niet kon
afdrijven en stapte over. Karo en Tutu volgden hem. Het zag
er van binnen op z'n zachtst gezegd hoogst merkwaardig uit.
Tussen twee wanden hing een hangmat waaraan een stang zat,
die schuin naar beneden liep. Daar, op de grond, stond een in
gewikkelde machinerie met raderen, een vliegwiel en een as,
die onder de vloer verdween.
Terwijl de gastheer ijverig met kopjes koffie kwam aan
dragen keek Bram met stijgende verbazing naar die hele stel
lage. „Wat is dat allemaal? Waarvoor dient dat nou?" vroeg hij.
De man met het blozende gezicht lachte zelfvoldaan. „Dat",
zei hij, „is mijn motor. Ha, ha. Zelf uitgevonden"„Zo, zo",
sprak Bram bedachtzaam. „En waar loopt die motor op? Ben
zine?" De man bulderde van het lachen. „Nee, niet op benzine.
Op mezelf. Ha, ha". Bram begreep er niets van.
PANDA EN DE MEES TER-R UI TEN IER
31118. Toen Panda met een haastig gespoten glazen
wand de twee krachtfiguren had gestopt, wendde hij zich tot de
heer Goedemoed. Die stond tot zijn verbazing een plattegrond
van het gebouw te bestuderen.
„Waarom doet u dat?" vroeg Panda. „Weet u de weg in uio
eigen gebouw niet?"
„Eh hmmm mompelde de aangesprokene twijfelend.
„Ik ehik heb de laatste tijd zoveel nieuwe gebouwen
doen verrijzen voor mijn kwekerij, dat ik moet oppassen om
niet te verdwalen. Maar ik weet reeds waar wij zijn. Volg mij,
baaske".
Met die woorden stapte hij een grote ruimte binnen, en er
kwam een vastberaden trek op zijn gelaat.
„Zo", prevelde hij. „Nu zal ik eens even orde op zaken gaan
stellen. Ik moet enkele ingrepen doen want het gaat niet aan
om mij met aanslagen lastig te vallen".
Aanslagen?" herhaalde Panda verrast. „Daar heb ik niets
van gemerkt! Tjonge maar dat is heel gevaarlijk! Hoe kun
nen die machines hier u helpen?"
Omelet met Jkalfragout
Snijd 150 g kalfsfri
candeau in dobbelsteen
tjes en bak deze op een
hoog vuur in 50 g boter
snel aan. Temper het
vuur en voeg een glas
sherry toe, l afgestreken
eetlepel kappertjes, zout
en peper naar smaak en
een mespunt marjolein.
Snijd plakjes gekookte
ham (ongeveer 100 g) in
snippers en voeg die aan
het vlees in totaal niet
druppels citroensap. Laat
het vlees un totaal niet
langer dan een kwartier
stoven. Roer 8 eieren los
met eetlepels koffie
room, zout en een zeer
fijn gesnipperd (nog be
ter geraspt uitje. Laat
wat boter heet worden
in een koekepan en giet
de helft van de eiermas-
>a er in. Schep de helft
van de ragout er op als
de onderzijde van de
imelet vast is geworden
en sla de omwlet dubbel.
Bak op dezelfde wijze
een tweede omelet.
WINA BORN
Abel Tasman 6 560 ono Ascension nr
Fremantle
Achilles 8 te Paramaribo
Alcor 7 vn Santos nr Buenos Aires
Alkes 8 te Hamtmrg
Amstellaan 7 te Shimonosekl
Amstelpark 8 370 nno Shanghai naar
Hsinkang
Archimedes 6 te Amsterdam
Atlantic Star 6 vn New York nr Ant
werpen
Bengalen 8 100 z Sokotra nr Dubal
Caplsteria 6 vn Abidjan nr Mena al
Amadi
Cartago 6 vn Almiranda nr Puerto
Cortes
Ceres 6 te Cristobal
Chevron Eindhoven 8 te Bahrein
Choluteca 8 te Napels
Cinulia 7 t.a. Guayaqui
Dppename 6 vn Gol
Angeles
uil
>lfito nr Los
Duivendrecht 6 vn Hslngkang nr Na
gasaki
Ganymedes 8 vn Mataranl nr Callao
Hercules 5 te Curacao
Hermes 8 te Rotterdam
Hilversum 6 te Le Havre
Ilias 7 te Genua
Jason 6 te Nickerle
Katsedijk 6 te Hamburg
Kermia 6 vn Stavanger nr Oslo
Koratia 7 1900 w Seattle nr Anchors
ge
Genua
Loire Lloyd 6 te Rotterdam
Marathon 8 1080 no Paramaribo naar
Paraman to
Med on 6 te Curacao
Merwe Lloyd 6 te Hamburg
Mijdrecht 7 te Jacksonville
Neder Linge 6 vn Papeete nr Nou-
Neder Rhone 6 p Las Palmaa nr Kaap
stad
NedLloyd Katwijk 6 vn Durban naar
Lourenco Marques
NedLloyd Kingston 8 vn Durban naar
Lourenco Marques
NedLloyd Niger 7 te Port Harcourt
Nieuw Amsterdam 6 vn St. Thomas
nr Porte Everglades
Nieuw Holland 6 vn Nagoya nr Yo
kohama
Ouwerkerk 8 vn Las Palmas nr Rot
terdam
Palamades 6 te Aruba
Pendrecht 7 te Hamburg
Slmon 5 vn New York nr Aruba
Socrates 8 te Quanta
Spaarnekerk 8 vn Hamburg nr
Antwerpen
Straat Franklin 6 vn Pto Alexandria
nr Walvisbaai
Straat Hobart 6 te Port Louis
Straat Luanda 8 250 no Dlego Sua-
rez nr Australië
Straat Magelhaen 5 vn Hongkong nr
Singapore
Straat Nagasaki 6 te Kobe
Straat Nagoya 7 vn Paranagua naar
Rlo de Janeiro
Streefkerk 7 te Rotterdam
Trident Amsterdam 6 te Bremen
Ulysses 6 vn Kingston nr Puerto
Cabello
Vlieland 7 te Point Fortln
Waalekerk 8 230 z Midway nr Yolko-
hama
Wonorato 7 540 n Hawaii nr Buena
Ventura
Wonosari 8 te Arlca
