xcursie
angs
cheuren
in gaten
Philidor schitterde
door afwezigheid
krankzinnige Leidse smeerpijp
'JVTn huis is net een oude overall'
Kapelaan F. Bos
(59) overleden
"Ik kreeg vroeger ook niet
gelijk een nieuwe broek'
1EZERS SCHRIJVEN
Maat vol
LEIDSE JEUGDSCHAAKTITEL
MAANDAG 3 JANUARI 1973
LEIDEN
LEIDEN Excursie door Leiden-
noord. Dat de huizen in dat gedeelte
van de stad rot in elkaar zitten hoe
ven we niet meer te vertellen. Gezin
nen met vier of meer kinderen zitten
vaak in vierkamerwaninkjes, de huis
kamer meegerekend dus de huizen
worden enorm intensief gebruikt.
Daar komt bovendien by dat onder
Leiden-noord een grote verzakking
gaande is die tot gevolg heeft dat de
huizen als dronken kerels op elkaar
leunen. Dat geeft scheve kozijnen
waarin de ramen en deuren niet
meer passen, dat geeft scheuren,
waardoor het water naar binnen
sijpelt, dat geeft kapotte waterleidin
gen.
Er is dus nogal wat te repareren in
die huizen, die voor een belangrijk
deel in eigendom van de gemeente
zijn. Op uitnodiging van de Bond van
Huurders en Woningzoekenden zijn
we vorige week een excursie gaan
maken, in het bijzonder langs de hui
zen die in opdracht van de gemeen
telijke woningstichting zijn gerepa
reerd Mevrouw Ko Vermeer, de
woordvoerster van de bond en be
woonster van een van de gemeente
lijke woningen in Leiden-noord, be
gint bij haar eigen huis.
Ze laat haar keuken zien, een drijf
nat optrekje dat op vrijdag door het
hele gezin (vijf volwassen kinderen)
als badkamer wordt benut. Bij een
reparatie die door de gemeente aan
een leiding is uitgevoerd is stucwerk
naar beneden gekomen, bovendien is
de reparateur op de wasautomaat
Eén bewoonster zit nu al
weken met de gasleidingen
midden in de kamer
links) aan ander laat zien
hoe haar keukenvloer is
verzakt. Vit de scheur
stijgt gewoonlijk een be
dwelmende stank op. Ex
cursie-plaatjes.
Woede
Omdat er door het vocht niet op
nieuw valt te stucen heeft mevrouw
Vermeer om een zachtboard-plafon-
netje gevraagd en na een tijdje
kwam er een stucadoor aan de deur.
Mevrouw Vermeer weigerde hem de
toegang, omdat ze geen zin heeft
iedere drie weken het stucwerk van
de vloer te vegen. Ze wil graag zacht-
board, als er toch niets aan het
vocht kan worden gedaan voor de
gemeenteraad zich ermee heeft be
moeid. Door die weigering heeft ze
zich de woede op de hals gehaald
van de gemeentelijke woningstich
ting.
Ze heeft al eens eerder een repara
teur weggestuurd die een kapot raam
op de slaapverdieping (het enige,
waardoor het door zeven man besla-
pan gebied kan worden gelucht)
moest dichttimmeren. Ze had om
een raam gevraagd dat zowel open
als dicht kan en verkoos toen maar
met een eeuwig open raam te blijven
zitten.
We gaan naar het volgende huis. Een
keffende hond wordt in een slaap
kamer opgesloten voor hy ons in de
kuiten kan bijten. Hier woont een
bejaarde weduwe met één kind. Ook
haar huis is vochtig en het behang
komt met meters tegelijk naar be
neden. Op haar verzoek om een
vochtbehandeling is gereageerd. Twee
muren zijn bewerkt, alleen heeft de
man vergeten om de gasleidingen die
hy uit de muur haalde weer terug te
stoppen, zodat de vrouw even voor
kerst met half afgewerkte muren en
een gasleiding dwars door de kamer
kwam te zitten. De uitvoerder ver
klaarde dat hy geen opdracht had
het werk af te maken dus er is wei
nig kans dat de bewoonster ooit uit
de rotzooi komt.
Weer een ander huis, weer een al
leenstaande vrouw met kinderen, al
leen is deze Jong. Toen ze alleen
kwam te staan heeft ze van huis ge
ruild met een groter gezin. Maar kla
gen bij de woningstichting over ge
breken aan dat kleinere huis had tot
gevolg dat ze te horen kreeg: „Had
u maar niet moeten ruilen". De
vrouw moet al haar meubels zoveel
mogelijk aan de kant schuiven om
dat de vloer onbetrouwbaar is. De
gangkast moet hermetisch gesloten
blijven omdat daar een ongelofelijke
lucht int opstijgt die wordt bestre
den met wc-spray's.
Een bovenwoning. De deur naar de
kamer, die al Jaren niet meer dicht
ging en die echt te oud was om te
repareren, is wel gerepareerd. Hier
een lat er tegen aan, daar een stuk
eraf, en hangen maar. Boven, in een
piepklein kamertje waar vroeger
twee zoons sliepen in twee tegenel-
kaar gedrongen bedden, is nu de al
leenstaande moeder gaan slapen. De
enorme kieren die tussen het kozijn
en het raam door een riant uitzicht
op de sterrenhemel boden, zyn dicht
getimmerd met latten.
Zo kunnen we nog wel even door
gaan. Overal waar we binnenkomen
is alles wat scheef was óf nog steeds
scheef of bijgetimmerd met latten.
In iedere gang komen we een andere
wc-spray-lucht tegen, de een nog
doordringender dan de ander. Bijna
overal mogen we alleen op onze te
nen door de kamer lopen omdat het
buffet anders naar voren valt. (Vóór
het buffet is vaak de enige plaats
waar de kleintjes kunnen spelen, zo
dat er soms stenen onder de voor
poten van het buffet worden ge
plaatst). En overal de klacht: Waar
om repareren ze maar half? Ze kun
nen het toch ook wel goed doen? Als
ze zo nog een paar Jaar door gaan
is dit huis onbewoonbaar en niet
meer te renoveren.
De bond van huurders en woningzoe
kenden heeft ljjsten rondgestuurd
naar de bewoners. Daarin kon men
al z'n klachten en grieven over z"n
huis neerschrijven. Het rapport dat
de bond daaruit heeft opgesteld laat
de volgende conclusies zien: Zeven
tig procent van de bewoners heeft
last van tochtende ramen en deuren,
de helft heeft last van vocht of lek
kages. Plinten rotten weg, plafonds,
keuken- en gangmuren bladderen.
Een derde van de bewoners klaagt
over wegrottende vloeren, tweederde
heeft last van scheuren in de muren
en plafonds.
De helft van de lijsten vermelden ge
breken aan de wc's, en er zijn maar
weinig bewoners die geen last heb
ben van een slechte riolering. Elek
triciteit en schilderwerk laten te
wensen over. Een bewoonster
schrijft: „Ze schilderen hier met kar
nemelk". Verder: poreuze schoorste
nen, te lage gootstenen, geen berg
ruimte i fietsen in de gang of op de
trap). Te kleine kamers voor teveel
ADVERTENTIE
HORLOGES
De mooiste en de ruimst*
keuze, in de allerbeste merken
SEIKO - ETERNA - CERTINA
CITIZEN - PRISMA - LASITA
JUNGHANS - EWE - ANCR»
Voor t 39,50 neeft U Dy ons ai
een echt Anker Uurwerk,
schokvrij, onbr. veer
Door eigen ateliers, de beste
vakservice. Uw horloger
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181 - Leiden
Oude overall
Ook schrijven de mensen, dat ze
vaak voor honderden, soms voor dui
zenden guldens zelf hebben opge
knapt. De bond stelt aan het eind
van het rapport: We hebben niks aan
toekomstplannen, we willen nü de
noodzakelijkste reparaties anders
kunnen we de woningen over vijf
jaar krotten noemen.
Mevrouw Vermeer: „De mensen kla
gen zo vaak by de gemeentelijke wo
ningstichting en er wordt bijna niets
en (kin vaak nog heel slecht ge
daan. Bovendien sturen we vaak
klachten die gewoon maar zoekra
ken".
Een andere bewoonster: „M*n huis is
net een ouwe overall, d'r wordt van
alles aan opgelapt en een week la
ter is het weer kapot".
LEIDEN Op de leeftijd van 59
Jaar is overleden kapelaan Pons Bos
van de Petrusparochie aan de Lam
menschans weg Voordat kapje-
laan Bos in deze parochie zyn gees
telijke arbeid begon, was hij o.a. 24
jaar missionaris van de congregatie
van Mill-Hill m Oeganda.
In verband met dit overlijden
wordt woensdag om 10.30 uur in de
parochiekerk een plechtige uitvaart
mis gehouden, waarna om 3 uur
het stoffelijk overschot wordt be
graven op het kerkhof „Huize Vrij
heid" te Oosterbeek.
Schaken De Nederlandse
schaker Donner zal deelnemen aan
het tiende Capablancatoernooi, dat
in februari op Cuba wordt gehouden.
Bij de acht schakers die hebben toe
gezegd te zullen komen zijn ook
grootmeester Wolfgang Uhlmann
(OD1) en meester Andras Adorjan
(Hon).
,or
J™mny Vink
JL'jto's
Holvast
Directeur Streef land van de Ge
meentelijke Woningstichting, met
wie we daags na de excursie gaan
praten, in gezelschap van wethouder
Ham, maakt merkwaardig genoeg
dezelfde vergelij'king„Als ik vroeger
een gat in m'n broek viel Ifreeg ik
ook niet onmiddellijk een nietrwe, bij
werd eerst gelapt. Als dat vele ke-
r was gebeurd gingen we eens aan
een nieuwe broek denken".
Streef land is een veel geplaagd
main, djie met veel te weinig geld en
mankracht moet proberen een enor
me hoeveelheid slechte woningen be
woonbaar te houden. Zijn gesprekken
met de Bond voor Huurders en Wo
ningzoekenden zijn ook in een niet
al te vriendschappelijke sfeer gehou
den, zodat zijn eerste opmerking is:
„Ik erken geen BHW, ik erken al
leen comité Leiden-noord en als ik
met deze mensen spreek zie ik ze
als een groep bewoners".
Als ik hem naar de vaak half uit
gevoerde reparaties vraag zegt hij
„Dat beweert u, maar u komt ook
niet met adressen of namen. Als ik
hem de foto met de door de kamer
lopende gasleiding en het bijbeho
rende adres laat zien zegt hij: „en
weet u wel hoe die mevrouw in haar
huis woont?"
Wethouder Ham. die zich zeer ver
drietig toont over de houding van de
bewoners: „Ik sta perplex. Eind no
vember heb ik met die mensen ge
sproken en ze waren erg blij toen ik
hen vertelde, dat er een onderzoek
van de Nationale Woningraad gaan
de is. Die doet een onderzoek naar
alle vooroorlogse woningen in die
wijk plus een technisch onderzoek
naar de mogelijkheid tot renovatie.
Ik begrijp dus niet, dat de bewoners
nu deze formulieren hebebn inge
vuld".
Streef land: „Ik geloof dat veel be
woners ook denken: ach, laat ik het
maar indienen, dan ben ik van dat
wijf af". Ik heb sterk de indruk dat
deze groepering de andere bewoners
intimideert".
Ham: „Aah, er is ook een hoop
onbegrip. Er zijn te weinig mensen,
er is te weinig geld".
Verz akking
Over de verzakking vertelt direc
teur Streef land: „Er heeft een lange
tyd veel zwaar verkeer, bussen en
vrachtauto's, door die wijk gereden
en bovendien weet ik niet wat het
heien van de Merenwijk voor in
vloed heelt op de grondgesteldheid in
andere delen van de stad".
O vex- de houding van de bewoners
heeft hij ook zo zijn gedachten.
..Die mensen bewonen hun huizen
slordig. Het schilderwerk bijvoor
beeld.
Een uur nadat de schilder met het
buitenverf werk klaar is zitten die
deuren alweer net zo vol met kras
sen als voor hij begon.
Er is een schilder geweest die stond
een nieuwe deur binnen te schilde
ren. Komt er zo'n jongen aan, met
z'n brommer door de gang en rang
met het voorwiel tegen de nog natte
deur. Maakt die schilder er een op
merking over en dan zegt die jongen,
je hebt de kwast toch nog in je han
den. Nou, ik weet niet wat ik zou
hebben gedaan als ik die schilder
En weet u wel hoe die bewoners
hun huren betalen? Dat is ook ho
peloos".
Ongemak
Wie regelmatig in Leiden-noord
komt weet wel, dat het vrijwel on
doenlijk is een veel te klein huis met
een veel te groot gezin netjes te be
wonen. Als er bovendien zoveel on
gemak is (geen achteringang voor
fietsen, geen badkamers, te weinig
slaapkamers, geen kasten) dat je er
bijna niet eens normaal in kimt leven
is het helemaal onbegrijpelijk hoe de
bewoners dat volhouden.
Er moet renovatie komen, dat is
duidelijk. Maar de bond voor huur
ders en woningzoekenden vreest dat
dat weer een andere huurverhoging
tot gevolg zal hebben. Comité Leiden-
noord, dat al steeds meer samenwer
king zoekt met de Bond. alhoewel
beide organisaties andere ideeën over
het totstandkomen van dezelfde
doelstellingen hebben, kwam tijdens
een commissievergadering met de cij
fers dat veel meer dan de helft van
de bewoners van het allerminimum-
ste loon moeten rondkomen dat je
kunt bedenken. Vaak nog onder de
achtduizend gulden per Jaar.
De bond heeft het al aangekon
digd: als er geen spoedige renovatie
komt zullen we onze eigen huizen
gaan opknappen van de huren. Dan
moeten we het zelf maar doen
wie kent hem eigenlijk niet:
v uitbrakende smeerpijp?
etfreen die voor het eerst in Lei-
komt en bijv. op het station zijn
links richt, krijgt in
e instantie de indruk dat een
idioten ergens bezig is gigan-
géïljfe hoeveelheden autobanden te
-Jjuiden.
de meestal ongelooflijk
te rookkolom die over- en voor-
ijft en, bij bepaalde atmosferi-
omstandigheden, regelrecht de
i en onze longen in komt zei-
afkomstig van een betonnen
niet een pijp erop, die daar
de Groenoordhal (somstij ds
t trefpunt van internationale ac-
i<Mpben) pas na veel overleg en
geplaatst,
er hard gestudeerd is en veel
ffd dienaangaande kan men
Meren uit het feit dat dit ge-
>ïaan' binnen korte tijd midden in
ïbouwenzee zal staan en ge-
étijk al staat.
0 zou dus redelijkerwijs en uit
enjwgpunt van volksgezondheid en
ftsnormen mogen verwachten
de uitworp drastisch zou moe-
weff worden verminderd en men
1 de tijd rijp begint te achten
wat vruchtbaarder studie en
de boot nog wat af te hou-
!n enige tijd ge-
kreet dat de vuilverbran-
worden uitgerust met zo-
®de roetvamgers waardoor (ik
9?
•ri"l:K
ikbn;
citeer:) "voortaan geen zwarte rook
de pijp meer zou verlaten".
Mochten deze roetvangers de ron
de door de weergeloos trage ambte
lijke molen overleefd hebben en
reeds zijn geplaaitst, dan pleit,
dacht ik, het feit dat de vuilstroom
er nog dreigender en zwarter uitziet
dan voorheen, niet bepaald voor de
deskundigheid van diegenen, die tot
de aanschaf van bovengenoemde
wondervangers besloten.
Vermoedelijk hebben we aan dit
soort deskundigen ook de gunstige
ligging van dit ongelofelijke vuil-
concern te danken.
Resumerend heeft de belastingbe
taler geld opgebracht voor een in
stallatie waarvan hij een verant
woorde huisvuilvernietiger ver
wachtte maar waarvan hij zijn
eigen huisvuil op bijzonder ongezon
de wijze weer krijgt opgediend. En
laat U vooral niet van de wijs bren
gen door de lengte van die pijp
want na hooguit twee kilometer be
reikt het vuil de begane grond weer
en soms reeds na enkele honderden
meters. Dit kan een Ijcind constate
ren en ook begrijpen. Bij de ruim
twintigmiljard ton vuil die de we
reld Jaarlijks in de dampkring loost
draagt nu ook de gemeente Leiden
een steen bij met een kolkende
vuilstroom die vanuit Alphen aan
den Rijn al te zien is.
Is het geen huiveringwekkend idee
dat in dit steeds rampzaliger wor
dende tijdperk, handige en gladde
politici en slechts uit f inanciële oog
punten handelende provinciale en
gemeentebesturen, op zo'n ergerlij
ke en onverantwoordelijke manier
de waarschuwingen van de echte
deskundigen steeds weer weten te
verbloemen om "politieke en econo
mische belangen niet te schaden",
wat enkel en alleen een dekmantel
voor eigenbelang is?
Jammer dat er nog altijd zo'n
groot aantal van die mensen rond
lopen die menen dat het hun tijd
wel zal uitdienen, dat het wel niet
zo'n vaart zal lopen en "dat er al
zoveel over geschreven is". Dat
laatste is zeer zeker waar, maar
het belette mij niet om voor deze
krankzinnige situatie ook eens in
de pen te klimmen.
Hoeveel boeken zijn er niet over
de laatste wereldoorlogen geschre
ven?
B. APELDOORN
Jacob Catslaan 93
Leiden.
Enige tijd geleden héb ik een ar
tikel geplaatst in deze rubriek over
de brandjes op de veiling.
Daar werd toen flink op gerea
geerd door de heer van Baaren van
de PvdA verslaggever Ruud Paauw
en commandant Broeshart van de
Leidse brandweer.
Nu ia het weer enige weken „raak".
en vooral op maandag als de groen
tehandelaren hun rotzooi verbran
den. Stank en zwarte troep komen
over de spoordijk.
Ik ben weer naar het politiebureau
geweest om dit te melden. Er is
toen iemand van de politie naar toe
gegaan om de zaak te bekijken. De
politie kwam om te vragen waar
ik me druk over maakte. Hij zei:
"U hebt toch zelf goed gevonden
dat er kleine brandjes mochten zijn.
Dat heeft de heer van Vliet tegen
u gezegd.
Ook de heer Dreef van de Kas
tanjekade heef t een brief aan het
gemeentebestuur gezonden voor de
ze kwestie. Hij kreeg van B. en W.
het volgende antwoord:
"Wij hebben er bij het veiling-
bestuur nogmaals met nadruk op-
aangedrongen er zorg voor te dra
gen dat de vergunningsvoorwaarde,
bepalende dat geen afval e.d. mag
worden verbrand op het veilingter
rein. stipt wordt nageleefd. Bij her
haling van de overtreding zal met
toepassing van artikel 28 van de
Hinderwet worden overgegaan tot
gehele op gedeeltelijke sluiting van
de inrichting. In verband hiermede
verzoeken wij U, wanneer wederom
verbrandingen plaatsvinden, ons
hiervan onverwijld mededeling te
doen".
De maat is vol.
J. W. VAN ES
Kastanjekade
Leiden.
LEIDEN Evenals vorig Jaar wer
den de voorronden van het toernooi
om de Leidse Jeugdschaaktitel in het
Rijnlands Lyceum in Oegstgeest ge
houden. Verdeeld over 6 poules van 4
deelnemers bonden 24 Jeugdige
schaakmatadoren de strijd met el
kaar en tegen de klok aan. Uit elke
groep promoveerden twee spelers
naar een finale-poule. Wie na de 7
ronden, die de komende maanden in
de Leidse Jeugd Schaak Sociëteit
(Morsweg 114, Leiden) volgens het
Zwitserse systeem zullen worden af
gewerkt, in deze finale-groep als
eerste eindigt, mag zich voor een
Jaar Leids J eugdschaakkampioen
noemen.
Het was verheugend, dat niet al
leen Jongeren uit Leiden en directe
omgeving, maar ook uit Katwijk,
Lisse en zelfs Boskoop acte de pre
sence gaven. Geen enkele Jeugdscha-
ker van Philidor, nota bene met 150
leden de grootste Leidse schaakclub,
kon of wilde meedoen.
De grootste kanshebber op de titel,
Léon Konings en Johan Baart, be
reikten met een 100%-score van 3
uit 3 moeiteloos de finale. Dit geldt
ook voor de kampioen van Lisse.
Guus van Dyk, die eveneens drie ko
ningen vloerde. De favoriet in groep
D, Hans Kemperman, liet het afwe
ten. Hij moest de kampioen van Lei
derdorp, Henk van Osnabrugge, vóór
laten gaan en tot overmaat
ramp verloor hy e
match van Folkert Geertsma.
Ook in groep E moesten beslis
singswedstrijden uitmaken wie de
tweede finaleplaatsen mocht bezet
ten, want Arie Lo6, Ger van der Lin
den en Jew van Dyk waren gedrieën
op de tweede plaats geëindigd. Jos
trok zich terug, waarna Arie met
20 van Ger won. Verder plaatsten
zich met 2% uit 3 Kees Rentes uit
Boskoop, Peter Jansen en de kam
pioen van Voorschoten Bert Houwe-
ling. De finale-poule werd compleet
dankzij David Schweitzer, Harm
Frielink en Rudi Dobbelaar.
De eindstanden na de verplichte
voorronden luiden:
Groep A: 1./2. Kees Rentes en Pe
ter Jansen elk 2%; 3. Ruud Brandt
1 en 4. Henk van Duyvenbode met
3 reglementaire nullen wegens niet
opkomen.
Groep B: 1. Léon Konings 3; 2.
David Schweitzer 2: .Addic de Boer
1 en 4. Gérard van der Bent 0.
Groep C: 1. Guus van Dyk 3; 2.
Harm Frielink 1%; 3. Tom Oorschot
1 en 4. Guus Leer *4.
Groep D: 1. Henk van Osnabrugge
2*4; 2. Folkert Jan Geertsma 1%; 3.
Hans Kemperman 1% en 4. Jente
van der Bosch Vs.
Groep E: 1. Joan Baart 3; 2. Arie
Los 1 en 3/4. Ger van der Linden en
Jos van Dyk ieder 1.
Groep F: 1. Bert Houweling 2*4; 2.
Rudi Dobbelaar 2; 3. Bert Jan Potter
van Loon 1*4 en 4. Kees Zwetsloot 0.
T oernooi
Ten tijde van de voorronden werd
het kerst-Jeugdschaaktoernooi ge
houden. Aan dit schaakfestijn namen
22 schakertjes deel onder wie de
Jongste deelnemer, Fokje Obbema (10
Jaar). Blijkbaar zijn er in Leiden en
omgeving geen meisjes die kunnen
schaken, want het „zwakke" geslacht
schitterde door afwezigheid. De spe
lers van het kersttoernooi werden
ondergebracht in 4 groepen van 4 en
één van 6 deelnemers. Ook al werd
er zonder klok gespeeld, toch beleef
den we spannende momenten op de
64 velden. Evenals bij de kwalificatie
wedstrijden voor de Jeugdtitel ont
vingen de winnaars voor hun pres
taties een schaakboekje.
De gelukkigen waren:
Poule I: Jos Poot 2 uit 3.
Poule II: Willem van Noort 2 uit 3.
Poule III: Danny Oosterman en
Aad Neuteboom elk 4*4 uit 5.
Poule IV: Bart Quist en Paul Leb
bink ieder 2 uit 3.
Poule V: André Hoek 3 uit 3.
Troostprijzen waren er voor Jaap
van Rijn (Poule II), Alex dc Roo
(Poule I) en Fokje Obbema (Poule
IV).