politiek partijtje poker
VIJSHEID IN BLOKSCHRIFT
1 i i i o
0
2
2
1 1 0
I 1
1 O 1
i i
i i
l C\J 1
1 1
2
5
5
2
3
3
A
5
5
2
2
3
3
!4
6
6
5
5 i i i i
6
|6
5
5 1 1
3
3
i i
io
|6
6
3
3
!4
0
•0
;6
6
1AAS STOFFER - de merkwaardige dominee
Hoe liggen de
domino-sten en 9
ioe gaat de serie verder?
ZONDER KLINKERS
ÖS
1
1
PUZZEL 7
PUZZEL 8
N
M
N
D
5
G
D
G
N
G
M
V
R
N
N
D
R
T
H
R
5
N
Z
N
D
"R
D
N
V
R
W
L
L
G
T
5
T
M
M
N
G
N
Z
N
D
R
V
R
T
D
R
N
D
T
Z
C
H
T
B
R
H
M
L
N
G
L
N
DAG 23 DECEMBER 1972
EXTRA
zijn landen, waar de vorming van een nieuwe regering na
kiezingen of na een politieke ruzie een hachelijk probleem is.
arschijnlyk kent U ook wel zo'n landje
het landje, dat wij in deze puzzel op het oog hebben NEE,
is niet het landje waar U aan denkt was de zaak na ont-
jing van het parlement en na nieuwe verkiezingen volkomen
[gelopen. Daarom besloten de fractievoorzitters en de party-
rzitters van de vijf grootste partyen om met z'n tienen te
pokeren om het recht, een regering te mogen vormen. Het
wel een paardemiddel, maar er zat nu eenmaal niets anders
ïltje
ver
rillen U niet vertellen hoe de
ieke kant van de zaak uiteinde
afgelopen en binnen hoeveel
de nieuwe regering weer ge-
eld was, maar we willen er een
itje voor U van maken.
moeten we eerst het een
over de tien pokeraars
vertellen.
partijen waren de Partij van
Werkgevers, de Partij van de
nemers, de Partij van Werklo-
de Partij van Bijstandgenieters
Partij van Renteniers. In het.
ade verhaal zullen wij ze ge-
halve Werkgevers, Werknemers,
lozen, Bijstanders en Rente-
noemen.
lartijvoorzitters heetten in een
of andere volgorde Simons, Schreu-
der, Jansen, Pietersen en Cornelis-
sen. Merkwaardig genoeg waren dat
ook de namen (in een andere volg
orde) van de fractievoorzitters.
Maar er waren andere merkwaardi
ge relaties te over!
Partijvoorzitter Pietersen is op de
dag af zo oud als de fractievoorzit
ter van de Werklozen was toen par
tijvoorzitter Jansen zo oud was als
fractievoorzitter Schreuaer was toen
de fractievoorzitter van de Werklo
zen zo oud was als fractievoorzitter
Schreuder nu is. Ook is partijvoor
zitter Pietersen op de dag af zo oud
als fractievoorzitter Schreuder was
toen partijvoorzitter Jansen zo oud
was als de fractievoorzitter van de
Werklozen was toen partijvoorzitter
Jansen zo oud was als de fractie
voorzitter van de Werklozen nu is.
Dat lijkt al een hele kluif, maar er
komt nog veel meer
De fractievoorzitter van de Rente
niers is onlangs bekeurd voor rijden
onder invloed. De goedmoedige va
derlandse pers maakte in het bericht
daarover alleen melding van het
feit dat het een fractievoorzitter
betrof met slechts de vermelding
van de eerste letter van zijn ach
ternaam. waardoor in ieder geval de
fractievoorzitter van de Werkgevers
er niet op kon worden aangezien.
Een van de partijvoorzitters is de
zoon van een der fractievoorzitters
De fractievoorzitter van de Bijstan
ders is met de moeder van de ge
noemde partijvoorzitter getrouwd.
De partijvoorzitters Schreuder en
Jansen wonen beiden in Den Haag,
lekker dicht bij het werk. Fractie
voorzitter Simons heeft zich geves
tigd in een uitbundig optrekje in
Wassenaar.
De fractievoorzitter van de
Werklozen verschilt op de dag af
vijf jaar in leeftijd met partijvoor
zitter Pietersen. De fractievoorzitter
van de renteniers verschilt zowel
met zijn naamgenoot als met de
fractievoorzitter van de Werklozen
minder dan 2té Jaar in leeftijd. De
vader van de moeder van fractie
voorzitter Schreuder is op dezelfde
dag geboren als partijvoorzitter
Cornelissen.
Een van de partijvoorzitters is de
vader van een van de fractievoor
zitters. Partijvoorzitter Cornelissen
is geen aangetrouwde grootvader van
de naamgenoot van de fractievoor
zitter van de Werkgevers.
De fractievoorzitter van de Werklo
zen en de naamgenoot van de
fractievoorzitter van de Renteniers
zijn buren.
De fractievoorzitter van de Werkne
mers is op dezelfde dag Jarig als
zijn grootvader van moederszijde.
De naamgenoot van de fractievoor
zitter van de Werkgevers is een
week eerder jarig dan fractievoor
zitter Schreuder. De fractievoorzit
ter van de Werknemers is met een
dochter van partijvoorzitter Simons
getrouwd.
De fractievoorzitter van de Werklo
zen verschilt in leeftijd minder van
de fractievoorzitter van de Bijstan
ders dan van een van de andere
acht personen. De Jongste kleinzoon
van de fractievoorzitter van
Werkgevers is met de moeder
de naamgenoot van de fractievoor
zitter van de Werklozen getrouwd.
Partijvoorzitter Simons heeft
het politieke pokerspelletje f.10.60
meer gewonnen dan de fractievoor
zitter van de Werkgevers. De winst
van de fractievoorzitter van de Bij
standers is precies een kwart deel
de winst van de fractievoorzitter
van de Werkgevers is precies een
vijfde deel van de winst van zijn
naamgenoot. Fractievoorzitter
Sohreuder won f.2,80 meer dan
fractievoorzitter Simons en fractie
voorzitter Cornelissen won f.3.25.
Twee van de fractievoorzitters won
nen ieder f .6.60
Ziezo, nu weet U genoeg (maar ook
niet meer dan dat want U hebt al
les nodig!) om onze vragen te
beantwoorden.
Hoe heet de fractievoorzitter van
elk der vijf partijen en hoeveel won
ieder van de fractievoorzitters.
Graag voor het gemak van het na
zien der oplossingen: namen en
winsten opgeven in de volgorde
vanWerkgevers, Werknemers,
Werklozen, Bijstanders en Rente-
l i
1 CVJ 1
1 1
b
i
4
\b
u.
We hebben de 28 dominostenen op
merkwaardige wijze samenge
voegd tot bijgaand figuur: er zijn
telkens blokken ontstaan van vier
aantallen gelijke ogen.
In de tekening hebben wij die ogen
door cijfers vervangen, omdat an
ders uit de richting bv van de zes
ogen op te maken zou zijn in welke
richting de steen ligt. &ii aan zou
het wat te makkelijk worden.
Wij vragen U namelijk, in welke
richting de 28 stenen Uggen. Er ls
slechts één oplossing mogelijk, die
door logisch redeneren te vinden ls.
Om Uw geheugen nog even op te
frissen geven wij hieronder een vol
ledige opsomming van alle 28 (ver
schillende) dominostenen: 0-0, 0-1,
0-2, 0-3, 0-4, 0-5, 0-6, 1-1, 1-2, 1-3,
1-4, 1-5,1-6, 2-2, 2-3, 2-4, 2-5, 2-6.
3-3, 3-4, 3-5, 3-6, 4-4, 4-5, 4-6, 5-5,
5-6 en 6-6.
weergegeven. Verschillende tekentjes
stellen verschillende letters voor.
Om het een beetje moeilijk te ma
ken hebben wij geen afscheidingen
tussen woorden gemaakt, en het
eind van een regel hoeft niet samen
te vallen met het eind van een
Een citaat van ons onbekende her
komst, dat bedoeld is voor vele ja- woord,
ren her, doet ook in onze tijd nog
opgeld. Het is hier in "blokschrift" Hoe luidt dit citaat?
het oplossen van deze puzzel
U wat speelse fantasie nodig,
gaat om reeksen, dat wil zeg-
rljtjes van op een of andere
in die volgorde bij elkaar
zaken. Wij geven U telkens
erste vijf termen van zo'n reeks
(ragen U, de daarop volgende
term te bepalen.
if enkele voorbeelden.
Zouden wij als opgave geven de
reeks 1-4-9-16-25 dan moet
U als volgende term 36 geven. Het
gaat hier namelijk om de reeks van
kwadraten van gehele getallen. Dat
was een vrij eenvoudige. Nog zo'n
eenvoudige als voorbeeld: Mercurius
- Venus - Aarde - Mars - Jupiter.
De zesde term is Saturnus, want dit
is de reeks van planeten van de
zon af gerekend. Moeilijker is het
volgende voorbeeld: Dinsdag - Don
derdag - Maandag - Vrijdag -
Woensdag. Daarop moet als ant
woord Zaterdag worden gegeven,
want het ging om de namen van de
dagen van de week in alfabetische
volgorde.
U zult dus uit de gegeven termen
moeten opmaken, wat de logische
volgorde is. en daaruit Uw ant
woord bepalen. Als antwoord alleen
in de volgorde van de opgave van
vijf reeksen de zesde term vermel
den. Hier gaan we dan: A. 1 - 5 -
10 - 25 - 100 -
B. 19 Januari - 31 januari - 18 fe
bruari - 17 april - 27 april -
C. Amsterdam - Rotterdam - Den
Haag - Utrecht - Eindhoven -
D. 8-3-1-9-0-?
E. Armstrong - Aldrin - Conrad -
Bean - Shepard -
Deze klinkerloze puzzel werd ons
Ingegeven door een mankement aan
een schrijfmachine: de letter A
ontbrak. Nu is het wel mogelijk om
die A's dan in te vullen met een
pen, maar af en toe kom je dan
toch voor merkwaardige raadsels te
staan. Vooral als je bijv. een verhaal
over een papagaaienhandelaar
schrijft. Dan kan Je in de getikte
kopij zoiets tegen komen als het
volgende:
W r h It die h ndel r d n 1 die r
re pr tgr ge p p g ien v nd n
terwijl het de bedoeling was om de
schrijven:
Waar haalt die handelaar dan al i
die rare praatgrage papagaaien
vandaan? Het wordt aanzienlijk
moeilijker, wanneer in de eerste
dan
volgt
plaats alle klinkers worden weggela- ROEST komt
ten en alle resterende letters zonder tczien: RSTRST.
tussenruimten die op klinkers of Op die manier hebben we een naam.
spatie tussen woorden duiden. Een nog altijd actuele uitspraak van een Hoe luiden die uitspraak en de
voorbeeld: het spreekwoord RUST vroegere Amerikaanse president uit- naam van deze president?
De dominee, die ons bij het station
van Groningen komt afhalen, staat
naast een Lelijke Eend, die geverfd
Li in de kleur van een lijkwagen.
Hijzelf ook trouwens is inktzwart
aangekleed. En hij heeft een gewel
dige baard en lange manen. Hij
heet Maas Stoffer en is 35 Jaar
oud. Hij zegt: „Ja raar hè, zo'n
eend. die pikzwart is gespoten. Een
paar jongens uit de parochie heb
ben dat voor me gedaan, 't Is weer
es wat anders en het valt op."
Maas Stoffer: de merkwaardige do
minee van Vierhuizen en Zoutkamp
(gemeente Ulrum).
Door
Aad W agenaar
We hobbelen thans zwart naar dit
aan de Lauwerszee gelegen oord,
passeren links en rechts de zogehe
ten kapitale boerderijen van Gro
ningen en stellen met de dominee
vast dat het een prachtig land is
„Ik had er in het begin wat moeite
mee, want ik kom uit 't Gooi en
dat is wat bonter, maar die weids
heid hier is toch ook niet gering.
Kijk, daar heb je de hoeve van me
neer Sicco Mansholt."
En dan komen we bij de afslag
naar Lauwersoog. Daar staat langs
de weg een groot bord met domi
nees portret en een tekening van de
kerk van Vierhuizen. Eronder de
tekst: „Dit is de man; Dit is zijn
Kerk".
„Ik was er niet zo erg enthousiast
voor", zegt Maas Stoffer, „maar
ach, Iaat het maar staan. Er komen
hier 's-zomers veel toeristen langs
en die lok je misschien met zo'n
wat agressieve reclame naar de
kerk toe. Mensen uit de parochie
hebben dat bord gemaakt en het
heeft tot dusver gewérkt."
De merkwaardige dominee van
Vierhuizen en Zoutkamp. Hij heeft
een hoge stem en in contrast
een wat logge gestalte. Maas Stoffer
slaagde er in om in de twee onder
Ulrums bestuur staande gehuchten
do mensen weer naar de kerk te
krijgen. De Nederlands Hervormde
Kerk, wel te verstaan.
Hoe deed hij dat?
„Door aan de traditionele inhoud
van het geloof nieuwe vorm te ge
ven," zegt hij.
„Of eigenlijk is dat niet Juist ge
zegd, want ik grijp terug naar de
oervorm van de liturgie. Ik ben Id
de grond van de zaak veel behou
dender dan de progressieve predi
kanten, die we in Nederland ken-
Jewel: welke dominee in Nederland
het zichzelf, zoals Maas Stoffers,
een witte toog doen vervaardigen,
om aan te trekken wanneer er iets
feestelijks te verrichten valt in de
kerk, zoals een doop of een huwe
lijksvoltrekking?
En toen kwam de studie ln theolo
gie. „Ik stelde op een dag vast dat
Je als organist aan de liturgievie
ring niet zoveel kunt doen dan als
de predikant. Dus besloot ik om ook
maar predikant te worden, want ik
had bepaalde Ideeën over hoe iu
deze tijd een dienst moet verlopen.
Ik maakte, toen ik organist in de
kerk van Hilversum was (elf Jaar
ling), mee dat de dienst verworden
was tot een preek en wat liedjes
zingen. Maar ik wilde een „viering"
van de liturgie. En ik ontdekte ge
lijk dat de oude vormen van die li
turgieviering zeer bruikbaar zijn
De monseigneuren Simonls en Gijs-
sen zijn er in ceremonieel ornaat
niks bij, als Maas Stoffer aldus ge
kleed de kansel beklimt. De merk
waardige dominee. Want in het
werk van alledag is hij gelijk ook
een van de weinige Nederlandse
predikanten, die zich in stemmig
zwart met stijf wit boordje kleedt.
Ondertussen is hij ook nog pas 35
jaar.
In de grote pastorie bezijden het
pittoreske kerkje van Vierhuizen zet
dominee Stoffer een forse pot koffie
en belegt brood met plakken kaas
Hij doet dat een beetje schutterig,
want in huishoudkunde heeft hij
nooit gestudeerd. Wel in een boel
andere zaken.
De aankomend dominee Stoffer (hij
had de status van hulppredikant)
solliciteerde in 1969 naar de al zeer
U ng vacante post Zoutkamp en
Vierhuizen. Op de tweede zondag
voor Pasen deed hij „examen" in
het oude kerkje van Vierhuizen met
een preek, gebaseerd op Mattheus
22; 1—14.
De Groningers aanvaardden hem, al
keken ze wat vreemd op van de
fratsen, die Maas Stoffer uithaalde
om het Woord tot de mensen te
brengen.
„De traditionele dienst spreekt de
mensen helemaal niet meer aan!",
verduidelijkt Stoffer in de keuken
van zijn pastorie. ..de Inhoud vati
de Schrift verdiep ik door een goe
de vormgeving. Daardoor kwamen
er al gauw steeds meer mensen
naar mijn kerkjes in Vierhuizen en
Zoutkamp. En veel toeristen ook.
Het kerkbezoek was haast helemaal
verlopen, maar van de 900 mensen
die ik in mijn kaartenbak heb, zijn
er nu 120 lidmaat. En ik sta op
zondag niet meer voor lege banken
te preken. Ik probeer die preken op
de huid van de gemeente te schrij-
In een gesprek, dat Maas Stoffer
eens hield met een radioman van
het IKOR zei hij: „Het centrum
van het hele kerkelijk beleven ligt
voor mij in de eredienst. En hij
vertelt dan verder dat hij op de
scholen, waar hij godsdienstles
geeft, altijd vóór de zondag al het
Evangeliegedeelte dat gelezen zal
worden, doorneemt. Ook de psal-
'n Vreselijk moderne dominee, zo
had men ons Maas Stoffer voor. de
reis naar Groningen omschreven.
Maar de 35-jarige man met zijn lu
dieke Lelijke Eend bUjkt in feite
een stijl in de leer staand heer te
zijn. We testen hem op enkele ac
tuele zaken.
Wat vindt dominee Stoffer van
het vrijgeven van de pornografie?
„Je moet het niet meer verbieden.
Maar wel van Jonge kinderen van
daan houden."
Sex vóór het huwelijk?
„Het huwelijk ls voor mij een ver
bond. Als Iemand daar anders over
denkt, is er echter geen man over
boord."
Homosexualiteit?
„Dat is een variant van het mens
zijn."
De gehuwde r.k.-prlester?
,Ach. een kloosterling legt een soort
huwelijksbelofte af. En aan een be
lofte moet je je houden. Bij een
wereldheer ligt dat weer anders."
De Evangelische Omroep?
Die vind tk levensgevaarlijk. Door
wat die EO verkondigt krijg ik
mensen bij me, die zich van kant
willen maken omdat ze op de radio
o* de teevee te horen hebben gekre
gen dat ze ernstig in zonde teven."
Maas Stoffei valt na zo'n quiz best
rree. Hij komt nog even terug op
dt ambtsopdracht, die bem gesteld
ls En hij is niet ontevreden. „De
gereformeerden ln deze streek heb
ben de mensen nog, wij, de her
vormden hebben de mensen wéér
Qoch daarvoor moet dominee wel
dagelijks zo'n 15 uur over de Gro
ningse vlakten karren, preken
schrijven, koren instuderen soms
zélf het orgel bespelen. Jan en alle
man vanuit zijn zwarte eend een
Gruningse groet toeschreeuwen en
af en toe een witte toog aantrek
ken.
"Ik ben eigenlijk pas begonnen",
zegt de man in het zwart.