rukturen in Lakenhal
PAG 20 DECEMBER 1972
VARIA
De term "konstruk-
junst" is uiterst vaag. Ook
gtenaars, die het thema in
irerk onderzoeken vormen
aste groep. Elk benadert het
op zijn eigen, persoonlijke
Kenmerkend is niet al-
yt thema, maar vooral ook
■bode waarmee men te werk
is dan st/ruktuur? In
filosofische stroming het
tturalisme" (LéviStrauss,
j) betekent „struktuur" een
jrdend geheel van betrek-
tussen elementen. Alle ele-
zijn afhankelijk van de
teen strukturen waaraan zij
rorpen zijn, en veranderin-
tussen deze elementen
iken zich volgens een geor-
oroces dat op zijn beurt
Ie gehele struktuur beïn-
De kunstenaar houdt zich
alleen bezig met zuiver vi-
elementen, en ook de betrek-
tussen deze elementen zijn
visueel.
groot aantal vooraf geko-
roorwaarden regelt het ka-
van de struktuur. Vanuit
^waarden wordt het kunst-
lonsekwent ontwikkeld. Dik-
is het uitgangspunt een een-
g raster met horizontale en
ale lijnen. Zo ontstaan er
gate velden waarin min of
ikkelde patronen wor-
opgebouwd tussen de visuele
alen in die velden,
kunnen bijvoorbeeld kleur-
jn zijn, of verbindingslijnen
verschillende punten. Het
r van de struktuur, de
Een fragment van één van Albert Roskams structuren die op
het ogenblik in de Leidse Lakenhal zijn te zien.
ADVERTENTIE
aard van de betrekkingen tussen
de verschillende elementen dus, is
altijd geheel van te voren bepaald.
Het gevolg is, dat het uiteindelij
ke resultaat vaak een verrassing
voor de kunstenaar is. Voor de
kijker op zijn beurt is het dan
weer een uitdaging om vanuit dit
resultaat de oorspronkelijke voor
waarden op te sporen, waaraan
de betrekkingen tussen de ele
menten van het kunstwerk moes
ten voldoen. Een moeilijke puzzel,
waar je maar zelden volledig uit
komt!
Ad Dekkers houdt zich vooral
bezig met de funktie en de aard
van de lijn. Een lijn heeft geen
gradaties in toon, geen noemens
waardige dikte of volume. In feite
heeft de lijn slechts twee eigen
schappen: lengte en richting. Ook
de tegenstelling tussen voor- en
achterkant wilde hij opheffen. Op
enigszins doorzichtig papier zette
hij aan beide kanten lijnen, die
nauw verband met elkaar
hebben.
Peter Struycken werkt vooral
met patronen. Hij ging van een
groep van negen gekleurde vak
jes uit, en varieerde deze volgens
verschillende schema's. Op het
eerste gezicht lijkt het een chaos,
maar hoe langer je kijkt, hoe meer
wetten je ontdekt, maar hoe alles
nu precies in elkaar zit ontdek Je
niet.
De Leideniaar Albert Roskam
werkt veel met gesloten struktu
ren. Het voordeel van deze werk
wijze is, dat hij aan de opeenvol
ging van de elementen een begin
en een eind kan stellen, en voor
de vastgestelde voorwaarden voor
die betrekkingen telkens een ander
beginpunt kiezen. Vaak zijn dit de
vier hoekpunten van een raster-
struktuur.
Bij het werk van al deze kun
stenaars gaat het er niet in de
eerste plaats om hoe de struktuur
precies is, maar om het feit dat er
een struktuur is en dat je dat
aiet, of althans kan zien ondanks
de vaak nogal verwarrende eerste
indruk.
Aan de expositie van het werk
van Nederlandse of in Nederland
wonende strukturisten werken
mee: het Centrum voor Cubische
Construkties, Ad Dekkers, Jaap
van den Ende, Leo Geurts, Lam
bert Meertens, Gerhard von Grae-
venitz, Ewerdt Hilgemann, Albert
Roskam, Harry van Rossum, Pe
ter Struycken en Herman de
Vries.
De tentoonstelling "Struktuur,
een thema, een methode" is tot 14
januari 1973 te zien in het Stede
lijk Museum "De Lakenhal".
HANNY RENEMAN.
'Les hlstolres extra-
18 Jr. dag 7.00 9.15 uur;
dl., do., vrij ook 2.30 uur.
12- lermatlnee: 'De babysitters van
urine a.l.; zat en woe 2.30 uur.
100 eu 4.15 uur
iiflim. 'Rosemary's baby". 18 jr.
Czat 11.30 uur
s 'Dreigement van een moor-
r" 18 Jr.. dag 2.30 7.00 9.15
zo ook 4 45 uur
IXOR: 'Ik ben een nympbomane'.
r. dag 2.30 7.00. 9.15 uur; zo.
145 uur
Ut M'Jn tante ls een sexbom",
t„ dafe 2.30 7.00, 9.15 uur; zo.
4.30 7 O0 9.16 uur.
itfllm: 'Zwoele zomernachten",
;n zat 11.30 uur
EfÉüUlO: Midnight cowboy 18 Jr.,
2.30. 7.00 9.15 uur: zo ook 4.45
31ANON'De apen grijpen de
14 Jr.. dag 2 30, 7.00 9.15
2.10 4.30 7.00 9.16 uur.
toonstellingen
Kunstzaai Heuff Expo-
PauJlne Zwaai (pastels en teke-
MachtHd Hnoyen (gouaches)
Hungendam (keramiek) ma
wt 10 uur voorm -5 uur nam.
mdlen dl 8-10 u nam Niet op
kerst dagen (t.e.m 30 december)
'lelt Burgers Burgsteeg 2a i
!dprt)en van Floor Voerman dag
nam l uui 's nachts, weekeln-
uur nam 1 uur 'i nachts
Lakenhal Expositie "Tin ten
dag 10 uur voorm. 4
aam zo 1a uur nam (t/m
inuarl
Lakenhal Expositie "Strufc-
dag 10 uur voorm 4 uur
£o 14 uur nam (t/m 22 Ja
il
frle t Duiv«nh"vs Expositie
3ila de daas (dozen schilde-
grafiek en Gerard van Wes-
j (ceramiek) 1! t/m zo 28 u
iltejn 16 december)
de Wittstraat 40 Galerie Ka-
Gapei Wisselende expositie dl
a 25 30 uu» nam do boven-
"useum vooi volkenkunde Steen.
I Lelden Pal la" zomerten-
steiiinp jvei zelleD in de Stille
iteee ma t/m za 10 uur
uur nam Zon l5 uur
m 7 lanti&rl)
LieeermuseumGeopend
*ndat tot en met vrijdag 9 uur
!"n—b uur nam Zon. eD feest-
'-'lïsmuseum vooi de geschiedenis
natuurwetenschappen- dag 10
■W son dag l4 urn
Lakenhal Dag 10ft uur zon.
Jl—5 uur
Qkimuseum vaD oudheden (Ra-
stare 28) Werkd 10 uur voorm
om nam eond 16 uui nam
fCksmuseuro vooi Volkenkunde
JtoMraat I) i»ag 105 uur zon-
1—6 uur nam
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenbuls le klasse dagelijks
11 00—1200 uur 13 15—1400 uur.
18 4519.30 uur; 2e en 3e klasse da.
gelijks 13 16—14 00 uur en 18 45—
19 30 uur Kinderafdeling dagelijks
14 4515.30 uur maandag, woens
dag. en vrlldagavond 18.3019.00 u
Ellsabethzlekenhuls 3e klasse: da-
gelijks van 14 00—16.00 en van 18.45
19 30 u. 2e klasse; dageiyke van
11 30—12 00 van 14 00—16 00 en van
18 4519 30 uur: le klasse dagelijks
v.a 11.30 uur Kraamafdellng 3e
klasse 15—16 en van 18 46—19.30 u.,
2e klasse. 11.30—12.00 (alleen va
ders) 16 00—16.00 en van 18 45—
19.30 uur
Kinderafdelingen Al en B4: dage
lijks van 14 30—18 45 uur
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13
14.30 s zondags 11 12 en 14—15 u.
Eerste klasse: de gehele dag
Annakllnlek: dag 13.3014.30 en
1819 uur
Academisch Ziekenhuis: Klasse 1
en 2 dag 10.30—11 30 14.30—16.00
en 19.20 uur; klasse 3 dag behalve
dinsdag vaD 1919 45 dins v 13
14 uur zat en zon tevens van 14.30
15.30 uur kliniek kldnergenees-
kunde (zaal 22 23 en 24 ouders dag
10 30—11 30 14 30—16.30 en 18.15—
19 uur overige bezoekers maandag
tot vrfj 18 1519 uur zat en zon.
14.3016 30 uur (zaal 50) alle be
zoekers maandag tot vrfj 18.1519
uur, zat, en zon 14.3015.30 uur
(zaal 61 babyzaal) alleen voor ouders
Hoe is het ontstaan?
Dit woord: GEGOED
Er bestond vroeger in het Ne
derlands 'n werkwoord goeden
dat was afgeleid van het zelf
standige naamwoord goed 1n
de betekenis: vermogen, bezit
(goed en bloed) en in het bij
zonder: landgoed. Van dit ge
heel in onbruik geraakte werk
woord goeden is gegoed het
voltooide deelwoord. Het bete
kent dus oorspronkelijk: met
goed begiftigd, van goed voor
zien. Vandaar de nu verouder
de uitdrukking: ergens gegoed
zijn voor: ergens landgoederen
bezitten. Thans is gegoed ge
heel tot bijvoeglijk naamwoord
geworden in e betekenis: ta
melijk met aardse goederen ge
zegend, een redelijk vermogen
bezittend. Gegoede lieden zijn
bemiddelde lieden en vroeger
sprak men van de gegoede
stand als men mensen bedoelde
die er tamelijk warmpjes inza
ten zonder nu bepaald rijk te
zijn.
dag vanaf 10.30 uur Kinderzaal keel.
neus- en oorheelkunde dag behalve
dinsdag 18.161900 uur dinsdag
13 14 uur zat en zon tevens 14 30
15 30 uur Ovnnacologle en voor
zwangeren dagelijks van 10.0011.30
uur eD vaD 16 0020 00 uur behalve
op dinsdag Op die dag ls er geen be-
zoek behalve voor patiënten die op
woensdag geopereerd worden Voor
deze patiënten ls er een extra be
zoekuur vaD 19 0020 00 uur
De bezoektijden voor de afdeling
Verloskunde (kraamvrouwen) zijn
mede In verband met de voedingstij.
den als volgt vastgesteld dagelijks v.
1530—17 00 uur en vaD 1830—2000
uur Kinderen tot 12 Jaar kunnen
wegens mogelijke tnfectlegevaar he
laas niet op bezoek komen
Het avondbezoek is uitsluitend be.
stemd voor de echtgenoten Alleen
staande moeders en moeders waarvan
de echtgenoot In het buitenland ver-
toert kunn ,n 's avonds één bezoeker
ontvangen
Op dinsdag ls er geen bezoek be
halve voor patiënten die op die dag
bevallen zijn Voor hen ls er een
avondbezoekuur voor de echteenoot
van 19 (W 2h00 uur
Voor de Praemnturenatdellng gel
den de volgende bezoekuren: (alleen
voor ouders) maandag woensdag en
zondag 15 3015 45 uur
Alphen aan den Rhijn
Rijnoord: le en 2e klasse 10.30
11 00 1400—14.45 en 1800—19 00 u..
3e klasse 14 00—14 45 en 18 00—19.00
uur Kraamafdellng 16 0017 00 uur,
alleen voor echtgenoten 19 0020 00
uur Kinderafdeling 15 0015 30 uur
alleen voor ouders 18 0018 30 uur
Den Haag
WOENSDAG 20 DECEMBER
Kon Schouwburg: 20.15 uur: Pre
mière: De Haagse Comedie "Polo
naise!!" van David Robinson.
Oude (Martini) Kerk, Voorburg:
20.15 uur: Voorburgs Jongerenkoor,
Haags Matrozen koor en solisten en
semble "Kerstconcert".
DONDERDAG 21 DECEMBER
Hot: 20.30 uur: Première: De
Haagse Comedie "Eindspel" van
Samuel Beckett.
Circustheater: 20 uur: De Neder
landse Operastichting m.m.v. Het
Amsterdams Phllharmonlsch Orkest
o.l.v. John Matheson; het Neder
lands Operakoor o.l.v Cor Olthuis:
Het Nationale Ballet en solisten
"Lucia dl Lammermoor" van Gae-
tano Donizetti.
Dillgentla: 20.16 uur: Paul van
Vliet one-man show "Noord-west".
Theater ln de Steeg: 21 uur: Ca
baret Salvo o.l.v Inge Tielman
"Cartoon" m.m.v L. Astra R. Los-
kamp en A. v.d Berg
(9ue/ Qïte
teuws
Vandaan honderd jaar gele
den stond in de krant:
TJit St. Petersburg wordt
gemeld: Een verslag van
den procurator-generaal
der Heilige Synode consta
teert, dat sedert de afkon
diging van het leerstuk der
pauselijke onfeilbaarheid
alleen reeds in Litthauen en
Wolhynië 2615 personen
méér van de RK Kerk tot
de Grieks-orthodoxe kerk
zijn overgegaan dan ge
durende het laatste tienja
rige tijdvak in zijn geheel.
De Fransche minister
van buitenlandsche zaken,
de heer De Rémusat, heeft
aan de Duitsche regeering
voorgesteld om het ge
dwongen passtelsel aan de
Fransch-Duitsche grenzen
op te heften, hetgeen reeds
met den aanvang van het
volgend jaar zal plaats heb
ben.
Vandaag vijftig jaar gele
den:
De hofmaarschalk van
ex-keizer Wilhelm, graaf
Von Moltke, die zich niet
kon vereenigen met nieuwe
toestanden in het kasteel te
Doorn sinds de komst van
des keizers tweede echtge-
noote, heeft ontslag geno
men en is vervangen door
baron Von Loen. Er zijn
in het kasteel vele gasten
aangekomen voor de Kerst
feestviering. De ex-keizer
komt den laatsten tijd wei
nig in Doorn. Hij zaagt
evenwel lederen dag weer
veel hout.
In Rijnsburg is een
proef met het verzenden
van tulpen en hyacinthen
per vliegtuig, waaraan in
vakkringen groote aan
dacht werd geschonken,
kan als geslaagd worden be
schouwd. Een vertegen
woordiger van enige firma's
vertrok gisteren met een
belangrijke zending naar
Engeland, van welk feit fo
to's werden genomen.
BRAMMET JE FOK
2539. Naarmate de flmbons dichterbij kwam werd hij ook
verstaanbaar. „Uilskuikens, lolbroeken, koekebakkers, beunha
zen, koeienhijgde hij. „Dit is een cowboyfilm. Geen thee
kransje. Wat staan jullie daar nou gezellig met elkaar te pra
ten? Actie moet ik hebben. Aanvallen, verdedigen, spanning,
sensatie". De bandietenbaas keek heel beteuterd. „Ja, meneer,
het spijt me, maar de kist is zoek". Boss verslikte zich bijna
in zijn sigaar en keerde zich dreigend tot Bram.
Zeeman, loaar is die kist?" Bram was de vriendelijkheid
zelve. „Oh, hier onder de bank" wees hij behulpzaam. „Onder
dp bank", herhaalde Boss moedeloos. ,JHij hoorde op het dak
te staan". ,Ja, ja"., zei Bram haastig, „daar stond-ie ook, maar
ik heb 'm er afgehaald. Ik moest tenslotte proberen te voor
komen, dat die bandieten er mee vandoor zouden gaan, snapt
u? Dat had u zelf gezegd. Dus heb ik 'm verstopt". Boss
sloeg vertwijfeld zijn handen voor zijn gezicht en kreunde.
PANDA EN DE MEESTER-RUITENIER
17118 Panda's geroep galmde door het pand en de heer
Gocdemoed kwam haastig een van de kantoren uit.
Wat is er, manneke?" vroeg hij wat ongerust. „Vanwaar
die kreten? Verzocht ik u niet. om mij niet te storen? Wel
nu dan!"
,J-jawel", zei Panda, „maar er zijn een heleboel agenten
bij de voordeur. En ze willen u spreken, denk ik. Ze roepen
iets over inbrekers, of zo".
De tomatenkweker ivierp een blik op de ingang van het gebouw
en verbleekte even.
Jnbrekers herhaalde hij. „Eh ik bedoel: dat zijn na
tuurlijk inbrekers, di e zich als agent vermond hebben. De te
genwoordige misdadigers staan voor niets. Ik sprak u toch reeds
van allerlei slag, dat op mijn kapitaal loert? Gelukkig maar.
dat uw gespoten ruitje hen tegenhoudt. Kom, dan nemen we
dc achter-uitgang".
Met die woorden keerde hij zich om en draafde weg. En nu
pas zag Panda dat hij een zak op zijn rug torste die zo vol
geld zat, dat hij enkele bankbiljetjes morste
Kooktip
Fazant op Ardense wijze
Wrijf een fazant in
met versgemalen peper
en 8 fijngestampte Jene
verbessen. Strooi wat
zout en een afgestreken
theelepel thijm in de
buikholte, leg er een
klontje boter in en even
tueel een half theelepel
tje salie. Braad de fa
zant in een braadpan, in
75 g boter, op een vrij
laag vuur. Bedruip regel
matig met de braadboter
en keer de vogel van
tijd tot tijd. Denk ook
aan de zijkanten roer
een bekertje zure room
los met een vol glas rode
port. Neem de fazant uit
de braadboter en roer
het roompapje er door.
Laat de fazant nog ruim
een kwartier in het
sausje sudderen, met een
deksel op de pan.
WINA BORN
GROTE VAART:
Adrastus 18 vn Port Kelang nr Sura-
Algol 19 te Victoria verw.
Algorab 17 vn Rio Grande nr Santos
Schepen
Ameland 19 vn Rotterdam nr Lon-
Arlstoteles 19 te Demerara verw.
Barok 18 vn Lissabon nr Moha Media
Camitla 18 te Punta Cardon
Capiluna 18 110 ZZW Dakar nr Rot
terdam
Ceres 18 vn Antwerpen nr Amster-
Chevron Arnhem 19 te Trinidad verw.
Chevron Kentucky 18 200 Z Dakar
nr Rotterdam
Chevron Rotterdam 18 300 W Puerto
Rico nr Philadelphia
Chlrlqul 18 220 WNW Casablanca nr
Cristobal
Daphne 18 1020 WZW Canarische eil.
nr Portland Maine
Doel wijk 18 120 ZO Muscat nr Bah-
Doslna 18 500 Z Bombay nr Mena
al Ahmad 1
Eemland 18 te Santos verw.
Esso Europoort 18 678 WNW Walvis-
baal nr Perzische Golf
Fransum 18 200 ZW Lissabon nr
Hamburg
Ganymedes 18 te Guayaquil
Gooiland 19 vn Recife nr Itaqui
Gulf Italian 18 840 ZW Azoren nr
Point Tupper
Gulf Sweden 18 60 N Cartagena nr
Cristobal
Hermes 19 te Lagualra
Hilversum 18 vn Rotterdam nr Ant
werpen
Hlas 18 vn Genua nr Cadiz
Jason 18 330 W Ponte del Gada
Kalydon 18 vn Porto Torres nr Rot
terdam
Katwijk 18 te Aabenra
Korovlna 18 vn Hamble nr Lanarcy
Ladon 18 vn Porto Limon nr Houston
Medon 19 te Houston verw.
Mennon 18 te Matanzas
Mercurlus 17 te Georgetown
Montferland 19 vn Amsterdam nr
Hamburg
Neder Ebro 18 420 ZO Tokio nr Man-
zanlllo
Neder Eems 19 ten Anker Rede Mena
al Fahal
Neder Llnge 18 210 NW Finlsterre nr
Cristobal
Neder Waal 19 te Singapore verw.
Neder Weser 19 vn Bahrein nr Bom-
Oesendrecht 18 vn Baltimore nr Ho-
Palamedes 19 vn Rotterdam nr Ant
werpen
Parthenon 18 600 ZW Brest nr Le
Havre
Pericles 18 te Barbados
Rotterdam 19 vn St. Thomas nr New
York
Rudolph Peterson 18 380 WNW Kaap-
Scheldeborg 19 te Amsterdam
Schelp wijk 19 ten Anker rede Dar es
Salaam
Slnon 18 280 NO Guadeloupe nr Cu
racao
Straat Cumberland 18 te Djakarta
Straat Florida 18 vn Kaapstad nr
Port Elisabeth
Street Freetown 19 te Luanda
Straat Holland 18 vn Rlo de Janeiro
nr Fort Aleza
Straat Lagos 18 100 NNO Rockhamp-
ton nr Djakarta
Toltec 17 vn Cristobal nr Genua
Trident Amsterdam 19 te Curacao
Trident Rotterdam 19 te Amsterdam
Ulysses 19 te Nassau
Vlana 18 te Tabanao
Vltrea 19 te Curacao
Waalekerk 18 180 N Madeira nr Cris
tobal
Wleldrecht 19 te Liverpool
Woensdrecht 18 400 NO Kaap Ver-
dlsche eilanden nr Antwerpen
dB HEBT eEbUK. WAAROPAZOU
UE HELPEN JJJ BENT PILOOT.
OOUWTAAKIS OM
ONS HEELHUIDS NAAR XORXOZ
WAAROPA
ZOU KOE
NIET WILLEN
HELPEN,NA AR
OM ZOU IK AS
TAN*»S NIET
HELPEN.5
HOE LANS DUURT'TNOG*
NAAR DE STER ÓERCIUS 2
WAARSCHUW UE ME ALS