5 Fi
Raadslid vraagt uitstel
beslissing sporttarieven
De kat op het spek
„Maakt de
maatschappij
patiënten?"
IJIS
1NNE-
tUFT
PEN
Meer contact tussen
besturen van gemeente
en van universiteit
GESLAAGD TONEEL VAN T.I.G.
Geslaagd
18 DECEMBER 1972
LEIDEN
In een stampvolle
I guiten stonden nog tien
den te wachten die niet
^binnen konden) is za-
teach-in gehouden om
te betuigen met alle
die zich inzetten voor een
ijg van de psychiatrie en
hun ideeën door allerlei
worden onderdrukt: door
iestraf^j. ongelofelijke proces-
t op poten gezette vernieu-
vernielen. In het centrum
- are'*l belangstelling stonden het
Kerst;
^en het Socialistisch Pa-
'erfc gollektiv te Heidelberg en
van het Medisch Opvoed-
Bureau te Leiden. Uit
en Frankrijk waren men-
jgehomen om te vertellen
itty acties die daar worden ge-
>tavon{
jhiedenis van het Socialis-
Ipatiënten Kollektiv ziet er,
i oinengevat, als volgt uit: In
uniek voor psychiatrie aan
ische fakulteit van Hei del -
irmen. een groep patiënten en
Bychiaters in opstand tegen
r waarop ze worden be-
De patiënten willen niet
].Ti :onddood gemaakt worden
teer in staat te zijn terug te
dezelfde maatschappij die
v°on» q psychiatrische ziekte heeft
reekuf En^eie psychiaters gaan
in het acceptatievermo-
ir aan de bewustwording
Vink
van de patiënten werken. In 1969
wordt een nieuw hoofd van de poli
kliniek benoemd, Kretz. Er ont
staan conflicten wegens ver
schil van inzicht. Een assistent
wordt niet benoemd, een andere
assistent wordt overgeplaatst.
Een aantal patiënten begint zich
van de problemen bewust te worden.
Ze begrijpen, dat de manier waar
op de kliniek fungeert een goede
behandeling in de weg staat. Duide
lijk wordit, dat alleen die mensen die
geld hebben of die interessant zijn
voor de wetenschap voor een behan
deling in aanmerking komen.
Enkele psychiaters zien in, dat al
leen door een radikale verandering
van de opzet en door consequent
werken in therapiegroepen met zelf
werkzaamheid van de patiënten, iets
Uitbarsting
In 1970 komt het conflict tot uit
barsting. De arts Wolfgang Huber
wordt wegens meningsverschil ontsla
gen en veertig patiënten betuigen
solidariteit. Zij worden uit de kli
niek gezet. Eind februari bezetten
deze patiënten de kamer van de di
recteur en gaan in hongerstaking.
Zij krijgen gedaan dat de universi
teit een aantal ruimten beschikbaar
stelt, financieel hulp biedt en genees
middelen geeft. Huber kan, met zijn
patiënten, doorgaan met de thera
pieën. De universiteit verwacht, dat
de patiënten wel snel zullen opge
ven en geeft toch geen geld en me
dicijnen. De patiënten komen weer
in actie, eisen meer ruimte en betere
voorzieningen. De groep heeft zich
inmiddels SPK genoemd en is flink
uitgebreid.
Er komen onderzoeken door ex
perts, en die vallen gunstig uit.
Maar de medische faculteit stelt een
tegenonderzoek in, dat een zeer on
gunstig beeld geeft van het werk van
de SPK. Nu gaat de minister zich er
mee bemoeien, ziet staatsgevaar in
het groepje mensen. Hij besluit tot
ontruiming van het gebouw van de
SPK, wat wordt opgehouden door
rector Rendtorff. Een schietpartij
tussen twee onbekend gebleven auto
mobilisten in de buurt van het huis
van Huber en zijn vrouw wordt ten
slotte aanleiding voor een politieac
tie. De leden van het SPK worden ge
arresteerd en verhoord maar moe
ten bij gebrek aan bewijs worden
vrijgelaten. Nadat ze zelf hebben be
sloten om de therapie-ruimtes te slui
ten komt er een politie-overval met
honden, machinegeweren en heli
kopters. Elf leden worden aangehou
den en geïsoleerd opgesloten van
wie acht later weer naar huis mogen
onder meldingsplicht. Het echt
paar Huber, beiden psychiater, en
Siegfried Hausner worden vastge
houden, bijna een Jaar lang tot aan
het proces dat nu gaande Is.
Het proces heeft nogal wat veront
waardiging gewekt. De rechter heeft
vóór iemand verhoord was, zijn me
ning al kenbaar gemaakt. De ver
dediging heeft geen schijn van kans
gehad om zioh voor te bereiden. Te
genstanders van de Hubers, de Hei-
delbergse psychiaters Kretz en von
Bayer, verklaarden Huber voor een
fanatieke psychopaat. Het merk
waardige is dat deze hele zaak zich
afspeelt voor een "sondergericht".
Deze politieke rechtbanken zijn in
1933, na de machtsovername door de
nazi's, opgericht om tot snelle ver
oordelingen te komen. Er zijn inmid
dels straffen van vijfeneenhalf jaar
tegen de Hubers en drie Jaar tegen
Hausner geeist. De verdachten heb
ben, uit protest tegen de vorm van
proces, geweigerd om langer in de
rechtszaal aanwezig te zijn.
De overeenkomst met het Leidse
Medisch Opvoedkundig Bureau die
zaterdag weer naar voren werd ge
bracht, is de rol die de universiteit
heeft gespeeld: alleen patiënten die
vruchten afwerpen (hetzij op finan
cieel hetzij op wetenschappelijk ge
bied) komen voor behandeling in
aanmerking. Ook de Leidse psychia-
er Teuns werd met zijn solidaire
staf door juristen achtervolgd. Alleen
kunnen in Nederland geen argumen
ten als "staatsgevaarlijk" worden
aangevoerd zodat de zaak, die van
morgen in Den Haag speelde, om
"locaalvredebreuk" (bezetting) ging.
Monddood
Alexander Polak, die het Patiënten-
Kollektief in Rotterdam vertegen
woordigt, maakte duidelijk dat het
om één ding gaat en dat is de pa-
tienten uit hun monddode situatie te
halen. "Laten de psychiaters hun
diagnose uit de waas van Latijnse
termen halen zodat de patient weet
het gaat en ook kan zeggen
wat voor behandeling hij wel of niet
wil hebben.
Doet de arts alles in het belang
van de patiënten als hij hem eerst
al zijn rechten ontneemt met als eni
ge bescherming het tuchtrecht, waar
de patiënt niet eens mag komen?
De patiënten in Heidelberg eisten
zoveel kennis, dat ze zelf konden be
oordelen hoe de behandeling moest
gebeuren. Het is belachelijk, dat
iemand die in de maatschappij zoveel
ellende tegenkomt, in een kliniek
pasklaar wordt gemaakt om weer te
rug te keren in de ellende en zo heen
er weer te blijven Iepen tussen kli
niek en maatschappij tot je van na
righeid chronisch patiënt wordt.
De hele maatschappij is erop ge
richt om Je arbeidstempo zo op te
voeren, dat op je 65ste alle energie
eruit is gestampt. Ik word er dood
ziek van. Iedereen wordt er doodziek
van. En daarom komen we in psy
chiatrische klinieken terecht, om
daar onder behandeling van medicij
nen te worden gesteld en te dienen
voor een proefschrift", aldus Polak.
Vaderlijk
Psvchiater Jan Foudraine. ook in
de Burcht aanwezig, kon het niet
.langer aanhoren. Vaderlijk sprak
hij de woorden, dat actie goed was.
maar dat de werkelijkheid in de
gaten moest worden gehouden. De
bewering dat psychiaters 300.000
gulden per jaar verdienen vond hij
onjuist, dat kon niet meer zijn dan
60.000 en nog iets erbij. Om te be
wijzen dat het zo rot nog niet is in
de psychiatrie voerde hij een ex-pa
tiënte ten tonele, die verklaarde dat
ze erg goede dingen had ondervonden
van ps-chiaters.
Sjef Teuns en Bertus Turk, die
hoofdrollen hebben gespeeld (spelen)
in het MOB-drama, hadden een
flinke dosis kritiek op de hou
ding van de universiteit en van de
inspecteur voor de GeesteUjke Volks
gezondheid. Het duidelijkst in zijn
uitlatingen was 'n vertegenwoordiger
van het Heidelbergse SPK, die uit
riep dat we ons eens moesten realise
ren dat mensen in psychiatrische kli
nieken gewoon als honden worden be
handeld. „Je bent nog minder dan
een hond. Je wordt met dertig in een
kamer gezet, Je mag je mond niet
meer opendoen. Je bent gek. dus je
hoeft ook mets te zeggen".
Informatie genoeg van alle kanten,
ook uit Lyon waar op het ogenblik
hevige actie wordt gevoerd door pa
tiënten uit de psychiatrische kliniek
(voor een groot deel kritische arbei
ders die voor gek werden verklaard).
Resultaat van de teach-in in de
Burcht: een solidariteitstelegram
aan het SPK, een flinke uitbrei
ding van de projektgroep Endegeest.
(PvdA-fractievoorzitter Van Aken.
ook van de partij, liet zich overigens
uiterst vaag uit over het verzoek om
zich als grootste partij extra in te
zetten voor het op de juiste manier
fungeren van deze kliniek). En na
tuurlijk weer ontzettend veel men
sen meer die zich gaan inzetten voor
vernieuwingen in de psychiatrie
tgee«t lEN Het Minnehuis in de
makersstraat blijft open. De
het Minnehuis en van
ivormde Diaconie hebben be
de bewoners van het Minne-
daar willen blijven wonen,
a de gelegenheid te stellen,
rover de Gemeentelijke Ge-
agavoD jjjUge en Gezondheids Dienst
ming is, dat bewoners gezond
im naar Lorentzhof te
de betrokkenen daar
or voelen, zal het bestuur van
ihof besluiten hen op te ne-
lageli
,vj standpunt is ingenomen naar
ling van de ongerustheid onder
oners over hun toekomst,
'gjl erband met de brandonveilig-
het gebouw zal geprobeerd
overblijvende bewoners op
«denverdieping te huisvesten,
gesprek met de commandant
Leidse brandweer is gebleken,
bezwaar tegen bestaat.
[aand«
vrim
wensen kenbaar hebben gemaakt.
Een voorstel, voor te leggen aan
de beide raden, zal worden voor
bereid.
C. Meerpoel
plotseling
overleden
rstconcerten
stad en streek
DEN /ROELOFARENDSVEEN
lat de bejaarden in Huize St.
Roelofarendsveen geno-
«bben van .een kerstconcert,
id door de plaatselijke ge-
zangvereniging „Vox Laeta"
n v. d. Meer, in samenwer-
it het blokfluitensemble van
se muziekschool o.l.v. Piet
wordt morgen in Leiden dit
•meert gegeven in de Lo-
iftacfcskerk. De begeleiding wordt
[d door Huub Buurman, ter-
1 tot n ft geheel staat onder leiding
ia van der Meer. Een herha-
dit concert wordt gegeven
nderdag in de dekenale kerk
petering.
Laeta geeft woensdag een
:rt in samenwerking met de
„Liefde voor Harmonie",
belfKrK van Jacobus de Meerde-
Wetering.
bij de
ADVERTENTIE
KERSTTOPPERS
van Uw
Drankenadviseur
Worico VERMOUTH
Mica RUM nu
tl Wéon V.S.O.P. nu
ollenj^au Bellevue 1967
BORDEAUX nu
ROSÉ Superieur
f 3,50
f 9,75
f 11,75
f 2,85
JENEVER, extra
zacht f 9,35
fles SHERRY
.medium dry" nu f 8,95
M is slechts een greep uit
onze enorme sortering
kwaliteitsdranken.
STEENSTR 8 TEL 21361
HERENSTR 6-TEL. 30069
HAARLSTR 204 TEL 21611
LEIDEN In het St. Antonius
Clubhuis werd zaterdagavond door
de toneelvereniging „Tot Ieders Ge
noegen" een opvoering gegeven van
het toneelstuk „De Kat op het spek"
(The cat on the fiddle") van de
hand van John Dole. Het is bij ama-
teurtoneelvereniginggen langzamer
hand usance geworden de keuze te
laten vallen op „de klucht". Dit heeft
enkele in het oog lopende voordelen,
die ook bij deze voorstelling, door de
regisseur Jacques Boom begeleid, erg
sterk naar voren kwamen.
Zo is er bijvoorbeeld het element
van de parodie en de „eeuwige
misverstanden," die dit soort toneel
stukken tot een succes maken. Het
'enige, wat men als regisseur dan nog
nodig heeft, is een hoofdrolspeler,
die de eigenschap bezit zijn tekst op
komische wijze over te brengen. Bij
het toneelstuk „De Kat op het spek"
was er niet één bepaalde hoofdrol
speler, hoewel Wim Beekman, die de
rol van David Obbott speelde, vaak
door zijn dominerende spelbeleving
gedachten in deze richting opriep.
Een andere belangrike speelster in
het stuk was Ellie Kuiper, die het
meise Maria speelde. Het lukte haar
vaak aardig het Italiaanse accent
door te laten klinken en in haar dia
logen met David was ze op haar best.
De taxi-chauffeur-postbode-politie-
agent Frans Kamphues had een
wat aarzelende start, maar herstelde
zich bijzonder goed in het „politie-
gedeelte". Vooral zijn binnenkomst
met mevrouw Scott (Kate's moeder,
gespeeld door Mijni Boom) droeg
iets ongecompliceerds in zich, dat
Juist in deze passage met een goede
intonatie tot uitdrukking werd ge
bracht.
Een soort „deus ex machina" werd
gestalte gegeven door Alida Kuit, de
„zuster van het volle licht". Deze,
door Anneke Jansen gespeelde
vrouw, kwam binnen en verdween
uit het moment van handeling op de
meest vreemde momenten. Een cli
max was wel het betreden van de
badkamer, waarin David Abbott zich
op dat moment bevond. Hoe Alida
Kuit vervolgens met de kamerjas
van David weer uit de badkamer
tevoorschijn kon komen, zal altijd
wel een raadsel blijven. Het blijft
echter wel bevreemdend, dat Dole
het nodig heeft geacht een „vrolijke
noot" zonder wezenlijke binding met
het gegeven van de klucht, te moeten
introduceren. Dat dit in thrillers en
dergelijke manifestaties wordt inge
last, verklaart zichzelf, een doorbe-
tig, komisch gegeven onderbroken
Campora kandidaat Het lande
lijk congres van de Argentijnse
rechtvaardigheidspartij heeft Hec
tor Campora bij acclamatie aan
gewezen als kandidaat voor het pre
sidentschap. Dit gebeurde nadat de
77-jarige ex-dictator Peron vanuit
Paraguay opnieuw had laten weten
dat hij geen kandidaat wilde zijn.
Campora is zijn naaste medewerker.
Minder radio-activiteit Verge
leken met het vorig jaar is de ra
dio-actieve neerslag in de lucht en
het regenwater van Engeland voor
de helft minder geworden zo zegt de
Britse Commissie voor kernenergie
in een gisteren in Londen gepubli
ceerde verklaring. De commissie
schrijft deze gunstige ontwikkeling
toe aan de vermindering van de
Chinese en Franse kernwapen
proeven.
Zcrmatt contra auto's De 3000
inwoners van het Zwitserse toeris
tenplaatsje Zermatt hebben zondag
in een referendum besloten him
dorp vrij van autoverkeer te hou
den. Ze verwierpen een voorstel om
de verharde weg, die van de stad
Visp in het Rhonedal naar de Al
pen van Wallis loopt, door te trek
ken naar Zermatt. De weg eindigt
nu op een lager punt in het dal,
waarin Zefmatt op een hoogte van
1620 meter is gelegen. De duizen
den toeristen voor Zermatt blijven
dus aangewezen op het bergtreintje
dat Zermatt met Visp verbindt,
ken, c.q. onderbreken van de span
ning. In deze klucht werd een luch-
door een extra-komisch effect. Het
is slechts de verdienste van Anneke
Jansen, dat haar aandeel niet als
„overcompleet" overkwam.
Een kritische kanttekening is ech
ter toch onvermijdelijk. Het souffle
ren liet namelijk veel te wensen
over. Enerzijds werd ingesproken
als de spelers even een rustpauze in
hun tekst inlasten, hetgeen erg sto
rend werkt, en anderzijds werd veel
te luid ingesproken. Hierdoor *kon
men soms midden in de zaal twee
maal dezelfde zin horen. Dit moet
met oefening en veel. goede wil te
verhelpen zijn. Het accent moet dan
vooral gelegd worden op het niet te
vroeg inspreken. Vaak zijn rust
pauzes in een gesproken tekst van
meer betekenis dan het voorafgaan
de of nog te volgen verbale gedeelte.
Samenvattend kan men terugkij
ken op een geslaagde toneelavond
met leuke en originele vondsten. De
avond werd afgerond door de
Rhytm Strings" die voor de dans
muziek zorgde.
A C. KOEKEBAKKER JR.
LEIDEN Een sfeervol
beeld van de molenwandel-
toeht, die zaterdag weer
op het programma stond
van de Leidse VW. Velen
meldden zich om de tocht
langs de Leidse molens te
maken. Hier komt een
groepje van de Groene Ma-
redijk (links de wipmolen,
rechts de houtzaagmolen
van Mulder.
(Foto Jan Holvast)
ADVERTENTIE
HORLOGES
De mooiste en de ruimste
keuze, in de allerbeste merken.
SEIKO - ETERNA - CERTINA
CITIZEN - PRISMA - LASITA
JUNGHANS - EWE - ANCRE
Voor f39,50 heeft U bij ons al
een echt Anker Uurwerk,
schokvrij, onbr. veer.
Door eigen ateliers, de beste
vakservice. Uw horloger
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181 - Leiden
LEIDEN Het college van bur
gemeester en wethouders van Lel
den en het college van bestuur van
de Leidse universiteit hebben ge
sproken over de wenselijkheid het
onderlinge contact tussen de be
stuursorganen van gemeente en
universiteit uit te breiden.
Besloten werd minstens viermaal
per Jaar een contactbijeenkomst
van de dagelijkse besturen te hou
den. Aan deze bijeenkomsten zal
worden deelgenomen door de bur
gemeester en de voorzitter van het
college van bestuur en, afhankelijk
van de te bespreken onderwerpen,
de meest betrokken wethouders en
bestuursleden. Tevens zullen steeds
aanwezig zijn de gemeentesecretaris
en de secretaris van de universiteit.
De vergaderingen zullen een in
formatief karakter hebben. Zo
wel van de zijde van de gemeente
als van de universiteit kunnen
naar eigen inzicht punten, die
van wederzijds belang worden ge
acht, ter discussie worden gesteld.
Gezien de voor beide colleges gel
dende collegiale wijze van besluit
vorming kunnen in de contactbij
eenkomsten geen beslissingen wor
den genomen.
Voorts is van gedachten gewisseld
over de vraag, op welke wijze vorm
zou kunnen worden gegeven aan
contact tussen de gemeenteraad van
Leiden en de Leidse universiteit,
waartoe enkele leden van die raden
LEIDEN In het psychiatrisch
ziekenhuis Endegeest zijn ge
slaagd voor het diploma ziekenver
pleging B de dames: Y. Baden-Wil-
kes, H. J. ter Beest, C. Bosschers,
C. S. M. Buiks-Tegelbosch, J. G.
Dijkwel, C. H. Erades, M. C. B.
Knaap, W. v. d. Nifterik, B. J. Rose-
leur-Blok, B. G. M. Terhürne, G. W.
v. d. Veldt, N. Zwanenburg en de
heren A.A. A. Benda, J. G. Drop,
Th. G. M. van Beuningen, P. Theyn,
C. Uittenbogaard en J. A. ten Voor
de.
Post en kerst
LEIDEN Op eerste en tweede
kerstdag zullen de postinrichtingen in
Leiden en omgeving zijn gesloten. Op
de zaterdag daarvoor <23 december)
zal het hoofdkantoor aan de Gere-
straat zoals andere zaterdagen zijn,
geopend van 9.00 tot 12.00 uur. Op
deze dag zal tevens een normale be
stelling worden uitgevoerd. Het pu
bliek wordt verzocht spoedeisende
drukwerken, zoals rouwcirculaires,
aankondigingen van geboorte of
huwelijk e.d. niet in de brievenbus
sen te deponeren, doch deze onder,
toelichting aan één van de loketten
van de postkantoren af te geven. Ook
bij grote hoeveelheden kerst- nieuw- in de Petruskerk
Jaarswensen verdient het aanbeve- houden,
ling deze aan de kantoren af te ge
ven, waardoor de verwerking enigs
zins kan worden bespoedigd.
LEIDEN In zijn woning aan
de Lammenschansweg is gisteren
plotseling overleden de heer C. A. F.
M. Meerpoel. ondervoorzitter van
de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland.
De heer Meerpoel (65), die grote
belangstelling aan de dag legde voor
de talrijke sectoren van het mid
denstandsleven, werd in 1951 be
noemd tot lid van de Kamer van
Koophandel en vervulde sinds ve
le Jaren de functie van ondervoor
zitter van de Kamer. In zijn kwali
teit van voorzitter van de midden
standscommissie van de Kamer heeft
hij in de loop der jaren tal van
rapporten uitgebracht en adviezen
opgesteld, die alle getuigen van een
diep inzicht van de middenstandspro-
blematiek. Daarnaast ging zijn spe
ciale aandacht uit naar het onder
wijs en de activiteiten van de werken
de jongeren. Bij een ^camenuitrei-
king in vele scholen was hij de man,
die de aanmoedigings- of prestatie-
prijs van de Kamer aan een cursist
ter hand stelde. De heer Meerpoel,
die ook in de kring van de R.K. Mid
denstandsbond een bekende figuur
was, werd indertijd begiftigd met het
ere-kruis Pro Ecclesia et Pontifice.
wordt woensdagochtend om elf uur
uitvaartmis ge-
i 12.15 uur de
bijzetting van het stoffelijk over
schot in het familiegraf op „RhiJn-
hof" zal plaatsvinden.
LEIDEN De agenda van de be
grotingsvergadering van vandaag en
morgen vermeldt het voorstel inza
ke het vaststellen van een verorde
ning tot wijziging van de verorde
ning veemarktgelden. In dit voor
stel wordt overwogen de tarieven voor
het gebruik van de Groenoordhal
voor sportdoeleinden aan te passen
aan die voor het gebruik aan de 5
Mei-hal.
De agenda van de raad van be
heer van de Sportstichting van een
vergadering morgen vermeldt o.m.
wijziging tarieven van sportaccom
modaties. Het ziet er naar uit dat
geen enkel gemeenteraadslid deze
vergadering zal kunnen bijwonen i.
v.m. aanwezigheid in de raadsver
gadering, zo schrijft het P.v.d.A.-
raadslid Kwik aan B. en W.
Op deze wijze is er voor betrok
kenen geen mogelijkheid inbreng te
hebben in de discussies m.b.t. de
sporttarieven. Volgens Kwik zijn er
ongetwijfeld vraagpunten m.b.t. de
tariefsverhogingen. Bv. met betrek
king tot het gelijktrekken van de
sporttarieven van de Groenoordhal
aan die van de Vijf Mei-hal kan de
vraag rijzen of een accommodatie
als de Groenoordha' wel een verge
lijk kan hebben me de accommo-
modatie van de sporthal aan de Bos-
huizerlaan.
Volgens het raadslid, zou het wen
selijk zijn besluitvorming m.b.t. de
sporttarieven op te schorten tot de
begrotingsvergaderingen eind Janua
ri.