MOOI OFFERSPEL VAN
HONGAAR PORTISCH
RUSKA OP ZEGEL VAN
HET AFRIKAANSE MALI
SUIKERTOERNOOI DOOR
RUSSEN GEDEVALUEERD
ÉS*
"lexoro shirts.
Kom er ACHT-er
Weer gratis reizen
Kruiswoordraadsel
PAT,FIS
HERODES
ONTDEKT
I 4
a I
?5 I
twee 65+januaridagen
nu ook voor dames 60+
IKOR KERST
NACHTDIENST
Oplossing
vorige puzzel
AG 16 DECEMBER 1972
Lajos Portisch zo langzamerhand een huis-
geworden in onze rubrieken! behoort nog steeds tot
5te tien „super stars" in de grote schaakwereld. Behalve
edegen positiespel beschikt hij over een opvallend goed
ttievermogen, zoals onderstaande partijen getuigen.
iit 1972.
H; Portisch (Hongarije)
rt: Bobotzoff (Bulgaria)
nimzo-indisch
Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3 Pbl-
4 e2-e3 c7-cö 5. Lfl-a3 b7-
bckend is aeze zet niet aan
en, ook niet op de vierde zet.
i van het feit, dat de tian-
3ii Lc8 meestal geen waarde
nnneer wit nog in staat is
a om de werkzaamheid
te beknotten. Konsekwent is
d5. Wit komt nu op
cerkelijke wijze tot een fraaie
stelling.
e2 Ic8-b7 7. 00 c5xd4 8. e3x
<7.
iscb gedwongen, omdat zwart
op c3 mei te veel zwakten
prarte velden blijft zitten.
14. Pf4-hb
(Zie diagram)
Bobotzoff
elegant pioncffer, het begin
fraai offerspel Men zou op
iblik niet zeggen dat zwart
125 zetten moet capituleren!
e6xd5 10. c4xd5 Pf6xd5 11.
Lb7xd5 12. Pe2-f4! Ld5-b7 13
Pb8-c6.
r de hand liggende 13.
4 kan er volgen 14. Dh5 g6 15
16. Lxgö hxg6 17. Dxg6t
Te3 enz. Een bekende wen-
Portisch
14Ke8-f8
De zet 14Kf8 is opnieuw ge
dwongen, daar 1400 wordt
weerlegd door 15. Pxg7! Kxg7 16
Dg4t Kh8 17. Df5 enz. We zien nu
duidelijk, aat de gekozen opstelling
(5b6?) in het Nimzo-Indisch
niet voldoet. Na de tekstzet begint
het bekende vuurwerk
15. Ph5xg7! h7-h6.
18. Dg7 Tf8 19. Dxf8t mat. De man
die eens verkondigde dat het schaak
spel is gebaseerd op 90% inspanning
en 10% ontspanning drukken wij
ditmaal krachtig de hand
16. Pg7-f5 Le7-g5 17. Pf5-d6! Dd8-c7
18. Ld3-g6
Wederom een charmant offer! Bij
Bij aanname volgt 19. Df3t gevolgd
door mat.
18Pc6-e7 19. Lg6xf7 Th8-h7 20
Lf7-b3 Dc7-c6 21. Pd6xb7 Dc6xb7 22.
Lclxg5 h6xg5 23. Ddl-d3 Th7-g7 24.
Telxe7!
De kroon op het "magische"werk!
24Kf8xe7
Of 24Txe7 25. Ld5 Db8 26.
Df3t eenzovoort.
25. Lb3-d5
Zwart gaf de partij op.
Er volgt op 25Db8 26. De4t met
gemakkelijke winst.
Wit: Donner
Zwart: Portisch
NIMZO-INDISCH
1. d4 Pf6 2 c4 e6 3. Pc3 Lb4 4. e3 c5
5. Ld3 Pc6 (Vergelijk deze speelwijze
met die in de voorgaande partij) 6.
Pf3 Lxc3? (Ook door Fischer ge
speeld in zijn match tegen Spasski.
Het werpt een belangrijk vraagstuk
op in deze opening. Vroeger meende
men dat men alleen moest ruilen
wanneer men er met a2-a3 toe ge
dwongen was!) 7. bxc3 d6 8. e4 e5 9
d5 Pe7 10. Ph4 h6 11. f3 (Spass
ki spelde f4, wat niet zo goed blijkt
te zijn) 11Da5 12. Dc2 (Beter
is Db3) g5 13. Pf5 Pxf5 14. exf5 Ld7
15. h4? (Hier gaat Donner slecht
spelen. Te overwegen viel 15. g4?!
enz.) 15g4! 16. f3xg4 Pxg4 17.
li 1
1 4 1
Uit
USKA IS OOK IN DE Afri-
republiek Mali bekend. Een
id aantal van de op 17 april
olympische postzegels is
>pen maand met opdruk
Op de 150 fr is de
de) tekst Judo/Ruska/2
medailles en op de 200 fr
JUT (Aisloop/Borzov/2 gouden me-
relfstandige en koloniale ge-
van het Britse Gemenebest
naar aanleiding van het ko-
fllveren huwelijk bijzondere
verschijnen. De zegels
een gemeenschappelijk on-
i, een door Desmond Groves
te foto van het vorstenpaar
axima^iromheen een tekening die
ls voor het betrokken ge
le meeste zegels zijn op 20
er uitgegeven. Alleen die
Bahama-eilanden, Dominica
taada zijn op 13 november
lenen die van de Maagden-
op 24 november het Brit-
ilelland Jersey heeft al eer
der (op 1 november) een serie van
vier zegels aan het huwelijksfeest
gewijd.
De wedding-zegels verschenen in de
volgende waarden ln de diverse ge
bieden: Anguila 25 en 40 c Antigua
20 en 25 c Ascension 2 en 16 p, Ba
hama-eilanden 11 en 18 c, Bermuda
4 en 15c, Britse gebieden in de In
dische Oceaan 95 c en 1.50 roepie,
Brits Honduras 26 en 50 Britse
Zuidpoolgebied 5 en 10 p, Broenel
12 en 75 c, Caymaneilanden 12 en
30 c, Dominica 5 c en 1 dlr, Falk-
landeilanden 1 en 10 p, Fidzji-ei-
landen 20 en 25 c. Gibraltar 5 en 7
c. Gilbert-en Ellice-eilanden 3 en 35
c. Grenada 8c en 1 dlr, Hongkong
10 en 50 c, Maagdeneilanden 15 en
25 c. Montserrafc 35 c en 1 dir.
Nieuwe Hebriden 35 en 65 centimes,
Pitcairn 4 en 20 c, Salomonseilan
den en 45 c, Seychellen 95 c en
1.50 roepie, St Christopher, Nevis,
Anguilla 20 en25 c, St Helena 2 en
16 p, St Lucia 15 en 35 c, St Vin
cent 30 c en 1 dlr, Tristan da Cuna
2% en 7% p, Turks- en Caicosei-
landen 10 en 20 c. Zuid-Georgië 5
en 10 p.
De Belgische posterijen zullen
maandag onder de naam "Solidari
teit 1972/73' een serie van vier ze
gels met toeslag uitgeven. De door
H. Severin ontworpen zegels hebben
als afbeelding fr 1 en 2 grauwe
gans, fr 4.50 en 2 kievit, fr 8 en 4
ooievaar, fr 9 en 4.50 torenvalk. De
zegels zullen tot en met 28 februari
1973 verkrijgbaar zijn. De voorver
koop begon vandaag ln Brussel.
Farciennes. Hannuit en Knokke-
Heist.
Bekende figuren uit Oostduitse tv-
programma's voor kinderen zijn af
gebeeld op een velletje van zes ze
gels dat 28 november werd uitgege
ven. "Mauz" de kater en 'Hoppel"
de haas op 5 pf, "Mijnheer Vos" en
"Mevrouw Ekster" op 10 pf, de wij
ze uil "Oom Uhu" 15 pf, "Mevrouw
Egel" en haar kinderen 20 pf, de
politiehond "Schnuffel" en zijn as
sistente het muisje "Juffrouw
Pieps" 25 pf en het boekenjongetje
"Paultje" op de zegel van 30 pf
Het ln 1884 geschreven sprookje
"De Sneeuwkoningin" van Hans
Christian Andersen vormt het on
derwerp van zes zegels die evenens
op 28 november in Oost-Duitsland
werden uitgegeven in de vorm van
een velletje, de waarden van de ze
gels zijn 5,10,15, 20, 25 en 30 pf.
De Oostenrijkse posterijen hebben
op 24 november een kerstzegel van
2 sch uitgegeven. De door prof.
Adalbert Pilch ontworpen zegel
toont de gothische houtsculptuur
"De moeder gods met kind" uit de
rk-kerk van Inzersdorf. Eveneens op
die datum verscheen een zegel van
4 en 1 sch ter gelegenheid van de
"Dag van de postzegel 1972". Het
zegelbeeld van prof. Pilch toont een
bestseller van ze zg Weense "Klap-
perpost" (de in 1772 opgerichte
stadspostdienst), die door het raam
een brief aangeeft. Beide zegels wa
ren met ingang van 1 december
voor frankering geldig.
neeft
ttionale Suiker Dam-
dat tot een der meest in-
toernooien leek te gaan
s door de komst van
één Russische speler ernstig
De Russische Dam-
tt alleen haar kampioen
éndreiko toestemming gege-
dit toernooi deel te ne-
1 ongetwijfeld de vraag
ie oorzaak van deze ge-
iraardig-ing kan zijn. Alvo-
hierover uit te laten, wil
ingewilden nog op de
stellen van een eveneens
Rondere handelswijze van
•sische dammers. Van het
digde kampioenschap
Bland is geen enkele partij
en de pers beschikbaar ge-
gebeurtenissen dulden in
van een zeer ontstemde
^tte, die haar spelers het
en de wereldtitel kwalijk
tk moet me vergissen en
"tèt deelnemen van Neder-
Wers aan het grote Russi-
~l"ernooi de reden
het nog mogelijk, dat
- ldheden tijdens de lan-
Nederland-Rusland tot
jaatregelen hebben geleid,
partij-analyse wil ik deze
week terugkeren naar een glorieuzer
Russisch damtijdperk. Het is een
partij uit het wereldkamoioenschap
1964 gespeeld door de toenmalige
wereldkampioen Iser Koeperman en
de het Jaar daarvoor onttroonde
wereldkampioen Tsjegolev.
I. 32-28, 19-23, 2. 28x19, 14x23. 3.
37-32, 10-14. 4. 41-37, 13-19. 5. 46-41,
8-13. 6. 35-30, een voortzetting die
tot een interessante korte vleuge
lopsluiting zal lelden. 6...20-25. 7.
32-28. 23x32. 8. 37x28, 18-23! Op
8..15-20 wikkelt wit af met 9. 28-
23, 19x28 (gedw.) 10. 33x22, 17x28.
II. 30-24, 20x29. 12. 34x23. 9. 42-37,
23"32. 10. 37x28, 2-8. 11. 40-35, 14-20.
12. 44-40, 20-24. Zwart heeft een
gunstige korte vleugelopsluiting af
gedwongen. doch heeft zelf ook een
vrij beperkte zetkeuzemogeli ikheid.
Wit blijft 12- en 13-18 verhinde
ren door 28-231 terwijl na bv 41-
37, 5-10; 38-32! het witte centrum
zwart wel eens te machtig kan wor
den.
13. 41-37, 17-21. 14. 31-26! Nu niet
14. 38-32 wegens 12-18. 15. 43-38,
18-23! 16. 49-43, 15-20! en zwart
staat beter. 1415-20. 15. 26x17,
11x22! 16. 28x17, 12x21. Na deze af
brokkeling van het witte centrum
lijkt zwart de beste papieren te
hebben 17. 38-32, 5-10. 18. 50-44, 7-
12 .19. 33-29! 24x33. 20. 39x28, door
het meenemen van schijf 24 krijgt
wit nu de tijd de zwarte aanvoer
naar het centrum te kontroleren.
20...9-14. 21. 43-38, 20-24. 22. 49-43,
3-9. 23. 44-39, 6-11. Zwart moet re
kening houden met de uitval 28-23
en heeft daarom enige versterking
rond sohijf 24 aangebracht. Funest
voor hem zou bv zijn: 23..14-20.
24. 36-31, 10-15. 25. 28-23, 19x28. 26.
32x23! 24-29? 27. 23-19! 13x24. 28.
34x23!! 25x34. 29. 39x19 en zwart
mag z'n verloren schijf niet terug
winnen door 9-13 vanwege: 30. 47-
41, 13x24. 31. 23-18, 12x23. 32. 31-27,
21x32. 33. 37x30 met schl'fwinst
voor wit. 24. 36-31, 21-26. 25. 32-27!!
Zie diagram.
Er doet zich nu een schitterend
moment voor. Wit dreigt dam te
nemen door: 26-21, 16x36. 27. 47-41,
36x47. 28. 38-33, 47x29. 29. 34x23.
25x34. 30. 40x20, 14x25. 31. 23x5! wat
zwart zonder uateriaalverlies niet
kan verhinderen. Toen deze ver
volgde met 25..11-17 bleek, dat
Koeperman dit toch wel had zien
aankomen. Na c
houdt 319-14! 32. 5x7, 1x12
de partijen op gelijke voet. Wit
1 2 3 4 5
Le2 Tg8! (Stelt tevens een val) 18.
Lxg4? (Beter Th3) Txg4 19. Lxh6??
(Zeer slecht. Nu volgt weer ons the
ma "offerspel") 19Ld7xf5! 20.
Dc2xf5 Da5xc3t 21. Kel-f2 Dc3-b2i
22 Kf2-e3 Tg4xg2.
Donner gaf het op.
De slotstelling mogen wij u op
diagram niet onthouden.
Portisch
t> c a e t g h
Donner
Olympiade ben ik u nog
schuldig de beste resultaten der deel
nemers. behalve Hübner die aan bord
1 de fantastische score van 15 uit
18 behaalde. Bord 2 (USSR) Kortch-
noi 11 uit 15, bord 3 (Joego-SIavië)
Ljubojevic 15% uit 19 en Tal
(USSR): 41 uit 16 aan bord 4 Vol
gens het Elo-systeem werd Robert
Hübner als "de beste speler van de-
BISHOP
ADVERTENTIE
Gratis reizen
Kies in januari de dinsdag, woensdag, donderdag of zaterdag
die u past. Dinsdag 2 januari niet. Laat uw kaart afstempelen
aan het loket en stap in! Reis zover u wilt. Voor de le klas
maximaal 4.- bijbetalen.
Wat kost die kaart?
Jaarkaart 65 of
Dames 60+ 50.-
3 maandskaart 65 of
Dames 60+ f20.-
Echtpaar-jaarkaart 65 f 75.-
3 maandskaart idem f 30.-
Uw vrouw mag jonger zijn.
Hoe krijgt u die kaart?
Een bewijs waaruit uw leeftijd blijkt
(paspoort, voor echtparen trouwboekje)
en een pasfoto of eerder gebruikt
NS-identiteitsbewijs meebrengen.
Het loket doet de rest.
Wat doet u ermee?
Reizen zoveel u wilt tegen halve enkele reisprijs.
En soms gratis
voordelig uit met NS
trachtte nog tot voordeel te komen
door te vervolgen met 26. 28-23,
19x28. 27. 30x19, 13x24 (op 14x23
eerst 34-30, 25x34; 40x7, 1x12 en
daarna 27-22!) 28. 27-22, doch na
28...28-32! 29. 37x28, 26x37. 30.
22x11, 16x7 kabbelde deze stijlvolle
partij als volgt naar de remise: 31
38-32, 14-20. 32. 32x41, 9-13. 33. 47-
42, 4-9, 34. 42-38, 10-15. 35. 34-30,
25x34. 36. 39x19, 13x24. 37. 40-34.
12-18. 38. 34-30, 9-13. 39. 30x19,
13x24. 40. 45-40, 7-12. 41. 40-34, 24-
39. 42. 34x23, 18x29. 43. 38-32, 20-24.
44. 41-37, 29-34. 45. 43-39, 34x43. 60.
8x39, 24-29. 47. 39-34, 29x40. 48.
35x44,12-18. 49. 32-27, 15-20.
C. VARKEVISSER
T"
HORIZONTAAL
1. rijzig 4. mythologische figuur 7.
bijwoord 10. woestijndal 12. huid
verharding 13. belopen 14. land
bouwbedrijf 15. ondervinden 16.
boom 19. symbool voor neon 20. in
ham van de zee 21. toon 23. on
kruid 25. mythologische figuur 26.
gevoelig 28. voorzetsel 29. hakwerk-
tuig 30. voertuig 31. boordsel 34
blijdschap 35. graansoort 37. sym
bool voor americium 38. onbepaald
voornaamwoord 39. rondhout 41.
stand 44. feestelijke inkomst 47. er
kentelijkheid 49. rustend 50. staat
in Afrika 51. kledingstuk 52. lof 53.
opwindtrommeltje 54. Frans Depar
tement.
VERTIKAAL
1. slagwapen 2. reptiel 3. weke mas
sa vlees 4. in de adelstand verhef-
fen 5. gelaatsuitdrukking 6. besturen
7. mythologisch wezen 8. uitstalkast
9. bondig 11. plaats in Frankrijk 17.
kleurstof 18. staatsiewagen 22. zeep
water 24. gewricht 26. deelteken 27.
pas 30. vogel 31. warmoezier 32.
eensgezindheid 33. borg 36. molen
trechter 40. levenslucht 42. dagteke
ning 43. plaats in Zuid-Holland 45.
toespraak 46. mythologische figuur
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
BREESTRA/SII08O-II2 LEIDEN
In de Kerstnachtdienst, die het
IKOR op zondag 24 december om
elf uur per televisie uitzendt, zal dr.
A. H. van den Heuvel voorganger
zijn. Op deze wijze kan een breed
publiek met de onlangs benoemde
nieuwe secretaris-generaal van de
Nederlandse Hervormde Kerk ken
nismaken. (Dr. Van den Heuvel zal
zoals bekend per 1 maart 1973
zijn nieuwe functie aanvaarden).
De dienst wordt gehouden ln de
Grote Kerk te Schiedam. Medewer
king wordt verleend door het Gro
te Kerkkoor van Schiedam o.l.v. Bart
de Leeuw, het koperensemble „Har-
pe Davids" o.l.v. André L. Olotz-
bach en de organist Jaques P. Bek-
ker.
JERUZALEM In de buurt van
Bethlehem in het bezette gedeelte
van Jordanië zijn de overblijfselen
ontdekt van een 2.000 Jaar oud pa
leis van Herodes Antipas, Zij om
vatten ook de resten van een zwem
bad, een renbaan voor krijgswagens,
en verblijf plaatsen voor koninklijke
gasten.
Het palels heeft gestaan op een
heuvel waar men uitziet over Beth
lehem, de stad van Christus'
geboorte. De overblijfselen zijn ont
dekt door Israëlische archeologen.
Het voormalige zwembad mat 75x45
meter en de renbaan, gebouwd op
een terras, had een lengte van 300
meter.
Van het eens zo fraaie palels, al
dus de archeoloog Ehud Netzer, ls
nauwelijks iets over. Het is destijds
beschreven door Flavius Josephus de
Joodse, Romein geworden geschied
schrijver van de Romeinse bezetting
van Palestina.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Oudwater J. Vroeg-
indewey te Emmeloord.
GEREF. KERKEN
(vrijgem. buiten verband)
Aangenomen naar Kampen (zen
ding Natal in Zuid-Afrika), D. J.
van Stelten te NIJverdal.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rotterdam D. Hak
kenberg te Dordrecht.
opiobciiielïbqöbgieb
ttivaauaaiajiauwa
□BBGaHEBaBEBEDBÜ
BÜBBBBaSBEQOPEB
QQBQQBCOQQBQEOa
□BBCincnöHGiBBEtaBE
SQBIQSQElQBQQQeiai!]
Q2Ell[2Ein@nOEEEaii
SIEOCIBEKIL^EEISUQEE
De eerste prijs van f 10,— werd toe
gekend aan de heer H. Bevoort,
Mauritssingel 178 te Leiderdorp, de
tweede prijs van f 7,50 aan de heer J.
v. d. Hoonaard, Daniël Noteboom-
straat 15 te Noordwijk aan Zee. De
twee prijzen van f5,— gaan naar
mej. M. Boom, Rljnsburgersingel 35
Leiden en de heer G. Bijl, Wilgen
laan 7 Alphen aan den Rijn.
De prijzen worden de winnaars toe
gezonden.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in het
bezit te zijn van de redachtle van
het Leidsch Dagblad, Witte Singel 1,
Lelden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10, één van
f 7.50 en twee van elk f 5. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
Kom er achter
•snmn druos
uirmd^ooj '8 !idaaaisa8 aapuo smaai
JlUBtd 'i :japao siqoaj afaa33BiA
■9 ISJAIBM !JJBB18 "Q lUBUI JOOA [Od
-sbj3 fr ibbi3sja -g :s^un uba ;ooq
apsaM} )sbiu :ubui 8uj ja^sjaid i
ADVERTENTIE
V&erl'jttSoeQe\... dus altijd korrekt
