naan
der
en en
|ioede
Schrij
vende
tweeling
heeft
nog
stof
genoeg
I
d der Veen. Blijf niet
je zit. Querido. Am-
fóór dit "Blijf zitten
verschenen romans
n van der Veen "Kom
i" en "Vriendelijke
vormen met deze
ian een geheel. Deze
lans te noemen is ei-
juist daar de triologie
k autobiografische in-
Van der Veen heeft
kroniek
[F 2 ra Eggink
van historie en fictie
een beeld op te roe
leven tot nu toe. Dit
wat men een fictief
kunnen noemen is
al veel schrijvers zich
hebben. Ieder is Zieh
en ook bij een
de grond van zijn
m psyche. Op een en
ig na Léautaud
een schrijver die zijn
onderwerp kiest, te-
uit het vele dat hem
en die keuze zal van
langen. Zodoende zal
irie ook altijd een
fictie mee naar bin
der niet zo dat Van
neiging heeft een be-
versierde voorstelling
te geven. Integendeel,
Indruk dat een over-
lescheidenheid waar het
gestalte betreft, een
m onzekerheid, hem er
iook anderen weifelend
2o in de zin van: "Zie
werkelijk? Het is toch
indruk". Een injectie
ie waar de gemiddelde
ruim van voorzien
en brutaliteit, zou bij
best op zijn plaats
latuurlij k ook veronder-
Van der Veen niet an-
wil dan een sector van
Indien dit zo is dan is
1 de sector die verband
zijn schrijverschap die
d heeft. De titels van de
delen zouden daar op
flzen. Kom mij niet te
mij alleen via mijn
lP want verder wil ik
'lljke vreemdeling blij-
lt men de indruk dat
^n voortdurend bezig is
W in te spreken. De
I ÖJn Jeugd (de crisis-
t jaren *30) heeft hem
ziel gedrukt en deson-
N ondernemend genoeg
ar Amerika te gaan en
brood met zijn pen te
vervolgens in Neder-
verantwoordelijk werk
houders te nemen Het is
niet zo dat hij de
Jauvaard zou hebben al-
je kunnen schrijven en
b?m waarschilnlijk zijn
Armode is zijn schrik-
lr schrijven vraagt ge
hele mens op.
jan een mens niet kan
hl.1 anders is dan hij
een schrijver niet dat
schrijft dan hij van
n interesseert mij wat
biedt: het beeld zoals
arboven heel kort heb
KATWIJK AAN DEN RIJN Een schrij
vende tweeling. Dat mag wel een grote bij
zonderheid warden genoemd. Iets wat men
niet vaak tegenkomt. In ons land niet en in
het buitenland evenmin. Katwijk aan den
Rijn is zo'n tweeling rijk: Gerda en Marga
Vreeburg (19). Twee goedlachse tieners. Ge
kleed in witte coltruien. De één met blauwe
broek en de ander met een oranjerode. Gui
tig gezicht en met een paar sprekende ogen
en lang tot over de schouders reikend blond
haar. Het is moeilijk ze uit elkaar te houden,
't Verschil is eigenlijk alleen aan het haar te
zien. Dat van Gerda is wat lichter.
Die twee negentienjarige Katwijk-Rijnse
meisjes hebben ieder al twee boeken ge
schreven. Het derde is nagenoeg klaar.
In die boeken gaat het voorname
lijk over meisjes op school. In poc-
ketvorm zijn ze bij Kluitman in
Alkmaar verschenen. De uitgever is
zo verguld over het talent van Ger
da en Marga, dat hij hen heeft ge
vraagd in het vervolg twee boekjes
per jaar te schrijven.
Wanneer we aanbellen aan het
pand Tulpstraat 31 worden we be
groet door moeder Vreeburg.
"Kom maar binnen", zegt ze, "ik
neem aan, dat u voor mijn oudste
dochters, de tweeling komt. 'k Ben
er zo trots op als wat. 't Klinkt
misschien wel een beetje ijdel,
maar ik laat aan bekenden wel
eens de fotokaart met de voorpa
gina's van de omslagen van hun
boeken erop zien. Mag een moeder
alstublieft een beetje trots zijn.
Neen, de andere kinderen komen
er beslist niet door tekort".
Ieder twee
Inmiddels staan we in de huiska
mer. Gerda en Marga zitten met
hun Jongere zusjes Tiny en Willy
op de bank naar de tv te kijken.
De knop wordt ingedrukt om een
rustig gesprek mogelijk te maken.
Op een laag tafeltje liggen wat
pockets. Als we met de schrijven
de tweeling over hun schrijverij
beginnen te praten zeggen ze heel
schuchter: "Daar liggen de vier,
die tot nu toe zijn uitgekomen. Ze
zijn voor meisjes van 12 tot 14
Jaar. We schrijven gelijk op. Ook
nu hebben we er beiden weer een
onderhanden. Meestal zitten we 's
avonds op ons kamertje. Eerst
schrijven we het manuscript,
daarna corrigeren we het en ten
slotte typen we het in het net en
als we daarmee klaar zijn gaat
het naar de uitgever".
Titels van Gerda's boekjes zijn
"Kom maar bij ons Judith" en
"Petra Pechvogel" en uit Marga's
brein sproten voort "De zeven van
de Sandra Club" en "Zonneschijn
na schooltijd". Wat de titels zul
len worden van de boekjes, die de
meisjes nu onderhanden hebben,
zullen worden weten ze nog niet.
Dat wordt bepaald in overleg met
de uitgever.
Prettig trekje
Een zeer prettig trekje ls, dat de
Katwijk-Rijnse tweeling niet is
veranderd. Tot voor kort waren
nog maar weinigen buiten de familie
op de hoogte van hun schrijvers
talent. Zelfs niet de naaste me
dewerkers (sters) op kantoor. Ger
da werkt bij "Het Klaverblad" in
Leiden en Marga bij het Noord-
wijkse kwekersbedrijf Konijnen
burg en Mark N.V. 't Zou hele
maal niet zo vreemd geweest zijn
als ze zich min of meer op hun
succes zouden beroemen. Dat is
(gelukkig volgens moeder Vree
burg) niet het geval. De eerste
oplaag van 12.500 stuks van het
eerste boekje is al uitverkocht en
de tweede is in de maak. Ook het
tweede loopt als een spoortrein.
goed geluk naar Kluitman in Alk
maar gestuurd. Na een half Jaar
hadden we nog niets gehoord.
Daaarom hebben we maar eens
naar Alkmaar geschreven en na
een paar dagen kregen we bericht,
dat ze in boekvorm in de reeks
jeugd-pockets zouden verschijnen.
Dat van Gerda verscheen najaar
1969 en van Marga half 1970. Het
tweede boekje van ieder kwam in
1971 uit. Voorjaar 1973 komen de
derde pennevruchten van ons in
de reeks. Wel leuk!"
Graag
Veel post
Als we vragen hoe Gerda en Mar
ga tot schrijven zijn gekomen
antwoorden ze kort en bondig
"We hebben altijd veel en graag
gelezen. Het is een hobby. Toen
we een Jaar of vijftien waren be
sloten we ook eens een meisjes
boek te schrijven. Proberen dan.
Het lukte allemaal wonderwel.
Toen we een paar bladzijden
klaar hadden, zijn we doorgegaan.
Sommige dingen hebben we zelf
meegemaakt op school of thuis en
andere hebben we verzonnen. Je
moet zo'n verhaal nu eenmaal rond
maken. Toen we de manuscripten
klaar hadden hebben we ze op
Het is niet eenvoudig Gerda en
Marga "aan de praat" te krijgen.
Zelf vinden ze het blijkbaar niet
belangrijk uitgegroeid te zijn tot
een schrijvende tweeling. Ze pra
ten er net zo over als een ander
meisje, dat bijvoorbeeld volleybal
speelt of aan gymnastiek doet.
Wel blijkt, dat ze de meeste moei
te hebben met het begin en het
slot van hun boekjes, die alle vier
rond de 160 pagina's tekst omvat
ten.
Veel post ontvangen de 'Rijnse"
meisjes niet alleen uit eigen land,
maar ook uit Duitsland, België en
Suriname. De één vraagt of Gerda
en Marga getrouwd zijn, de ander
of ze al een vriend hebben en
weer een ander of ze alles echt
hebben meegemaakt. Het zijn
hoofdzakelijk meisjes, die schrij
ven. Allemaal krijgen ze een be
richtje terug. Ook daar gaat heel
wat tijd in zitten. Ze vinden
schrijven leuk werk en hoewel ze
ieder een vriend hebben denken
Gerda en Marga er nu beslist niet
over te stoppen.
Hun eerste optreden in het open
baar hebben ze al achter de rug
Met de uitgever en Karin van
Wamelen zijn ze naar een boe
kenbeurs in Rotterdam geweest.
Als tweeling getooid in een spik
splinternieuwe Jurk, gemaakt van
dezelfde stof met hetzelfde dessin.
Ze hebben daar kennis gemaakt
met heel wat boekhandelaren en
meermalen hun handtekening moe
ten zetten. Het was voor de
schrijvende tweeling een hele er
varing.
We zullen zeker nog meer van
Gerda en Marga horen. "Voorlopig
hebben ze nog stof voldoende om
over te schrijven", zegt moeder
Vreeburg trots. "Als ik de boeken
lees, haal ik er dikwijls voorvallen
uit, die hier thuis plaats vonden".
CEES COMBEE
Hifi/stereo
en duiken
Twee nieuwe hobbyhoeken. Bij de
uitgeverij Kluwer verscheen het
Hifi-hobbyboek geschreven door
Werner W. Diefenbach en de
uitgeverij Veen bracht het boek
"Alles over sportduiken" van de
hand van ir. Ruud Rozendaal op
de markt.
Het eerste boek zal ongetwijfeld
in een behoefte voorzien want
het aantal liefhebbers van na
tuurgetrouwe muziek neemt de
laatste jaren sterk toe. Steeds
meer stereo-apporatuur wordt er
in de winkels verkocht en de
schrijver geeft in zijn boek een
overzicht van wat er allemaal in
de handel is, hoe Je de appara
tuur in de woning het best kunt
opstellen en hoe bepaalde ge
luidseffecten bereikt kunnen
worden.
Jammer is alleen dat de hifl-
stereomodellen in Nederland el
kaar op het ogenblik in snel
tempo opvolgen zodat, de nieuw
ste uitvoeringen ontbreken ln
het boek.
Het boek is echter niet alleen
m ar kto verzicht maar ver
meldt allerlei wetenswaardighe
den over microfoons, platenspe
lers en bandafspeelapoar^tuur.
Ook de zelfbouwer komt met dit
boek aan zijn trekken.
"Alles over sportduiken" ligt in
hetzelfde vlak als het Hifi-boek
Tot voor enkele Jaren was sport
duiken nog een zeer exclusieve
sport alleen te beoefenen door
kanltaalkrachtige lieden. Daar Is
verandering in gekomen. Hoewel
de uitrusting nog altijd een flink
bedrag vergt is het aantal sport-
iuikers in ons land snel ge
groeid. Vandaar de behoefte aan
een leesbare handleiding voor de
onderwatersport.
In het boek wordt uitgebreid de
theorie van het duiken behan
deld. Als u alles weet voldoet u
■*an de eisen die de Nederlandse
Onderwatersport Bond stelt aan
houders van het brevet Duiker
tweede klas. Verder b°"at het
boek een apart hoofdstuk oveT
bpt fotograferen en filmen .Ier
water. Hoe fascinerend dat kan
Tiin blHkt uit een reeVc vu»iiren-
foto's onder andere van de
schrijver die in het boe^ is op
genomen. En als u door het le
zen van het boek enthousiast
geworden bent voor deze sport,
kunt u achterin de adressen vin
don van de onderwatersrvortver-
enigingen die in Nederland be
staan.
BRAM VAN LEEUWEN
Pophand
boek
Het pophandboek "Popnamen"
dat verleden jaar versoheen, heeft
een vervolg gekregen ln "Pop-
smuk". Ook in dit boek gaat het
om een aantal (27) interviews
en één verhaaltje over Buddy
Holly. Interviews die nu niet het
alleronderste beetje informatie
uit de kan halen, maar die toch
wel aanmerkelijk meer informatie
opleveren dan de flauwe praat
in de meeste Nederlandse pop
bladen.
Pion Oets tekende uit de mond
van Maro Bolan, Pete Townsend,
Jim Capaldi, Country Joe McDo
nald, Lou Reed, Paul McCartney,
Randy Newman en nog een boel
andere pop-kopstukken soms wel
aardige opmerkingen op. Zoals
deze, George Harrison over Bob
Dylan: "Ik had niet kunnen
zeggen dat Bob naar het Bangla
DesJ concert zou komen, want ze
zeggen altijd Bob Dylan komt
ook en hij doet 't nooit. Hij zit
thuis en leest 't in de krant, en
dan wH hij al niet meer ko
men. Pas de avond tevoren
wisten we dat hij zou komen. En
zelfs toen nog was *t wankel, hij
had zo naar huis kunnen gaan".
Of van ex-Buffalo Springfield-
lid Richie Pur ay, oprichter van
Poco: "De geschiedenis van Buf
falo Springfield was en is hoofd
zakelijk de geschiedenis van Neil
Young, die elke week zei: ik ga
eruit. Toen hij het definitief
deed was de groep voorbij".
Het meest boeiend, aangrijpend
bijna, is het verhaal over Joe
Cocker. Een verhaal dat is opge
bouwd uit een gesprekje met de
ouders van het pop-fenomeen en
een paar woorden van Cocker
zelf. De aftakeling fti beeld.
Iet boek is opgeluisterd door
een serie zeer fraaie foto's, bijna
allemaal van Gijsbert Hanekroot.
Het enige bezwaar: als Je de
band één keer wat stevig aan
pakt dwarrelen de blaadjes los.
Maar goed, volgend jaar komt er
weer zo'n boek.
BERT VAN DOMMELEN
Kinderen in
oertijd
Ronduit geinige en voor kinde
ren ook leerzame getekende ver
halen zijn deze twee avonturen
van de kinderen Zwerfsteen, Been
en Botteke, twee lieverdjes uit
de oertijd. Met papa Ger en
mamma Mania gaan ze naar
Egypte en ontdekken ze Amerika.
Almcrvist's tekenpen heeft tal van
vondsten leuk verwerkt. De ver
halen zijn een letterlijk en fi
guurlijk kleurrijke combinatie
van een oertijddécor met heden
daagse belevenissen. Die herken
ning van avonturenzucht van
kinderen van nu in een tijds
beeld van vierduizend Jaar terug
maakt het lezen en vooral het
kijken van deze boekjes plezierig.
HANS MELKERT
Panda
"Ga de wijde wereld in, zoek
een nette betrekking, wees vrien
delijk en eerlijk en zie dat je
een goed vak leert; dan kun Je
het ver brengen". Dat was de
goede raad die zijn vader hem
meegaf, toen Panda met slechts
één rijksdaalder op zak de wijde
wereld introk. Maar dat Is moei
lijk, want het is een harde we
reld.
Wie kent Panda niet. die nu al
jarenlang in dit blad zijn avon
turen beleeft. Avonturen, waarin
ook Joris Goedbloed (ook wel de
Markies van Malpertuis ge
noemd) een zeer belangrijk aan
deel heeft. Voor al die mensen,
die hebben verzuimd de strips uit
de krant te knipnen wori°n ze
nu in boekvorm uitgebracht. Een
eerste deel heeft zijn weg inmid
dels al gevonden, deel twee
kwam onlangs van de persen.
In dit deel zijn drie verhalen
samengebracht. In het eerste de
belevenisen rond de Kalkerkar,
een door Professor Kalker (die
Panda hardnekkig Pampa blijft
noemen) uitgevonden racewagen.
Samen met of misschien on
danks de hulp van detective
Pat OTNTozle wordt natuurlijk de
wedstrijd gewonnen In de mees
ter-alchemist wordt de schat van
Panda veranderd in lood.
In het derde verhaal, dat van de
meester-zakenman. komt Joris
Goedbloed op de proppen. Hij
gaat zich met het loodgieters-
zaakje van Panda bemoeien, zo
dat dit eerst groeit tot buitenge
wone proporties om tenslotte in
een te storten.
Marten Toonder, Panda deel II,
uitgeverij Skarabee, f 7,90.
PIETER TAFFIJN
Kastelen
De Europese Bibliotheek heeft al
voor heel wat boekjes gezorgd
over steden en dorpen aan de
hand van oude ansichten. Ook
andere onderwerpen werden op
deze wijze bij de kop genomen,
zoals de paardetram, de posterij
en, Nederlandsch-Indië en noem
maar op. De Zaltbommelse ult-
gevers zitten bepaald niet stil en
hebben nu gezorgd voor het
deeltje over kastelen en land
huizen in Zuid-Holland.
In 76 oude prentbriefkaarten
toont A. I. J. M. Schellaart, di
recteur van de Nederlandse Kas
telenstichting en van de Stich
ting Kastelen Documentatie hoe
de landhuizen en kastelen er in
het begin van deze eeuw bijston
den. Soms is het een nog duide
lijk herkenbare situatie, andere
malen ls het onderschrift echt
nodig om de afbeelding te her
kennen. Ook onze eigen woon
omgeving komt aan bod, getuige
prenten van o.m. Adegeest in
Voorschoten, de ruïne Dever in
Llsse, het Wassenaarse Duinrell,
Endegeest in Oegstgeest, Leeu
wenhorst in NoordwiJkerhoUt, De
Burcht in Leiden, Sassenoord in
NIeuwveen en de ruïne van Tey-
'ngen bil Sassenheim. E<m erg
leuk boekje, alleen is de prijs van
bi'nT achttien gulden voor veel
mensen misschien wel een hin
derpaal.
A. I. J. M. Schellart, Kastelen
en landhuizen ln Zuid-Holland
in oude ansichten, Europese Bi
bliotheek, f 17,00.
PIETER TAFFIJN
Handen
Wie zelf graag met zijn handen
bezig is kan heel wat fijne uur
tjes vooruit met het boekje over
poppen maken van Ab de Brou
wer. In kort en af en toe helaas
niet al te duidelijk bestek wordt
verteld hoe men van allerlei ma
teriaal zogenaamde karakterpop
pen kan maken. Dat kan zijn
van papier-maché, van raffia,
van schuimplastic. gevouwen van
papier, van blikken strippen of
noem maar op. De foto's laten
•"°1 heel goed zien dat De Brou
wer er zelf heel wat van kan en
voor de mensen die al een beetje
van dit soort werk afweten zijn
het erg goede voorbeelden.
Ab de Brouwer, Karakterpoppen
maken, Vaardige Handen deel
37, uitgeverij Zomer en Keu-
nings, f 4,50.
PIETER TAFFLJN
JTerken aan
de tuin
Wie zijn huis van boven tot on
der heeft getimmerd en ge
verfd en desondanks een onver
flauwde doe-het-zelf-drang heeft
behouden, moet zich maar eens
op zijn achtertuintje werpen.
Met "Tuinieren met hamer en
troffel" is het gieten van betonte-
gels, of het bouwen van pergola's
een stuk eenvoudiger; tenminste,
als er een spoor van aanleg ln
de kiem aanwezig is. Immers,
zoals het groeiproces van plan
ten een mysterie blijft, ondanks
alle water en compost, zo Is er
ook altijd de onopgeloste vraag,
waarom de één met een hamer
en een schroevendraaier een
boekenkast of een schutting
schept, terwijl de ander met een
klopboor en toebehoren nog geen
gaatje in de muur krijgt.
Het boekje "Tuinieren met ha
mer en troffel" legt de nadruk
op het visuele. Meer dan 500 fo
to's begeleiden alle goede wen
ken voor een nog mooiere tiun.
Uitgeverij Kosmos, door Peter en
Adrienne Oldale.
HAN MULDER
Drukken
In de aardige Globe-reeks (uit
geverij Helmond) is het deeltje
"De Geschiedenis van de Boek
drukkunst" weer een voltreffer.
Oorspronkelijk Engels werk
wat ook aan de plaatjes te mer
ken is moest er voor Neder
land natuurlllk recht worden ge
daan aan Laurens Janse. Coster,
die als uitvinder van de boek
drukkunst langzamerhand alleen
nog rond Haarlem aanhangers
vindt. De Nederlandse bewerker
zit er wat mee. maar slingert
desondanks de naam van Guten
berg midden in ons nationaal
gemoed. Citaat: "natuurlijk is
dat voor Nederland en beetje
Jammer, maar de uitvinding ls
er even belangrijk om!" Deze
generatie schooljeugd, voor wie
het boekje allereerst bestemd is,
ligt daar overigens niet meer zo
wakker van.
HAN MULDER
Een Vlaming
en de buren
De drang om te weten wat an
deren van ons denken, is niet
verschrikkelijk nieuw. In Enge
land bijvoorbeeld is de markt
onverzadigbaar voor boeken van
buitenlanders die komen vertel
len wart, 'n onzinnig volk die Brit
ten toch zijn. Engelsen groeien
na lezing van zo'n bode nog eens
extra in hun rol en alleen als ze
elkaar met bierflesjes bekogelen
op de spionkop-tribune In Liver
pool ziet de buitenstaander dat ze
gewoon zijn als ieder ander.
Nederlanders hebben ook de on
tembare nieuwsgierigheid om te
vernemen wat de buren van ze
Vinden. Dat onlangs verschenen
boek van de Portugese Journalist
De Carvalho ("Waar die andere
God woont") is dan ook onver
saagd opweg om een geheide
bestseller te worden. "Een Vla
ming bekijkt Nederland" van
Paul de Wispelaere (uitgeverij
Elsevier Paperbacks) heeft ook
iets van dat weldadig voyeurisme
voor hen die bekend worden
Tien gesprekken die De Wispe
laere afgelopen winter voor de
KRO-t.v. voerde zijn hier gebun
deld (met de aantekening dat
drie van de tien interviews wa
ren met Vlamingen die ln Ne
derland wonen). Wat opvalt ls
dat de vragensteller zich vaak
nogal stereotiep opstelt. Toch
weet hij met aggressieve plaag
stootjes menigmaal een aardige
karakterschets ln vraag- en ant
woord van zijn gesprekspartner
te geven. Dialogen is in dit ver
band een beter woord dan Inter
views. Verhelderend voor d*
oude lief de-haat-verhouding tus
sen Nederland en Vlaanderen is 't
gesprek mét Simone Dubois.
Vlaamse van geboorte echte
noot van kriticus Pierre Dubois,
Ergens zegt ze: "De Belgen heb
ben, niettegenstaande eeuwen
onderdrukking of misschien
Juist daardoor toch altijd de
kunst verstaan hun eigen gang
te gaan. Ze hebben hierdoor een
meer realistische kijk op het le
ven gekregen, ze heben zich aan.
door vreemden voorgeschreven,
wetten ongemerkt weten te ont
trekken en zijn volgens eigen
weten gaan leven, terwijl de Ne
derlanders meer onder de hoede
van voorschriften hebben ge
leefd, ze zijn formallstischer en
hebben meer last van schuldge
voelens". Dat is allemaal heel
waar, geloof ik.
HAN MULDER