Personeelschefs blij met
priester- sollicitanten
Jaarlijks treden ongeveer 200 priesters uit
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Jrl Jl-WJIIHII'JI.'fc
ZATERDAG 9 DECEMBER
Jaarlijks hangen in Nederland ongeveer 200 priesters hun
ambtskledij aan de wilgen. Het totaal aantal uitgetreden pries
ters sinds 1965, toen er zo'n dertig uit het ambt stapten, be
draagt ruim 1200. De meesten van hen trouwen en hebben vaak
al kinderen. Slechts twee kregen zo'n heimwee naar hun vroe
gere werk dat ze weer „intraden". Alle anderen zochten en
vonden een baan. Vaak in de maatschappelijke werk-sector. Zo
functioneren velen thans als jeugd- of opbouwwerker. Enkele
tientallen staan voor de klas als godsdienstleraar. Een van hen
begon een sigarenwinkeltje. Twee ex-priesters zitten in de
computerbusiness.
Was het in vroeger Jaren nog wel
zo dat personeelchefs zich wel twee
maal bedachten voor ze een ex-
priester in dienst namen, tegen
woordig komt het steeds meer voor
idat ze pries ter-dtrekteur N.J.M.
Vendrik van liet Centraal Adviesbu
reau voor Priesters en Religieuzen
opbellen met de vraag: „Heeft u er
nog een?"
Het bureau van de heer Vendrik
fungeert als een soort ombudsin-
fitantie voor geestelijken met pro
blemen. „We zijn een stichting met
een bestuur waarin deskundige le
ken uit de geestelijke gezondheids
zorg. Ook zitten er vertegenwoordi
gers in uit de bisdommen en de
congregaties. Hoewel we in grote
mate zelfstandig opereren, houdt
het bestuur ruggespraak met kardi
naal Alfrink".
Diploma's
Het bureau zelf werkt met drie
full-time krachten: een maatschap
pelijk werkster, een secretaresse en
dlrekteur Vendrik. Het grootste ge
deelte van hun tijd wordt in beslag
genomen door hulpverlening aan
uitgetreden priesters.
Priester direkteur Vendrik: „We be
middelen bij het vinden van een
passende werkkring. Hiervoor wer
ken we samen met contactpersonen
bij de gewestelijke arbeidsbureaus
die zich speciaal bezig houden met
de bijzondere problemen van de ar
beidsvoorziening voor priesters en
religieuzen.
Wat zijn die bijzondere problemen?
„De meeste uitgetreden priesters
willen bij voorkeur geplaatst worden
in een baan die aansluit bij hun
specifieke arbeidsverleden. Graag
zouden zij zich blijven inzetten voor
menselijke noden. Het is echter
6lechts in enkele gevallen mogelijk
een pastorale funktte als zielzorger
voor hen te vinden. Een probleem
ie ook dat voor de meeste banen in|
het maatschappelijk werk diploma's'
worden gevraagd. Voor veel ex-
priesters zit er dan ook niets anders
op dan zich zo snel mogelijk om te
scholen. Gelukkig worden aan de
meeste sociale academies urgentie-
cursussen gegeven"
Bruikbaarheid
Toch heeft een priester die thans
uittreedt het al een stuk makkelij
ker dan zo'n tien Jaar geleden. De
heer Vendrik: „toen werd een uit
getreden priester nog gezien als een
afvallige, als een verrader. De af
weer van de maatschappij, ook In
eigen familiekring was vaak erg
groot. Katholieke werkgevers stelden
zich afkerig op en ook niet-katho-
lieke bazen toonden zich verre van
happig om priester-sollicitanten een
kans te geven".
De maatschappelijke bruikbaarheid
van ex-priesters moest eerst maar
eens bewezen wordenDe heer
Vendrik: „Wat dat betreft is er veel
ten gunste veranderd. De publieke
moraal ziet de ex-priester niet meer
als verrader; de tijd dat men een
wantrouwende houding tegen hen
aannam ls wel voorbij. Er is een
stuk maatschappelijke acceptatie
voor in de plaats gekomen".
Daar hebben niet in de laatste
plaats de uitgetreden collega's van
priester - di rekteur Vendrik zélf voor
gezorgd. Zij bewezen hun maat
schappelijke bruikbaarheid, op tal
van fronten.
Dat neemt niet weg. dat talrijke
ex-priesters, al dian niet gehuwd of
verloofd, hopen dat „Rome" ooit
eens liefst binnenkort de
celibaatsverplichting voor religieu
zen zal opheffen. Overigens is het
gedwongen celibaat van de priester
lang niet de enige aanleiding om
het ambt vaarwel te zeggen.
De heer Vendrik: „Vaak is het een
complex van factoren dat een pries
ter doet besluiten om uit te treden.
In veel gevallen spelen ook de ver
houding Nederland-Rome en de
aanstelling van conservatieve bis
schoppen als Gijzen en Simonis
mee".
Aanleidingen die alle zijn terug te
voeren tot de crisis die ook het
kerkvolk in verwarring heeft ge
bracht.
Brugfunctie
De heer Vendrik: „Als het nog eens
zover komt dat gehuwde priester
in de eucharistieviering mogen
voorgaan zouden Juist die gehuwde
priesters een belangrijke brugfunc
tie kunnen vervullen bij het her
stellen van de eenheid in de kenk"
Het lijkt waarschijnlijk dat Juist
vele uitgetreden priesters de crea
tieve mogelijkheden bezitten om.
zoals de heer Vendrik het noemt,
„begeleiding te kunnen geven aan
de sterk wisselende omstandigheden
in deze tijd".
In die zin Het onlangs zelfs bis
schop Simonis zich uit. De bisschop
moemde de gehuwde priesters „een
belangrijke groepering waaronder
veel kundige mensen schuil gaan
wier bekwaamheden bruikbaar zou
den zijn voor de kerk". De bisschop
van Rotterdam ondersteunt een vo
rige maand genomen initiatief om
een commissie in te stellen die
vorm geeft aan het voornemen dat
gehuwde priesters ten behoeve van
de „verscheurde kerk" gaan onder
zoeken wat er zoal onder de bemin
de gelovigen leeft.
Voor de gehuwde priester, van wie
velen hunkeren naar 't moment dat
zij weer eens een mis kunnen op
dragen of een „lekkere preek" mo
gen houden, lijkt een belangrijke
toekomst weggelegd.
Als Rome maar wat water in de
wijn zou doen.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Bedankt voor Opperdoes: W J.
Kolkert te Oudemirdum
Geref. Kerken
Beroepen te Amerongen: J. D.
Ubels te Akkrum
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Beroepen te Groningen (voor de
missionaire dienst op Irian-Barat)
Woudt. kandidaat te Winschoten.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Holvaartsdijk en
Nleuwerkerk (Zld)J. Mol te Har-
dinxveld, die bedankte voor Klaas
waal.
v. d. Starre-Ol de man,
Leiden Hervormde Gemeente
Hooglandse Kerk 10 uur ds C. H.
Bijl Jeugddienst 11.46 uur Oecumeni-
clie studentendlenst, 6.30 uur ds. E.
M. Pannekoe k.
Marekerk 10.30 uur ds A. J. de Jong
6.00 uur ds G. C. Post.
Maranathakerk 10 uur ds H. W.
Hemmes.
Konlngskerk L0 uur ds J. de Wit.
Bethlehemkerk 10 uur ds E. M. Pan
ne koek.
Bevrijdingskerk 9.00 uur en 10.30 u
ds. J. Bovenberg (gem. dienst)
Vredeskerk 10.00 u. ds. K. Bouhuys.
Ver. Vrijz. Hervormden (aula Asser-
straat 1) 10.30 uur ds M. J. Wagen
voorde.
Eglise Wallonne 10.30 uur Pasteur D
Ribs.
Academisch Ziekenhuis 10 ds. P. J. D
Van Malssen.
Diaconessenhuls 10.30 uur dr J. M
Vlijm.
Oecumenische Werkplaats (Rapen
burg 10) 11.15 uur Samenkomst.
Jeugdkapel Vredeskerk 10.00 Tr"'-
vrouw A. I
Voorschoten.
Jeugdkapel .De Goede Herder" 10.30
uur de heer M. H. K. v. d. Zee
Gemeenschap van Kerken (Meren-
wijk) 10 uur Oecumenische dienst pas
toor Van Well.
Marekerk 7.30 uur ds O. Toornvliet
te Bloemendaal (thema ongehuwd en
toch een baby).
Geref. Kerk
Zuiderkerk (Lammenschansweg 16)
10 en 5 uur ds Kronemeijer.
Petrakerk Surnlamestraat) 10 en 6 u
ds Hortenslus.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133) 10 en
6 uur ds. Post.
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 en 6
uur ds. J. Couvee. Voorburg.
Bevritdingskerk (Aerent Bruustr
9 en 10.30 uur Gemeenschappelijke
dienst met hervormden 5 uur ds Bo
venberg (met alle diensten HA).
Huize „Groenhoven" 10 uur ds Maas
kant.
Bevrijdingskerk (Dienst voor do
ven) 10.30 uur de heer P. J. Madern
(viering H. Avondmaal)
Gezindsdlensten „Jeugdhaven": 10
uur „De Mirt": dhr Venema. 10 uur:
„Het Mierennest: De heer Kromhout.
Geref. Kerk (vrljgem.) 10 en 5 uur
ds J. v. d. Haar (HA).
Chr. Geref. Kerk 10 en 6 uur de Car-
RK Kerk H. Antonlus (zat. av. 7. 9.30 luiiMiiiinn hoff van Heemstede (Jeugddienst). Ge
iler.
uur ds R-
Baptlstengem. (Oude Rijn 8) 10 uur
ds Van Mameren.
Evang. Luth. Gem. 10.16 uur ds Hap
pee.
Rem. Doopsgezinde Gem. 10 uur de.
te. P. Meijerlng
Leger des Hells 10 uur heUlglngs-
dienst 7.30 uur verlossingssamenkomst
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
Ti Holl. dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Mid
delstegracht) 10 uur dhr Dikkes.
Nieuwe Apostolische Kerk (H. Rijn-
dilk 24) 9.30 en 4 uur (donderd. 8 uur)
Geref. Gem. in Nederland (Konlngs
kerk) 11.30 en 5.30 uur leesdienst.
Zendlgswerk Mlddernachtsroep
Zoeterwoudseslngel 21 6 u. dhr Kra
mer (donderd. 7.30 u. bandrecorder-
dienst).
Kerk van Jezus Christus van ae
Heiligen der laatste dagen (Steen-
schuur 6) 10.30 en 5 uur.
Jehova's Getuigen (Hogewoerd 175)
2.30 uur Vestestraat 39/40 10 uur voor
middag en 3 uur nam.
Pinkstergemeente (Oude Rijn 3) 3
uur evang. P. Imbert.
Evangellecentrum (Zijlsingel 2)
10 uur evang. J. zyistra (dinsd. 8 uur
«vang. J. Zijlstra.
11 e
Hartebrug (zat. av. 7 uur) 8 9 10
11 12.16 en 7 uur.
Hartebrug (zat. av 7 u) 8 9 10 11
12.15 7 uur.
Stud. Parochie (zat. av. 7 uur) 11.45
uur ln Hooglandsekerk.
Leonardus (zat. av. 7 uur) 9 10.45. 12
en 7 uur.
Petruskork (zat. av. 7 uur) 9. 10.30.
12 en 6 uur.
Lodewijkskerk (zat. av. 7 u.) 9. 10.30
11 en 6.30 uur.
Jozefkerk izat. av. 7 uur) 8.30 9.30
11 en <3.30 uur.
Oud Kath. Kerk (Zoeterwoudsesln
gel 9.46 uur).
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 uur
ds. G. van Hoegee, 7 uur ds. A. M.
Lindenburg te Ter Aar. Geref. Kerk 10 j
uur en 6.30 uur ds. A. Bonnan te Al-
Shen aan den Rijn, Chr. Geref. Kerk i
^0 uur Dienst des Woords, 7 uur ds.
P. Sneep te Alphen aan den Rijn. RK j
Kerk (zat. 7 uur) 7.30 uur en 10.30 i
uur Ter Aar Dorpshuls Aardam 9 en
Alpben aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Julianastraat 10 uur ds.
M. Hanemaailer 6.30 uur de heer C.
Stroo te Koudekerk aan de Rijn Kruis
kerk G-ouwsluis 10 uur ds M. Fokke-
ma, Opstandlngskerk Prinses Marijke-
straat 10 uur ds Joh. Stehouwer 6.30
uur ds M. Hanemaaljer, Gebouw Na
bij Van Lennepstraat 10 uur Jeugdka
pel drs G. Molenaar, Zaal Opstandlngs-
Kerk Prinses Mariikastraat 10 uur.
Jeugdkapel de heer Scholten. Martha-
Stlchtlng „Rijnstroom" 10.30 uur Zang
dienst O.I.V. ds. I. J. Walpot m.m.v. Jon
gerenkoor Rijnstroom en het combo
.Believe In". Oudshoornseweg 10 u ds.
R. Oort en 6.30 uur ds S. W. Verploeg.
Herv, Sionskerk Hooftetraat 9.30 .j, Droogers van Wilnls 6.30 uur ds J.
uur ds H. Koudstaal te Bolnes. 6.30 h Cirkel. Geref. Kerk 10 uur ds B.
uur In Oudshoornsewegkerk ds S. W. j j p schoep, 6.30 uur ds L. Buiten-
Verploeg, Goede Herderkerk Ten huis Geref. Kerk, Nleuwerburg 10 uur
Harmsenstraat 10.30 uur ds J. Ink ts l. Buitenhuis, 6,30 uur ds B. J. P.
Oegstgeest, Rldderveld „De Bron" Schoep Gerei. Kerk vrljgem. 10 uur
Troubadourweg Benedenkerk 9 uur leesdienst 4.15 uur ds. H. J. J. Peen-
ds. J. Irik Oegstgeest 5 uur ds. R. Oort, st.ra, Geref. Gem. 10 en 6.30 uur lees-
Geref. Kerk Maranathakerk Raadhuis- dienst. Evangelisatiekring 10 uur Ere-
straat 10 uur ds M. van Harmeien. 6.30 dienst 6.30 uur M. Pomp. Evangelie Lu-
uur ds J. Vos. Salvatorlkerk W. de therse Kerk 10.30 uur ds P Swagerman
Zwijgerlaan 10 u cis Fr. de Jong, 6.30 uit voorburg Vergadering van gelovi-
uur ds G. de Ruiter, „De Goede Her- gen jq uur Eredienst 6.30 uur Woord
derkerk" Ten Harmsenstraat 9 uur
ds. J. Vos, 6.30 uur ds Fr de Jong, Ge-
reform. Kerk vrljgem. 9.30 u leesdienst
6.30 uur ds Peenstra Chr. Gereform.
Kerk Grijpenstelnstraat 9.30 uur en 8
uur ds P. Sneep Oud Geref. Gem.Kerk-
gebouw Hooftstraat 240 9.30 uur en 4
uur leêsdlenst Rem. Geref. Gem. geen
opgaaf ontvangen, Baptisten Gemeen
te 10 en 6.30 uur dienst Leger des
Hells Gebouw Corn, de Vlamingstraat
10 uur en 7.30 uur RK St. Bonlfacius-
kerk (zat 7 uur) 8.30 10 u Ned. Koor
zang. 11.30 u pred J. Veldhuiise 18.30
u Oec. Gebedsdienst "Kom over de
Brug" pred ds G. de Ruiter. RK Plus
X kerk (zat. 7 uur) 9 10.30 met Ned.
Koorzang 11.45 en 17.30 uur pred. A.
Vreeburg RK H. Geestkerk „De Bron"
(zat 6.30 uur 9 11 uur met Nederlands
koorzang pred. J. Seijsener, Volle
Evangelie gemeente (kindervreugd) 10
uur H. van Leeuwen.
Benthuizen Herv. Gem 9.30 uur ds.
J de Heer. 6 uur ds Den Dikken.
Bodegraven Herv. Gem. Dorpskerk
10 uur ds J H. Cirkel 6 30 uur dr. A
Kuiper van Haarlem. Salvatorkerk 10
uur ds G. J van Embden 6 30 uur ds.
W. Balke. Bethlehemkerfk 9.30 u. ds. P.
De kansel in de Hervorm
de Oude Kerk te KaUoijk
aan Zee.
(Foto Jan Holvast)
I .J> Droogers van Wilnls 6.30
de Leeuw 6.30
ds J. P.
uur ds M. Dijk
stra en Maranathaschool 11 uur ds. M
Dijkstra. Chr. Geref. 9.30 uur lees
dienst Geref. Gem. 9.30 uur en 6 uur
ds. C. Bac. Vrijz, Prot. 10 uur in Rem.
Kerk de heer P. v. d. Laarse, Pinkster
gemeente 9.30 uur samenkomst In Con
cordia, Verg. van gelovigen 9.30 en 5 u.
samenkomst ln lokaal Nieuwstraat
27. Bethel 9.30 en 6 uur de heer J.
Modderkolk. RK Kerk Dorp (zat. av.
7 uur) 8.45, 10 en 11.30 uur. Ontmoe
tingscentrum (zat. mld. 5.30 uur) 9.30
uur.
Ilazerswoude Herv. Gem. 9.30 uur
en 0.30 uur ds L. Boer, Geref. Kerk
10 uur ds F. Pijlman 6 uur da A. Wind
RK St. Bornarduskerk Rijndijk (zat.
7 uur) 9.30 en 11 uur. RK St. Ml-
chaelkerk Rijndijk (zat. 7 uur) 9 uur
en 11.30 uur. RK Kerk der Engelbe
waarders Dorp (zat. 7 uur) 8. 10 en
11.30 uur.
Hlllegom Herv. Gem. 10
Heemstede (Jeugddienst). Ge
rt :orm. Ktrk 10 uur ds Hartkamp 7 uur
ds N. Korenhoff Jeugddienst ln de
Herv. Kerk. Chr Gerei. Kerk 10.00
en 5.00 uur drs G. C. van de Kamp
RK St. Martinuskerk (zat. 7 u) 8.30
10. 11.30 uur, 12.45 uur 5.30 en 7
uur. St. Jozefkerk (zat. 7 uur) 8.30 uur
10.00 uur 11.30 uur en 5 uur. Kapel
Bloemswaard (zat. 7 uur) 8.00 uur, 10
Hoogmade Herv. Gem. 10 uur ds
P. Schoonenboom, RK Kerk (zat. 7 u)
Rang Herv. Gem. 10 uur ds H.
B. van 't. Hof RK Kerk (zat. av. 7 u)
8 en 10 uur.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem
Dorpskerk 10 uur ds I. J. Wisse 6 uur
ds A. Makkenze, Ontmoetingskerk 10 u
ds J. H. van de Bank, van Ede, 6.30
uur ds A. West-ra van Sassenhelm. Ge-
reform. Kerk 10 uur ds D. H. Elder-
man 5 uur ds F. Pijlman RK Kerk 9.30
en 11.15 uur Mgr. Bekkersschool van
Lierestraat 6 uur.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nwe
Kerk lü uur ds C. Treure 6 uur de heer
Groenendijk van Scheveningen, Ou
de Kerk 10 uur ds W. Kool 6 uur
ds J. Catsburg Ihcthuskerk 10 uur ds
E. K. Teygeler, van Marken 5 uur ds
C. van den Bergh Pniëlkerk 9.30 uur
ds J. Catsburg 6 uur ds H. van Niel
van Rijnsburg Jeugddienst Groen van
Prinstererschool 10 uur kand. J. Pronk
van Katwijk. Zeehospitium 8 45 uur
kand. J Pronk van Katwijk Ziekenhuis
Overduin 2 uur ds J. G. van Ieperen
'Geref. Kerk Vredeskerk 10 uur ds G.
i van Halsema 5 uur ds D H. Elder-
man, Trlumfatorkerk 10 uur dr A.
Wind 5 uur ds G. van Halsema Chr.
Geref. Kerk 10 uur ds H. C. van der
Ent, Geref. Kerk vrljgem. 8.30 uur ds.
I Th. Hoff 3 uur ds Th. Hoff Gereform.
I Kerk (vrijgemaakt buiten verband)
19.30 uur ds. Moggré. van Rijs
wijk 7 uur ds G. Roukema. Volle Evan-
r-llegemeente Katwijk" Voorstr 100
45 uur. Soefi beweging Unlversel
(kerk voor allen) Sportlaan 3 uur bij
eenkomst voor belangstellenden 4 uur
Universele eredienst.
Koudekerk aan den Rijn Herv.
Gem. 10 uur ds Van der Linden 7 uur
ds Koolstra uit Rotterdam. Geref. Kerk
10 uur mevr M. J. van der Veen-
Schenkelveld uit Krimpen aan den
IJssel 5 uur dr J. M. Vlijm Lelden.
RK Kerk 10.30 uur.
Geref. Kerk
P. Honnef.
Hoofdetraatkerk 10 uur dB G. van Loe.
nen, 0.30 uur ds. J. A. van Netten.
6chepplngskerk 9.30 uur ds. W,
em. predikant 11 uur ds J,
(vrljgem.) 10 en 4.30 uur eredienst ge
I reform, kerk vrijgem. buiten verband
9.30 uur ds v. d. Berg van Oegstgeest,
5 uur ds J. J. Verleur, Oud Geref.
Gemeente 9.30 en 3.00 uur leesdlensten
vrijdag. 7.30 uur ds J. van Prooijen
I van Stavenlsse. Aktie Kruistochten
Nederland maandag Gastenhuis Wel
kom ds. J. Gravendeel. Aanvang 8.30
j uur RK Kerk St. Agatha Parochie 1
(zat. av. 7.00 uur) 11.00 11.30 en 7 uur.
Dependance Poelpolder (zat. av. 7 u)
19.00 en 11.30 uur Maria Parochie (zat
avond. 7 uur) 8.30 uur 10.30 12.00 en
5.30 uur, H.H. Engelbewaarders Pa-
Irochie (zat. av. 7 uur) 7.30 uur 9.30
j uur 11.00 uur en 5.45 uur.
de
v. ds
;G. van Doorn. Geref. Kerk 10 uur ds.
i P. Reedijk te Voorschoten 6.30 uur ds
I A. P, Heiner te Waddinxveen, Chr Ge-
reform. Kerk 9.30 u Dienst des Wo-ords
12.15 uur ds H. C. van der Ent te Kat
wijk aan Zee Rem. Geref. Gem. geen
opgaaf ontvangen RK Kerk (zat. 7 uur
17.30. 9. 10.45, en 7 uur.
Nieuwveen Herv. Gem. 9.30 uur en
6.30 uur ds J. van den Hoek, Geref.
Kerk 9.30 uur en 7 uur ds J. Schel- j
|haas te Amsterdam RK Kerk (zat. 7 i
'uur) 9, 10.45 en 5 uur.
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30
uur ds H. A. Visser te Amsterdam, i
7 uur ds J. Veenendaal te Haarlem,
Geref Kerk 9.30 uur ds G. den Hee- i
iten, 4.15 uur drs F E, Hoenstra (gas-
i tendienstChr Geref Kerk 9.30 en 3
I uur ds W. de Graaf RK Kerk (zat.
I av. 7 uur) 9, 11 en 7.30 uur.
Noordwijk Binnen Herv. Gem.
(In geref. kerk) 10.30 u kand. De Jon.
ge te Lelden 5 uur ds R. S. Elgers-
ma (gem. dienst) Geref. Kerk 9 uur
ds C. Warner 5 uur gem. dienst ds.
Elgersma (v. d. Bergh stichting) 11 u
Kom over de brug
In de komende week zal er bij
alle christenen die in Nederland
wonen een beroep gedaan wor
den op hun solidariteit en htm
(medeverantwoordelijkheid voor
de kerk en het werk dat de kerk
wil doen voor de medemens in
alle andere werelddelen. Hoe
wel deze actie alleen maar ge
voerd wordt onder de christe
nen hier, is zij toch niet louter
en alleen bestemd voor christe
nen in andere streken, die ver
over zee van ons vandaan wo
nen. Wanneer dat zou gebeuren,
dan zou de kerk wel ver afdwa
len van haar doel en in haar
taak heel erg tekort schieten.
De kerk is er namelijk niet
voor de eigen groep of voor een
bepaald aantal eliten alleen. Zij
is er voor iedereen en zal zich
moeten inzetten voor iedereen
die het op het moment nodig
heeft, wie die "iedereen" dan
ook moge rijn, vriend of vijand.
De actie die de kerk in de ko
mende week wil gaan voeren
Woord
van bezinning
heeft rij als titel meegegeven
"Kom over de brug". Een paajr
simpele woorden, maar het doel
dat ze zich hiermee voor ogen
stelt liegt er niet om.
"Actie voor het werk van de
kerken over zee. Vijftig mil-
lioen gulden. Voor meer dan ze
venhonderd projecten in bijna
tachtig landen. Voortgang van
de verkondiging. Uitbreiding
van het dienstbetoon. Bevorde
ring van de gerechtigheid. Ver
nieuwing van de gemeenschap.
Zevenhonderd maal een stukje
hoop. Zevenhonderd maal een
stapje verder. Kom over de
brug!"
Wij mensen schrikken mis
schien van dat enorme bedrag.
Vijftig millioen gulden. Het is
voorwaar geen katted
„Maarzullen sommigen
zeggen. Ja, over dat maar moet
nog wel eens nagedacht wor
den, meen ik. Afgelopen week
heb ik dit project met een aan
tal kinderen besproken tijdens
een godsdienstles. Hun reacties
zijn niet norgevend, maar
misschien betekenen ze voor
ons toch wel meer dan we zo op
het eerste gericht denken. Ik
meen dat wat kinderen zeggen
wel niet altijd dezelfde mening
is als die van hun ouders of van
volwassenen, maar in vele ge
vallen zijn hun woorden en han
delingen toch wel een afspiege
ling van wat er onder ouderen
leeft. Inhakend op de feesten
die voor de deur stonden en nog
staan (St. Nicolaas, Kertsmis
en Oudejaarsavond) had ik een
globale verdeling gemaakt van
het maandsalaris van vader
In n gezin is al een poos
geleden een goede berekening
hoe het in deze maand gedaan
zal moeten worden. Alles stond
vast. Zoveel daarvoor en voor
dat zoveel en voor die gelegen
heid trekken we dit bedrag uit.
Mies was in kannen en krui
zen. Maar nu komt er plotse
ling die actie ook nog bij. Wat
doen we er mee? Mijn eerste
voorstel was vijf gulden af te
staan voor die actie en de fees
ten gewoon door te laten gaan.
Dat leverde niet veel moeite op.
Men kon er wel vrede meene
men. Maar toen het tweede
voorstel kwamIk wilde
eens een honderd gulden van
dat feestenbudget aftrekken en
dat dan ten dienste stellen voor
„Kom over de brug". Eerst
kl>
zijn.
was het stil, even maar, toe:
toen één schaap over de da*
was, kwamen er meer. "i
mogen toch wel volop feesten»!
"Nou, Pater, zoveel is nu toe
ook weer niet nodig, vijf guide
Is toch ook wel mooi". "N«
dat kan bij ons niet, want i
krijgen met Kerstmis visite
mammie zei dat we dan toch i i
veel centjes moeten betalen
en zo meer.
Dit waren kinderen van ee
hogere klas van 'n lagere schoc
van grote bedragen geld iiebbe
ze misschien nog niet veel ka
gegeten en wat er voor e
huishouden en feesten komt kj
ken, is hen ook nog vreen#1
Maar dat ze moeite hadden oi 611
iots af te staan terwille van [ing 1
ander, dat frappeerde me wt tran.'
Het is moeilijk voor een "Hdt
om veel af te staan aan e<
ander en vooral als het dan "ja
maar" weggegeven moet wot k H
den. Maar als het waar is ds op
men bij kinderen kan achterhs yd,
len uit hun gedragingen hoe h jt h<
gedragspatroon is van oudei
dan zou dat toch wel
vragen bij ons moeten oprot0
pen. Als deze stelling waar i l0*"1
dan staan wij volwassenen ijk, c
niet zo best op. Voor een kin ioen:
is het niet zo gemakkelijk zie
de situatie in te denken vam eef
ander, zeker niet wanneer ht1
gaat over de mens in een v<1
land met een vreemde cultuu fgew
en duidelijk andere gewoonte
Volwassen mensen schijnt
meer begrip op te kunnen bral
gen omtrent dit soort probit >or
men, waar die dan ook zijn om
dat zij verder kunnen kijkt
dam hun eigen gezichtsveli
Voor wat deze actie betreft
het te hopen. Het gaat toch tof
mens om de medemens. W«ai hi
neer er sprake is van "uitbre! sch.
ding van dienstbetoon. Bevordt 5e g
ring- van de gerechtigheid. Ve; de
nieuwing van de gemeet r
schap", dan gaat het om
mens. Hij staat in dit projeii
centraal. Zij situatie even ma
selijk te doen rijn zoals wij lu de o?
onze wensen.
«rts,
Als we kijken naar T.V.-beë „en
den en allerlei artikelen Ir-*^
over de schoonheid van de
streek en daarna geconfroi
teerd worden met de hulpeloos
heid die op een ander deel va
de wereld beleefd wordt, <h wn^(
kan men wel eens met een ditj
pe zucht zeggen: wat is
toch allemaal oneerlijk
deeld op de wereld. Onderti
sen zitten we zelf in een heerlij
verwarmde kamer, de panto! t tele
fels aan met een heerlijk kop
koffie. Ja. Ja en gaan we dag
weer gewoon door? Of... ga stte
er dan ergens een lampje brairki
den en komt er iets in ons.o|zen
we horen over "Kom over ija.
brug". Niet dat dan direct b die
giroboek op tafel moet kom* ester;
en alles wat er op staat oviotle
gemaakt moet worden op bi rts.
gironummer van de actie. 0$en
is niet nodig om de helft van
spaarrekening er af te haleé sig£
Maar het giroboek dicht la/U i:
en alleen kijken of het bani;
boekje wel goed en veilig opgi T et
borgen is, is wel het andere u irde
terste. Er is een bekend spree): ssiscl
woord dat zegt: Je moet in allf i we
gulden middenweg kisa tend
je moet wel maat wete sch
Nu is dan wel de vraag: wel) len
maat legt men aan. Maar «I ilen.
"zevenhonderc tonii
maal een stukje hoop. Zeven |echi(
honderd maal een stap) lis
-r-d- mern
m-a-a-1 llllllllil Drt,
Gaat U met mij mee over i |e
brug? Alleen vind ik maar i
alleen.
Pater H. v. Eeuwijk o.f.
Pastor Leiden Zuid-West
SK
üjk"
7 uur ds T. H. Oostenbrug dankzeg- L. Kievit te Gouda 5.00 uur ft h!
ging en voorbede actie „Kom over ae - «-■>-» >- '"«n
Brug". Chr. Gerf. Kerk 9.30 dienst des
woords 2.15 uur ds G. Bouw te Sche
veningen. RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30
g gg11.15 uur.
H. L.
Oost
r..Net
ten, 6 uur ds G. van Loenen RK Kerk
Qaarmeesterstraat (zat. av. 7.30 uur)
9. 10.30 en 12 uur.
Leimulden Herv. Gem. 9.30 uur
Kandd'd'aat C. Houtman te Leimulden.
Geref. Kerk Oosterkerk 9.30 uur ds.
Jos G. Los 7 uur ds J. Hulzeb06Ch te
Woubrugge RK Kerk izat. 7 uur) 7.30
9.30 en 11.15 uur.
Llsse Hervormde Gem. Grote kerk
10 uur ds H. G. Oostinga, 7 uur ds
H. G. Oostinga. Pauluskerk 10 uur ds.
S. G. J. Goverts van Nieuw Vennep
Geref. Kerk 10.30 uur ds D. Braam van
Haarlemmermeer Oostzijde 5 uur ds
de Vries van Katwijk, Chr. Gereform.
Kerk 10.00 uur en 4.30 uur ds D. H.
Blesma. Geref. Gem, 10 en 4.00 uur
--leesdlensten (donderdag 7.30 ds. R.
Boonstra 7 uur ds N. Koren-Boogaard, van Leiden) Geref. Kerk
■v. 7 u) 8.
Noordwijk uan Zee Herv. Gem.
10 uur dr J. G. B. Jansen, 5 uur ds.
A. L. Lapré (De Rank) 10 uur ds La-
pré (Sole Mlo) 9.30 uur ds. B. Bou-
ma Geref. Kerk 10 uur ds Elgersma
5 u dis Warner Herv. Geref. Evange
lisatie (Schoolstraat) 10 en 3.30 uur ds
van Kooten te Delft, RK Kerk (zat.
av. 7 uur) 8 9.30, 11 en 7 uur.
Noordwljkerhout Herv. Gem. 10
uur ds J. Streefland 10.00 uur in De
Zllk aula rk meisjesschool ds J. Reyen-
?a uit Leiderdorp RK Kerk st Jozef,
zat. av. 7 u.) 8.00. 10.00 11.30 en 7.00
uur St. Viktor (zat. av. 7 uur) 8.00,
9.30 uur 11.00 en 6.00 uur H. Hart van
Jezus ln De Zllk (zat. av. 7 uur) 8.30
10.00 en 11.30 utir.
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 uur ds G. F. Callenbach
(HA) (Pauluskerk) 10 uur ds W. E.
Verdonk (Gemeentecentrum) 10.30 uur
ds H. J. Kater t Amsterdam. 5 uur
ds J. Langenbach Geref. Kerk 10 uur
ds Vegter 5 uur zie Gemeentecentrum.
Geref. Kerk (vrljgem.) 8.30 en 3 uur
ds J. v. d. Haar (H A)RK Kerk (zat.
av. 7 u) 9, 11.30 12 en 6.30 Bonaven-
tura kapel (zat av. 6.30 uur) 8. 10,
en 11 uur Haagse Schouw (zat. av. 7
uur) 9.30. 1.30 en 6.30 uur Kerk van
Jezus Chr. van de Heiligen der laat
ste dagen (Rllnlandslyceum) 7.30 u
evang. N. v. d. Brugge.
Oadeweterlng Herv. Gem. 10.30 u
ds Piashouwer Geref. Kerk 9.30 uur
ds C. Czlrla 5 uur Gem. Jeugddienst
met de Herv. Gem. voorganger ds. C.
Czirla Rem. Geref. Gem. 7 uur ds. E.
J. Kuiper te Haarlem RK Kerk (zat.
7 uur) 7.46 9.15 en 11 uur.
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
uur ds T. H. Oostenbrug H. Avondmaal
j 9.30 e
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote
Krrk) 9.30 uur ds H. van Niel. 6
uur ds. J. H. v .d. Bank te Ede (Be-
j thelkerk) 9.30 uur ds Abelsma te Wa-
I teringen 5 uur ds W. Kool te Katwijk
Gerei. Kerk Petrakerk vm 9.30 uur ds
Baayen Nm. 5 uur ds v. d. Linde Im-
manuëlkerk v.m. 9.30 uur ds Bljleveld,
i Maranathakerk vm 9.30 uur ds Bijle-
veld nm 5 uur ds Baayen nm 7.30 uur
I dr ds Mabama uit Indonesië en Pater
I de Rlitter. Leiden Dienst voor belang
stellenden. Geref. Kerk vrljgem.10 en
5.15 uur ds K. Deddens (Ha) Evang.
I Chr. Gem. (mavo-school) 10 uur ds A.
H. Agtereek, RK Kerk Tuinbouwschool
(zat. av. 7uur) 10.30 uur.
u slede:
t du
't Veld Immanuelkerk 10.00
7.00 uur ds N. J. Flink Geref,
Kruiskerk 10.00 uur ds D. J. M«K
j 5.00 uur ds J. D. Koers te Den i
6.00 uur ds D. J. Modderaar Ct (eur
gesch. Gem. 9.30 uur en 5.00 uurp
P. Verloop Oud Ger. Gem. In
I Zuidkade 158, 10.00 uur en 6.31 _rj
leesdienst RK Ontmoetingskerk f eryj(
j 11.45 uur en 6.30 uur (zat. av. 1
St. Vlctorkerk 8.00 uur
(zat. av. 7.00 uur).
(1 Herv. Gem. 10 u .„j..,
r^-gstgeest. RK Kerk ,"Ke'
en 11.30 uur. el n
Herv. Gem. Dor? h ha
1 (Troriorl Vcu (H A
tw
I Sassenhelm Herv. Gem. 10.30 uur
(in Geref. Kerk) ds. A. Westra (HA)
i 6.30 uur (ln Ontmoeting) ds Kalf te
Benneb roek, Geref. Kerk 10 uur ds H.
I v. d. Berg. 5 uur ds J. D. te Winkel,
j Chr Geref. Kerk 10 en 5 uur ds L. S.
den Boer, Ned Prot. Bond 10.30 uur
ds C. J. Hartesveldt te DardLnxveld
RK Kerk (zat. av. 7 uur) 8. 9.30 11 en
5.30 uur.
I Valkenburg Herv. Gem. 10 uur
ds G, Zonneveld. 6.30 uur ds. G. Zon
neveld. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 uur
ds Rooze. Geref. Kerk (vrljgem.) 10 en
5 uur ds Th. Hooff (HA).
Voorhout. Herv. Gem. 10.00 uur
ds. Hoogenkamp RK Kerk (zat. 8.00. 7.
Wassenaar
10 uur dr Th. C. Frederlkse (H. A
maal) 7.00 uur ds H. Stolk, Sch(
gen (HA) Klevletkerk 9.00 uur
I kapel (11 t.m. 13 Jaar) 9.00 uurj
i kerk 10.00 uur ds J. T. Wlersma,
slaskerk 10.00 uur ds J. A. G. VAK
ten (HA) Dorpscentrum 9.30 uur tiemj
J. Hoek Katwijk aan Zee, Gebou»
|lom 10.00 uur Jeugdkapel (12-14
;Dcylerhuls 10.00 uur Jeugdkerk Kur
Kerk 10 en 5 uur ds v. d. M' Itste
opi
>ndei
van Buunen
I (Lange Kerkdam) 10.30
van Staten RK Kerk H. Joseph
7 uur 9. 10.30 12 en 6.30 uui
Ibrordus (zat. av. 7 uur) 9.30 11«,..
uur Goede Herderkerk zat 5 titf
10 en 11.30 uur.
9.00 10.30 11.45 v
i 5.30 uur.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 uur ds Meijerlng 7 uur ds Wa
genvoorde Lelden Hulp en Heil 10 uur
ds v. d. Geest Aula Noord Hofland 9.45
uur hr J. Kattenberg, Rijndijk hr H.
A. van Til 10 uur de Werf 10.15 uur
Jongerendienst, Geref. Kerk 9, 10.30 en
(Cultureel Centrum) 10.30 uur ds
van Bllderbeek. RK Kerk Laurentius
zat. 7 uur 8.30 10.30 uur en 12 uur
Moeder Gods (zat. 7 uur) 8. 10. 11.30
Waddinxveen Herv. Gem. Brugker
9.30 uur ds T. van "t Veld. 6.30 uur
ds D. van Vliet, Bethelkerk 9.30 uur ds.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30
uur ds Franken 6.30 ds van B
Aarlanderveen Gereform. Kerk enen
ds Los Leimulden 6.30 ds Hul#
Ned. Prot. Bond ('t Oude Raedü n 1
7 uur ds Roos. itwei
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30
Lalleman te Oudewetering Gen UossL'
Kerk 9.30 uur ds A. P. Heiner te jeilil
dlnxveen 7 tiur kaaid. A. L. NiJ£.„
te Amsterdam RK Kerk (zat. 7*"1
7.45 9 en 10.45 uur. land
I Zoeterwoudc Herv. Gem. 1' 0 i
ds S. L. Schoch, RK St. JaMe ki
Zuidbuurtseweg (zat. 7.30 uur)
10 en 11 uur RK Christus Dienas
(zat. 7 uur) 8.30, 10 11.30 en 4 t p:
RK Kerk Meerburg (zat. 7 uur) j,
10.30, 12 en 6 uur.
Zwammerdnni Herv. Gem. 1' a.
ds N. J. M. Hoogendljk te Oudsl
6.30 uur ds J. G. van Ieperen te 'J tl
wijk. Geref. Kerk 10 uur en Mj. Koll
ds G. Vesseur te Den Haag. Rem r.
Gem. geen opgaaf ontvangen RK
(zat. 7 uur) 8, 10 11.30 en 5.30
akers
