Scheidslijnen lopen dwars
door kerk heen
Botsingen om structuur van kerken
Stemmen
Kerkdiensten Leiden en omgeving
ZATERDAG 25 NOVEMBER
Er is weer een kwestie in de R.-K. Kerk in ons land. Het houdt maar niet op. En het
zit er in, dat dit voorlopig wel zo zal doorgaan. Dat is tegenwoordig een gewone zaak.
Er kan kerkelijk eigenlijk niets meer gebeuren bij een deel van de christenheid die ons
land rijk is of andere delen zijn er bij betrokken, soms rechtstreeks, soms zijdelings.
Vroeger lag het anders. Dan kon men, wanneer men in één kerk in de nesten zat, in
andere kerken daarom gnuiven. Tegenwoordig kan dat niet meer, want alle kerken zit
ten met elkaar in dezelfde nesten.
De scheidslijnen lopen niet meer
tussen de verschillende kerken door,
maar ze lopen er dwars doorheen en
zo zie Je 't vanzelf wel gebeuren, dat
het gnuiven ophoudt, want bij elke
kwestie die er, in welke kerk dan ook,
zich voordoet, zal men in andere ker
ken zich kunnen afvragen: zitten we
feitelijk niet met hetzelfde probleem?
De kwestie, die er dan nu weer is
gerezen, betreft de open communie
in een bepaalde wijk van de gemeen
te Rijswijk. In die vrij nieuwe wijk
is er een nogal hartelijke samenwer
king ontstaan tussen de Hervormde,
de Gereformeerde en de Rooms-
Katholieke Kerk. In deze laatste
kerk wilde men bij deze samenwer
king niet onvoorzichtig te werk gaan
en men had daartoe de hulp ingeroe
pen van de St. Willibrordvereniging,
die door het bisschoppencollege in
ons land is aangewezen als instantie
voor oecumenische aangelegenheden.
Men heeft dit keer die bijstand des
te meer begeerd, omdat men op bij
zondere, op sacrementele wijze uit
drukking wilde geven aan de verbon
denheid, die er kerkelijk in deze wijk
was gegroeid. Men wilde hiermee
een teken stellen van wat men teza
men ziet en belijdt als het hart van
het christelijk geloof en de opdracht
die daaruit voortvloeit. Een open
communie is er in die Rijswijkse wijk
reeds jaren. Leden van de drie ker
ken nemen onbeschroomd deel aan
eikaars avondmaal-eucharistievie-
ring. Dit heeft geen moeilijkheden
gegeven. Wel moet hierbij gezegd, dat
de gereformeerde wijkkerkeraad zich
wat ging distantiëren, omdat men in
de eigen synode nog niet klaar was
met het denken daarover. Doch aan
eigen gemeenteleden werd geheel de
vrijheid gelaten of zij In een andere
kerk dan de hunne aan het avond-
maal-eucharistle willen deelnemen.
Zo is men in Rijswijk zijn gang ge
gaan met de open communie. Het
woord „intercommunie" heeft men
angstvallig vermeden. Daartoe moe
ten de kerken en niet de plaatselijke
gemeente-parochies een beslissing
nemen. Men heeft gezocht naar iets
tussen open communie en intercom
munie in. Het zou een gezamenlijke
dienst zijn. De hervormde predikant
zou de prediking verzorgen en mede
deelnemen aan de uitreiking van de
tekenen der eucharistie. Daartegen
echter maakte de bisschop van Rot
terdam bezwaar en zo is het dan ook
geschied dat dit niet doorging. Maar
wel heeft men brood en wijn laten
uitdelen door 27 personen, gewone
Open communie
Nu zou er waarschijnlijk geen haan
naar hebben gekraaid (men deed dit
in Rijswijk al enkele Jaren zo> ware
het niet, dat deze dienst per televisie
de ether was ingegaan. Ook de bis
schop van Rotterdam kon zien wat
er in zijn eigen bisdom geschiedde.
De uitdeling door die 27 personen
moet voor hem nog erger geweest
zijn dan dat een predikant had mee
geholpen.
Die 27 personen zijn voor hem na
tuurlijk helemaal volslagen leken ge
weest en onaanvaardbaar. Boven
dien was die open communie in feite
een bedekte intercommunie gewor
den. Het feit dat men dit zo al enige
jaren heeft gedaan verandert daar
aan niets. Rijswijk is bekend gewor
den, maar ons is verzekerd dat men
op vele plaatsen in ons land op soort
gelijke wijze „maaltijden des Heren"
viert en dat het vooral jongeren zijn
die daaraan deelnemen. Blijkbaar
beantwoorden dergelijke vieringen
aan een behoefte. Men wil hiermee
te kennen geven dat men geen zin
meer ziet in het gescheiden optrek
ken. Er is nu eenmaal een groeiende
wens om 't gezamenlijk kerk-zijn tot
uitdrukking te laten komen. Wan
neer men zou moeten wachten tot
de kerken het onderling helemaal
eens zijn kan men wachten tot sint
Juttemis. En daarom zoekt men op
het plaatselijke vlak
Dit alles is een facet van wat er
gaande is. kerkelijk en interkerkelijk.
Sinds het tweede Vaticaans concilie
is men, althans in de R.K. Kerk in
ons land, grote nadruk gaan leggen
op de persoonlijke verantwoordelijk
heid van de christen. En tegelijk
hebben we kunnen waarnemen dat
men In verscheidene parochies een
eigen weg is gegaan. Vandaar dat er
een zeker onderscheid is gekomen
tussen de ene parochie en de andere.
Over het algemeen heeft men dat
tweede Vaticaans concilie als een be
vrijding gevoeld wat betreft de ver
houding tot andere kerken. Die wa
ren er immers ook vertegenwoordigd.
Men is over een grens heengegaan,
waarbinnen het geweten dikwijls ge
vangen wordt gehouden.
Open kerk
Wie iets gelezen heeft over het
congres van de Open-Kerkbeweging,
dat op 5 november in Utrecht is ge
houden zal hebben bemerkt, dat men
ook daar sterke nadruk heeft gelegd
op de persoonlijke verantwoordelijk
heid en ook daar is zoiets gezegd dat
intercommunie helemaal niet als een
knelpunt wordt gevoeld, maar dat
het een knelpunt wordt door „de af.
wijzende houding van de officiële
kerkfunctionarissen". En zo botst
men dan weer op tegen de kerk als
instituut. In dit alles vinden we een
verwerken van bepaalde gegevens
van het tweede Vaticaans concilie,
waarvan een gedeelte is doorge
vloeid en verder verwerkt op het Ne
derlandse pastorale concilie. Daar
aan is zomaar geen halt meer toe te
roepen. Ook te begrijpen is, dat er
groepen komen waar men zich des
te meer vastklemt aan het instituut, i
van de kerk, zoals men dat van vroe
ger gekend heeft. Daar voelt men
zich pijnlijk getroffen, wanneer van
het oude kerkelijke instituut iets
wordt afgeknabbeld. Wanneer de
verhouding tot andere kerken een
andere wordt en men als gelijken
met elkaar heeft leren omgaan, is er i
reeds een stukje afgeknabbeld van de
vroeger dikwijls zo hoogmoedige
houding dat men de eigeh kerk als
de enige ware zag. Bij de Open-
Kerkbeweging heeft men het gehad
over de „macht van de structuur-
kerk". Dat is in hun ogen de hiërar
chie met alles wat daarbij hoort, de
pauselijke nuntius Incluis. Die macht
over de zielen is niet gering.
Ambt en belijdenis
In de Hervormde Synode heeft
men het deze week gehad over het
ambt in de kerk. Achter het ambt in
de protestantse kerken staat ook
heel de structuur van die kerken.
Wanneer men het niet eens kan
worden hoe men dat ambt moet zien,
blijkt daaruit dat er verschillende
gedachten zijn hoe die kerk in de
toekomst zal moeten functioneren.
Op de synode van de Gereformeerde
Kerken is men weer eens druk bezig
geweest met de belijdenis van de
kerk. Ook daaruit blijkt dat men wiet
een gelijke visie heeft. Maar achter
die belijdenis staat ook weer een be- I
paalde structuur van de kerk en ter- I
wijl men over de belijdenis spreekt.
gaat het er ook om hoe de kerk zal
moeten functioneren om in deze zo
snel veranderende tijd leiding te
kunnen blijven geven. Laten we bij j
alles wat we kunnen op- en aan-
merken toch niet vergeten datzij, I
die op het ogenblik leiding' moeten
geven, het doet er niet toe in welke
Het interieur van de hervormde kerk in ScheveningenHet
koorhek, afkomstig van de Groene Kerk in Oegstgeest, dateert
uit 1662.
(Uit: Langs de oude Zuid-Hollandse kerken)
Woensdag 29 november la het
dan weer zover. Wij worden ter
stembus geroepen. Een moeilijke
zaak, althans voor mij en vele
anderen dacht ik. Voor anderen
blijkbaar niet zo. Voor hen ligt
de zaak wel vast.
Ter mijner oriëntatie en om
mijn keuze verantwoord en
overwogen te doen heb ik de
laatste tijd naar vele uitzendin
gen van politieke partijen geke
ken en geluisterd. Veel wijzer
ben ik daar niet van geworden.
Wat opvalt is dit: Bijna alle
partijen hebben het over het
landbelang, het volksbelang.
Een griezelige zaak! En wel
hierom: De uitdrukking wordt
zo vaak en zo vlot gebruikt, dat
ze bijna tot een anonieme
macht geworden is. Iedereen
heeft het er over. maar bijna
niemand weet meer wat er nu
precies mee bedoeld wordt. Dat
is gevaarlijk, want dan gaat
ieder dat begrip met zijn eigen
inhoud vullen. En dan wordt
het groepsbelang en het partij
belang al snel vereenzelvigd met
het landsbelang. Dat kan op
den duur leiden tot een verder
felijke partij en groepsdictatuur.
waarvan wij de wrange vruch
ten in 1940-1945 hebben geplukt.
Bovendien kan het landsbelang
zon mythische anonieme
macht gaan worden dat de leu
ze: „ik ben niets, mijn volk is
alles" weer onbewust als de
hoogste wijsheid geprezen gaat
worden. Wanneer Je al die uit
zendingen kritisch beziet en be
luistert dan wordt, onbedeeld,
deze tendens telkens weer ge
voed, want steeds weer blijkt de
vereenzelviging van bepaailde
groepsbelangen met het lands
belang. Het zou wel verstandig
zijn, dacht ik zo, wat zuiniger
en zindelijker met dat begrip
landsbelang om te gaan. Men
kan nl. b.v. alleen spreken over:
een belang voor ons allen teza
men als volk is dat de inflatie-
bestri J ding prioriteit voor 1972
en 1973 zou moeten krijgen. Als
dat zo is, dan kan men dus al
leen spreken van een bepaald
belang voor een bepaalde tijd.
Want, 't moet ook jn de politiek
immers steeds weer gaan om
mensen en niet om onzijdige
zwevende begrippen. Liever zou
ik daarom spreken over: onze
gemeenschappelijke verantwoor-
delijkheid voor elkander, dus
voor elk ander. Als christen
komt mij dan het woord in de
zin van Paulus: „Een ieder let
te niet slechts op zijn eigen be
lang, maar ieder lette ook op
dat van anderen". Dat is het
richtsnoer dat de bijbel mij in
handen geeft. Kan ik daar wat
mee beginnen straks in mijn
stemhokje?
Ik moet dus steeds weer aan
de ander denken. En die ander
dat is mijn naaste in mijn land,
Nederland, ook al behoort hij of
zij niet tot mijn partij, mijn
groep, mijn klasse, mijn belan
gengemeenschap. Die ander is
echter ook mijn mede Euro
peaan in welk land dan ook, is
ook mijn mede -wereldburger
waar dan ook zelfs. Aan al die
anderen moet ik denken, hun.
belang moet ik steeds voor ogen
hebben. Dat is nl. het gevoe
len van mijn Heer, dat in mij
Woord, van
bezinning
moet zijn. Die zich voor de an
der heeft vernederd en gehoor
zaam geworden is tot den dood
Filippenzen 2)
Dat betekent dat het minste
wat ik moet bedenken dit is, dat
ik bereid moet zijn tot het offer
van mijn eigen belang. Niet
mijn belang, niet het belang
van mijn groep, mag mij leiden,
maar het belang van de ander,
d.w.z. het gevoelen dat ook in
Christus Jezus was. Dat is nog
al wati
Daarom heb ik het zo moei
lijk met het uitbrengen van
mijn stem. Alle partijen zegen
dan, als in koor: „Maar
moet Je Juist op ons stemmen,
wij letten op het belang van de
ander!" Is dat zo? En nu maa:
wikken en wegen! Toch ga ik
Juist wel stemmen! Niet, omdat
ik de democratie bemin en dank
baar ben dat ik medeverant
woordelijk mag zijn, maar ook
vanwege dat belang van de an
der. Ik ben zelf benieuwd hoe
mijn keuze tenslotte zal zijn.
Het is 'n verantwoordelijke be
zigheid dat „stemmen".
J. P. HONNEÏ
Herv. predikant Leidkerdorp
reldraad van Kerken. Het ging tegen
„het verval op het terrein van kerk
en theologie, de zedelijke verwording
en in het algemeen de verlinksing
van het openbare leven".
kerk. een buitengewoon moeilijke
taak hebben. Leiding geven is voor
uitzien naar de toekomst, terwijl een
belangrijk deel van de beminde ge
lovigen gewetensvol alleen maar te
rug ziet naar het beeld van het ver
leden.
De vorige week is er in Rome een
congres (of weet ik hoe het genoemd
wordt» gehouden van wat wel ge
noemd wordt „de zwijgende kerk".
Zij die deze uitdrukking hanteren,
menen, dat de grote meerderheid van
het kerkvolk daartoe behoort. „De
kerk van het stilzwijgen, de katholie
ken behorend tot de massa die zegt
geen stem te kunnen laten horen,
hebben in Rome op spectaculaire
wijze hun stilzwijgen verbroken".
Zy zijn bijeengekomen om hun ge
loof aan kerk en traditie te belijden.
Zij wilden zich „openlijk opstellen
tegen hedendaagse nieuwlichterijen
en afwijkingen van orthodoxie". Zo
lezen we in de krant. Alles moet blij
ven zoals het vroeger was. Meer dan
5000 uit heel Europa zyn er zo in
Rome byeen geweest. En dat. terwyl
de wereld waarin wfj moeten leven,
zo snei verandert. Eveneens vorige
week is er in Utrecht een „getuige-
I nis-bijeenkomst" geweest. Die bij-
j eenkomst ging uit van de Neder-
j landse afdeling van de ICCC (de In
ternationale Raad van Christelijke
I Kerken) de tegenhanger van de We-
Rijswijk
Tussen 4000 en 5000 waren er naar
Utrecht gekomen om zo te getuigen.
Onze gedachten gaan weer terug
naar Rijswijk en we zien weer voor
ons die open-communie, die meer
was dan dat. Men heeft daar iets
gedaan dat kerkordelyk helemaal
niet kon. We hebben zowel van Rijs
wijk, als van Rome, als van Utrecht
alleen maar een krantenverslag ge
lezen, maar ons hart is in Rijswijk
gebleven omdat men hier iets heeft
gedaan tot verzoening van de zo zeer
verscheurde christenwereld. Het lykt
ech'er wel dat de structuur van de
kerk vereist dat er onmiddellijk
groot alarm moet worden geslagen i
wanneer er zoiets gebeurt. Waarom? I
S. M, J. Hulsbergen
ADVERTENTIE
f auto-inzittenden
brand
glas
inbraak mjm, j
ongevallen U|b|
rechtsbijstand raai
reis 9E|f
storm mEA
wettelijke aansprakelijkheid
particulieren i
ziekte
ziektekosten
vraag uw assurantieman inlicfciingro MT
(lijnmond-vertcfceringen of
arend u rechtstreeks tot pjfeil
■zekeringsmaatschfippïj
\«-Brarnndllkwal 68 r'dam-3 tel.010'3Mlf,
Katwtj
Zee Herv. Gem. 10
Lelden Hervormde gemeente
Hooglandse Kerk 10 u ds. G. C. Post
11.45 uur Oecumenische studenten -
dienst, 5.00 uur dr C. Bezemer, Sche
veningen.
Marakerk 10.30 uur ds S. W. Verploeg
te Alphen a. d. Rijn.
Maranathakerk 10.00 uur ds A. J.
Lamping.
Konlngskerk 10 uur ds P. Swagerman
Voorburg.
Bethelhemkerk 10.00 uur da E. M.
Pannekoek.
Bevrijdingskerk 9 u ds. M. J. Wa
genvoorde
voorde (Herdenking gestorvenen)
Egllse Wallonne 10.30 uur Pasteur
D. Rlbs.
Academisch Ziekenhuis 10.00 u ds.
P. J. D. van Malssen.
Dlaconessenhuis 10.30 uur prof dr
J. N. Bakhuizen v. d. Brink.
Oecumenische Werkplaats (Rapen
burg 10) 11.45 uur Samenkomst.
Jeugdkapel Vredeekerk 10 uur de
heer A. Lagerwerf.
Jeugdkapel „De Goede Herder" 10.30
uur de heer W. Backhuys.
Gemeenschap van Kerken Meren -
wljk) 10 uur Oecumenische dienst pas
toor Van Well.
Geref. Kerk.
Zulderkerk (Lammenschansweg 15)
10 uur ds Brederveld 5 uur de heer
S. v. d. Land. Wassenaar (Dienst met
belangstellenden
Petrakerk (Surinamestraat) 10 uur
Ds Hortenslus 5 uur ds Brederveld.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133) 10 u
ds Kronemeijer. 5 uur ds Hortenslus.
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 uur
ds. W. P. H. Pouwels Hlllegom 5 uur
ds E. Verburg Wassenaar
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat)
t. av. 7 9 30
8 9 10 11
Onderwerp Jeruzalem 5 uur
H. Pouwels
Huize „Groenhoven" 10 uur ds E.
Verburg.
Gezinsdiensten „Jeugdhaven 10 u
„De Mirt" ds Post 10 uur „Het Mie
rennest" De heer De Koning
Dienst voor doven (Petrakerk) 10.30
uur de heer B Brulnlng.
Geref Kerk (vrljgem.) 10 en 5 uur
leesdlenst.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 uur d6 ear
lier.
Geref. Gem. 10 en 4.30 uur ds R. Boo-
^Baptistengem. (Oude Rijn 3) 10 uur
ds Van Mameren (woensdag 7.45 uur)
bijbelstudie.
Evang. Luth. Gem. 10.16 uur ds. J.
Happee.
Rem. Doopsgezinde Gem. 10 u ds.
E. P. Meljerlng.
Leger des Hells 10 uur helllglngsdnst
7.30 uur verlossingssamenkomst.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
uur Holl. dienst.
I Evang. Chr. Gemeenschap Middel-
stegracht) 10 uur dhr Dtkkes.
i Nieuwe Apostolische Kt*.'.. tHoge Rijn-
I dijk 24) 9.30 en 4 uur (donderdag 8 u)
Gerei. Gem. In Nederland (Konlngs-
I kerk) 11.30 en 5.30 uur leesdienst.
I Zendingswerk Middernachtsroep.
Zoeterwoudsesingel 21 6 uur dhr van
Duuren (donderdag 7.30 uur bandre-
I corderdlenst)
1 Kerk van Jezus Christus van de hei
ligen der laatste dagen (Steenschuur
6) 10.30 en 5 uur.
Jehova's Getuigen (Hogewoerd 175)
2.30 uur Vestestraat 39/40 10 u voor
middag en 3 uur nam.
Pinkstergemeente (Oude Rijn 3) 3 u
evang. Scheffer.
I Evangeliecentrum (Zijlsingel 2) 10 u
I evang J. Leeflang (dinsd 8 uur evang.
i J Leeflang.
RK Kerk H. Antonius
11 en 7 uur.
Hartebrug (zat. av. 7
12.15 en 7 uur.
Stud. Parochie (zat. av. 7 uur)
Lodewijkskerk 11.45 uur In Hoogland-
sekerk Leonarduskerk (zat. av. 7 uur)
9 10.45 12 en 7 uur.
Lodewijkskerk (zat av 7 u) 9 10.30
11 en 6.30 uur.
Petruskerk (zat. av. 7 u) 9 10.30 11
en 6.30 uur.
Jozefkerk (zat. av. 7 u m.m.v. the
Lords Folks) 8.30 9.30 11 en G.30 uur.
Oud Kath. Kerk (zoeterw. Singel 9.45
uur).
The English and American Episcopal
Church (Oud Katholiek Kerk Zoeter
woudseslngel 50 Lelden) 7.30 uur rev.
J. Lewis.
i Aarlanderveen Herv. Gem. 10 en
7 uur ds G. van Hoegee. Gereform.
Kerk 10 uur en 6.30 uur ds J. Vlijm
te Lelden, Chr. Geref. Kerk 6.30 uur
en 2.30 uur ds M. W. Nieuwenhuijze te
I Delft. RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30 en
10.30 uur. Ter Aar Dorpshuls Aardam
9 en 12 uur.
I Alplu-n aan den Kljn Herv, Gem.
Adventskerk Julianastr 10 uur ds P.
A. Lefeber, 6.30 uur ds M. Hanemaaljer
I Kruiskerk Gouwsluls 10 uur drs F. G
M. Broeljer, Opstandlngskerk Pr. Ma-
1 rijkestraat 10 uur ds M. Hanemaaljer.
4.45 uur Zangdlenst 5 uur Jeugddienst
ds M. Fokkema m.m.v „De Leuteklok-
j Jes" o.l.v. D. van Vliet Sarieke Hoo-
I gendijk blokfluit en Hester van
I Vliet hobo. Gebouw Nabil van Len-
nepstraat 10 uur Jeugcfkapel, Zaal
Optandlngskerk Pr Marljkestraat 10
uur Jeugdkapel de heer Vonk. Mar-
tha-Stichting „Rijnstroom" 10.30
ds J. Aalberse te Oegstgeest Ouds
hoorn Oudshoornseweg 10 u ds R. Oort
Heilig avondmaal Hervormde Sions-
kerk Hooftstraat 9.30 kandidaat Kore-
vaar te Utrecht 6.30 u ds G. de Ruiter
Ridderveld „De Bron" Troubadour-
weg Bovenkerkzaal 9 uur ds J. Vos
10.30 uur ds N. J. M. Hoogendijk 5 uur
ds S. W. Verploeg Geref. Kerk Ma-
ranathakerk Raadhuisstraat 10 u ds.
Fr. de Jong 6.30 uur ds J. Vos. Sal-
I vatorlkerk W. de Zwijgerlaan 10 uur ds
1 A. Borman, 6.30 uur 'ds G. de Ruyter
I De Goede Herderkerk Ten Harm-
sen- traat 9 uur ds N J M. Hoogendijk
1030 uur uur ds G. de Ruyter. 6.30 u
ds Fr. de Jong. Ridderveld „De Bron"
Troubadourweg 9 uur ds J. Vos 10.30
uur ds N. J. M. Hoogendijk en 6.30 u
ds A. Bormans Geref Kerk vrijgemaakt
10 uur ds G. Spijker 6.30 uur ds Feen-
stra Chr. Geref. Kerk Jeruzalemkerk
Grljpensteinstraat 9 30 uur en 5 uur
ds M. C. Tanls te SUedrecht Oud Ge-
reform. Gem. Kerkgebouw Hooftstr 240
9.30 uur en 4 uur leesdiensten, Rem.
Geref. Gem. Van Mandersloostraat 10
uur ds G. S. Westerouwen Van Mee-
de Vlamingstraat 10 uur en 7.30 uur.
RK St Bonlfacluskerk (zat 7 u) 8.30
10 uur en 11.30 uur Pred J. Velthuljse
RK Plus X Kerk (zat 7 uur) 9 10.30
(Ned koorzang) 11.45 Jongerendienst
en 17.30 uur. RK H. Geest kerk Rid
derveld ..De Bron" (zat 6.30 u) 9 en
11 uur (Meeret. Latijnse koorzang).
Pred. J Seijsener Volle Evangelie ge
meente (kindervreugd) 10 uur H. van
Leeuwen.
Benthuizen Herv Gem. 9.30 uur
en 6 uur dienst.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u ds. A.
de Leeuw, 6.30 uur ds T. H. Oosten-
brug, Geref. 9.30 uur en 5 uur ds H.
Dijkstra, Maranathaschool 11 uur ds.
A de Leeuw, Chr. Geref. 9.30 en 4.30
uur ds J. van Dijken Jr. Geref. Gem.
9.30 uur en 6.00 uur ds C. Bac. VriJz.
Prot. 10 uur in Rem. kerk. de heer P.
v. d. Laarse. Pinkstergemeente 9.30 uur
in Concordia de heer Verwoerd Verg.
van gelovigen 9.30 en 5 uur dienst ln
lokaal Nieuwstraat 27. Bethel 9.30 en
6 uur de heer J Modderkolk, RK Kerk
I dorp (zat. av. 7) 8.45 10 en 11 uur.
(zat. mld. 5.30 u) 9.30 uur.
Hazvrswouüe Herv. Gem. 9.30 uur
en t>.30 uur ds L. Boer Geref. Kerk 10
uur ds Brink 5 uur ds Schelhaas
RK St Bernarduskerk Rijndijk (zat 7
j uur) 9.30 uur en 11 uur, RK St. Mi-
Chaelkerk Rijndijk (zat. 7 uur) 9 uur
en 11.30 uur, RK Kerk der Engelbe-
I waarders Dorp (zat. 7 uur) 8. 10 en
11.30 uur.
Hlllegoin Herv. Gem. 10 uur d6 H.
L. Boonstra 7 uur ds J. Streefland van
[Noordwijkerhout Geref. Kerk 10 en 5
uur ds Hartkamp. Chr Geref. Kerk
10 en 5 uur. drs G. C. van de Kamp
RK St Martin us (zat 7 u) 8.30 u. 10
u.. 11.30. 12.45 uur. en 5.30 uur en 7
uur. St. Jozef (zat. 7 u) 8.30 uur 10
uur 11.30 uur en 5 uur Kapel Bloems-
waard (zat. 7 uur) 8.00 uur 10.00 uur.
lloogmade Herv. Gem. 10 uur ds
P Schoonenboom, RK Kerk (zat. 7 u)
9 en 11 uur.
Kaag Herv. Gem. 10 uur ds H.
-an 't Hof RK Kerk (zat. av. 7 uu
I en 10 uur.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
Dorpskerk 10 uur ds Van Roon Zeist,
6 uur ds Van den Berg Katwijk aan
Zee, (Ontmoetlngskerk) 10 uur ds.,
Heijmans 6.30 uur ds Ooet Em pred.
Bergh, Oude Kc-rk 10.00 uur ds C. J.
van der Plas Llnsschoten6.00 uur
ds Jac. de Vos, Ichthuskerk 10 uur ds.
,J. Vroegindewey 4.45 uur samenzang
5.00 uur ds E. K. Teijgeler (Marken)
Nieuwe Kerk 9.30 uur ds Jac. de Vos
6.00 uur ds. C. J. van der Plas.
Groen van Prin6tererechool 10 u ds J.
Catsburg, Zeehospitium 8.45 uur ds J.
[Vroegindewey Wijkgebouw de Hoek
steen 10.00 uur dovendienst Zieken
huis Overduln 2 00 uur ds W. Kool Ge-
i reform. Kerk Vredc-skerk 10 uur ds El-
derman. 5 uur ds De Vries. Trlumfator-
kerk 10 uur ds van Halsema 5 uur ds
Elderman. Chr. Geref. Kerk 10 u en
5 u ds H. C. v. d. Ent. Ge/?f. Gem.
10 en 5 uur ds P. v. d. Bijl Soefi-be-
weging (Sportlaan) 3 uur bijeenkomst
voor belangstellenden 4 uur universele
j eredienst.
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk) 10 uur ds Geense Hoofd
straat 10 uur ds Van Netten 6.30 uur
ds Honnef (Scheppingskerk) 9.30 uur
mevr Geense 11 uur ds Honnef 5 uur
ds van Netten RK Kerk Gaannee#-
terstraat (zat. 7.30 uur) 9 10.30 en 12
uur.
Lelmulden Herv. Gem. 9.30 uur
ds Lalleman 7 uur ds Holtrop, Gerefor.
Kerk Oosterkerk 9.30 uur en 7 uur,
d6 Jos. G. Los RK Kerk (zat. 7 u) 7.30
9.30 en 11.15 uur.
Llsse Herv. Gem Grote Kerk 10
uur ds H. G. Oostlnga 7 uur ds J. v.
d. Velden Pauluskerk 10 uur ds J.
v. d. Velden, Geref. Kerk 10 uur ds L.
Herlaar van Heemstede. 5 uur ds Bo
venberg van Lelden. Chr. Geref. Kerk
10 uur en 4 uur leesdienst (donderdag
7.30 uur ds R. Boogaard van Leiden)
Oud Geref. Gem. 9.30 en 3.00 uur lees-
diensten (woensdag 7.30 uur ds E. du
i Marchie van Voorthuysen van Urk)
i Geref. Kerk vrljgem. 1 10 uur ere
dienst 3.30 uur ds Deadens van Rljns-
burg Geref. Kerk) vrijgemaakt, bulten
I verband, 9.30 uur ds G. Roukema van
Katwijk 5 uur ds A. J. Moggré van
I Rijswijk, Aktle Kruistochten Nederland
Maandagav. Gastenhuis Welkom ds J.
I Gravendeel 8 00 uur. RK Kerk St. Aga-
i tha Parochie (zat. av. 7 uur) 10 11.30
en 7 uur H. Mis, Dependance Poelpol
der (zat av. 7 uur) 9 en 11.30 u-ur
Maria Parochie (zat. 7 u) 8.30 uur
10.30 uur 12.00 en 5.30 uur. H.H. En-
felbewaarders Parochie (zat. av. 7 u)
30 uur 9.30 u 11.00 uur en 5.45 uur.
Nieuwkoop Herv. Gem. 10 uur ds
G. van Doorn 6.30 uur ds Alma. Ge-
reform. Kerk 10 uur en 6.30 uur ds. W.
C. van der Brink te Nieuw Loosdrecht
Chr. Geref. Kerk 9.30 uur en 6.30 uur
ds M. Baan te Driebergen H. Avond
maal en Nabetrachting Rem. Gereform
Gemeente geen dienst RK Kerk (zat.
7 uur) 7.30 9 10.45 en 7 uur.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 uur
ds Bouwman 6 30 uur ds J. Kaal, Ge
reform. Kerk 9.30 uur ds D. O. Veenen-
doal te Putten 7 uur ds B. Koekkoek
te Waddinxveen RK Kerk (zat 7 uur)
9 10 45 én 6 uur.
Nieuw Vennep Herv Gem 9.30 u
ds J. E. van Veen 7 uur ds J J Rui-
5 tenberg Geref Kerk 9.30 uur ds G. den
Heeten, 4.30 uur ds N. van Wijn
gaarden. Chr. Geref. Kerk 9.30 uur en
3 uur ds P H. Seggelink, RK Kerk
(zat. av. 7 uur) 9. 11 en 7.30 uur.
Noordwljk Binnen Herv. Gem.
(in geref. kerk) 10.30 uur dr J G B.
Jansen (HA) Geref Kerk 9 uur ds R.
S. Elgersma 5 uur Idem (v. d. Bergh-
stichting) 11 uur ds Elgersma RK Kerk
I (zat av 7 uur) 8 9.30 11 en 12 uur,
iNed. Protestantenbond Lindenplein)
10.30 uur ds G. Punt.
Noordwljk aan Zee Herv. Gem. 10
uur ds. A. L. Lapré (gem. dienst) (De
Rank) 5 uur ds D. Keuning (Sole Mio)
9.30 uur ds Keuning. Geref. Kerk 10
uur (gem. Jeugddienst) dhr Sipke
van der Land 5 uur ds F. Pijlman,
Herv. Geref. evangelisatie (Schoolstr.)
10 uur ds H Stolk 3.30 uur ds. C.
1 v. d. Bergh RK Kerk iaat. av. 7 uur)
8 9.30 11 en 7 uur.
Noordwijkerhout Herv. Gem. 10
uur Herv. Geref. dienst 10.00 uur in de
Zilk aula rk melsjeschool ds J. Streel-
land, RK Kerk St. Jozef (zat. av 7
uur) 7.30 8.45, 10.15 11.30 en 7 uur, St
j Viktor (zat. av. 7 uur) 8.00, 9.300 en
J 6.00 u H. Hart van Jezus Ln De Zllk
(zat. av. 7 uur) 8.30 10.00 en 11.30 uur
I Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 uur ds W. E. Verdonk (HA)
(Pauluskerk) 10 uur ds J. Irlk (Ge-
meentecenitrum10.30 u ds T. Brulais-
ma (Jeugdkerk) 10.30 uur ds J. Th.
I Heemskerk 5 uur zie geref. kerk Ge
reform. Kerk 10 en 5 uur ds Vegter,
Geref. Kerk (vrljgem.) 8.30 uur ds.
K. Deddens 2.30 uur ds Jac. v. Nleuw-
ikoop. Geref. Kerk (vrijgem.) 8.30
I uur ds K. Deddens 2.30 uur ds Jac. v
Nieuwkoop. Geref. Kerk (vrljgem.
bulten verband) 8.45 en 3 uur ds M.
R. v. d. Berg. RK Kerk (zat. av. 7 u
9. 11.30 12 en 6.30 Bonaventurakapel,
(zat. av. 6.30 u 8.10 en 11 uur) 9.30
11.30 uur m.m.v. The Lords Folks en
6.30 uur Kerk van Jezus Chr. van de
heiligen der laatste dagen (Rijnlands
lyceum) 7.30 uur evang. N. v. d. Brug-
Sassen helm Herv. Gem. 9 uur (ln
Geref. Kerk) ds A. Westra. 6.30 uur
(in Ontmoeting) ds Westra. Gereform
Kerk 10.30 en 5 uur ds J. G. Win
kel Chr. Geref Kerk 10 en 5 uur ds
L. S. den Boer, Ned. Prot. Bond 10.30
j uur mej L. A. v. d. Voort te Heemste-
i de, RK Kerk (zat av 7 uur) 8. 9.30
lil en 5.30 uur.
Valkenburg Herv. Gem. 10 uur de
'hoer P. Drijver uit Voorschoten 6.30 u
ds Wisse uit Rijnsburg (Jeugddienst)
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 uur ds Rooze
Geref Kerk vrljgem9,30 uur lees-
i dienst 5 uur ds Th. Hoff
Voorhout Herv. Gem. 10.00 u
ds Hoogenkamp RK Kerk (zat 8 en 7
Oudewetering Herv. Gem. 9.30 u
dhr Goedhart te Nieuwkoop, Geref.
Kerk 9 9.30 uur ds J. Huizebosch
te Woubrugge 5 uur ds J. Czlrla (Ont-
moetlngsdlenstRem. Geref Gem. 10
uur ds F. H. Fockema Andreae RK-
Kerk Meerkreuk (zat. 7 uur) 7.45, 9.15
Rijnsateruoude Herv. Gem. 9.30 u
ds T. H. Oosten brug. 7 uur ds W.
L. Heijmans. Chr. Geref. Kerk 9.30
uur en 2.15 uur Dienst des Woords RK
Kerk (zat 7 uur) 7.30 9.30 uur en
11.15 uur.
Rijnsburg Herv Gem. (Grote
Kerk) 9.30 uur ds Kattenberg, 5 uur
ds I. J. Wisse (Bethelkerk) 9.30 uur ds
Wisse (HD) 5 uur ds Van Heerden te
Scheveningen Geref. Kerk Petrakerk:
9.30 en 5 uur ds v. d. Linde, Imma-
nuëlkerk 9.30 en 5 uur ds Baayen, Ma-
ranathakerk 9.30 en 5 uur ds Bijleveld
In alle diensten viering van het heilig
avondmaal. Geref. Kerk (vrljgem).
10 en 5.15 uur ds K. Deddens Evang.
Chr. Gemeente (mavo-school) 10 uur
r 9.00 10.30 11.45 en 16.30 uur.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 uur ds Meljerlng 7 uur Oe
cumenische Jeugddienst Hulp en Heil
10 uur ds v. d. Geest Aula Noord-
Hofland 9 45 uur ds Cazeinler Rijn
dijk 10 uur ds v. d. Schoot De Werf:
10.15 uur Jongerendienst. Geref. Kerk
9 10.30 en 5 uur ds P. Reedijk, Geref
Kerk (vrljgem.) 10 en 5 uur ds J. Bos
uit Nijmegen, RK Kerk Laurentlus za-
I terdag 7 uur 8.30 10.30 uur en 12 uur
Moeder Gods (zat. 7 uur) 8. 10. 11.30
Waddinxveen Herv. Gem. brug-
kerk 9.30 uur ds J. v. d. Heuvel, 6.30
'uur ds. D. van Vliet, Bethelkerk 9.30
uur ds D. van Vliet 5 uur ds J. v.
d. Heuvel Immanuelkerk 10 u en 7
uur ds N. J. Flink. Gereform. Kerk.
Kruiskerk 10 uur ds C. v. d. Tas te
Boskoop 4.30 uur ds B. Koekkoek open-
deurdienst Ontmoetingskerk 10 uur
ds D. Kuiper te Schoonhoven 5 uur
ds C. v. d. Tas Chr. Afgesch. Gemeen
te 9.30 uur en 5 uur ds A. P. Verloop
Oud Ger. Gem. in Ned. Zuidkade 158
i 10 uur en 6.30 uur leesdienst RK Ont-
moetlngskerk 8.30 uur 11.46 uur en 6.30
uur (zat. av. 7 uur) St Victorkerk 8
uur en 10 uur (zat. av. 7 uur.
Warmond Herv. Gem. 10 uur ds.
I A. J. den Tonkelaar RK Kerk zat
,7 uur 8 10 en 11.30 uur.
Wassenaar Herv. Gem. Dorpskerk
10 uur dr Th.C. Frederikse 4.30 uur
ds J. den Besten Huizen Kievletkerk 9
j uur Jeugdkapel 11 t.m. 13 Jaar 9.00 u
I Jeugdkerk 10 uur ds J. T. Wlersma,
[Messiaskerk 10 uur ds G. Zonneberg.
j Scheveningen 7 uur Applausdienst, -
Dorpscentrum 9.30 uur ds J. Kaal,
Nleuwveen, Gebouw Shalom 10.00 uur
Jeugdkapel (12-14 Jaar) Deylerhuls 10
uur Jeugdkerk Geref. Kerk 10 en 5
uur de van der Meulen (Zuid) 10 en
5 uur ds Bech Ned Prot. Bond (Lan
ge Kerkdam) 10.30 uur ds B. Nijholt
RK Kerk H. Joseph zat av. 7 uur,
I 9, 10.30, 12 en 6.30 u Wllllhrordus
(zat. av. 7 uur)
9.30, 11, 12.15 uur Goede Herderkerk.
|zafc. 5 uur 8.30. 10 en 11.30 uur.
I Woubrugge Herv. Gem. 9.30 uur
Ids Van Gorcum Soest. 6.30 uur ds
Franken Geref. Kerk 9 30 ds Czynia
lOude Wetering 6.30 uur ds Huizebosch
De luidklok in de Chr. W
naarkerk te Zoeterwout
(Foto Jan Holvad
uiten bond ('t oude
ds J. Happee te W
Zevenhoven Herv. Gem.
,dhr NIJenhuis 7 uur kand. E. v. d
de, Geref. Kerk 9.30 uur kand.
d Wonde te Amsterdam 7 uur
Zoeterwoude Herv. Gem. jj-
dienst RK St. Janskerk Zuid buurt»
(zat. 7.30 uur) 7.30 10 en u
RK Christus Dienaarkerk (z®*,-
8.30 10 11.30 en 6 uur. RK Kerk»
burg (zat. 7 uur) 8.45 10.30 12 e»
Zwamiiverdani Herv. 0é®
uur ds F. A. L. Franken te Wou®
I ge 6.30 u ds C. Warner te Noow
Geref. Kerk 10 uur en 6.30 uur
C. Warner (n.m. in Herv. Kerk)
Geref. Gem. Geen dienst, RK
(zat. 7 uur) 8, 10, 11.30 en
