"Noord-zuidroute wordt
autoweg door binnenstad"
OMMUNICATIE TROEF
STEM PSP liisl 12
)ord-Studio:
ijblijvend
lp bieden
,tii iedereen
Werkgroepen van adviesraad:
Waardevast beleid dr.W. Drees DS/70
1 oölv
48
VROEGER EN NU DEEL
911JRDAG 25 NOVEMBER 1972
^LEIDEN
rwegen Is de laatste Jaren ge-
naar mogelijkheden om
stmis en Nieuwjaar ook toot
>en die anders alleen thuis
n feestelijke dagen te maken,
leiden leidde dit zoeken bij
beeld tot het houden van
ins.
gezien van het feit echter dat
vrij massaal, wat alternatief
11 als een Kerst-in niet voor
reen aantrekkelijk is. 't groot-
probleem is niet. dat mensen
ieze dagen alleen zijn. Dat is
ion één van de uitvloeisels
het echte probleem: de moel-
leden van mensen met wat te-
toordig "communicatie" heet.
die mensen wil de "Koord -
iets gaan doen. En dan
ïlleen op de feestdagen.
idee voor de Koord-St/udio
ïtsproten aan het brein van
m van Buuren 'op foto) so
li cultureel werker, heeft in
jem zijn diploma als sociaal
»r gehaald, werkt nu part-ti
ll# ia een verpleegtehuis en reac-
nngscentruim.
r ligt nog een heel groot ter-
braak in het sociaal werk",
zijn uitgangspunt. "Er moet
zijn waar mensen die om
vragen, die een SOS-dienst
<4} met de mededeling dat ze
LEIDEN Beschouwing van de tekeningen van de noord-
zuidverbinding maken de werkgroepen leefbaarheid en
stadsverfraaiing, monumenten, structuur en wonen van de
adviesraad voor de binnenstad één ding heel duidelijk: de
al jaren geleden sterk verbrede en tot autoweg gepromo
veerde Lammenschans weg krijgt een vervolg dwars door
de binnenstad naar Leiden-Noord.
ent
|e!*n
polsen gaan doorsnijden, of
lewoon behoefte hebben aan
jiji «raak, niet alleen voor het
int worden opgevangen. De
zouden ergens met al
problemen terecht moeten
en. Met vragen of opmerkin-
de persoonlijke sfeer, met
[Sjkheden in hun werksitua-
ïai
80 Koord-Studio wil de zaak heel
rs gaan aanpakken. Van Buu-
„Om te beginnen moeten wij
10> i per dag telefonisch te berei-
r 1 iljn. Daarnaast willen wij zo
mogelijk een ruimte vinden,
we een coffee-shop zouden
n inrichten. Mensen kunnen
dan gewoon binnenlopen zon-
"fat ze nu meteen hun vuile was
tafel hoeven te gooien,
is een soort huiskamer-
bil je ruimte waar gewoon een
gezelligheid wordt geboden
jp de achtergrond" het com-
atie-idee.
ug^i derde taak die de Koord-Stu-
stelt is het in leven roe
fan een centrale voor mensen,
een dienst willen be-
Daarbij kan dan gedacht
aan baby-sitten, planten en
verzorgen van mensen,
vakantie zijn, boodschappen
ouden van dagen en
De Koord-Studio ls nog niet echt
bezig. Er moet nog een ruimte ko
men voor de coffee-shop en de te-
lef oondd ens. Overigens is 't wel de
bedoeling dat in elk geval de tele
foondienst zeer spoedig van de
grond gaat komen. Nu al kan wie
daar behoefte aan heeft v. Buuren
bellen (tel. 46109). Al zal de dienst
nog geen 24 uur per etmaal be
mand zijn.
Men kan ook schrijven naar
postbus 596. Er is een speciaal
„correspondentie -systeem ontwor
pen voor mensen die graag eerst
met iemand willen schrijven voor
dat ze overgaan tot een persoon
lijke kennismaking. "Het is ove
rigens niet de bedoeling dat wij
een soort huwelijksbureau gaan
ADVERTENTIE
KLOKKEN
Friese Staart en Stoeltjes.
Zaanse- en Sallanders. Echte
antieke Franse en Comtoise
klokken, enz.
Uw specialist met vak-service
v. d. WATER
Haarlemmerstr. 181 - Leiden
worden. Het zou kunnen dat die
indruk gewekt wordt. Maar ons
enige doel is communicatie. Aan
koppelarij gaan we niet meewer
ken.
Het is niet ondenkbaar dat er
bij de Koord-Studio mensen ko
men met problemen die het beste
door specialisten op een bepaald
terrein kunnen worden behandeld.
Nu heeft er zich een groep men
sen gevormd waarin zowel een
huisvrouw als een verpleegster,
een beeldend kunstenares als een
ambtenaar en een sociaal werker
zijn opgenomen. Mocht men met
een bepaald probleem te maken
krijgen waar niemand in de groep
raad mee weet, dan kan men de
mensen verwijzen naar instan
ties die wel raad weten met de
kwestie. "Wij willen helemaal vrij
blijvend werken, niet met dat
stempeltje van "hier kunnen wij
wat aan doen" zegt Willem van
Buuren. "Het gaat om de gezelig-
heid, de mogelijkheid voor men
sen met problemen om er eens
met een ander over te praten. Zo
dat de mensen "het gewoon eens
kwijt kunnen.
TEKST:
BERT VAN DOMMELEN.
FOTO: JAN HOLVAST.
:ES spreekt maandagavond 8 u. in de Stadsgehoorzaal
Komt U ook luisteren
De werkgroep structuurplan stelit:
"Een van de uitgangspunten voor
het beheersen van het verkeer in de
toekomst moet zijn het beperken van
de mobiliteitsbehoefte. Als gevolg
van de nieuwe verbinding zal een
snel wassende rivier van nieuw rij-
verkeer door de binnenstad gaan
stromen. Een grotere mobiliteitsbe
hoefte komt op, gaat een uitweg zoe
ken en druk uitoefenen in de rich-
tine van een parallelverbinding
naast de Hooigracht".
Er is geen enkel gegeven over te
verwachten verkeersomvang op de
n-z-verbinding en het gemeentebe
stuur rept zelfs met geen woord
over de verkeersdruk straks op de i
Hooigracht. En dat terwijl de bin- I
nenstadsnota ervan uitgaat, dat I
stadsverkeersaanbod te verwerken", j
waarna diezelfde nota naar een ver-
bindling Korevaarstrant - Gangetje - I
Karoesmelksbrug - Hartesteeg - Mid- j
delweg - Kaasmarkt toeredeneert met
nieuwe braak en opnieuw verbreden
in het verschiet.
De planologische consequenties
doen als een oude droom uit de ja
ren vijftig aan. De n-z-verbinding
zal een nieuwe prikkel vormen tot
het uitwaaieren van stedelilke func
ties. Meer autowegen maken im
mers niet alleen meer concentratie
mogelijk (city-vorming), maar ook
- en in veel sterkere mate - grotere
spreiding. De tijd is al lang voorbij
dat alleen voetgangers en fietsers
"onderweg" inkopen deden, maar
zij die naar het centrum (moeten)
blijven lopen en fietsen krijgen het
straks, uit het oosten komend, aan
merkelijk moeilijker. Prioriteit voor
de doorstroming noord-zuid (v.v.) -
en waartoe dient anders dit plan? -
maakt van "ontsluiting" van stads
delen straks ook een "afsluiting".
"De aantrekkingskracht van de ci
ty". mede bepaalde "door de mate
waarin de cityfuncties in een be
knopt gebied bijeenliggen" lijkt al
dus vooral bedoeld voor automobilis
ten die "onderweg" even de binnen
stad aandoen, binnen 1 of 2 uur hun
zaken afhandelen in de "city" en
daarna weer haastig "doorstromen"
naar hun woonwijk.
Grotere spreiding van winkels
over aanrijroutes naar het centrum
zou Juist een remedie kunnen zijn
tegen te grote verkeersconcentratie
in het stadshart. Voor kortparkeer-
ders is dan altijd nog wel een plek
te vinden. Voor voetgangers en fiet
sers is het belang van gevarieerde
aanloop-/aanfietsroutes, dat de ver
plaatsingstij d niet als verloren tijd
wordt ervaren.
Voor de bereikbaarheid in de bin
nenstad heeft de n-z-verbinding afl-
leen maar nadelen, voor de bereik
baarheid vein de binnenstad is zij
overbodig. De centrumfunctie van
Leiden en de bereikbaarheid van de
stad zijn niet in het geding.
Hoewel de Parkeernota 1969 daar
over zwijgt, doemt in dit plan plot
seling een parkeergarage aan het Le
vendaal op. Waar zijn de gegevens,
waar is het structuurplan, waar zijn
de planologische vooruitzichten op
grond waarvan iets zinnigs kan wor
den gezegd over wenselijkheid, situe
ring en omvang van parkeergarages
in de binnenstad? Doorgaans zijn zij
niet rendabel te exploiteren. Zij be
staan slechts met steun van het be
drijfsleven. Het gevaar is daarom
niet denkbeeldig, dat de gemeente al
bij de bouw en vervolgens voor de
exploitatie te veel concessies moet
doen.
Wanneer wij willen voorkomen,
zo zegt de werkgroep leefbaarheid
dat de Leidse binnenstad steeds
meer wordt uitgehold door een on
doelmatig verkeersbeleid dat de be
reikbaarheid wil vergroten door het
ruimte te geven, ten koste van wo
nen. werken en recreatie, dan zal j
een ander verkeersbeleid hoeksteen I
voor behoud en rehabilitaite van de
binnenstad moeten zijn. Het huidige
beleid - uitvoering van het wegen-
plan '61 - is geheel achterhaald. Dit
inzicht neemt toe naarmate de ne
gatieve uitwerkingen van dat beleid
(afbraak, verkeershinder. teruggang
van de woonfunctie) duidelijker
waarneembaar zijn.
Wanneer men het vastgestelde
verband tussen verkeersstructuur en
doorziet men ook niet dat het wegen
plan 1961 de stedebouwkundige
structuur bepaalt. Men zal moeten
komen tot de opstelling van een ste- j
debouwkundig wensenpakket (struc- i
tuurplan)waarin de zich wijzigende
opvattingen over sanering, rehabili-
tatie. wonen, werken, leefbaarheid i
en milieu worden verwerkt. Hieruit
kan de noodzakelijke verkeersfunc
tie worden afgeleid, waarbij de ver
deling over de verschillende midde
len van vervoer kan worden be
paald. Dit betekent, dat de beleids
keuze niet meer zal worden bepaald
door verkeersprioriteiten maar door I
het antwoord op de vraag wat wij i
met de binnenstad willen.
Het blijkt mogelijk tot een herver
deling van de aanwezige verkeers-
ruimte te komen, wanneer delen van I
de binnenring tevens als parkeer
ruimte worden gebruikt voor auto's
die nu nog het stratennet van de bin
nenstad belasten. Wanneer het door
gaande verkeer uit de binnenstad
wordt geweerd, biedt het bestaande
wegennet in de binnenstad genoeg
mogelijkheden om ook voetgangers,
fietsers en openbaar vervoer vol
doende ruimte te geven, zonder dat
de bereikbaarheid van de binnen
stad voor autogebruikers wordt ge
schaad.
LEIDEN Een belangrijk
moment in het studiejaar is de
laatste Jaren het uitkomen van
de Almanak geworden. Beperk
te de redaktie zich vroeger
voornamelijk tot het uitgeven
van een enigszins opgesmukte
lijst met studentennamen en
telefoonnummers, de afgelopen
paar Jaar is er meer werk ge
maakt van het in iedere stu-
dentenboekenkast terechtkomen
de boek. De redaktie die dit
Jaar is bezig geweest heeft een
heel nieuwe mogelijkheid aan
gegrepen; die van discutabel
boekwerk. Vorig jaar zag de al
manak er erg mooi uit. Mooie
plaatjes, mooie gedichten. Een
streling voor het oog.
De redaktie van dit Jaar wil
de verder gaan: heeft er inter
views en ook stukken met een
brok meningsvorming ingezet.
Het is daarom Jammer dat niet
alle stukken persoonlijk zijn on
dertekend. Redakteur Theo van
der Nat: We willen met deze al
manak een discussie losmaken
die zich gaat afspelen in uni
versiteitsblad Acta et Agenda.
Opvallend in deze almanak
is het interview met voormali
ge minister van Onderwijs en
Wetenschappen: De Brauw. *n
Aardige kwalificatie in het in
terview: "McKinsey en Posthu
mus zijn eigenlijk uitgekauwde
onderwerpen. Iedereen is tegen
en de rest is voor. De Brauw
bleek overigens bij de rest te
horen!
Ieder hoofdstuk in de alma
nak wordt gesymboliseerd door
een door Joop Walenkamp ge
tekend boeddhabeeld (zoals hier
boven: de "confrontatie"boed-
dha). De almanak stelt zich in
het hoofdstuk „leven in" op
t.o.v. de verschillend^ studenten
organisaties. Over de Leidse
Studentenbond: "De LSB heeft
wel een grote mond. maar is
en blijft een splintergroepering
die zich aanmatigt alle studen
ten te vertegenwoordigen. Re
sultaten hebben ze in elk geval
wel".
Erg aardig is het hoofdstuk
"vreemd gaan", waarin ver
schillende zinnige en enkele
minder zinnige beschrijvingen
van hoger onderwijs in "verre
landen" wordt gegeven. Met
name de verhaaltjes over Chi
na (Zürcher) en Egypte (Jur-
kovich) bevatten interessante
informatie. Leuk is nog te ver
melden dat in de adressenlijst
ook de namen van de studen
ten, die de duizend gulden niet
hebben betaald, zijn opgeno-
De almanak wordt vrijdag l
december gratis uitgereikt in de
verschillende studentensociëtei
ten en -bars.
RONNY VINK
STEMMEN IS KIEZEN
tanks of woningen
efll 'jEN Het is onvoorstelbaar
ni i iIe op de linkerfoto met een mo-
w "f aal toegangshek staande bui
ltB- bevond zich rond de laatste
vod
^seling ter hoogte van de hui-
Vilhelminabrug. Het Rijn- en
waal (Nieuwe Vaart) moest
T gegraven worden.
I<w is de buitenplaats 'Rhijn-
die omstreeks 1895 door de
gebr. Van Ulden aan de familie Van
We?isen werd gekocht. Toen de pro-
vincie in 1915 besloot het Rijn- en
Schiekanaal aan te leggen een be-
van de firma Dieben, gevestigd aan de
Hoge Rijndijk even voorbij de Wilhel-
minabrug.
De Hoge Rijndijk, thans een zeer
de Roomburgersluis met toestemming
van Rijnland door Leiden bestraat en
beplant. Een paar eeuwen later werd
van rijkswege octrooi verleend tot het
aan het verkeer. In 1966 volgde de
laatste verbreding en kwam er ook
een nieuwe Wilhelminabrug (foto Jan
Holvast, die ook thans, met name in
beheerst, werd in 1908 gebouwd en is
bij de Leidse Duinwatermaatschappij
nog altijd in gebruik.
Talrijke voorzieningen in de laatste
langrijk werk, dat in 1919 was vol
tooid moest ook deze buitenplaats
verdwijnen. Een herinnering aan de
naam van deze fraaie behuizing
heeft nog lange tijd daarna voortge
leefd in de wasserij Rhijnstroom
drukke uitvalsweg naar Alphen aan
den Rijn en de oostelijke provincies,
dateert reeds uit de dertiende eeuw.
In 1660 werd deze dijk, die eertijds
bedoeld ivas om 'n deel van Rijnland
voor overstroming te behoeden, tot
opnieuw bestraten van de weg, waar
door het onderhoud daarvan niet
meer voor rekening van Leiden kwam
In de loop der jaren men begon
er mee in 1917 is de Hoge Rijndijk
meermalen verbreed en aangepast
ie spitsuren, het verkeer maar nau
welijks kan verwerken. Lange files
auto's vormen daarvan het duidelijk
ste bewijs.
De watertoren, die in deze omgeving
nog steeds het silhouet van de stad
eeuw hebben er voor gezorgd, dat ook
dit stukje "Oudt Leyden" uit het lan
delijke stadsbeeld ls verdwenen. Onze
48ste .gang door het verleden" bewijst
dat opnieuw.
SAM PLATTEEL