)s.
Jan
Gravendeel
(48) leidt
KERK IN POLEN
'Aktie Kruistochten Nederland"
STAAT, VOLK EN
ERVALSING
rAN FILM
nra
Lisse woonachtige predikant vervult meer
lan driehonderd spreekbeurten per jaar
Paus over
hereniging
japtistenpr-otest
KOUDE VREDE
VOORDEUG VOOR KERKEN
(AG 24 NOVEMBER 1972
s Informatie voor een deel vol-
it onbetrouwbaar is en voor een
deel ideologisch gekleurd is.
voorbeeld voeren de theologen
dat verscheidene mensen, die
Geologische leergang in Moskou
en door ds. Wurmbrand als
slspelers werden aangeduid, hen
toni ijk bekend zijn als baptis-
Predikers uit diverse delen van
'iind. Wij zullen, aldus het
•IJven, bijzonder moeten oppassen
ohristenen die zich geheel in
to voor de prediking van het
agelie in een officieel atheisti-
saimenlevlng op een zó laatdun-
de manier te beschuldigen als
Giedde bij de heer Wurmbrand's
fcrkingen over de bevestiging van
ambtsdrager in de kerk in Mos-
uitleg
in alle opzichten zwart- wit
Onding, die een mengeling van
rto, valse uitleg en op vooroorde-
terustende uitspraken is, zal wel
ft bereiken dat de fondsen van
wganisatie van Wurmbrand wor-
versterkt. Hoe groot de schade
de zaak van het evangelie in
köd door zijn acties wordt be
tend weten zij die de situatie
binnenuit kennen,
j^lfde films, die ds. Wurmbrand
stuk knippen om er zijn verhaal
op te hangen, werden in hun
vertoond op een studiecon-
•Dtie over de situatie der Russi-
baptisten en evangelie-christe-
die onlangs werd gehouden
De band tussen staat, volk en R.K
Kerk is in Polen de gehele geschie
denis door altijd zeer sterk geweest,
zozeer zelfs, dat men stelt: „Pools la
r.k.". Ook nu nog behoort circa 90
procent van de bevolking tot deze
kerk. De verhouding tot de commu
nistische regering is er één van
„koude vrede", wat niet alleen aan
de regering ligt: de Poolse R.K. KerX
is één der meest conservatieve in de
wereld.
Ze heeft door haar grote ledental
een grote invloed en ook veel moge
lijkheden om die te behouden: een
groot aantal kranten en tijdschrif
ten, een eigen r.k. universiteit in Lu-
blin, rjc. theologische hogescholen
in Warschau en Krakau (de theolo-
gische opleiding wordt door de staat
gesubsidieerd), ruime mogelijkheden
tot het geven van (eveneens gesub
sidieerd) godsdienstonderwijs en zelfs
tot geestelijke verzorging in het
leger.
Wel tracht de regering, zoals
meestal in communistische landen,
de stelregel „verdeel en heers" toe te
passen door de nlet-r.k. minder
heidskerken tegemoetkomender te
behandelen dan de r.k. meerder -
heidskerk en door binnen de R.K.
Kerk de progressieve en met de re
gering samenwerkende groepering
Pax te bevoordelen boven de aan het
episcopaat gebonden groepering
ZNAK. Zo kregen een Pax-delegatie
en een vertegenwoordiger van de
protestantse kerken zonder moeite
visa voor een bezoek aan de Duitse
Bondsrepubliek, maar gaf men een
ZNAK-delegatie geen toestemming,
om aan een uitnodiging van de
Westduitse kardinaal Döpfner ge
volg te geven. Ook worden aanvragen
voor het bouwen van nieuwe kerken,
waaraan een groot tekort is, zeer
traag behandeld. Maar atheïstische
propaganda is er niet: die is, even
als „religieuze propaganda", bij de
wet verboden
Oecumene
Daar de R.K. Kerk. als nationale
kerk, ook nationalistisch is, zijn keris
en regering althans op één punt al
tijd eensgezind geweest, n.1. in hun
ijveren voor erkenning van de Poolse
aanspraken op de vroegere „Duitse
oostelijke gebieden". De door het
Poolse episcopaat op het Vaticaan
uitgeoefende aandrang heeft zeker
bijgedragen tot de prompte verhef
fing van deze gebieden tot volwaar
dige diocesen zodra de „Ostvertr&ge"
door de Duitse Bondsdag geratifi
ceerd waren. De staat van zijn kant
is sinds de regeringswisseling van
twee Jaar geleden aan enkele belang.
rijke verlangens van de kerk tege
moet gekomen.
Wat de verhouding tussen de ker
ken onderling betreft: sinds febru
ari van dit Jaar zijn er eocumenische
contacten tussen de R.K. Kerk en de
niet-r.k. kerken, die verenigd zijn in
de Poolse eocumenische raad. Deze
oecumenische raad waardeert de
mogelijkheden tot samenwerking met
de staat positief, wat gezien de po
litiek van de regering t.a.v. de pro-
testantse en orthodoxe kerken niet
zo verwonderlijk is. Deze kerken
hebben het ook aan het communisti-
sche regiem te danken, dat ze nu ge
lijkgerechtigd zijn met de R.K. Kerk.
Ook zij hebben een eigen opleidings- i
Instituut voor theologen. In War
schau is een bijbelhuis, waar te oor
delen naar de omzetcijfers ook veel
rooms-katholleken bijbel kopen. De
bijbel wordt n.l. in Polen de laatste
Jaren ook door de rooms-katholieken
steeds meer gelezen. Enkele Jaren ge
leden kwam er een nieuwe r.k. bijbel
vertaling en ook de protestanten
hebben sinds kort een nieuwe verta
ling. zij het voorlopig alleen nog van
het Nieuwe Testament.
Tenslotte: alle kerken kunnen dl-
akonale (sociale) Inrichtingen stich
ten en/of in stand houden als ze t
dat willen. De meeste doen dat ook.
In opdracht van de Aktie
Kruistochten Nederland",
die onder meer ten doel
heeft verkondiging van het
evangelie door bijeenkom
sten. lect uurverspreiding,
markticerk, jeugdwerk,
huis- en ziekenbezoek en
tentevangelisatie, werkt
ds. Jan Gravendeel in de
Duin- en Bollenstreek, in
de Haarlemmermeer en
overal in het land waar
zijn hulp nodig is.
waar hy een meisje zag zitten dat
totaal in de vernieling was geraakt
en dat hij graag rijk wilde maken
met de blijde boodschap, dat er ook
voor haar redding mogelijk was. Uit
eigen beweging kwam ze tot zijn
grote verrassing na afloop naar de
consistorie met de vraag of de Heer
haar ook kon helpen. Na een ge
sprek van meer dan een uur knielde
zij neer
Tijdens een deze week in Rome
gehouden ontvangst van leden van
de bisschoppelijke commissie voor de
oecumene uit 52 landen heeft de
Paus verklaard, dat de R.K. Kerk
thans een „bijna totale" gemeen
schap met de orthodoxe kerken
heeft bereikt. Paus Paul us zei in des»
samenhang, dat de R.K. Kerk altijd
zal werken voor de hereniging van
de kerkelijke gemeenschap. Hij on
derstreepte „de vorderingen, de zeer
grote vorderingen, die zijn gemaakt
op de weg van het wederzijds begrip
en de broederlijke liefde.
„Al zijn er helaas verschillen tus
sen ohristenen, er bestaat met de
orthodoxe kerken bijvoort>eeld een
bijna totaal samengaan en de moge
lijkheden van pastorale samenwer
king zijn evenredig aan de nauwe
banden die ons verenigen. Tussen
christenen, die diep vervuld zijn van
de waarheid, bestaat geen rivaliteit,
kunnen er slechts mededingers,
vrienden zijn."
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Nijkerkerveen J. O.
Schuurman te Putten.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Sassenhelm D. W.
Ges ink, luchtmachtpredikant te
Hessisch Oldendorf (Did).
GEREF. KERKEN (vrijgemaakt)
Beroepen te Spakenburg voor de
missionaire dienst op Irian Barat*
E. Woudt, kandidaat te Bunschoten.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Terneuzen J. van
Haar en te Amersfoort, te Rotter
dam-W. R. Boogaard te Lelden en O
de Ridder te Nunspeet.
De kathedrale baseüek van
Sint Bavo aan de Leidse-
vaart te Haarlem, die in
mei 75 jaar bestaat en een
levenswerk van architect
Jos Cuypers, is dringend
aan restauratie toe. Het
dak lekt en er moeten nog
meer onderhoudswerken
worden uitgevoerd. Daar
toe is de Stichting Kathe
drale baseliek Sint Bavo
(giro 2715042) in het leven
geroepen, die tijdig de no
dige voorzieningen wü
treffen om ervoor te zor
gen, dat deze kerk één
van de grootste kerkgebou
wen van ons land voor
Haarlem behouden blijft.
Hoewel Monumentenzorg
subsidieert zullen er nog
enkele tonen eigen kapi
taal moeten worden bij
eengebracht.
M'n moeder in Avignon
zei altijd: als ze jouw smullen e»
smaakjes niet lusten, dan eten za
maar gewoon worteltjes, óók best
lekker, hoor..!
U belt me even om te reserveren
Graagl
Palaceplein 3, Noordwi jk aan Ze»
Telefoon (01719) 2488
wmm
we willen komen tot een Juis-
toordeling van de gecompliceer-
öuatie van de christenen in Rus-
dan zullen we ons los moe-
maken van de anti-communis-
acties van Wurmbrand
5E Ds. Jan Gravendeel (48). Het is zeker al een jaar of tien geleden, dat we
ivoor het laatst ontmoetten. Eerst tijdens een zeven dagen durende Youth for
ist-campagne in Vlaardingen met s avonds wel vijf tot zesduizend bezoekers en la-
inde Belgische „kompelsstad" Genk, waar hij predikant was van de Belgische Evan-
sche Zending. Nu zitten we weer tegen over hem. In de gezellige huiskamer van zijn
torie aan de Oranjelaan 22 in Lisse. Neen, ds. Gravendeel, de begenadigde prediker,
zijn gehoor van het begin tot het eind boeit, is geen predikant van één van de ker-
in Lisse. Sterker nog, hij is bij geen enkel kerkgenootschap aangesloten. Hij is de
ielende kracht van de Stichting A.K.N. (Aktie Kruistochten Nederland). Deze
liting verricht evangelisatiewerk in de Duin- en Bollenstreek en in de Haarlemmer-
r. Dat wil echter niet zeggen, dat ds. Gravendeel zich tot dit gebied beperkt. Hij
t zo vertelt hij het hele land door om de blijde boodschap van de verlossing door
istus te brengen aan iedereen die het maar horen wil en op te roepen terug te keren
het Woord van God.
Combee
Holvast
wendeel vraagt ons zijn per-
wveel mogelijk op de achter-
te laten „want het gaat niet
Bij, maar om de boodschap die
opdracht van mijn Zender moet
agen". Toch kunnen we er niet
aaai onderuit. Hij heeft name-
liet aan één of andere theologi-
faculteit van een universiteit
gestudeerd. De in Amerongen gebo
ren Gravendeel koos aanvankelijk de
techniek en was Jaren als werktuig
bouwkundige werkzaam bij
scheepswerf. Aan godsdienst deed hy
maar bitter weinig. Totdat hy tydens
een straatevangelisatie in Sneek ge
troffen werd door de biydschap, de
overtuiging en de liefde waarmee zy
getuigden van God en opriepen tot
bekering.
Verandering
Toen veranderde er voor de Jon
ge Gravendeel heel veel in zijn le
ven. Hy zegt: „Ik boog myn knieën
en stamelde „Heer Jezus kom in mijn
hart en vergeef me al myn zonden".
7(j betreuren het zeer, dat de
4isohe Omroep ds. Riohard
nbrand in de gelegenheid heeft
ld in een uitzending over het
ijk leven in Rusland honderd-
siden christenen aan te kla-
n te veroordelen, die zich niet
in verdedigen. Dë E.O. deed dit
zonder enige dialoog vorige
een film over de Russische
iten uit te zenden". Dit berich-
as dr. J. Reüing, rector van het
istenseminarium, ds. Th. van
Laan, algemeen secretaris van de
van Baptistengemeenten in
rland en dr. J. A. Hebly, ad-
rdirecteur van het Interuni-
;alr Instituut voor missiologie en
nenica.
Wurmbrand, aldus dit schrij-
is een allerwege omstreden fl-
HiJ stelt de zeer gecompliceer-
tuatie, waarin de ohristenen in
Land zioh bevinden op een zo
ijdige en tendentieuze wyze voor
de film 'n opzetteiyke vervalsing
de werkelijke toestand genoemd
t worden. Hij beschuldigt op las-
)ke wijze mannen die algemeen
nd staan als integere christe-
in het Theologisch Seminarium van
de Unie van Baptisten Gemeenten
in Nederland. Aan deze conferentie
werd o.a. deelgenomen door leiders
van het Europese baptisme die meer
malen en gedurende langere tijd be
zoeken brachten aan gemeenten in
de gehele Sowjet-Unie. De conclusies
van deze studieconferentie zullen
binnenkort worden gepubliceerd.
Aan hun protest op deze film voe
gen de theologen toe, dat ook zij van
inzicht zyn, dat het kerkeiyk leven
in Rusland aan vele beperkingen is
anderworpen. „Ook ons zijn de na
men bekend van de leden van be
paalde afgescheiden groepen, die
door hun verzet tegen de beperkin
gen van de geloofsvrijheid gevan
genisstraf ondergaan. Wanneer ds.
Wurmbrand echter spreekt van een
miljoen gevangenen ls dit geen In
formatie dooh propaganda daar de
ze getallen pertinent onjuist zijn".
ln my'n leven al heel wat mensen ln
nood zien buigen voor de Heer en ik
zie het nog dageiyks. Hier dichtby en
veraf."
Geloofsbasis
Ds. Gravendeel verricht zyn ar
beid voor de Stiohting „Aktie Kruis
tochten Nederland". Hy is er zelf
voorzitter van. Het geld ook voor
zyn salaris komt binnen op ge
loofsbasis. Door giften, vaste bydra-
gen etc. zyn salaris is niet hoog.
„Dat is", stelt ds. Gravendeel, „ook
myn begeren niet. Stoffeiyk zal ik
er beslist niet rijk van worden. Wel
geesteiyk." De AKN-predikant trekt
nagenoeg overal waar hy spreekt
volle kerken en zalen.
Zyn toespraak de boodschap,
zoals Gravendeel het steeds weer
noemt heeft hy niet op papier
staan. Hy komt recht uit het hart
en dat schept hem de mogelijkheid
direct in te haken als hy in de kerk
of zaal iets byzonders opmerkt. Zo
als in de Amsterdamse Alledag-kerk,
„Duideiyk werd lk gewaar, dat het
eens zal zyneeuwig behoud of
eeuwig verderf. Toen voelde ik de op
dracht, die God voor my had. Ik
moest de mensen gaan waarschuu-
wen om hen te behouden!"
Op 26-Jarige leeftyd ging Graven
deel naar de Bybelschool ln Brussel.
Na enige jaren studie werd hy pre
dikant voor de Belgische Evangeli
sche Zending in Genk, waar hy der
tien Jaar met grote zege arbeidde.
„Ik zag velen hun knieën voor Jezus
buigen". Daarna werd hy aangezocht
vanuit Brussel het evangelisatiewerk
in België te gaan leiden. Ds. Gra
vendeel was in Nederland reeds lang
geen onbekende meer, Hy preekte in
vele delen van het land en sprak veel
tydens Jeugdmeetings. Toen dan ook
vanuit de Duin- en Bollenstreek en
de Haarlemmermeer het dringend
verzoek tot hem kwam naar Neder
land te komen, meende hy zich
daaraan niet te mogen onttrekken
Gravendeel zag het als een roeping
van God. Hy is dag in,dag uit onder
weg om de boodschap door te geven
Dit Jaar vervulde hy meer dan drie
honderd spreekbeurten en bracht by
ontelbare huls- en ziekenbezoeken.
Voor 1973 ls zyn agenda al helemaal
bezet. Ook weer zo'n driehonderd
diensten op zondagen en door-de-
week se dagen. In „de streek" zelf en
ook heel veel daarbuiten. Hy preekt
voor en in allerlei kerken.
„Ligging"
Ds. Gravendeel: .Meermalen in
formeert men naar myn „ligging".
Daarin is men in Nederland bijzon
der geïnteresseerd. Als knecht van
God zie ik my in de allereerste plaats
geroepen een appel te doen op het
hart: Kom tot zyn Woord. En als
gevolg van dat komen een getuige te
zyn van de Heer. In een bepaald
vakje wil ik me niet laten plaatsen.
Ik wil graag bybelgetrouw worden
genoemd. Van daaruit wil ik iedere
werkeiyke christen een hand geven
om samen wat te mogen betekenen
voor het Koninkryk Gods in Neder
land en daarbuiten".
Wanneer de muren van zyn stu
deerkamer eens konden spreken, dan
zou blijken hoeveel geestelijke nood
er ook in de Duin- en Bollenstreek
en de Haarlemmermeer is. Hoeveel
mensen het niet meer zien zitten en
die by ds. Gravendeel om raad ko
men. Die contacten ontstaan vaak
tydens de evangelisatiediensten, zo
als hy er iedere maandagavond om
acht uur één in „Welkom" in Lisse
houdt en waarin hy tydens zlln
boodschap steeds de vraag laat klin
ken: „Bent u ai neergeknield aan de
voet van het kruis en hebt u uw hart
al aan Jezus gegeven?"
Na alle kerkdiensten die hy leidt
en na alle spreekbeurten biedt hy de
aanwezigen ruimschoots gelegenheid
tot nagesprek. Dan kykt hy niet op
zijn horloge. Hy neemt meer dan de
tyd om de mensen te laten spreken
en als men niet uit de problemen
komt, gaat hy er weer en weer naar
toe. Zelf zegt hy daarover: ,,'k Heb
