Overwinning
SPD en liberalen
vooral te danken
aan duo Scheel en Brandt
LEIDER IRA IN DUBLIN OPGEPAKT
Willy Brandt
wie anders?
Voorlopige eindcijfers
UIT DE GESCHIEDENIS
VAN
MEDDENS
LEIDSENHAGE
Peron toch
in contact
met Volk'
MAANDAG 20 NOVEMBER 1(
BUITENLAND
BONN (DPA) De voorlopige
einduitslag van de West-
durtse verkiezingen is als volgt:
19 72
pet
1969
pet
Kiezers
41.388.098
38.677.235
Opkomst
37.731.983
91.2
33.523.064
86.7
Geldig
37.438.553
32.966.024
SPD
17.166.952
45.9
14.065.716
42.7
CDU
13.184.017
35.2
12.079.535
36.6
CSU
3.610.390
9.6
3.115.652
9.5
FDP
3.128.821
8.4
1.903.422
5.8
DKP
114.007
0.3
NPD
207.023
0.6
1.422.010
4.3
Rest
24.167
0.1
49.650
0.2
De zetelverdeling wordt: SPD 230, CDU 176, CSU 48, FDP 42.
De 22 mandaten van Berlijn zijn als volgt verdeeld: SPD 12,
CDU 9, FDP L
(Door onze correspondent)
BONN Verrassend groot is de verkiezingsoverwinning die
de coalitieregering onder leiding van Willy Brandt gisteren
heeft behaald. Een uitbundige stemming heerste gisteravond
vooral in het Bonner hoofdkwartier van de liberale Freie De-
mokratische Partei (FDP), die ruim acht procent van de stem
men boekte, een totaal onverwachte vooruitgang.
De eerste leidende sociaal-demo
craat die commentaar leverde op de
uitslag was de plaatsvervangende
voorzitter Herbert Wehner: "Ik ben
gelukkig. Daarop heb ik 23 Jaar ge
wacht. De eerste sociaal-democrati
sche bondskanselier, die drie Jaar
geleden de reeks CDÜ-regering kon
aflossen, zal nu de sterkste fractie
in de Bondsdag achter zich heb
ben".
Door
Wim Timmers
Algemeen wordt de overwinning be
schouwd als een persoonlijk succes
voor Bondskanselier Willy Brandt,
die in een zeer intensieve verkie
zingscampagne heeft gepleit voor
voortzetting van zijn drie jaar gele
den begonnen hervormingspolitiek.
Evenzeer is echter, naar het oor
deel van FDP-politici, het suc
ces van de liberalen een persoonlij
ke verdienste van hun voorzitter,
minister van Buitenlandse Zaken
Walter Scheel. Hij heeft een zeer
sympathieke indruk gemaakt en was
in de verkiezingsstrijd degene die
vermoedelijk het meest met zakelij
ke argumenten streed.
Vooral de FDP, die zich heeft ver
plicht tot verdere samenwerking
met de SPD, was het mikpunt ge
weest van de felle verkiezingspropa
ganda van de CDU en tot het laatste
moment waren er onheilsprofeten
onder de waarnemers in Bonn die
betwijfelden of ze de 5 procent no
dig om voor zetels in de Bondsdag
in aanmerking te komen, zou ha
len.
Angst
FDP en SPD hebben enige angst
gehad voor de grote kiezersmobili
satie die de CDU de laatste weken
heeft uitgevoerd, krachtig onder
steund door de kranten van het
Springer-concern en doorgaans ano
nieme, door de industrie gefinan
cierde "burgercomité's". De op
komst, ruim 90 procent van de 41
miljoen stemgerechtigden, was in
derdaad een record. In de praktijk
bleek echter dat zo'n mobilisatie al
le voorspellingen ten spijt, niet in
het voordeel van de conservatiever
CDU/CSU behoefde te werken.
De SPD boekte overal in de
Bondsrepubliek winst, maar ner
gens zo imponerend als in Noordrijn-
land-Westfalen, de volkrijkste deel
staat. Daar verkreeg de partij 50.5
procent van de stemmen, 3,7 meer
dan in 1969. Het succes daar was
des te opvallender aangezien de SPD
bij de tussentijdse landdagverkiezin
gen een half procent aan stemmen
had ingeboet, terwijl de CDU aan-
AD VERTEN TIE
Maandag 13 november 1972
6 uur v.m.
De storm rukte het dak van ons nieuwe pand.
9 uur v.m. - 2 uur n.m.
De gehele voorraad onbeschadigd overgebracht
naar de Hofweg.
Dinsdag 14 november
Stortbuien dreigden het pand totaal te overspoelen
en vanaf dat ogenblik vochten al onze medewerkers
dag en nacht tegen deze dreigende ramp.
Zij wonnen het, zodat reeds
Woensdag 22 november a.s.
de heropening zal plaatsvinden met
een
ST. NICOLAAS COLLECTIE
zo mooi als nooit te voren-
BONN Ken glunderende Willy Brandt recipieerde gisteren in het gastenhuis van de Bonds- i
kanselarij, waar hij de hartelijke gelukwensen van vele aanhangers en bewonderaars in ont-
vangst moest nemen.
zienlijk sterker was geworden. De
CDU ging er hier nu 2,7 procent op
achteruit en kwam tot 40,9 procent.
De FDP steeg met 2.4 tot 7,8 pro
cent.
Massaal
Uit de uitslag in Noordrijnland—
Westfalen, het grote industriecen
trum met onder andere het Ruhr-
gebied, blijkt dat de arbeiders mas
saal voor Brandt moeten hebben ge
stemd. Het "Brandt-effect" is ech
ter overal sterk geweest. In het
noordelijk Sleesdijk-Holstein, per
traditie een CDU-bolwerk en de
laatste tijd bovendien nog gere
geerd door Gerhard Stoltenberg, de
sterkste kandidaat voor de opvolging
van de falende Rainer Barzel, won
de SPD en verloor de CDU.
Terwijl in CDU-bolwerk en overal
de meerderheid van de christen-de-
Geen bewijs Gouverneur Ed
wards van Louisiana heeft verklaard
dat de twee Jonge negers die don
derdag tijdens een hevige rel op de
campus van de universiteit van Ba
ton Rouge de dood vonden, door een
politieman doodgeschoten zouden
kunnen zijn. De gouverneur voegde
hier echter aan toe dat hij geen
enkel bewijs had. Donderdag had
Edwards verklaard dat de schoten
die de twee negers doodden, niet
uit politiewapens gekomen waren.
De FBI in Washington stelt naar
de dood van de twee een onderzoek
in.
Geen publikatie Het hoogge
rechtshof in Londen heeft de Sun
day Times verboden een artikel te
publiceren over het lot van 430
"Softenon kinderen". Daarmee wil
ligde het hof de eis in van de fa
brikant van Softenon, in Engeland
onder de naam thalidomide op de
markt gebracht, de "Distillers Bio-
ohemicals Ltd". De Sunday Times
heeft -onlangs een reeks artikelen
gepubliceerd over de aanspraken op
schadevergoeding van de kinderen,
die ernstig misvormd zijn als gevolg
van het gebruik van softenon tijdens
de zwangerschap van hun moeder
en over de rechtsstrijd die de
ouders van de kinderen al tien Jaar
tegen "Distillers" voeren.
mocraten kleiner werd, waarvan
vooral de SPD profiteerde,
die laatste partij erin ook in steden
en gebieden waar ze per traditie
zeer sterk is, nog sterker te worden.
De tegenstelling tussen de twee
grote partijen werd overigens, bij
een vergelijking der resultaten van
noord naar zuid, steeds kleiner tot
I in het uiterste zuiden, waar de
j Beierse zusterpartij van de CDU,
'de CSU (bij eerder genoemde cij-
l'fers als onderdeel van de CDU ge-
teld, omdat beiden samen een frac
tie hebben in de Bondsdag) zelfs
een kleine winst boekte.
Het feit, dat alleen de CSU winst
boekte, zou ongetwijfeld consequen-
ties hebben in de moeilijke bespre
kingen die nu in de CDU beginnen.
De SPD is erin geslaagd de verkie- I
zingsstrijd volledig te concentreren
op Willy Brandt. In de CDU is al-
tijd in brede kring betwijfeld of
Rainer Barzel de geschikte tegen
stander voor de Bondskanselier was
en tot die twijfelaars behoorde
Franz Josef Strauss. Nu al kan vei
lig worden aangenomen dat de CDU
over vier jaar niet nog eens met
Barzel als kanselierskandidaat de
strijd aanbind.
Niet groot
Grote veranderingen zullen in de
komende dagen in de regering-
Brandt niet behoeven te worden
aangebracht. De FDP verlangt een
sterkere positie in het kabinet. Om
dat het toch al de bedoeling is een
eind te maken aan het ongelukkige
experiment met een superministerie
voor Economische Zaken en Finan
ciën, kan Brandt gemakkelijk de
door de FDP gewenste portefeuille
van Financiën aan de coalitiepartner
geven.
Een nieuw gezicht in de regering
zal ongetwijfeld de succesvol
le Beièr Hans-Joachim Vogel zijn.
Hij neemt vermoedelijk een nieuw
ministerie voor Ruitelijke Orde
ning en Milieubescherming voor
zijn rekening.
De verkiezingsstrijd heeft n aar
eerste schattingen alleen al aan
reclameacties 225 miljoen mark ge
kost. De strijd werd met zo grote
hevigheid gevoerd, dat enkele mys
terieuze bewegingen ter ondersteu
ning van de CDU er zelfs zondag
nog niet mee konden ophouden. De
laatste actie riohtte zich in pagi
na-grote advertenties tot de Joden,
die CDU zouden moeten stemmen,
om weer veilig te kunnen leven in
dit land waar Arabieren maar wor
den vrijgelaten en waar de eerste
SPD-bondskanselier in zijn rege
ringsverklaring van 1969 geen woord
had gewijd aan Israël.Het was
een laatste opflikkering van een ver
kiezingsstrijd die snel moest wor
den vergeten. Beide partijleiders,
Brandt en Barzel, krachtig aange
spoord door president Heinemann,
hebben al besloten daar onmiddellijk
naar te gaan streven.
BUENOS AIRES (AFP, Reuter)
Ex-president Juan Peron is za
terdag toch in "direct contact met
het Argentijnse volk getreden" zo
als hij nadrukkelijk had verlangd.
Meer dan 50.000 aanhangers ver
zamelden zich rond zijn villa in
Vincente Lopez, 20 km .van Buenos
Aires, am him leider enthousiast
toe te Juichen. Na zijn aankomst
vrijdag in Argentinië had Peron
zich beklaagd over de uitzonderlijk
strenge veiligheidsmaatregelen op het
vliegveld en rond het hotel waar
hij een dag logeerde, die hem be
letten "zijn volk te ontmoeten". Op j
het vliegveld leek Peron, die na 17
jaar ballingschap in zijn land te
rugkeerde, vrijwel een gevan
gene van het leger. Zaterdag stem
de de Argentijnse regering erin toe
dat Peron het hotel verliet om
naar de villi te gaan die zijn aan
hangers voor hem hadden gekocht.
De directe veiligheidsmaatregelen
werden aanzienlijk verminderd.
BONN Willy Brandt was
het beste wat de sociaal-demo
cratische partij de Westduit-
sers te bieden had. In de ver
kiezingsstrijd zijn DU en CSU
dan ook veel minder bestreden
met zakelijke argumenten dan
eenvoudig met «de kanselier
van het vertrouwen". Zo heb
ben vroeger de christen-demo
craten alleen Konrad Adenauer
kunnen gebruiken.
In feite was Willy Brandt ook
het beste, waarmee de Vrije
Democraten van Walter Scheel
hun verkiezingspropaganda be
dreven: Stem Scheel, zodat
Brandt Bondskanselier kan
blijven. Waarbij wat beschei
den en alweer profiterend van de
hooggeachte bondgenoot werd
aangetekend: „onze Willy heet
Walter".
Door
Wim Timmers
In de Westduitse politieke be
richtgeving wordt voortdurend
gezocht naar „vaderfiguren".
Menig journalist heeft in Willy
Brandt een echte ontdekt, het
geen voor sommigen een nogal
/errassende ontdekking was.
Viemand ls tenslotte vergeten,
boe Brandt in 1961 door de SPD
voor het eerst op pad werd ge
stuurd om Bondskanselier te
worden. Hij SDeelde de Duitse
Kennedy, bespot door de oude
Adenauer.
Het "vaderlijke" in Willy
Brandts optreden is trouwens
van de laatste tijd. De Bonds
kanselier, die op 21 oktober
1969 in de Bondsdag voor het
eerst de regeringszetel bezette
die voor CDU-kanseliers gere
serveerd was geweest, was een
snel geïrriteerd man. die onder
de felle kritiek van de oppositie
hoogrood kon worden van er
gernis en zelfs woedend de
Bondsdag uitliep toen het hem
in een begrotingsdebat al te dol
werd.
De Bondskanselier, die in de
maanden voor de verkiezingen
van gisteren door het land trok,
was in elk opzicht de staatsman
voor wie de resultaten van zijn
politiek telden en al lang niet
meer de scherpe kritiek en de
verdachtmakingen van de poli
tieke tegenstanders. Willy
Brandt is ervan overtuigd dat
hij gelijk heeft en vindt dat de
algemene erkenning in het bui
tenland ruimschoots opweegt te
gen de kritiek in eigen huis.
Hij heeft intussen op zijn ver-
kiezingstochten de geweldige
sympathie ervaren, die ook in
de Bondsrepubliek voor deze
Bondskanselier bestaat. Zijn
bedachtzame betoogtrant, de
neiging tot filosoferen, onder
streepten vooral in deze rumoe
rige tijd hoe zeer hij een bij
zondere verschijning is op het
Bonner toneel. Het verduide
lijkte tegelijkertijd zijn mede
verantwoordelijkheid voor de
talrijke crisisverschijnselen in
zijn kabinet: een Bondskanse
lier die collegiaal overleggen
prefereert boven een autoritai
re leiding.
Brandt kan voor de Bondsre
publiek echter maar in beperk
te mate werkelijk een vaderfi
guur zijn, omdat hij - overtuigd
van zijn gelijk en zonder dema
gogie zoekend naar de onder
steuning door d e bevolking -
een man is die niemand onver
schillig laat. Hij insoreert tot
verering door zjn volgelingen
en in breder verband tot grote
sympathie, maar tegelijkertijd
tot grondige antipathie bij zijn
tegenstanders.
Er is in Bonn de laatste tijd
uiteraard veel gefilosofeerd
over Brandts toekomst na een
eventuele verkiezingsnederlaag.
Men kon zich de SPD-voorzitter
moeilijk meer voorstellen als
leider van een opnositie. Een
emigratie naar Noorwegen,
zijn tweede vaderland, bijvoor
beeld, vergde minder fantasie:
de Nobelprijswinnaar die in
drie jaar tijd de noodzakelijke
heroriëntering van de Bondsre
publiek in Europa tot stand
bracht, 58 jaar oud, werkend
aan zijn memoires.
Willy Brandt was een kwets
baar politicus, toen hij in 1961
als opvolger van Ollenhauer
kanselierskandidaat van de SPD
verd. Hij had naam gemaakt als
regerend burgemeester van het
benarde West-Berlijn, maar was
de „emigrant" (hij bracht, bij.
tijds gevlucht voor de nazi's, de
oorlogsjaren in Scandinavië
door) in een Bondsrepubliek
waar men sterk met het verle-
den leefde. Het ging ook Ade-
nauer niet te ver om minach-
tend te spreken over Herbert
Frahm, de man die niet weet
wie zyn vader is geweest de
naam Willy Brandt dateert uit
het verzet tegen Hitier.
Brandt verloor van Adenauer
en in 1965 ook van Erhard. Toen
trok echter zijn vriend Günther
Grass al door het land om te
verkondigen: „Op het ogenblik
is hij de enige staatsman die
kennis, begaafdheid en formaat
bezit om in de buitenlandse po.
litiek een initiatief te ontwikke
len dat het verdrongen doel van
de hereniging weer in ons blik
veld brengt". De eerste bewijzen
daardoor leverde Brandt als mi.
nister van Buitenlandse Zaken,
nadat de SPD in 1966 had beslo.
ten tot de 'grote coalitie' met de
CDU. het bondgenootschap dat
partijstrateeg Herbert Wehner
nodig leek als aanloop naar het
overnemen van de regerings-
macht.
In samenwerking met Scheels
FDP was die overname in 1969
mogelijk. Bij de beslissende
stemming in de Bondsdag werd
echter al duidelijk, hoe zwak de
basis voor deze eerste „linkse"
regeringsleider in het parlement
zou zijn. Bij de stemming, die
voor de keuze van de Bonds
kanselier voorgeschreven is,
kreeg Willy Brandt in de
Bondsdag slechts twee stem
men meer dan hij nodig had
Het was een schrale troost dat
Konrad Adenauer het in 1949
met een speling van slechts
een stem had moeten doen.
De verwachtingen waren hoog
gespannen en de beloften van
Willy Brandt, die zich in zijn
regeringsverklaring als kanse
lier van de interne hervormin
gen aankondigde, groot.
bondskanselier beloofde, in een
overschatting van de politieke
en financiële mogelijkheden, te
veel. HU werd in werkelU'k-
heid de kanselier van de bui
tenlandse hervormingen. De
heroriëntering waar Günther
Grass op doelde, is op impo
nerende manier uitgevoerd, zij
het dat de hereniging in
heel ander perspectief geraakte
Willy Brandt begon aan een
manoeuvre, waardoor Duits
land iets terug zou kunnen krij
gen van zijn oude positie in
Europa: het dienst doen als een
brug tussen Oost en West. Om
dat hij dit deed, uitgaande van
de Europese samenwerking, en
omdat zijn politiek paste in de
ontwikkelingen op wereldniveau,
nam de achting in het buiten
land nog toe in zekere zin
bekroond met de Nobelprijs voor
vrede in november 1971. In
eigen land leverde echter juist
die politieke heroriëntering de
conservatieve oppositie een stok
om ongenadig mee van zich af
te slaan.
Brandt heeft zijn politiek
moeten bekopen met de ver
vroegde verkiezingen die giste
ren zijn gehouden. De conserva
tieve en reactionaire overlopers,
die hem van de meerderheid in
het parlement beroofden, kon
den hem de laatste tijd niet
meer opwinden. Hij had zich
vooral in de buitenlandse poli
tiek daden veroorloofd, waarbij
hij zich als de vertegenwoordi
ger van het Westduitse volk be
schouwde: de in dit verband
meest sprekende was zijn knie
val op de plaats waar eens het
getto van Warschau was.
Toen hij in het parlement
was vastgelopen, irriteerde Wil
ly Brandt zijn tegenstanders
door de afgedwongen verkie
zingen uit te leggen als een
verzoek aan de bevolking
het vertrouwen voor zijn beleid.
De partij nam het eenvoudig i
over: „Willy Brandt, wer denn
sonst?" (Willy Brandt, wie
ders?).
(Door onze correspondeert)
LONDEN De chef-staf van het
„provisionele" IRA, Sean MacStio
fain, werd gistermiddag door leden
van de speciale politie in de Ier
se republiek gearresteerd. Deze ar
restatie is de belangrijkste stap die
de regering van premier Lynch
tot nu toe heeft ondernomen in
haar aarzelend begonnen pogingen
I de beide IRA-vleugels te beteugelen.
Sean MacStiofain werd gearres-
I teerd terwijl hij met zijn auto in de
noordelijke buitenwijk van de hoofd-
stad Dublin reed. De laatste keer dat
de politie achter hem aangezeten
had, had MacStiofain door het bad-
kamerraam in zijn Dublimse huis
kunnen ontsnappen.
De eerste drie dagen van zijn ge
vangenschap hoeft er nog niets
tegen de rebellenleider te worden in- i
gebracht.
Men verwacht dat de 40-Jarige
MacStiofain spoedig officieel in staat j
van beschuldiging zal worden ge- I
bracht.
Vermoedelijk zal hij van schendingen
van de wet op misdrijven tegen die
staat gericht worden beschuldigd.
Naar aanleiding van de arrestatie
heeft een woordvoerder van het IR.
A. opgeroepen tot protest in Ierland,
Groot Brittannlë en de Verenigde
Staten. De Provisionals van het IR.
A. hebben de Ierse regering via hun
politieke afdeling, de Sinn Fein, be-
schuldigd van „een daad van samen- I
werking" met het Britse leger. I
deze maand wordt de atfkon-
diging van een wet verwacht die de
arrestatie van IRA-mannen einde
arrestatie van IRA-mannen einde
lijk gemakkelijker zal maken. De
eventuele arrestanten moeten dan
zelf aantonen dat ze geen lid van
het IRA zijn.
Sinn Fein
De Sinn Fein, de politieke orga
nisatie van het officile IRA, zal
buiten de wet worden gesteld. Enige
weken geleden werd het hoofdW'
tier van de provisionelen in Dubö
(wat ook het hoofdkwartier van
Stiofain is) door de politie
ten.
Na het bekend worden van de
restatie braken in Londonderry
geregeldheden uit. Voor het poU*
bureau in Dublin, waar MacStiof»
gevangen gehouden wordt, versed
nen mannen die met leuzen op
te borden protesteerden tegen d
restatie.
