latuur onderwerp van reeks boeken
li
RDAG 16 NOVEMBER 1972
EXTRA
Vijfhonderd prijsverhogingen
ij kruidenier niet ongewoon
de handel reeds een „voorschot" op de btw-prijsver-
jgen van januari? Gaan de prijzen nu al stilletjes-aan
oog? Die bewering wordt de laatste tijd veel gehoord,
iet waar is, is het zaak dat het aan de kaak wordt ge-
Het is alleen de vraag of het waar is. Het vervelende
je het wel kunt roepen, maar dat er meestal niet meer
wee of drie voorbeelden bij gegeven worden. En dat
glang geen bewijs.
AMSTERDAM
het voorop stellen: ik heb
een bewijs. Niet van dat het
is, en niet van dat het niet
Er bestaan in ons land ge-
genoeg gegevens om
na te gaan. Dat kan hooguit
j. ihteraf, als een eventueel on-
E Dang is geschied, en dan nog
0 maar zeer globaal.
2 nige waar Je nog iets aan
J xien, zijn de levensmiddelen-
voorzover die voor alle win
der worden geadviseerd of
Laten we daaroan eens
1 kruidenierslijst (Shaw en
o ik's prijslijst voor de levens-
ndel) kijken.
enham
MAANDEN
maand november vinden
n 307 prijsverhogingen,
lelijk op de volgende artike
ls Bakker
Hon, chokoladedrank, diep-
dierenvoedsel, appelmoes,
unserven, honing, macaro-
micelli, soepen, sausen, tafel
en, reinigingsmiddelen, toilet-
en, wasmiddelen. De prijs
ing op koffie hebben wij njet
eld, omdat die bekend genoeg
de hele linie van de
iver de 307 verhogingen staan
Usverlagingen. Vaak hangen
met tijdelijke reclame-
'ember een uitschieter? Om
er te weten te komen,
eerst eens naar de
oktober: We zien dan, dat
oktober niet minder dan 492
rhogingen waren aangekon-
net daarnaast slechts 35 ver-
i.
dan misschien in oktober al
de hand? Of Is zo'n 300
IJsverhogingen per maand
il? Laten we, om daar een
in te krijgen, ook even terug-
september: Schrik niet,
er waren toen 553 prijsverhogingen,
en slechts 26 verlagingen.
We weten daarmee nog niet alles.
Maar wel, dat er althans in deze
lijst van merkartikelen per maand
al tussen de 300 en 500 kruide
niers-prijsverhogingen zitten, en dat
het er twee maanden geleden meer
waren dan nu. Welnu, die verhogin
gen zijn al in de duurte-berekenin-
gen verwerkt. Zodat we door het
effect ervan volgend jaar niet in
eens kunnen worden verrast. En zo
dat het er op lijkt dat er althans
uit deze hoek minder te vrezen valt
dan pessimistische voorspellers zeg
gen.
Wat niet wil zeggen dat het gezellig
is om elke dag tegenaan te lopen,
die honderden prijsverhogingen per
maand.
Maar in elk geval zijn er dus geen
deugdelijke aanwijzingen voor een
„voorschot" van de handel op de
komende duurte. Althans, niet in de
levensmiddelenbranche. Helaas heb
ben we geen gegevens over meubels,
schoenen, kleding, en zulke dingen.
Wat dat betreft blijft het afwach
ten hoe het uitvalt.
LICHTGEWICHT
Wat kan een wasmiddelenfabrikant
nog voor nieuws bedenken om de
huisvrouwen de voorkeur te laten
geven aan zijn produkt, dat óók al
leen maar schoon en helder wast?
Witter-dan-wit hebben wé gehad,
kleurvast eveneens, anti-kalk ook al
Zijn de mogelijkheden uitgeput?
Nee, nooit, roepen de Duitse fabri
kanten. Daar brengt het merk
Quelle iets „heel nieuws" op de
markt. Het lichtgewicht wasmiddel.
Vijf kilo, met een waskracht van
lYs, kilo. De overtollige zware vul
stoffen zijn eruit. Toch heeft Quelle
zijn pak even groot gelaten als dat
van de concurrenten. Het weegt al
leen veel minder
En er is nog veel meer zots moge
lijk. Wacht maar af.
TE HUREN
Volgens een vaktijdschrift (RTH)
zijn de meeste van de 16 miljoen
zwart-wit televisietoestellen en de
1,3 miljoen kleurenapparaten die in
Engeland in gebruik zijn. geen ei
gendom van de kijkers zelf. Ze zijn
gehuurd. Grote verhuurmaatschap-
pijen hebben er 6,8 miljoen uit
staan. Naar schattingen verhuren
plaatselijke zaken er bij elkaar ook
nog zo'n 3 miljoen. De gemiddelde
duur van een huurcontract beloopt
circa 3 jaar. De minimum-huur tijd
is meestal een jaar. De grote ver-
huurmaatschappijen hebben veelal
nauwe banden met de tv-fabrieken.
VASTHOUDEN
Het wordt zo langzamerhand kort
dag voor degenen die geld over
hebben. Dat wil zeggen, als dat geld
bestaat uit zilveren guldens en
rijksdaalders. Want die zijn op 1
Januari geen wettig betaalmiddel
meer. Sinds dat bekend is gemaakt,
zie je weer wat meer van dat zil
vergeld in omloop. Maar er zullen
nog wel veel mensen zijn' die het
vast houden, en daarbij in twijfels
verkeren: is het nou wel of is het
nou niet veel waard.
Wel, een rijksdaalder van zilver Is
(op dit moment nog) gewoon een
rijksdaalder waard, en een gulden
Is een gulden,. Of verzamelaars er
in de toekomst noemenswaardig
meer waarde aan zullen gaan hech
ten, is de vraag. In elk geval heb
ben zij meestal slechts belangstel
ling voor exemplaren zonder kras
sen, en die zijn er maar weinig.
En dan is het voor de waardestij
ging van munten altijd nog een
vraag hoeveel er van zijn geslagen
Dat valt in elk geval wel na te
gaan. Ziehier het overzicht van het
aan munten van zilvergeld, zoals
het is gegaan:
GULDENS 6,6 miljoen in
1954; 37,5 miljoen/ in 1955; 38,9 milj.
in 1956; 27 milj. in 1957; 30 milj. in
1958; 5 milj. in 1963; 9 milj. in
1964; 21 milj. in 1965; 5 milj. in
1966; 7 milj. in 1966.
RIJKSDAALDERS 7,2 miljoen in
1959; 12,8 milj. in 1960; 10 milj. in
1961; 5 milj. in 1962; 4 milj. «n
1963; 2,8 milj. in 1964 5 müj. in
1966.
Wie dus geen hele series heeft, zou
dus eens kunnen beginnen mooie
gave rijksdaalders te sparen van
schaarse jaren 1954, 1963, 1966 en
1967. En guldens van 1963 en 1964.
Misschien hebben die dan voor uw
achter- achter- achterkleinkinderen
wel de grootste zeldzaamheidswaar-
liijksmuseum: t.eun. 7 Jan. Japanse prenten uit de 19de eeuw van
Hokusai, Hiroshige en him tijdgenoten.
Tropenmuseum: tot 31 dec. "In het land van Ghor", semi-nomaden
in Afghanistan.
Stadsschouwburg: 18, 19 nov. 20.15 uur Amsterdams Toneel "Tocht
naar het duister" van Eugene O'Neill, 21 nov. 20.15 uur Haagse
Comedie met "Liefde op papier" van Frank Marcus (liefdadig
heidsvoorstelling)
2arré: t.em. 2 dec. dag. beh. ma 20 uur Musical "Promotie, pro
motie" met Gerard Cox, Trudy Laby, Tonny Huurdeman er.
Joan Remmelts
De Kleine Komedie: t.e.m. 20 nov. dag. 20.15 uur Hoofdstad Ope
rette met 'Tm weissen Rössl" van Ralph Benatzky.
Nieuwe de la Mar-theater: dl, wo, do, 20.15 uur Fons Jansen mei
"Kwartetten", vr en za 20.15 Wim Kan en Corry aan zijn zijde
Klein Bellevue: t.e.m. 3 dec. dag. beh ma 20.30 uur "Kort er
Klein" met "Professor Schroempff en zijn reizend frivoliteiter
theater".
Concertgebouw: 17 nov. 20.15 uur Utrechts Symphonie Orkest oj.v
Gustav Kömig mjn.v. Ivry Gitlis, viool. Beethoven, Sibelius, Ravel
Strauss; 18 nov. Alice Cooper.
Theater Desmet: t.e.m. 18 nov. "Zeg het met vrouwen", 21 nov
t.e.m. 8 dec. Musical "Hair" uitgez. 5 dec.
DEN HAAG
20.30 uur Residentie-orkest oi.v.
Congresgebouw: 17 en
Hiroyuki Iwaki.
Circustheater: 27 t.e.m. 30 nov. 20.15 uur Toon Hermans met zijn
nieuwe show.
HOT-theater: 16, 18, 19 nov. 20.30 uur Haagse Comedie met
"Palach", 17 en 23 nov. Haagse Comedie met "Spel der vergis
singen".
Kon. Schouwburg: 16 nov. Haagse Comedie met "Drie zusters"
met o.a. Enny Meunier, Trins Snijders, Ko van Dijk, Guido de
Moor, Anne-Marie Heyligers en Carl van der Plas; 17 nov. 20.15
uur Haagse Comedie met "Ter ere van" met o.a. Ko van Dijk.
Enny Meunier Wim van Rooij Emmy Lopez Diaz en Carl van
der Plas; 18 nov. 20.15 uur, 19 nov. 14 uur Haagse Comedie met
"Liefde op papier" met Elisabeth Andersen, Eric van Ingen en
Francien Dreessen; 19 nov. 20.15 uur Haagse Comedie met
"Knecht van twee meesters" met Jules Roy aards, Anne-Marie
Heyligers, Eric van Ingen, Guus Verstraete en Anne Oostveen
Diligentia: 17 nov. 20.15 uur "Het dagboek van een gek" door
Henk van Ulsen, ook 19, 22, 23 nov.
Theater In de Steeg: 17 en 18 nov. try out-voorstellingen van het
cabaret Salvo met "Cartoon".
Theater Pepijn: do, vr en za 20.30 uur Cabaret Gerrit met "Truus"
m.m.v. Cecile op de Macks en Wouter Stlps en het ensemble oJ.v.
Jaap Schallenberg.
LEIDEN
De Burcht: 17 nov. 20 uur Avond met Solution met Frank Raay-
man.
Jazz-zolder Hot House: 17 nov. "Banten" met o.a. Henry Vonk en
Rob v. d. Broeck.
Rijnlands Lyceum: 18 nov. 20.15 uur Franoesca Solleville met een
sprankelende "tour de chant".
De Lakenhal: t.e.m. 26 nov. Tentoonstelling over het Hollandse
landschap uit de 17de eeuw.
ROTTERDAM
De Doelen: 16, 17 nov. Rotterdams Philharmonlsch Orkest oi.v
Hans Vonk; 17 nov. 24.15 uur Alice Cooper; 18 nov. 20.15 uur
Canticum Novicum met het Gewestelijk Orkest Zuid-Holland
o.Lv. Wim Roos; 21 nov. 20.15 uur Residentie-orkest o.l.v
Hiroyuki Iwaki; 22 nov. 20.15 uur Optreden van Cornells Vrees
wijk.
Rotterdamse Schouwburg: 18, 19 nov. 20.15 uur Rotterdams Toneel
"De man, het beest en de deugd"; 21 nov. 20 uur Nederlandse
Operastichting "Aus einem Totenhaus"; 22 nov. 20.15 uur Zui
delijk toneel Globe met "Drie zusters"; 23 nov. 20.15 uur Rot
terdams Toneel "De man, het beest en de deugd".
Hofplein-theater: t.e.m. 30 nov. 20.15 uur (met uitz. van 20, 27 nov.)
Paul van Vliet met zijn cabaretprogramma "Noord, West".
Picolo-theater: 21 t.e.m. 26 nov. 20.15 uur "Sonate van het maan
licht".
Sportpaleis Ahoy: 21 t.e.m. 29 nov. Wiener IJsrevue.
Museum Boymans: t.e.m. 19 nov. Hollandse gravures uit de 19de
eeuw.
naar de natuur" is de klassiek geworden uitspraak
de Franse filosoof Jean Jacques Rousseau. Anno 1972
we bezig met die „terugkeer". We hullen ons dan wel
lotseling in berenvellen en bouwen geen hutten van
en bladeren, maar de gebeurtenissen in de natuur
steeds meer in de belangstelling. Ze zijn vaak direct
ppeld aan het besef, dat ons milieu door overbevolking,
tschrijdende techniek en een snel groeiende consump-
'erloren dreigt te gaan.
het Jaar van de natuurbe-
Elke zich zelf respecte-
uitgeverij deed er wel iets
markt werd overspoeld met
paper-backs en dikke pillen
banden, die aandacht be-
uan ons steeds verder ver-
milieu en de bedreigde na-
Vooral de gebeurtenissen in de
een groot publiek aan
reken. Vanuit onze "betonnen
met centrale verwarming,
■fl-stereo en de elektrische de-
mtstond er een duidelijke hang
"ongerepte".
niet zo vreemd, dat Juist,
«richten over verontreiniging
van Leeuwen
«vulling ons dagelijks worden
Schoven, de belangstelling
studierichting als de biolo-
toeneemt en tv-documen-
ï&n bijvoorbeeld Cousteau een
*sarderingscijfer van het kij-
töliek krijgen. In de boekwin-
"natuurhausse" ook dui-
merken. De afgelopen
zijn over dit onderwerp
boeken versohenen en in dit
zullen we enkele belangrijke
'en nader bekijken.
fcnatlas
Mjzonder imponerend werk is
9r°te Geïllustreerde Dierenat-
door The Readers Digest
uitgegeven in samenwerking
Wereld Natuiur Fonds. Om
dat Prins Bernhard voorziter is van
dit World Wildlife Fund kreeg hij
enkele weken geleden het eerste
exemplaar vain dit 428 pagina's tel
lende boek, dat niet minder dan
1000 kleurenfoto's en instructieve
tekeningen bevat.
Meer dan veertig deskundigen, over
de hele wereld verspreid, hebben
aan de samenstelling van deze uit
gave, die een Nederlandse bewer
king is van de Engelse editie "The
living world of animals", meege
werkt. Coördinator van dit Neder
landse boek was de oud-biologie-le-
raar dr. A. Scheygrond.
Het Dierenatlas wijkt af van de
voor bitflogieboeken gebruikelijke in
deling naar soort en groep. In dit
boek wordt het dier geplaatst in de
omgeving waar hij voorkomt. In zijn
eigen milieu, zoals de Poolstreek,
gematigde streek enz. Op die manier
wordit een ovenziohteUjk beeld ge
schapen van de manier waarop een
bepaaad dier leeft en de omgeving
waarin dat dier leeft. Terloops wor
den ook gegevens verstrekt over
planten, klimaat en bedreigingen
door de mens.
Fraaie foto's
De foto's in het boek zijn van uit
stekende kwaliteit en het boek is
gevat in een prachtige band. Jam
mer is alleen dat het boek niet in
genaaid is, maar vervaardigd vol
gens een lijmprocede, waardoor bij
een zeer intensief gebruik de bladen
nog al eens los dreigen te raken
De prijs van het boek is f 69,95.
Voor die prijs krijgt u behalve hei
boek ook nog een kleine verrekijker
voor eventuele "veldstudie" en u
geeft indirect een bijdrage voor het
behoud van het Goeuoeng-Leuser-re-
serv^at in het noorden van Suma
tra. Het Wereld Natuur Fond krijgt
van elk verkocht exemplaar een be
drag voor de actie die een uniek
stuk oerwoud met veel dieren wil
redden uit de handen van stropers
en illegale bomenkappers.
De Natuur
Vrijwel op hetzelfde vlak aüs het
Dierenatlas ligt het fraaie boek "De
natuur" dat onlangs is verschenen
bij de uitgeverij Zomer en Keuning.
Ook aan dit kleurrijke planten- en
dierenboek, het informatieve naslag
werk en het pakkende leesboek
wordt weer medewerking verleend
door het Wereld Natuur Fonds, ter
wijl ook ditmaal drs. A. Scheygrond
de eindredactie van de Nederlandse
bewerking in handen had. Het boek
omvat 480 bladzijden en is geïllu
streerd met 700 foto's waarvan de
meeste in kleur zijn. Een schat
aan informatie wordt in het boek
gegeven over de "dierlijke have" op
aarde. Van het minuscule pantoffel-
diertje tot reuzen als olifanten en
giraffen. Wat het boek onderscheidt
van het Dierenatlas Is dat de Duit
se schrijver dr. Karei Erich Graeb-
ner de keuze van dieren meer heeft
toegespitst op West- en Midden-Eu
ropa terwijl het Dierenatlas van poe'
tot pool gaat.
Het boek ontleent zijn waarde on
der meer aan een reeks foto's van
processen en verschijnselen in de
natuur die nog nooit tevoren zijn
gepubliceerd. Vele foto's zijn bijzon
der instructief, zoals bijvoorbeeld
het bewijs dat de slak zich voortbe
weegt over een slijmlaagje dat hij
zelf afscheidt. Een foto toont, dal
een slak zich op de snijkant van een
scheermesje kan voortbewegen zon
der zich te verwonden. Zoals reed;
gezegd is het boek geschreven doo:
dr. Karl Erich Graebner, een mai
'die in Duitsland grote bekendheid
geniet door zijn interessante na
buurprogramma's, die hij voor he
tweede net van de Duitse televisi:
verzorgt. In die functie maakte hi,
verschillende wereldreizen en maak
te hij een intensieve studie van de
leefwijze der dieren.
Het boek, waarvan het foto-mate
riaal tot in de puntjes verzorgd is,
kost in de boekwinkel f57,50. Voor
donateurs van het Wereld Natuur
Fonds is het boek een tientje goed
koper.
Vogelboek
Ook de uitgeverij' Elsevier doet een
belangrijke duit in het "nabuurzak
je" met de versohijning van het
Grote Vogelboek. Het boek bevat
afbeeldingen van meer dan 500 Eu
ropese vogelsoorten, die met des
kundige hand zijn gemaakt door de
Amerikanse illustrator Arthur Sin
ger. De tekst is van de Deen Bertel
Bruun en geeft informatie over
broed-, paar- en voedingsgewoonten,
alsmede bijzonderheden als aantal
eieren, t rokbewegingen, nestbouw,
balts enz. De tekeningen van Singer,
die we al eerder kenden uit het
boek Vogels der Wereld blinken uit
door natuurgetrouwheid. Bovendien
worden van sommige vogels ook de
zomer- en wintertooi apart afge
beeld en wanneer het belangrijk af
wijkt van de algemene tekeningen
ook het vrouwtje of de half volwas
sen vogel. De prijs van het boek is
f 49,50.
Bert Garthoff
De vogelliefhebbers hoeven dit Jaar
niet bang te zijn, een te kort ver
langlijstje bij de Sint te moeten in
leveren, want by de uitgeverij
Ploegsma is van de hand van Bert
rotzooi, rotzooi, Garthoff een
nieuw boekje verschenen met inte
ressante feiten over 52 in Nederland
voorkomende vogels. De titel in het
boekje is "Zondagsvogel". Het is het
tweede boekje van "weer-of-geen-
weer"-presentator Garthoff, die in
het natuurbeschermingsjaar 1970
begon met een vastprogramma-on-
derdeel "De vogel van de week".
Vorig Jaar verscheen de tekst van
deze rubriek in druk.
In plaats van de vogelgeluiden, die
in de uitzendingen altijd Bert
Garthoffs tekst begeleidden, zijn er
in het boekje houtgravures opgeno
men. Het gemis aan getjilp, gefluit
gerol etc. wordt echter ruimschoots
goedgemaakt door deze uitstekende
houtgravures, die al in 1800 werden
gemaakt door Thomas Bewick. In
het boekje wordt een apart hoofd
stuk aan hem gewijd. De belangstel
ling voor het boekje "Vogel van dt
week" was zo groot, dat de uitgeve
rij Ploegsma besloot, de teksten die
Garthoff in 1971 uitsprak opnieuw
in boekvorm te laten verschijnen, nu
onder de titel "Zondagsvogel". Beide
deeltjes zijn in de boekhandel ver
krijgbaar voor f 12,50 per stuk.
Dwergpapegaaien
Behandelt Bert Garthoff ln zijn
boeken steeds inheemse vogels. Thijs
Vriends besteedt in zijn pas bij de
uitgeverij Veen versohenen boek
"Agapornissen en andere dwergpa
pagaaien" aandacht aan de exoti
sche vogels. Het gaat ditmaal op
een groep kromsnavelige papa
gaaiachtige vogels, die zich in ons
klimaat goed weten aan te passen
en omdat ze weinig ruimte inne
men, als huisdier bijzonder geliefd
zijn.
Thijs Vriends, die Jarenlang in Au
stralië en Amerika heeft gewoond
xan met kennis van zaken over
ieze vogels spreken omdat hij de
vogels niet alleen lange tijd in zijn
eigen vollere kon observeren maar
ook in de vrije natuur. Behalve veel
gegevens over deze vogelsoort geeft
de schrijver adviezen over de in
richting van een volière, broeagele-
genheden en verzorging van de vo
gels. Het boek, dat voorzien is van
een antal prachtige kleurenfoto's
kost in de winkel f 19,90.
Delta-foto's
Terug naar eigen land voor het
boek "Op de grens van zoet en
zout" verschenen bij uitgeverij
Ploegsma. Dit boek van fotograaf
Jan van der Kam en schrijver-bio
loog Wim Wolff is een portret van
een veranderend Delta-landschap.
Aan de hand van ruim 200 foto's
wordt een uitgebreid beeld gegeven
van het getijdengebied waarin zowel
zoet/brak, als zout water er voor ge
zorgd hebben dat ter plaatsen een
uniek natuurgebied is ontstaan. Het
boek is een document van een ge
bied, dat als gevolg van de uitvoe
ring van het Delta-plan op diverse
plaatsen ingrijpend verandert. Het
boek geeft een onthullend beela van
hoe het was en hoe het is. Het
boek wordt gecompleteerd door jen
adressenlijst en Informatie over de
toegankelijkheid van bepaalde ge
bieden. De prijs van het boek is
f27,50.
Notendop
Tenslotte nog een boek over de na
tuur dat speciaal bestemd is voor
de Jeugd. Bij de uitgeverij Hollan-
dia verscheen het boek "De dieren
wereld ln een notedop", waarin de
schrijver E. G. Huey wetenswaardi
ge feiten over dieren vermeld. Het
boek dat bewerkt en Ingeleid ls
door dr. A. F. J. Portielje. is geïllu
streerd met ruim 200 tekeningen en
57 foto's. Jammer ls het dat het
boek een beetje op twee gedachten
hinkt. Aan de ene kant ls door het
taalgebruik blijkbaar gemikt op de
Jeugd terwijl de inhoud or vele
punten toch te hoog grijpt. Boven
dien had het hele boek best een
wat modieus verfje kunnen gebrui
ken. De prijs van het boek is
f 14,90.
