inflatie, abortus
het slippertje...
WAAROM
CAETANO
ZICH
GEHAAT
MAAKT
'i MI
Cuba stelt VS
anti-kapings-
verdrag voor
KOM
EENS
MAAR
KIJKEN
higeling (GPV) kwam veel te laat
cte Medisch
Jité Vietnam
ssr-s-rsheb;
stduitse
I 'lezingen
radio
televisie
Verhoging
examengeld
opgeschort
Oster
Saigon naar
geheim overleg?
Bij alle Portugezen van hoog tot laag
joe
heet uw baby?
troevajje
S RDAG 16 NOVEMBER 1972
^art over acht is lijsttrekker P. Jongeling (GPV) er
niet. In de rokerige Houtrus trotonde wachten zo'n
vijfhonderd partijleden, sympathisanten en aanhang op
Voorzitter P. van Leeuwen (wethouder in Berkel
airijs en derde op de kandidatenlijst) loopt zenuwachtig
vriiwel constant naar de deur.
iemind naar de mi-
ie Jdgeling is verlaat,
zullm we wat liederen
te-wijl het geduldige
ft me; „Merck todh hoe
heden nu treden'
ir ijsberen tussen 't
Met een gezicht
nou?"
gordjde knoop doorgehakt,
plannen met psalm 29
a met het leren uit het
Predik'. Dan maar zonder,
"Jam later als voorzitter
Mlifffl een politie openings-
I bennen, is de sparring te
De $-eker lijkt eer zenuw-
Zijn blik gaat van
i.jers kar deur. V-tn deur
iehooijïrs.
is hij er Een zucht
ïplrllchtig gaat d>or de zaal.
(rijs pak met kret
en zin grJze ega treden de
eirügt de voorzitter,
wt een licht verwij-
,aniet adres van Jon-
noo straks wel waarom
w Dat slippertje in
JLzaP nog wel bezuren"
£t -ïanden op de rug en
J bTe hoofd begint al
gaanivall. „Het was
we zaten in een lange
F^ner«-
L het Medisch Cmité Ne
lietnam. De
de £°»en se"
f Tn iet aanbeve-
kE genomen^0'^ dr;
Pr° Noor deken, d®- J
1van H. M Post-
ICvo« HJ- Middelkoop,
d* B«''de art-
pieiter'- M" G TailtH"
™iteienstein, J. de
Sc, apotheker L. S
TT', e cemeenteraadsle-
,r'n 't Veld, Ud PvdA
Mw. J. M. v. d.
J—fH Araptmeijer, J. v
adertenpastoor en A.
,e ,ud-directeur K en
IJ
-
ie zich in de volgen-
'it doel wensen in te
zich opgeven bij me
ier, Jan Pesijnhof 6
Go, Leidsestraatweg
ISÜM (ANP) De NOS-
h vijf samenvattende re-
Kfjs Duitse Bondsdagverkie-
llaan, die zondag 19 no-
Men gehouden. Deze re-
to via Hilversum 1 worden
duren steeds tien mi-
beginnen om 19.50 uur.
22.00 uur, 22.40 en 23.45
ader Hilversum 1 zal zon-
dddernacht zo lang in de
als noodzakelijk is om
ig van de verkie-
geven.
j zal zondagavond
Steden aan de Duitse
!n en wel via Nederland 1.
^held bestaat nog steeds,
fc'fde net dan de voetbal-
België-Nederland recht-
Jrdt uitgezonden. Dinsdag-
de Belgische voetbalbond
?een toestemming hiervoor
®dien de reportage (waar-
■pVB toestemming heeft
'e' wordt uitgezonden, zul-
de wedstrijd de belang-
"(j-zlngsuitslagen op daar-
iukte momenten in het
file auto's. Nog even dacht ik dat ze
allemaal hierheen moesten, maar dat
viel tegen".
Het incident wordt vergeten en
de GPV-hjstaanvoerder begint zijn
donderende verhaal. Over de verkie
zingen die niet nodig waren geweest,
Over de inflatie de verkapte vorm
van diefstal die volgens Zondag
42 van de catechismus bestreden
moet worden en over de abortus, de
opzettelijke jaarlijkse kindermoord,
van ruim 20.000 kinderen.
De zaal siddert en luistert aan
dachtig. Kuchers en hoesters worden
christelijk, maar verwijtend aange
keken.
Jongelings handen komen van de
rug en beginnen te zwaaien. Van Agt,
Stuyt en Biesheuvel krijgen verwij
ten; Nelissen mag een compliment
ontvangen. „Bij alle kritiek mag er
ook wel iets goeds gezegd worden",
meent Jongeling.
Hij zegt zijn gehoor dat er binnen
zijn fractie hard wordt overwogen,
om over die abortus zelf maar met
een initiatiefwet te komen. De lieder
lijkheid van Amsterdam komt ter
sprake.
Hij waarschuwt ervoor dat vrije
abortus snel zal leiden tot toepassing
van euthanasie. "Dan komt Hitier
op kousenvoeten binnensluipen",
komt eruit.
De liedertijkheid van Amsterdam,
komt ter sprake. „Dacht u dat de
Here dat niet ziet", roept hij
Even later begint Jongeling ovei
de verwijten als zou het GPV zo ne-
gativistisoh zijn. Hij zegt dat zijn
programma Juist propvol positieve
dingen zit en dat zijn kritiek con
structief is.
JONGELING
De feitelijke doorvoering van de
verhoging van het examengeld van
60 tot 100 gulden is door minister
Van Veen van onderwijs en weten
schappen woensdagmiddag opge
schort. Hij heeft dit per telegram
aan de voorzitters van de colleges
van bestuur van universiteiten en ho
gescholen, inclusief de landbouwho
geschool te Wageningen, laten we
ten.
De publikatle van het koninklijk be
sluit tot verhoging van de examen
gelden met ingang van 12 november
berust op een administratieve ver
gissing. Minister Van Veen zal de in
stellingen van wetenschappelijk on
derwijs nog schriftelijk nader be
richt sturen.
Het koninklijk besluit is volgens
het ministerie door onachtzaamheid
een eigen leven gaan leiden. Op het
ministerie was men ook verbaasd
over de publikatie ervan in het
staatsblad. Minister Van Veen had
nog overleg voorzien met de uni
versiteiten en hogescholen. Dit;
houdt ook in dat het overleg nog
kan leiden tot het aanbrengen van
wijzigingen in de 'tekst van het ge
publiceerde koninklijk besluit.
ADVERTENTIE
„Het wordt
donkerder in
ons land. Wij wijzen een uitweg uit
de chaos", eindigt hij. De zaal beeft.
Er volgtgeen applaus. Er zijn ook
weinig vragen na afloop.
„Het was een glashelder betoog",
zegt de enkeling. Vredig gaat ieder
een naar huis. Voor hen is het kie
zersprobleem opgelost. Jongeling
komt terug in de Tweede Kamer. Dat
is zeker.
ADVERTENTIE
Spaanse Sherry doos gevuld met
1 fles Sherry Fino dry
2 handgevorm.de copita's (Sherry
glazen) Kompleet t 10.95
Leuk houten kistje gevuld met
1 fles Franse Cognac
2 Originele eognacschwenkers
Kompleet f 22.50
Luxe bonbondoosjes gevuld met
Grand Marnier, Cointreau,
Cognac Martell of Benedictine
Per doosje f 5.95
en zo is er nog veel meer.
STEENSTR 8 TEL 21361
HERENSTR 6 - TEL 30069
HAARLSTR 204 TEL 21611
HAVANNA (AFP) Cuba heeft treffende maatregelen tegen vlieg-
de VS voorgesteld "onmiddellijk" I tuigkapers nemen,
een wederzijdse conventie tegenDe Amerikaanse vliegers hebben
vliegtuigkapingen en "alle andere j met de eerste internationale ver
vormen van vergelijkbare delicten"
te ondertekenen. Dit is gisteren in
een officieel communiqué in Ha
vanna meegedeeld.
Het voorstel is op 30 oktober ge
daan en wordt door de Amerikaan
se regering bestudeerd, aldus het
communiqué.
Charles Bray, de woordvoer
der van het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken, heeft
bevestigd dat het Cubaanse voor
stel ontvangen Is en bestudeerd
wordt.
"Onze indruk is dat er nu rede
nen voor hervatting van de onder -
handelinge over luchtpiraterij met
de regering in Havanna zijn", zei
Bray.
Hij wees erop dat er geen recht-
keersvliegersstaking niet mee kun
nen doen omdat de rechter het op
verzoek van de luchtvaartmaat
schappijen in de Verenigde Staten
verbood. De staking had in de zo
mer van dit Jaar plaats en duurde
een dag.
John ODonnell, voorzitter van
Alpa, zei dat de Amerikaanse
maatschappijen een tweede keer
waarschijnlijk geen verzet zouden
aantekenen.
OT)onnell kritiseerde de Ameri
kaanse federale recherche, omdat ze
tijdens de kaping van een lijnvlieg-
tuig van Southern Airways in het
weekeinde, het toestel in Orlando.
Florida, onder vuur nam, "terwijl
de gezagvoerder van de DC-9, Wil
liam Haas, op het punt stond
streeks contact tussen Washington drie piraten ertoe te bewegen de 27
en Havanna Is, maar voeling via de
diplomatieke vertegenwoordiging
van Zwitserland op Cuba, die bij
ontstentenis van een Amerikaanse
missie de belangen van de Verenig
de Staten behartigt.
De onderhandelingen tussen Cu
ba en de Verenigde Staten over on
derdrukking van de luohtpiraberij
zitten sinds 1970 in het slop.
Op een concreet Amerikaans voor
stel werd nooit door Cuba gerea
geerd.
Een wrijfpunt is dat Cuba ook
nu weer het vraagstuk van de
luchtpiraterij wil koppelen aan wat
het in zijn Jongste voorstellen
noemt", alle andere soortgelijke ver
grijpen". Hieronder valt ook
gegijzelde passagiers te laten gaan".
Als het bestuur van Alpa tot een
nieuwe wereldstaking besluit en zij
geen succes heeft, zei O'Donnell,
"dan zal Alpa een beroep doen op
de bonden van zeelieden om een
sympathiestaking te houden en zo
de regeringen te dwingen tot het
oplossen van het probleem der
vliegtuigkapingen".
SAIGON (AFP) "Vietnam zal
deelnemen aan het geheime overleg
in Parijs". Deze kop bevat het Zuid-
vietmamese blad "Tin Song", dat ge
leid wordt door een raadsman van
Saigons dictator Thieu en dat als
spreekbuis wordt beschouwd van het
presidentiële paleis.
Volgens heitblad zou de belangrijk
ste adviseur van Thieu, Hoang Duc-
nha, mogelijk de opdracht krijgen
aan de geheime besprekingen deel te j dé Verenigde Staten buiten de I vreedzame samenleving" zullen uit
nemen. Nha zou voorbereidingen tref- "j Ï~~L
fen voor zijn vertrek naar Parijs. Hij
nam deel aan bijna alle top-bespre
kingen op het paleis van Thioe en
aan het overleg in Saigon met Henry
Kissinger, de afgezant van president
Nixon, generaal Haig en de Ameri
kaanse ambassadeur Ellsworth Blin
ker.
Pakistan erkend DDR Paki
stan heeft de Duitse Democratische
Republiek Oost-Duitsland) giste
ren officieel erkend. Beide landen
zullen diplomatieke betrekkingen op
de I ambassadeursniveau aanknopen die
vlucht van Cubaanse burgers naar
"op basis van het beginsel van
luchtbrug die tot aan het begin van bouwen. Volgens het persbureau
dit jaar tussen beide landen in be- I ADN is Pakistan het 33ste land
drijf was, om. dat betrekkingen met Oost-Berlljn
aanknoopt. Westelijke diplomaten in
De Vereniging van Verkeersvlie- j West-Berli'Jn verwachten dat de
gers in de Verenigde Staten, Alpa, j Westelijke Grote drie de DDR zul-
heeft gedreigd met het uitlokken j len kennen nadat beide Duitse
van een nieuwe internationale sta- staten lid van de Ver. Naties zijn
king als de regeringen geen doel- I geworden.
(Door onze correspondent)
MADRID „Marcelo Caetano heeft in minder dan vier jaren
iets voor elkaar gekregen dat zijn voorganger Salazar in 40 ja
ren ijzeren dictatuur niet was overkomen: zich gehaat maken
bij alle Portugezen, van hoog tot laag, van arm tot rijk en van
links tot rechts. Er is geen huis en geen café in Portugal waar
men niet op de eerste minister afgeeft. De afkeer van Caetano
is ongetwijfeld breder en luidruchtiger dan de oppositie in
Spanje tegen het regime van Franco. Als men Spanje een dic
tatuur wil noemen, dan is Portugal nog veel meer een politie
staat. Bovendien weten de tegenstanders van Caetano in
tegenstelling tot de oppositie in Spanje dat zijn geen schijn
van kans hebben, omdat de politieke politie ijverig is en alom
tegenwoordig".
Twee dictatoren schudden elkaar de hand: Caetano (links.) op bezoek bij Franco.
Dit is in een notedop de huidige
toestand in Portugal, zoals wij die
vernamen van een Spaanse Journa
list die het land door en door kent
na er jarenlang te hebben gewoond.
De reden waarom Caetano (die in
1968 aan de macht kwam toen de
onaantastbare Salazar tenslotte door
een ongelukkige val van een klap
stoeltje werd uitgeschakeld, en in
dertijd hoog gespannen verwachtin
gen opriep door zijn prestige als mo
dern denkend econoom en gematigd
geprojecteerd.
wedstrijd zal in elk ge- I
chtstreeks door de NOS-
,n uitgezonden. De repor-
rhoren van 18.57 tot 21.00
ersum 3, j
I Door
Robbert Bosschardt
Spaar met Ardita voor baddoeken
met ingeweven de naam van uw baby
(broertje of zusje mag ook).
Let op het pak met de kuikentjes.
Ardita - kuikenzacht.
Ardita Extra - nóg zachter.
De betere luier
bij uw kruidenier. I
inicura nv, amsterdam postbus 1384
1 politicus) zo snel het volk tegen zich
in het harnas Joeg, zijn gemakke
lijk op te sommen, maar moeilijk te
i verklaren. De lang verwachte libera
lisering die Caetano doorvoerde,
j bleek een fopspeen te zijn om de op
positie zoet te houden, terwijl er in
werkelijkheid niets veranderde.
Tam-tam
De met veel tam-tam
digde vernieuwingen in landbouw,
onderwijs, sociale voorzieningen, ad
ministratie, straf- en perswetgeving,
i brachten geen enkele doeltreffende
oplossing voor de welbekende proble-
men. De staatspartij kreeg een nleu-
I we naam, maar na enkele schuchte
re pogingen om er werkelijk een
spreekbuis voor politieke ambities en
standpunten van te maken, klonk
het „poppetje gezien, kastje dicht"
en bleef alles weer bij het oude. Ook
de beruchte Pide, de politieke politie,
veranderde van naam, maar de nieu
we algemene veiligheidsdienst is van
precies hetzelfde laken een pak.
Onder Salazar konden de kabinets
ministers aan de deur blijven wach
ten wanneer de chef van de Pide
onaangekondigd naar binnen liep
om rapport uit te brengen en nieuwe
orders te halen. Bij Caetano hebben
de ministers even weinig voor het
zeggen. En als ze te „liberaal" doen.
worden zij, zoals onlangs bleek met
Industrieminister Rogerio Martins.
Handelsminister Xavier Pistado. en
staatssecretaris voor het ontwikke
lingsplan Joao Salgudlro. zonder
meer vervangen.
In sommige kringen wordt Cae
tano afgeschilderd als een goed
willend. maar gefrustreerd man. die
Portugal graag op een lijn zou wil
len brengen met de EEG en de
Westeuropese NAVO-landen. maar
onder zware druk wordt gezet door
de militairen en de rechtervleugel
van Salazars partij, en daarom zijn
liberalisering steeds weer moet ver
tragen. Anderen verzekeren echter
dat Salazars opvolger een wolf ln
schaapsvel is, die in politiek opzicht
precies dezelfde denkbeelden aan
hangt en alleen iets „moderner" zijn
land manipuleert. Ze zien in hem
iemand die op economisch en sociaal
terrein niet eens de visie heeft,
van Salazar. die zijn dictatuur aan
wendde om het straatarme land ten
minste een aanvaardbare graad van
ontwikkeling op te leggen.
Toen Salazar alle maoht naar.
zich toe trok, voerde hij een econo
mische omwenteling door die voor,
zijn tijd werkelijk opvallend was.
Portugal had een nieuwe socio-eco-
Caetano kreeg hiertoe de gelegenheid
maar hij gaf er de voorkeur aan op
Salazars patroon voort te borduren.
Spil
Caetano's belangrijkste beslissng
betrof de spil waar het hele Por
tugese regime, en de levensvoorwaar
den van het volk. om draait: de ko
loniale erfenis: of misschien is „erfe
lijke belasting" juister. Caetano be
sloot deze aderlating voor volk en
staat zo mogelijk nog feller voort te
zetten. Dit Is de reden waarom hij,
die de mogelijkheid had een eerbare
uitweg te zoeken, zich gehaat maak
te door de verwachtingen te bescha
men.
Er is geen gezin ln Portugal dat
niet direct betrokken is bij de ko
loniale „oorlog" die nu al meer dan
tien jaren duurt. Iedereen heeft wel
een zoon, broer, neef of vriend die
voor drie jaren diensttijd naar Afri
ka vertrok en misschien nooit meer
terugkomt. De zwarte schaduw die
dit ln heel Portugal op het dagelijks
werpt ls niet te beschrjven. Spaanse
dorpspriesers langs de grens
met Portuga zjn er al aan
gewend dat Jonge paartjes illegaal
naar een kerkje komen om er te trou
wen, aangezien de Jongen daar in
Portugal geen militaire autorisatie
voor krijgt.
Bitter spottend vertelde ons een
Portugees: „De enige manier om aan
Afrika te ontsnappen is kabeljauw
gaan vissen. Dat betekent zes maan
den ononderbroken op hoge zee, een
leven dat even hard is als de dienst".
Dat Salazar er niet over dacht de
twee vierkante kilometer van de
Afrikaanse "provincies" op te ge
ven, was in zijn tijd begrijpelijk:
voor de militaire "kaste" van toen
was het vanzelfsprekend. Maar Cae
tano weet heel goed dat de op
brengst van die kolonies de lasten
(bijna de helft van de begroting,
afgezien nog van de politieke en so
ciale bloeding) al lang niet meer
waard Is. En tot in de hoogste re
gionen van de strijdkrachten begint
het door te dringen dat deze uit-
zichtsloze guerrilastrjd bepaald
niet het ideaal van een beroepsmi
litair is.
Dat het Portugese volk zich in
1961 werkelijk zelf aangevallen voel
de toen India de enclave Goa on
der de voet liep, en Salazar met
geestdriftige aanhankelijkheldsbeto-
gingen overstelpte, is geen argu
ment meer voor Caetano in 1972.
De trotse afbeelding van een we
reldkaart met "de metropolis en de
overzeese provincies" die de bezoe
ker overal aan Portugals grenspos
ten ziet, met het onderschrift "Por
tugal ls niet alleen het gebied wat
u nu betreedt", heeft voor 't volk
alleen nog een verbitterde beteke
nis.
Waarom houdt Caetano dan nog
zo krampachtig aan die "provin
cies" vast? Welingelichte waarne
mers zoeken de verklaring ver ach
ter de argumenten waar de rege
ring van Lissabon mee schermt en
wel in een historisch minderwaardig
heidscomplex. Caetano is bang dat
Portugal, in die uithoek langs de
Atlantische Oceaan waar het door
Spanje naar toe wordt gedrukt voor
niemand meer zou meetellen als
het niet een beslissende rol zou
spelen in een zo brandend probleem
als de "zwarte opstand" in Afrika.
Met Angola en Mozambique,
heeft hij een goede reden om de
aandacht op te eisen van de verde
re Navo-leden en de wereldhoofdste
den in het algemeen. Een prestige
dat het Portugese volk duur betaalt
en een "heilig huisje" dat, op de
dag waarop het instort, ook Caeta
no's regime onder het puin zal
begraven.
ADVERTENTIE
Massief zilver 17 steens ankeruur-*'
Wei k f235.—
TROEVAJJE Edelsmidjop
Weigelia 16, Leidsenhage, tel. 5653