iRAELIERS BANG
OOR NIEUWE PLAN-
EN VAN AMERIKA
rENGYMNASTIEK, ARBEID EN POLITIEKE VORMING
LkjbtL
sjfelB
IJ
«a
/iukensfilet
geschoonde:
spruitjes
golden
delicious
PERON
OP WEG
NAAR
BUENOS
AIRES
gpAG 15 NOVEMBER 1972
gingen ons verblijf in Chi-
een bezoek aan de Chinese
fle vertrekken 's morgens
uur. met de bus die ons in
voortdurend ter beschik-
een comfortabele bus,
personen (terwijl onze
jt 8 personen bestaat)met
:jes over de stoelen en gor-
roor de ramen. Er is geen
itloning, maar de ramen
geheel naar beneden wor-
Iraaid, zodat we voldoende
ucht kunnen krijgen. Het
worden i
tl druk in de straten van de
Chinezen staan rond 6 uur
vroeg naar bed. Om
's avond ligt het leven stil
latbeeld wordt vooral be-
jjor de fietsen. Hoewel de
duur zijn, rond twee- tot
een maandsalaris.is dp
itheid in Peking toch ongè-
iets per gezin. Dat betekent
1,5 miljoen fietsen, die
worden gebruikt, voor
ivervoer.maar vooral ook
tchtvervoer. Particuliere
er in het geheel niet
aatbeeld wordt gecomple-
net autobussen, trolleybus-
achtwagens en taxi's. Er
kakofonie van geluiden
toeter en belgerinkel, om-
name de chauffeurs de
unteren zodra ze maar ie-
straat zien. Dat betekent
a onophoudend getoeter
gemotoriseerde verkeer is
meester op straat. Rech-
de talrijke voetgangers
niet; ze hebben alleen de
pal] te springen.
muur
uur rijden naar de Muur
leelte van ongeveer 5 kilo-
gerestaureerd als eerbe-
het gewone volk dat de
idertij d heeft gebouwd. Nu
alle buitenlanders die Pe-
ïoeken. naar de Muur ge-
1e zien er bijna meer bui-
rs dan Chinezen,
ronkelijk gebouwd om de
i buiten te houden, heeft
ook de functie gekregen
stofstormen uit de Gobi-
te temperen. De huidige
is begonnen met een cam-
Ihlna "groen te maken"
[oorden van het land bou-
aan een Grote Groenen
Lw.z. dat zij daar mil Joe
len planten om de wind die
obi-woestijn waait te min-
)ok elders in het land wor-
bomen geplant. In Peking
jn er de laatste Jaren per
half miljoen bomen ge-
iet alleen door de plant-
ienst (die zorgde voor dp
parken en straten), maar
vooral ook door het volk zelf. De
zware stofstormen zijn hierdoor in
derdaad verminderd is. Men zegt
zelfs dat het klimaat veranderd ls
en dat het in Peking nu enige gra
den koeler is in de zomer.
Tentoonstelling
We brengen dezelfde dag ook een
bezoek aan de Ming-graven, de
graven van de keizers uit de Ming-
dynastie (1368-1644), 13 keizers lig
gen er begraven, in een dal aan de
voet van de bergen. Eén graf,
waarvan men de toegang bij toe
val heeft ontdekt, is gerestaureerd
en voor publiek opengesteld. Dp
vele gouden schatten die de keizer
met zich nam in het graf, zijn ten
toongesteld en wel zo dat de men
sen van tegenwoordig duidelijk
wordt gemaakt hoe groot de af
stand tussen heersende klasse en
werkende klasse Vroeger was, aan
de mensen de conclusie latend hoe
klein ze nru is.
Naast de goudbrokaten mante)
van de keizer hangt een bijna
vergaan Jak van een gewone boer.
en naast de gouden schalen liggen
scherven van aardewerk potten in
dezelfde vitrine. Het steekt ons in
deze omgeving extra dat onze gid
sen, wanneer wij wat fris willen
drinken en er geen stoelen be
schikbaar zijn, een aantal Chine
zen commanderen hun stoel voor
ons vrij te maken. We begrijpen
dit niet; we wensen het ook niet.
maar we worden gedwongen op de
stoelen te gaan zitten en zo deze
huidige ongelijkheid te aanvaar
den. We zijn wat geïrriteerd door
de aparte behandeling' die we krij
gen. Maar het komt waarschijnlijk
voort uit het Chinees idee van
gastvrijheid
Naar de universiteit
We bezoeken in Peikng ook een
Middelbare School, Middenschool
nr. 15, in 1952 opgericht en in
1956 volledig uitgebouwd tot de
huidige grootte van 2000 leerlin
gen. Er zijn in Peking ongeveer
400 scholen, met elk zo'n 2000
leerlingen. Het middelbaar onder
wijs wordt sterk gepopulariseerd.
Er is na de voltooiing van de la
gere school geen toelatingsexamen
voor nodig. De scholen recruteren
hun leerlingen uit een bepaalde
buurt. Alle middelbare scholen zijn
aan elkaar gelijk; men kent sr
niet de 1001 soorten scholen waar
uit wij in Nederland kunnen kie
zen. De school duurt in totaal 5
jaar en daarna gaat men het pro-
duktieleven in. of gaat men in mi
litaire dienst.
Volgen van universitair onderwijs
of van een soort hoger beroepson
derwijs is, enkele uitzonderingen
daar gelaten, eerst mogelijk na
dat men eniige jaren aan de pro-
duktie heeft meegewerkt, op het
land, in de fabriek of in het le
ger. De toelating tot het hoger on
derwijs is als volgt geregeld: de
universiteit stelt vast hoeveel eer
stejaarsstudenten aangenomen kun
nen worden. Deze plaatsen wor
den verdeeld over de verschillende
provincies van het land. Per pro
vincie worden de plaatsen weer
verdeeld over fabrieken, communes
en legereenheden al naar gelang
de behoefte die er is aan ontwik
keld personeel.
Wanneer nu een fabriek een aan
tal plaatsen toegewezen heeft ge
kregen, dan kunnen werknemers
uit de fabriek naar die plaatsen
Het China van nu,
een impressie van
drs. Fr. van der Meer
Drs. Fr. van der Meer uit Hazerswoude bracht de af geloven zomer,
van 28 juni tot 29 juli een bezoek aan de Volksrepubliek China. Hij
vroeg -daarvoor een visum aan omdat hij op doorreis naar het
Internationale Psychologie Congres in Tokio kennis wilde ne
men van de ontwikkeling en toepassing van de sociale wetenschap
pen in China, en daarnaast geïnteresseerd was in het sociale en
culturele leven in Cïhna in het algemeen. Hij bezocht China in
groepsverband tezamen met 7 andere Nederlanders.
Drs. Fr. van der Meer legde in 1967 zijn doctoraal examen in de
psychologie af en is sindsdien als medewerker verbonden aan de
Rijksuniversiteit van Leiden, vakgroep sociale psychologie.
.olliciteren. Ze moeten de middeü-
oare school hebben doorlopen, een
goede gezondheid hebben, en rond
20 Jaar zijn. Ook oudere arbeiders
van rond de 40 Jaar kunnen even
tueel solliciteren, zodat zij nu nog
de kans hebben die zij vroeger mis
ten.
De fabriek, dat wiil zeggen de ar
beiders in de fabriek, met een
grote vinger in de pap van de par
tij, beslist wie mag gaan studeren.
De universiteit moet aan deze
voordracht haar uiteindelijke goed
keuring geven. Dit systeem van
toelating is een der resultaten van
de Culturele Revolutie. Er is een
verschuiving van academische we
tenschappelijke kriteria naar niet
academische kriteria. De studen
ten van nu hebben verschillende
Jaren gewerkt en weten waarvoor
ze studeren en voor wie ze stude
ren. Na hun studie zullen ze im
mers terugkeren naar hun fabriek
of hun dorp.
Arbeid op school
Op de Middenschool nr. 15 wor
den we ontvangen door leden van
het Revolutionair Comité, die luid
in hun handen klappen wanneer
onze bus de poort binnen rijdt.
Wij klappen eveneens als we uit
stappen. De ontvangst, met de ge
bruikelijke thee, vindt plaats in
een klein zaaltje, waar twee lucht
verversers een enorme herrie ma
ken, zodat we elkaar nauwelijks
kunnen verstaan. De luchtverver
sers uitdoen is ook niet mogelijk,
omdat de temperatuur dan tot het
ondraaglijke oploopt. Het is een
düemma waarvoor we nog vele
keren zullen komen te staan.
De school duurt 5 jaar en ieder
Jaar werkt men een maand op het
land en een maand in de fabriek.
De school heeft zelf kleine bedrijf
jes, maar de leerlingen worden
ook wel "uitbesteed". Aan de
praktijk besteedt men dus ruime
aandacht.
De lessen op school duren 50 mi
nuten, 4 in de ochtend en 2 in de
middag, gedurende 6 dagen per
week. Zondag is men vrij. De voor
naamste vakken na de Culturele
Revolutie zijn: Chinees 5 uur; de
vreemde talen (Engels) 45 uur;
wiskunde 3-4 uur; natuur- en
scheikunde elk 2-3 uur; aardrijks
kunde, revolutionaire kunst en
fysiologie elk 1-2 uur; lichamelij
ke opvoeding 2 uur; militaire ac
tiviteiten 2 uur; en politieke scho
ling 2 uur.
Onder dit laatste wordt verstaan
de besturing van de werken van
voorzitter Mao; de bewustmaking
van de deelname in de klassestrijd
door leerlingen naar tentoonstellin
gen te sturen (zoals bijvoorbeeld
de Ming-graven)door ouders die
op school vertellen hoe het vroe
ger (vóór de Bevrijding) was: door
bestudering van het marxisme en
leninisme en door rollenspelen.
Ook wordt onderwezen in de com
munistische moraliteit door iets te
vertellen over de waarde van de
gemeenschap en door te vertellen
over de Helden van het Volk, men
sen die als voorbeeld gesteld wor
den voor hoe men zich moet ge
dragen.
Na deze introductie maken we
een rondgang over het schoolter
rein. een groot complex met meer
dere gebouwen, en veel stoffige
sportvelden. Op een van de velden
is een klas bezig met "militaire
activiteiten". Ze staan tenminste
allen met een houten geweer in
gevechtshouding. Merkwaardige si
tuatie. omdat het Chinese volk en
het leger een allerminst agressie
ve indruk maken. Elders zijn leer
lingen aan het basketballen of op
een aantal betonnen tafels, aan 't
tafeltennissen. We bezoeken een al
gebrales, een natuurkunde- en een
scheikundeles. De klassen tellen
rond de 50 leerlingen. Iedere klas
is onderverdeeld in vier onder
wijsgroepen, zodat er verschillend
gewerkt kan worden. We be
zoeken ook een fabriekje waar
leerlingen diodes aan het maken
zijn en een fabriekje waar men
kopersulfaat maakt.
Dit zijn de fabriekjes van de
school zelf, waar de leerlin
gen praktisch bezig zijn en waar
ze in officiële termen 'leren
van de arbeiders en worden her
opgevoed".
Leerlingen van een middelbare school bezig met het maken
van kopersulfaat in een eigen fabriekje van de school. Deel
nemen aan het produktieproces vormt een essentieel onder
deel van het schoolprogramma.
Politieke scholing
In een andere stad, Soochow zul
len we een lagere school bezoe
ken. Ook daar klassen van rond
de 50 kinderen. De kinderen gaan
op hun ?de jaar naar de lagere
school en Mil ven daar 6 jaar.
Ieder jaar b" ij fit er 2-3 procent,
zitten.
De. taak van de school zoals ze
door kameraad Pan aan de Mid
denschool nr. 15 wordt geformu
leerd, is de training van kinderen
tot mensen met een allround ont
wikkeling, zowel op het gebied van
de kennis, als op het gebied van de
lichamelijke opvoeding en de mo
raliteit. De vakken waarin ze daar
toe worden onderwezen zijn: poli
tiek, Chinese taal, muziek, teke
nen en rekenen; en vanaf de vier
de klas natuurkunde, geschiede
nis en aardrijkskunde. De politiek
zoals ze in de eerste klas wordt
gegeven, bestaat uit het vertonen
van films, het bezichtigen van ten
toonstellingen en het vertellen van
verhalen. Zelfs op de kleuterschool
brengt men de kinderen op deze
manier "liefde bij voor de Partij,
Op de kleuterschool maken wij
mee dat een 4-Jarig Jongetje ons
een verhaal vertelt over het helpen
van een zieke op straat. Een an
der vertelt een verhaal over zijn
ouders, wat die voor de Bevrij
ding hebben meegemaakt en hoe
goed ze het nu hebben. Alles ge-
ijeurt bijzonder ernstig en het is
even wennen om 4-jarige kinderen
zo bezig te zien. Maar ook op de
kleuterscholen in Nederland kan
het ernstig toegaan als over he
mel en hel gesproken wordt.
Ogengymnastiek
Tijdens ons gesprek met kame
raad Pan worden we ineens opge
schrikt door harde muziek uit de
luidsprekers. „De ogengymnas
tiek begint", vertelt ze ons en als
we niet begrijpend blijven kijken,
worden we naar een klas gebracht
waar alle kinderen geconcentreerd
bezig zijn bepaalde punten rond
de ogen te stimuleren op het rit
me van de muziek. "Dat is om de
bijziendheid tegen te gaan", ver
telt de onderwijzeres ons en ze
geeft ons een affiche mee waar de
acupunctuurpunten staan uitgete
kend. Men hecht veel aandacht
aan de lichamelijke vorming. De
kinderen in de klas worden ook
regelmatig van plaats verwisseld,
zodat ze niet steeds één kant heen
hoeven te kijken. En ieder half
Jaar is er een lichamelijk onder
zoek.
Het slot van ons bezoek
van Middenschool nr. 15 in Peking
wordt gevormd door een uitvoe
ring van het schoolorkest en door
optreden van dansertjes en zan
gers. Het is verrassend wat kinde
ren op deze leeftijd reeds preste
ren. We luisteren er met genoegen
naar. De achtergrond wordt ge
vormd door een groot schoolbord
met daarop een tekening van Ne
derland. en de woorden Warm Wel
come To Holland Friends. Ze me
nen het.
WORDT VERVOLGD.
I ciebabu
KANTOORINRICHTING BRANDKASTEN VÏ3
KANTOORMEUBELEN
DIREKTIEKAMERS
I MAGAZIJNKASTEN
Jj KANTINEMEUBELEN
TOONZALEN Geopend van 9-17 uur gg
H e!fzM..^eTtS2Straa,#35 Leiden g
(Door onze correspondent)
IZALEM Het is niet toevallig dat minister van De-
Mosje Da jan zo kort na de Amerikaanse presidentsver
en in Washington op bezoek is gegaan. Al voor de pre-
ferkiezingen had de Amerikaanse regering op subtiele
Israël erop attent gemaakt dat vredesinitiatieven van
zijde op dit moment niet zouden misstaan. In Israë-
egeringskringen heeft men daaruit de conclusie getrok-
van de kant van de herkozen Nixon Israël mogelijk
wachten staat om een minder starre positie in te ne-
heeft de Amerikaanse re-
nu ongetwijfeld zijn plan
'd dat hij onlangs heeft ge-
een scheidslijn in de Si-
*en tussen Israël en Egyp-
wwel Israël als Egypte de
feiligheid zou geven, en die
de Israëlische eis van veill-
i zou voldoen. Alhoewel
het midden laat of dat
tal-regeling zou moeten
fen definitieve regeling is
edjk dat hij, ook ail zou het
tamregeling heten, een de-
Door
Jaap van Weesel
finitieve regeling op het oog heeft
Dat is ook de reden dat Egypte
dit plan, waarbij het ongeveer de
helft van de Sinai terug zou krijgen,
direct heeft verworpen
Gezien deze impasse lijkt het niet
onwaarschijnlijk dat Amerika als
de oorlog in Vietnam zou zijn Af
gelopen zich op de regeling in het
Midden-Oosten zal werpen en er zijn
dan ook berichten dat de adviseur
van president Nixon, Henry Kissin
ger, zich dan speciaal met het Mid
den-Oosten zal gaan bezighouden.
Herverkiezing
De Israëlische regering, die welis
waar zeer voor de herverkiezing van
Nixon was geporteerd, ziet iedere
bemoeiing van buitenaf met angst
en beven tegemoet. In Jeruzalem
hoopt men daarom in de eerste
plaats dait president Nixon zijn mi
nister van Buitenlandse Zaken Ro-
nister van Buitenlandse Zaken Ro
gers zal laten vallen. Naar het schijnt
hebben de Amerikanen tegenover de
Israëliërs zich erover uitgelaten dat
Rogers mogelijk vervangen zal wor
den door Nelson Rockefeller, deze
staat bekend als een uitgesproken
pro-Israël-man, terwijl van Rogers
gevreesd wordt dat hij weer op de
proppen zal komen met zijn zgn
Rogers-plan, dat inhoudt dat Israël
in het kader van een vredesregeling
het grootste deel van de bezette ge
bieden zal moeten ontruimen. Dat
komt niet overeen met Israëls
formules van „veilige grenzen" die
grote territoriale wijzigingen inhou
den.
ADVERTENTIE
de panty
voor de maten 46 48-50
(in de gouden verpakking)
De in Spanje geboren kunstenaar
Pablo Picasso is door de Parijse Sor-
bonne-universiteit tot eredoctor be
noemd. Het is niet bekend of Picasso
de bemoemingsplechtigheid op 24 no
vember zal bijwonen.
ADVERTENTIE
'an de lende GjMigt/mtt nov
oOOgram tJP
ARDENNER
BOTERHAMWORST
150 gram
BOERENMETWORST
100 gram
500gram
2 kilo
voo Hm houden
U vindt aHe andere VIVO-aanbiedingen op pagina 2en 3 van Uw dan.esblad
(Door onze correspondent)
MADRID Juan Domingo
Peron is gistermiddag uit Ma
drid vertrokken op weg naar
Argentinië, via Rome. Ditmaal
leiden alle wegen van Rome
Door
Robbert Bosschart
naar Buenos Aires: aan de ene
kant Fiat met haar grote eco
nomische interesse in Argenti
nië, aan de andere kant het
Vaticaan dat nog maar weinige
jaren geleden de banvloek op
hief tegen de ex-dictator, die na
de dood van zijn toenmalige
echtgenote Evita het kompas,
het geloof, en spoedig ook de
macht verloor.
Geruchten
Geruchten zijn er in Madrid
te over, maar er is een marca-
ber, maar veelzeggend feit, de
lijkkist met de gebalsemde res
ten van Evita Peron bleef in de
Spaanse hoofdstad. Dat wil zeg
gen: geen massale, triomfale,
revolutionaire intocht in Buenos
Aires. Evita was en is de ziel
van het Peronisme: Juan Do-
migo Peron daarentegen is een
grijsaard die door generaal La-
nusse, de huidige president, er
toe gedwongen is om naar Ar
gentinië te komen als hij nog
mee wil spelen in het grote po-
kerspel (natuurlijk met de be
doeling om de mythe-Peron, het
enige dat de Argentijnse volks
massa's kennen, te ontmante
len).
Spanje daarentegen kent de
man Juan Domingo Peron en
neemt dit hele theater dan ook
niet al te ernstig op. Peron gaat
ROME Juan Peron rechtsbij zijn aankomst op het
vliegveld van Rome. Links zijn derde echtgenote Isabel.
naar Buenos Aires om de kat
uit de boom te kijken, en het
is onwaarschijnlijk dat hij veel
meer zal zien. Onwaarschijnlijk
is ook dat in 1972 zijn reis, zijn
tegenwoordigheid, een president
kan „onttronen", zoals dat met
Arturo Illia een tiental Jaren
geleden gebeurde.
Officieel
SpanJes regering, waar Peron
al officieel afscheid van geno
men heeft, wacht af. De mees
ten verwachten de balling weer
terug In Madrid. Peron kan hier
doen en laten wat hty wil. Van
1947 tot 1950 redde hij het door
een burgeroorlog uitgemergelde,
van het Marshall-plan uitgeslo
ten Spanjt van de hongerdood
met 450 miljoen dollar (dollars
van 1948) aan voedsel, die het
regime vrijwel gratis kreeg.
De na-oorlogse generatie van
Spanje overleefde, dank zij Pe
ron, en dat zal Franco nooit
vergeten. Maar dat neemt niet
weg dat men die politieke dro
men van de oude balling niet
bijzonder ernstig kan nemen.
De Britse toneelspeelster, regisseur I speelde zij daarn^ in vele andere I
en docente en schrijfster over toneel stukken. Onder de vele boeken die
Margaret Webster is op 67-jarige j zij over toneel schreef, bewinden
leeftijd overleden. Zij begon in 1924 zich 'Shakespeare without tears' en
haar toneelloopbaan in Trojan Wo- 'The same only differen'. Ook «vaa
men' waarin zij optrad met 'dame zij een van de oprichters van
Sybil Thorodike. Met deze actrice i 'Equity', de Britse bond van toneel -
J spelers.
ADVERTENTIE
VOORTMAN'S
Cafetaria
goedkoop.
