Akkoord 'grote vier' over de Duitslanden i 3 n Heath openbaart z'i anti-infla tieproject HANOI BEREID OPNIEUW TE PRATEN Kabinetscrisis in Turkije Wanneer serieus onderhandeld kan worden ANl MAANDAG 6 NOVEMBEI BERLIJN (DPA/Reuter) De "grote vier" hebben gister middag hun besprekingen over Duitsland met succes afgeslo ten. Ze hebben in een gemeenschappelijke verklaring vast gelegd dat hun rechten en verantwoordelijkheden voor Duits land als geheel gehandhaafd blijven na het sluiten van een normaliseringsverdrag tussen Bonn en Oost-Berlijn en de toe treding van de beide Duitslanden tot de Verenigde Naties. De ambassadeurs van de Verenigde Staten, de Sowjet-Unie, Frankrijk en Engeland, die de onderhandelingen in Berlyn hebben gevoerd, zullen de tekst van de gemeenschappelijke ver klaring aan hun regeringen voorleg gen. Het is nog niet bekend wanneer de tekst gepubliceerd zal worden. De verklaring van de „grote vier" moet worden gevoegd bij het nage streefde basds-verdrag over de be trekkingen tussen de Bondsrepubliek en de DDR. De onderhandelingen daarover werden vandaag voortgezet door de Westduitse staatssecretaris Egon Bahr en diens Oostduitse col lega Michael Kohl. Alles wijst erop dat ook deze besprekingen in een slotfase zijn aangeland. Bahr heeft gistermiddag de regering in Bonn ingelicht over het verloop van de on derhandelingen. Hij voerde ook nog overleg met een Bondsdagcommissie waarin zowel regeringspartijen als oppositie zijn vertegenwoordigd, en met een speciale commissie uit de Bondsraad, alvorens het overleg met Kohl te hervatten. Bondskanselier Willy Brandt zal morgen opening van zaken geven pver de stand van zaken bij het basis-verdrag, ook wanneer dan nog geen overeenstemming over een ont werp-verdrag is bereikt. De regering in Bonn heeft eerder al duidelijk ge maakt dat het verdrag met de DDR hoogstens geparafeerd zal worden voor de Bondsdagverkiezingen van 19 november, maar nog niet onderte kend. Waarschuwing Oppositieleider Rainer Barzel had de regering-Brandt er zaterdag voor gewaarschuwd geen overeenkomst met de DDR te sluiten voor de al gemene verkiezingen. De ambassadeurs van de .grote vier" zijn sinds het begin van de be sprekingen op 23 oktober van dit jaar negen keer bijeen geweest in het ge bouw van de voormalige Geallieerde sein. Controleraad in West-Berlijn. Het was de tweede keer sinds de deling van Duitsland dat de vertegenwoor digers van de Verenigde Staten, de Sowjet-Unie, Engeland en Frankrijk besprekingen hebben gevoerd over hun rechten en verantwoordelijkhe den ten aanzien van Duitsland. De eerste gespreksronde werd afgesloten met een overeenkomst over de status van Berlijn die op 3 juni 1972 door de ministers van Buitenlandse Zaken van de vier grote mogendheden werd ondertekend. Vrije toegang Een bevestiging van de geallieerde rechten in Duitsland is van belang om de vrije toegang tot West-Berlijn veilig te stellen. Anders zou de DDR, Buitenlanders bij Palestijnse guerillagroepen TEL AVTV (AFP) Volgens het in Tel Aviv verschijnende dagblad Maariw hebben zich sinds kort tal rijke buitenlanders uit Europa en Japan aangesloten bij de Palestijn se verzetsbewegingen. De dood van de jeugdige Fran^aise Jocelyne Blancheteau in Amman tijdens het samenstellen van een explosieve la ding. aldus Maariw, bewijst dat de ze vrijwilligers hun opleiding hebben voltooid en gereed zijn voor treden tegen Isrgelische personen instellingen in Europa. Een marxistische Palestijnse guerrillagroep verklaarde zaterdag, dat Jocelyn Blancheteau door de groep naar Jordanië was gezondei met een opdracht, die gericht was te gen het bewind van Koning Hoes eenmaal als souverelne staat geac cepteerd in de Verenigde Nlaties, zyn souvereiniteit gaan uitoefenen door controle over de vert>indingswegen over Oostduits grondgebied naar Ber lijn op te eisen. Nat het Sluiten van een normaliseringsverdrag met Bonn is de weg vrij voor internationale diplomatieke erkenning van de DDR en toetreding van beide Duitse staten tot de Verenigde Naties. Voor de Bondsrepubliek betekent het norma liseringsverdrag dat Bonn formeel afziet van de pretentie als enige rechtmatige Duitse staat alle Duit sers te vertegenwoordigen. Bonn heeft meer dan twintig jaar lang ANKARA (DPA) De Turkse Republikeinse Volkspartij heeft zaterdag vijf van haar ministers uit de regering teruggetrokken. Deze stap houdt kennelijk ver band met kritiek van de Turkse re geringsleider, Ferit Melen, op de hervormingsplannen van de Republi keinen. Melen heeft deze in het par lement als „schadelijk voor het land" gekenschetst. De voorzitter van de Republikein se Volkspartij, Buelent Ecevit, heeft de regering verweten, niet boven de partijen te staan, maar het program ma van de mederegerende Recht vaardigs!) cidspartij en van de Natio nale Veiligheidspartij voor te staan. Bemiddelingspogingen van presi- den Cevdet Sunay zijn vruchteloos gebleven. De chef van de Turkse generale staf en de opperbevelhebber van de strijdkrachten hebben vrijdag na langdurig beraad zich tegen uittre den van de vijf Republikeinse minis ters uitgesproken. De zes maanden oude regering van Melen is een drie-partijregering aangevuld met „technocraten", die geen deel uitmaken van een par- tU Coalitie Turkije is sinds maart 1971 gere geerd door coalitieregeringen. In maart 1971 dwong het leger de meerderheidsregering van de Recht vaardigheidspartij tot aftreden en eiste ingrijpende hervormingen. De generaals dwongen ook aan op har de maatregelen tegen „de linkse ter reur" en in elf belangrijke provin cies werd de staat van beleg afge kondigd. Gisteren werd Turkije opgeschokt door het nieuws dat de 87-jarige oud president en grijze eminentie van Turkije, Ismet Inönu, uit de Repu blikeinse Volkspartij is getreden na haar besluit om haar ministers aan de coalitieregering te onttrekken. Indianen zetten bezetting in W ashington door WASHINGTON (UFI, DPA) De rond 400 Indiaanse bezetters van het Amerikaanse regeringsdepartement voor Indiaanse Zaken hebben giste ren opnieuw geweigerd het gebouw te ontruimen voor de overheid hun eisen heeft Ingewilligd. Ze verlan gen dat de regering zorgt voor voedsel en onderdak voor de ver wachte 3.000 Indianen die in Washington een week van demon straties willen houden ter illustratie van hun "strijd om te kunnen over leven in blank Amerika". De Indianen, die ongeveer 250 stammen vertegenwoordigen heb ben het departement herdoopt tot "ambassade van de Inheemse Ame rikanen". Ze hebben hun gezichten met oorlogskleuren beschilderd en eisen ondermeer verder nog dat de blanke functionarissen van 't bu reau worden ontslagen en door In dianen worden vervangen en grotere bevoegdheden voor de directeur van het bureau, Louis Bruce, die wel een Indiaan is. Bruce is sinds vrij dag bij de bezetters in het gebouw, hoewel het ministerie van Binnen landse Zaken hem en andere functionarissen van het bureau had bevolen daar weg te blijven zolang de onderhandelingen met de bezet ters voortduren. De stemming bij de bezetters is afwisselend gespannen en feestelijk. Gisteren maakten ze praatjes met toeristen, die naar de bezetting kwamen kijken en de Indi anen fotografeerden. De Indianen zetten op hun beurt de toeristen op de foto. vastgehouden aan dit „aTleen-verte gen woordügingsrecht". De vier ambassadeurs lieten zich gistermiddag allen tevreden uit over de succesvolle afsluiting van de on derhandelingen. De Russische am bassadeur in Oost-Berlijn, Jefremow, verklaarde: „We hebben heel goed samengewerkt". De Sowjet-Unie hecht belang aan het welslagen van het overleg van de grote vier, omdat de NAVO dit als voorwaarde heeft gesteld voor het houden van Europese veiligheidscon ferentie, waar Moskou een groot voorstander van is. Ouders Bonn met het Oostblok op een an dere manier verlicht. Westduitse kringen in West-Berlijn hebben za terdag bekendgemaakt dat Ocst- Duitsland binnenkort in een nieuw gebaar van goede wil hereniging gaat toestaan van vaders en moeders die naar West-Berlijn en West-Duitsland uitweken en hun kinderen die bij fa milie en in tehuizen in de DDR ach terbleven. Men schat dat er achthon derd duizend van deze kinderen in Oost- Dui tsland zijn. De regering in Oost-Duitsland heeft ze tot dusver nooit willen laten gaan. Westduitsers en Westberlijners kunnen nu ook met onmiddellijke in gang visa voor individuele reizen naar Polen aanvragen en desgewenst hun eigen auto meebrengen. Dit heeft de centrale van Westduitse reisbureaus zondag bekendgemaakt. Tot voor kort mochten de Duitsers alleen per groep Polen binnenkomen. Vreemd voorwerp De gezagvoer der van een lijnvliegtuig van de Britse maatschappij Britlsch Euro pean Airways op de route Belfast- Glasgow, heeft vrijdag geen risico willen nemen toen een stewardess tijdens de reis kwam aandragen met een voorwerp in de vorm van een koker waaruit een elektrische draad hing. De gezagvoerder liet het toes tel boven de Ierse Zee tot 1.800 me ter zakken en wierp de koker uit een venster. De stewardess had het voor werp onder een stoel gevonden. Feest in Buckingham Palace Koningin Elizabeth en Prins Philip van Engeland geven op 20 november in Buckingham Palace een particu lier feest by gelegenheid van hun zilveren bruiloft. Onder de twee- driehonderd gasten die het konink- lyk paar heeft uitgenodigd, zyn Prins Juan Carlos en Prinses Sophia Spanje, beiden aan de Britse koninklyke familie verwant. De dag begint met een dienst ln Westmin ster Abbey waarvoor alle Britse echt paren die op 20 november hetzelfde feest vieren zyn uitgenodigd. Meyer Lanski uit Israë1 TEL AVTV (AP) De beruchte Amerikaanse "gokkoning" Meyer Lansky die vergeefs had getracht zich in Israel te vestigen hij heeft daar 25 maanden als "toerist" ge woond is vannacht in alle stilte naar Zwitserland gevlogen. Amerika had om zijn uitlevering ge vraagd. Israël had geen gehoor daaraan gegeven. Of Meyer Lansky in Zwitserland zal blijven of naar een ander land gaat is nog niet bekend. In Israël had Lansky getracht de is raëlische nationaliteit te verkrijgen. Thans is hij statenloos, in Amerika is zyn paspoort ingetrokken. Neder - heeft gezegd niet van de komst van Lanski gediend te zyn. Kaper Japans toestel gepakt TOKIO (AFP) De kaper van de Boeing 727 van de Japanse lucht vaartmaatschappij JAL is gearres teerd. Dit gebeurde vanochtend om ongeveer 8 uur (Ned. tijd) op het vliegveld van Tokio. Het vliegtuig werd vannacht op een binnenlandse vlucht van Tokio naar Foekoeoka gekaapt. De kaper eiste een bedrag van twee miljoen dollar en wilde ook naar Cuba gevlogen worden. De arrestatie is verricht door drie A vier politiemannen, die vermomd waren als monteurs. Zij grepen de kaper toen hij de gekaapte Boeing met zijn gijzelaars verliet om zich naar een gereedstaande DC-8 te be geven, die hem naar Cuba zou moe ten brengen. Volgens de politie in Tokio is de luchtpiraat de 47-Jarige Japanner Nakaoka. 1964 HAWAjj ZÓ WORDT MEN PRBIDENT VAN DE VER.STATEN s hqeüelebesidentsondidaat van de democraten en de REPUBUKEINEN WORDIGEKOZEN' In20sk]ten worden ar Morgen gaan de Amerika» naar de stembus. Alleree1 waarom morgen? Omdat kieswet bepaalt, dat de pr dentsverkiezingen gehou moeten worden op de ee ro< dinsdag volgende op de eei ze maandag van november. En wil ditmaal zeggen: op 7 vember. he Een belangryk facet van Amerikaanse verkiezingen dat de nieuwe president op november zal worden aangei zen door de absolute meerd>w] heid van de 538 leden van N kiescollege. Elke staat van W Verenigde Staten vaardigt ifa melyk een uiteenlopend aao:er kiesmannen naar dat college an "Zware" staten zyn byv. <h lifornië met 45 kiesmann t New York met 41, Illinois iri Texas elk met 26, Pennsylvaj rt< met 27. Een staat als Vernu-di brengt het byv. niet verder der 3, evenals Alaska. Als een pip. sidentskandldaat er dus el slaagt ln een "zware" staat ne winnen, kan hy dus rekenin: op veel kiesmannen. Daar rti komt, dat de regel geldt "t t winner takes all". Dus al n kiesmannen stemmen op N1x<l, wanneer die de meerderheid byv. Californië heeft behaa1 Zo kon het dus gebeuren, Nixon by de vorige verkiezinge in 1968, met 43% van de stei.2 men by na 56% van de kiesma nen achter zich kreeg en daa u door winnaar werd op Hui112 phrey. Hoewel de kiesmannen p op 18 december definitief zv len aanwyzen wie de nieui president wordt, zullen reeds berekeningen in de nacht na i verkiezingsdag duidelyk maki* wie er als winnaar uit de bi) komt. us NIEUWE SAMENSTELLING BRITSE KABINET;? LONDEN (Reuter, UPI) De Britse premier Edward Heatii heeft gisteren een reeks wyzigingen aangebracht in zyn kabinet. Er zyn in totaal 19 veranderingen in mi nistersfuncties, maar de belangrijk ste departementen zoals Financiën, Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en Defensie, blyven buiten schot. Volgens politieke waarnemers wil Heath zijn regering versterken met het oog op de toetreding tot de EEG en op de verwachte moei lijkheden in eigen land, omdat hy vandaag zijn anti-inflatie-program ma aan het Lagerhuis heeft voor gelegd. Een van de belangrijkste wyzi- gingen is de benoeming van de huidige minister van Handel en Industrie John Devies tot „kan selier van het hertogdom Lancas ter". Deze eretitel houdt op zich weinig in, maar Da vies zal worden met Europese Zaken. I zal minister van Buitenlandse ken Sir Alec Douglas-Home nen vervangen bij vergaderi] van de Europese minis ten Brussel, en ook de veranri lykheid diagen voor ander in EEG-verband. Als minister Handel en Industrie wordt hm gevolgd door Peter Walker, f huidige minister van Milieu; (Door onze correspondent) LONDEN Vandaag zou premier Heath in het Lagerhuis 't plan van zijn regering bekend maken om aan de snel voortschrijdende inflatie 't hoofd te bieden. Deze bekendma king komt nadat vorige week de be sprekingen waren vastgelopen die de regering met werkgevers- en werk nemersorganisaties had gevoerd om tot een gezamenlijke oplossing van het inflatieprobleem te komen. De confederatie van Britse werkne mers, TUC, had zich niet bereid verklaard om op de voorstellen van de regering en de werkgevers in te gaan. Het anti-Inflatieproject van de regering Heath zal voornamelijk berusten op het complex van voor stellen dat het kabinet vorige week in de mislukte besprekingen aan de beide gesprekspartners had voorge legd. Door Rudolph Bakker Het project zou naar men vanoch tend verwachtte voorzien in twee fasen: de eerste fase zou zo snel mogelijk moeten ingaan en niet lan ger dan enkele weken dienen te du ren. Gedurende deze periode zal NEW YORK (AP, Reuter, AFP) Het hoofd van de Noordvietna- mese delegatie bij de Parijse Viet- nambesprekingen heeft verklaard dat een laatst" bespreking met de Verenigde Staten teneinde het ont werp vredesakkoord in definitieve vorm te gieten aanvaardbaar is. in dien Washington „serieus" is. In een vraaggesprek met de New York Times heeft Thuy zaterdag ver klaard: „Wij maken geen moeilijk heden over nog een bespreking. Het gaat er om dat men serieus is". Indien na zulk een laatste bespre king tussen Henry Kissinger en zyn Noord Vietnamese gesprekspart ner Le Duc-tho, aldus Thuy, „de Ver enigde Staten akkoord gaan en dan opnieuw wijzigingen voorstellen, wordt het moeilijk tot een regeling te komen". De Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken William Rogers heeft in een televisie-interview ge zegd dat een Vietnam-akkoord moge lijk is „binnen enkele weken". Hy zei dit in antwoord op een vraag of de overeenkomst te verwachten was binnen enkele dagen, weken of maanden. Rogers antwoordde daar op „we spreken over langer dan over dagen, en in germen van weken of maanden zou ik het liever niet zeggen Ik den.k dat het een kwes tie van enkele weken is, Ik weet niet of het verder zal uitlopen". In het interview van de New York Times met Thuy zag Rogers een „signaal" van Hanoi aan Wash ington. De Amerikaanse minister zei dat hij alle reden had om aan te ne men dat de geheime besprekingen in de nabije toekomst voortgezet zul len worden. Hij wilde de Zuidvietna- mese president Ngoejen Van-thioe niet zien als een „belangrijk obsta kel" voor de vrede. Thioe heeft te recht een aantal punten naar voren gebracht, en daar houden we re kening mee, zo zei hij. Hij meende dat de standpunten van Washing ton en Saigon tot elkaar gebracht kunnen worden. Als de punten, waarover ophelde ring verschaft zou moeten worden in het voortgezet overleg van Kissinger met de Noordvietnamezen, noemde Rogers: onder welke voorwaarden en op welk ogenblik treedt een internatio nale commissie voor toezicht op het bestand in functie? welke bestuurlijke structuur komt er in Zuid-Vietnam? de problemen die de aanwezig heid van Noordvietnamese troepen in Zuid-Vietnam met zich mee brengt. Rogers verwachtte dat een ak koord in Vietnam ook zal leiden tot een bestand in de rest van Indo- China. hoewel de vredesovereen komst daar niet in voorziet. Ook deelde hij mee dat de communisti sche landen ln principe instemmen met een internationaal hulp programma voor de wederopbouw van Indo-China. Bommen Amerikaanse reuzenbommenwer- pers van het type B-52 hebben in een tijdsbestek van 24 uur, dat za terdagmorgen eindigde, zeker 2000 ton bommen afgeworpen op Noord- Vietnam. Zwaardere bombardemen ten zijn er in de hele oorlog in één etmaal niet uitgevoerd. De doelen bevonden zich beneden de 20e breedtegraad, de grens die president Nixon voor de luchtaanvallen heeft vastgesteld als "gebaar van goede wil" in de vredesonderhandelingen. Er werden daarnaast nog andere aanvalsvludhten gemaakt door 140 straaljagers. Volgens welingelichte kringen ln Washington is ook het Bevrijdings front bezig zijn troepen in het zui den te versterken voordat een be stand de bewapening op het strijd toneel op het huidige peil bevriest. De afgelopen dagen is volgens deze kringen een 2900 man sterk pant serregiment met byna honderd tanks en eenzelfde aantal pantser- transportwagens door de gedemilita riseerde zone naar Zuid-Vietnam getrokken. Uit China zouden nieu we wapens Noord-Vietnam binnen stromen. De verkeerswegen en de spooriynen waarover dat gebeurt liggen in het gebied dat niet meer gebombardeerd wordt zodat het vervoer ongestoord kan plaatsvin den. Amerika heeft van zijn kant een spoedprogramma in werking ge steld om de Zuldvietnamese rege ringstroepen nog zoveel mogelijk te versterken. Als onderdeel daarvan leveren Taiwan, Zuid-Korea en Iran f-5 straaljagers aan het be wind in Saigon, zo deelde het Pen tagon eerder mee. Conferentie Secretaris-generaal Kurt Wald- heim van de Verenigde Naties heeft meegedeeld, dat hij is uitgenodigd tot bijwoning van de voorgestelde vredesconferentie over Indo-China die op een wapenstilstand zou vol gen. door wetteiyke maatregelen ten worden verhinderd dat de zen en de lonen alsnog stijgen, j was vooral in de automobielindu| I dat men de afgelopen dagen i gelegenheid gebruik had gema pry zen van het eindprodukt even flink te laten stijgen. Tijd Bij het aanbreken van de volgi fase zal de regering intussen de hebben gehad de wetgeving voo bereiden die een soepele reg( op lange termijn ter controle var lonen en de prijzen mogelijk maken. In deze wetgeving zullei door de regering en de werkge voorgestelde ideeën hun vinden. Men denkt aan een maxin van gemiddeld 4 procent voor het mende Jaar ten aanzien van de pr stijgingen op goederen die de fab verlaten. De kleinhandelsprijzen) den in diezelfde periode niet nu dan 5 procent mogen stijgen. Vo komt er een maximale loonsveij ging van 2 pond per werkweek, dit geldt voor het komende Jaarl het bedrag is gelijk zowel voor 1 ne als voor grote Inkomens. Uitzonderingen zullen worden maakt in het geval dat bljvoorbi fabrikanten kunnen laten zien de prijzen boven het plafond i stijgen als gevolg van de kosten' hogingen by geïmporteerde go« ren en materialen. Naar Peru gevlucht Ruim tig politieke gevangenen, die vrU uit een gevangenis op het Bolivia se eiland Coati in het meer i ticaca zyn ontsnapt, hebben in P asiel gevraagd, aldus de politie in Peruaanse hoofdstad Lima. Volg" de Boliviaanse minister van Binn' landse Zaken hebben de gevang ei hun bewakers omgekocht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 4