onte
11*1»
EUWE SPORT IN OPKOMST
ALLE
WEGEN
EN WEG
WIJZERS
LEIDEN
NAAR
CASINO
Monaco
groeit
hoogte
en
in de
breedte
EXTRA
1973
Ijks anderhalve
in het rond.
de hoofdstad:
geleden weinig
[ie rots, nu een
Otnant. In 1863
pik maken van
of urenlang
postkoets voor
leze Franse en-
genadigd land-
toorgaans) zon-
|4a te bereiken,
[e jaren begon
It de .speeltuin
er aarde". Het
btte
lanc was de
luisterrijk ca-
it het stads-
het vorsten-
ken belangrijk
»pn. Het is Ja-
||eest, dat de
j|»t roulettespel.
glamour is
renen. Heden
de economie
rier niet meer
rst door de in
las ino.
|n moeilijk te
ïgenomen mag
Bfceer dan on-
)ent van het
fchtstreeks van
nt. De toeris-
k garant voor
■procent ten
H en voor het
1 de staatsruif
i buitenlandse
jie zich maar
voordelen
Ook de eigen
c maar aan
|o doet een
et zakje.
PAGINA n
Roulette, trente-et-quarante
en baccarat zijn nog steeds de
populairste kansspelen in Monte
Carlo. Maar toch, als observatie
en gevoel je niet bedriegen (maar
dat zal wel), behoeven de clande
stiene Amsterdamse speelhuizen
niet jaloers te zijn op de in- en
omzetten van Monte Carlo's rou
lettetafels.
Invloed van de nieuwe Ameri
kaanse) spelen als Black Jack en
Craps is nauwelijks te bespeuren.
Niet te onderschatten zijn de
250 speel (gok) automaten: zij
staan garant voor een kwart van
de inkomsten van de speelbank.
Het casino biedt werk aan ruim
200 croupiers. Met de inspecteurs,
detectives, kassiers, kantoorper
soneel, pages, kelners en werk
sters staan er ruim 900 man op
de loonlijst.
zijn ruim drieduizend autochtonen tegen ongeveer vijfentwintigduizend
moet woekeren met zijn ruimte. Maar Monaco groeit! en zoekt het in de
trtr Yorks aandoende wolkenkrabbers, maar tevens in de breedtein het wes-
"Het landje worden momenteel 22 hectaren kostbare grond onttrokken aan
van de Middellandse Zee.
Dm biedt talrijke bezienswaardigheden, breedvoerig uitgemeten in een fol-
64
eau voor toerisme. Het paleis van Grace en Rainier, het oceanografisch
jJarium, de exotische tuin met grotten en het pre-historische antropologisch
er in vermeld evenals maar heel bescheiden onderaan alsof men er
voor geneert het casino met zijn „salons de jeux".
f lang niet meer
óniem van het
reeds in Euro
loop der jaren
ipeelbanken bij-
t alleen him
a maar boven-
Ur, accommoda-
fid hun „stam-
pndommetje be-
[h zou het on-
io-complex van
jn wat spookrid-
te vergelijken
Itie van bijvoor-
ingse Kurhaus.
een paar rusti-
d it minuscuul
(zoekt, komt on-
afog te staan
_j bouwsel, waar
heen alle wegen en wegwijzers
schijnen te leiden. En dan is er
zeker voor mensen die de strijd met
de kans niet schuwen maar heel
weinig voor nodig om in het voet
spoor te treden van de zeer velen,
die er sinds 1863 hun geluk be
proefden. Het zal wel een onjuiste
impressie zijn, „een wat overtrokken
beeld, maar het historisch „Casino
de Monte Carlo" geeft Je nog steeds
het gevoel, dat het in de Monegas
kische microkosmos de spil is, waar
alles omdraait.
De verleidingskrachten van het ca
sino zijn 's morgens nog niet zo
sterk. Je kunt „tegenwicht" vinden
op de gezellige avenues en boule
vards, waarna Je vanzelf in het ge
renommeerde „Café de Paris" be
landt, waar de koffie goed is en een
indrukwekkende „batterij" speelau
tomaten op de losse franken in Je
zak staat te wachten. Een spelletje
Boulc (een Jonger en dommer zusje
van de roulette) maakt je warm om
een uurtje of wat later ook al door
dat de zomers aan de Riviera killer
en korter schijnen te worden een
uurtje of wat later bij het schuin
tegenovergelegen casino te melden.
Entree-problemen zijn er nauwe
lijks. Je schuift zeven Francs af
voor een toegangsbewijs tot de „sal-
les ordinaires", en er is geen sterve
ling die naar de paspoort vraagt.
Dat document is uitsluitend vereist
voor een bezoek aan een van de
„salons privés" (16 Fr.), een selecte
omgeving die het „gewone voetvolk"
niet gedoogt. Je loopt verder, ne
geert de culturele nevenaspecten
van het casino toneel, muziek,
ballet-, wisselt een deel van je „va
kantiegeld" om voor fiches (nog
moeilijker na te maken dan Frans
bankpapier) en vertrouwt Je toe
aan de grillen en nukken van
Vrouwe Fortuna. De toeziende blik
ken komen van haar onverstoor
bare dienstknechten, de croupiers.
Zij vallen op doordat zij die enigen
zijn die nog een smoking dragen.
Avondkleding is er verder net zo
zeldzaam als een eendelig badpak
op de plages van Monte Carlo.
Voor mensen van deze tijd ia de
speelbank min of meer een amuse-
ments-gelegenheid geworden, waar
spanning, ontspanning en vaak ook
inspanning de sfeer bepalen. Je
zoekt vergeefs naar de ietwat be
klemmende „Dostojewskische" image
van dit legendarisch casino, waar
toch Russische grootvorsten en En
gelse lords in een handomdraai hele
familievermogens op de speeltafels
hebben achtergelaten. En waar is
de tijd gebleven, dat volkomen be
rooide spelers in het park voor het
casino een pistool tegen de slaap
plaatsten....?
Voer voor psychologen is overigens
nog steeds wel in ruime mate te
vinden aan de speeltafels. Vooral de
dames vormen (ook) in dit opzicht
een interessant studie-object. Zij
zetten vaak in grote wanorde op
verscheidene tafels door elkaar. On
vermijdelijk is, dat zij daarbij het
overzicht op haar inzetten welveens
verliezen, hetgeen dan resulteert in
heftig gekibbel in rad Frans of Ita
liaans. De croupiers zullen er wel
meer van weten dan wij, maar Je
krijgt wel eens de indruk, dat som
mige spelers er een „systeem" van
maken om onrechtmatige winsten
uitbetaald te krijgen. Over systemen
gesproken, die meer op mathemati
sche dan op frauduleuze basis zijn
uitgewerkt en uiteraard veruit de
overhand hebben, afgezien van de
systeemloze gokker op goed geluk
het valt te betwijfelen of die inge
wikkelde manipulaties uiteindelijk
het beoogde effect sorteren. Toch is
het een boeiend gezicht zo'n "syste-
mier" soms uren achtereen aan het
werk te zien in de innerlijke over
tuiging dat er niets mis kan gaan.
En Je kunt met zo'n speler meevoe
len als een simpel wit balletje de
onbehoorlijke moed toont zich daar
niets van aan te trekken.
De middagspelers, een speciale cate
gorie casino-bezoekers, wordt veelal
gevormd door de doorgaans met au
tobussen aangevoerde vakantiegan
gers uit de nabije Franse en Ita
liaanse recreatiecentra, die Monte
Carlo „even aan doen" en niet zel
den door kleding en optreden de
sfeer in een speelzaal verstoren als
een vloek in een kerk.
Onder het taalkundig wat uit de
toon vallend motto .Rivier a by
night" worden ook nachttrips geor
ganiseerd, waarbij de vakantiegan
gers, als kinderen op een schoolreis
je naar een museum, door de speel
zalen worden „gejaagd" en precies
een uur de tijd krijgen om „rijk" te
worden. Dat lukt natuurlijk zelden
of nooit, maar kan de stemming
bederven en het casino strijkt vele
kleine, maar massale, inzetten even
onverstoorbaar op als anders.
Hoewel de avondspelers de veruit
financieel sterkste groep vormen is
die van de „ochtendspelers" wel zo
interessant. Deze routeniers staan
reeds om tien uur bij de ingang te
wachten. Het zijn de „professionals"
van wie er velen naar verluidt
in een min of meer recent verle
den grote of kleinere vermogens
hebben verspeeld en die nu met het
restant pogen hun pensioen wat op
te vijzelen. De praktijk heeft ge
leerd, dat de uiterst voorzichtige
speler, die zich tevreden stelt met
een klein (maar dagelijks) gewin,
en die zich onder geen omstandig
heid door de speelduivel laat „pak
ken", een zeer reële kans heeft zijn
bescheiden doel te bereiken. Het
spel van deze „profs" veelal ern
stig, zakelijk-uitziende heren van
tegen of boven de 65+ (het vrouwe
lijke element is opvallend zwak ver
tegenwoordigd) wordt allerminst ge
kenmerkt door lichtzinnigheid, fri
voliteit of ontspanning. Hun spel
mag nauwelijks spel heten: eerder
is het arbeid, harde arbeid en Je
komt er niet achter of ze van de
roulette houden of er haat tegen
koesteren.
Er is nog een categorie professio
nals in de speelzalen: de croupiers.
Men treft er drie aan elke tafel:
een aan het hoofd en de twee an
dere tegenover elkaar aan het an
dere einde. Hun handelingen, met
schijnbaar ongeïnteresseerde gelaats
uitdrukking, worden besped door
een„chef de partie" die van een
verhoogde zetel het wel en wee op
het groene laken observeert. Pas
wamieer een gelukkige winnaar een
fiche afschuift, komt er wat leven
in de groep. Na een „Merci pour les
Employés" in koor, verdwijnt de fi
che via een gleuf in de tafel in de
„cagnotte" en keert men terug tot
het onbewogen „hark- en draai-
werk".
Het beroep croupier wordt begeerd
in Monte Carlo. Zij worden zorgvul
dig gekozen en opgeleid in een cur
sus die ruim een half Jaar duurt en
in de kelders van het Casinogebouw
wordt gegeven. Hun colberts hebben
voor de veiligheid geen zakken en
het is hun verboden buiten het ca
sino met spelers en vreemdelingen
op te houden. Dit zijn maar een
paar voorbeelden van de vele regle
menten en voorschriften die de ca
sino-directie heeft uitgevaardigd ter
bescherming van speler en meer
nog de bank.
De bank of een tafel te laten
„springen" is reeds lang een onmo
gelijkheid. Als de voorraad fiches
op een tafel wat blijkt te slinken is
een belletje voldoende een page
nieuwe lading te laten aanrukken.
De speelbank betaalt aan de kassa
ieder gewonnen bedrag hoe groot
dat ook wel eens kan zijn cash
uit.
Het casino is ook in het bezit van
een eigen elektrische centrale die
onmiddellijk in werking treedt als
er (al dan niet opzettelijk) kortslui
ting zou ontstaan. De veiligheids
maatregelen duiden er wed op dat
het casino evenzeer wordt „be
waakt" als de kluizen van de Ne-
derlandsche Bank.
Bestaat er een typisch Monegaski
sche mentaliteit? Mogelijk wel. Zij
hebben niets heroïsch over zich en
bekijken de zaken op een nuchtere
en praktische manier. De Monegas-
ken willen geen rol spélen op het
wereldtoneel. Zij verlangen niet
naar roem, alleen maar naar geld
en toeristen. Het is mogelijk een
wijs en te benijden volk. Zij beta
len geen inkomstenbelasting, ken
nen geen militaire dienstplicht en
de toegang tot de speelzalen is hen
verboden. Hun weistónd komt mede
tot stand door de wens naar „rijk
dom" van anderen en dat maakt
het leven nog zoeter en de zonne
schijn nog milder.
ARD De Nederlandse autosportliefhebber
sport ontdekt. Rallycross, enige jaren geleden
Engeland, mag zich verheugen op een sterk
"stelling. Niet alleen werpt een groot aantal
rolle overgave op deze wedstrijdvorm, ook het
n steeds grotere getallen naar dit spektakel,
ideling is het Eurocircuit, even beneden Val-
ïiden van Eindhoven. In de gemoedelijke am-
ïrabantse heidelandschap is een bochtig par-
in 1200 meter. Zand, grint en steenslag, afge-
>n en asfalt is de ondergrond, waarover de
?ens (tienduizend tot het tienvoudige) zich
£g een baan ploegen.
zich rondom
mes en aarden
daar een voor-
het snelle ge
inder geïnteres-
inderen kunnen
ïen op het na-
ark, het Euro-
ice-enthousiaste
en aan de snel
nches.
trok dit seizoen
maar zo'n 4.000
tóde en be
de Nederlandse
rallycross k wa
rn kijken. Insi-
gend Jaar een
>P-
Definitieve plannen voor een tweede
rallycross-circuit zijn er vooralsnog
niet. Dat de bouw nog lang op zich
zal laten wachten is echter onwaar
schijnlijk. De kosten zijn in verge
lijking met een circuit voor renwa-
gens laag. Engeland heeft tientallen
rallycross-banen, die vooral belang
stelling trekken van de televisie.
Ook in andere Europese landen is
de rallycross in sterke opkomst.
Volgend Jaar wordt een Europees
kampioenschap ingesteld, waarvoor
een wedstrijd op het Eurocircuit bij
Valkenswaard wordt verreden.
De grote troef volgend Jaar bij het
Europees rallycross kampioenschap
De RooiJ uit Eindhoven. Jan (30)
en Harry (34) zijn een team, waar
menige fabrieksrijder met ontzag en
angst tegenop ziet. Beiden deden
in de motorcross. Maar sinds zij
zich met 'n ontembaar enthousias
me op de rallycross hebben gestort,
is er geen houden meer aan.
vormen voor ons land de gebroeders deze belangrijke terreinervaring op Op geld en materiaal wordt niet
gekeken. De bonkige Brabantse
broers eisen het beste. De auto
sport-afdeling van DAF in Eindho
ven zag hier haar kans liggen. Ge
zien de toenemende belangstelling
van het publiek voor rallycross, plus
de potentie van de De RooiJ's be
sloot DAF zijn activiteiten in rally's
en races aan de kant te zetten. Van
nu af aan, dat was begin dit Jaar,
ging DAF zich volledig concentreren
op de rallycross.
Jan en Ha^-y de RooiJ werden ge
contracteerd voor het fabrieksteam
van DAF, terwijl een sponsor (siga
retten) de deelname aan alle Euro
pese wedstrijden financiëel zeker
stelde. DAF bouwde voor de gebroe
ders De RooiJ twee Coupé's met de
motor, die vier wielen aandrijft,
voorin. De machine werd uit Enge
land gehaald. Het was de nieuwste
competitiemotor van Ford, de BDA,
100 cc, 200 pk. Topsnelheid van het
monster: 180 km/u.
Jan, nationaal kampioen 1971 en
1972, had daarvoor privé al veel er
varing met de DAF's opgedaan. De
eerste wagen was nog uitgerust met
een Renault-motor, maar later
bleek de Ford-machine een betere
constellatie. Afgelopen winter togen
de De RooiJ's naar de Britse rally
cross-banen, tot grote schrik van de
rijders daar. Menigmaal maakten
zij korte metten met de coureurs in
het geboorteland van de rallycross.
Nationaal is de suprematie van de
De RooiJ's onovertroffen. De strijd
in deze jongste tak van de Neder
landse autosport werd keer op keer
gedicteerd door Jan en Harry. Op
vaderlandse bodem geven zij elkaar
weinig toe. Daar is de strijd tussen
hen volledig open. In het buiten
land is dat anders. Dan vormen zij
een hecht team. Jan krijgt dan alle
mogelijke steun van zijn broer Har
ry. En dat maakt hen Juist zo ge
vaarlijk in het Europees kampioen
schap volgend Jaar. Want de fami
lie-eenheid maakt hen stukken ster
ker en betrouwbaarder, dan de ln
fabrieksteams samen rijdende cou
reurs.
De acht races op het circuit van
Zandvoort werden dit Jaar bezocht
door 91.000 mensen. Het Eurocircult.
trok met zes wedstrijden zo'n 60.000
bezoekers. Vorig Jaar was dat nog
maar de helft, terwijl Zandvoort in
1971 ongeveer 144.000 toeschouwera
verwerkte. Toename van belangstel
ling voor rallycross dus, en vermin
dering van publiek op Zandvoort.
Zandvoort had dit Jaar de grote
pech van het wegvallen van do
Grand Prix, die volgend Jaar moge
lijk weer terugkomt en concurren
tie van andere graties evenementen,
zoals de speedbootraces op de Am-
stel. Wil Zandvoort echter de op
gaande lijn weer te pakken krijgen,
zoals de rallycross, dan zulen er
daar beslist maatregelen moeten wor
den genomen-
