het wordt koud
Ike dag gaan er 300
irkeermelers kapot
Solisten deden goed
werk bij Ex Animo'
gasski-Fischer, basis voor drie
•haakboeken
ivius, Hannibals tocht
:.;,er de Alpen, vertaald
BRITTEN:
IRA
ONT
WRICHT
Chileense
militairen
in kabinet
OVERDUIN
BONAPARTE
Mendelssohn met de Paulus herdacht
iwe uitgaven
Meubelstijlenen
spoortje spelen
Goedkopere
koelhuisboter
Contact Open
Bejaardenwerk
Trudeau
blijft
regeren
HIJDAG 3 NOVEMBER 1975
sval
goecU
ederla
Kort*
im
Grit;
zaalpc
nen
to W(
Du
savon
:n c
at JL
Elke dag gaan er ln
driehonderd parkeerme-
iriehonderd van de onge-
totterfeduizend guldens, kwartjes
i,jes verslindende paaltjes
telt.
Sommeren
veel, maar is het niet"
:t- directeur G. Schuit
,V. Nederland in Haarlem,
leverancier van parkeer-
ant tachtig tot negentig
het gevolg van vandalis-
i duwen van alles in de
I maar onder het betalen
ken. Paperclips, stukjes ij-
knopen, buitenlandse
enzovoorts. Meestal gaat
latuurlijk wel van kapot".
er straatjongens, die wel
i weten hoelang zo'm me-
l is tegen een straatklin-
er hun kauwgom in
H sluiten wij met de ge-
jeen contract, waarbij wij
bedrag de meter
leveren en onderhouden. Uitgezon
derd vandalisme uiteraard".
„Nederland" voorziet Nederland van
parkeermeters, is de tekst waar het
Haarlemse bedrijf mee adverteert.
In werkelijkheid is dat de halve
waarheid. In iets meer dan tien
Jaar verkocht het er een kleine
vijftienduizend.
Het rijtje plaatsen dat een meter
van „Nederland" binnen de muren
heeft, ziet er uit als het excursie
lijstje van een Amerikaanse toerist
die in één dag Nederland doet.
De levensduur van parkeermeters is
lang. „Alle meters die wij hebben
verkocht staan nog", zegt de heer
Schuit.
Een klein rekensommetje leert dat
de meters voor elke gemeente een
goudmijntje zouden kunnen zijn.
Kant en klaar kosten ze zon' drie
honderd gulden per stuk. Bij het
lage tarief van een kwartje per uur
zou hij er in rui/m een half Jaar uit
zijn.
Maar de bijkomende kosten zijn
hoog. Voor vernielde metersdraait
de gemeente zelf op. De mensen die
de controle uitvoeren moeten wor
den betaald.
De meeste gemeentes zien in de
meter meestal dan ook een regelaar
van de park eert>eh oef te.
De NV Nederland doet niet alleen
in parkeermeters. „Wij verkopen
zou Je kunnen zeggen het hele
straatmeubilair; lichtmasten, wegbe-
bakening, verkeersborden, verkeers
lichten, plaats- en straatnaambor
den, vangrail, etc.
Een nieuw systeem voor het parke
ren is de automaat. Dat „bewaakt"
een heel parkeerterrein. De mensen
kopen als het ware bij de automaat
parkeertijd en stoppen het uit de
installatie komende kaartje achter
hun voorruit.
Middelburg had daar voor ons land
de primeur van. Aan het einde van
het Jaar zullen er van „Nederland"
25 staan. Gouda en Schiedam beho
ren tot de plaatsen waar er binnen
kort één komt.
Vandalisten hebben bij deze auto
maten ook minder kans dan bij
meters. De munt wordt niet alleen
onderzocht op grootte, maar ook op
gewicht en de legering.
En als iemand zo dom is er een
houtje of paperclips in te duwen,
dan werkt de automaat dat er ook
automatisch weer uit. U bent ge
waarschuwd.
and irtgebeurtenissen als Olym-
i leien, wereldkampioenschap
ml en dergelijke leveren al-
zware stroom van literatuur
ctol) lebeurde ook na de sohaak-
om het wereldkampioen-
Ie sen Bobby Fischer en Bor-
ren ki. Niet zo verwonderlijk
bij c, want de strijd Flscher-
ezwi ieeft wekenlang de wereld
j de in gehouden. Niet alleen tij-
n 1 strijd, maar ook lang daar-
jen
i de|a de "match van de eeuw",
t wedstrijd vaak werd ge-
'Züaierschenen er drie boeken.
;rde kwam op de markt met
i-H ssen" door Bobby Fischer;
Spectrum verscheen "Dag-
noR een tweekamp, de match
iisoher op de voet gevolgd
-Hein Donner" en Teleboek
gaf "Spasski-Fischer, duel
euw" van Lex Jongsma uit
ïaaklessen door Bobby Fi-
"Waar gaat het bij het
om?" vraagt Bobby Fi
scher. "Om het matzetten van de
tegenstander," luidt zijn eigen ant
woord. Natuurlijk geen groot
nieuws, wamt iedereen, die maar
enig idee heeft van schaken, weet
dat. Net zo goed, als iedere voet-
Ier weet waar het bij voetbal om
gaat: meer doelpunten maken dan Je
tegenstander. Het bijschrift bij de ti
tel is echter: "Voor beginners en ge
vorderden" en dat is iets wat ik,
met alle respect voor Fischer, moet
bestrijden. De wereldkampioen geeft
in het eerste hoofdstuk keurig een
overzicht van het zettenverloop en
ook geeft hij enkele bijzondere zet
ten, zoals het roqueren, het "en pas
sant" slaan en het promoveren van
een pion. Daarna schakelt hij echter
direct over op spelsituaties, waarin
de tegenstander mat gezet kan wor
den. Telkens worden de situaties in
gewikkelder, om te eindigen bij het
matzetten in drie of vier zetten. Fi
scher doet dat volgens een soort van
geprogrammeerde cursus. Hij geeft
op de ene pagina een stelling, waar
van het antwoord op een volgende
pagina is te vinden. Toch is het boek
van de wispelturige Amerikaan niet
het meest geschikte om te leren
schaken. Want met matzetten alleen
kom Je er niet. Eerst moet een be
ginnend schaker weten, hoe hij de
partij moet beginnen. Een hoofdstuk
dat in "Sohaaklessen" niet voor
komt. Jammer, want met deze toe
voeging zou het boek compleet zijn
Spasski-Fischer, duel van de
eeuw door Lex Jongsma 'Tk heb
dit boek geschreven voor de geïnte
resseerde liefhebber," zegt Lex
Jongsma. fiscaal-Juridisch mede
werker aan de universiteit van Lei
den, in zijn voorwoord. Inderdaad is
het boek niet geschikt voor de leek,
met uitzondering van de knappe per
soonsbeschrijvingen van Fischer en
Spasski. Het is een werk voor diege
nen, die de tweekamp nog eens rus
tig aan zich voorbij willen laten
gaan. In de beschrijving van Robert
Fischer komt Jongsma tot een aar
dige uitspraak: "Voor Fischer is
niet het meedoen belangrijk, maar
'boeken heeft de Romeinse
a schrijver Titus Livius (van
tot 17 na Christus) een
neergelegd van de rijke
van zijn volk. Nog in het
er Middeleeuwen was zijn
werk bekend, maar thans
log slechts de boeken 1 tot
10 en 21 tot en met 45, als-
nhoudsoverzichten van de
Het doel van Livius' levens-
,de vereeuwiging van de
n, die door het voor-
50;en de groeiende decadentie
gjji'ts het begin onzer Jaartel-
resterende 35 boeken is het
'•"eker een van de boeiendste.
schildert daarin de aanlei-
de tweede Punische oorlog
Carthago, thans noord-Tu-
Die aanleiding was de ver
door Hannibal van het met
pievriende Saguntum. Hanni-
een zeer groot veldheer, die
Romeinen bijzonder lastig
Smaakt. Groot was de schrik
e toen de Carthaagse gene-
Pyeneeën overtrok, Gallië
en door de Alpen Italië
iel. Hij slaagde er zelfs in
leinen ln twee gevechten te
i, eerst aan de Ticinus, la
de Trebia. Maar tenslotte
en de Romeinen toch de
Hing op de Carthaagse con-
hoe hachelijk de situatie
s geweest. En daarmee werd
idslag gelegd voor het latere
«k.
d is, dat Livius' ge-
lis van Hannibals jtocht over
in een voortreffelijke ver
van dr. w. P. Theunissen iD
ssieke Fibula-reeks bij Van
ik in Bussum is verschenen
19,90). „Ik heb deze verta-
imaakt in herinnering aan
erarenpraktijk en ik dacht
aan al mijn leerlingen en
i'n kinderen die met Livius heb-
eworsteld", zegt dr. Theunis-
zijn inleiding. „Zoals het
drama het diepst de ziel
lellas laat v begrijpen, zo
wellicht de retorika van de
jdenis ons het dichtst bij de
Romeinse psyche". Het boek Is uit- i rende afbeeldingen op kunstdrukpa-
stekend geïllustreerd met verhelde- I pier en met verscheidene kaartjes.
„Leerboek der meubelstijlen" klinkt
droog en taai, en terecht heeft
Henk Baaren sr. samen met wij
len A. G. Vélu schrijver van dit
boek de titel veranderd ln
M e u b e 1 s ti Jle n, zonder meer.
Dit fraaie werk mag dan mede be
doeld zijn voor de studie van de
vakexamens woninginrichting, het is
zo levendig geschreven en zo royaal
geïllustreerd, dat de belangstellende
leek er zonder twijfel veel plezier
van zal beleven. Dat dit in het ver
leden ook reeds het geval is geweest
bewijst 't feit dat uitg. Kluwer (Tech
nische boeken, Deventer) reeds de
vijfde druk op de persen moest leg
gen. Tachtig foto's en dertig teke
ningen verluchten dit werk, waarin
na de antieke stijlen (Egyptisch,
Assyrisch- Babylonisch, Grieks, Ro
meins en Byzantijns) achtereenvol
gens de Romaanse, Gotische, I ta
li anse, Franse, Hollandse, Engelse
en Duitse meubels worden behan
deld. Vooral het Franse meubel
kreeg veel aandacht: Renaissance,
de Lodewijken, Empire en Bieder
meier. De samenstellers hebben zich
niet beperkt tot een dorre opsom
ming van stijlkenmerken, maar
schetsen ook het milieu van het
ontstaan, zodat de lezer tevens een
culturele achtengrond meekrijgt.
Uitgever L. J. Veen ln Wageningen
heeft reeds verscheidene boekjes
over modelspoorwegen laten ver
schijnen, handleidingen voor het
geleidelijk opbouwen van een mo
dern modelspoorwegbedrijf. Om nu
ook de liefhebbers van stoomloco
motieven, van smalspoor, van grote
re schalen en van romantische mo
dellen aan hun trekken te laten ko
men heeft H. F. Enter, hoofdinge
nieur bij de Ned. Spoorwegen, een
speels maar tegelijkertijd zeer in
structief boekje geschreven onder de
titel S p o or tj e s pel e m (zelfde
uitgever, prijs f 16,90). Dit boek, 128
pagina's groot, op uitstekend papier,
met niet minder dan 62 foto's en 28
tekeningen, is doelbewust gericht op
ontspanning en het warm maken
van de lezer voor een van de meest
fascinerende vrije-tijdsbestedingen,
zoals de schrijver in zijn inleiding
de spoorwegmodelbouw omschrijft
Titels van hoofdstukken als „Een
modern bedrijf haalt een stoom-
paard van stal", „We reizen per
tram verder en sollen met schalen",
„We willen een tram en dus
„We nemen een kijkje bij de Ziller-
talbahn", „We gaan ook eens tui
nieren" en „We boemelen met Ml-
nex" zeggen genoeg over de veelzij
dige inhoud. Terecht waarschuwt de
schrijver aan het slot, dat alles
wat men ook opzet een afspiege
ling van de werkelijkheid moet zijn
en dat men consequent moet zijn in
de schaal.
DEN HAAG (ANP) Waarschijn
lijk in de loop van de volgende week
zal de Europese oommissie de nodi
ge maatregelen nemen om koelhuis-
boter tegen verlaagde prijs bij de
consumenten in de zes EEG-landen,
dus ook in Nederland, te bren
gen. Vermoedelijk zal het koelhuis-
produkt een kwartje per pakje min
der kosten dan andere boter. Moge
lijk komt er ook weer braadboter
tegen een nog wat lagere prijs.
het winnen". Een aardige beschrij
ving van de eerzuchtige Amerikaan.
Na deze beschrijvingen volgt een
dagboekachtig verslag van alle par
tijen in Reykjavik, terwijl er naast
de persoonsbeschrijvingen ook aan
dacht wordt besteed aan een groot
aantal partijen, die de beide schaak
helden hebben gespeeld vóór het gro
te treffen op IJsland. Tussen de par
tijen van de tweekamp door geeft
Jongsma een aantal beschrijvingen
van de toestand op IJsland. Over de
ziekte van Spasski en ook over het
niet opkomen in de eerste partij van
Fischer. Al met al is "Duel van de
eeuw", mede doordat het is verlucht
met tekeningen en foto's, een boek
geworden dat op de plank van de
'geïnteresseerde liefhebber" beslist
niet mag ontbreken.
Dagboek van een tweekamp,
de match Spasski-Fischer op de voet
gevolgd door Jan-Hein Donner
Het boek van Jan-Hein Donner Is
een bundeling, van de artikelen, die
hij voor en tijdens de match voor het
dagblad De Tijd schreef. Voor dege-
en, die zijn artikelen niet hebben ge
lezen zondermeer een geweldig fijn
boek. Tussen de partijen, compleet
natuurlijk met uitgebreide analyses,
staan, evenals bij Jongsma, be
schrijvingen over de toestanden op
en om IJsland. Een bijzonder fijn
gedeelte van het boek, dat ik met ge
noegen heb gelezen, is het zeer uit
gebreide interview, dat Donner heeft
gehad met- de wereldkampioen Fi
scher. Geen interview over schaken
alleen, maar vooral over Fischer
zelf. Zo schrijft Donner ondermeer,
dat Fischer een collectie van zeven
tien maatcostuums heeft en dat
zijn schoenen en overhemden even
eens op maat worden gemaakt. Een
prachtige gelegenheid om eens wat
meer te weten te komen over
schaakwonder Robert Fischer.
JAN VAN DER NAT
LEIDEN Voor een zeer matig
bezette Stadsgehoorzaal herdacht de
Chr. Oratoriumvereniging Ex Animo
de 125 Jaar geleden gestorven com
ponist Felix Mendelssohn-Bar -
tholdy, met een uitvoering van de
Paulus. Het bleek, dat dit oratorium
in deze tijd alleen nog aanvaard
baar kan worden gemaakt door een
in alle opzichten grandioze interpre
tatie, want de muziek zelf spreekt
grotendeels niet meer aan.
De sopraan Ank Reinders zong
over het algemeen goed, vooral in
het tweede deel zorgde zij voor enige
zeer fraaie momenten. Elisabeth
Cooymans was een betrouwbare alt,
aan haar partij echter weinig
cachet gaf.
Van de bas Max van Egmond zijn
we langzamerhand zoveel goeds ge
wend, dat alleen een uit-vorm-zijn
opvallend zou zijn, maar dit was ook
gisteravond niet het geval. Marius
Politie tegen kaping Leden van
de Westduitse paramilitaire grens
politie zullen gestationeerd worden
op buitenlandse luchthavens om
mee te helpen aan de bestrijding
van vliegtuigkapingen, aldus heeft
de Westduitse luchtvaartmaatschap
pij Lufthansa bekend gemaakt. Een
woordvoerder van de Lufthansa
heeft geweigerd de namen van de
betrokken eenenveertig vliegvelden
te noemen. HiJ heeft wel gezegd,
dat deze vliegvelden in hoofdzaak in
het Midden- en Verre Oosten zijn
gelegen.
BELFAST (Reuter) Britse le-
gerkringen hebben verklaard dat de
militante vleugel van het Ierse Re
publikeinse Leger "ontwricht" is, en
dat de aanhouding van zes leden op
woensdagavond "een nieuwe slag"
voor de extremisten betekent.
De bekendmaking door het Britse
leger dat het de zes in handen kon
krijgen doordat het een tip kreeg die
een reeks van nuttige informatie los
sloeg, doet Belfast speculeren wie de
tip kan hebben verstrekt.
Kringen die nauw contact met de
Republikeinse beweging onderhou
den verklaarden dat de officiële vleu
gel van het IRA ervoor verantwoor
delijk was. De offciële vleugel heeft
gewelddadig optreden vaarwel ge
zegd en is overgegaan tot een revo
lutionaire politieke campagne in
marxistische stijl. HR wil niet dat de
militanten weer sterk worden en
meent dat het streven naar de idea
len van de republiek in de politieke
arena moet worden uitgevochten.
Een tweede geopperde theorie is dat
de inwoners van de wijk Ardoyne
waar de zes arrestaties werden ver
richt, na twee weken van betrekke
lijke vrede geen opleving van het ge
weld meer wensen. Zien ze daarom
een samenscholing van "provisio
nals" in bijvoorbeeld zoals woens
dag een pub, dan waarschuwen ze
leger of politie.
van Al te na was de grote verrassing,
door een stemtechnisch welhaast
volmaakte tenorpartij. Hij leverde
oerdegelijk vakwerk, indrukwekkend
door het ontbreken van overbodige
franje.
Solisten en het begeleidende
Utrechtse Symfonie-Orkest leden
echter onder de onduidelijke directie
van Herman de Wolff. De beroeps
musici hadden gelukkig genoeg dis
cipline en ervaring om Mendelssohn
niet al te veel onrecht aan te doen.
maar van een opvallende interpreta
tie kwam niets terecht, laat staan
van eenheid.
Jammer voor het koor, dat uitste
kend stemmenmateriaal bezit,
en vooral in de koralen liet zien wat
het nog meer zou kunnen. De goede
prestaties van de solisten en de nog
betere intenties van koor en orkest
konden echter de talloze onregelma-
V.d. Linden,
Westgeest
en Karstens
tegen West I
LEIDEN De beide Noordwljk-
spelers Kees Karstens en Hans West
geest, alsmede Wim v. d. Linden van
LFC behoren tot de vijftien geselec
teerden, die gekozen zijn voor 't se
lectieduel West I-West n. dat op 9
november wordt gespeeld op het ter
rein van De Kennemers in Bever
wijk.
De overige dertien zijn: Stamkot
(Unitas), Bezem (Gouda), Van Dul-
lemen en v. d. Oever (beiden RVC),
van Zijderveld (Heerjansdam), ge
broeders Van der Vliet, Hokke en
Nijman (DRL), Reedijk (SHO), Van
der Leek en De Jong (beiden Xer
xes) en Van der Graaf (Zwervers).
LEIDEN Behalve zeer vele me
dewerksters woonden ook tal van af
gevaardigden van sociale-, kerkelij
ke- en politieke organisaties de in
de Vredeskerk gehouden contactbij
eenkomst van het Interkerkelijk co
mité openbejaardenwerk bij.
Na enige huishoudelijke medede
lingen het comité zal in 1973
haar eerste lustrum vieren kwa
men twee dames van de U.V.V. aan
het woord. Mevrouw Nienhuis ver
telde iets over de opzet, de enorme
groei en de werkwijze van „Tafeltje
Dekje".
Daarna lichtte mevrouw Buur
man de koopochtenden voor gehan
dicapten toe. Juist in deze kring was
enige specifieke informatie zeer op
zijn plaats. Na de pauze was
het een gezwaai en gestamp van je
welste. Onder deskundige leiding van
mevrouw Meyer- Bosma deden alle
aanwezigen mee met de gymnastiek
voor ouderen. Mevrouw Meyer had
eerst iets verteld over opzet en doel
van de bejaardengymnastiek: opti
male lichamelijke conditie; contact
punt waar men anderen ontmoet;
mensen zo lang mogelijk uit verzor
gingstehuizen houden.
tlgheden en de krachtloze vlakheid
van het geheel niet goedmaken.
R. G. HARMS
SANTIAGO (Reuter. AFP)
President Allende van Chili heeft
een nieuwe regering gevormd en
daarin drie militairen en twee in
vloedrijke vakbondsleiders opgeno
men. In een toespraak voor radio
en televisie maakte hij gisteravond
acht wijzigingen in zijn oude kabi
net van vijftien leden bekend.
Het oude kabinet was dinsdag en
bloc afgetreden om het staatshoofd
volledige vrijheid van handelen te
geven bij de vorming van een nieu
we regering.
Allende zei gisteren ln een toe
spraak dat de golf van stakingen
"ons heeft gevoerd naar een oor
logseconomie die vele maanden op
ons land zal blijven drukken". De
stakingen hadden Chili minstens 450
miljoen gulden gekost. Vandaag
zouden drie commissies in het le
ven worden geroepen om de crisis
op te lossen. Zij zullen worden be
last met de voedselvoorziening, do
industriële bevoorrading en het ver
voer.
OTTAWA (AFP) De Canadese
premier Trudeau treedt ondanks de
zware nederlaag van zijn Liberale
partij bij de parlementsverkiezin
gen van maandag JJ. niet af. HIJ
gaat door met een minderheidsre
gering. Trudeau deelde dit gister
avond op een persconferentie in Ot
tawa mee.
Kort tevoren waren de Liberalen
ln zetelverdeling precies gelijk ge
komen met de Conservatieven. BIJ
hertelling van de stemmen bleek
namelijk dat Trudeau's minister
van Handel en Industrie. Jean Luc
Pepin, ln het district Drummond
toch gewonnen had van de kandi
daat van de Sociale Kredietpartij.
Zijn voorsprong bedroeg zeggen en
schrijve vijf stemmen. Daardoor
kwamen de liberalen op 109 zetels,
evenveel als de Conservatieven
veroverden. Een sleutelpositie neemt
nu de nieuwe Democratische partij
met 30 zetels in. De Sociale Kre
dietpartij bezet er 14. In het oude
parlement beschikte de Liberale
partij over de absolute meerder
heid met 147 zetels tegen de con
servatieven 73.
Trudeau verklaarde dat hij het
vertrouwen zal vragen van het par
lement, wanneer dit na het bekend
waarschijnlijk pas over ongeveer
een maand) bijeenkomt
GEVRAAGD
VERKOOPSTER of
LEERLING-VERKOOPSTER
Goed loon.
5 daagse werkweek.
's Maandags vrij.
3 weken vakantie. 3 snipperdagen.
7% vakantietoeslag.
Textiel
BIJL
DE KEMPENAERSTRAAT 30
TELEFOON 01710—50808.
OEGSTGEEST
FLANELLEN DAMES
PYJAMA'S
maten 42 tot 52
17,95
DAMES EN HEREN
ONDERKLEDING
Wol, halfwol, Thermolana
Hooigracht 62, teL 25650
Bereikbaar met bus
13-14-60
MAAK NU UW BROEKPAK ZELF
Schitterende stoffen daarvoor vindt U bij ons xoals:
moderne Jersey, moderne ruiten, moderne strepen, moderne
effen stoffen
in alle kwaliteiten, zowel voor broek als blouse.
DE ZAAK VAN LEIDEN ZUID-WEST.
OCCASIONS
FIAT 850 Special 1968
OPEL KADETT 1968
PEUGEOT 304 1971
FIAT 850 1968
Hollandia Automobielbedrijf
Dealer van Lada - Zastava - Scaldia - Wartburg - Trabant
Uiterstegracht 90 - Leiden - Tel. 21496 b.g.g. 25216
Speciaalzaak voor aparte serviezen van o.a. PotterQ
Zaalberg, Lucie Bakker en vele andere leuke cadeaus.
Moderne kunstnijverheid. - Breestraat 68, Leiden
TAXI?
IN ALLE GEVALLEN
IN IEDER GEVAL
ELTAX LEIDEN
DAG EN NACHT GEOPEND
TELEFOON 22444 en 22513
