CONTACTEN MET
NEDERLAND
NORMALISEREN?
ami ie van Leeuwen en de werkende
Kaarten liggen op tafel
bezoek van bisschoppen
«jmjiniinua
Potter in
functie
d
Stemming maken 2
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1972
(Van onze correspondent)
VATICAANSTAD Sinds het
ncille ls het vrij gebruikelijk
worden, dat bisschoppen naar
■kne reizen, zeker als de afstan-
geen grote belemmering meer
"jrmen. Zo waren het ln de af
lopen maand kardinaal Alfrlnk
i de bisschoppen van Rotterdam
i Groningen, resp. mgr. Simonis
l mgr. Möller, die door de Paus
i audiëntie werden ontvangen.
Bij al deze gesprekken sprak de
lus opnieuw zijn grote waardering
voor het vele goeds, dat er in Ne-
rland wordt verricht, al maakte
j de bezoekers ook deelgenoot van
jkele zorgen, die hij heeft. Speciaal
id dat de priesteropleiding en het
ibrek aan roepingen. Wat de laat-
Iscte weken in Vaticaanstad duidelijk
ïanarerd, is het verlangen van het Ne-
irlandse episcopaat en van som-
Jge leden van de Romeinse curie
de contacten met Nederland te
iliseren. De scherpe kanten
de verschillende conflicten wil
het harde optreden van het
itste Jaar Nederland nu weer wat
^armanter tegemoetkomen.
Het moet gezegd, dat in het Vati-
1 IQan ook stemmen opgaan om eens
kaafct meer aandacht te schenken aan
positieve aspecten van de ver-
jeuwing in Nederland. Nu de Ne
derlandse bisschoppen in alles de
uit Rome weer volgen,
Al Rome van haar kant wat meer
Empathie tonen voor de moeilijke
tuatie waarin de Nederlandse bis
hoppen zich bevinden. Wel eist het
ïstuur van de kerk dat de Brabant*
i catechismuscursus van de scho-
TEIp wordt verbannen en wil men de
^iesteropleiding uit handen van ge
bouwde priesters nemen.
Het is te verwachten dat binnnen
[et al te lange tijd het Nederlandse
zelf stappen zal nemen
ntal getrouwde priester-
Kardinaal Alfrink, die met de bisschoppen van Rotterdam en
Groningen een bezoek aan Paus Paulus bracht.
hoogleraren in Nijmegen en op de de gang van zaken en dit heeft de
theologische hogescholen in Amster- Paus ertoe gebracht om dit keer tot
dam, Tilburg en Heerlen zal vragen j zijn bezoekers wat inder fel te
naar ander werk te zoeken. Met vol- spreken over de situatie binnen de
doening ziet men in Rome, dat het lang dat verbeterde klimaat zal blij-
in het diocees Limburg wat rustiger ven. valt alleen maar te gissen: het
is geworden. Berichten in Italiaanse j zou best kunnen gebeuren dat de
kranten dat kardinaal Alfrink zou kwestie van de Brabantse gods-
willen aftreden, worden geinspireerd dienstcursus opnieuw aanleiding
door een kleine groep in Vaticaan- geeft tot een echte rel. Voor dit mo-
stad. die nu duidelijk wat minder in- ment heeft de diplomatie echter ge-
Enkele bijzondere afgevaardigden
uit Nederland hebben de laatste we
ken nieuwe informatie gegeven over
wonnen en besta&t er wat beter
grip tussen Rome en Nederland.
De drie Nederlandse bisschoppen
hebben daar hard aan meegewerkt
en met voldoening geconstateerd dat
er wat minder negatief wordt geoor
deeld.
N,l
Eerste mis op
postzegels
Op 31 maart 1521 werd op de Filippij
nen voor de eerste maal de mis ge
celebreerd. Dat gebeurde door pater
Pedro Valderama aan de kust bij
Limasawa in aanwezigheid van de
Portugese ontdekkingsreiziger Fer-
nao de Magelhaes(ca 1470-1521). De
ze plantte op de top van een heuvel
een houten kruis en nam namens de
koning van Spanje het land in bezit.
Ter gelegenheid van deze eerste mis
heeft de Filippijnse PTT een uit
twee zegels bestaande serie laten
verschijnen. De zegels van 10 en 60
sentimo tonen een muurschildering
van Carlos Francisco.
GENEVE (DPA) De 50-Jarige,
uit West-Indië afkomstige theoloog
dr Philip Potter heeft in Genève offi
cieel de functie van secretaris-gene
raal van de Wereldraad van Kerken
overgenomen. Zijn voorganger, dr
Carson Blake, was al op 25 oktober
om persoonlijke redenen uit Genève
vertrokken. Potter is de derde secre
taris-generaal van de Wereldraad en
de eerste neger-predikant die de ad
ministratieve leiding van deze inter
nationale kerkelijke organisatie op
zich neemt. De eerste secretaris-ge
neraal van de na de Tweede Wereld
oorlog opgerichte "Oecumenische
raad van kerken" was de Neder
landse predikant dr Visser 't Hooft.
ADVERTENTIE
Nieuwe secretaris-generaal N. H. Kerk:
Rond de benoeming van dr. A. H.
van den Heuvel tot secretaris-gene
raal van de Ned. Herv. Kerk in
de vacature van ds. Landsman is
op het synodale vlak nog al wat te
doen geweest. Kerkelijke verenigin
gen mengden zich bovendien ln de
ze benoeming, waarbij het speciaal
ging om de gevolgde procedurekwes
tie. Uiteindelijk werd dr. Van den
Heuvel met ruime meerderheid van
stemmen tot deze functie geroepen.
Dr. Van den Heuvel, die zich tij
dens deze procedure buiten de dis
cussies heeft gehouden, geeft thans
ln het weekblad van de N. H. Kerk cumenische beweging en daar ben
V ertrou wensvotum
De spanning kwam niet onver
wacht. Wat onverwacht kwam was
de vraag van de commissie van rap
port of ik een eventuele benoeming
zou aanvaard en .Ik ben nog steeds
verbaasd ,dat het mogelijk is geble
ken dat iemand, die 12Va Jaar is weg
geweest en bij de Wereldraad heeft
gewerkt, kan worden gevraagd in de
communicatiecentrale van de kerk
zijn partij te komen meeblazen.
Ik kan dat niet anders zien dan
als een vertrouwensvotum in de oe-
„Hervormd Nederland" zijn visie op
zijn taak en hoè hij in de toekomst
te werk zal gaan. Ik ben de laatste
maanden, zo schrijft hij, drie plak
boeken met artikelen en vier klap
pers met brieven rijker geworden.
Die artikelen zijn nogal gemengd
van toon en inhoud, de brieven zijn
allemaal erg hartelijk. Ik concludeer
daar een beetje gevaarlijk eerst
maar eens uit, dat de tegenstand
kwam vooral van hen, die mij niet
persoonlijk kenden en die de situatie
niet ernstig genoeg vonden om mij
persoonlijk te komen toespreken of
zelfs maar persoonlijk te schrijven.
Een moedgevende gedachte, zelfs als
hij niet helemaal Juist is. Nog moed
gevender is dat ik, zowel uit de Ge-
reformeerde Bond als uit de con- i haar synode en actiegroepen wil
ik natuurlijk machtig blij mee(
Overigens begrijp ik best dat mijn
benoeming niet in de eerste plaats
het huidige wereldraadsprogramma
tot basis had. Uit de reacties blijkt
duidelijk dat de synode zocht naar
iemand met communicatie-ervaring.
Dat is ook de diepste reden waarom
wij uiteindelijk bereid waren onze
geweldige Jaren in Genève te be
ëindigen. Ik zie het secretariaat-ge
neraal van onze kerk in de eerste
plaats als een communicatiecentrum
en niet als een commandopost
Grote winst
De grote winst van de laatste
maanden is dat nu vrijwel alle
kaarten op tafel liggen. De kerk in
fessionele Vereniging óók hartelijke
brieven heb gekregen van vrienden,
die zeiden: Laat nu eerst de storm
maar eens gaan liggen, dan komt
het allemaal best goed.
En de meeste briefschrijvers be
zweren me toch vooral mijn enthou
siasme niet op te geven, of toch voor
al niet bitter te worden over alles
wat er in de laatste maanden is ge
zegd en geschreven en gedaan. De
mooiste opmerking kwam vanuit Ar
gentinië, waar een bevriend pink
sterman mij schrijft: veel sterkte
gewenst na die geslaagde buiklan
ding in de Nederlandse polders
Ik moet al mijn briefschrijvers te
leurstellen. Ik ben noch boos, noch
bitter, noch teleurgesteld na alles
wat er in de laatste maanden is ge
beurd. De reacties, de moeilijkheden
rond de benoemingsprocedure en het
uiteindelijk resultaat waren min of
meer wat ik verwachtte en waren
heel wat milder dan men in andere
kerken wel ziet.
Een benoeming op een centrale
post alstublieft niet topfunctie!
in elke gemeenschap die op zoek is
naar structuren geeft nu eenmaal
overal grote spanning.
communicatie, meer openheid,
minder machtsconcentratie
en zij wil dat dit alles niet alleen
wordt tot stand gebracht door een
landelijke bureaucratie van
experts, maar in voortdurende in
terrelatie met plaatselijke ge
meenten, classes en provincie.
Het gaat om de opbouw van de
gemeente van Christus, ter plaat
se en landelijk. Zelf voeg ik daar
dan nog aan toe: en in het geheel
van de kerk.
Uit deze positieve catalogus
volgt ook een negatieve: men wil
minder overspannen agenda'*,
meer concentratie op het wezen
lijke, minder formaliteit, minder
reglementatie, geen benoemingen
voor het leven, geen "verzelfstan
digd mandarijnendom".
Het kan best zijn dat ik nog
verschrikkelijk naief ben, maar ik
zie niet helemaal in. waarom deze
verlanglijst zo'n opwinding te
weeg heeft moeten brengen. Van
buitenaf gezien is de Hervormde
Kerk springlevend. Er is ginds de
oorlog in onze kerk geschreven en
gewerkt op een wijze, die vele an
dere kerken met Jaloersheid heeft
vervuld. Er ls meer hart^ocht
voor de Waarheid en meer passie
voor gerechtigheid dan ln menig
andere geloofsgemeenschap. Het
kan niet zo moeilijk zijn deze dub
bele inspiratie anders te gebruiken
dan voor karaktermoord en bitte
re broedertwisten.
Machteloos
Br is veel te veel werk aan de
winkel dan dat wij ons kunnen
veroorloven elkaar te verbijten en
vereten. Of nog liever: Juist dat
verbijten en vereten maakt de
kerk zo machteloos ln haar getui
genis en zo fanatiek in haar ho
righeid aan de machten. Als wij
onder elkaar ln haat en nijd le
ven, kunnen wij niet verwachten
dat onze randbewoners en de bui
tenstaanders de bevrijding van het
evangelie serieus r
Jaren geleden zei een oostduitee
oommunizt eens tegen dr. Blake en
mij: "In Dachau, daar zaten
christenen, die zoveel liefde ver
toonden voor him vrienden en
hun vijanden, dat ik bijna waa
overtuigd. Maar dit humorloze ge
vecht onder elkaar en tegen on*,
heeft mij behoed voor een te snel
oordeel".
Bureaucratie?
Gedurende al die gekke weken
Is mij goed duidelijk geworden
hoeveel liefde tot de kerk er leeft
onder wat anderen wat bits de
bureaucratie hebben genoemd. En
nog interessanter: mij dunkt dat
de intenties van diegenen die zich
ao hard over het synodale appa
raat en de synode zelf hébben uit
gelaten, ook de Intenties zijn van
de aangevallenen. Dat mag gek
klinken, maar het geeft mij de
moed te denken dat er eigenlijk
nog niets verloren is.
Ik moet uiteraard nog erg in
werken in de details van alles wat
er zo op de synodale tafel ligt.
Meer nog: ik moet hele stukken
van de kerk beter leren kennen.
Ik ben daarom blij dat het uit
nodigingen regent, van classes en
gemeenten, van groepen en krin
gen. Gélukkig ben ïk tot begin 1973
nog alleen maar leerjongen en kan
mij concentreren op het eerste in
grediënt van de concilariteft
luisteren, luisteren en nog een*
klisteren.
Ik héb er veel zin in, aldus dr.
i Van den Heuvel.
BINNENLAND
veel ARJOS-Jongens en -meis-
s waren niet op komen dagen.
j het daarom, dat de voorzitster
m de vergadering Janny Brink-
lan de bijeenkomst aanving met
iet voorlezen van een sjtuk uit de
ioeken der Profeten?
poor
\ad Wagenaar
Kras te komen teneinde haar licht Leeuwen en haar mede-parlementa- i gebouwen moeten
te laten schijnen over de werkende riër Koos Huysen maar gelijk te j veel gebouwen en
Jongeren. Hannie van Leeuwen (46». verwijten dat alle Haagse beloften vormingsleiders?"
bekend en geliefd lid van de Twee- aan de werkende jeugd „loze kre- Over die tweede
de Kamer, heeft sociale zorg aLs ten" zijn geweest. En hij zegt ook mingsdag, Hannie
dacht.
Matig
haar specialiteit. En die werkende te praten in de overtuiging „dat de J de dag kómt er. Op 1 augustus 1973
Jongeren vooral hebben haar aan- parlementariërs mij straks wel zul- gaat dat door! Maar de vraag is of
j len pakken". er overal adekwate gebouwen zullen
I Jaap Kos is ook al zo'n Stijlgroep zijn. Kan de bouwmarkt het aan?
Groningen-aangekleed Jongmens, i Het geld is er in ieder geval en Jk
ARJOS heeft voor deze bi 1 eenkomst |Hi^ zou een. zwager kunnen zijn, prijs de minister van onderwijs dat
in de eerste plaats ziln Amsterdam- van R°os> d*e naast hem zit. „Ik hij straks geen nee hoeft te verko-
se leden uitgenodigd. Vervolgens ban n" al moedeL°?S'" zegt JaaP ter P^"
ook de Jongeren van het Christelij- arrondln® van eerste spreek-Janny Brinkman zegt tegen de
daaraan werd de tekst ke Nationaal Vakverbond. Maar beurt- izaal: ,Hu moeten JUllle eras wat
httend in m^zridf tót mil: vanavond zullen er ook op de tele- Janny Brinkman legt de stille zaal zeggen!".
lensenkind sta on uw voeten en visie flitsen van de wedstrijd Ne-dlt Kos een Poging heeft ge-1 Enige aarzeling. Dan zegt een
7al mpf-'u soreken Zo kwam in derl and - N oor w egen worden uitge- I daan pni vragen uit te lokken. De t spichtige jongen met een reusachti-
als Hil tot mil sprak de Geest 111 ieder geval is de Bernhardzaal zaal !1J* "Js er dan niemand,ge dienstfiets op de neus: „Ik weet
Üf, ral meer dan matig bezet. We gaan de- I kritiek heeft?» vraagt Janny. van vorig Jaar dat er bedrijven
Nog met. zijn, die werkende Jongeren hele-
mij stelde op mijn voeten:
hoorde Dien Die tot mil sprak Isondanks door met de strijd. L. T zlJn' me werKenae Jongere
fe mi zeide tot^Jj:M^sei^lnd! Hannie van Leeuwen heeft plaats-|Dan moet Hanme van Leeuwen maal niet als gewenst
k zend u tot de kinderen Israels genomen achter de forumtafel. Bo- m^ar ingrijpen. Zij zegt. „Het is Maar..misschien zeg ik
k zend u tot ae Kinaeren israeis.Ibeter om toch maar eerst een alge- helemaal Juist..
het niet
Ij gerebetor hebben^j^en hun ^htTvajThW" Ütaks vooTÜ) ztt-'j°? <®rste algemene opmerking is: I Maar vanuit de zaal dramt men
dezen zeiven huidige j ten het jonge CHU-kamerlid Koos ™a d°°r: "'r °°k ee" verdeeU
TTuvspn TPPr mnrRpns o-pirlppri pn «ad,p DUKl ae Zaui in Va
ttij tot op - - I
r Huysen, zeer modieus
tot slot: "Harder dan steen I beheerst langharig en!
%aak Ik uw voorhoofd.I be^ CNV om
konden de wegblijvers het Jeugd bekommert.^inks
>orlopig mee doen.
Jaap blikt de zaal in van mooi, j sleutel zijn van: we nemen zoveel
Kos die ™aar daar ko°P ik niks voor- j invaliden en een gelijk aantal
Hannie
ARJOS-bestuurslid Janny
- Bernhardzaal van Grand Hotel I Brinkman en daarnaast nog een
te Amsterdam. Om anonieme notulist
uur vijftien des avonds is hier .Rechts van het podium staat nog
1/3 van de 75 stoelen bezet. En dat een piano, die heeJ attent de
mdanks vele convocaties, die ver- aUure van een harmonium heeft.
Het auditorium heeft.
de werkende Hannie toont zich in haar parlando I kende jongeren. Staat dat in het
een geheid parlementariër. Want Buitengewoon Arbeids Besluit?"
ze heeft het over „het geven van Forum:„Nee",
een stuk informatie". Ook valt na- I
tuurlijk het woord „regeerakkoord". Reuzenzwaai
En de enige on-parlementarische
uitdrukking, waaraan zij zich totKos gaat er toch even op in. En
drie keer toe bezondigt is: „Deksels j opeens wordt er in de discussie een
|ne„UD1»„ml goed!». reuzenzwaai gemaakt naar de bij
dat terwijl er toch waarachtig Het auditorium ln het zaaltje hoort Informatie Itoe w^hof eympathlêkS'ovS!
een onderwerp ter sprake zal ^b?Ss die'ralt d^Alrtl-IteTO- Maar ze gee" mderd44tl ..stuk komt en zodlende een kwalijke
dat de geconvoceerde lieden ÜÏL informatie". Ze vertelt dat niet al- moet zijn in een écht debat, zegt
leen de „werkende jongeren", maar
ook tal van andere minderheids
groepen de laatste regeer jaren niet
aan hun trekken zijn gekomen. Ze
vest draagt "StfeTtijn donk«bte£ I°parbeidsongeschikten, de
b-rJ+TT,™ -low, middenstand. Er komt wat vuur in
we kostuum. En dan zijn er ook i kabbelende bijeenkomst.
nog vier stropdassen m de zaal Wi>
lanbelangt: het vraagstuk der
cende Jongeren.
rpe jongerenorganisatie van de An-
ii-Revolutinaire Partij (ARJOS)
heeft in deze dagen van verkie-
iingscampagne mej. Hannie van
(Leeuwen bereid gevonden om naar
ADVERTENTIE
VERLOVINGSRINGEN
DESIREE
klassieke en moderne modellen.
Wij hebben reeds ringen vanaf
f49,75 p. p.
Op het graveren kunt U wachten ei
zonder prijsverhoging.
I Levenslange schriftelijke garantie.
F. w. PLESSEN
LEIDEN Z.W.: Bevrjjdingsplein 12,
Telefoon 26670
OEGSTGEEST: Geversstraat 47.
lutionaire Partij stichtten. Men
zoekt bij de Jongeren echter ver
geefs naar het profiel van Abraham
de Geweldige.
Wél is er een Jongeman, die een
„Hier wordt een probleem genoemd,
waarover Je niet op een achterna
middag een beslissing kan nemen"
Hannie geeft de Nederlandse taal
schat terloops ook nog een aan
winst. Ze spreekt over 'net „verle
genheidsmiddel" en nieuw be
de resd houdt to"h ëp jëëës»w.e. z'Jn drle f vier rtkeer °p het Brip dat staat voor het
en Jekkies en langvallende coiffure. c^>\uts geweest om de belangen van era motie.
Mej van Leeuwen heeft een deel-1™° de„ ™"kende Jongeren be" En als we nu toch aan het roemei.
meter hoge stapel documenten voor p>ei'en' zegtze h<frl ,de p^s v0?\a'.
zich liggen en schikt deze als na de WP k. ?®Ste platitpde Nadat
korte terlno uit de Bllbel de discus- Maar- -A18 we de Inflatie niet be- hem een Ingewikkeld probleem ls
korte lezing uit de Bijbel de discus kunnen we de pot op met I voorgelegd d00r lemand ult het ge.
onzecollectieve voorzieningen!" hoor, zegt hij: „Het is altijd vee
Koos Huysen mag nu wat zeggen. ingewikkelder dan Je denkt".
Hij deelt de toebehorende Jongeren I Kort na negen uur verheft een Jon
De „Werkende Jongeren" waar I mee „dat het vraagstuk van de wer-jge man in een Ollle B. Bommel
het straks in het gesprek vooral om'kende Jongeren al sinds 1971 bij dei jasje zich van zijn stoel en verlaa
gaat is de invoering van de tweede'prioritieten van het akkoord Steen- Ide zaal. Dié houdt het voor gezien,
verplichte vormingsdag (verplicht Ikamp staat genoteerd. Maar: „Het denk je. Maar nee: na twee minu-
voor de werkgéver) voor Jongeren regeringsapparaat werkt nu een- ten komt hij terug met een kop steeds: verder geen vragen. Dit stuk zal, zal Ik uw mond opendoen, en i zijn een wederspannig huis",
die de leerplicht ontsnapt zijn. j maal niet zo vlot. En de vraag IS koffie en gaat weer luisteren. moet maar eindigen met de Profeet gij zuit tot hen zeggenZo zegt de Toch had het "wederspannig huW
Jaap Kos mag de discussie op gang ook nog bij dit probleem van de Geïnteresseerd? Ach, iedereen lswaarmee het begonEzechiël Heere, Heere, wie hoort, die hore en vanavond ln Krasnapoteky voor wat
brengen. HIJ begint Hannie van! werkende Jongeren: wat voor soort! het met elkaar eens. 't Is eigenlijk 1 (3:27): „Maar als Ik met u spreken wie het laat. die late het, want zij pit kunnen zorgen.
sie begint.
Ontsnapt
Mej. Hannie van Leeuwen (ARP)