Naar
de Schouwburg?
3% jaar
wachten
Nog
Leugens over Zuid-Afrika
HORLOGES
PIERROT
Leiden vroeger en nu (44)
'Vlugschrift' over
snelle verbindingen
NIVE-jaarprijs voor
Leidse hoogleraar
{ff
LEIDEN Vandaag krijgt de
Amsterdamse architect Onno
G-reiner van het college van B. en
W. opdracht om op basis van zijn
schetsplan een definitief restau
ratieplan met kostenraming voor
de Leidse srhouwburg te maken.
B. en W. vragen tegelijkertijd ad
vies bij de rijkscommissie en gaan
verder onderhandelen met Mo
numentenzorg over de subsidië
ring van het unieke theater aan
de Oude Vest.
Dit is het resultaat van een be
spreking, die gisteravond werd ge
houden tussen de betreffende wet
houders en de raadscommissies voor
financiën, voor openbare werken en
cultuur, recreatie, sport en
Jeugd. Die commissies zetten het
sein op veilig. Om met wethouder
Harmsen te spreken gaat Leiden nu
doorstomen naar het einddoel: een
schouwburg. Er zal nog weieens ge
stopt moeten worden, maar dat is
niet meer dan een halte.
Dit alles betekent, dat het uitgaan
de publiek over drieënhalf jaar te
recht kan op de Oude Vest. De ar
chitect heeft ni. drie maanden no-
oor het maken van een kosten
raming, op grond: waarvan de raad
een financieel besluit neemt. Punt
belang is: hoeveel wordt ge
bruikt van de f 11 miljoen, de z.g.
„sdhouwburgpot," waaruit ook een
zwembad moet worden betaald.
yDen Haag" heeft fcotnog toe alleen
toestemming gegeven voor besteding
een gerieele voor de sohouw-
burgrestauratie.
Met K. en O.
Zes maanden daarna ls het plan
bestekski aar en dan moet worden
gerekend op een bouwtijd van twee
ënhalf Jaar. Het zal het meest prak-
tisch en ook het goedkoopst zijn om
de sohouwburgrestauratie te laten
samenvallen met die van het naast-
staande gebouw t.b.v. K en O. Bin
nenkort komt hierover een voorstel
de raad. Harmsen zei gisteravond,
dat het gemeentebestuur erop staat,
beide werken tegelijk gebeuren.
Een financiële ambtenaar schatte
beide werken in een orde van groot
te van f 10 miljoen.
Hoe de financiële kant ook zal
worden geregeld, B. en W. zijn niet
plan te wachten tot subsidie van
Monumentenzorg binnen is. Dat
wordt dan wel voorgefinancierd. De
wethouder van financiën wil geen
„tweede Zijipoortgeval," waarbij de
raad dn 1968 besloot tot restauratie
op grond van de mededeling, dat in
1972 subsidie zou afkomen. Nu is
bekend, dat het zeker 1976 wordt. In
tussen zal het werk veel duurder
tijn.
„Toren"
Het restauratieplan, waarover wij
reeds uitvoerig hebben gepubliceerd,
werd in de commissievergadering
toegelicht door de architect. Meest
opvallende punten zijn het verdwij-
raxi de brandtrap aan de voor-
en de bouw van een 18 meter
hoge toneeltoren. Hierdoor wordt het
r,. mogelijk ondanks het vrij smalle j
9- toneel veel in het theater te kunnen
laten spelen.
De „toren" was nog even onder- j
Philips batterijen die in een zaklantaarn kruipen,
veroorzaken een zee van licht-
LEIDEN Nederlandse Spoorwegen, NZH en HTM willen
een groot publiek wijzen op de snelle verbindingen met Den
Haag, die het openbaar vervoer in de Leidse regio biedt.
„Snelle verbindingen met Den Haag" heet dit „vlugschrift",
een handzaam boekje van 24 paginaatjes.
Naast de kortelings ingevoerde extra stoppingen van trei
nen in de forensentijd op de stations Rijswijk en Den Haag
Mariahoeve vindt men o.a. in het boekje de dienstregeling
van de HTM-lijn 6, die als voorloper van de semi-metro zuid
westelijk Den Haag via de binnenstad met Leidschendam-
Noord verbindt. Zo ook is de per 30 oktober a.s. met snelbus
uit te breiden NZH-busverbindïng Den Haag-Wassenaar-
Katwijk-Noordwijk in het boekje opgenomen, evenals de
snel dienst Leiderdorp-Lelden-Den Haag.
Belangrijkste verschil tussen de voorgevel van de Leidse
Schouwburg nu en na de restauratie is het verdwijnen van de
brandtrap. Er komen andere vluchtwegen. Op de schetsteke-
ning van Onno Greiner links het complex van K. en O.
werp van gesprek, omdat men
voor omwonenden volgens de ar
chitect is het van de straat af niet
te zien geen leuk idee vindt tegen
een grote stalen kist te moeten aan
kijken. fJrelner sprak over passende
kleuren. Schouwburgdirecteur Hans
van Dam zei ons van plan te zijn
de „kist" door Willem Breddels te
laten beschilderen, wat een goed idee
lijkt.
De zaal blijft hetzelfde, al zal het
aantal plaatsen iets verminderen.
De foyer blijft boven. De trap wordt
open en er komen uitgebreide garde
robes e.d. Al met al krijgt Leiden ©en
fijn renaissance-theater met een
VERLOVINGSRINGEN
Blijvende service.
De ruimste keuze
De beste merken.
Gratis graveren,
desgewenst handgravure
De KONING der
VERLOVINGSRIN GEN
Uw Juwelier
v.«l. WATER
Haarlemmerstraat 181.
Mevr. Kerling:
Gisteren kwam er iemand in de winkel voor een paar
eerste kwaliteit elektriciteitshuisjes. Hij bedoelde Philips batterijei
Plan voor
Ha ver en Gort
binnen jaar
LEIDEN Het PvdA-raadsltd
mevr. Kerling is van mening, dat
voor de Haver- en Gortbuurt «tus
sen Levendaal en Plantsoen) zo snel
mogelijk en zeker binnen een jaar
een duidelijk plan voor de toekomst
moet worden gemaakt om te voor
komen, dat de bestaande toestand
van onzekerheid voortduurt, waar
door in de buurt allerlèi ongewen
ste ontwikkelingen plaats vinden.
Zij zegt dit in een interpellatie-
verzoek. waarin zij vraagt waar
om wethouder Kret in een commis
sievergadering geen mededeling
heeft gedaan over een raadsbesluit,
dat de wil uitdrukt tot het maken
van een bestemmingsplan.
Zij vraagt naar de resultaten van
een onderzoek van bureau ESS en
trekt de mededeling van de wethou
der, dat er weinig bekend is over de
wijk, in twijfel.
Tenslotte vraagt zij bij welk
raadsbesluit prioriteit is verleend
voor de Kooi en Noord wat het
I werk van de afdeling stedebouw be-
I treft.
LEIDEN Het bestuur van NIVE.
Nederlandse Vereniging voor mana
gement, heeft de NIVE-jaarprijs
1972 toegekend aan prof. dr. H. Plii-
lipsen, hoogleraar aan de Leidse uni
versiteit.
Het is de tiende keer dat deze on
derscheiding wordit uitgereikt aan
een Jonge Nederlander, van maxi
maal 40 jaar, die wegens een opmer-
Zal ik u eens vertellen wat er wer
kelijk in Rotterdam tijdens de rel
len in de Afrikaanderwijs is g<
beurd? Ik was daar; ik zag het
zelf. Ik zag een paar Nederlandse
jongens een Turks echtpaar in een
nauwe steeg aanvallen. De man werd
met een knuppel op het hoofd ge
slagen en, toen hij op de grond viel.
in zijn gezicht getrapt en geschopt.
Wanhopig trachtte hij weg te rollen,
maar de gillende en lachende Jon
gens sloegen en schopten keer op
keer, zodat hij ten slotte bewusteloos
werd. Van de vrouw werden de kle
ren van het lijf gescheurd en ter
wijl vier of vijf jongens haar stevig
vasthielden, werd zij beurtelings door
allen verkracht. Twee politieman
nen sloegen dit alles met brede
grijnslach gade. Andere band es bra
ken bij Turkse pensionsin, verwoest
ten en verbrandden alles wat zij kon
den en verwondden, verminkten en
doodden de inwoners.
Zal ik u eens vertellen wat er wer
kelijk gebeurde, toen de Surinaam
se Jongeman een paar weken gele
den in Amsterdam door een agent
werd doorgeschoten? Hij liet heel on
schuldig langs het trottoir, toen hij
ineens van achteren door de agent
werd gepakt. Het is trouwens een
geliefkoosd spelletje van de Neder
landse politie: zwartje-pakken. Dat
doen ze zomaar voor de lol. Toen de
Jongen zich verzette, werd de agent
zo boos dat hij gedwarsboomd werd,
dat hij zijn pistool trok en de Suri
namer doodschoot.
In de loop van volgend Jaar
keer ik terug naar Zuid-Afrika na
afloop van mijn studie in Neder
land. Dan ga ik het Zuidafrikaanse
volk inlichten over hetgeen er fei
telijk dagelijks in Nederland gebeurt.
Discriminatie op alle vlakken tegen
gekleurden, die voortdurend in angst
om hun leven verkeren en geen sym
pathie hoegenaamd van overheid of
politie krijgen.
Nu zie ik wenkbrauwen omhoog
schieten. Kreten van verontwaardi
ging: hoe durft hij dat zeggen! Dat
zijn allemaal leugens! Ja. dames en
heren, natuurlijk is er geen woord
van waar. Maar dat geeft niet. Het
geen ik nu schreef, ga ik in Zuid-
Afrika verkondigen. Opnieuw hoor
ik kreten: is de kerel zijn verstand
kwijtgeraakt? Wat bezielt hem dan!
Inderdaad. Maar, geachte lezer,
nu zult u precies begrijpen hoe ik
mij gevoelde toen ik het artikel,
„Pers geen Zuid-Afrikaan uit" in
het Leidsch Dagblad van 24 oktober
las. Wat kan men nu eigenlijk zeg
gen op zo'n artikel? Of op de bewe
ringen uit het boek „Outspan" aan
gehaald? Wat kan ik meer zeggen
dan dat er geen woord van waar is
van de toestanden, die geschilderd
worden? Wat kan ik anders vra
gen als: in Godsnaan waarom, waar
om? Ik kan alleen maar op het
goede oordeel van het Nederlandse
volk vertrouwen dat het zich niet
-door zo'n leugenachtige haatcam
pagne zal laten meevoeren.
In het artikel staat ook, dat „in-
Lezers schrijven
koop-organisaties en winkeliers die
een vriendelijk verzoek daartoe (om
boycotten) terzijde leggen, „alch in
maart van het volgend Jaar gecon
fronteerd zullen zien met hardere
acties". Indien dit succes heeft, zal
ik werkelijk moeten constateren dat
het Nederlandse volk zijn democra
tische karakter heeft verloren. In
dien het werkelijk zover komt dat
handelaren door buiten-parlemen
taire acties gedwongen kunnen wor
den alleen produkten te kopen en
verkopen, die de goedkeuring van
een actiegroep wegdragen, dan is
het voor Nederland zeer laat in de
dag geworden. Laat u zich liever
leiden door het voorschrift van
de Britse filosoof John Stuart
Mill: iedereen mag zijn streven
naar vrijheid zo ver doorvoeren als
hij wil. mits hij niet het streven
van anderen naar hun vrijheid be
lemmert.
Wees niet bevreesd: ik ga geen leu
gens over Nederland in Zuid-Afrika
verkondigen. Ik ben nog niet zo laag
gedaald als de heren Du Plessis en
Elbrink.
W. L. SCHOLTZ,
Dorpsstraat 53,
Oegstgeest.
kelijke publlkatie, voordracht of an
dere in de laatste jaren geleverde bij
zondere prestatie op het gebied van
de wetenschappenj ke bedrijfsorga
nisatie of efficiencybevordering naar
het oordeel van de Jury verdient voor
het voetlicht te worden gebracht.
Prof Philipsen l37) wordt onder
scheiden op grond van het feit dat
zijn studies en voortdurende activi
teiten een belangrijke bijdrage leve
ren aan het meer doorzichtig maken
van het verschijnsel van het toene
mend ziekteverzuim, dat in onderne
mingen en andere arbeidsorganisa
ties optreedt en dat samenhangt
met problemen van een veranderen
de en onzekere maatschappij. De toe
kenning van deze onderscheiding be
oogt mede een intensieve en brede
aanpak van dit verschijnsel te onder
steunen.
De algemeen voorzitter van het
NIVE. ar. R. van Maanen, reikt de
onderscheiding uit op woensdag 22
november as. tijdens de opening van
de NIVE-najaarsdag 1972, waarop
behandeld wordt het onderwerp ma
nagement en samenleving: uw orga
nisatie heeft geen grenzen meer.
Grote collectie bekende
merken o.a.
CERTINA
PRISMA
PIERRE CAROIN
CITIZEN
JUNGHANS etc.
met garantie en verzekering.
JUWELIER - HORLOGER
MAARSMANSSTEEG 21,
LEIDEN
VRIJDAG 27 OKTOBER 1972
die daar toen nog stonden.
Liep het grachtwater van de Nieu
we Rijn aanvankelijk langs een onbe-
tchoeide helling, in het laatst van de
estiende eeuw zijn gemetselde wallen
angebracht.
Het karakteristieke trapgeveltje
foto links) heeft in de loop der ja-
en plaats moeten maken voor een
nieuwe gevel, die zoveel mogelijk in
oude stijl werd aangepast. Achter de
ze gevel is nu reeds circa vijftig jaar
de firma Paddenburg gevestigd. In
het naastliggende pand fmet dak
raam) oefende de oogarts Lechner ja
renlang een praktijk uit. Geheel
rechts op beide foto's is nog een ge
deelte zichtbaar van het onlangs ge
planteerde pand van boekhandel
joyker, die hier reeds sinds 1863 is
gevestigd.
Hoewel wij aannemendat een en
kel ontheffing is verleend, kan, ge
let op de foto (Jan Holvast), toch nog
niet gesproken worden van een rcan-
delgebied. waartoe onlangs ook dit ge
deelte werd „uitgeroepen"Een recen
te uitspraak van reet houder Kret„De
Nieuwe Rijn is ondanks alle bekeu
ringen niet auto-vrij te krijgenm.
SAM PLATTE EU
LEIDEN In het begin van deze
eeuw toen de beurtschippers Leiden
nog druk aandeden en langs de Nieu
we Rijn afmeerden schipper Post
bijv. bracht toen wekelijks alle Verka-
ié's artikelen uit Zaandam binnen
Leidse wallen kon men langs
S ^z gracht onder lommerrijk geboom-
335ÓAnog een rustig wandelingetje ma
len. In avondlijke uren roar en het de
iaslantaarns, die dan voor een
spaar zomerdijk licht zorgden en het
alles nog romantischer maakten. De
hand- en sleperswagen nam toen nog
de plaats in van het huidige gemoto
riseerde vrachtvervoer.
Ook van een wekelijkse warenmarkt
was in die tijd nog geen sprake. Toch
zijn er in deze omgeving in een ver
verleden reeds markten gehouden. Op
de tegenoverliggende Vismarkt (de
salm werd hier bijna het ganse jaar
rijckelijck te koop gesonden) en de
Koornbeurs werd ijverig handel ge
dreven. De weekmarkten hadden in
die tijd nog bepaalde namen. Zo heet
te de Nieuwe Rijn ter hoogte van de
Hooigracht appelenmarktbij de Kar
nemelksbrug stoelenmarkt en tusse
Koornbeurs en Visbrug tonnenmarkt
dit laatste afgeleid van de pistonnen,
