'In het balletvak lever je een gevecht met je zelf' ^vandaag... ...e/7 a/steren I Han Ebbelaar in het vliegtuig naar Rome: Taboe-sfeer" rond de kinderloosheid vesterkt probleem Boeiende virtuositeit in 'Hitler Dances' GARFUNKEL GETROUWD Vrouw steekt man (36) dood Vermiste kleuter bleek verdronken Ebbelaar-Radius be hoort tot die groep van uitvoerende kunstenaars van wie zowel fysiek als psychisch het uiterste aan span kracht wordt gevergd. Han Ebbelaar komt tot bovengenoemde uitspraak, omdat hij evenals een ieder ander emotioneel reagerend mens, die zich zi]t kortdurend moet onderwerpen aan de meest strenge regels van tucht en pJ discipline wel eens zijn twijfels J&t beeft. Het solistenpaar staat hoe dan ook kritisch tegenover zich zelf en daarin schuilt waarschijnlijk het succes van dit makkelijk pratende MAANDAG 16 OKTOBER 1972 Het Nationale Ballet heeft zaterdagavond nog voor de opening van het Romeinse theater seizoen dat op 1 november begint met veel succes de eerste van een serie van acht voorstel lingen gegeven in het Theatro dell 'Opera. Het gezelschap brengt in Rome twee verschillende programma's uit, die voor de helft uit Nederlands repertoire bestaat. Dat behalve 'klas sieke' balletten als 'Suite en blanc' en 'Graduation Ballook actuele werken als 'Epitaaf' en 'Twilight' (het laatste ballet schitterend vertolkt door Han Ebbelaar en Alexandra Radius) gunstig werden ontvangen bij het Romeinse publiek mag een succes heten voor resp. Rudi van Dantzig en Hans van Manen. Een LD-redacteur trof het grote balletgezelschap (waar onder ook de soliste Olga de Haas) eind vorige week in het vliegtuig naar Rome. ROME In het vak als het onze lever je steeds een gevecht met je zelf'. Wie in het vliegtuig naar Rome naast Alexandra Radius en Ham. Ebbelaar zit en zich in gezelschap weet van zeventig andere leden van het Nationale Ballet ontkomt er niet aam de danskunst tot on derwerp van gesprek te maken. Dantzig zuchtend: „De dansopleiding hier is achterwege gebleven bij de ontwikkeling van t Nederlands ballet We moeten daarom wel buitenlan ders In ons gezelschap opnemen. Als geen dansers uit het buitenland aantrekken dan zouden we niet veel in een provinciale groep zijn. Er doen Jaarlijks wel tachtig dansers danseressen uit eigen land bij ons auditie. We hebben er dit Jaar niet meer dan drie aan kunnen nemen". Rudi van Dantzig ontkent niet, dat de dansopleiding in ons land wordt bemoeilijkt, enerzijds door een gebrek capabele docenten en anderzijds door het geringe aanbod van werke lijk danstalent. „In de gegeven om standigheden moet ik wel mijn mate riaal ook waar het de bezetting van het corps de ballet betreft, uit het buitenland halen. Maar gelukkig is dansen nog steeds een internationaal vak, wat dat betreft zijn er dus geen Door Pieter C. Rosier tweetal, dat al vijftien jaar podium- '"1 ervaring heeft. Han Ebbelaar en Alexandra Radius zijn duidelijk geen b zichzelf gekeerde typen. „De intro verte karakters tref je eerder onder de moderne dan onder de klassieke dansers aan", vindt Han Ebbelaar, die zich de maaltijd aan boord van Martin Air's DC—9 "Karei de Grote" best laat smaken. „Dat kan ook bijna niet anders", legt hij uit, „wamt als klassieke danser moet je wel die houding van hier sta ik en een zekere allure uitstralen om over het begrip bravour maar liever te zwijgen". IJan II' Ebbelaar is overigens blij, dat het sterrensysteem bij het Nationale Bal let is afgeschaft, hoewel hij en zijn vrouw tot de grootste Nederlandse dansers gerekend moeten worden. „We kennen geen sterren, alleen nog maar solisten. Sterdom heeft te ma ken met glamour en dat is uit de tijd. Uit de mond van Han Ebbelaar en Alexandra Radius, die beiden twee jaar lang bij het American Ballet Theater hebben gewerkt, klinikt dat seker niet ongeloofwaardig. Dat het Nationale Ballet aandacht schenkt aan zowel het romantische repertoire als aan de actuele dans kunst artistiek directeur Rudi van Dantzig wordt wel eens een twee slachtig beleid verweten deert het duo weinig. Han Ebbelaar: ,,Je kunt je natuurlijk wel gaan specialiseren, maar je behoort als balletdanser in staat te zijn om je lichaam als een r instrument op allerlei manieren te bespelen. Het gaat per slot van reke ning toch om de vreugde van het be wegen. De klassieke danser heeft in leder geval dank zij zijn opleiding de mogelijkheid om allerlei stijlen te in terpreteren. Er bestaat overigens nog 'Io!j steeds veel misverstand om uitdruk kingen als klassiek en modern. Wat Is trouwens modern? De Graham- techniek is allang bezig zichzelf te overleven. Wij gaan bij het Nationale Ballet ook niet van die techniek uit. Alles gebeurt bij ons BALLETRAAD Is er bij het Nationale Ballet ook ,De sfeer in ons gezelschap is sinds het vertrek van bepaalde figuren veel beter geworden. Er is in het verleden wel wat narigheid geweest, maar we werken nu allemaal prettig samen. Er is een balletraad (Han Ebbelaar maakt daar ook deel van uit, red.), die de schakel vormt tussen de dan sers en de directie. De groep houdt elke maand een vergadering, waarop alle grieven kunnen worden geuit. De balletraad neemt daar kennis van en legt de problemen dan bij de directie op tafel". Hoe houden Han Ebbelaar (29) en Alexandra Radius (30) die al negen jaar zijn getrouwd, hun conditie op peil? Han Ebbelaar zich vergenoegd de mond schoonvegend: „Door veel te trainen en lekker te eten. Sommige meisjes uit onze groep laten er alles voor staan om slank te blijven maar voor ons is dat niet zo'n geweldig groot probleem. Lex kan gelukkig goed koken. Macrobiotisch eten, het bikt me nou ook weer niet zó gewel dig om daar mee te beginnen". Alexandra, die een paar druppels zoetstof zorgvuldig in haar kopje koffie probeert te mikken, is het volkomen met haar man eens. Ook voor hóór is de training het be langrijkste. Dat geldt trouwens voor alle leden van het gezelschap aan wie nog tijdens de vlucht wordt ver docht om tijdig in het Theatro dell "Opera te zijn voor de dagelijkse les. Nog dezelfde (vrijdag)avond wordt generale repetitie gehouden, maar die kan in verband met het feit, dat de vrachtwagen met de decors ei kostuums wat langer dan was v zien door de douane werd vastgehou den, pas om half tien beginnen buitenlanders In hoeverre kan ons grootste bal letgezelschap, dat voor veertig pro cent uit buitenlanders bestaat, zich nog nationaal ncemen? Zegt artistiek ledder Rudi van Hoe komt het dat het Nationale Ballet minder door de wereld toert dan het Nederlands Danstheater? Zakelijk directeur Anton Gerritsen: „Daar zijn twee redenen voor aan te ïn. In de eerste plaats ziet het Nationale Ballet als zijn voornaamste taak om in eigen land voorstellingen te geven en in de tweede plaats zijn t Alexandra Radius op Schiphol aan de koffie voor het vertrek met het Natio- Rome. (Foto Jan Holvast) door de grootte t gelijkheden om ken beperkter". Artistiek leider Rudi van Dantzig en soliste Olga de Haas ge fotografeerd voor hun vertrek naar Rome. in Dr. P. P. Bierhens: NIJMEGEN (ANP) De verwer king van kinderloosheid wordt be moeilijkt door de taboe-sfeer rond- dit onderwerp en door de twee slachtige, vaak ontactische houding van echtparen met kinderen jegens kinderloze echtparen. Dit concludeerde de psycholoog dr. P.. P. Blerkens zaterdag in Nijme gen op het ledenoongres van de Ko ninklijke Nederlandsche Maatschap pij tot Bevordering der Geneeskunst, dat gewijd was aan „het kinderloze huwelijk". Hij zei, dat de houding van echt paren met kinderen vaak voortkomt uit een mengeling van jaloezie („Jul lie hebben het tocfh maar gemakke lijk") en superioriteitsgevoel. Dr. Bierkens heeft een enquête ge houden over 200 kinderloze echtpa ren die vijf jaar of langer getrouwd waren. Daarbij bleek, dat 5 procent vrijwillig kinderloos bleef, dat 3 pro cent nooit geslachtsgemeenschap had gehad en dat 15 procent zich over de kinderloosheid geen zorgen maak te. Bijna een derde van de betrokke nen had zich nooit tot een arts ge wend, ondanks het feit dat ongeveer de helft van hen graag kinderen wil de. In 35 procent van de gevallen bestond het plan tot adoptie. 9 pro cent had een pleegkind of een ge adopteerd kind. Een vrij hoog percentage van de kinderloze echtparen en vooral de vrouwen had veel psychische functionele klachten. Dr. Bierkens pleitte voor het zo snel mogelijk uitvoeren van het ste- riliteitsonderzoek. De zekerheid van blijvende kinderloosheid is beter te dragen dan de onzekerheid en de is vergeefse hoop als de monstrua- en paar dagen uitblijft. Veel on bekend en verborgen leed om kin derloosheid bestaat, waarvan de alge mene welzijnszorg onvoldoende op de hoogte is. Ervaringen met de donor-insemi natie, K.I.D., werden besproken door dr. L. I. Swaab, lector aan de Rijks universiteit in Leiden. Hij consta teerde een opvallende verandering in de opvattingen over de K.I.D. In 1960 wees nog 93 procent van de Ne derlandse gynaecologen deze ingreep af, bij een Leids opinieonderzoek tien Jaar geleden telde men onder de gynaecologen 123 voor- en 88 tegen standers. Van 1951 tot en met 1969 zijn 518 echtparen behandeld. Bij 75 procent volgde zwangerschap, negentig procent van de ouders liet minstens twee Jaar na de bevalling nog iets van zich horen. Alle reacties, aldus dr. Swaab. waren uitgesproken positief: de blijdschap was groot, dat men ondanks de steriliteit toch gezin had gekregen. LEIDEN Tk wil een Duitser ten. Toen zij terugkeerden van het doden", zegt Violette. Ze koestert wraakgevoelens, omdat haar min- in de oorlog gedood is. Op de achtergrond klinkt een: "En Violette werd een heldin..." Afgelopen zater dag het kijk- en luisterspel "Hitier Dances" in het Lak-theater. Het is een stuk, dat in het Mickery-theater ontstaan is. De spelers acteren, dan sen zingen en maken muziek in dit "Hitler Dances" van auteur Howard Brenton. De hiervoor vereiste veel zijdigheid lijkt niet teveel gevraagd te zijn van de Engelse "Traverse Theatre Workshop". De groep bracht het stuk met een boeiende virtuosi- ;n hartstocht. Het spel gaat over Tweede Wereldoorlog, en de schrijver heeft met "Hitler Dances" de bestaande ideeën en mythevor ming over deze oorlog willen ont maskeren. Im vraag me wel af of de Engelse mythevorming, die Brenton wilde ontzenuwen in Nederland zo zeer bestaat. In Engeland is het oor log geweest op een andere manier; De Duitse troepen zijn er niet ge weest. De bevolking hóórde over de oorlog van de soldaten, die terug kwamen van het front. Maar het thema van walgelijk geweld blijft bestaan en de toeschouwer wordt hier wel even -gelukkig figuurlijk - bijgesleept. Een belangrijke rol in het ver haal wordt gespeeld door Violette, een Jong Frans meisje, dat door de oorlog plotseling weduwe geworden De wraakreaktie van Violette op de dood van haar minnaar -een ster wat overigens voortreffelijk uit- wordt- leidt tot haar in dienstneming in het leger. In Parijs sterft ze als geheim agente aan een Duitse kogel. "En in de geschiedenis voort als een heldin....", klinkt dan weer de stem op de ach tergrond. Deze uitspraak staat weer de Engelse mythevorming. Een soldaat, die verslagen en ster vend van het front terugkeert, ver telt dit verhaal aan het kleine meisje Carroll. Nog onbedorven, écht en met een spontaan provocerende zwarte onderbroek zat het "kind" op het toneel. Carroll geeft haar laatste snoepje aan de soldaat, ze houdt van wurmen en wil het vriendinnetje van de soldaat worden. Helaas vooral bij de beschrijving van deze rol, merk ik iets van de onaangepastheid, pa rallel aan die van de Engelse solda- De grote prijs van die 21ste in ternationale filmweek van Mann heim is zaterdag uitgereikt a Argentijn Miguel Bejo voor diens ontvangst film "La Famila Unida". NASHVILLE (AP) Arthur Garfunkel van het vroegere ver maarde duo Simon and Garfunkel, is in het huwelijk getreden met Lin da Marie Grossmann, grafisch ont werpster en dochter van een arts. Het huwelijk werd ingezegend door rabbijn Randall Falk, waarna het huis van van de bruid volgde front, is het hen niet mogelijk ge weest over de oorlog te vertellen zo als deze was. Zo is het nu ook: de Carroll, met name deze thea trale belevenis ls alleen voorstelbaar diegenen die er zaterdag bij ge weest zijn. Vera Gaikhorst ROTTERDAM (ANP) Bij een echtelijke ruzie heeft gistermiddag de 36-jarige Cornelia P. haar even- j oude echtgenoot met een mes dood- gestoken. De fatale steekpartij vond plaats in het huis van het echtpaar de Bloemfonteinstraat in de j Maasstad, nadat de man, de metaal- bewerker Fred P., beschonken was j thuisgekomen. De ruzie ontstond in de keuken terwijl de vrouw bezig i was met het snijden van vlees. De twist liep zo hoog op dat Corne- iia P. het vleesmes plotseling tegen 1 haar man gebruikte. Een diepe steekwond in de rechterzij maakte een eind aan het leven van de me taalbewerker. Hij overleed in een ambulance die hem voor een spoed operatie naar het ziekenhuis zou brengen. Cornelia P. werd door de politie gearresteerd op verdenking van doodslag. HAARLEM (ANP) Het tweeja rige jongetje Jouy Rensen uit Haar lem, dat sinds zaterdag twee uur 's middags werd vermist, blijkt te zijn verdronken. Gisterochten om kwart voor elf is zijn lichaam gevonden in de Amerlkavaart in Schalkwijk, een nieuwbouwwijk. Politie en brandweer hadden za terdag de gehele middag en 's avonds naar het kind gezocht. Uit het gedrag van twee politiehonden, die een plek aan de kant van de Amerika vaart hadden aangewezen, had men al afgeleid, dat het jongen tje wel het water was ingelopen Gistermorgen werd dit vermoeden bevestigd, toen men met dreggen het kind vond. Joseph Kaminskl, componist en lange tijd concertmeester en eerste violist van het Israëlisch Filharmo nisch orkest, is in Tel Aviv overle den. Hij is 68 Jaar geworden. Kaminskl, die in Rusland werd geboren, heeft veel prijzen gewon nen met zijn composities en was de stichter van het Kaminskl Strijk kwartet. Drie jaar geleden trok hij zlcb terug uit het Filharmonisch Orkest. NEDERLAND I Ti-ta-tovenaar (NOS) Journaal (NOS) Top-Pop (Avro) Wie van de drie (Avro) Journaal (NOS) Peyton Place (Avro) Boeket II: Lief zyn voor elkaar (Avro) Een man moet betrouwbaar en lief zijn en gevoel voor humor hebben en een vrouw moet betrouwbaar, lief en Intelligent zijn. Dat zijn de voornaamste eigen schappen, die mannen en vrouwen bU elkaar wensen aan te treffen, aldus het resultaat van een opinie peiling. Het complete resultaat van deze enquête wordt uit de doeken gedaan in het gefilmde verslag van Jan Brusse en Fred Oster. Televizier Magazine (Avro) Journaal (NOS) Engels, les 1 (Teleac) 18.45 18.55 19.05 19.30 20.00 20.21 2L10 22.00 22.50 22.55 NEDERLAND II 18.45 Ti-ta-tovenaar (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 De familie Ashton, tv-serie (KRO)) 20.00 Journaal (NOS) 20.20 „Het zevende kruis", speelfilmcyclus met Spencer Tracy KRO) Een in 1944 door Fred Zinneman vervaardigde Spencer- Tracyfilm. Het verhaal gaat over de vluchtpoging van zeven mannen, die in het concentratiekamp Westhoven bij Mainz opgesloten zitten. De film speelt in 1936 toen de wereld het begrip concentratiekamp nog niet kende. 22.10 Gamma: Blij met een dooie mus? (KRO) Deze aflevering van een populair-wetenschappelijke rubriek gaat na wat mensen ertoe beweegt vogels te schieten en te vangen. 23.00 Journaal (NOS) „Ster-allures" is een program ma dat de Avro heeft samen- geknutseld als tegenhanger van populaire weekeindprogramma's als „Een van de acht" van de VARA en de Berend Boude- wijn-show van de KRO. Oor spronkelijk heeft men gedacht aan een ambitieuzer program ma, waarvoor Bob Rooyens de opzet had gemaakt en dat wat gemeen had met het Duitse programma „Wtinsch dir was". Gezinnen kregen in spelvorm opdrachten die met het maat schappelijk bestaan te maken hadden. De AVRO vond het echter te duur, of te ambitieus, of te ge vaarlijk, of te weinig nietszeg gend, ik weet dat niet, in ieder geval stopte men opeens de eerste voorbereidingen, Bob Rooyens gaat het nu bij de Vpro doen en de Avro heeft in plaats daarvan een spektakel show geënt op de sterrenbeel den. Dat kan in elk geval nooit kwaad, want iedereen heeft een sterrenbeeld en van elk sterrenbeeld valt wel zoveel meer goeds dan kwaads te ver melden, dat er toch altijd an derhalf uur aangenaam diver tissement uit kan opbloeien. Sen keur van populaire Neder landers kwam zaterdag opdra ven: Willy Alberti, Johnny Jordaan, Tante Leen, Sjaak Zwart, Barry Hulshoff, Daniel Wayenberg, Leen Jongewaard, Harm Kuipers, Lily Bouwmees ter, Karin van Wamelen, en als ik iemand vergeten ben komt die vast een volgende keer wel weer eens op de prop pen. Allemaal hadden zij iets of niets met de weegschaal te maken (vooral Willy Alberti en Tante Leen als u het mij vraagt). Als presentator fun geerde Guus Oster, die net als de Duitse supershowm aster Kulenkampf een toneelachter grond heeft, en van de Avro als een soort Rode-kruisver- pleegster Son ja Barend toege voegd had gekregen die op hem moest letten: „pas op het afstapje, niet vergeten tanden te poetsen, met twee woorden spreken, etc." Zij deed dat waarlijk met gro te oplettendheid en een char mante, hartveroverende tact, waardoor alles toch steeds weer op z'n pootjes omhoog gesjord kon worden, al kon ook zij niet beletten dat een Australische buikspreker Guus Oster bijna zijn tanden uit de mond sloeg. Ik zou me echter kunnen voor stellen dat als Guus Oster een volgende keer werkelijk door een der gasten wordt ultge- sohakeld, Sonja Barend het zaakje met verve ook in haar eentje tot een goed einde kan brengen. Afgezien van al die gasten die voor de kijkers zo overbekend waren dat deze onwillekeurig bij hun verschijning op het scherm wel gedacht moeten hebben dat zij zojuist uit de kamer waren weggelopen om hen even recht in het gezicht te kunnen zien, had het pro gramma iets nodeloos ingewik kelds. En tegelijkertijd iets sta tisch. Sonja en Guus leken de magneten waar alles naar toe getrokken werd, choreografisch werd het hele „toneelbeeld" hoogst onvoldoende gevuld. Bo vendien lijk opgevat. Laat ik een Over een va pen werd va dat hij alleö te gemakke- voorbeeld noemen. n zijn eigenschap- Willl Alberti ge en hekel had aan slechte kritieken. Klopte dat? Ja, dat klopt, want dat gaf hij toe. Maar dat is wat al te ge makkelijk. In „Wünsch dir was" liet men de belde deelne mende gezinnen van vader, moeder, dochter en zoon eens discussieren over de vraag ol de kinderen inspraak hadden. Ja hoor, belde gezinnen praat ten daar vijf minuten over vol, reuzeveel inspraak hadden de kinderen. Toen bleek dat men geklokt had, hoelang de kinde ren tijdens die discussie de kans hadden gekregen aan het woord te komen en dat gezin dat daadwerkelijk bewezen had aan inspraak te doen, won die ronde. Op soortgelijke manier had men kunnen proberen of Willi Alberti inderdaad tegen slechte kritiek kan, bijvoorbeeld door (ten onrechte) te suggereren dat er geen operaplaat van hem op de markt verschijnt omdat een kenner gezegd had dat hij geen goede operastem heeft, 'als hij dan chagrijnig gereageerd had, was pas wer kelijk bewezen dat hij slecht tegen kritiek kan. NICO SCHEEPMAKER DINSDAG 17 OKTOBER FM-kanalen. AVRO. 14.00 EO. 17.00 AVRO. 3.11 R&diojour- (S) Voor de kleuters. 10.10 beldsvlt&mlnen (11.00 Nieuws) 11.30 (S) een uur allerlei voor ledereen, met de Groenteman en Paris vous parle en om 11.55 Beursberichten. 12.30 Uitzending 1.15 Klassie ke muziek (gr.). 14.25 programma voor de vrouw. 14.45 Van negen tot drie. reportage. 15.05 programma voor zieken en bejaarden. 16.00 Nieuws. weeglljk programma 17.55 Mededelingen. 18.0 roppes tijdperk. 18.40 (S) Promanade orkest met solisten. 19.20 (S) Lichte grammofoonmuziek. iSlv. FM-kanalen. 7.00 Echo. 7.50 (S) klassieke 8.24 Overweging. 8.30 Nieuws. 8.3 Moeders wil ls wet. 10.00 Schoolradio 10.10 (S) Klassieke en moderne mu ziek (gr.) 10.30—10.32 Nieuws). 11.00 Voor de zieken. 11.30 Bejaardenpro gramma. 11.55 Mededelingen, 12.00 (S) gevarieerd programma. (12.22 wij het land; 12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nieuws; 12.41—12.50 Echo; 13.00— 13.05 Raden maar 14.00 School radio. 14.10 Idem. 14.30 (S) licht pla- tenprogramma met om 15.30 Nieuws. 17.00 De H.T.S. op Curacao. 17.10 Voor de kleuters. 17.30 Nieuws. 17.32 Echo. 18.00 (S) Licht orkest met so listen. 18.19 Uitzending van de Anti Revolutionaire Partij. 18.30 Nieuws. 18 41 Echo. 18.50 programmaoverzicht. 19.00 (S) amateurs programma. 19.50 Den Haag vandaag. 20 00 Nieuws, 20.05 (S) Te Deum. Berlioz (gr.) 21.00 veertiendaags (kultureel) radio gram. 21.45 Pianorecital (gr.): mo derne muziek. 22.00 (S) Woorden en muziek. 22.50 Overweging. 23 00 Echo, waarin op de dingen wordt doorge praat. 23.30 (8) literair programma. 2'i 55 Nieuws. Ililv III. 140 Nieuws. 8.02 Onderweg. 9.00 Nieuws. 9.03 Plaatjes voor ae pep. (10.00 Nieuws.) 11.00 Nieuws. 11.03 Een op vallend vrolijke gevarieerde visite. (12.00 Nieuws.) 13.00 Nieuws. 13.03 De Eddy Becker Show 14.00 Nieuws 15.00 Nieuws. 16.03 Drie-draal. 1600 Nieuws. 16.03 Mix. (17.00 Nieuws.) 18.00 Nieuws. 18.02 Joost de Draayer Show. 19.00 Nieuws. 19.02 Popsmuk. 20.00 Nieuws 20.02 Pophistorisch pro gramma. 21.00 Nieuws 21.02 Jazz eu blues. 22.00 Nieuws 22.02 De Eddy Becker Show. 22.55 Mededelingen. 23-00 Nieuws. 23 02 Wachten op i Stok. 24.00 Nieuws. 00.00 Tom Blom. 00.5501.00

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 5