-EIDSCH
DAGBLAD
NOREN: „NEEN" TEGEN EEG
ril
Amsterdamse
politie slaat
Surinamers
jongen
Jitspraak referendum kwam hard aan in Brussel
vandaag
bijna
dood
linister
orter
oorarrest
LEIDSCH DAGBLAD
Velen bleven thuis
DÉMASQUÉ
In Chaam
(9uc/ Qïte
tettws
(pgericht 1 maart 1860
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1972
No 33822
recteur: G. Koopman
ofdredacteur: Han Mulder
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 25,90 per kwartaal (postabonnementen f 28,30), f 8,76 per maand (by vooruitbetaling;)giro 57055, losse nummers 0,35
Witte Singel 1. Leiden TeL: 25041. Redactie: 21507
Nabezorging tot 20 uur, tel. 30500 (zat. 18 uur)
HAAG Verdachten die
dagen in voorlopige hechtenis
doorgebracht moeten 1
vrijgelaten als hun zaak binnen
lermijn niet in het openbaar door
echter is behandeld.
geheel nieuwe bepaling stelt
ister mr. A. A. M. van Agt (Jus-
r in een gewijzigd wets-
erp. Voor het geval dat tijdens
erechtzitting blijkt, dat toch nog
nader onderzoek moet plaats
kan de rechter de behande-
de zaak ten hoogste dertig
opschorten. In uitzonde-
igevallen bedraagt deze termijn
ntig dagen.
:t deze bepalingen wil minister
Agt de voorlopige hechtenis, die
frijwel onbeperkt kan worden
(gezet, aan banden leggen,
orts stelt minister Van Agt een
ior inzake het verlenen van
ihulp aan in verzekering gestel-
erdachten. Volgens de regeling
deken van de orde van ad-
in een arrondissement ad-
aanwijzen om bij toerbeurt
sbij stand te verlenen. Als er
advocaat beschikbaar is, kan de
ichte aan de president van d'
bank toevoeging van een advo-
vragen.
de gronden waarop iemand in
opige hechtenis kan worden ge-
n, moeten volgens minister Van
scherper worden omschreven.
tn Carlos in Bonn Prins Juan
Spanje is gisteren voor
officieel bezoek aan de
i republiek in Bonn aangekomen,
het eerste officiële bezoek aan
van de 33-jarige erfgenaam van
>aanse troon, die door generaal
is aangewezen als zijn op-
als staatshoofd. In het gezel
van de prins bevinden zich
?rouw, Dona Sophia en de
ase minister van Buitenlandse
Gregorio Lopez Bravo.
:el bewolking
Bilt verwacht van heden- tot
na vond:
i lelijk veel bewolking met tijde-
vat regen of motregen. Mini-
emperaturen van omstreeks 10
langs de Waddenkust tot
graden in het zuidoosten van
d, maxima morgen ongeveer
fcden. Overwegend matige wind
jpordelijke richtingen.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
OSLO Een teleurgestelde
Noorse premier Trygve
Bratteli (foto boven,
rechts) moest vannacht
tegenover een verbaasde
internationale pers in de
Noorse hoofdstad Oslo zijn
nederlaag toegeven. Op
de onderste foto het Noorse
comité tegen het lidmaat
schap van de EEG dat een
overwinning te vieren had.
Het comité organiseerde
vannacht nog een overwin
ningsbetoging. De com
mentaren op de beslissing
van het Noorse volk zijn
over het algemeen teleur
stellend.
Men verwacht o.m. een ne
gatieve terugslag op de be
slissing die de Denen bin
nenkort over hetzelfde on
derwerp moeten nemen. De
EEG-top die in Parijs wordt
gehouden zal in elk geval
doorgaan. Op de toetre
dingsverdragen van de an
dere kandidaat-leden zal de
Noorse beslissing van geen
enkele invloed zijn.
Ter kennismaking: het
4 weken voor de halve prijs
n Ik word abonnee per 9 oktober 1972 en ontvang
de krant reeds vanaf heden
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad
half geld en noteer mij aansluitend olc ahn
voor
abonnee
Inaam:
idres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwan maken, bon Invullen In open envelop (zonder
JostzegeQ sturen aan Leidsch Dagblad, antwoordnummer
1214, Leiden.
Amsterdamse advocaat
AMSTERDAM Een advocaat
uit Amsterdam, mr. L. J. G. Vooren,
heeft de Amsterdamse politie be
schuldigd van ernstige mishande
ling van Surinamers en andere kleu
ringen in het bureau Warmoesstraat.
„Er schijnt daar op het politiebu
reau een kelder te zijn waar Su
rinamers en andere kleurlingen door
agenten op beestachtige wijze wor
den behandeld".
Na de zaak tegen een zeeman, be
schuldigd en veroordeeld wegens mis
handeling van een buschauffeur,
was mr. Vooren diens raadsman su-
mier in zijn commentaar op de
aanklacht. „Ik zou graag veel verder
op deze zaak willen ingaan, maar
de orde van advocaten verbiedt mij
buiten de rechtszaal te spieken".
De beschuldiging blijkt in ieder ge
val niet gebaseerd op incidentele
voorvallen. „Al mijn gekleurde cliën
ten beklagen zich over een meer
dan afschuwelijke behandeling in de
Warmoesstraat", zei mr. Vooren,
„dat heeft mij tot de conlusie ge
bracht dat een dergelijk optreden
Aanrander:
15 jaar
AMSTERDAM Een vijftienja
rige jongen heeft bekend vorige week
woensdag ln Amsterdam op een
braak liggend terrein bij het station
Sloterdijk een achtjarig meisje te
hebben aangerand.
De Jongen bood het meisje een
ritje aan op zijn brommer terwijl 'n
kleiner broertje bleef wachten. La
ter bracht hij het kind weer terug
naar het broertje.
wellicht ritueel is bij de Amsterdamse
politie".
Mr. Vooren zei zelf geen verder on
derzoek naar eventuele misstanden
in het bureau Warmoesstraat te wil-
lne instellen ornaat de „8 septem-
ber-beweging" het overkoepelend or
gaan van zes Surinaamse organisa
ties in Amsterdam, daar al mee be
zig is. Henri Cairo, een van de voor
mannen van de „8 september-
beweging", over dat onderzoek: „Wij
beschikken over zeer serieuse klach
ten. Surinamers krijgen in de War
moesstraat en soms ook op
het hoofdbureau een pak slaag. Ze
worden van agent naar agent ge
stuurd. De één slaat met zijn vuis
ten op ze in. de ander met een kop
pelriem".
Intimidatie
Dat die behandeling in een kelder
zou plaatsvinden was Cairo niet met
mr. Vooren eens. „Dat is meer in
timidatie. Er staat in die kelder ook
andere spullen, zodat niet van een
cel kan worden gesproken. Luidruch
tige arrestanten worden er al eens
tijdelijk opgesloten, zodat de agen
ten geen lasten van ze hebben. Zo
heeft die Surinamer daar een hele
poos in zijn ondergoed op de voch
tige grond moeten zitten".
De Amsterdamse politie stelt sinds
de dood van de Surinamer Paul Hees
been, 8 september bij het Vondelpark
geveld door een politiekogel, een on
derzoek in naar de benadering van
kleuringen door Amsterdamse agen
ten. „Desondanks staan wij wantrou
wend tegenover de beschuldiging van
Vooren", aldus de politie,
„omdat een advocaat de zaak zo
gunstig mogelijk voor zijn „cliënt wil
afschilderen. In het onderzoek zal
nu echter zeker ook de situatie aan
het bureau Warmoesstraat worden
betrokken".
(Van een speciale correspondent)
OSLO Noorwegen heeft in de nacht van maandag
op dinsdag ,,nee" gezegd tegen de Europese Gemeenschap.
Met een toch nog onverwacht grote meerderheid van 46
procent voor en 34 procent tegen hebben de tegenstanders
van de Noorse toetreding tot de Gemeenschap in de afge
lopen nacht een overwinning behaald.
„We moeten van de grond af aan beginnen", zei premier
Bratteli vannacht. ,JDit is een donkere nacht voor Noorwegen
en de ontwikkeling in Europa staat niet stil".
De nederlaag van Bratteli is vooral
te wijten aam het feit dat de opkomst
minder was dan verwacht werd.
Slechts 75 procent van de Noorse
kiezers trok uiteindelijk naar de
stembus en vooral in de grote steden
bleven de industrie-arbeiders thuis.
Zoals te verwachten was de tegen
stand in het weliswaar dunbevolkte
noorden van Noorwegen, waar maar
liefst 71 procent van de uitgebrachte
stemmen uit „nee" bestond, het
grootst, en alleen in het district Oslo
kreeg de regering een duidelijke
meerderheid.
VERWACHTINGEN
Dat de plattelandsbevolking van
Noorwegen, voornamelijk bestaande
uit boeren en vissers, overwegend
tegen zou stemmen, lag in de lijn
van de verwachtingen. De overwe
gend kleine boeren die in de huidige
gedecentraliseerde Noorse maat
schappij zeer t»oge subsidies krijgen,
hadden niet veel goeds te verwach
ten van de door Sicco Mansholt uit
gedachte landbouwpolitiek.
De vissers waren bevreesd voor de
beter geoutilleerde buitenlandse con
currenten bij de totstandkoming van
een gemeenschappelijke markt. Maar
dat de tegenstand in de grotere
plaatsen nog zo compact zou zijn en
dat hierdoor de industrie-arbeiders,
die de laatste maanden intensief be
werkt waren door hun eigen kranten
en het machtige informatie-apparaat
van de Noorse vakverenigingen, in
grote mate thuis zouden blijven, was
de grote verrassing van dit referen
dum.
Het Noorse „nee" is hard aangeko
men bij de EEG. En het heeft de
vrees wakker geroepen dat nu
de Denen op 2 oktober de toetreding
van hun land tot de Europese Ge
meenschap zullen afwijzen.
Een diep teleurgestelde minister
Schmelzer had er eigenlijk nog wei
nig over te zeggen toen om 2 urn
's nachts de uitslag van het referen
dum bekend was: „Het staat niet
vast dat dit een beslissing voor altijd
is Het is mogelijk dat de deur
open blijft".
Voor Nederland is het afvallen van
de Noren met name een deceptie om
dat het deze Scandinaviërs be
schouwt als een vergelijkbaar volk
met een onmiskenbare democratische
instelling en duidelijke gerichtheid
op de Atlantische alliantie.
Zie ook pagina 9.
Ook al is geschiedvorsing een
discussie zonder einde, soms
markeert één studie, één ont
dekking, het einde van een re
putatie. In zekere zin is dat het
geval met de vandaag gepubli
ceerde studie van professor L.
de Jong over Felix Kersten.
Tussen verdichtsel en waarheid
ligt blijkens de conclusies van
De Jong bij Kersten zo'n af
grond dat ontmaskering het
enige woord is.
De pil moet verguld worden door
de constatering dat de Finse
magnetiseur in incidentele ge
vallen inderdaad groot werk
heeft verricht voor mensen in
de klauwen van de nazi's. En
voor wat daarvan na De Jongs
studie overeind blijft, recht
vaardigt misschien nog steeds
de hoge onderscheiding die
Kersten in 1950 ontving. Maar
misschien ook niet. Kersten was
een oude bekende van Neder
land. Koningin Wilhelmina en
Prins Hendrik behoorden des
tijds tot zijn vriendenkring. Een
wat naïeve staatscommissie
prees na de oorlog zijn grote
verdiensten.
Het is een ander voorbeeld van de
grenzeloze verwarring van die
jaren, toen mensen voor execu
tiepelotons of voor koninklijke
onderscheidingen in aanmer
king konden komen, zonder dat
er tijd of behoefde was om nog
eens na te denken. De Jong
zegt dat hij destijds al zijn twij
fels had aan de rol van Kers
ten. Maar ook hij zweeg tot op
heden.
De indruk bestaat dat het niet
alleen overwegingen van we
tenschappelijke aard zijn ge
weest, waarom het demasqué
van Kersten zo lang duurde. De
postume ontluistering illu
streert eens te meer dat de we
reld maar mondjesmaat uit
helden bestaat, maar voor het
merendeel uit gewone mensen
met hun gewone angsten.
16 PAGINA'S
Felix Kersten, de iFnse magneti
seur en vertrouweling van Hein-
rich Himinler, was niet de red
der van het Nederlandse volk, zo
als men oorspronkelijk meende
en waarvoor hü een hoge onder
scheiding ontving. In een van
daag verschenen publikatie ont
rafelt prof. dr. L. de Jong de le
gende. Het plan voor een mas
sale deportatie van de bevolking
naar Polen zou slechts in het
brein van Kersten hebben bestaan
PAGINA 7
Senator McGovern slaagt er niet
in zUn programma aan de Ame
rikanen te verkopen PAGINA 9
Independiente rekent op „net zo
aardige wedstryd als by ons
PAGINA 11
Raadscommissie
onderzoekt
opknappen
woning
burgemeester
LEIDEN De gemeenteraad van
Lelden heeft gisteravond tijdens een
chaotische vergadering unaniem een
voorstel van het PAK (PvdA en
D'66) aanvaard om door de commis
sie voor de rekeningen (aangevuld
met een PSP-er) een rapport te la
ten opstellen over de affaire rond
de burgemeesterswoning. De com-
misie moet vóór 20 november ver
slag uitbrengen.
Een ander voorstel, ingediend door
PAK en PSP sneuvelde ternauwer
nood. Het hield in om „de door B.
en W. betrachte geheimhouding en
het voortdurend uitstellen van de
behandeling" scherp te veroordelen.
Met 18 tegen 17 stemmen werd dit
voorstel afgewezen, maar PSP-er
Gerkema beklaagde zich later dat
zijn naam bij de stemming niet was
afgeroepen, ofschoon hy in de verga
derzaal was. Opnieuw stemmen over
het voorstel van de oppositie is der
halve niet uitgesloten.
(Zie verder de stadspagina's)
ROTTERDAM De 12-Jarige
Marcel van de Velde ls zoals
nu pas bekend geworden is op
zondag 3 september door een boer
in Chaam letterlijk in elkaar ge
trapt. Met ernstige inwendige ver
wondingen moest het Rotterdamse
jongetje dezelfde avond naar het
Sint Claraziekenhuis in zijn woon
stad worden vervoerd. Twee opera
ties waren noodzakelijk om zijn le
ven te redden. Een van zijn klie
ren moest worden weggenomen.
De Jongen verkeert nog steeds ln
levensgevaar. Vandaag la hij op
nieuw geopereerd. De boer betrapte
Marcel en zijn vriendje toen zij
stonden te spelen bij het schrik
draad rond diens land. Hij sloop
naar de Jongens toe en trapte hen
waar hij maar kon. Het Haagse
vriendje kwam met enkele blauwe
plekken weg. De vader van Marcel
heeft bij de politie aangifte gedaan
Omdat het onderzoek nog niet is
afgesloten, is de boer nog niet ge
arresteerd.
Volgens de laatste volks
telling heeft Londen een
bevolking van 3.883.092 zie
len, gehuisvest in 777.000
woningen. Aangevoerd wer
den omstreeks 4Vi millioen
vaten meel, 420.000 ossen,
bijna 3 millioen schapen,
50.000 kalveren, ruim
60.000 varkens, terwijl op
één markt meer dan 7 mil
lioen stuks wild verkocht
werden. Dit alles, met ruim
5 millioen zalmen behal
ve andere visch en vleesch,
wordt naar beneden ge
spoeld met 75 millioen gal
lons ale en porter, 3y2 mil
lioen gallons sterke dranken
en meer dan 100.000 pijpen
wijn, terwijl meer dan 22.000
koeien in de dagelijksche
behoefte aan melk voor
zien.
In Oostenrijk is voor
het eerst een kleine daling
in de prijzen der levensmid
delen merkbaar. Niettemin
Is het tramtarief verhoogd
van 1000 kronen op 1700
kronen voor een dagkaart
en de telefoontarieven gaan
millioenen kosten.
Een der twee torpedo
booten, die ter beschikking
van de Noorsche douane
zijn gestel om dc smokke
larij in sterken drank te
bestrijden heeft enige mij
len uit de kust het Duitsche
smokkelschip Fortuna met
10.000 liter sterken drank
aan boord aangehouden. De
torpedoboot was genood
zaakt te vuren om den
smokkelaar tot bijdraaien te
dwingen
