Udink houdt vast aan
tariefsverhoging NS
Weer
gratis
reizen
Ellies sexuele vrijheid werd haar fataal
"Universiteiten willen
f 1000.- graag innen"
Van Thijn: „Tarievenbeleid
2 septemberdagen
op uw 65+kaart
Prijzen
dit jaar
4.9 pet.
gestegen
Uitstel verkiezing
scriba is onjuist
Partnerruil maakt van de nood geen deugd
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1972
BINNENLAND
PAGINA 7
(Van onze politieke redactie)
DEN HAAG Minister Udink (Verkeer en Waterstaat)
blijft er bij dat de tarieven van de spoorwegen voor wat
betreft het reizigersvervoer per 1 oktober met ongeveer
10 pet. omhoog moeten.
Tijdens een interpellatie van de
PvdA-er Van Thijn zei hij gister
avond dat de NS de tariefsver
hoging. die iets hoger ligt dan de
gemiddelde stijging van de kos
ten van levensonderhoud, op kor
te termijn nodig hebben om de
steeds toenemende tekorten
enigszins te kunen opvangen.
Een door de interpellant met
steun van D '66 en PPR ingedien
de motie, waarin de regering wordt
ADVERTENTIE
In september kunt u met
NS op uw 65+kaart weer
2 dagen gratis reizen.
Kies uit elke dinsdag,
woensdag, donderdag of
zaterdag in september,
behalve zaterdag
30 september.
Laat aan 't loket uw
65+kaart afstempelen en
stap in.
Voor 1ste klas betaalt u
max. f 4.- per dag bij.
Buiten de gratis reisdagen
reist u met uw 65+kaart
met maar liefst 50% kor
ting op enkele-reis kaartjes.
De jaarkaart kost f50.-
p.p., voor 'n echtpaar f 75.-,
driemaandskaart f 20.-
p.p., voor 'n echtpaar f 30.-
Elke 65-plusser kan er een
kopen (uw vrouw mag
jonger zijn).
Uw NS-identiteitsbewijs
ofpasfoto(s) én een bewijs
waaruit uw leeftijd blijkt
(paspoort of, voor echt
paren, trouwboekje)
voordelig uit met NS
^jlil
gevraagd de voorgenomen verho
ging niet te laten doorgaan om het
volgende kabinet niet voor een vol
dongen feit te plaatsen, werd door de
minister dan ook ten zeerste ontra
den.
Volgens drs. Van Thijn zal de
nieuwe tariefsverhoging opnieuw
vervoersafstotend werken: een "mi
nister voor halve nadagen", die al
leen maar wat lopende zaken afdoet
zou volgens hem het tarievenbeleid
niet mogen ontregelen.
Minister Udink meent echter dat
het nadelig effect van de aangekon
digde tariefsverhoging wel zal mee
vallen. Dat is in het recente verle
den ook steeds gebleken.
Ir. Cornelissen (KVP), die namens
de drie grote confessionele partijen
sprak, drong aan op een wat be
scheidener verhoging. Wat zijn de
consequenties, wilde hij weten, wan
neer de spoorkaartjes geen tien,
maar bij voorbeeld slechts zeven
tot zeven-en-een-half procent zullen
stijgen. Volgens minister Udink was
echter niet te zeggen, dat op korte
termijn met een geringere verho
ging meer te bereiken zou zijn. Bo
vendien is, aldus drs. Udink, van de
NS reeds het uiterste gevraagd wat
betreft de kostenbewaking en de ef
ficiency. Volgens de minister zullen
de NS in de komende elf tot twaalf
maanden de tarieven niet opnieuw
verhogen.
SUR1NAMERS
WILLEN MEER
'CONTROLE OP
DE POLITIE
AMSTERDAM (ANP) Zeven or
ganisaties van Surinamers in Neder
land hebben naar aanleiding van
klachten over „bedreigingen, intimi
datie en provocatie van het politie
apparaat ten opzichte van Surina
mers „vijf eisen geformuleerd: het
instellen van een onpartijdige com
missie die klachten over de politie
onderzoekt, een onpartijdig lichaam
voor controle op het gedrag van po
litiemensen ten opzichte van minder
heidsgroepen, een onderzoek naar
rassendiscriminatie bij Justitie en
politie, een aanvulling van het straf
procesrecht die de rechtspositie van
verdachten garandeert, en deelne
ming van vertegenwoordigers van de
Surinaamse organisaties in de on
partijdige commissie voor het onder
zoek van klachten.
De onder de naam „acht september-
beweging" samenwerkende Suri
naamse organisaties in Nederland
hebben in een open brief aan de ge
volmachtigd minister van Suriname,
dr. J. D. Polanen, geëist dat deze
zorg draagt voor de bescherming van
zijn landgenoten. Minister Polanen
moet een duidelijke en ondubbelzin
nige uitspraak doen over de te ne
men maatregelen die zo'n bescher
ming garanderen. „Indien zulks niet
op zeer korte termijn gebeurt dwingt
de Surinaamse gemeenschap bewus
ter vormen van zelfverdediging te
gebruiken", aldus de open brief.
Meterslange protestbrieven lagen er gistermiddag in de wan
delgangen van het tweede-kamergebouw tijdens de behande
ling van het wetsontioerp tot opheffing van de gemeente Die
penveen. Vandaag zal de kamer beslissen of het gebied zal
worden opgesplitst tussen Deventer en Bathmen. Gisteren
bleek de kamer zeer verdeeld. De opheffing van Diepenveen
is volgens het voorstel-nodig om Deventer de gelegenheid te
geven uit te breiden zodat in deze stad in 2000 ongeveer
100.000 mensen kunnen wonen.
Geen algemeen
verbod voor
colportage
DEN HAAG (ANP) Voor een
algemeen verbod van (huis-aan-
huis)-colportage zou slechts reden
bestaan als van deze verkoopme
thode in overwegende mate misbruik
wordt gemaakt. Dit is echter niet
aangetoond. Een algemeen verbod
van colportage is daarom voorals
nog een rigoureuze oplossing.
Dit zeggen staatssecretaris J. J. M.
Oostenbrink van Economische Zaken
en minister A. A. M. van Agt in de
gisteren bij de Tweede Kamer inge
diende memorie van antwoord over
het ontwerp-colportagewet.
Dit wetsontwerp werd reeds op 20
Januari 1971 bij de Tweede Kamer
ingediend met het doel agressieve
verkoopmethoden buiten normale
verkoopruimten te beteugelen.
EDE (ANP) Directie en staf van
het Vormingscentrum voor werken
de jongeren in Ede trekken zich niets
aan van het besluit van het bestuur
om het vormingscentrum op te hef
fen: maandag beginnen zij met de
cursussen voor ruim 450 werkende
jongeren die op dit instituut zijn
aanwezigen. Dit verklaarden directie
en stafleden dinsdag op een pers
conferentie. Het personeel gaat ook
niet akkoord met het ontslag dat het
bestuur hen heeft aangezegd.
Oorzaak van het opheffen van het
centrum was een conflict over de
inhoud van de cursussen tussen be
stuur en directeur C. Spiering. De
heer Spiering verklaarde dat hij de
richtlijnen volgt van het Nationaal
Centrum voor dit Vormingswerk.
De voorzitter van het stichtingsbe
stuur de heer W. Heyij zei gister
avond „ons standpunt is ongewijzigd.
Wij winnen nu rechtskundig advies
in en beraden ons over de situatie"
Het bestuur zal niet trachten de
voortzetting van hetv ormingswerk
te verhinderen.
Voor misbruik
Bijstandswet
geen celstraf
DEN HAAG Op het misbruik
maken van de Algemene Bijstands
wet komt geen gevangenisstraf te
staan. Alleen WD, DS70, GPV en
SGP bleven achter het door minister
Engels (CRM) in de Tweede Kamer
verdedigde wetsontwerp staan, dat
bij misbruik gevangenisstraf mogelijk
had moeten maken. De meerderheid
van de Kamer steunde een amende
ment van mevrouw Gardeniers-Be-
rendsen (KVP), waarin op schrap
ping van de gevangenisstraf werd
aangedrongen. Volgens mevrouw
Gardeniers zou dreigen met gevange
nisstraf er toe kunnen leiden, dat
bijstandsbehoevenden die recht op
een uitkering hebben er niet om dur
ven vragen.
Het wetsontwerp, dat bij de uitvoe
ring van de Algemene Bijstandswet
de mogelijkheden van ingrijpen door
de centrale overheid wil vergroten op
een terrein, dat nu nog geheel aan
de gemeenten ls voorbehouden, werd
daarna met een grote meerderheid
aangenomen. De amendementen van
de oud-staatssecretaris Egas (PvdA),
die zich vorige week fel tegen cen
tralisatie verzette en minister Engels
zelfs van „wetsverkrachting" beticht
te, werden verworpen. Daarna stem
den alleen PvdA, de overgrote meer
derheid van D'66, PPR en CPN tegen
het wetsontwerp.
DEN HAAG (ANP) Het prijs
indexcijfer van de gezinsconsump
tie is dit jaar tot medio augustus
met 4.9 procent gestegen, zo blijkt
uit de cijfers die het Centraal Bu
reau voor de Statistiek gisteren
heeft gepubliceerd. De prijsstijging
van midden Juni tot midden augus
tus was: 0,8 procent.
Een van de oorzaken van de
prijsstijging in augustus is het gro
tendeels verdwijnen van het uitver
koop-effect voor kleding, schoenen
en woningtextiel. Het indexcijfer
voor kleding dat de vorige maand
door de uitverkopen daalde van 120,8
tot 114,1 steeg in augustus weer tot
118,7.
Andere prijsstijgingen: o.m. voor
aardappelen, fruit, vlees, en eieren.
Koffie daalde in prijs.
ADVERTENTIE
HEIDAPAL Keukenimport
Eventueel bfl U thuis binnen 1 uur prijsopgave.
Handelsonderneming MIZU
Awendelltstraat 2 Oeestgeest - Td. 01710—«0392
Leiding Hervormde synode:
De leiding van de hervormde syno
de vindt uitstel van de verkiezing
van een scriba (secretaris der syno
de. tevens secretaris-generaal der
kerk) ongewenst. Het breed-mode -
ramen heeft dit geschreven aan
prof. dr. H. Jonker, prof. dr. J. M.
Hasselaar, dr. A. Th. van Leeuwen,
mevrouw mr. J. A. vam Ruler-Veme-
link en ds. A. A. Spijkerboer.
Zij hadden gevraagd om eerst de
vraag te bezien, of - kort gezegd -
de structuur van de kerk en de
werkwijze van de ambtelijke verga
deringen nog wel deugt.
Het breed moderamen bestaat uit
voorzitter, scriba en en assessor van
de synode (het moderamen) met
tien synodeleden.
De synode is in besloten ztting te
gen as. vrijdag opgeroepen. Het
breed moderamen ging er daarbij
van uit. dat het uit overwegingen
van menselijke aard verplicht was
zo spoedig mogelijk zekerheid te
versohaffen aan dr. A. H. van den
Heuvel en zijn gezin, nu het vorige
benoemingsbesluit nietig is ver
klaard.
Niet waar!
De briefschrijvers hadden het on
juist genoemd dat de voorberei
dingstijd zo kort was. Dat is niet
waar, schrijft het breed modera
men. In november 1971 werd, ter
voorbereiding van deze benoeming,
een nominatiecommissie ingesteld.
Deze commissie heeft haar arbeid
op een gewetensvolle wijze opgevat,
zodat er geen sprake kan zijn van
een onvoorbereide benoeming. Dit
is dan ook de reden, dat het breed
moderamen geen termen aanwezig
heeft geacht in het huidige stadium
deze benoeming nog verder uit te
stellen.
Met nadruk wijst het breed mode
ramen er in zijn antwoord op, dat
de overwegingen van de briefschrij
vers wel degelijk door het breed
moderamen zijn besproken. Het
breed moderamen is echter van
mening dat na de voorbereiding
van de benoeming door de nomina
tiecommissie en na de benoeming
van dr. Van den Heuvel in de sy
nodevergadering van Juni, het in de
thans ontstane situatie niet meer
mogelijk ls de zaak nog verder uit
te stellen.
De briefschrijvers vinden de benoe
ming van een scriba der synode voor
onbepaalde tijd onjuist. In de kerk
orde wordt juist voorgeschreven,
dat de scriba voor onbepaalde tijd
benoemd wordt. Nog niet lang gele
den heeft de synode besloten de be
noemingen voor ombepaalde tijd te
handhaven. Wanneer ten aanzien
van dr. Van den Heuvel een benoe
ming met een termijn zou moeten
plaatsvinden, zou vóór een eventuele
benoeming een kerkorde-wijziging
moeten plaatsvinden. Deze tweede
lezing door de generale synode te
doen aannemen, betekent dat deze
zaak niet vóór juni 1973 haar beslag
zal kunnen krijgen.
Indien daarna dan nog een benoe
ming van een scriba zou moeten
plaatsvinden, zou dit betekenen dat
er gedurende geruime tijd een va
cature zou bestaan voor het scri-
baat van de generale synode. Het
spreekt vanzelf, dat dit zeer onge
wenst is, zo niet onmogelijk".
Aan het slot van zijn brief merkt
het breed moderamen op er ten
volle van overtuigd te zijn, dat het
schrijven aan het breed moderamen
werd ingegeven door dezelfde liefde
tot de hervormde kerk, als waar
door ook het breed moderamen bij
zijn besluiten gedreven wordt
VERHOGING
PREMIEGRENS
DEN HAAG (ANP) De inko
mensgrens voor de volksverzekerin
gen en de kinderbij slagwe voor loon-
trekkenden gaat per 1 Januari om
hoog van f 21.150 tot f 24.300. Dit
staat in een beschikking van staats
secretaris Rietkerk (Sociale Zaken).
Het gaat hier om de wettelijke voor
geschreven jaarlijkse toepassing aan
de ontwikkeling van het loonpeil.
Deze inkomensgrens geldt voor de
aow, de aww, de algemene wet bij
zondere ziektekosten, de algemene
kinderbijslagwet en de kinderbijslag
wet voor loontrekkenden.
Van Veen na gesprek met
colleges van bestuur
DEN HAAG De universiteitsbe
sturen zijn wel bereid met volle per
soonlijke inzet de wet uit te voeren,
zowel wat de inning van de college
gelden als de Inschrijving van de
studenten betreft. Minister Van Veen
van Onderwijs heeft dit gisteravond
meegedeeld na een uitvoerig gesprek
met afvaardigingen van de besturen
van de Nederlandse universiteiten en
hogescholen. Het ging de minister
er om te komen tot duidelijke afspra
ken om de moeilijkheden, die zich
thans voordoen, het hoofd te bieden.
Minister Van Veen zei dat eerste
jaars studenten voor 22 september
hun inschrijf recht moeten gebruiken,
dat gebaseerd is op een plaatsings-
bewijs. Opengebleven plaatsen komen
na 24 september ten goede aan ..uit
gelote" aspirant-studenten.
De colleges van bestuur zijn gewe
zen op hun plicht de wet uit te voe
ren. Hierover bestond geen verschil
van mening tussen de minister en de
vertegenwoordigers van de universi
teitsbesturen. Ontduiking en frustra
ties maken het echter moeilijk de be-
stuurs- en beheersverantwoordelijk
heid van de besturen gestalte te
geven.
De minister heeft een ambtelijke
werkgroep gevormd, die de praktische
problemen van de beheersfunctie zal
bestuderen. De groep doet dit in
samenspel met een universitaire be-
gelei dingscommissie.
Gespreide betaling van collegegel
den, zoals de Vrije Universiteit en de
Universiteit van Amsterdam hebben
ingevoerd, staat op gespannen voet
met de wettelijke regeling, aldUB mi
nister Van Veen. Hij zag overigens
onvoldoende grond om de betreffende
universitaire besluiten ter vernieti
ging aan de kroon voor te dragen.
Afgesproken is. dat de universi
taire administratie op een centraal
punt de formaliteiten behandelen,
die nodig zijn voor de uivoering van
de kinderbijslagwet. Het ls een ver
gissing te menen, dat studenten voor
kinderbijslag in aanmerfdng komen
als zij het collegegeld ontduiken, al
dus de minister. Ambtenaren van di
verse ministeries zullen zoeken naar
een sluitende regeling.
De controle op de betaling van
oollegeld is eveneens aan de orde ge-
..Kijk, met die jongen ben ik naar
bed geweest. En met zijn vriend
ook". Ellie zei het lachend, duidelijk
hoorbaar voor iedereen in haar ge
selschap. Haar man reageerde niet.
Zoals gewoonlijk bleef Dick uiterlijk
volkomen onbewogen, ook terwijl
hierna demonstratief aanhalig
Door
Sybe Stamm
dansen met een van haar
bed-vrienden uit de „Marathon". En
toen zij met duidelijke bedoelingen
aan de arm van haar vriend de
dancing verliet, bracht Dick haar
tasje zelfs nog na.
Voor de Haagse rechtbank weet
Dick zich hiervan niets te herinne
ren. Hij weet ook niet hoe hij
-iarna is thuisgekomen. „Ik moet
automatisch hebben gereden", zegt
hij.
Dr. Johan A. Schipper (40) zenuw
arts te Den Haag, kan dit toelich
ten. Al voordat hij in dolle drift
Ellie wurgde verkeerde Dick in een
toestand van verlaagd bewustzijn.
Geheugenverlies is daarvan een
symptoom, vertelt de psychiater.
Zijn thuiskomst weet Dick zich wel
te herinneren. Ellie zat half naakt
op de bank, „Je bent keurig op tijd
want hij is net weg", zei ze peste
rig.
„Wat bedoelde ze daarmee?", vraagt
rechtbankpresident prof. mr. Van
Hattum.
„Dat ze Juist met die Jongen naar
bed was geweest", fluistert Dick.
„En toen?"
„Toen schijn ik haar beetgepakt te
hebben. Maar daarvan kan ik me
weer niets herinneren".
Ellie kan het niet vertellen. Het
vrouwtje (22) heeft de laatste om
helzing van haar echtgenoot niet
overleefd.
Zij leken een modern paar met
vrije opvattingen. Schijnbaar zonder
rancune heeft popdrummer Dick
(25) de erotische escapades van zijn
levensgezellin geaccepteerd en ten
slotte zelfs nagevolgd met de vrouw
van één van Ellies minnaars.
Maar dat maakte van de nood geen
deugd. Voor Dick was het bepaald
geen vrolijke partnerruil. En achter
de facade van zijn zelfbeheersing
balden zijn verdriet en zfjn woede
zich samen tot een levensgevaarlij
ke agressie die op 22 mei 's mor
gens vroeg in de echtelijke wo
ning aan de Regentesselaan tot een
fatale uitbarsting kwam.
Tien minuten na zijn noodlottige
daad belde Dick uit een alarmcel
de politie. „Kom me maar halen. Ik
heb mijn vrouw vermoord", meldde
hij droogjes.
Hoe het was gebeurd wist hij zelf
niet. Maar lijkschouwer dokter Zel-
denrust constateerde de dood door
wurging. Dicks vingerindrukken
stonden diep in Ellies keel. En da
gen na het drama deden zijn dui
men nog pijn: zo hard moet hij in
zijn drift de keel van zijn ontrouwe
vrouw hebben toegeknepen.
Geen kwaad
Voor de Haagse rechtbank spreekt
de dader geen kwaad woord van
het meisje met wie in in 1968
trouwde en dat hij tot het einde
toe heeft liefgehad.
Wat deze verdachte betreft zou de
zaak zelfs met gesloten deuren
moeten worden behandeld, niet in
zijn eigen belang, maar omdat hij
Ellies nagedachtenis niet publieke
lijk wil bezoedelen.
De rechtbank besluit dat de deuren
open blijven. Ellies eigen familie
heeft dit goed gevonden.
Aanvankelijk beschroomd en aarze
lend legt Dick zijn verklaringen af.
Maar de vragen van rechtbankpre
sident prof. Van Hattum laten geen
ruimte voor antwoorden die de har
de waarheid met de mantel der
liefde bedekt laten.
Zo wordt in alle openbaarheid het
dramatische huwelijk ontrafeld tus
sen een progressief maar oneven
wichtig, manziek meisje en de eens
zo succesvolle drummer van de pop
groep Living Blue.
Ellie, voormalig communiste en lid
van de provobeweging was aan de
drank. Buitenechtelijke sex bedreef
zij thuis, bij vrienden en in de dui
nen. Geestelijke depressies en zelf
moordpogingen volgden elkaar op.
Nooit ruzie
Echtgenoot Dick speelde bij dit al
les een passief toeziende rol. HIJ
leed, maar hij greep niet in. Recht
bank en officier van Justitie vinden
dit onbegrijpelijk voor een man dl®
van zijn vrouw zegt te houden.
Jk wou geen ruzie" legt Dick uit.
„Dus u was bang", meent de presi
dent.
„Ik was bang om haar te verliezen".
corrigeert Dick.
Zenuwarts dr. Schipper levert de
verklaring die van doorslaggevende
betekenis is voor de strafrechtelijke
beoordeling van deze zaak. De vre
selijke daad waarvoor hij terecht
staat kan aan Dick niet worden
toegerekend.
Toch is de drummer een normaal
en geestelijk gezond mens. Het eni
ge opzicht waarin hij van anderen
verschilt is zijn abnormale zelfbe
heersing. Juist Dlcks onvermogen
om zich af en toe eens in een fikse
echtelijke ruzie af te reageren, ls
Ellie noodlottig geworden.
Want de agressie die bij ieder an
der van tijd tot tijd wel een of an
dere uitlaat vindt, heeft zich ln de
beheerste drummer opgehoopt, tot
dat hij door een overspanning in
een toestand van verlaagd bewust
zijn raakte: een geestelijke sche
mertoestand waarin hij niet meer
wist wat hij deed.
Ondervraagd door advocaat mr. P.
H. A. Thunissen zegt de zenuwarts
dat dit drama psychiatrisch gezien
een simpele zaak is en dat aan de
diagnose niet hoeft te worden ge
twijfeld.
Officier van Justitie Jhr. mr. Van
Poll acht nietemin in verband met
de ernst van dit agressiedelict een
gevangenisstraf op zijn plaats, ter
algemene lering. HIJ eist vier Jaar
met aftrek.
De advocaat bepleit uiteraard ont
slag van rechtsvervolging. Het ls
zinloos om iemand te straffen voor
een daad die hij geheel bulten zijn
wil heeft begaan. Het is ook in
strijd met ons rechtsbeginsel, vindt
mr. Thunissen.
„Deze daad straft zichzelf op een
ander niveau en in heviger mato
dan gevangenisstraf ooit kan doen.
Het verblijf in een cel is voor dezo
geteisterde man een even zinloze
straf als, bijvoorbeeld, het afhakken
van zijn handen". Vonnis 26 spe-
tember.
