Dubbelzinnige gedragslijn jegens Moskou en Pretoria Lezers Iets van in Australië schrijven Emigranten in meer over raadsel ruine bij Oudewater GESCHUT OP DIJKEN "ONS LEGER" ZESTIG JAAR Door C. J. Rotteveel Nog een pleidooi voor Het Posthof DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1972 PAGINA 11 Alexander Solzjenitsin, Russisch schrijver en Nobelprijswin naar, die zich herhaaldelijk kritisch opgesteld heeft tegenover de praktijk van het Sowjetrussische systeem. Hoezeer we leven in een tijd, waarin de dubbele bodem hoogtij viert, bewijst de uitschakeling van Rhodesië bij de Olympische Spe len. De bekende politieke tekenaar F. Behrendt zette twee rijen fi guurtjes neer als vertegenwoordi gers van landen, die evenmin in aanmerking hadden behoren te ko men voor deelneming aan de Spe len: Griekenland wegens de dicta tuur, Oeganda om de discrimina tie van Aziaten, Brazilië wegens onderdrukking van de Indianen, Groot-Brittannië om Noord-Ierland de Sowjet-Unie wegens onderdruk king van Krim-Tartaren, Balten, Joden, Tsjechen enz., Irak als on derdrukker van de Koerden, Ame rika wegens Vietnam, Oost-Duits- land om de mensenjacht aan de muur, Israël wegens discriminatie van de Arabieren, Egypte om de steun aan Palestijnse terroristen Nederland wegens discriminatie van gastarbeiders Men zou er Nigerië kunnen bijvoegen we gens de Biafranen, Pakistan we gens de massamoorden in Bangla- desj, om nog maar niet eens te spreken van allerlei landen in Oost Europa om hun politieke gevange nen enz. Onbeschrijflijk is de huichelarij van televisie, radio en bepaalde week- en dagbladen, die er een standaard-rijtje van schuldigen op na houden en systematiesch zwij gen over staten, die niet in hun po litieke kraam te pas komen. De schuldigen zijn altijd Juist die lan den, die toevallig ook bij Moskou en Peking geen goed kunnen doen, omdat de communisten ze uit gul zige begeerte in hun macht probe ren te krijgen. Diezelfde dubbelzinnigheid de monstreert de Wereldraad van Kerken, de organisatie, die een groot aantal van de niet-roojns-ka- tholieke kerken omvat. Deze orga nisatie heeft zojuist in Utrecht een tiendaags congres gehouden, waar vanzelfsprekend zuidelijk Afrika zeer uitvoerig, maar Oost-Europa vrijwel met geen woord ter sprake is gekomen, althans in de resolu ties. Geen wonder, want een lei dende figuur als de zojuist gepen sioneerde secretaris-generaal dr. Carson Blake liet zich kort voor Na de discussie in uw blad over de dijken in Vietnam had ik verwacht dat u om redenen van objectiviteit een van de foto's geplaatst zoudt hebben, die het Amerikaanse minis terie van Defensie daarover gepubli ceerd heeft. Ik bedoel de foto, waar op twee stukken geschutstellingsn op een dijk in de omgeving van Thai Binh in Noord-Vietnam zichtbaar zijn. Dat was er één uit een serie soortgelijke foto's, die tijdens een hoorzitting van een commissie van de Amerikaanse Senaat getoond wer den aan de vroegere minister van Justitie Ramsey Clark, nadat deze de luchtmacht had beschuldigd van het opzettelijk bombarderen van dij ken. Clark had de commissie mede gedeeld, dat hij tijdens zijn recen te reis door het gebied van Hanoi grote gaten in de dijken had gezien. Het is mij helaas niet bekend wat Clark geantwoord heeft toen hij ge confronteerd werd met die foto's. Ik vraag mij af wat u bewogen heeft deze foto's of althans een daarvan niet in uw blad op te nemen. MEVR. A. B. ROSSEL-WEBB Schans 45, Leiderdorp. Noot van de redactie: Bij het uitkiezen van de foto's is het niet altijd mogelijk met ieders wensen rekening te houden .Om niet temin aan uw verzoek te voldoen plaatsen wij hierbij de door u be doelde foto. De tekst in zijn geheel luidde: "Confirmed 122. MM CD guns on dike" (waarvan de laatste drie woorden zijn weggevallen om de foto pasklaar op twee kolom te maken), d.w.z. „Geconstateerd122' mm geschut op dijk". zijn aftreden in een brief aan de Gereformeerde Kerken hier te lan de ontvallen, dat "het marxisme de populairste en meest overtui gende onder onze jonge intellectue len is". Deze uitlating van Blake verried een diépe sympathie voor 't marxisme. Gelukkig is deze Ameri kaanse zwever thans verdwenen. Wie anno 1972 nog niet weet, dat in de zich altijd op Marx beroe pende Sowjetrussische staat geen vrijheid van godsdienst te vinden is geen vrijheid van verblijf en geen vrijheid om te vertrekken (de Jo den), geen vrijheid van het woord, geen vrijheid van publikatie en van communicatie en geen vrijheid van vrees kan nauwelijks serieus genomen worden. In een ingezonden stuk in het „Algemeen Dagblad" citeerde C. A. van Os onlangs een van de vele „ondergrondde brieven" in de Sowjet-Unie, die daar in het ge heim van hand tot hand gaan. „De koopkracht van de Russische burger staat gelijk met acht tot veertien procent van die in de Westerse landen. De Russische ar beider krijgt Slechts een derde van het loon, dat hij werkelijk verdient. Het verschil dient om de verkwis tende levensstijl te betalen van de heersers in het Kremlin en hun dienaren, die in groter welvaart le ven dan menig llid van de adel voor de revolutie". In het Westen kankert men over het „systeem" en over het „esta blishment" (gevestigde orde) Maar, aldus de hierboven genoemde in zender, als er ergens sprake is van een volkomen verstard „esta blishment," dan is het juist in de links-fascistische dictaturen, waar —precies als onder Hitier geen enkele vorm van vrije menings uiting bestaat, waar slechts één partij aan de verkiezingen deel neemt, waar de buitenlandse pers wordt geweerd en waar buiten landse radio-uitzendingen met stoorzenders het zwijgen wordt opgelegd. En als de geest van ver zet ondanks de terrein toch poogt door te breken, dan spreken pre cies als onder Hitier de tanks, vliegtuigen en kanonnen, zoals Hongarije, Tsjeeho-Slowakije en Polen ons leerden. Tot zover dit ci taat. Zelfs aan redelijke prodluktie van het voornaamste voedingsmiddel, graan, ontbreekt het in de Sowjet- Unie. Moskou heeft zich verplicht gezien voor een miljard dollar graan in de Verenigde Staten te kopen, d.i. een vierde deel van de Amerikaanse jaarproduktie. En dat terwijl Amerika in de eerste plaats een industriestaat is en Sowjet- Rusland een agrarisch land. eens de grote graanschuur van Europa. De Amerikaanse belastingbetaler (ik citeer hier een artikel uit de gezaghebbende „New York Times") betaalt nu zelfs op drie manieren voor de marxistische Rus: als belas tingbetaler draagt hij bij tot het regeringssubsidie van 38 dollarcents per bushel (35 liter), dat is bijna een vierde deel van de totale prijs; verder levert hij ook een bijdrage door het grote Amerikaanse kre diet, dat Washington voor deze graanleverantie aan Moskou ver strekt; tenslotte betaalt hij ook nog een hogere pxiijs voor zijn eigen graan, omdat de binnenlandse prijzen door deze leverantie zijn gestegen van anderhalve dollar per bushel tot 1.85 Moskou verontschuldigt zich voor deze aankoop van Amerikaans graan met verwijzing naar de droogte, maar een ieder weet wel, dat het in werkelijkheid om de uiterst gebrekkige economie gaat. Zijn de Russen lui, vroeg ik in mijn artikel van 13 april over een Zwitsers boek inzake de werkelijk heid in Rusland. Nee, luidde het antwoord, want in 1968 produceerde de particuliere landbouw, die slechts twee procent van liet totale oppervlak van dé landbouwgronden omvat, volgens een officiële opga ve van Moskou: 62 procent van de alle geoogste aardappelen, 41 pro cent van de groenten, 62 procent van de eieren. 38 procent van de melk en eveneens' 38 procent vlees. Hieruit blijkt duidelijk het ver schil in resultaat tussen het staats beheer en de particuliere („kapita listische") produktie. Deze gegevens (léés dit boek: „Die sozialistischen Errungenschaften der Sowjet- Union", Buchverlag der Neuen in Australië op dezelfde plaats als de tienduizenden Grieken en Italia nen. Het zijn dus gastarbeiders en zij krijgen ook die behandeling die vaak bij de beesten af is. In de 2% Jaar dat ik er was en 70.000 km door het land heb getrokken heb ik dit ervaren (Queensland met name!) Dat een auto in Australië meer no dig zou zijn dan in Nederl&nd is een Zürcher Zeitung, vierde druk, '72) werden dezer dagen volledig on derstreept door een artikel in „Het Parool" over de hopeloze toestand in de Poolse landbouw ten tijde van Gomoelka. Onder de nieuwe leider Gierek gaat het wat beter, nu deze steeds meer particulier ini tiatief in de economie toelaat. Ook in Joego-Slavië, Hongarije en Bul garije koersen de regeringen wat meer in „kapitalistische" richting. In Hongarije krijgen handwerks lieden, die zich op eigen risico in dorpen van minder dan vijfduizend inwoners vestigen, gedurende twee jaar vrijstelling van belasting en daarna een aftrek van 20 procent „Kapitalisten" worden in deze com munistische staat bevoordeeld! In Moskou slaat men de resultaten van die nieuwe ontwikkeling met argusogen gade. Het is niet onmo gelijk, dat zelfs Moskou, op grond van de ervaringen in de satelliet staten, eveneens een dosis kapitalis me zal toelaten. Over „verandering van systeem" gesproken! Niet het Westen moet zijn „systeem" prin cipieel veranderen zoals men zo vaak hoort roepen, maar Oost-Eu ropa, waar het marxistische com munisme honderden miljoenen mensen tengevolge van het staats- ingrijpen nog altijd ver onder het niveau van de mogelijkheden laat leven. Maar iemand als Carson Blake de man is gelukkig weg en mis schien heeft zijn opvolger wat meer gezond verstand had de brutaliteit de Gereformeerde Ker ken hier te lande te wijzen op de zegeningen van het marxisme. Bla ke is kennelijk een van die theo retische zwevers, die men in Ameri ka, zelfs in leidende kringen, nog al eens aantreft. In 1954 had ik, als deelnemer aan een reis van Westeuropese journalisten door Amerika, een gesprek met Averell Harriman, bekend als de adviseur van Amerikaanse presidenten. Het ging over de eenwording van Eu ropa. Harriman vond de Benelux prachtig, maar hij begreep vol strekt niet, dat Nederland, België en Luxemburg al niet lang een Mag ik even aandacht vragen voor het volgende. Dit jaar bestaat de vereniging „Ons Leger" 60 jaar. Al die jaren heeft zij geijverd om het Nederlandse volk ervan te overtui gen dat voor het behoud van vre de, veiligheid en vrijheid een deug delijke krijgsmacht, steunende op de sympathie der natie, noodzakelijk is. Dat is in 1972 bepaald niet min der nodig dan het in 1912 was. Vroeger hield de vereniging zich vooral bezig met het houden van le zingen, het organiseren van leger- dagen en - tentoonstellingen. De laat ste jaren stimuleer.t zij o.m. het hou den van „open dagen" door de strijd krachten. Ook doet zij voortdurend meer van zich horen naar aanleiding van actuele problemen, onze defensie betreffende. De vereniging geeft een maandblad uit, waarin zij haar visie tot uitdrukking brengt. Ter viering van het jubileum wordt op vrijdag 15 september des avonds een openbare bijeenkomst gehouden in de grote zaal van het Kurhaus te Scheveningen. Daar zal de secreta ris-generaal van de NAVO, oud-mi- nister mr. J. M. A. H. Luns, het woord voeren. Voorts treedt de Koninklijke Mi litaire Kapel op met een aantrek kelijk programma, waarna Willem Duijs een show: „Voor de vuist weg met „Ons Leger", over het voetlicht zal brengen. De vereniging stelt degenen die daarvoor belangstelling hebben in de gelegenheid deze bijeenkomst gra tis bij te wonen, een en ander voor zover de plaatsruimte dit toelaat. Mr. A. D. PEIFFER, secr. Grote Marktstraat 40, 's Gravenhage. fabel. Openbaar vervoer bestaat daar n.l. ook. Volgende maand ga ik weer terug om een seizoen als zwem- leraar te werken en van het heer lijke vrije leven te genieten, om daarna zeker terug te komen naar Europa (Holland?), dat toch zeker op de eerste plaats komt! J. W. v. d. KAAY, Rhijngeesterstraatweg 114, Oegstgeest. volkomen eenheid vormden. Ik wees hem erop, dat het om drie lan den met een eigen geschiedenis gaat, om drie vorstenhuizen, om twee godsdiensten, om drie vol ken en twee rassen (Germanen en Romanen) met drie talen. Even was hij wat verbaasd over die op somming, maar toen veegde hij die als onbelangrijk van tafel. Weer zo'n theoretische zwever, dacht ik. Hetzelfde geldt voor Carson Blake, die kennelijk niets weet of wil weten van de werkelijkheid in de Sowjet-Unie, een werkelijkheid, waaraan het Westen, op materieel noch op vrijheidsgebied, een voor beeld behoeft te nemen. Die sfeer van gebrek aan zin voor de werkelijkheid overheerst sterk in de Wereldraad van Kerken. Me ten met twee maten is dan ook schering en inslag. Vandaar de ver dubbeling van de financiële bijdra ge, tot een miljoen dollar, „ter be strijding van het blanke racisme" in Afrika. Evenals aan de brief van Solzjenitsin over de godsdienstige onderdrukking in de Sowjet-Unie, gaat men aan het zwarte racisme stelselmatig voorbij. „Moeilijke om standigheden" komen blijkbaar al leen in de Sowjet-Unie voor, al heeft men daar al meer dan een halve eeuw gelegenheid gehad om „een nieuwe wereld te bouwen". In Zuid-Afrika bestaan volgens de Wereldraad blijkbaar géén „moei lijke omstandigheden". In een van mijn vorige artike len projecteerde ik de toestanden in Zuid-Afrika op Nederland: als wij in gelijke omstandigheden zou den verkeren als de blanken in Zuid-Afrika (verhouding van be volking en grondgebied 4:1) zou den dertien miljoen Nederlanders samen met vijfenvijftig miljoen Bantoes. Indiërs en kleurlingen moeten wonen op een gebied, dat zich uitstrekt van de noordpunt van Noorwegen tot Gibraltar en van noord-Schotland tot de Dar danelles Met zo'n praktijk voor ogen zouden vele critici van thans vermoedelijk wel anders piepen. In 1967 sprak ik in Soweto. een Bantoe-voorstad van Johannes burg, met een Bantoe-zakenman, voorheen lector in de Bantoe-ta len, toen eigenaar van een levens- middelenbedrijf en o.m. vice-voor- zitter van de Bantoe Kamer van Koophandel. Hij sprak zijn vreug Met belangstelling heb ik in uw blad van donderdag j.l. op pag. 21 de ervaringen gelezen van de onbe kende, die het raadsel van de ruïne bij Oudewater heeft opgelost, zij 't dan gedeeltelijk. Toevallig kwam ik enkele maanden geleden op één van Met verbazing heb ik in dit dagblad van vrijdag kennis genomen in de reportage 'Pleidooi voor Posthof' van het feit dat de exploitanten van de ze lokaliteit, de heren Wijsman Sr. en Jr., qua inkomsten in de toekomst (binnen enkele maanden) een flinke veer moeten laten. Oorzaak hiervan is, dat de gemeente Leiden bezig is met de reconstructie van het kruis punt Rijnsburgerweg- Wassenaarse- weg, waarbij na voltooiing van ge noemd project voor dit koffiehuis geen ruimte meer wordt overgelaten om auto's te parkeren. 's Morgens vroeg leggen ploegen arbeiders, die hun werk buiten de stad hebben, met chauffeurs, kort om met een ieder, die een auto bezit, daar aan om een kopje koffie te drinken. Na voltooiing zal het voor die mensen niet meer mogelijk zijn, daar iets te gebruiken. Juist die klanten zullen dan naar een andere gelegenheid moeten omzien. Voor do exploitanten van „Het Posthof" en voor vele trouwe klan ken is dit project een doorn in het oog. „Het Posthof" is, vanaf het Jaar dat deze tent werd gesticht (nl. in 1934) voor vele Leidenaars, en om wonenden een begrip geworden. Voorts komen er na schooltijd ve le leerlingen van de nabij gelegen scholen, ouden van dagen zoeken er hun vertier. Voor de ouden van da- de uit over het bestaan van de apartheid. Want. zei hij, zonder die "gescheiden ontwikkeling" zou den wij, Bantoes, die geen enkele handelservaring bezittep, nooit de gelegenheid krijgen om "de han del te leren". In een "geïntegreer de" gemeenschap zouden wij weg gevaagd worden door geroutineer de blanke en Indische zakenlieden. Nu, dat laatste heeft generaal Amin in Oeganda ook beseft: daar overheersten de Indiërs het zaken- en bedrijfsleven volkomen. Nu ze worden weggejaagd, zal dat voor Oeganda een zware slag beteke nen, want, al mag dat niet ge zegd worden, de zwarte bevolking ligt nog heel ver bij hen in be kwaamheid en activiteit ten ach ter. In Zuid-Afrika is die verwijde ring van Indiërs uit de gemeen schap niet nodig geweest: Amins "racisme" was daar overbodig. Toen Zuid-Afrika zich van Engeland losmaakte en op 31 mei 1961 een zelfstandige republiek werd, ver klaarde dr. Verwoerd kort daarna, dat de Indiërs mochten blijven. Hun angst om naar India te wor den teruggestuurd ("de schepen liggen al klaar") bleek op niets ge grond. Het "blanke racisme" van Ver woerd en Vorster komt daarmee heel wat beter uit de bus dan het de weinige dagen met redelijk weer ook langs de provinciale weg van Haastrecht naar Oudewater tijdens een tocht door deze landschappelijk mooie streek (o.a. de Vlist) in het grensgebied van de provincies Zuid- Holland en Utrecht. Mijn nieuwsgie- gen voorziet „Het Posthof" in een voor hen grote behoefte; deze loka liteit dient Voor hen als soos, waar zij met iedereen dié er komt con tact hebben. Men komt naar „Het Posthof" voor verstrooiing, om on der het genot van een „lekker bak kie" te dammen, een kaartje te leg gen. of over allerlei dingen te pra ten. Zelf ben ik oud-leerling van het voormalige Chr. Lyceum aan de Ka- gerstraat. Ik ben reeds klant sinds 1957. Nu studeer ik aan de T.H. in Delft, als „spoorstudent". Na de colleges loop ik nog altijd bij „Hei Posthof" aan, juist vanwege de ge zellige sfeer, terwijl de bediening „af" is. Ik wil mij in het bijzonder rich ten tot de wethouder van Stadsont wikkeling, ds. A. J. Kret, die om streeks 8 Jaar geleden, toen in zijn functie als godsdienstleraar, aan het Chr. Lyceum, als voorspreker heeft gediend, betreffende het voortbe staan van „Het Posthof". Wilt u weer „Het Posthof" tot voorspraak zijn, mijnheer Kret? Dan is het nu de hoogste tijd! Aan allen, die van „Het Posthof" goede klanten zijn, roep ik op: Geef blijk van uw medewerking aan het voortbestaan van „Het Posthof"! P. V. DUYVENBODE Fazantstraat 7 Katwijk. "zwarte racisme" van Amin. Toch vindt de Wereldraad het nodig on gecontroleerde financiële midde len aan de door Moskou en Pe king gedirigeerde terroristen ter beschikking te stellen. Straks Jaagt Amin vermoedelijk ook de blanken over de grens, wat voor de blanke Zuidafrikanen alleen maar reden zal zijn om in de politiek van ge scheiden ontwikkeling te volhar den. Over die actie tegen zuidelijk Afrika en het diepe stilzwijgen, over Solzjenitsin lacht partijleider Brezjnew in het Kremlin zich na tuurlijk tranen. Elke actie tegen zuidelijk Afrika is hem welkom en brengt de bodemschatten en de voor Europa uitzonderlijk belang rijke strategische positie wat dich ter in zijn bereik. Zonder zuidelijk Afrika is Europa uitgeteld. Maar voor bepaalde theoretische zwevers in de Wereldraad zijn dat geen punten van overweging, zoals Har riman geen boodschap had aan de werkelijkheid in de Benelux. Onge hinderd door kennis van zaken ageren zij, met de gnuivende Brezjnew op de achtergrond, te gen zuidelijk Afrika. Dat daar nog wel het een en ander te verbete ren valt, zal niemand ontkennen. Maar dat de Wereldraad met twee maten meet, is voor iedere objec tieve waarnemer eveneens zonne klaar. righeid bracht mij ertoe enkele boe ken na te slaan. De ruïne is niet vermeld in het standaardwerk "Kas telen en adellijke huizen" van prof. Ter Kuile. uitgegeven in de reeks "De schoonheid van ons land" door uitg. Contact te Amsterdam. Van Egeraat laat de toerist in een rou tebeschrijving langs de noordelijke oever van de Hollandse IJssel van Haastrecht naar Oudewqter rijden, terwijl de steenklomD aan de zuid zijde staat. Ook Ev "t Zandstra gaat in deel I van "Zv. rvend door Ne derland" letterlijk en figuurlijk aan de geheimzinnige ruïne voorbij (pa gina 181). Onze onvolprezen A.N.W.B. ver meldt echter in het gidsje "Kaste len in Nederland" op pag. 60 (uit gave 1965) dat de ruïne van het slot Te Vliet (in uw blad genoemd 't Oude Huys van Vliet) eigendom is van de Stichting Bisdom van Vliet te Haastrecht. De aangrenzen de boerderij is bewoond door de ge- br. Pons. Het muurfragment maak te in de Middeleeuwen deel uit van het "sinds lang verwoeste huis Te Vliet". Zowel over de stichting als over de ondergang van het slot zijn in de geschreven bronnen wei nig gegevens te vinden. De sterkte zou kunnen zijn verwoest tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten (14- de en 15-de eeuw) of tijdens de tal rijke oorlogen tussen de graven van Holland enerzijds en de bisschop pen van Utrecht of de hertogen van Gelre anderzijds. Aldus de ANWB gids. De familienaam Bisdom van Vliet maakt het aannemelijk, dat het ver sterkte huis destijds Juist binnen het gebied van het Sticht lag. Ge schillen over de grenzen duurden zelfs voort tot in onze tijd: in 1970 ging de gemeente Oudewater van Zuid-Holland over naar de provincie Utrecht. Het is mij niet bekend, of de ruïne op de Monumentenlijst staat, maar het lijkt niet erg waarschijnlijk. De eigenaar zal het om historische redenen niet hebben gesloopt. Dr. Ir. J. D. DORGELO Hofdijck 24, Oegstgeest. Nadat ik enkele maanden geleden ben uit Australië las ik de brief van de Leidse familie in Australië in het artikel van C. J. Rotteveel, d.d. 24 augustus. Dit verhaal is geen uitzondering. Als Je daar geweest bent en oger de kost hebt gegeven, zie Je dat duizenden het zo vergaaf en niet alleen emigranten. Iemand die met een gezin naar Australië vertrekt neemt grote risi co's. Eenmaal getrouwd met kinde ren moet men zo'n avontuur niet meer beginnen. Bij de voorlichting over Australië wordt het misschen een beetje mooi gemaakt, maar is dit niet bij alle re clame zo? Een reclamefilm met hardwerkende mensen zou ons af schrikken. De Nederlanders staan Plaatsing van ingezonden stukken behoeft geen redactionele instemming te betekenen. De redactie behoudt zich het recht voor, brieven te bekorten of eventueel terug te zenden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 11