Nieuwe leider,
hetzelfde team
Instructiedag
kringleiders
Leidse begroting moet voor
eind van jaar rond zijn
Combinatie Leidsch/Alphens Dagblad krijgt andere hoofdredacteur
Han Mulder komt.
...en Rob Soetenhorst gaat
GAK becijfert;
toename aanvragen
geld werkloosheid
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1972
LEIDEN Morgen staat voor het laatst de naam van drs. J. R. Soetenhorst als hoofd
redacteur op deze krant. Vrijdag treedt als nieuwe hoofdredacteur op Han Mulder, de
laatste jaren Londens correspondent van Het Parool. Mulder komt van een landelijk
dagblad, Soetenhorst gaat naar een landelij ke krant. Hij wordt adjunct-hoofdredacteur
van NRC-Handelsblad na vier jaar de leider te zijn geweest van het redactionele team,
dat het Leidsch en Alphens Dagblad maakt.
Betekent het vertrek van de 39-jarige Rob Soetenhorstdie in
Oegstgeest blijft wonen, en de komst van de bijna 37-jarige Han
Mulder, die zich in Leiden aan de Zoetérwoudsesmgél heeft geves
tigd, een verandering van de koers van deze krant? Een gesprek
met beiden afzonderlijk leert, dat de lezer niet zoveel zal merken
van deze wisseling. Mulder stemt volkomen in met de mening van
Soetenhorst, dat deze krant een produkt is van het redactieteam.
Dit team verandert niet, het krijgt alleen 'n andere leider, uiteraard
met zijn eigen inbreng, zoals élke nieuwe man of vrouw op deze
redactie.
Onder Soetenhorst is die redactie Soetenhorst: „Ik ben lid
Waarom komt een man, die Londens correspondent is van een
landelijk blad, naar Leiden en een regionaal dagblad? Han Mulder,
de nieuwe hoofdredacteur van het Leidsch/Alphens dagblad, zegt
het zo: Jk vindt het vreselijk leuk een krant te maken. Als buiten
lands correspondent raak je het contact met de redactie een beetje
kwijt. Je werkt op je eigen akkertje, hoe leuk dat ook mag zijn".
Mulder getrouwd, geen kinderen woont in Leiden, wil open
staan voor iedereen, maar is niet van plan zich veel te binden. Hij
ziet de krant als een middel om te communiceren. Hij wil als leider
van het redactionele team het gebeuren in de samenleving op enige
afstand volgen.
Hij werd in Den Haag geboren, studeerde MO Nederlands en zette
zijn eerste stappen in de journalistiek bij de toenmalige Maasbode
in Rotterdamwaar hij leerling-opmaakredacteur werd bij het
Nieuwe Dagblad. Hij stapte ov&r naar Het Binnenhof in Den Haag,
waar hij o.m. stad en binnenland deed. Televisie-journalistiek was
zijn volgende étappe: van 1961 tot 1964 redacteur van KRO's Brand-
punt.
Even een zijsprong: directeur van het nationale 5 meicomne, dat
een manifestatie hield in de Leidse Pieterskerk. Snel terug in
de journalistiek en wel bij Het Parool, eerst in Nederland, vervolgens jte benaderen zijn
Londen.
Een modieus kostuum, waaronder een gebloemd overhemd, wijst
op zijn tweejarig verblijf in de ,swinginq city". Zijn haar is langer
dan in zijn televisietijd, zijn blik ivat nadenkender. Hij wikt en
weegt zijn antwoorden, sabbelt op een pijp, die hij overigens overal
laat liggen.
Het is maar een oppervlakkige schets van een man. die vnj in de
komende tijd nader zullen leren kennen. Hoe lang krijgen we daar-
voor de tijd want Mulder is gewend vrij snél van baan te wisselen. Soetenhorst: „Voor het regiona-
Ja het Amerikaanse systeem van snel wisselen van functie heeft j le nieuws is de regionale krant uniek
het voordeel dat je niet verstart. Overigens (hij zegt het lachendmaar voor het nieuws uit binnen- en
komen er natuurlijk niet zoveel plaatsen als hoofdredacteur vrij. buitenland heeft het radio en tele-
Zoals uit zijn journalistieke loopbaan blijkt is Mulder van huis uit visie als concurrenten. De krant moet
doorns-katholiek. „Ik ben geen praktiserend katholiek, maar vind
het geloof van de hoofdredacteur net zo min belangrijk als zijn
politieke gezindheid".
bepaalde formule,
die Mulder ook duidelijk aanspreekt.
Soetenhorst over die formule: ..Als
nieuwe baas zet het wel tussen
aanhalingstekens heb ik vanaf
mijn komst geprobeerd de redactie
een bepaalde kant op te stuwen zon
der ooit te hebben gezegd: zo wil
ik het en zo moet het. Het is een
groeiproces geworden van twee be
langrijke faceten voor deze krant".
Als eerste facet noemt hij het re
gionale karakter. „De eerste vraag,
die een lezer van een regionaal dag
blad stelt, is: wat gebeurt er in de
buurt? De krant moet vertellen wat
er leeft in die regio en aangeven wat
de manco's zijn in deze gemeenschap.
Ze heeft daarin ook een duidelijke
taak voor forensen in dit gebied, die
elders werken, maar in hun woon
plaats willen „inschieten".
Mulder over de regionale taak: „De
krant moet het gebeuren in de sa
menleving onafhankelijk volgen. Het
dagblad moet een service-instituut
zijn en goed kunnen communiceren.
Daarom moet het open staan, goed
de lezers"
LEIDEN Op 16 september zal morgen?",
le Leerhuiscommissie van de Her-
ormde Gemeente in Leiden een in-
tructiedag beleggen voor kring-
eiders en voor hen, die dat willen
/orden, 's Morgens zullen de deel-
■s zelf een groep met een be-
laalde opdracht "spelen" om te ont-
ekken, wat de mogelijkheden en de
aoeilijkheden van een groep zijn,
at de invloed van de verschillen-
types deelnemers is, en vooral
Aat de rol van de leider is. Op grond
deze ervaringen kunnen 's mid
dags de "Tien Geboden voor de
/([ringleider" behandeld worden. Ds.
Aalbers, cursusleider op het
'ormingscentrum "Oud Poelgeest",
eeft de leiding. Over de kosten van
Kijf tien gulden per persoon wordt
jl og overleg gepleegd met de wijk-
;erkeraden.
De Leerhuiscommissie is door de
lervormde Gemeente ingesteld om
llerlei vormings- en toerustings
zerk op centraal niveau te organi-
De commissie wil graag oecu-
ïenisch en regionaal gaan werken
met toestemming van de Hervorm-
Centrale Kerkeraad), maar om
ook te starten was te ingewik-
eld. De centrale vraag van het he-
werk is: hoe leren we elkaar als
ADVERTENTIE
Voor
GOUDEN
Kwaliteits-Sieraden
;n de voordeligste prijzen.
Blijft Uw adres Juwelier
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
Grote keuze en vak-service.
cursussen richten
zich op kerkelijk meelevend" men
sen, die bij hun werk voor de Ge
meente geholpen willen worden
(cursussen voor huisbezoekers,
voor kringleiders en voor bezoekers
en bestuurders van bejaardenhui
zen) en op mensen, die door het
gangbare kerkelijk leven, om welke
reden dan ook, niet erg worden aan
gesproken (cursus "Problematiek
van het geloven vandaag").
De coërdinator van de Leerhuis
commissies is drs. E. W. B. Ruiten
berg. Bij hem kunt u zich voor de
instructiedag opgeven, per adres
Oude Rijn 44c (het bureau van de
Hervormde Diaconie) of telefonisch
49481. Opgaven van buiten de Leid
se Hervormde gemeente zijn ook
zeer welkom.
Tweede belangrijke facet van Soe-
tenhorst's formule: het informatieve
verhaal als achtergrond-schets, als
interview of in welke vorm dan ook.
niet
het harde nieuws geven,
maar de achtergrond daarvan. Dat
zelfde geldt natuurlijk voor het
gebeuren in de eigen regio".
Mulder weet uit ervaring in bin
nen- en buitenland hoe dergelijke
achtergrondverhalen tot stand ko
men. In zijn Parool-jaren deed hij
dat werk met fijne verhalen in de
bijlage Extra en PS, aan welke suc
cesvolle formule hijzelf heeft mee-
gebouwd, en met beschouwingen,
uit Londen over het Engelse gebeu-
De hoofdredacteur schrijft com
mentaren. Soetenhorst kan dat snel,
tussen ander werk door. Op een
vrij kleine redactie als de onze is
er vaak ander werk voor de leider
van het team. Een redacteur is ziek
of met vakantie, dan neemt Soeten
horst zijn werk over. „Vlie
gende kiep" heeft hij zichzelf vaak
genoemd bij het invallen in ru
brieken.
Spin in web
„Een spin in een web" noemt hij
zichzelf ook. Hij maakt het maken
van de kant veelal van het begin
af mee en is in die produktieperiode
aanwezig. Soetenhorst is geen „man
apart in een kamer". Hij is een on
derdeel van de redactie.
Terug naar de commentaren en
beschouwingen. Speelt de eigen poli
tieke gezindheid van de hoofdredac
teur daarbij een rol?
D'66
geloof nog altijd in de staats
rechterlijke ideeën van deze partij,
maar voor mijn meningsvor
ming speelt dat verder geen rol.
Ik ben sterk een man van enerzijds-
anderziids. Ik praat net zo gemak
kelijk én zo lief met VVD-er Wie
gel als met DS'70-er Drees om een
voorbeeld te noemen. Nog één: ik
lees net zo graag Libelle als The
Guardian".
Mulder: „De politieke richting
van de hoofdredacteur is niet van
belang. Hoofdartikelen moeten naar
mijn mening vooral verklarend zijn.
Door mijn werk in Londen ben ik
een beetje van de Nederlandse poli
tiek afgeraakt. Ik heb het moeilijk
gehad er nu in te raken. Met die
moeilijkheden zit de lezer ook. Daar
om moeten moeilijke zaken vooral,
uit de doeken worden gedaan".
Overigens steekt hij niet onder stoe
len of banken wat zijn politieke rich
ting is. „Ik ben lid geweest van de
Partij van de Arbeid en zal bij
de komende verkiezingen op de PvdA
stemmen. Niet, omdat ik vind, dat me
neer Den Uyl het nou zo gweldig
doet, maar gewoon, omdat ik vind,
dat deze maatschappij bepaald niet
volmaakt is en de PvdA een partij is,
die hiertoe pogingen aanwendt".
De nieuwe hoofdredacteur heeft 't,
voornemen zelf de lijnen naar Den
Haag open te houden waar het de po
litieke contacten betreft. Dat lijkt
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Rotterdam-IJs-
selmonde J. Voordouw te Aalsmeer.
Naar Ridderkerk T. A. C. van Dru-
nen te Oostburg (Zeeland). Bedankt
voor Barneveld W. Verboom te Ben
schop.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zwijndrecht M. Berg te
Delfzijl, te Koog a. d. Zaan N. C.
de Fockert te Zaandijk, die dit be
roep heeft aangenomen.
Benoemd tot hulpprediker te Rot
terdam A. Vreugdenhil a.s. emeri
tus-predikant te Vrijhoeve-'s Gre-
velduin-Capelle, tot missionair pre
dikant voor de kadervorming te Roe-
anda G. van 't Spijker te Numans-
dorp.
GEREF. KERKEN (vrijgemaakt
buiten verband)
Beroepen te Dordrecht in combi
natie met Zwijndrecht N. Cornelisse
kandidaat te Amsterdam.
Chr. Geref. Kerken
GEREF. GEMEENTEN
Door
Hans Melkert
Foto's
Jan Holvast
lijkt hem alleen al nuttig met het
oog op de belangen van de achter
gebleven gemeente, die Leiden z.i. is.
Zijn eerste indruk van zijn nieu
we stad: „Je ziet de armoe eraan
af. Het is chaotisch".
Scheidende hoofdredacteur Rob Soetenhorst heeft
in zijn Leidse jaren de beslissing genomen, dat
hij journalist blijft. Dat heeft nooit voor hem
vastgestaan. „Ik heb het altijd een spel gevonden
en het gezien als een aanloop naar iets serieus.
Ik weet nu, dat ook een spel serieus gespeeld kan
worden"
Die indruk van het spelen maakt hij ook naar
buiten. Zijn collega's kennen hem als iemand, die
min of meer bezeten is van de krant, een man,
van wie een stimulerende werking uitgaat. Iemand
van buiten het vak zei me eens: „Soetenhorst
speelt met de krant als een jongen met een din-
ky-toy". Dat is een goede kenschets.
Soetenhorst is min of meer toevallig in de jour
nalistiek terecht gekomen. Als Hagenaar studeer
de hij in Leiden geschiedenis. Daarna deed hij een
jaar wetenschappelijk werk, toat hij geen succes
noemt, en was daarna manager van het Leids
Studentencabaret met Paul van Vliet en Floor
Kist, welke "baan" hem het idee gaf, dat hij een
andere richting in moest dan die van de historie.
Een test gaf als één van die richtingen: jour
nalistiek. Hij trad in dienst bij het Algemeen
Handelsblad, deed er drie jaar binnenland en
weekendbijlage en verhuisde toen naar de We
reldomroep, waar hij in anderhalf jaar was uit
gekeken op de radio-nieuwsdienst.
In zijn volgende baan kreeg hij voor het eerst
te maken met regionale journalistiek. Hij werd
op zijn 29ste chef nieuwsdienst van de GPD, een
samenwerkingsverband van regionale dagbladen,
waartoe ook het Leidsch Dagblad behoorde. „Ik
leerde er uit de contacten met de redacties, dat
de regionale krant een basis heelt: de gemeen
schap waarin zij verschijnt. Daarop heb ik bij
mijn komst naar het Leidsch Dagblad vier jaar
geleden de formule gebaseerd."
Het was een uitdaging, zoals hij het ook nu een
uitdaging vindt van een goed renderende regio
nale krant over te stappen naar een landelijk
blad als NRC-Handelsblad. „Ik geloof, dat er in
Nederland plaats is voor een kwaliteitskrant. Er
zijn al genoeg leeggeruimde bladen, waarin we
zenlijke informatie ontbreekt. Regionale kranten
moeten ook niet leeggeruimd zijn. Er is plaats
voor een stuk informatie." Bij het Leidsch Dag
blad heeft Soetenhorst o.m. de aanwezigheid van
de universiteit gébruikt om zo'n brok informatie
te geven.
De heer en mevr. Soetenhorst-de Savomin Lob
man ze hebben drie kinderen kenden Leiden
en de universiteit uit hun studententijd en leer
den stad en regio later beter kennen toen ze in
Voorschoten kwamen wonen. In Oegstgeest is dat
gebleven. Toch is Soetenhorst geen man, die zich
veel heeft bewogen in het "Leidse leven". Waarom
niet?
„Ik geloof niet zo in het nut van representa
tieve functies van de hoofdredacteur. De redac
teuren en correspondenten, die het directe con
tact met de gemeenschap hebben zijn in de eerste
plaats betrokken. Ik heb hen daarbij nooit voor
de voeten gelopen. Natuurlijk kan ik wel iets zeg
gen over de problemen van bijv. de Rijnsburgse
bloemenveilingmaar onze man, die daar werkt,
weet het toch veel beter."
Betrokkenheid van de redactiemedewerkers
vindt hij nodig, maar wel naar eer en geweten
en regelmatig getoetst aan de mening van ande
ren.
,/Dat hebben we gedaan in een sfeer van hard
werken en voor elkaar inspringen. Natuurlijk heb
ben we de plank weieens misgeslagen. Ik heb me
altijd getroost met de gedachte, dat er morgen
weer een krant komt en dat die met de misgesla
gen plank dan maar een dag eerder om de groente
gaat
Persoonlijke verantwoordelijkheid van de redac
teuren heeft hij steeds voorgestaan. Natuurlijk
is in controversiële zaken het bekende journali
stieke uitgangspunt van hoor en wederhoor nodig
maar ik heb in mijn Leidse jaren geleerd, dat een
individu daarbij een zwaarder gewicht mag krij
gen dan de overheid. In een dergelijk geval ik
kan ze met name noemen kan een journalist
en dus de krant partij kiezen."
j uitkeringsbedrag steeg met 37 pro-
In het afgelopen Jaar is het aantal cent' van 122 miljoen gulden tot
aanvragen om een werkloosheids- 168 miljoen gulden. De gemiddelde
uitkering btf het Gemeenschappelijk
Administratiekantoor (GAK) met
ruim 32 procent gestegenvan
13.500 in 1970 tot ruim 179.000 vorig
jaar. Het aantal uitkeringsdagen
ging omhoog met 22 procent van
3.7 tot ruim 4.5 miljoen. Het totale
LEIDEN De behandeling van
de Leidse gemeentebegroting door
de raad zal dit Jaar op 12 decem
ber beginnen. Dat zal gebeuren
nadat op 16 en eventueel 17 okto
ber is vastgesteld welk takenpak
ket er in deze begroting zal moe
ten worden opgenomen. Dat ta
kenpakket zal worden samenge
steld op basis van de meerjaren
begroting voor 1973 t/m 1976, die
de raad deze dagen zal bereiken.
Een meerjaren begroting, die, zei
burgemeester Vis gisteravond in de
commissie voor algemeen bestuur
lijke aangelegenheden, meer als
leidraad dan als vast technisch
uitgangspunt moet worden gezien.
De behandeling van deze meer
jarenbegroting geschiedt eerst door
het college van B. en W. dan door
de commissie financiën, vervolgens
door de diverse raadscommissies,
waarna de commissie financiën
een definitief advies uitbrengt.
De begroting voor 1973 wil men
in elk geval voor het einde van het
Jaar rond hebben, omdat men an
ders geen recht meer heeft op
aanvullende bijdragen van het
rijk. De behandeling van kleine
onderdelen uit die begroting, die
vorig Jf»ar in openbare commissie
vergaderingen plaats vond, wordt
verschoven naar Januari en fe
bruari.
Het is nog niet zeker of de meer
jarenbegroting openbaar gemaakt
zal worden.
De woonschepen aan de Room-
burgerweg vormen voor de ge
meente een vrij lastig probleem.
Van Aken (PvdA) zei gisteravond
graag te zien dat men kwam tov
dossier-vorming. Burgemeester Vis
noemde het allereerst een taak
voor de provinciale overheid. Een
kanttekening van hem daar
bij "We moeten wel voorkomen
dat de woonschip-bewoners in de
zelfde hoek terecht komen als d'
woonwagenbewoners. We moe
ten ons niet alleen afvragen hor-
we de woonboten weg krijgen,
maar ook waar ze naar toe moe
ten"
Van 28 september tot 12 oktober
zal de uitgebreide commissie voor
bestuurlijke aangele
genheden gaan praten over de
ontwerp-regelingen die het da
gelijks bestuur van het gewest
Leiden op tafel brengt. Deze com
missie bepaalt dan ook of de raad
zioh daarover nog moeten uitspreken.
Van Aken merkte in dit verband
op genezen te zijn van zijn oor
spronkelijk enthousiasme en idea
lisme voor het gewest, omdat naar
zijn mening de overige gemeenten
zich teveel op hun eigen belangen
als gemeente concentreren. "De
centrumfunctie van Leiden mag
best eens worden geëtaleerd als iets
waar wij al Jaren mee bezig zijn.
De buitengemeenten profiteren al
zoveel van ons".
Dit blijkt uit het Jaarsverslag van
het GAK. Deze instelling voert de
administratie voor veertien bedrijfs
verenigingen voor de werkloosheids
wet, de ziektewet en de wet op de
Samen omvatten zij ruim 3/5 van
a'lle werknemers, die onder de so
ciale verzekeringen vallen. Het aan
tal werkgevers, dat bij deze be
drijfsvereniging is aangesloten, be
droeg eind vorig Jaar ruim hon
derdduizend.
Er werden bijna twee miljoen ziek
meldingen geregistreerd. Dit bete
kent een stijging van vier procent,
waarvan echter drie procent is ver
oorzaakt door toeneming van het
aantal verzekerden.
Het aantal uitkeringsdagen was
slechts één procent hoger. Het ge
middelde ziekteduur per geval ver
toonde een lichte daling, van 15,4
tot 16.1 dagen. Het bedrag aan uitge
keerd ziekengeld was 13 procent ho
ger. Het bedroeg in 1970 ruim 831
mEjoen gulden en vorig Jaar ruim
937 mEjoen gulden. Deze stijging
werd bijna helemaal veroorzaakt
door de verhoging van de gemiddelde
uitkering per dag, die met 12 pro
cent steeg, evenals bij de werkloos
heidswet.
Uit de gegevens kan men afleiden
dat gemiddeld voor de werknemers
van de „GAK-bediJfsverenigingen"
Vier maanden
de cel in
LEIDEN Een 51-Jarige grond
werker uit Leiden was bij de Haagse
rechtbank zo royaal met bekennen
van schuld, dat de president hem
zelfs een beetje moest afremmen
„U moet niet gaan zitten, beken
nen om ons te plezieren," gaf hij
te kennen, maar verdachte stemde
zo ongeveer met alles in, waarvan
de Officier hem beschuldigde.
Dat was dan zgn „f lesse trekker! J"
een Juridische aanduiding, welke aan
verdachte niet geheel onbekend
bleek te zijn.
Hij „kocht" bij diverse winkeliers
in Leiden t.v. toestellen waarbij be
taling achterwege bleef. Dat deed
hij ook met radio-transistors, die hij
meestal vlot aan buitenlanders ver
kocht. Vanwege zijn strafblad, was
verdachte reeds eerder een ter be
schikkingsstelling van de regering
opgelegd. Hij had nu voor zoiets
van f 6.000 waarde aan goederen in
bezit weten te krijgen.
De Officier eiste vijf maanden
gevangenisstraf waarvan een maand
voorwaardelijk met 2 Jaar proeftijd.
De rechtbank heeft uitspraak ge
daan en verdachte conform die eis
veroordeeld.
het ziekteverzuim vorig Jaar 6,5 bot
7 procent van de arbeidstijd be
droeg, evenals in het Jaar daarvoor.
Opmerkelijk is ook de voortgaande
verbetering van de bestaande be
drijfspensioenregeling. Het totaal
aantal verzekerden, onder wie dege
nen, die premievrije aanspraken
hebben, bedroeg eind vorig jaar
ruim 1,1 miljeon.
Het aantal pensioenitrekkenden
steeg van 77.000 tot 79.000. Eind vo
rig jaar beliep het bedrag aan toe
gekende pensioenen op jaarbasis 43
miljoen gulden tegen 38 mEjoen in
1970.