üislukte aanslag op de
toning van Marokko
Giftige zouten
uit Roergebied
niet over de
Rij
n naar zee
MCGOVERN WIL NU
EINDE VAN OORLOG
Bang
zijn
mag
in
Belfast
s heeft volop tijdelijk werk
Britse bootwerkers
staken nog verder
DERPAG 17 AUGUSTUS 1972
BUITENLAND
Door
Rudolph Bakker
Op bezoek in Ulster
(Van onze correspondent)
BELFAST Iedereen is
ban?. Wie je er naar vraagt,
jeeft het openlijk toe. De angst
is het resultaat van wat voor de
maker van een thriller de meest
voor de hand liggende truc is:
je vermoedt de aanwezigheid
van dingen die je niet ziet en
Je weet niet wanneer 't te voor
schijn komt. Een eenvoudig ar
beiders huisje met het kleine
tuintje en de groezelige gordij
nen is in dit land niet hetzelf
de huisje meer waaraan je ge
wend bent en waaraan je
in andere delen van het Ver
enigd Koninkrijk voorbijgaat
zonder het op te merken. Want
achter de bloemtoppen kan een
scherpschutter het vuur ope
nen, of in de keuken is het IRA
bezig een nieuwe bom te kne
den.
In de straten wacht iedereen
op het moment dat er weer iets
ontploft, maar de ware angst
ligt elders. Dat is de angst voor
de klop op de deur in het duis
ter van de nacht. Overval-
commando's van vooral protes
tantse kant naar men aan
neemt de Ulster Defence As
sociation of wellicht eenvoudig
avonturiers die van de toestand
gebruik maken dringen dan
binnen en schieten je dood.
Journalisten, politici en iede
reen die aan de weg timmert,
lopen gevaar. Die mensen doen
de deur niet meer open als er
zonde voorafgaande telefoni
sche afspraak 's avonds wordt
gebeld. De mensen in Belfast
verdringen hun angst en doen
of er niets aan de hand is,
maar ze lopen min of meer op
hun tenen.
V oorzieningen
Het hotel waar ik woon heeft
net als alle hotels hier speciale
veiligheidsvoorzieningen. Er
zijn twee voordeuren en er is
een luidsprekersinstallatie om
je te identificeren voor de eers
te deur opengaat. In het grote
Europahotel wordt iedere be
zoeker eerst helemaal bevoeld
en moet hij zijn bagage open
maken. In de redacties van de
kranten bots je eerst tegen een
politieman op en de gast wordt
er voortdurend begeleid alsof
het om het hoofdkwartier van
de NAVO ging.
Tot alle fenomenen om je
heen sta je hier in een andere
relatie dan normaal. Als ik uit
mijn hotelraam kijk, zie ik een
schommel op een klein gras
veldje binnen hoge muren van
rode steen. De schommel hangt
zo stil dat het lijkt alsof hij
dood is. Op het grasveld komt
niemand. Om de schommel
heen staan de achter kanten
van grauwe huizen met grau
we gordijnen voor de ramen, die
met plakband zjn beplakt om
de scherven tegen te houden
na een explosie. Schijnbaar
kijkt geen mens uit deze ra
men naar buiten, maar in
feite ligt iedereen in het geheim
op de loer om iedere verdachte
beweging te melden.
Er is ook een half uit
elkaar hangende schuur van
golfplaten, natuurlijk verlaten.
Toen mijn buurman in het ho
tel op een ochtend ineens lege
olievaten zag staan die er eer
der niet waren, belde hij de po
litie.
Zodra de lucht boven Bel
fast rood wordt van de onder
gaande zon, gaan in mijn ho
tel de overgordijnen dicht. De
gasten zijn bang het doelwit
van scherpschutters te worden.
In de nacht is de ruimte tus
sen mijn raam en de schommel
aarde donker. Achter de ra
men van de huizen is geen
licht. Alleen de bladeren van de
bomen bewegen. De voorgevel
van het hotel staat daarente
gen in een zee van licht. Geen
enkele hoek blijft in het duis
ter. De nachtportier loopt zijn
rondje en kijkt naar buiten in
de doodstiie straat met de
kleine burgermanshuizen aan
de overkant. Iedere auto die
onaangekondigd wil parkeren
moet doorrijden. Iedere onbe-
maande auto wordt aan de po
litie gemeld.
ABAT (GPD, AP) Koning Hassan II van Marokko is
eren ongedeerd ontsnapt aan een spectaculaire poging om
te vermoorden. De daders, onder wie de onlangs tot com-
idant van de luchtmachtbasis Kenitra bevorderde majoor
lera, zijn gearresteerd. Het ging hier om de tweede aanslag
Koning Hassan in dertien maanden tijd.
van generaal Mohammed Oufkir de
koning uit zijn paleis konden bevrij
den en de opstand neersloegen. Tien
hoge officieren werden daarna te
rechtgesteld. Bij het bloedbad zijn 92
personen omgekomen, bij de strijd by
het paleis sneuvelden 158 militairen.
De opstandelingen hadden radio-
Rabat bezet en omgeroepen dat de
koning dood was, maar Oufkir's
mannen heroverden het na een dag
van hevige straatgevechten.
Door de aanslag kwamen de be
trekkingen met Libië op een diepte
punt omdat dit land zich direct na
de aanslag achter de opstandelingen
tuig begeleidde nadat het boven i had geschaard. Generaal Oufkir werd
later benoemd tot minster van Bin
nenlandse Zaken met volledige be-
aanslag van gisteren geschiedde
vorm van een beschieting van
Boeing-727, waarmee Koning
m en zijn gevolg terugkeerden
bezoek aan Frankrijk met
ussenlanding in Barcelona. Ook
as de landing van het toestel op
illegveld van Rabat de piloot
de erin op één motor te landen
twee van de drie motoren „ten-
be van de beschieting waren
rallen vlogen de kogels uit de
illende toestellen in het rond.
is komen vast te staan, dat
invallende vliegtuigen het es-
vormden, dat het koninklijke
tijdens de beschieting van de
ag als tijdens de beschieting van
Yüegveldgebouwen werden ver-
idene personen gewond. Volgens
aige berichten zouden er enige
is te betreuren zijn.
Wat de Boeing geland was stapte
ling Hassan alsof er niets gebeurd
tuit en inspecteerde op het vlieg-
I de erewacht. Vervolgens be
tte hij in de ooitvangsbhal de re
eg, die voltallig aanwezig was,
sede de diplomatieke vertegen-
rdigers van Frankrijk en Spanje,
uand leek iets van het gebeurde
ebben gemerkt. Dat was snel over
ide drie straaljagers, die herhaal-
over het luchthavengebouw
erden, hun boord wapens leegden,
bij vielen vier doden en twintig
widen. Koning Hassan en zijn
ög hadden toen al beschutting
cht onder de bomen van een bij
vliegveld staand bos. Later deden
cheidene vliegtuigen aanvallen op
palels in Rabat.
s uur na de mislukte coup be-
het leger de luchtmachtbasis
itra, vijftig kilometer noordelijk
Rabat. Hierbij deden zich geen
ilijkheden voor. De basiis huis-
o.a. zevenhonderd Amerikaanse
taire adviseurs en hun gezinsle-
Ne enige tijd verschenen de
Jtuigen die bij de aanslag betrok
waren boven de baas. Onmid-
jk nadat zij waren geland wer-
de vliegers door het leger gear-
eerd. De meeste van de twintig
tellen die op de basis zijn gesta-
leerd hadden niet aan de actie
gedaan.
e arrestatie van de hierboven ge
ïnde majoor Kouera, commandant
de luchtmachtbasis Kenitra, ge-
edde toen hij zijn vliegtuig ter
tte van Rabat per parachute had
aten. Een schip van de kustwacht
e hem op en arresteerde hem.
andere vliegers, die het vliegveld
den gemitrailleerd en het paleis
dn bestookt, werden door een-
en van de koninklijke gendarme
gearresteerd bij hun landing op
tftra.
'onlng Hassan was gisterochtend
Parijs vertrokken na een particu-
bezoek van 20 dagen, waarbij hij
gesprek had met president Pom-
n.
orig jaar. op 10 Juli 1971, werd er
aanslag gepleegd op Koning Has-
toen deze een receptie gaf in zijn
lerpaleis in Skhirat, ter gelegen-
1 van zijn 42ste verjaardag. Op-
riige officieren openden het vuur.
teund door kadetten vochten zij
uur lang tegen gezaocfrouwe
beden, die tenslotte onder leiding
voegheden. Deze sterke man kwam
woensdagavond in gezelschap
verscheidene officieren de beschoten
machine bekijken. Daarna gaf Ouf
kir de aanwezige militairen bevel
naar hun garnizoen terug te keren,
wat de indruk wekte dat er geen ge
vaar voor de koning meer bestond.
Ook gisteren gaf Libië zijn steun
aan de mislukte moordaanslag op
Koning Hassan door de verklaring,
dat dergelijke aanslagen zullen blij
ven komen totdat „de troon valt".
De officiële Libische radio zei in een
commentaar, enkele uren na het ge
beuren, dat Koning Hassan „het
hoofd van verraders, lakeien en feo-
dalisten is. Al bent u vandaag ont
snapt door een oorzaak die alleen
God kent, u moet er wel aan denken
dat de wil van het volk niet kan
worden overwonnen. Het Arabische
volk in Marokko zal nooit worden
overwonnen. De revolutie zal worden
voortgezet en de opstand zal voort
duren totdat uw troon valt en uw
dromen ineenstorten".
(Van onze correspondent)
BONN Het is onwaarschijnlijk
dat de 2500 vaten met zeer giftige
cyanid-zouten, afkomstig van de ge
ruchtmakende gifaffaire bij Bochum
in het Roergebied, over de Rijn naar
zee worden gebracht. Eerder zou de
giftige massa (in geconcentreerde
vorm voldoende om 250 miljoen men
sen te doden) met vrachtwagens naar
een van de zeehavens worden ge
bracht, waarbij naast Hamburg ook
Rotterdam en Antwerpen in aanmer
king komen.
Het is de bedoeling dat het trans
port naar een plaats in de noorde
lijke Atlantische Oceaan, die door de
internationale overeenkomst van Os
lo in februari als "internationale
vuilnisbak" is aangewezen, in sep
tember plaats heeft. Volgens een
deskundige van het Westduitse mi
nisterie van Verkeer worden de even
tueel bij het transport betrokken
staten een maand van tevoren inge
licht. Deze procedure zou ook zijn
gevolgd bij een transport dat in fe
bruari vanuit Rotterdam heeft
plaatsgehad. Uit de Nederlandse ha
ven vertrok toen een schip met een
"verzameltransport" van gevaarlijke
afvalstoffen, afkomstig uit verschil
lende landen.
Inmiddels lopen de meningen over
het opbergen van het gif. dat nu bij
de Stad Bochum ligt opgeslagen, in
de Bondsrepubliek sterk uiteen. Ter
wijl verschillende ambtelijke diensten
tot de overtuiging zijn gekomen dat
het tot-zinken-brengen in 3000 meter
diep oceaanwater, ongeveer 500 kilo
meter van de kust, de beste oplossing
is, omdat de zouten daar snel zouden
oplossen, zijn andere deskundigen
van oordeel dat onbekend is, welke
invloeden het gif zal hebben op de
vissen in de Atlantische Oceaan. Van
verschillende kanten is verklaard dat
het begraven op zeer grote diepte
een veel betere oplossing zou zijn ge
weest.
De stad Bochum, die tot dusver
2,2 miljoen mark heeft uitgegeven
het drinkwater tegen het gif -
dat aanvankelijk over verschillende
vuilnisstortplaatsen verspreid lag,
omdat een transportfirma zijn ver-
plichtigen voor de opslag van dit fa-
brieksafval niet was nagekomen
te beschermen, heeft zich echter met
het "begraven" in de oceaan akkoord
verklaard, omdat ze op korte ter
mijn geen andere oplossing ziet.
Geen ABM Afgevaardigden van
het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden en van de Senaat hebben op
een gezamenlijke bijeenkomst de be
grotingspost van de regering voor de
aanleg van een raketdefensiegordel
om Washington, waar het nationale
militaire hoofdkwartier is gevestigd,
verworpen. De raketgordel van anti-
ballistische raketten (ABM) is een
van de twee die de Verenigde Staten
mag hebben volgens het in mei van
dit jaar door president Nixon in
Moskou ondertekende verdrag ter
beperking van de strategische be
wapening. De andere ligt in Grand
Forks, in Noord-Dakota. De Sow jet-
Unie beschikt over een ABM-systeem
rond Moskou.
Ik kwam tegen de avond
vanuit Dublin in Belfast aan.
De lucht was roze en de kleine
huisjes van de stad leken bij
elkaar op de uitstalling van
een snoepwinkel, maar boven
Andersonstown aan de linker
kant van de autoweg stegen
rookwolken achter de daken
omhoog. We stopten de auto
om met de verrekijker pools
hoogte te nemen. Achter ons
glinsterden de honderden lam
pen van het interneringskamp,
een soort in zijn groei gestuite
olieraffinaderij, maar met de
bijsmaak van Dachau als je
in het halfduister de wachtto
rens ontwaart, de rollen prik
keldraad, en de lege vlakten
waarover ontkomen onmogelijk
is. In de buitenwijken liggen de
straten vol glas en stukken
verwrongen blik. Oude mensen
staan voor hun deur alsof ze
tevreden van hun pensioen ge
nieten. In de protestantse
buurten lijkt het kermis. De
vlaggen hangen dag en nacht
uit: de Union Jack naast de
nieuwe vlag van de Vanguard
en het dundoek van Noord-Ier -
land.
We hebben de autoweg nu
verlaten en de chauffeur ont
hult me het gevaar waaraan
we ontkomen zijn: de weg
De radio noemde de verantwoor
delijken voor de aanslag „moedige
nationalistische officieren" die trach
ten „het terreursbewind van de ko
ninklijke moordenaar" te beëindigen.
Bom ontploft
in toestel
van El Al
TEL AVIV (Reuter) De ont
ploffing die zich gisteravond kort na
het vertrek uit Rome voordeed in
een lijnvliegtuig van El Al. is vol
gens de Israëlische luchtvaartmaat
schappij veroorzaakt door een bom.
Deze zat verborgen in een platen
speler die zich bevond in het baga
geruim. Een woordvoerder van El
Al in Tel Aviv deelde vandaag mee
dat de platenspeler aan boord was
gebracht door twee meisjes uit En
geland, die nu in Rome worden on
dervraagd.
Het vliegtuig, een Boeing 707, was
met 148 inzittenden uit Rome naar
Tel Aviv vertrokken toen de explo
sie zich voordeed. Er ontstond een
brandje in het bagageruim maar de
gezagvoerder zette het toestel in Ro
me weer behouden aan de grond.
Vier meisjes liepen daarna lichte
verwondingen op toen ze in paniek
via de nooduitgang naar buiten
sprongen.
De politie in Rome, die de hele
nacht bezig is geweest met het ver
hoor vkn de passagiers en het door
zoeken van de bagage, heeft de
mededeling van El Al bevestigd. Dp
twee Britse meisjes, die als toeris
ten met het toestel meereisden ver
telden dat ze de platenspeler cadeau
hadden gekregen van twee Arabi
sche Jongemannen die ze de afgelo
pen dagen tijdens hun verblijf in de
Italiaanse hoofdstad hadden leren
kennen. Een van de Arabieren had
de meisjes nog naar de luchthaven
vergezeld.
Koning Hassan van Marokko was in de beste stemming, toen hij gisteren op de Parijse lueht-
haven Le Bourget aan boord ging van de Boeing, die hem naar Rabat zou vliegen De piloten
van de toestellen, die het koninklijke vliegtuig boven Marokkaans gebied begeleidden, open-
den echter het vuur, maar werden later f
UITZENDBUREAU LUBA
t X Volop keus uit baantjes in Leiden en omstreken.
NIEUWE RIJN 35 LEIDEN TELEFOON 40341
(Van onze correspondent)
LONDEN Hoewel de Britse
havenarbeiders woensdag van hun
vakbondsbestuurders en afgevaardig
den de opdracht hebben gekregen
zondagnacht hun staking te be
ëindigen, lijkt de kans op het geheel
of gedeeltelijk voortduren van de
staking in sommige havens groot.
Er valt een omvangrijke stroming
onder de 42.000 havenarbeiders te
bespeuren, die zich niet bij de nieu
we voorstellen van werkgeverszijde
wenst neer te leggen. Mocht deze zich
maandag doorzetten, dan is het de
taak van de transportarbeidersbond
haar leden tot andere gedachten te
brengen. Lukt dat niet, dan kan
Engeland opnieuw de vervelende
procedure van het „industriële ge
rechtshof" tegemoet zien om staken
de arbeiders tot orde te roepen door
ze met dezelfde disciplinaire maat
regelen te straffen die kort voor deze
staking de gehele Britse havenindu
strie verlamden: gijzeling voor
De voornaamste wijziging in het
Aldington-Jones rapport voor de
toekomst van de havenindustrie
de inzet van de drie weken durende
staking was de erkenning dat de
havenarbeiders recht hebben op een
werkkring in overslagbedrijven die
containers gebruiken, of die bedrij
ven zich nu in de havens zelf bevin
den dan wel ergens in het binnen
land.
Het herziene rapport stelt voor
om die containerbedrijven die geen
kans zien om havenarbeiders te ge
bruiken, extra heffingen te laten
betalen.
Voor hen die de havenindustrie
vrijwillig willen verlaten komt er 'n
„gouden handdruk" van ongeveer
32 duizend gulden.
De hervatting van het werk in de
Britse havens aanstaande maandag
zal ongetwijfeld moeizaam verlo
pen. Londen en Liverpool zullen
vrijwel zeker gesloten blijven, ter
wijl in andere havens het werk
waarschijnlijk slechts zeer geleide
lijk op gang zal komen. De achter
stand in de havens is ongeveer twee
maanden.
McGovern heeft meegedeeld dat hij
Pierre Salinger naar Parijs heeft
gestuurd om uit te vinden of Noord-
Vietnam bereid is de Amerikaanse
krijgsgevangenen vrij te laten voor
de beëindiging van de oorlog in Viet
nam. Maar Salinger was tot de con
clusie gekomen dat Hanoi hiertoe niet
bereid was.
Salinger vertelde de Noordvietna-
mese onderhandelaars dat McGo
vern zo snel mogelijk een einde aan
de oorlog wil, zelfs als dit betekent
dat de oorlog beëindigd zal zijn vóór
de Amerikaanse presidentsverkie
zingen in november.
De voormalige woordvoerder van
het Witte Huis zei: "Aan Noordviet-
namese zijde zal men een gok moe
ten wagen. Denken zij dat McGo
vern, die al een vredesplan bekend
maakte dat voor hen veel beter is
dan de plannen die de heer Nixon tot
dusver heeft ingediend, kan winnen?
Zijn eigen vraag beamitwoord zei
Salinger: "Volgens mij denken de
Noordvietnamezen thans niet veel
van de verkiezingenskansen van
McGovern. Voor hen is het dus een
voudig. De heer Nixon is bereid een
hoge prijs voor vrede vóór de ver
kiezingen te betalen. Vrede met
Nixon na de verkiezingen? Na de
verkiezingen zal hij helemaal niets
hoeven te betalen. En ik geloof dat
de Noordvietnamezen zullen denkeD
dat het veel moeilijker is na de her
verkiezing van Nixon tot vrede te ko
men dan daarvoor".
Salinger zei dat de druk op beide
zijden en hun houding een verkla
ring zijn voor alle activiteit in Pa
rijs het derde bezoek van Kissin
ger en alle geruchten over beëin
diging van de oorlog in Vietnam
vóór de verkiezingen. Vrienden
van McGovern verklaarden dat hij
de Noordvietnamezen geadviseerd
had vrede met Nixon te sluiten, zelfs
ofschoon dit zijn eigen verkiezings
kansen zou schaden, omdat de vre
de dan veel sneller hersteld zou zijn
en verder bloedvergieten zou worden
oorkomen.
De belangrijke Noord Vietnamese
afgezant Le Due Tho heeft gisteren
gewaarschuwd tegen speculaties dal
zijn terugkeer naar Hanoi wijst op
een doorbraak in de vastgelopen Pa
rijse vredesbesprekingen. Tho. die
de afgelopen zes weken drie keer
geheime besprekingen heeft gevoerd
met de speciale adviseur van presi
dent Nixon dr. Kissinger verklaard®
op het vliegveld van Parijs tegen
over Journalisten:
"Mijn reis is een routine aangele
genheid en heeft geen verdere bete
kenis". Tho zei dat speculaties over
het samen vallen van zijn reis met
die van Kissinger naar Saigon tot
„verkeerde conclusies konden lelden"
Ook het Witte Huis in Washington
heeft gewaarschuwd tegen specula
ties over een snelle vrede.
wordt regelmatig beschoten en
de Britse legerauto's vermij
den haar daarom omdat zij
het meest frequente doelwit
In het hotel gangt de geur
van nieuwbouw. De bar is nog
ten zijn afgescheiden. De eige-
half in de grondverf en gedeel-
naar komt me begroeten en hij
vertelt me dat deze nieuwbouw
de reparatie is na de tweede
bomaanslag. We staan in een
lounge met honingzoete mu
ziek en murmelende gasten. Ik
vraag de eigenaar naar de plek
waar de laatste bom tot ont
ploffing kwam. Hij kijkt me
even aan en zegt dan: "U staat
erop".
BELFAST Britse müitai-
ren inspecteren een kinder
wagen op zoek naar explo
sieven. Ulster is een andere
wereld, waar de realiteit die
van oorlog is.
