eer geheim gesprek over
ietnam
HERVORMER JOZEF
SMKROWSKI IN DU
BIEUZE DETECTIVE
^1372
Lg
Fraude
met ver-
kiezings-
fondsen
bleef op
vallend
secundair
■Üü-rn.
eginselen VS
olitiek
olgens
piroT. Agnew
Vliegramp in DDR: 156 doden
Bonn
wacht
op nog
meer ont
hullingen
van Quick
>A0 13 AUGUSTUS 1P72
(Van onze correspondent)'
WASHINGTON Op 17 juni
jen rijf mannen door een
Ijtwaker op heterdaad betrapt
zü bezig waren in te breken
bét hoofdkwartier van de De-
che party in het luxueuze
ite-flatgebouw. Dat het
gewone inbraak was, bleek uit
gereedschappen en instrumen-
i die zij bö zich hadden: elektro-
afluisterapparatuur, fotoko-
aera's en een grote hoeveel-
dollarbiljetten.
mm-r
i Leffelaar
loewel zy valse namen opgaven,
de volgende dag worden vast-
teld dat het evenmin gewone in-
ikers waren. De leider van de
tg was James W. Mc-Cord, niet
jen een voormalige agent van
Amerikaanse buitenlandse in-
itingendienst (CIA) .rnaar bo-
idien hoofd van de veiligheids-
ost voor de Republikeinse par-
voorzitter van een campagne-
Binissie voor de herverkiezing
president NLxon.
log een paar dagen later werd
itgesteld dat twee anderen van
inbraakploeg adresboeken en
leren in hun bezit hadden,
irop de naam voorkwam van
rard E. Hunt, één van president
ons tydeiyke Witte-huisadvi-
Verder kwam vast te staan
zowel Hunt als de inbrekers
iets te maken hadden gehad
de CIA, dat ze betrokken wa-
geweest by de fatale Varkens-
i-Snvasie en dat vier van hen in
mi woonden.
ohn Mitchell, de voormalige mi
er van Justitie, die was afge-
len om de leiding op zich te ne-
van Nixons herverkiezings-
ipagne, zei dat zijn organisatie
ee te maken had, dat het
er toeval was dat er personen
«•aren betrokken die iets met de
Nixon-campagne te maken hadden.
Maar een paar dagen later rappor
teerde het dagblad The Washing
ton Post een paar feiten die het
"toeval" steeds minder toevallig
maakten.
Het dagblad had de lijst van te
lefoongesprekken gecontroleerd, die
het vermoedelijke hoofd van de in
braakonderneming, Bernard Bar
ker, had gevoerd en daaruit bleek
dat er talrijke gesprekken waren
geweest met het kantoor- en huis
nummer van Gordon Liddy, een 42-
jarige advocaat die ook werkte voor
de officiële herverkiezingscommis
sie van president Nixon.
Op 28 juni werd Liddy ontslagen,
na geweigerd te hebben vragen te
beantwoorden van agenten van de
Binnenlandse Veiligheidsdienst
(FBI). Op 1 juli diende John Mit
chell zelf zyn ontslag in, weliswaar
omdat zpn vrouw Martha een "ul
timatum" had gesteld, maar Demo
craten herinneren zich ook dat
Martha Mitchell in één van haar
geruchtmakende telefonades had
gezegd dat de politiek maar een
vuil zaakje was.
President Nixon liet bekendma
ken dat hij zün staf opdracht ge
geven volledige medewerking te
verlenen aan het onderzoek naar de
achtergronden van de inbraak,
maar stelde niettemin zün eigen
ministerie van Justitie aan om dat
onderzoek te leiden. Terecht eisen
de Democraten de benoeming van
een onpartydige officier van Justi
tie een verzoek dat tot nog toe
niet is ingewilligd.
Waren de feiten al compromit
terend genoeg in het verkieizngs-
jaar, de Republikeinen dachten dat
het rollen van de koppen van Liddy
en Mitchell voldoende zou zyn om
verder onheil te bezweren en de
zaak te sussen. Het eind van de af
faire was echter nog niet in zicht.
Want korte tüd later lekte uit dat
een cheque van 75.000 gulden, uit
geschreven door een Nixon-finan-
cier in het midden-westen aan de
herverkiezingscommissie als het re
sultaat van een inzameling voor
Nixons campagne, op miraculeuze
manier terecht was gekomen op de
bankrekening van Bernard Barker,
het hoofd van de overvalploeg. Nog
vier andere cheques, met een totale
waarde van ruim een kwart miljoen
gulden, werden omstreeks dezelfde
tüd op Barkers bankrekening gede
poneerd.
Maurice Stans, de voormalige mi
nister van Handel en nu hoofd van
de organisatie die voor Nixons cam
pagne fondsen inzamelt, weigerde
eerst alle commentaar. Maar
leden week gaf hü dan zün versie:
hij herinnerde zich die cheque in
derdaad gekregen te hebben en
had hem doorgegeven aan iemand
anders en deze had de cheque aan
niemand anders gegeven dan de
advocaat Liddy. Daarmee, hoopte
Stans kennelyk, zou de zaak afge
daan kunnen worden, want Liddy
was al ontslagen omdat hü zyn
mond had gehouden.
Op aandringen van de Demo
cratische senator William Proxmire
wordt nu door een onlangs opge
richt federaal accountantsbureau
een onderzoek ingesteld naar de
verkiezingsfondsen voor president
Nixons campagne. Het bureau stuit
echter op de moeiiykheid dat on
geveer 30 miljoen gulden van deze
Republikeinse fondsen voor 7 april
werd gestort, de datum waarop de
wet >n werking trad waarbü kandi
daten voor het presidentschap
plicht worden om volledige opga
ven te doen van campagnegiften en
ook de namen van de donors te ver
melden.
Senator McGovern publiceerde al
eerder dit jaar de namen en bedra
gen van zün campagne, ook die
voor 7 april werden ontvangen,
maar president Nixons campagne
leiders, die er bij de grootste Re
publikeinse geldgevers op hadden
aangedrongen om hun bijdragen
voor die datum te storten zodat ze
anoniem konden biyven, hebben
ondanks de door de Democraten en
de pers uitoefende pressie nog
geen reden gezien om te verklaren
hoe zü aan die 30 miljoen zijn ge
komen.
Hoewel senator George McGo
vern en zün campagneleider Law
rence O'Brien de inbraakaffaire,
ook wel de Watergate-raid ge
noemd. verschillende keren ter
sprke hebben gebracht, is de kwes
tie tot nog toe opvallend secundair
gebleven. De Republikeinen hebben
dan ook gevraagd het proces tegen
de inbrekers uit te stellen tot na de
verkiezingen in november, opdat
de campagne er niet door "bezoe
deld" zal worden.
PRAAG (Reuter) In de boek
winkels in Praag is een detectivero
man verschenen waarin een aanval
wordt gedaan op Josef Smrkowski,
een van de leidende politici uit de li
berale periode (1968) van Alexander
Doebtsek. Smrkowski die nu terug
getrokken leeft in de Tsjechoslowaak-
se hoofdstad, wordt niet met name
genoemd maar hij is onmiskenbaar
één van de hoofdpersonen uit het
boek dat als titel heeft "Uzemi ni-
koiho" (niemandsland).
Als voorzitter van het federale par
lement was Smrkowski in 1968 en
een nationaal figuur. Hij was
één van de (krachtigste en invloed
rijkste aanhangers van de hervor
mingen die partijleider Doebtsek
had ingevoerd maar viel aan het ein
de van de "Praagse lente" in oktober
in ongenade. Het boek laat een
man zien die in 1968 minister van
Waterstaat was Smrkowski was
minister van Bosbouw- voor dat hij
parlementvoorzitter werd. Het geeft
een authentieke beschrijving van de
persoon Smrkowski gevangeschap
in de Jaren vijftig, kortgeknipt, bor
stelig, grijs haar. en een notitie dat
hij later opklom naar "een hogere
funktie".
Het verhaal zoals het in de eerste
persoon wordt verteld door de
hoofdpersoon Miroslaw Zeman, een
ministerieel ambtenaar, beschrijft
de minister minachtend als "een le
lijk man die een complex had tegen
schoonheid". Zeman spreekt van een
emotioneel man, "impulsief, autori-
1SHINGTON (Reuter) Henry
de voornaamste raads
van president Nixon heeft gis-
in Parijs weer een geheime
iking gehad met twee onder-
laars van Noord-Vietnam. Het
iet derde onderhoud omdeim-
bij het officiële vredesoverleg
ree maanden geleden in de
hoofdstad werd hervat te
eken. De vorige ontmoeting
1 augustus.
espreksgenoten van Kissinger
evenals de vorige keren Le
éfho, een vooraanstaand lid van
nlitieke bureau van de Noord-
mese communistische partij,
leider van de vredesdelegatie
inoi. Ksoean Thuy.
Witte Huis dat de pers over de
eting van Kissinger in Parijs
te, deelde geen bijzonderheden
Naar verluidt heeft Kissinger
e!de mogelijkheid onderzocht de
ke en de militaire kwesties be
lde het conflict in Vietnam van
te scheiden. Noord-Vietnam
hiervan tot dusver niets willen
ident Nixon heeft aangeboden
maanden tijd alle Ameri-
strijdkrachten uit Indo-Chi-
ug te trekken, mits Noord-
m en het Bevrijdingsfront in-
i ten met een wapenstilstand on-
temationaal toezicht, alle Ame-
se krijgsgevangenen vrijlaat
overzicht geeft van alle Ame-
e|se militairen die nog worden
Noord-Vietnam en het front
oordeel dat eerst over de
toekomst van Zuid-Viet-
noet worden beslist en dat de
etnamese president Ngoejen
Van-thioe moet aftreden, voordat er
een einde aan de strijd komt.
Iedere politieke oplossing in Zuid-
Vietnam moet het onmiddellijk af
treden van Thioe en een verandering
van beleid van de regering in Saigon
behelzen", zo deelde gisteren nog 'n
woordvoerder van de Parijse delega
tie van de Voorlopige Revolutionaire
regering van Zuid-Vietnam mee. De
woordvoerder Ly Van-sau, reageer
de hiermee op berichten in het Ame
rikaanse weekblad Time over een
nieuw Amerikaans vredesvoorstel
Dat voorstel, dlat Kissinger tijdens
de geheime besprekingen aan Hanoi
zou hebben voorgelegd, gaat volgens
Time over het instellen van twee re
geringen in Saigon: een voor de be
vrijde gebieden in Zuid-Vietnam on
der het Bevrijdingsfront en een on
der het regime Thioen. Op die
manier zou Hanoi een goede kans
hebben zich te ontdoen van Thioe,
zonder dat de Amerikanen hun han
den daaraan vuil hoeven te maken.
Sau zag de publikatie in Time als
één van de reeks recente pogingen
van de regering-Nixon om optimis
tische berichten te verspreiden.
"Nixon gebruikt de zogenaamde pri-
vé-gesprekken (tussen Kissinger en
de Noordviernamese functionarissen)
om de Amerikaanse publieke opinie
te doen geloven dat er iets gebeurt,
terwijl hij in feite de oorlogvoering
verhevigt", aldus Sau.
tair, gedreven door zijn instincten,
gedachtenloos en vaak tactloos tegen
over mensen die niet met hem sym
pathiseerden of die hij niet meer no
dig had". De held, die het orthodoxe,
conservatieve communisme verte
genwoordigt. beschuldigt de minister
van "het spelen van hoog spel in 1967
zonder zorg te dragen voor het mi
nisterie" en het plaatsen van nieu
we mensen in invloedrijke functies
die voorheen werden bekleed door de
sympatisanten van Zeman.
Humanistisch
Over de nieuwe mensen op het mi
nisterie zegt Zeman (knorrig: "Te
genwoordig is het humanistische in
telligentsia die het belangrijkste
woord heeft.Deze groep zou in
deze periode niet het monopolie mo
gen bezitten bij het vormen van het
klimaat". Het is een verwijzing naar
de intellectuelen die krachtig steun
gaven aan Doebt.seks pogingen een
"socialisme met een menselijk ge
zicht" te scheppen. Zeman, die ook
belast is met het openen van de
brieven die op het ministerie binnen
komen, vertelt hoe hij er vele ont
vangt waarin twijfels en waarschu
wingen worden geuit inzake hervor
mende politieke ontwikkelingen. In
één van de brieven, zo memoreert hij
wordt gesproken van "duistere
krachten die van Tsjecho Slowakije
een jachtgebied tegen communisten
hebben gemaakt". Verder heet het
dat "zij (de liberalen) onschuldige
mensen doden. Ze maken jullie be
lachelijk en stortten Jullie in de el
lende, allemaal. En daarna zullen zij
naar het buitenland vluchtten, naar
de gelden die zij bij buitenlandse
banken hebben staan". Het politie
ke commentaar zit verweven in de
intrige van het boek die handelt
over de moord op een ambtenaar
van het ministerie waarvan Zeman
wordt verdacht. De auteur zegt in een
voorwaard "als mijn volledig verzon
nen verhaal hen (de lezers) herin
nert aan bepaalde werkelijke perso
nen en gebeurtenissen uit dat vreem
de jaar 1968 dan zal ik volledig te
vreden zijn".
Schrijver
Wie precies het boek geschreven
heeft is niet duidelijk. De naam op
de omslag luidt Jiri Hajek, hetgeen
ook de naam is van de hoofdredac
teur van het politieke weekblad Twor
ba. Maar Tsjechoslowaakse kringen
menen dat hij het boek niet ge
schreven heeft. De naam is moge
lijk een pseudoniem voor een of
meer schrijvers aangezien het een
veel voorkomende naam is in Tsjecho
Slowakije. De mogelijkheid wordt
uitgesloten dat het is geschreven
door de vroegere liberale minister
van Buitenlandse Zaken van die
naam.
Rippon had
toch gesprek
Idi Amin
ENTEBBE «AP. Reuter» De
Engelse minister Geoffrey Rippon is
vanmorgen in Entebbe aangekomen
voor besprekingen met de Oegande-
se president Idi Amin over de uitwij
zing van ongeveer 60,000 Aziaten.
Rippon zei dat hij besloten had in
Oost-Afrika, te blijven om Amin te
spreken, nadat hij gisteravond een
formele uitnodiging van de Oegande-
se leider had gekregen. Eerder had
Amin verklaard dat hij Rippon niet
spoedig kon ontvangen.
Rippon maakte duidelijk dat het
praktische probleem hoe men de
Aziaten binnen drie maanden uit
Oeganda moest krijgen het voor
naamste onderwerp van gesprek
met Amin zou zijn.
Amin heeft al aangekondigd terug
te zullen komen van zijn besluit dat
de Aziaten zonder Oegandees pas
poort het land binnen drie maanden
moeten verlaten.
De Britse overheid treft voorberei-
Salt in Genève De Verenigde
Staten en de Sow jet Unie hebben de
Zwitserse autoriteiten laten weten
dat de nieuwe ronde van besprekin
gen over de beperking van de stra
tegische bewapening (Salt) in Genè
ve zal plaatsvinden. De besprekingen
zullen misschien tot 1977 duren. Dit
is gisteren door een functionaris
van het Zwitserse ministerie van dingen de naar schatting 55.000 Azia-
Ontploffing
EWPORT (AP) Vice-pre-
Mt Spiro Agnew heeft hier
een diner gezegd dat de
t ^beginselen die Amerika er-
hadden geleid in Vietnam
oorlog te gaan, deugdelijk
s ven. "Wat George McGovern
egt over het feit dat wij op
knieën naar Hanoi zouden
Bten kruipen, niets zal dit
janderen".
k wy onze bondgenoten in
steek laten zoals McGovern
voorstelt, "dan zijn onze po-
&e geloofwaardigheid en on-
jositie in de wereld naar de
ui. Want wie ter wereld zou
londgenoot willen hebben die
sneerde als de zaken er min-
mooi voor gingen staan?"
zich terugtrekken uit de
i log door Amerika is verlo-
zonder de grondbeginselen
Amerikaanse steun geweld
te doen in de ogen dier-
lfoe die zich tegen agressie
i isten te verzetten, aldus Ag-
'Die grondbeginselen zijn
D deugdelijk thans als toen
eerste Amerikaanse soldaat
t op Vietnamese bodem zet-
Het Bevrijdingsfront heeft binnen
24 uur vier Zuidvietnamese munitie
opslagplaatsen in de lucht laten
vliegen. Tonnen munitie werden gis
teren opgeblazen in een legerbasis
ten noorden van Pleikoe. Zondag
wisten saboteurs door te dringen in
de bases Long Binh, 30 km ten noor
den van Saigon, waar door de explo
sies 6.000 ton munitie verloren ging.
Het Amerikaanse leger had deze ba
sis onlangs overgedragen aan Zuid-
Viebnam. Zeventig munitiebunkers
werden opgeblazen.
Enkele uren later volgden hevige
ontploffingen in de basis bij Thanh
Ham slechts 10 km ten oosten van
Saigon, waair meer dan honderd
ton mijnen en napalmbommen in
vlammen opgingen en gisteravond
volgde weer een ontploffing in Plei
koe. Militaire kringen rekenen deze
vier aanvallen tot de meest verwoes
tende van het huidige offensief van
het Bevrijdingsfront.
LONDEN Leiders van de vakbond van de Britse havenarbeiders zullen morden stemmen
over een eventueel einde van de havenstaking in Engeland. Een gezamenlijke commissie van
werkgevers en werknemers heeft getracht een formule te vindien die het mogelijk zal maken de
staking ten einde te brengen. Een van de beide voorzitters van de commissie. Jack Jones, de lei
der van de vakbond van de transportarbeiders, waar de havenarbeiders toe behoren, zei gisteren
Wij zijn van mening dat wij voldoende vooruitgang hebben geboekt om de gedelegeerden in
staat te stellen een beslissing te nemen".
In het Britse graafschap Lincolnshire is de politie desondanks opnieuw slaags geweest met
stakende havenarbeiders die met-stak ers en vrachtwagenchauffeurs wilden beletten hun werk
te doen. Verscheidene politiemannen liepen min of meer ernstige verioondingen op en enkele
havenarbeiders zijn aangehouden zie fotor
De Londense havenarbeid er's besloten gisteren op een massabijeenkomst de staking nog te inten
siveren. Vandaag vertrokken bussen vol posters naar kleine Noordengelse havens waar door on
georganiseerden nog wordt gewerkt.
I
Buitenlandse Zaken bekendgemaakt. ten op te vangen.
ADVERTENTIE
MaodonaJd CanadianTöbacco Ca, SMsjesdijk 109, Rotterdam (D1C0-2959 00
OOST-BERLIJN iAFPi Een
passagiersvliegtuig van de Oostduitse
luchtvaartmaatschappij 'Interflug' is
gisteren om vijf uur 's middag bij het
vliegveld Berlijn-Schönefeld met 148
passagiers en 8 bemanningsleden in
de lucht ontploft. Er zijn geen over
levenden. Het toestel een Iljoesjin-62
was uit Berlijn vertrokken voor een
chartervlucht naar Burgas in Bulga
rije. Het is één van de grootste
luchtrampen uit de geschiedenis. De
zwaarste vond plaats in juli vorig
jaar toen in Japan een Boeing 727
van de Japanse luch tvaartmaat-
schappij All-Nipon Airways na een
botsing met een militaire straaljager
neerstortte waarbij 162 mensen om
kwamen.
kaMMijZ-ldtV-M)
CONTESSA,fijn datje d'r bent
BONN De officier van Justitie'
die vorige week de redactielokalen
van het weekblad "Quick" liet uit
kammen. heeft Bonn onaangenaam
uit zijn zomerrust gehaald. Parle
mentsleden van CDU en CSU ko
men hals-over-kop terug van va
kantie om nog deze week in parF
Door
Wim Timmers
mentscommissies te beslissen hoe
dit persschandaal moet worden be
handeld.
CDU en CSU meenden namelijk
maandagochtend een spoor te heb
ben gevonden dat van de actie te
gen "Quick" regelrecht naar de re
gering-Brandt leidde. Het spoor
werd ontdekt (het zal niemand ver
bazen) door de Springer-pers. Al
op 22 juni, zo meldden "Die Welt"
en "Bild", heeft staatssecretaris
Karl Moersch van Buitenlandse
Zaken tegen de president van de
Westduitse uitgeversorganisatie
gezegd: "In de komende weken
zullen correspondenten van twee
uitgeverijen wegens spionagecon-
'acten met vreemde mogendheden
vorden ontmaskerd".
Moersch zelf kon niet uitleggen
lat hij iets heel anders dan de ac
tie tegen "Quick" op het oog had.
want hij is met vakantie in Canada
en daar blijkbaar zo snel niet op de
sporen. Maar een party-(FDP) en
fractiegenoot had indertijd het ge
sprek met de uitgever aangehoord
en haastte zich gistermiddag de
naar zün oordeel correcte versie te
geven. Moersch zou hebben gespro
ken over de mogelijkheid dat twee
spionnen, vermomd als journalis'
in de Bondsrepubliek werden inge
rekend.
weede maal
Door die toelichting kwam dt
oppositie wat slapper op de benen
te staan, maar had Bonn er ineens
een tweede pers-affaire by. Slagen
de speurders, die nu al zolang ver
geefs en biykens de Quick-affaire
nogal stuntelig zoeken naar de ver
raders van regeringsgeheimen, er
wel in journalisten te ontmaske
ren die niet ten bate van Barzel en
Strauss maar voor een buitenland
se macht werken?
De spanning stygt, maar ook de
onduideiykheid. De regering houdt
vol dat ze van de actie tegen
Quiuk (waarby in elk geval kwam
vast te staan dat het blad grof met
steekpenningen werkte om infor
maties te verzamelen) niets heeft
geweten. Dat de oppositie daar niet
aan wil ligt in haar aard, maar
bovendien in het bestaan van ge
ruchtmakende ministers als Horst
Ehmke, rechter- en linkerhand van
Willy Brandt tot de vreemdste
ookkesprongen ln staat en voor
al ook in de beschuldigingen die
de voorzitter van de uitgeversorga
nisatie. Alfred Strothe, in een
brief aan Brandt heeft geuit.
Strothe beschuldigt de regering
ervan dat ze plannen koestert om
de persvryheid te beknotten, het
geen hy zou hebben vernomen van
een hoge regeringsambtenaar. Het
moet zelfs voor de van vakantie
terugkerende CSU-parlementariërs
verrassend zyn nu ineens hun
voorzitter Franz Josef Strauss
die tien Jaar geleden als minister
zyn biezen moest pakken toen hy
de politie de redactie van 'Der
Spiegel" liet binnenvallen en re
dacteuren liet arresteren op de
bres te zien staan voor de blykbaar
bedreigde persvrijheid. Omdat de
verkiezingstyd nadert, zal de
Quick-affaire echter de komende
dagen nog verder buiten alle pro
porties worden opgeblazen.
Toen oppositieleider Rainer Bar.
^1 het afgelopen weekeinde eer
eind had gemaakt aan zyn vakan
tie in Portugal, sprak hy doodern
stig in de tv-camera's: 'Dit land
is niet in orde". De actie tegen het
weekblad was het zoveelste bewys.
Daarom was Barzel dan ook terug
gekeerd. Donderdag verschynt nu
het nieuwe nummer van Quick
(dat samen met de Springerpers
heel wat kwaiyk riekende stof voor
Bar ze ls oppositie heeft geleverd)
"wegens ingreep door de staat zon
der titelfoto". In plaats daarvan,
aldus de omslag, "bevat dit tyd-
schrift onthullingen waarover
Duitsland nog lang zal praten".
Met spanning wordt nu de ko
mende donderdag afgewacht, want
wie weet wat Quick nog voor duur
gekochte geheimen in een door de
politie niet ontdekt hoekje had lig
gen. In deze onfrisse materie kan
serieus de aanleiding liggen voor
een speciale zitting van de Bonds
dag, waarover de oppositie al praat.
De verklezingsstr y d is met de
Quick-affaire begonnen Voor don
derdag was een gesprek tussen de
grote partyen over het voeren van
een faire verkiezingscampagne ge
pland. Het is gisteren nu maar
voor onbepaalde tyd uitgesteld....
