OFFER VAN DE KONINGIN
VOOR TWEE PAARDEN!
ecisie: Goede studie
n eerste noodzaak
OPENINGSTHEORIEEN VAN
DAMSPEL UITGEBREID
ZEGEL-
VARIA
Kom er ACHT-er
w II*
11
1 1
1 9. ml\
i
s
a
B
fuiswoordraaclsel
PAG 12 AUGUSTUS 1972
het jaarlijkse congres te Hastings en vele kleine toer-
bezit Engeland een goede schaaktraditie. Het is echter
eleden (sinds Nottingham 1936) dat in Engeland een
>i is gehouden dat met recht een grootmeester-toernooi
orden genoemd. In het Noord-Engelse Teeside vond kort-
een interessant evenement plaats, waaraan werd deel-
en door negen grootmeesters, vier internationale mees
drie titellozen.
plan ieder Jaar in
grootmeester-toernooi
jseren. Men heeft zelfs plan-
Schaak-Olympiade in 1976
plaats te houden, uiteraard
teming van de FIDE, de We-
ikbond
Bent Lasen vierde een ge-
de "terugkomst" door het
met U punten (16 deelne-
winnen. Hij verloor slechts
no Parma. De eerste acht
varen in tabel-volg-
Larsen 11 pnt.; 2. Ljuboje-
Portisch 9Mi pnt.; 4
igoric en Tringov 9 pnt.; 6
nia en Andersson 8Ys pnt. en
ghiu 8. pnt.
landgenoot, Hans Ree. die
geheel onvoorbereid aan
wi deelnam werd 14e met
en. Hij maakte o.a. remise
onnaar Larsen.
et gevecht (er werden vele
rtijen gespeeld) zal de au-
I. Wood een boek uitgeven
partijen en ELO-gegevens,
goslaaf GLIGORIC, steeds
en buiten Europa, kreeg
staande partij een schoon-
Hij offerde namelijk de
»p voor twee rossinanten!
Wit: Bilek
Zwart: Gligoric
ENGELS
1. C2-C4 Pg8-f6 2. Pbl-c3 g7-g6
De Engelse opening wordt tegen
woordig veelvuldig toegepast. Behal
ve de tekstzet staan zwart nog meer
verdedigingen ter beschikking. Zie
o.a. 2d5 3. cd5: Pd5: 4. g3 g6
enz. (Polugajevski-Gheorgiu) en 2.
e6 3. Pf3 Lb4 4. g3 0-0 5. Lg2 d5
enz. (Benkö-Larsen
Daar de meeste partijen door wit
werden gewonnen, kan men conclu
deren dat het een moeilijke opening
voor zwart is. Botwinnik heeft in
zijn gloriejaren veelvuldig 1. c4 toe
gepast en aangetoond dat de speel
wijze voor wit acceptabel is!
3. g2-g3 Lf8-g7 4. Lfl-g2 0-0 5 d2-
d3 c7-c6 6. e2-e4 d7-d6 7. Pgl-e2
Pb8-d7 8. 0-0 e7-e5 9. h2-h3 Pf6-h5
10. Kgl-h2
De doorstoot 10. g4 zou de witte
koningsstelling danig verzwakken.
Het blijft echter de vraag of Gli
goric met Pf4 een pion had geof
ferd of het paard weer naar f6 had
teruggespeeld! Voor de analiticus
een "duister geval
10Pd7-c5 11. Lcl-e3 Pc5-e6
openingsproblemen. Hieruit blijkt
dat de witte opbouw geen al te beste
indruk maakt.
12. d3-d4 c6-c5 13. d4xc5 d6xc5 14.
Pc3-d5 Pe6-d4 15. f2-f4
Te overwegen viel 15. Ld4: ed4
16. Pel f5 17. Pd3 enz. Maar ook
daarna verdient de zwarte stelling
de voorkeur.
15Lc8-e6 16. f4-f5 Le6 xd5 17.
e4xd5 Ph5-f6.
En niet 17Pf5: wegens 18.
Lc5: enz. Wit moet nu zijn standpunt
bepalen.
18. g3-g4
Minder "difficult" is 18. Pd4: ed4:
19. Lg5 enz.
18g6xf5 19. g4xf5 Kg8-h8 20.
Pe2-C3 e5-E4! 21. Kh2-hl Tf8-g8.
Toen de witte koning op h2 stond
kon wit niet tweemaal op d4 nemen,
wegens Pg4t met damewinst.
22. Le3-g5 Lg7-f8! 23. Pc3xe4?!
Na deze zet heeft Gligoric weinig
Zeer riskant. Voor de hand lag
Gligoric
I
1 i i 1
23. Lf6: Df6: 24. Pe4: Dh4 enz. Bilek
had echter nog 10 minuten bedenk
tijd voor 17 zetten! Nu'volgt een ver
rassing, waarmee Gligoric vermoede
lijk de schoonheidsprijs verkreeg.
23Pf6xe4! 24. Lg5xd8 Pe4-g3t
25. Khl-gl Ta8xd8 26. Tfl-f3
Wat moet wit spelen? Op 26. Dd2
volgt 26... Te8! 27. Tfel Pde2 28.
Kf2 Lg7 29. Lj. Ld4 30 Kj3 Ph5!
Toch krijgt men hier het gevoel
dat wit remise kan maken. Een diep
gaand onderzoek kan dit slechts uit
wijzen, dat wij vanwege de plaats
ruimte niet kunnen weergeven. Ove
rigens een zeer belangwekkende po
sitie!
26Lf8-d6 27. Ddl-d3 Td8-e8 28
Tal-fl
In tijdnood doet men de gekste
zetten, die soms wel eens "luft" ge
venKlaarblijkelijk berustte Bi
lek in het op komst zijnde verlies
28 Pg3xfl 29. Tf3xfl Pd4-e2t
30. Kgl-hl Pe2-g3* 31. Khl-gl Pg3x
fl 32 Kglxfl Tg8-g3! 33. Dd3-dl Te8-
g8.
De kroon op het werk. Wit staat
reddeloos!
34. Ddl-h5 Tg3xg2 35 Dh5xf7 Ld6-e5!
36. f5-f6 Le5-d4
Wit gaf de partij op.
Wij hebben veel grootmeesterpar
tijen nagespeeld, maar het fragment
oa. 23Pe4!: hebben wij zelden
op het vierkante bord gezien! Of
alles daarna van te voren is bere
kend? Neen, een grootmeester brengt
ook wel eens een dame-offer "op ge
voel", waarbij natuurlijk wel een
grote routine een dominerende rol
speelt
BISHOP
MAX
de beperking dat
systeem van een
1 ridger geen goede speler
en, wil ik toch eens iets
over het momenteel popu-
recisiesysteem". Algemeen
wel. dat het door de Chi-
„Wei" werd uitgevonden,
verse gelijkenissen toom
apolitaanse klaver en dat
pat topspelers zijn die hel
Beheersing van het sy-
reist zorgvuldige studie
eenvoudig als de heer
wil doen geloven. In
beschrijf ik enkele sterke
1 Precisie.
Oost
0 A 10
B 9 8 4 3
O A B 6
4. 9 7 4
In vele systemen zullen
west één SA oost
;r 1 Staymanconventie,
ar vierkaart in hoge
sst twee ruiten (ontken-
>st drie Sansatout. Na
t is dat een dubieuze
Precisie biedt: west
oost één harten
SA oost drie SA
west. vier harten Wests-bod
van één klaver toont 16 of meer
punten één harten geeft tenmin
ste 8 punten aan en een vijfkaart
1 in harten één SA is een ver
plichte herbieding om het SA pa
troon aan te geven drie SA is
gerechtvaardigd vanwege de 10
punten maar nu kan west veilig
vier harten bieden, wetend dat oos1
tenminste een vijfkaart in die
kleur heeft! In „gewone" systemen
berit west die wetenschap niet.
West Oost
A A 2 A 864
9 H 9 7 6 4 9 B 10 5
O A V 9 C-HB764
4. V 7 2 4. B 3
In alle systemen en ook in Pre
cisie zal de westhand met één
harten kunnen worden geopend. In
Precisie geeft dat 11-15 punten aan
en een vijfkaart of langer in
harten. Nemen wij aan, dat noord
een volgbod doet van één schoppen
wat moet oost nu doen? Oost
heeft slechts 6 magere punten,
maar in Precisie heeft oost de ze
kerheid dat west een vijfkaart har
ten heeft, zodat oost nét tot twee
harten kan verhogen. In andere al
thans in natuurlijke systemen
heeft oost die zekerheid niet en dan
wordt twee harten een hachelijk
avontuur. Wellicht zullen NZ nog
twee schoppen kunnen bieden,
waarna west zich aan drie harten
geen buil zal vallen.
Mag het openen met een vijfkaari
in een hoge kleur ook deel uitma
ken van diverse andere biedmetho-
des, in Precisie is er bovendien hei
voordeel aan verbonden dat hei
spel nooit meer dan 15 punten be
vat. Zodra het spel 16 of meer pun
ten telt (of ongeveer 15 punten mei
een uitzonderlijk gunstige kaartver-
deling, b.v. twee sterke zeskaarten)
dan moet het met één klaver wor
den geopend het bieden van de
kleurien) komt dan later wel.
De verplichting, dat op een één-
klaveropening de partner 6lechts
een hoge kleur mag bieden als hij
heel nieuws. De methode heeft in
de praktijk al vele goede resultaten
opgeleverd.
In bijgaande gecombineerde verme
nigvuldiging en deling zijn alle cij
fers op vijf na vervangen door pun
ten. Die andere vijf cijfers zijn ze
vens. Zoals gebruikelijk mag geen
enkel getal een nul als linker cijfer
hebben, behalve de rest, die 0 be
draagt hetgeen uit het volgende zal
blijken.
Er is slechts één oplossing mogelijk
wanneer voorts voldaan wordt aan
de voorwaarde, dat vermenigvuldig
tal en vermenigvuldiger iresp. eer
ste en tweede getal van boven var
vijf cijfers) tezamen alle tien cij
fers bevatten en dat het produkt
gedeeld wordt door de vermenig
vuldiger, waardoor het quotiënt der
halve gelijk wordt aan het verme
nigvuldigtal.
Hoe luiden vermenigvuldigtal en
vermenigvuldiger? Geen oplossingen
inzenden, want er worden geen prij
zen voor deze puzzel uitgeloofd.
De oplossing van de vorige hersen-
breker luidde aldus:
8x10592 84736
Zonder de voorwaarde dat het eer
ste punten-getal van vijf cijfers
H. W. FILARSKI deelbaar moest zijn door acht wa
ren er nog de volgende oplossingen
mogelijk, waarbij wij alleen het
eerste getal van vijf cijfers vermel
den: 10932 - 10742 - 10942 10953
12073 10674 10794 12345
<met als produkt 98760!!) 12307
10537 10459 10469 10579
10679.
TAAL 3. hoofddeksel 8.
thee te zetten 9. scheids-
1 12. vaatwerk 13. dikke
ïrsnede 16. gesloten 19.
21. reglement 23. vogel
1 25. vertragingstoestel 26.
ersgaren 30. plaats in
BdiJk 33 tijdrekening 35.
37. telwoord 38. vogel
^glsche figuur 40. voeg-
eikenschors 43. sneeuw-
ribstuk 46. hondesoort
lukt
AL
mheer 2. roodachtig 3.
I- mythologische figuur 5.
,6. vogelziekte 7. vergel
der 15. hef kozing 16.
r«epje op systeem kaart
17. persoonlijk voornaamwoord 18.
zeer 19. diepgaand 20. zegelkunde
21. meertje 22. nageslacht in rechte
lijn 26. hondesoort 27. oude vreemde
munt 28. aanwijzend voornaam
woord 29. scheepszeil 31. onbeweeg
lijk 32. volgens kerkgebruik 33.
bouwland 34. vreemde titel 36.
muurholte 39. bewijsschrift 41. rivier
in Utrecht 42. rolsteen 44. spoedig.
Oplossingen onder t motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur In het
bezit te zijn van de redactie van
het Leidsch Dagblad Witte Singel 1
Leiden Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f10. één van
f7.50 en twee van elk f5. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
De openingstheorieën van het dam
spel zijn de laatste decennia aan
zienlijk uitgebreid. De bemoeienissen
van de Russische dammers met het
internationale spel sinds 1950 en de
onderzoekingen van de Nederlandse
topspelers, onder wie de vindingrijke
Roozenburg zeer hoog wordt aange
slagen, hebben het leeuwendeel in
deze openingsontwikkeling.
Een der meest geliefkoosde oude
openingen is nog steeds de Hollandse
opening. Aan de vooravond van de
nieuwe competitie wil ik van deze
opening de symmetrische variant be
handelen. Als studiemateriaal heb ik
een oude partij van mezelf gekozen.
Kampioenschap van Nederland 1965.
1. 33-28. 17-21: 2. 31-27. 21-26. De
laatste jaren is het half open spel
na 19-23 erg in zwang. 3. 39-33. 11-17;
4. 44-39, 18-23; 5. 34-30 natuurlijk niet
37-31, 26x37, 42x31 vanwege 23-29.
17-22 altijd raak. 5. 17-21; 6. 30-25,
20-24; 7. 40-34, 12-18. Een ander
denkbeeld is 14-20; 25x14, 9x20; 34-30,
20-25 met een aanval tegen de witte
korte vleugel. 8. 34-30, 7-12; en de
symetrische stelling is ontstaan. 9.
50-44. 1-7.
Zie diagram I.
®C
9 9 9 9
9 0' 0' 9
jpr ji^ m
*9*9
1
m m w
0 0
p
m
m
n n s
m m -#
0 0
Vanuit de diagramstand wordt van
beide kanten scherp spel vereist. Ter
illustratie enige varianten.
A. 10. 37-31. 26x37; 11. 42x31, 21-
26; 12. 41-37. 14-20! 13. 25x14, 9x20;
14. 30-25. 10-14! 15. 44-40. 4-9; 16.
47-42, 7-11; en zonder de schijven 5
en 46 zien we de alom bekende po
sitie Raichenbach Vaessen, waarin
de zwartspeler een schitterende over
winning behaalde.
B. 10. 44-40, 7-11; 11. 37-31 (27-22.
25-20 levert niets op. vanwege 24-29
en 8-12 na) 26x37; 12. 42x31, 21-26;
13. 41-37, 14-20; 14. 25x14. 9x20; 15.
30-25. 10-14? 16. 39-34!! het verras
sende in deze variatie is, dat de
Coup de la Bombe door 16.24-30.
17. 35x24, 19x39; 18. 28x10, 39x28; 19.
25x14! 4-9; 20. 32x23. 15x4; verboden
is wegens 21. 43-39. 9x20; 22. 39-33.
18x29; 23. 33x15 met schijf winst voor
wit. In deze variant lijkt zwart het
spel te kunnen vereenvoudigen door
13 12-17; omdat na 14. 27-21. 16x
27; 15. 32x12. 23x41; 16. 12x23. 26x37;
17. 47-42. 19x28; 18 36x47! (niet 30x
19 met voor zwart dezelfde winst als
die voor wit in de zoëven aange
haalde variant) zwart door 11-16; 19.
42x31. 16-21; 20. 30x19. 14x23; 21. 33x
22, 21-27! de partijen op gelijke voet
houdt. Echter met 14. 39-34! behaalt
wit dan voordeel bv. 1417-22; 15.
28x17, 11x22; 16. 34-29, 23x34; 17. 40x
20, 15x24; 18. 32-28, 2-7; 19. 28x17.
7-12; 20. 27-22 gevolgd door 45-40 of
43-39.
In de partij ging het verder met
10.... 14-20; 11. 25x14, 9x20; 12. 30-
25, 10-14. Ik kon nu vereenvoudiging
afdwingen door 39-34, 24-30 enzo
voorts. doch besloot tot het zwak lij
kende 13. 37-31, 26x37; 14. 42x31, 21-
26; 15. 47-42! (voor 41-37 zie variant
A) 26x37; 16. 42x31. Een in psycholo
gisch en tactisch opzicht sterke
voortzetting. Ik wist dat de gerouti
neerd Okrogelnik deze als slecht be-
bekend staande voortzetting niet die
per zou hebben bestudeerd. 16.7-
11: 17. 41-37. 12-17; 18. 46-41!! dreigt
gunstig te ontwikkelen met 27-22,
terwijl 8-12 of 17-21 wit groot voor
deel geven door 39-34! (voor 24-30.
zie Coup de la Bombe-variant). 18.
17-22; 19. 28x17, 11x22; 20. 48-42.
8-12; 21. 31-26, 22x31; 22. 36x27,
24-29! 23. 33x24, 20x29; zwart wil
niet dat wit door 33-28 ook nog het
centrum gaat beheersen. Deze uitval
verhindert overigens 39-33 vanwege
29-34! 40x29. 23x34 met de dodelijk
dreigende opbouw 19-24. 4-10, 24-30,
34-40, 14-20; daar 35-30 verboden is
vanwege 34-40: 45x34, 14-20; 25x23,
18x40! 24. 37-31, 4-9; 25. 41-36, 2-7;
26. 49-44! 7-11; 27. 35-30! 15-20?.
Zie diagram II
op de vuurpijl 24x44; 34. 33x24, 19x30;
35. 25x34. 44x33: 36. 38x7 en het volle
pond was binnen.
C. VARKEVISSER
Kom er achter
'snipea urecj dwjjs
'8 laisoo} 'A'7 doini 1 jaspas 9 treui
jpjzsBf *s Iojbi japuo doiD{ AmOJA
JIOJ s fuapimos do uiooq z itbbui
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Vanuit de tweede diagramstand
behaalde ik mijn mooiste overwin
ning aller tijden als volgt: 28. 27-22!
18x27; 29. 32x21!!, 16x27; 30. 31x22.
Zwart moet nu een schijf verliezen.
Er dreigt 22-18, 13x22 39-33 met
winst! 12-17 is verhinderd door 40-
35. 17x28; 30-24, 19x30; 35x12+1. 12-
18 is verhinderd door 39-33+1. Na
20-24 gaat het uit door 22-18! met op
24x35. 18x16 en op 13x22. 39-33, 24x35,
33x4! Omdat zwart zich toch van de
dreiging 22-18 moest ontdoen volgde
tenslotte 30.11-17; 31. 22x11, 6x17;
32. 39-33!! 20-24; 33. 44-39!! de klap
rjcanannnHDHacinFiDD
GiaHanHHiiiHKDBDüaHg
caannnmcJBnucLGDaciu
HnnnannnaHHcuDcnra
uaaiaawHDiaucinBHBnB
De eerste prijs van f 10,- werd toe
gekend aan mevr. F. J. van Dalen,
Jachtslotpad 4 te Leiderdorp, de
tweede van f7,50 aan de fam. J. de
Bruin, Zeemanlaan 21 te Leiden. De
twee prijzen van f5,- gaan naar de
heer D. Lubach, Kortinginnelaan 25
te Leiden en naar mevT. C. C. H. van
der Horst. Haagweg 80 te Leiden De
prijzen worden de winnaars toege
zonden.
IN ALBANIË IS EEN SERIE VAN
zeven zegels verschenen met afbeel
dingen van Japanse camelia's („Ca
melia Japonica"). De waarden zijn
5. 10. 15. 25. 45 en 50 quintar en
2.50 lek. België gaf twee toeristische
zegels van elk 2M.. franc uit. zonder
toeslag. Op de door H. Ver bare ont
worpen zegels zijn afgebeeld: ge
zicht op Couvtn in de provincie Na
men en de kerk van Eldeneik in
Maaseik. Ter gelegenheid van het
125-jarig bestaan van de spoorwe
gen werd in Denemarken een zegel
van 70 öre (rood) uitgegeven. Ook
vtrschean er een zegel van 1 kr.
met een afbeelding van de heuvel
van Rebild. De posttarieven in
West-Duitsland rijn verhoogd en
daarom werd er een nieuwe waarde
in de serie gewone frankeerzegels
met het portret van bondspresident
Heinemann is omloop gebracht. Het
defecte stekker (rood), 20 pf cirkel
zaag (violet) en 100 pf
is een zegel van 130 pf (geelolijf),
bestemd voor aangetekende stukken
en rembourszendingen. Ook kwam
er een violette zegel van 150 pf
voor pakjes, de waarden 90. 120 en
160 pf zullen niet meer worden ge
drukt. In de serie rolzegels met vei
ligheidsmotieven verschenen: 40 pf
zwevende last (olijfgroen). Ook in
West-Berlijn werd het postverkeer
duurder, het lokaalport werd van 8
op 15 pf gebracht. Daarom kwam er
een zegel uit in de gewone serie
frankeerzegels (met het portret van
Heinemann) van 15 pf en ook nog
één van 130 pf. Voor de pakjes
kwam het zegel van 150 pf. Dezelf
de zegels als in West-Duitsland
kwamen ook in West-Berlijn in de
veiligheidsserie uit. Oost-Duitsland
kwam met een serie van zes zegels
uit ter gelegenheid van de in dat
land gehouden internationale rozen-
tentoonstelling. De waarden: 5, 10.
15. 20, 25 en 35 pf. Op 20 augustus
zal in Helsinki het startsein worden
gegeven voor een internationale
wedstrijd voor opleidingszeilschepen,
de „tall ship race". De PTT van
Finland besteedde hieraan aandacht
met de uitgifte van een zegel van
mk 0.50. Op de door Torsten Ek-
ström ontworpen zegel is het Finse
stalen fregat „Suomen Joutsen" af
gebeeld. Dit zeilschip liep in 1902 in
St. Nazaire van stapel en diende in
de jaren 1923-1929 onder de naam
„Oldenburg" als opleidingsschip
voor Duitse marine-officieren. De
Alendseilanden in het noordelijk
deel van de Oostzee met een over
wegend Zweedse bevolking nemen
als provincie een bijzondere plaats
in het Finse staatsbestel in. De ei
landengroep werd in 1921 door de
Volkenbond toegewezen aan het pas
vrijgeworden Finland. De bevolking
kreeg een grote mate van autono
mie en een eigen parlement. Ter
gelegenheid van het feit dat dit
parlement vijftig Jaar geleden op
9 juni 1922, voor het eerst bijeen
kwam, heeft de Finse PTT een ze
gel van fm 0.50 uitgegeven. De door
Torsten Ekström ontworpen zegel
toont een gestileerde kaart van ds
Alenseüanden met de provincdevlag
en het eigen wapen.
In Frankrijk werd een luchtpostoegeA
van 10 fr in omloop gebracht. Op
de door Jacques Com bet ontworpen
zegel zijn de a via trices Helene Bou
cher en Maryse Hilsz met hun toe
stellen afgebeeld. De Franse PTT
besteedde verder aandacht aan d«
in 1965 begonnen postmechanisatie.
Op de zegels zijn vijf schijven t»
zien die de uit 5 cijfers bestaande
postcodenummers voorstellen. Sa
men vormen deze schijven een pen,
die door een schrijvende hand
wordt vastgehouden, de waarde van
de twee zegels is 0.30 en 0.50 fr. In
de schilderijenserie verscheen een
zegel van 1 fr met het grote doek
„Vrouwen in de tuin" van Claude
Monnet, dat sinds 1929 in het Lou
vre in Parijs hangt.
Een mythologische serie van vtear
waarden werd in Griekenland uit
gegeven. De door de kunstschilder
Joannis Svoronos ontworpen zegels
tonen: dr 1,50, dt godin Caea, beter
bekend als ..Moeder Aarde" en d«
moeder der „Titanen", overhandigt
In het bijzijn van Kekrops, Erich-
Lhonios'aan Athenen; dr 2.00, „Ura
nus", onderdeel van het altaar van
Zeus in Pergamos; dr 2,50. „De slag
der Titanen"; dr 5.00. „Zeus", een
bronzen beeld uit het stedelijk mu
seum van Berlijn.
PIETER TAFFIJN
ADVERTENTIE
'eC'eamV
cen^U
