Landsbestuur, examens en de moord op De Witten TALRIJKE NIEUWE DETECTIVEBOEKEN RING NA 60 JAAR GEVONDEN Koers achter dernies in Noordwijkerhout ZOMERFEEST MIK-SHOJV DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1872 De kansen op het behalen van akten middelbaar onderwijs wor den over het algemeen niet hoog aangeslagen. In een stelling bij een Amsterdams proefschrift werd de studiie voor Frans m.o.-A ontraden, „daar de kans van slagen binnen redelijke tijd klein is". In een inge zonden stuk lln NRC-Handelsblad schrijft de heer C. M. de Haan te Abcoude, dat dit niet alleen voor Frans geldt, maar „voor alle exa mens voor akten m.o.". Bij econo mie ligt het percentage afgewezen kandidaten zelfs hoger dan bij Frans. Naar mijn ervaring, aldus de heer De Haan, zijn de exameneisen voor Frans en Engels „niet onre delijk zwaar en de examencommis sies hebben een humane opvatting van hun opdracht. Er zijn reeds be langrijke faciliteiten ingevoerd dispensatie voor een onderdeel waarvoor men bij een mislukte po ging een voldoende cijfer heeft behaald; afschaffing van het be ruchte Franse opstel; de financië le tegemoetkomingen die tegen woordig verleend worden. De oorzaak van de slechte stu- dierresultaen ligt grotendeels bij de studenten. Zeker als men 'n vol ledige baan heeft, moet men van veel vrije-tijdsgenoegens afzien bij een studie voor een middelbare ak te. Ik knijg de indruk", aldus de inzender, „dat de bereidheid daar toe nauwelijks meer bestaat. Bij Frans doet zioh de bijzondere om standigheid voor, dat deze taal ons van nature minder ligt (hetgeen echter ook tot onderschatting van de moeilijkheid van Engels en Duits leidt). Strengere toelatingseisen en betere begeleiding van de studen ten zouden de oplossing moeten bie den. Verlichting van de examen eisen zou de waarde van het diplo ma aantasten". En in dit verband nog even een zijsprong naar de verhoging van het collegegeld. De felste oppositie tegen de plannen van De Brauw, aldus het blad „Burgerrecht", kwam van de Partij van de Arbeid, vol gens welke de duizend gulden *de- sastreurs zou zijn voor de democra tisering van de universiteiten, en gezinnen en studenten in moeilijk heden zou brengen. Renate Ru binstein heeft er echter in „Vrij Nederland" op gewezen, dat het wetenschappelijk bureau van de P. wetenschappelijk bureau van de P. v.dA.. de Wiardi Beekman Stich ting, al in 1967 in zsijn rapport Heiasten met mate" voorstelde het collegegeld te verhogen tot f 1000.- of f 2000,-, met toen vrijwel de zelfde motieven als in de afgelopen maanden door minister De Brauw werden aangevoerd. Het is verbijs- tereid, aldus „Burgerrecht", hoe ge makkelijk de leiding van de PvdA en de rapportopstellers van destijds, onder wie de tegenwoordige hoog leraar dr. C. de Galan, hun petje met de wind mee kunnen draaien als dat in him politieke kraam te pas komt. De heer Den Uyl ver heelde in „Achter het Nieuws" niet, beide benen in de werkelijkheid. De politieke parlementaire democratie heeft een aanvulling nodig in het sociaal-economische vlak, wanneer men althans niet in totalitaire re gimes wil vervallen, waarbij alle po litiek, sociale en economische macht in één hand ligt". De libe rale Eerste-Kamerleden Polak en Van Riel aldus gaat laatstge noemde in zijn artikel verder „vonden dit een bijzonder gevaar lijke uitlating en reageerden, bij wijze van interruptie, direct en nogal fel. Zij beiden staan op het standpunt van de rechtstaat, waar bij de regering, H. M. de Koningin en de beide Kamers der Staten-Ge neraal uiteindelijk binnen onze parlementaire dmeocra/tie de dienst in leder opzicht behoren uit te ma ken". Door C. J. Rotteveel „met vreugde te speculeren op het aftreden van het complete kabinet met nieuwe verkiezingen, mocht De Brauw over zijn duizend gul den struikelen". Wie regeert in Nederland? In „Elzeviers Magazine" attendeert het liberale Eerste-Kamerlid mr. H. van Riel op een uitlating van zajn mede-secator Kloos, oud-voorzitter van het NW. De heer Kloos, aldus mr. Van Riel. is een van de machtigdste mensen van Nederland, veel machtiger dan de 200 (fina- cieel-economische kopstukken) van Mertens. „De invloed van een na tionale figuur als een president - commissaris van de Shell, Philips of de Unilever is aanzienlijk min der dan die van een man die indus trie -arbeiders naar welgevallen kan manipuleren". Wat nu zei de heer Kloos die volgens Van Riel „met kop en schouders boven an dere vakbonden uitsteekt en dat eigenlijk altijd deed" in de Eers te Kamer? Het gaat om de volgen de uitlating: „Wie het primaat van de politiek zonder meer stelt, staat niet met In een staatsvorm als de onze is naar hun mening geen plaats voor een machtsgroepering die een eigen positie in het geheel voor zich alleen min of meer opeist. In dit verband wijst mr. Van Riel op de eis van alle vakorganisaties, die er op neerkomt dat ziij aan het aniti- inflatie'o jS:-id alleen meewerken als de besL.^ng van het overheidsgeld hun t*valt. „Los dus, let daaT vooral cp. van wat de meerderheid van de Staten-Generaal bepaalt. Van de Vten van de vakbonden kan geen nudewerking worden ver wacht als er te veel geld voor De fensie wordt gebruikt en meer der gelijke zaken die de leiding van de vakorganisaties niet aanstaan. Een regering dus naast de parlementai re regering. Hier wordt de democra tie nu eens echt uitgehold. Een ieder wil inspraak over alles. Bij voorkeur ook over zaken waar hij niets van afweet, maar welk een fataal perspectief tekent zich aan de horizon af! Krijgen de he ren van de vakbonden hun zin im mers. dan wordt de inspraak van een minderheid zo groot, dat die de dienst uitmaakt en de meerderheid te slikken heeft wat de minder heid wil. Kunnen wii het socialis me niet krijgen via de weg van de verkiezingen, dan maar via de druk van de vakbonden. Het zogenaam de conflictmodel werkt door. Geen maatschappij-rust. maar maat schappij-onrust. In een dergelijk milieu kan het revolutionair socia lisme een gunstige bodem vinden. Iemand als het Groningse com munistische Tweede-Kamerlid de welbekende heer F. Meys wees die weg". Mr. Van Riel wiist vervolgens op de wiize hoe de arbeidersorgani saties functioneren. „Het normale politieke sloperswerk van dag tot dag gebeurt door een paar figu ren. beroepskader dat aan de top zit. Dikwills mensen die uitblin ken door ijver, verstand en bruta liteit. Aan hen wordt Sn feite de macht in handen gegeven, een macht in weinige handen gecon centreerd. Dat de werkne mers ter verdediging hunner strikt economische belangen in vereni gingen samengaan, is een natuur lijke zaak die een liberaal zelfs ho gelijk waarderen kan. De vakbonden hebben in het ver leden ito vele opzichten een goede en matigende invloed uitgeoefend. Maar vakbonden en politiek horen niet samen te gaan en daarbij ver- gete niemand, dat de vakbonden dikwills beweren te praten ook voor de ongeorganiseerden en dat de ongeorganiseerden herhaaldelijk door intimidatie, een onwettige zaak en veelal een strafbare zaak, ge dwongen zijn op kritieke ogenblik ken achter de leiders der georga- niseerden aan te draven. Ook dit is een van de factoren die maakt dat de welmenende staatsburger het doen en laten van de kleine groep der overmachtige vakbondsleiders op de voet kritisch volgt". In een ingezonden stuk van W. F. Baidenmann in NRC Handels blad was de aandacht eevestigd op het verschrikkelijk jubileum op 20 augustus a.s.: driehonderd jaar ge leden werden de gebroeders Jo- han en Cornelis de Witt in Den Haag op gruwelijke wijze vermoord. Het ergste vond de inzender, dat de Haagse predikant ds. Simonides de volgende zondag in een preek zei. dat „de moordenaars niet ge straft. maar beloond moesten wor den". wat ook prompt gebeurd is. Reden waarom de inzender voor stelde om op 20 augustus a.s. in alle kerken de moord berouwvol te herdenken. Inderdaad zijn woorden van in keer zeer zeker op hun plaats, ant woordt dr. W. A. Veenhoven (Voorburg) in een volgend „inge zonden". Maar is er wel zoveel ver anderd na driehonderd jaar? Heb ben nu alle predikanten schone handen? .Jk denk daarbij", aldus dr. Veenhoven. ..aan de actie Be taald Antwoord. Hiervan is ds. Al- bert van den Heuvel sinds kort secretaris-generaal van de generale svnode van de N. H. Kerk de promotor geweest. Actie Betaald Antwoord heeft grote sommen ter beschikking gesteld van de zoge heten bevrijdingsbewegingen in zui delijk Afrika. Het is algemeen be kend. dat deze „bevrijdingsbe wegingen" terrorisme bedrijven. Een van hun slachtoffers was de Neder landse immigrant en oud-verzets strijder H. T. S. van Eeden. Het spreekt vanzelf dat er tussen de ter roristen in zuidelijk Afrika en de Palestijnse terroristen met hun Japanse hangiangers geen enkel principieel verschil bestaat. Nu kan de Wereldraad wel be weren. aldus dr. Veenhoven verder, „dat dat geld voor humanitaire pro jecten is bestemd, maar dat is fa rizeïsme. Er is geen enkele con trole op de besteding van deze gel den. Het ligt dus voor de hand, dat het geld voor de aankoop van wa pens en explosieven werd besteed. In elk geval heeft de Wereldraad aan deze terroristen morele steun De toch al schier eindeloze lijst Dan detectivéboeken is de laatste lyd weer flink gegroeid. Zo werd ie serie Prisma-detectives ver- ijkt met maar liefst acht num- ners. De Prisma-romanserie veeg er een nieuw misdaadver haal bij. Twee uitstekende mis- Iverhalen van W. H. van 'emlandt verschenen m één poc- et. Hetzelfde gebeurde me tivee pannende detectives van Karei 'timet. verij Het Spectrum in Utrecht dus voor een flinke uitbrei- tag van de lange reeks van Prisma- teotives (f 2.95 per stuk) Huigen of barsten" verloochent geen enkel opzicht de typische aimerken van de bekende detec- re-auteur Edgar Wallace. In een parte sfeer plaatst hij zijn hoofdper- »nen rond één of andere moord, titmaal in omgeving van het casi- van Monte Carlo. Dan gaan we (er naar de paardenraces in En gland. En daar gebeuren weer legio iezelige dingen. Hiverside 90" van Douglas Ene- vertelt over de onderwereld van Iverpool, waar men Amerikaanse agstermethoden ook voortreffelijk li-:: beheersen. Een logisch op- toouwd verhaal vol spanning en tie. iiKamer 807" van Charlotte Arm- ng wordt aangekondigd als een ïhologische thriller, maar voor is het verhaal van het geestelijk volwaardige meisje, dat op een i moet passen en zich daarbij "gal onwezenlijk gedraagt, verre boeiend. Er gebeurt nauwelijks is. De schrijfster doet wat aan ftateur-psychologie, wa^ weinig ver- ag te overtuigen. Hen juweel van een ongeluk" van toert L. Pike loopt ook over van Galligheden. Bovendien duurt het lang eer de schrijver zijn draai *ft gevonden en wat vaart in het (haaltje kan krijgen. Maar dan 'twikkelt het zich niet onverdiens- 'Uk en laat het zioh makkelijk le- Hijk aan de haal" van Ellery ueen is weer het zoveelste boek van Ueen. waarin de lezer moet gaan flüceren en combineren. Zelfs als n er zin in heeft zal het niet ^vallen tot een oplossing te ko men, daarvoor zijn de wendingen ln de geschiedenis vaak te scherp. Boven dien houden wij niet van dat leer- toontje tussen pa en zoon Queen. „Iemand ergens" van Mark Sandler is een duidelijk geënga geerd verhaal. Sandler neemt scherp stelling tegen bepaalde verhoudin gen in de Amerikaanse samenleving Hij filosofeert heel geëmotioneerd over de houding van de jeugd, die vecht en intigreert voor een betere wereld, waarbij hy echter soms achter hun gevoel voor dat „beter" een vraagteken zet. Dat daarbij de logi ca van zijn misdaad-story wat in de verdrukking komt moet men dan maar op de koop toe nemen. ..De alternatieve moordenaar" door Julian Symons is een hoogst on waarschijnlijk verhaal van een man, die in het gewone leven een door zijn vrouw onderdrukt wezen is, maar ln een dubbelleven onherkenbaar vermomd een heel wat ander be staan leidt. Door chantage wordt hij tot misdaad gebracht. Dan raakt het verhaal zo in de knoop met de logica, dat het zijn aanvankelijke charme heel sterk verliest. „Lief zijn voor Nanny" door Pa trick Quentin is een alleraardigste detective van een man. die zich uit medelijden over een eenzaam meis je ontfermt, haar helpt en haar dan dood in zijn kamer vindt. Niemand gelooft zijn verhaal over platonische verhoudingen. Het duurt heel lang voor htf eindelijk de spanning op heft. die Quentin in zijn goed ge schréven boekje opwekt. .Blok aan het been" van Kenneth Royce heeft Prisma niet als „detec tive" gelanceerd, maar als „roman". Maar dan toch wel met zoveel mis daad in zijn bladzijden, dat het een logisch vervolg lijkt op de boekjes hierboven. Een vroegere insluiper, is op het rechte pad terecht geko men, maar de onderwereld wil zich niet van hem losmaken en schuift hem heel wat in de schoenen. Het wordt dik hout zagen van uitermate dikke planken, waarbij niet opzij wordt gedaan voor de nodige wreed heid. Maar het is wel goed beschre ven. ..Misdaad in Amsterdam" werd uit gegeven door het Wereldvenster in Baarn. Onder die titel werden twee verhalen van W. H. van Eemlandt tezamen gebracht: „Schatgraversaan de Amstel" en „Een Rubens op drift". Van Eemlandt is een voortref felijk verteller, die bovendien de ga ve bezit om een eenvoudige, niet al te ingewikkelde intrige op te zetten, maar deze heel logisch te laten ont rafelen door zijn hoofdfiguur, inspec teur Van Houthem. Geen super-de tective, maar een oer-Hollandse po litieman, die zijn pappenheimers kent, nooit van wijken wil weten, en voldoende geestelijke souplesse bij de hand heeft om ingewikkelde situaties speels te klaren. Wat Van Eemlandt zijn gecreëerde figuren laat doen is allemaal aanvaardbaar Hij beschrijft heel eerlijlk en prettig volgbaar. Zelfs als hij een Rubens uit het Rijksmuseum op drift la ten raken, waarvoor inderdaad verre van eenvoudig denkwerk nodig is. Maar de lezer raakt nergens de draad wijt. Van Eemlandt leidt hem heel simpel door het verschrikkelijk ingewikkelde net van verhoudingen, handelingen, opsporingen en wat al niet meer. En hij forceert de oplos sing niet. Als de Rubens aan het slot naar Amerika verdwijnt is dat misschien een merkwaardige irreali teit, die we toch als de enige werke lijke oplossing van Van Eemlandt willen geloven Wat een enorme ver dienste van de schrijver betekent. „De groen zwarte mantel" en „Twee jade beeldjes". Ook Teleboek N.V. in Bussum heeft twee dctecti- van één schrijver in één pocket samengevoegd, (f. 9.90). Het betreft hier twee verhalen van een schry- ver. die onder de naam Karei Ben net werkt. Eigenlijk geldt voor Karei Bennet veel wat we hierboven over Van Eemlandt geschreven hebben. Zijn hoofdfiguur in het eerste verhaal is adjudant Garenkamp. Heel Hollands, heel degelijk. Zijn aanpak van de moordzaak is even degelijk. Heel langzaam, heel rustig, maar heel ze ker ontrafelt hij het raadsel. De op lossing mag even verrassen, in de verteltrant van Bennet is het alle maal even voor de hand liggend. Zo is het eigenlijk ook met „Twee Jade beeldjes", hoewel het ver haal wat luchthartiger is. Een jon geman ontmoet een eveneens Jonge, maar getrouwde vrouw. Hun ver houding wordt spoedig intiemer, te meer daar de echtgenoot van de vrouw in feite weinig meer dan een schim lijkt te zijn. Maar dan ineens ontstaan vreemde verwikkelingen. Die schim blijkt toch meer te zijn De Jongelui krijgen het op hun bo terham, maar de jongeman neemt, het niet. Enfin, dat gebeurt er heel wat. Niet allemaal even voor de handliggend maar (opnieuw) gezien door de pen van Bennet toch heel verklaarbaar en acceptabel. „Olympia ruft" „Olympia ruft" door Wolfgang Gi- rardi. Uitgegeven door Union Verlag. Stuttgart, West-Duitsland. Het ene fraaie boek na het ande re verschijnt in de Bondsrepubliek met de Olympische Spelen als on derwerp. Wolfgang Gerardi gaat nog eens lamgs de hoogtepunten in de Olympische historie en diept di verse wetenswaardigheden op. Hij doet dat met een uiterste een voud aan middelen en in een zeer gemakkelijke stijl. Buitengewoon fraai zijn de vele kleurenfoto's die in het boek zijn opgenomen. VOORHOUT In vele geval len duikt een ring (of een ander kleinood) die verloren is op raakt, na ettelyke jaren weer op. Bijzondere en merk waar e.g. schiedenissen doen daarover de rondte. Zo kwam onlangs bloembol lenkweker Nuland uit de Ainna Paulownapolder in het bezit van een gouden ring. Hij vond die tussen een party pas gerooide tulpen. In de ring waren aan de binnenkant neg vry duidelijk de initialen P.A.D. te ontcijfe ren. Het komt wel eens meer voor, dat een bol een ring boven de grond duwt, maar ditmaal vond men het gouden sieraad op de peltafel. De kweker wilde graag weten van wie de ring nu eigen lijk was en bedacht zich. wan neer hij de tulpen had gekocht. Dat was op een veiling in het jaar 1971 en via de administra tie van deze veiling kon worden achterhaald door wie de party was verkocht. Dat bleek een Voorhoutse bloembollenkweker te zijn, H. Damen van de Ja- coba van Beierenweg. Die wist op zijn beurt weer, dat zijn vader P. A. Damen vele jaren geleden de ring was kwijtgeraakt. Dat was ge beurd tijdens het toen nog veel voorkomende delven, het diep omspitten van het bollenland. Tientallen jaren was deze grond daarna bewerkt, beplant, op nieuw bewerkt en ga zo maar door. Om tenslotte een partij tulpen voort te brengen, die ge lijktijdig met de ring naar Anna Paulowna werd verkocht. Na zestig jaren kwam de ring zo weer terug in de familie Damen. NOORDWIJKERHOUT Het sportieve hoogtepunt van de najaars feesten in Noordwijkerhout vormf steeds weer de wielerronde door het centrum van dit dorp. Ditmaal is deze ronde door de plaatselijke Oranje vereniging en de Ren- en Toerver- eniging De Bollenstreek vastgesteld op woensdagmiddag 6 september. Als extra attractoe zal er voor het eerst vooraf een koers achter demiemoto ren worden gereden. Aan deze koers achter de "brom mers", waarbij de gangmakers zelf meetrappen, wordt deelgenomen door oud-wereldkampioen Bert Boom uit Enter, de plaatselijke favorieten Nico Slingerland en Hans Steekers, Mar cel Pennings uit Nieuw Vennep, de Noordwijker Leo v. d. Berg en Rhett van Trigt uit Hillegom. De start van de derniekoers is om half twee. Daarna volgt er nog een wedstrijd op gewone fietsen voor Noordwijkerhouters en tenslotte valt om kwart over drie het startschot voor een wedstrijd voor amateurs en Commandant voor brand weerkorps Noordwijkerhout NOORDWIJKERHOUT De heer J. B. W. Seysener, is door het college van burgemeester en wet houders benoemd tot ondercomman dant van de vrijwillige brandweer Noordwijkerhout. Tegelijkertijd kreeg hij de rang van adjunct hoofdbrandmeester. De heer Seyse ner, die tot nu toe de rang van brandmeester h ad, komt in de plaats van L. v.d. Geer, die in verband met zijn huidige werkkring deze taak niet meer naar behoren kan vervul len. Twintig Jaar geleden werd de heer Seysener lid van de brandweer en toonde al direct een grote interes se voor de brandbestrijding. Dit heeft tot gevolg gehad dat de heer Seysener, met wie het bijzonder goed samenwerken is, al sedert vijf tien jaren het bevel voert bij daad werkelijke brand en tijdens de jaarlijkse brandweerwedsirijden De benoeming heeft dan ook de In stemming van het gehele brand weerkorps. De nieuwe ondercommando nt, alsmede de heren A. de Haas en H. Verheyen zijn onlangs geslaagd voor het examen hoofdbrandwacht;. nieuwelingen. Daarin gaan ook de deelnemers van de derniekoers weer van start met vele anderen. Het in Noordwijkerhout wonende bestuurslid Wim Janssen van De Bol lenstreek, die er altijd veel werk van maakt om de ronde in zijn woon plaats tot een succes te maken, heeft zich voor het organiseren van de der- niewedstrijden van de steun van zes sponsors weten te verzekeren. Het be looft op de eerste woensdagmiddag van september in Noordwijkerhout weer een waar wielerfeest te worden. E'en andere nieuwigheid is dat voor de grote ronde gestart wordt bij het sportpark De Boekhorst. Vandaar gaat 't naar 't parcours aan de Ha venstraat, waar een zogenaamd vlie gend vertrek plaatsvindt. verleend. Wanneer wij tenslotte be denken, dat de actie Betaald Ant woord gesteund is door bijna alle protestantse kerken in Nederland, het Nederlandse episcopaat en ko ningin Juliana, dan is de parallel tussen 1672 en 1972 vrijwel volle dig. Zo lis er dan geen enkel moreel verschil tussen ds. Simonides, die de moordenaars van Johan de Wltt prees, en ds. Albert van den Heu vel, promotor van actie Betaald Ant woord. Het centraal comité van de Wereldraad van Kerken vergadert van 13 tot 23 augustus in het con grescentrum in Utrecht. Hier opent zich een goede gelegenheid tn het openbaar schuld te belijden voor de historische schuld van ds. Simoni des en voor de eigen morele mede verantwoordelijkheid voor de moord op Hendrik van Eeden", WASSENAAR Het zomerfeest, it georganiseerd wordt door de Oranjevereniging „Koningin Wil- helmina" begint vanavond met een sporthalevenement. Er zal een Mlni-Mikshow worden gebracht door Kees Schilperoort, An nie Palmen, de 2 Tobo's het orkest „De Bierdrinkers" en als gasten de Mounties en André van Duin. Het feest begint om 8 uur en zal om 7.15 uur worden voorafgegaan door een rondgang van de drumband Irene door het dorp en een muzikale show voor de Ingang van de sporthal. Geslaagd Uit Noordwijkerhout slaagde aan de Vrije Universiteit te Amsterdam voor het kandidatenexa- men geneeskunde 1, J. N. M. Schie- veld. Aan de Gemeente Universiteit in do hoofdstad slaagde J. C. F. Knap voor het doctoraal examen rechtsgeleerdheid. ADVERTENTIE 610e Staatsloterij 9 AUGUSTUS 1972 EERSTE KLASSE Prijzen van: f 10 zijn gevallen op nummers eindigende o f 50 zijn gevallen op nummers eindigende op f 50 zijn gevallen op nummers eindigende op f 100 zijn gevallen op nummers eindigende op f 100 zijn gevallen op nummers eindigende op f 200 zijn gevallen op nummers eindigende op f 400 zijn gevallen op nummers eindigende op f 1.000 zijn gevallen op nummers eindigende op Een prijs van: f 2.000 is gevallen op het nummer: f 2.000 is gevallen op het nummer: f 2.000 is gevallen op het nummer: f 2.000 is gevallen op het nummer: f 2.000 is gevallen op het nummer: De prijs van: f 5.000 is gevallen op het nummer: f 25.000 is gevallen op het nummer: Een extra prijs van f 50.000 is gevallen in de serie F op het nummer: En een troostprijs van f 1.000 op nummer: van elk van de andere series. Een extra prijs van f 50.000 is gevallen in de serie V op het nummer: En een troostprijs van f 1.000 op nummer: van elk van de andere series. 09 992 652 174 325') 0608 003202 049878 014399 050312 006365') 059063 004160 016623 016623 034687 034687 gemerkt nummer is ook nog een van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 11