DE EENHEID DER KERK
£ïï2il-«jnminaim'ii
In Utrecht: "Hete hangijzers in de oecumene"
"Er is heden meer dan voor
heen te doen in de wereld"
VAN
BEZINNING
Kerkdiensten Leiden en omgeving
ZATERDAG 5 ATTOtTSTTTS 1972
Wie postzegels verzamelt kan
weer een nieuwe aan ztfn ver
zameling toevoegen. Een zegel
waarop in fraaie schrijfletters
een woord van de staatsman
Thorbecke wordt weergegeven.
Wie de woorden leest stelt zich
een rustig, statig man voor uit
het midden van de vorige eeuw.
„Kr is meer dan voorheen in
de wereld te doen". Veel eind-
examinandi, nog zo kort na het
examen, weten u wel precies te
vertellen wat er in Thorbecke's
tijd al zo te doen was.
B.v. L848: Februari-revolutie
in Frankrijk. Maart-revolutie in
Duitsland. Revolutie in Oosten
rijk. Nieuws dat in onze dagen
met vette letters op de voor
pagina's van de kranten zou
verschijnen.
Gisting in heel Europa. Hoop-
teleurstelling. Verbetering van
toestanden-terugval in het oude.
Later de Frans-Duitse oorlog.
Daarbij de steeds doorgaande
ontwikkeling van de wetenschap.
Bekende namen op philosofisch
terrein: Feuerbach, Comte,
Marx. Het kerkelijke leven bleef
bij al deze veranderingen niet
achter. Er is het opkomende mo
dernisme. Nieuwe bezinning van
rechtzinnige zijde. Bij dat alles
is te denken aan de niet afla
tende strijd om verbetering van
het lot der arbeidende klasse.
Het bovenstaande is maar een
aanduiding ter illustratie van
het woord van Thorbecke: „Er
is meer dan voorheen in de we
reld te doen".
We moeten echter niet denken
dat Thorbecke met deze opmer
king iets constateerde op de
toon van de rustige gezeten
burger, die al deze bewegingen
liefst langs zich heen laat gaan.
Hij had dóór dat er iets meer
dan voorheen te doen was en hij
handelde er naar. Het maakte
hem tot een staatsman van for
maat, die zijn tijd verstond en
in politiek opzicht de richting
wees. Ten goede voor ons volk.
Ook nü is er, voorzover we
kunnen nagaan, meer dan voor
heen te doen. Daarom zal juist
dit woord van Thorbecke op de
postzegel zijn verschenen. Niet
om het te constateren en verder
tot de orde van de dag over te
gaan. Wij" moeten "bij de tijd"
zijn.
Dat betekent nog niet: alles
wat van deze tijd is toejuichen.
We behoeven niet alleen kritisch
te zijn ten opzichte van het
WOORD
óüde. Ook veel van het nieuwe
moet komen onder de kritiek van
algemeen menselijk of gods
dienstig gericht denken. Ter af
wijzing of ter zuivering, om,
waai- de kérn goed is, het
nieuwe in onze samenleving zó
gestalte te geven, dat ieder er
mee gebaat is.
Dat vereist onze belangstelling,
onze inspanning. Het is onze
taak in wat toch steeds meer
schijnt te zijn een nieuwe ken
tering der tijden.
Wie deze humanistische of
godsdienstige achtergrond in
zijn leven aanvaardt, moet zich
tot deze taak met inzet van zijn
persoon verplicht .weten.
„Er is meer dan voorheen te
doen in de wereld".
Ds. E. M. P. Pannekoek
Herv. pred. Leiden
teu
CONTESSA,fijn datje d'r bent
Vanaf 13 augustus zal het Centrale Comité van de Wereld
raad van Kerken te Utrecht bijeen zijn. De Raad van Kerken
in Nederland heeft deze gelegenheid aangegrepen om op 19
augustus een landelijke bijeenkomst te organiseren. Het getal
van de deelnemers moet, gezien de ruimte, beperkt blijven tot
1100, maar daarmee kan toch wel worden bereikt dat er uit
iedere provincie een behoorlijk aantal personen bij betrokken
wordt, die dan de taak hebben door te geven hetgeen zij heb
ben opgevangen.
De Raad van Kerken heeft deze
ontmoeting georganiseerd om de ver
bondenheid van de kerken in Neder
land bij de internationale oecumeni
sche beweging zoals die gestalte heeft
gekregen in de Wereldraad van Ker
ken te manifesteren". De oecumeni
sche beweging is welbekend. Ieder
die enigszins kerkelijk meeleeft, heeft
er van gehoord. Het blijft echter nog
een open vraag in hoever deze bewe
ging leeft op het grondvlak van de
gemeenten en parochies. Die paro
chies moeten we er in ons land wel
bij noemen, omdat de r.k.-kerkprovin-
cie ook is aangesloten bij de Raad
van Kerken. We krijgen telkens weer
zo het gevoel dat men wel van de
oecumenische beweging heeft ge
hoord, maar dat men er niet werke
lijk met meeleeft. Blijft deze niet te
veel een zaak van enkelingen die er,
om welke redenen dan ook, nader
bij betrokken zijn. De Ned. Raad van
Kerken heeft gelijk wanneer ze die
vergadering van het Centrale Co
mité aangrijpt om meer bekendheid
aan haar zaak en daarmee aan een
de gehele wereld omvatende zaak
wil geven.
Als tweede doel voor deze lande
lijke bijeenkomst wordt genoemd
..een blijvend contact op te bouwen
met allen die in gemeenten en pa
rochies zich willen inzetten voor de
eenheid der kerk". Daarom zal het
uiteindelijk moeten gaan. Er moeten
meerderen bij betrokken worden. We
hebben wel eens de opmerking horen
maken dat mensen die met de Rome-
Reformatie meedoen (en daarvan
mag men aannemen dat dit mensen
zijn die meeleven met de Oecumene)
meest mensen zijn die „van buiten"
komen, mensen die niet heel him
leven in één gemeente of één paro
chie hebben doorgebracht. Of deze
opmerking waarheid bevat, kunnen
we moeilijk beoordelen, maar we zijn
geneigd aan te nemen dat het wél
zo is. Door hun verhuizing zijn ze
Ietwat losgeslagen van hun oude mi
lieu en daardoor zijn ze waarschijn
lijk eerder geneigd ook de kerkelijke
vragen die zich voordoen wanneer
bet gaat om de éne algemene chris
telijke kerk. wat in ruimer verband
te zien dan hun dit anders mogelijk
was.
Einden der aarde
Wanneer het om de Oecumene
gaat, zijn we gedwongen wat verder
te zien dan de eigen gemeente en de
eigen parochie. Dan gaat het om de
einden der aarde. Dat is geen ge
makkelijk begrip, zeker niet voor
Iemand die niet verder is geweest
dan eigen land en wat aangrenzende
delen van naburige landen of hoog
stens op een van de stranden van
Spanje wat bruin is geworden, zon
der aldaar iets kerkelijks te hebben
beleefd. Het gaat bij de Oecumene
om een geloofsartikel en daarvan
moet Je iets in het hart gegeven zijn:
daardoor moet Je aangesproken zijn
en wel op zo'n wijze dat je er niet
van los kimt komen, ook niet bij alle
Terecht is dan ook des namiddags
één van de onderwerpen waarover op
de ontmoetingsdag gesproken en ge
discussieerd wordt: „hete hangijzers
in de Oecumene", waaronder valt hoe
het nu verder moet gaan en over in
tercommunie en ambt. Men kan op
allerlei wijze in aanraking komen
met de moeilijkheden waarvoor de
Wereldraad van Kerken staat.
Deze landelijke ontmoetingsbijeen
komst valt niet zo maar uit de
lucht. Er is een tijd van voorberei
ding aan vooraf gegaan. Die voorbe
reiding hangt samen met de brochu
re „God-Wereld-Kerk".
Ze is toegestuurd om besproken te
worden aan plaatselijke raden van
kerken, aan Rome-Reformatie krin
gen, aan oecumenische gespreksgroe
pen, aan studentenecclesia's. aan
„kritische gemeenten", aan confes
sionele verenigingen, aan confronta-
tiegroepen enz. Kortom aan alle mo
gelijke instanties waarvan te ver
wachten is dat zij rich zullen bezig
houden met de kerk en de toekomst
van de kerk, groepen waarvan ver
wacht mag worden dat zij verder
zien dan de eigen kerk. Ongeveer 140
reacties zijn binnengekomen en in
een overzicht van deze reacties kun
nen we lezen dat de samenstelling
van deze 140 groepen „ruim interker
kelijk" was, terwijl er ook buitenker
kelijken bij zijn betrokken, maar te
vens „dat de Rome-Reformatie-dis-
cussie in de gesprekken sterk gedo
mineerd heeft". Dat is begrijpelijk.
Wat is in feite de scheiding tussen
hervormden en gereformeerden? We
kunnen er ook Chr. Gereformeerden.
Vrij Evangelischen, Luthersen en
zelfs Remonstranten en Geref. Ge
meenten bij noemen. In bepaalde
onderdelen openbaren zich verschil
len, maar over heel de lijn van het
kerk-zijn vinden we veel en veel
meer overeenkomsten. Wezenlijke
verschillen over de gedachten om
trent de kerk, liaaa' functie en toe
komst, kunnen we nog altijd vinden
in de verhouding Rome-Reformatie.
Wie de brief van het Vatlcaan aan
het kapittel van het bisdom Roer
mond heeft gelezen, voelt zich als
protestant, van welke kerk dan ook,
in een wereld die hem helemaal
vreemd is. Het is te begrijpen dat
die Rome-Reformatie-discussie het
meest aan materiaal heeft bijge
bracht voor de ontmoetingssamen
komst van 19 augustus. Ook op de
vergadering van het Centrale Comité
van de Wereldraad van Kerken zal
de verhouding tot Rome naar alle
waarschijnlijkheid een belangrijke
discussie opleveren. Het woord „con
ciliair" heeft in de Wereldraad een
andere gestalte dan dat bij Rome het
geval is. Moet er worden aangestuurd
op een concilie waar alle kerken als
gelijken in de kring ritten? Dat is
een vraag die stellig aan de orde zal
komen.
In de nieuwe Leidse Merenwijk werkt men aan de oecumene. Pastoor Van Well (links) en ds.
Hortensius zijn er aan het pionieren en houden er 's zondags oecumenische diensten met avond
maal en eucharistie. (Foto Jan Holvast)
Gemeenschap
„De vroegere vrees voor werkhei
ligheid lijkt grotendeels verdwenen
bij de betrokken groepen". Dit is
geen ernstig discussiepunt meer ge
weest. Men heeft meer nagedacht
over de vraag op welke wijze het we
reldgebeuren weerklank moet vinden
in de verkondiging der kerk. Vanzelf
kwamen aan de orde „Amnesty In
ternational", de solidariteit met de
strijdende kerken in Latijns Amerika,
de steun die vanwege de Wereldraad
is gegeven aan de bevrijdingsbewe
gingen die strijden tegen rassendis
criminatie en in verband daarmee
heeft men het in de groepen moeten
hebben over het bijbelse begrip „ge
rechtigheid". Het rijn alle zaken die
ook op het Centrale Comité aan de
orde moeten komen wanneer men
het heeft over „verplicht tot gemeen
schap", het centrale thema waarover
het zal gaan.
En zo zien we dat er in die groe
pen ter voorbereiding van de ont
moetingsdag een goede inleiding is
gepleegd op wat naar alle waar
schijnlijkheid op het Centrale Co
mité aan de orde zal komen. Zo is
het ook met andere punten die in de
groepen aan de orde zijn geweest.
Wanneer men denkt aan de éne
kerk. moet men het wel hebben over
de wijze waarop deze gestalte zal
kunnen krijgen. Uniformisme? (ge
lijkvormigheid) Super-kerk? Massa-
kerk? Eenheidskerk? Vrijblijvend fe
deralisme? (dat men los naast elkaar
blijft staan) Tolerantie en vriende
lijkheid? Vreedzame coëxistentie?
(naast elkaar bestaan) Open Kerk?
Men is natuurlijk eveneens gestuit
op de beruchte „polarisatie", die
dwars door alle kerken heengaat. In
dezen is er geen verschil meer tussen
de ene kerk en de ander. Allen heb
ben ze te maken met groepen die niet
meer gelijk denken en elkaar moeilijk
meer kunnen verstaan. „Men weet
zich vaak meer verbonden met ge
loofsgenoten van een andere kerk
dan met die van eigen kerk". En zo
is men gekomen bij het Avondmaal-
Eucharistie, het teken van de een
heid. dat maar al te veel is geweest
het teken'van scheiding. „Oecumene
Is een kwestie van verhoudingen tus
sen christenen en hun kerken en de
geleidelijke verbetering van die ver
houdingen tot een werkelijke ge
meenschap". Het centrale thema van
het Centrale Comité kwam vanzelf in
de groepen aan de orde en het zal
ook op 19 augustus de discussie be
palen. We hopen dat het een goede
dag mag zijn. De Raad van Kerken
In Nederland heeft ook waarlijk wel
een opkikker nodig.
Samen zingen
Een gedeelte van de ontmoetings
dag zal worden besteed aan het ge
meenschappelijk zingen. Er is een
oecumenisch liedboek op komst, met
de bedoeling dit in alle talen over
te zetten. Enkele liederen daaruit
zullen worden gezongen. Dat ge
meenschappelijk zingen heeft in de
kerk een moeilijk te onderschatten
betekenis gehad. De Reformatie is
zonder het lied dat door heel de
meente gezongen wordt, niet te den
ken. Luther heeft er het zijne aan
bijgedragen. De berijming der p
men is een reformatorisch erfgoed
geworden. Je kunt komen in landen
waar je de taal niet verstaat en
Je een kerkdienst meemaakt kun je
geen woord van de prediking over
vertellen. Doch het moet al raar zijn
als je in het lied dat gezongen wordt
niet een herkenning vindt. Eén van
de belangrijke dingen die er op ker
kelijk terrein na de laatste wereld
oorlog rijn geschied is, dat er een
nieuwe psalmberijming voor verschil
lende kerken gezamenlijk is klaar ge
komen en dat men nu ook bezig is
met een evangelisch gezangenboek.
Dat gezamenlijk zingen schept het
gevoel van bij elkaar te behoren. We
mogen dan niet over alles even gelijk
denken, we kunnen toch met elkaar
zingen van des Heren heil en van
zijn toekomst. Onlangs waren we in
een r.k. dorpskerk in België en heb
ben daar gebladerd in het liederen
boek dat bij elke kerkstoel te vinden
was. We hebben er ons over verbaasd
zovele van onze psalmen in nieuwe
berijming en zovele gezangen die in
het komende kerkboek zullen staan,
daarin waren te vinden. Dit g<
menlijk zingen moet een verbonden
heid scheppen die zich door het
oecumenisch liedboek zingende zal
gaan uitstrekken tot aan de einden
der aard. Het is één geloof waarin
de christenheid zingende de toekomst
inziet.
Ds. S. J. M. HULSBERGEN
kritiek die je er op zou kunnen uit
oefenen wanneer je kijkt naar wat
zichtbaar Is.
Leicten Hervormde Gemeente
Hooglandse Kerk 10 uur ds. G. C.
Post. 11.45 uur Oecumenische studen-
tendienst 5.00 uur dr. C. Bezemer Sche
ven ln gen.
Marekerk 10.30 uur ds. H. R. J.
Reljem^a' Leiderdorp.
M*x*na<thakerk 10 uur ds. E. H.
Br'vlrema Leersum,
B^theJehemkerk 10 uur de heer N.
K. Eikerbout.
Vredeskerk 10 uur ds. C. H. BIJ1-(H.
Avondmaal
Egllse Wallonne 10.30 uur Pasteur D.
Ribs.
Ver. van Vrljz. Herv. Pieterskerkstraat
1 lnter-vrljz. dtenst 10
Wagenvoorde.
M. J.
Aoad. Zlekenhus 10 uur ds. P. J.
D van Malssen.
Dlaoonessenhuis 10.30 uur ds. J. de
Wit
Jeugdkapel Vredeskerk 10 uur mej.
A. M. Lagerwerf.
Jeuggdkapel „De Goede Herder" geen
dienst.
Gemeenschap van Kerken (Meren
wijk) 10 uur oecumenische dienst pas
toor Van Well.
Geref. Kerk:
Zulderkerk Lommenschansweg 15):
10 en 5 uur Ds. S. Oegema, Oegstgeest.
Petrakerk (Surlnamcstraat)10 en
7 uur ds. Hortensius.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133): 9
uur ds. W. P. H. Pouwels Hlllegom,
6 uur ds Hortensius.
Beloftekerk (Robl)nstraat)10 en 5
uur ds. H. Post. Oegstgeest.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.)
10.30 en 5 uur ds. W. P H. Pouwels.
Groenhoven 10 uur ds W. J. Smidt
Voorschoten.
(In alle diensten H.A.).
Gezinsdiensten „Jeugdhaven": 10 u
„De Mirt" dhr. Bakker. 10 uur „Het
Mi: ren nest" dhr. Kromhout.
Dienst voor doven 10 uur Petrakerk
dhr. Landman.
Geref. Kerk ivrljgem.) 10 en 5 uur
leesdlenst.
Geref. Gem. 10 en 4.30 uur ds. R. Boo
gaard.
Baptlstengem. 8 (Oude RRn 3) 10 uur
dienst.
Evang. Luth. Gem. 10.15 uur ds. H.
den Boeft.
Leger des Hells 10 uur Heiilgt'.gs-
dlenst. 7.30 uur verlosslngssamenkcnn«t
Chr Science (Steenschuur 6) 10 30 uur
Hollands? dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 uur de heer D'.kkes
RK Kerk H. Antonlue (zat. av 7 u)
9 30 11.00 en 12.15 uur.
H*rtebrug (zat av. 7 uur) 8. 9. 10
11 12.15 en 6 uur
Stud. Parochie (zat. av. 7 uur)
Lodewljkskerk 11.45 uur ln Hoogland
se]|^rk.
L?onarduskerk (zat. av. 7 u) 9 er
te 10.45 en 12 en 7 uur.
Petruskerk (zat. av. 7 u) 9. 10.30 u
12 en 6 uur.
St. Joseph (zat. av. 7 u) 8.30 9.30
11 en 6.30 uur.
Lodewljkskerk (zat. av. 7 u) 9.30
11 12.15 en 6 uur.
Oud Kath. Kerk (Zoeterw. Singel 50)
9.45 uur gezongen H. Mis
Nieuwe Apostolische Kerk (H. Rljn-
<uik 24) 9.30 en 4 uur (dond. 8 uur)
l osgez. Rem. Gem. 10 uur (Inter
val) zinnige dienst) ds. M. J. Wagen-
Zendingswerk mlddernachtsroep.
(Zoeterwoudse Singel 21) 6 uur dhr.
van der Keur.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 uur ds.
Oarller.
Geref. Gem. In Nederland (Ko-
ningskerk) 11.30 en 5.30 uur leesdlenst
Mare kerk (Radiogemeente) 7.30 uur
ds. G. Toornvliet onderwerp „De laat
ste etappe van de tour".
Hen
Gen-
10
Aarlamlerv
en 7 uur ds. G. van Hoegee, Geref.
Kerk 10 uur en 6.3'0 uur ds. J. Maas
kant te Leiden Chr. Geref. Kerk 9,30
uur Dienst des Woords 7 uur ds. P.
Sneep te Alphen aan den Rijn. RK
Kerk (zat. 7 uur) 7.30 uur en 10.30
uur Ter Aar Dorpshuls Aard am 9 en
12 uur.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Julianastraat 9.30 uur
ds. P. A. Lefeber, 6.30 uur ds. A. van
Eijk te Gouda voor de G.B. Kruiskerk
Gouwsluis 9.30 uur de heer C. Stroo
te Koudekerk aan de Rijn. Opstan-
dlngskerk Prinses Marljkestraat 9.30 u
ds. M. Hanemaaijer. 6.30 uur ds. M
van Harmeien. Maranatha-Stichting
„Rijnstroom" 10.30 uur ds. I. J Wal
pot. Oudshoornseweg 10 uur ds. G. Ca-
dée te Maassluis. Hervormde Sions-
kerk Hoofdstr. 9.30 u kandidaat Geu
ze 6.30 uur d6. G. J. Wlegerhof te
Bergscher.hoek, Goede Herderkerk T?n
Harmsenstraat 9 uur ds, N. J. M. Hoo-
gendljk. Gezanaelljke dienst met de
Gereform. Rldderveld „Het Kasteel".
Veldbloemweg 9 uur ds. M. Fokkema.
Gezaniell|ke dienst met de Gereform.
Geref. Geref. Kerk Maranathakerk.
Raadhuisstraat 10 uiur ds. B. A. Bos
te Helno, 6.30 uur ds. C. van der Tas
te Boskoop. Salvatorlekerk Willem de
Zwijgerlaan 10 uur ds. C. van der Tas
6.30 uur Opstandlngskerk ds. M. van
Harmeien, De Goede Herderkerk 9 uur
ds. N. J. M. Hoogendijk. 6.30 uur
ds M. Fokkema, Kasteel Rldderveld 9
uur ds. M. Fokkema. Veldbloemweg
6.30 uur ds. M. Hanemaaijer. Gereform
Kerk (vrijgem.) 9.30 en 6.30 uur ds.
H J. J. Feenstra. Kantine Sociale
Werkplaats Chr. Geref. Kerk i Jeruza-
lemkerk) Grljpenstelnstraat 9.30 uur
?n 4.30 uur ds. P Sneep, Rem Geref.
Gein. Van Mandersloostraat 10.30 u.
ds. G. Moen Oud Geref. Gem. Kerk
gebouw Hooftstraat 240 9.30 uur en
4 uur leesdiensten. Baptisten Gemeen
te geen opgave ontvangen. Leger des
Hells Gebouw Corn, de Vlamingstraat
10 uur en 7.30 uur RK St. Bonifacius-
k&rk (zat. 7 uur) 8.30 10 uur met B;d
Koorzang 11.30 uur Pred. F. Wüst, RK
Pi us X kerk (zat. 7 uur) 9. 10.30 uur
Greg. Koorzang 11.45 en 17.30 uui
H. Geest Parochie Rldderveld (zater
dag 6.30 uur) 8.45 11.15 17.30 uur pred
J. Seijsener. Volle Evang Gemeente
10 uut ds. H. van Leen wen HA)
Bodegraven Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 uur ds J. H. Cirkel. 6.30 uur
ds. W. Balke Sadvatorkerk 9.30 uur da
G. J. van Embden, 6.30 uur ds. W
Arkerraad, Bethlehemkerk 9.30 u da
W. Balke, 6.30 uur ds. G. J. van Emb
den, Geref. Kerk 10 uur ds B. J. F
Schoep 6.30 uur dr. K. Dronkerd Nleu-
werbrug 9.30 uur dr. K. Dronkerd 6.30
uur ds. B. J. F. Schoep Geref. Kerk
(vrijgem.) 9.30 uur leesdlenst 4.15 u
ds H J. J. Feenstra. Geref. Gem. 10.00
en 6,30 uur leesdlenst Evang. Luthers
Kerk, 10.30 uur prop. W. Schaap uit
Delft Evangelisatiekring 10 uur Ere
dienst 6.45 uur Jb. Klein Haneveld.
Vergadering van Gelovigen, 10 uur ere
dienst 6.30 uur woordverkondiging.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u da
De Leeuw 6.30 uur Wlka Kandel uit
Bunnik (Jeugddienst) Geref. Kerk
9.30 en 6.30 uur ds. Dijkstra Marana-
tha-school 11 uur ds De Leeuw Chr
Geref. Kerk 9.30 uur ds T. Harder, Ro
zenburg 6.30 uur leesdlenst Geref. Gem
9 30 uur ?n 6.30 uur leesdlenst vrijz.
1 prot. geen dienst Pinkstergemeente ln
I Concordia 9.30 uur de heer Th. Ver-
I woerd Verg. van gelovigen (Nleuwstr
2"9.30 en 5 uur samenkomsten Be-
*h«4l 9.30 uur de heer J. Modderkolk,
j RK Kerk (zat. av. 7) 8.45. 10 ?n 11.30
uur Ontmoetingscentrum (zat. mld.
5.30) 9.30 uur.
I Hazerswoude Herv Gem. 9.30 uur
ds. Joh. Stehouwer te Alphen aan den
I Rlfn 6.30 uur ds. L. Boer. Geref. Kerk
9.30 en 5 uur ds. Brink, RK St. Ber-
I narduskerk Rijndijk (zat. 7 uur) 9.30
1 uur en 11 uur. RK St. Mlchaelkerk
Rljndilk (zat. 7 uur) 9 uur en 11.30
uur RK Kerk der Engelbewaarders
Dom (zat. 7 uur) 8. 10 11.30 uur.
fl en 11 uur.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
Dorpskerk 9.30 uur ds. Makkenze 6.00
uur dienst. Ontmoetlngskerk 10 uur ds
Viss-r Ap-ldoorn 6.30 uur ds. Makken
ze. Geref. Kerk 9.30 ds. de Vries. 5 uur
i cis Elderman, RK Kerk (zat. av. 7 u)
8 9.30 en 11.15 uur.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeente
uur ds C. v. d. Bergh 10 uur ds W.
A B. Hagen uit Zwolle 6 uur ds.
J. Vroegindewey Ichthuskerk 10 uui
ds. D. W. Koelman 5 uur ds. J. de
Vreugd uit Haaften Pnlëlkerk 9.30 u.
ds. J. Vroegindewey 6 uur ds. I. J.
Wisse uit Rilnsburg Groen van Prin-
stererschool 10 uur ds. C. v. d. Bergh.
Geref. Kerk Vredeskerk 9.30 uur ds
D. H. Elderman 5 uur ds. F. Pijlman
Trlumfatorkerk 9.30 uur ds. F. Pijl
man. 5 uur ds. R. de Vries. Cam
ping Noord 7.30 uur ds. F. Pijlman,
Chr. Geref. Kerk 10 uur en 5 uur
ds. G. Bouw te Scheveningen, Gereform
Kerk vrijgem 8.30 uur en 3 uur ds
Th. Hoff. Geref. Kerk 9 uur ds. G.
Roukema 7 uur ds. G. Roukema Vol
le Evangeliegem. Katwijk Voorstr. 100
9.45 uur Soefi Beweging Unlversel 11.30
uur Formele Universele eredienst -
(engels) 4 uur informele Universele
eredienst (nederlands) 7 uur informe
le Universele eredienst (duits).
Koudekerk Herv. Gem. 10 uur ds
L. Boer te Hazerswoude (Bevestiging
ds. A. G. v. d. Linden) 2.30 uur in
trede ds v. d. Linden Geref. Kerk 10
uur ds. Reedijk te Voorschoten 7 uur
ds. H. Post te Oegstgeest.
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk 10 uur ds J. P. Honnef.
Hoofd&traatkerk 10 uur ds G. van Loe-
nen 6.30 uur dr. F. C. Kamma Oegst
geest Scheppingskerk 9 uur en 10.30 u
A. Geense Heilige Doop 5 uur ds. G
van Loenen RK Kerk Menswordings-
kerk Gaarmeesterstraat (zat. av. 7.30
uur) 9. 10.30 en 12 uur.
Leimulden Herv. Gem. 9.30 uur
do heer H. Groenendijk Hulppredikant
te Den Haag. Geref. Kerk In de Oos-
terkerk 9.30 uur ds. Jos. G. Los 7 uur
kand. T. Oisterhuls te Amsterdam RK
Kerk (zat. 7 uur) 7.30 9.30 en 11.15
Llsse Herv. Gem. Grote Kerk
10.30 uur ds H. G. Oostinga 7 uur
dr. J. G. B. Jansen van Noordwijk.
Helvetiakapel 9.00 uur ds. H. G. Oos
tinga (H.A.) Geref. Kerk 10 en 7 uur
ds. J. van Veen van Hoogeveen, Chr.
geref. Kerk 10 en 4.30 uur ds. D. H.
Bieema Geref. Gem. 10 en 4 uur lees-
dienst Geref. Kerk (vrijgem.) 10.00 en
4.30 uur ds. K. J. Kapteyn van Spa
kenburg Noord. Geref. Kerk (vrijgem.
buiten verband) 9.30 uur en 5 uur ds.
J. J. Verleur Oud Geref. Gem. 9.30
en 3 uur leesdlenst Ned. Prot. Bond
geen dienst Aktie Kruistochten Neder
land maandagav. Gastenhuis Welkom
aan de Bondstraat evangellsatiedienst
uitgaande van de Aktie Kruistochten
Nederland ds. J. Gravendeel 8 uur.
RK Kerk St. Agatha Parochie (zat.
av. 7 uur) 10 en 11.30 uur, Dependano?
Poelpolder (zat. av. 7 uur) 9.00 urn
en 11.30 uur Maria Parochie (zat. av.
7 uur) 8.30 uur 10.30 12.00 en 5.30 uur
H.H. Engelbewaarders Parochie (zat.
av. 7.00 uur) 7.30 uur 9.30 uur Hoog
mis 11.00 uur en 5.45 uur.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 uur
ds. Bonman te Katwijk aan Zee. 6.30
uur ds G. van Doorn. Geref. Kerk 9.30
uur en 6.30 uur ds Rins? J. A. Ha-
nenburg Rem. Geref. Gem. 10.30 uur
I dn. G. Moens Streekdienst te Alphen
aan den Rijn, Chr. Geref. Kerk 9.30
oï" £n w6-30 uur Dienst des Woords,
en 7 uur UUr) 7'3°' 9' 10"45,
Nieuw veen Herv. Gem. 9.30 uur
ds. Van der Kooij te Noorden 6.30 uur
T H Oostenburg te Rijnsaterwoude
Geref. Kerk 10.30 uur en 6.30 uur ds.
T'A 2"1 te Harderwijk H.A. RK Kerk
(zat. 7 uur) 9, 10.45 en 5 uur.
Nieuw Vennep Herv. geni. 9.30 u
as S. G. J. Goverts (HD) en 7 uur
ds Goverts Geref. Kerk 9.30 uur ds.
J. Bos 4 30 uur ds D. Hanenburg Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 3 uur ds W. de
Graaf RK Kerk (zat. av. 7 uur) 9 11
en 7.30 uiur.
NoordwiJkBinnen Herv. Gem.
(In Geref. Kerk) 10.30 uur dr. J. G.
B. Jansen (HD) 7 uur ds C. H. Bijl
te Lelden Geref. Kerk 9 uur ds. H J
Swierts 5 uur ds C. Warner (v.d"
Bergh&tlchting14 uur ds Swierts RK
12 uur aV' 7 UWr) 8' 930 11 611
Noordwijk aan Zee Herv. Gemeen
te 10 uur ds I. J. Wisse te Rijnsburg
H' Oostinga te Llsse (De
Rank) 10 uur Duitse dienst Gereform
Kerk 10 uur ds Warner 7 uur ds
Swierts te Koudekerk Herv. Gereform.
evangelisatie (Schoolstraat) 10 u dhr
O-van Kooten 7 uur ds. J. de Vreugd
RK Kerk (zat. av 7 uur) 7.30 10.30
en 12 uur 7 uur Duitse dienst.
Noordwijkerhout Herv. Gem. 9.30
uur ds Sepmeyer uit Den Haag RK
Kerk St. Jozef (zat. av. 7 uur) 8 10
11.30 en 7 uur St. Viktor (zat. av 7
uur) 8 9.30 11 en 16 uur H. Hart
van Jezus in De Zilk (zat. av. 7 uur)
8.30 10 en 11.30 uur.
Oegstgeest Herv. Gemeente
(Groene Kerk) 9 uur ds C. de Beus
(Pauluskerk) 10 uur dr. F. OL van
gGennep te Driebergen (Gem. centr.)
10.30 uur ds L. D. C. Knlpscheer te
Epe Geref. Kerk 10 uur as J Th
Heemskerk 7 uur ds J. Irik (gem. dst)'
Geref. Kerk (vrijgem.) 8.30 en 3 30
uur ds K. Deddens Geref. Kerk (vrij
gemaakt buiten verband) 8.45 en 3 u
ds M. R. v. d. Berg RK Kerk (zat.
av. 7 uur) 9. 10.30 12 en 6.30 uur Bo-
naventura (zat. av. 6.30 uur) 8 10 en
11 uur Haagse Schouw (zat. av. 7 uur)
9.30 11.30 en 6.30 uur.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
uur ds Kool te Katwijk geref kerk
9.30 uur kand. J .Stooker te Amster
dam 6.30 uur ds R. de Vries te Kat
wijk aan Zee Rem. Geref. Gem. 10 u
ds F. H. Fockema Andreae RK Kerk
Meerkreuk (zat. 7 uur) 7.45 9.15 en
11 uur
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
uur ds. T. H. Oostenburg 7 uur ds.
T. H. Oostenburg Chr. Geref. Kerk 9.30
uur Dienst des Woords 2.15 uur ds.
G. Bouw te Scheveningen RK Kerk
(zat. 7 uur) 7.30 9.30 en 11.15 uur.
Rijnsburg Herv. Gem. (grote
Kerk) 9.30 uur dhr. J. Kattenberg te
Voorschoten 5 uur kand. R. H. M. de
Jonge te Lelden (Bethelkerk) 9.30 uur
kand. De Jonge 5 uur F. D. Emous
te Den Haag (Camping Koningshof)
10.30 uur dnr D. de Best Gereform.
Kerk Petrakerk 9.30 uur ds J. H. Zelle
Leeuwarden 5 uur ds A. J. v. d.
Wiel Zwartsluis Immanuëlkerk 9.30 u
ds. A. J. v. d. Wiel 5 uur ds. Huis
man, Maranathakerk 9.30 uur ds. H.
Rooze Valkenburg 5 uur ds J. H. Zel
le, Evang. Chr. Gem. (mavo school)
10 u. dienst RK Kerk tuinbouwschool
(zat. av. 7 uur) 10.30 uur.
Rijpweterlng RK Kerk 7.30 9 en
Sassenheim Herv Gem. 10.30 uur
(in Geref. Kerk) ds. A. Westra 6.30 u
(in gebouw Ontmoeting) ds. M. C.
Koole, Den Haag, Geref. Kerk 9 en
6 uur ds J. D. te Winkel Chr. Geref.
Kerk 10 en 5 uur ds. M. Rebel te Si-
basa RK Kerk (zat. av. 7 uur) 8, 9.30
5.30 uur.
Valkenburg Herv. Gem. 10.30 uur
ds. Joh. Poort uit Lelden 6.30 uur ge-
zameiijke dienst Herv. ger. in de Her
vormde Kerk Voorganger ds. H.. Roo
ze, Geref. Kerk 9.30 uur ds. P. Huls
man 0.30 uur zie Herv. Kerk Gereform
Kerk (vrijgemaakt) 9.30 uur leesdlenst
5 uur ds. Th. Hoff.
Voorhout Herv. Gem. 10 uur ds.
E. H. Kalkman te Amersfoort, RK
Kerk (zat. 8.00 en 19.00 uur) 7.30 9.00
11.45 en 5.30 uur.
Voorschoten Herv. Gem. (Dorps
kerk) 10 uur ds v. d. Schoot (HD),
7 uur ds Meijerlng gez dienst (Hulp
en Heil) 10 uur ds Verheule (HA)
(Rijndijk) 10 uur ds Meijerlng (Noord
Hofland) 9.45 uur ds W. Baart Gerei.
Kerk 9 en 10.30 uur ds De Zeeuw Ge-
Waddlnxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 ds T. van 't Veld 6.30 uur
ds J. Kooien Wijkgebouw 9.30 uur ds
H. Stolk 6.30 uur ds J. v. d. Heuvel
Bethel 9.30 uur de heer C. van Gils
5.00 uur ds T. van 't Veld Immanuel
9.30 ds N. J. Flink 7.00 ds W. Radsta-
ke. Geref. Kruiskerk 10 ds. D. J. Mod
deraar 5.00 ds A. M. Brouwer, Ontmoe-
tingskerk 10 uur ds A. M. Brouwer 5
uur ds D. J. Modderaar, Oud Ger
In Ned. Zuidkade 158 10.00 en 6.30
leesdlenst Chr. Afgesch. Gem. 9.30
en 5.00 uur ds A. P. Verloop.
Warmond Herv. Gem. 10 uur kand
P. H. Boas te Lelden RK Kerk
(zat. av. 7 uur, 8. 10 en 11.30 uur)
Wassenaar Herv. Gem. Dorps
kerk 10 uur dr Th. C. Frederlkse 4.30
uur dr. W. G J. van der Sluys Moer-
kapelle 7.00 uur ds J. T. Wlersma,
Kievietkerk 10 uur ds J. T. Wlers
ma Messiaskerk 10 uur kand.. Ir. A.
Mast 's Gravenhage Dorpscentrum 9.30
uur ds. G. Boer Zoetermeer Gereform.
Kerk 10.30 en 7 uur ds E. Verburg.
(Zuid) 10 en 7 uur ds. Bech. Ned.
Prot. Bond (Lange Kerkdam) 10.30 u
Jhr. Ir. A. C. D. de Graeff. RK Kerk
Willibrordus (zat. 7 uur) 8, 9.30 11,
12.15 en 5 uur Goede Herder (zat. 5)
8.30 10 en 11.30 uur H. Joseph (zat.
7) 7.30 8.45 10.30 12.15 en 7 uur.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 uur
en 6.30 uur ds. F. A. L. Franken.
Zevenhoven Herv. Geni. 9.30 uur
ds. De Vree te Leimuiden Geref. Kerk
9.30 uur en 7 uur kand. E. van der
Woude te Amsterdam RK Kerk (zat,
7 uur) 7.45 9 en 10.45 uur.
Zoeterwoude Herv. Gem. 10 uur
ds. H. M. Beek te Den Haag RK St.
Janskerk Zuidbuurtseweg (zat. 7.30 u)
7.30 10 en 11 uur RK Christus Die
naar Kerk (zat. 7 uur) 8.30 10 11.30
en 6 uur. RK Kerk Meerburg (zat.
7 uur) 8.35 10.30 12 en 6 uur.
Zwammerdain Herv. Gem. 10 uur
en 6.30 uur ds D. Goudzwaard Geref.
Kerk 9.45 uur en 6.30 uur ds. M. Schen-
keveld te Doorn Rem. Geref. Gemeen
te Streekdienst te Alphen aan den Rijn
Het orgel in de Grote Kerk
te Rijnsburg.
(Foto Jan Holvast)
