Odyssee voor de televisie
met veel
precisie
verfilmd
(60)
...en gisteren]
programma]
22ZS1
Acht afleveringen van Homerus'
meesterwerk op de zondagavond
Protestschrijver
Paul Goodman
in V.S. overleden
r{jV)vandaaa
TV morgen]
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1972
HILVERSUM In de Odyssee, het heldendicht van de
Griekse dichter Homerus, wordt verhaald van de terugtocht
die Odysseus ondernam van Troje naar het eiland Ithaca waar
van hij koning was. Dit epos is nog altijd een van de pronk
stukken van de wereldliteratuur. Eveneens vandaag de dag
nog is Odyssee een naam die synoniem is voor een lange en
moeilijke zwerftocht. Want de terugreis duurde niet tien da
gen, zoals Odysseus dacht, maar tien lange jaren.
Dat liet omvangrijke werk van 11.000 versregels niet alleen
niets van zijn schoonheid heeft verloren, maar de eeuwen even
goed heeft getrotseerd als Odysseus al zijn beproevingen, blijkt
uit vertalingen in proza, vrije parafrases, op onderwerpen uit
de Trojaanse sagenkring gebaseerde bioscoopfilms en nu ook
uit een groots opgezette verfilming voor televisie, die door
Dino de Laurentiis, de Italiaanse producent van spektakelfilms,
ter hand werd genomen. Het is deze film, bestaande uit acht
afleveringen van elk bijna een uur, die de NOS-televisie op
de zondagavonden van 6 augustus tot en met 24 september in
kleur via Nederland 2 gaat uitzenden.
De acteur Bekim Féhmiu die de rol van Odysseus vervult
Laurentiis gededuceerde televisieserie.
gelijknamige door Dino de
Dino de Laurentiis
Franco Rossi hebben Homerus'
terwerk niet verminkt tot zo maar
een avonturenfilm, maar hebben het
vry nauwkeurig gevolgd. Zelfs wordt,
blijkbaar omdat niet verwacht mag
worden dat iedereen met de Odyssee
op de hoogte is, het verhaal ingeleid
met een korte samenvatting van de
Trojaanse oorlog, die niet alleen
aan de Odyssee, maar vooral aan
het daaraan voorafgaande epos de
Ilias ten grondslag ligt. Deze oorlog
ontbrandde ruim 3000 jaar geleden
na de schaking van Helena, de
schoonste vrouw van Griekenland,
door de Trojaanse prins Paris. De
Grieken wilden haar terug halen, on
dernamen een wraaktocht en sloegen
het beleg voor Troje. Tien jaar werd
er dapper, maar vaak ook wreed ge
vochten. Toen viel de stad door een
list, met behulp van het overbekende
houten paard.
AVONTUREN
Zou nu de Ilias een "oorlogsrepor
tage" genoemd kunnen worden, de
Odyssee mag dan aanspraak maken
op een bestseller of avonturenroman
zonder weerga. En inderdaad is de
geschiedenis van de dappere Griekse
legeraanvoerder Odysseus, die na de
val van Troje naar huis terug wil
varen, een opeenstapeling van avon
turen, ongelukken, beproevingen en
ontberingen, waarbij de meest fan
tastische toverwezens de terugkeren
de strijdmacht tot de laatste man
uitroeien.
Intussen gebeurt er ook het een
en ander rond Penelope, de achter
gebleven vrouw van Odysseus, die in
het paleis jaren achtereen wordt be
laagd door geweldplegende edellieden,
die naar haar hand dingen. Tever
geefs overigens, want de standvastig
heid van de trouwe echtgenote is
groot.
En dan is er nog de zoon, Tele-
machus. inmiddels twintig jaar ge
worden. die zijn vader nog nooit
gezien heeft, maar nu op reis gaat
om bij de andere overgebleven helden
uit de Trojaanse oorlog naar zijn
vader te informeren.
Het is op dit moment dat het ver
filmde verhaal begint en de eerste
aflevering (die zondag a.s. van 20.30
tot 21.20 uur wordt uitgezonden) heet
dan ook "Telemachus op zoek naar
zijn vader". Direkt al wordt duidelijk
dat Dino de Laurentiis een prestige-
produkt heeft gemaakt en dat regis
seur Franco Rossi niet voor niets een
internationale rolbezetting tot zijn
beschikking had. Alle spektakel
waartoe Homerus' heldendicht aan
leiding geeft werd door Rossi uitge
buit. Tegelijkertijd echter heeft hij
zorgvuldig recht gedaan aan de klas
sieke oudheid van ruim 3000 jaar ge- I
leden. De schitterend nagebouwde
paleizen en schepen, de kostuums en
gebruiksvoorwerpen zijn opgenomen
in een grootse enscenering.
Niet alleen in de studio's van De
Laurentiis in Rome werden opnamen
gemaakt, ook op diverse plaatsen in
Joegslavië. dat nog afgezien van
belastingfaciliteiten een landschap
kon bieden dat bij uitstek geschikt
is voor natuurwonderen.
ROLLEN
De rol van Odysseus wordt vertolkt
door Bekim Fehmiu. Zijn vrouw Pe
nelope, wordt uitgebeeld door Irene
Papas en zijn zoon. Telemachus, door
Renaud Ver ley. Tot de overige veer
tig acteurs en actrices behoren o.a.
Sam Burke (de monsterachtige cy
cloop Polyphemos). Juliette Mayniel
(de tovenares Circe). Scilla Gabel
(de ontvoerde Helena). Kira Bester
(de nimf Calypso), Barbara Grego-
rini (de levenslustige princes Nausi-
caa), Mimmo Palmara (de Thessali-
sche held Achilles). Giulio Cesare
Tomei (de oude Trojaanse koning
Priamus), Peter Hinwood (Hermes),
Branko Kovacic (Odysseus' vader
Laertes) en Rolf Boysen (Agamem
non).
Franco Rossi werd tweemaal bijge
staan door andere regisseurs: Piero
Schivazappa (bij de verfilming van
de episode van het Trojaanse paard)
en Mario Bava (bij de verfilming van
de ontmoeting van het eenogige
monster Polyphemos. dat Odysseus
en zijn mannen tracht te verslinden).
Vele honderden figuranten ten
slotte verleenden hun medewerking
aan de totstandkoming van deze in
totaal circa acht uur durende tele
visie-film over "De avonturen van
Odyssseus".
Raquel Welch heeft het kennelijk erg moeilijk tijdens de opnamen voor haar nieuwste film,
'Kansas City Bomber'. Rondborstig als Raquel Welch is heeft zij onlangs verklaard voor eens
en altijd te willen afrekenen met haar imago als seksbom. De filmster wil met haar nieuwe
rol bewijzen dat haar talent als actrice veelzijdiger is dan het grote publiek denkt. De film
wordt in Amerika opgenomen.
Auteur van 'Growing up absurd'
LANCASTER (UPI) Paul
Goodman, auteur van tientallen
boeken, maatschappij-criticus en
vaderfiguur van grote groepen
jonge radicalen, is gisteren op 60-
jarige leeftijd in Lancaster in de
Amerikaanse staat New Hamp-
ihire overleden.
Hoewel hü veel boeken heeft ge
schreven. waaronder het bekende
'Growing up absurd', waarin hy
scherpe kritiek leverde op de hui
dige maatschappij, heeft Goodman
nooit relaties onderhouden met een
belangrijke universiteit en heeft hij
een groot deel van zijn leven in be
trekkelijk armoedige omstandigheden
doorgebracht.
Bernhard Droog
moet voorlopig
rustig aan doen
ARNHEM (ANP) Bernhard
Droog (50), acteur en lid van de ge
kozen leiding van de toneelgroep
Theater in Arnhem, zal de komen
de weken niet op het Nederlandse
toneel te zien zijn. Na de eerste
petitiedag van dit seizoen, voelde
hij zich niet goed. Volgens zijn spe
cialist is er ,,iets" met zijn hart aan
de hand en zal hij tenminste vier
weken rust moeten houden.
Bernhard Droog speelde een rol
in „Het testament van de hond", dat
tot 18 augustus in het Amsterdamse
De la Martheater te zien is. Zijn
rol is gisteravond oveegenomen
door Eric van der Donk.
De rol in „Bruid aan Huis" van
Lope de Vega, waarvan hij slechts
een repetitie heeft bijgewoond, is
overgenomen door Jerome Reehuis.
De rol van Jerome Reehuis zal nu
gespeeld worden door René Lobo.
Tv-reportage
McGregors
Brotherhood
De KRO-tv geeft morgenavond
laat (23.0500.00 uur) een recht
streekse reportage van het optreden
van Christ McGregor's Brotherhood
of Breath uit het Roermondse
Stadspark. Deze Anglo-Afrikaanse
formatie bestaat uit drie trompetten,
drie trombones, drie saxen en een
percussiegroep van drie personen. De
band is wat opzet betreft een pop
formatie, maar voor wat de discipli
ne en muzikale vrijheid van de so
listen betreft zou men het voor het
zelfde geld een jazz-orkest kunnen
noemen. De formatie treedt op in
het kader van het Hammerveld
I Jazzfestival.
NEDERLAND I
6.45 Brigadier Dog (NOS)
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Vakantie "72: filmreportage (E.O.)
7.25 In de muzikale kring: oude muziek (E.O.)
7.45 München 1972 (E.O.)
7.50 Tenslotte (E.O.)
8.00 Journaal (NOS)
8.21 Mensen, mensen, mensen: gesprekken (NCRV)
9.20 Vaders wil is wet, TV-serie (NCRV)
9.45 Hier en Nu: aktualiteitenrubriek (NCRV)
10.25 Dagsluiting (NCRV)
10.30 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
6.45 Brigadier Dog (NOS)
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Max en Mopsy, Finse tekenfilm (VARA)
7.15 De Ethiopiërs. film van Bud Greenspan (VARA)
8.00 Journaal (NOS)
8.20 Daar komen de schutters. TV-serie (VARA)
8.05 Commissaris Maigret: Maigret en de Chinese
schim, tv-film (VARA)
t 10.15 Kom maar binnen: Dagdromen, tv-serie (VARA)
10.40 Journaal (NOS)
De auteur heeft ook als psycho
therapeut gewerkt en deelgenomen
aan talrijke protestdemonstraties, in I
het bijzonder betogingen die tegen de I
oorlog in Vietnam waren gericht.
Zijn bekendste boek 'Growing up
absurd' was een soort evangelie voor
jonge mensen die hij het advies gaf j
uit de conventionele maatschappij te
stappen en zich niet te laten verlei-
den tot een leven dat gespeend is van
menselijke waarden.
Met andere schrijvers die bij de
jonge intellectuelen populair zyn.
meende Goodman dat de Amerikaan
se maatschappij zich in een nieuwe
richting zal ontwikkelen waarbij de
zorg voor het materiële welzijn ver
vangen zal worden door begrip vo®r
menselijke waarden.
Goodman heeft ook toneelstukken,
gedichten, literaire kritiek en kriti
sche werken op het gebied van het
onderwijs en de opvoeding, waar
onder 'Compulsory miseducation', ge
schreven.
Luis Bunuel, de 72-jarige
Spaanse regisseur, leek met
graagte een opdracht van de
VPRO te hebben aanvaard om
(op zijn geheel eigen wijze)
ren speelfilm te maken over
tante Hetty van de camping
„Tot de bron". Bunuel situeer
de de geschiedenis van de vro
me weldoenster in Spanje, van
de camping maakte hij een
landgoed en de zoon van de
vorig jaar overleden toegewijde
helper „oom Guus" kreeg in de
film gestalte in Jorge, de bui
tenechtelijke zoon van de land
eigenaar die zijn landgoed
aan Jorge en aan Viridiana
naliet (Viridiana is de naam
die Bunuel aan tante Hetty
gaf).
Ongeveer net als tante Hetty
den Duik biedt Viridiana de
bedelaars van het dorp onder
dak aan, ze verzorgt hen met
liefde, maar tijdens haar afwe
zigheid maken de bedelaars
misbruik van haar goedheid en
richten een orgie aan die het
einde betekent van hun aan
wezigheid op de camping, par
don het landgoed
Ik geef toe dat Bunuel de ge
schiedenis van „Tot de bron"
van tante Hetty af en toe wat
vrij geïnterpreteerd heeft, maar
dat is het goede recht van ie
dere kunstenaar. Bovendien
maakte hij de film in 1961
toen niemand nog van tante
Hetty had gehoord, dus dat
doet veel vergeven.
„Viridiana" wordt trouwens be
schouwd als een van Bunuels
beste films, vooral dank zij die
„buaiueleske" orgie-scène van
de bedelaars, dus ook dat
stemt vergevingsgezind ten
aanzien van Bunuels vrije in
terpretatie van voornoemde he
dendaagse geschiedenis
De VPRO liet zien hoe het
zelfde procédé in omgekeerde
volgorde kan worden gevolgd.
In „Ludwig II" van Jan Bos-
driesz c.s. kregen we het Beier
se koningsdrama van de homo
fiele. kunstlievende, barokke
Wagner-beschermer Ludwig II
te zien. Hij was goed gek, die
Ludwig. Mooi gek ook
De beelden die we te zien kre
gen van wat er zoal aan kunst
en anti-kunst onder Ludwigs
protectie vervaardigd werd, le
ken bijna een pleidooi om ie
dere zwakzinnige tien miljoen
gulden ter beschikking te stel
len. in plaats van hem op te
sluiten in een kliniek. Want in
het eerste geval komt er dan
toch iets moois, althans fan
tastisch uit, dat een eeuw later
nog bezienswaardig is.
Ludwig is overigens aardig in
de mode de laatste tijd. Een
maand geleden was er op
Duitsland een toneelstuk over
zijn leven (heel barok, maar
wel curieus gemaakt), de boe
ken over Ludwig II vliegen de
laatste tijd de pan uit. En nu
dus de VPRO weer met een
vooral beeldend informatieve
film.
Toch betreurde ik het. dat vol
staan werd met het illustreren
van het verhaal, ook bijvoor
beeld bij de uitleg van de „ko
ningspas", die mij sterk ver
want leek met de burgerlijke
maar net zo beroemde „zwem
badpas" van Kees de Jongen.
Een bezoeker had gezien dat
Ludwig op een heel merkwaar
dige manier door zijn paleis
liep. waarbij hij de knie hog
optilde en zijn voet neerzette
alsof hij een schorpioen ver
trapte, terwijl zijn kin bij ie
dere stap op zijn borst klopte.
Zo althans heb ik het onthou
den van de tekst. Een hoveling,
aan wie die bezoeker zijn
vreemde ontdekking vertelde,
stelde hem gerust met de me
dedeling dat de koning al een
tijdje op die manier liep.
Het was, volgens Ludwig, de
„koningspas". Ik had deze pas
graag uitgebeeld gezien door
een acteur, uitgedost als Lud
wig, lopend door zijn eigen pa
leis. Dan was het me toch dui
delijker geworden dan via de
uitleg in woorden.
Van „Studio zomer" van de
TROS kan ik nog melden dat
Mieke Telkamp het lied „Naar"
de Matthauspassion zong, dat
Willem Duys op 't laatste nip
pertje uit „Voor de vuist weg"
wipte, omdat hij het profaan
vond.
Pim Jacobs is niet zo kinder
achtig en van mij mag ieder
een altijd alles zingen wat hij
of zij op het hart heeft. Maar
als er daarna een gesprekje vol
prietpraat tussen Pim en Mie
ke wordt gehouden, is het na
tuurlijk wel profaan als niet
even over die voorgeschiedenis
wordt gesproken.
NICO SCHEEPMAKER
ZATERDAG 5 AUGUSTUS
Hilv. I 402 m en FM-kanalen 7.00
Tros.
7.00 Nieuws. 7.02 (S) Lichte platen,
reportages en berichten. (7.30
Nieuws; 7.41-8.00 Aktualltelten; 8.30-
8.40 Nieuws.). 10.00 (S) verzoekpla-
tenprogramma. (10.30-10.32 Nieuws).
11.55 Mededelingen. 12.00 Aktuall
telten. 12.16 Vast en zeker. Een pro
gramma van Claude Belloni en Ton
Marseille van het Voorllchtingscen-
I trum sociale verzekering. 12.26 Mede-
delingen t.b.v. land- en tuinbouw.
I 12.30 Nieuws. 12.41 (S) lichte muziek
1 en tips voor automobilisten. 14.00
(S) jazz-cocktail. 14.45 (S) Tross-
Country. 15.30 Nieuws. 15.33 een lich-
doe-het-zelf kursus ln revue-spe-
I Hilv. Til 241
FM-kanalen
klassieke amusements
muziek. (gr). 21.00 een fantastisch
ruimtevaart mysterie, (herh). 21.20
(S) licht muziekprogramma. 22.20
(S) En passant. gesprek. 22.30
Nieuws. 22.40 (S) sport, kabaret en
muziek. 23.55 Nieuws.
Hilv. II 298 m en FM-kanalen 7.00
8.00 VARA. 15.05
De KRO-tv zendt morgen
middag (16.00-17.40 uur)
die beroemde Jilm 'De tove
naar van Oz' uit. De top-
song uit de film (1939)
'Somewhere over the rain
bow' was zo'n succes dat
het altijd de 'signature-
tune' van wijlen Judy Gar
land is gebleven. Judy
speelt de rol van het klei
ne meisje Dorothy, die
door de donkere bossen op
zoek gaat naar het land
Oz. Op de foto Bert Lahr
als de (laffe) leeuw.
NOS. 17.55 VARA.
.00 Nieuws. 7.11 Ochtendmuziek. 7.20
Dag;
7.54 Deze
uu Nieuws; ö.ll Aktuall-
9.35 Waterstanden en om
10.30 (S) muziek en Informatieshow
met om 11.00 Nieuws 13 00 Nieuws.
13.11 Aktualltelten. 13.23 |S) jonge
renprogramma. 14.33 VAR-varia. 14.35
Het PLUS-Magazine. (tussen 12.00 en
13.00 ln VARA's Zaterdaglnformotle
SportWereldkampioenschap wielren
nen op de weg voor dames te Gap.)
15.05 De komende week ln het Neder
landse muziekleven. 15.25 literaire
uitzending. 16.90 Nieuws. 16.03 S)
NOS-Jazz. 16.45 een programma over
amateuristische muziekbeoefening.
17.15 Zonder geloof gaat het niet.
17.30 Radioprogramma's ln de belang
stelling. 17.55 Mededelingen. 18.00
nieuws. 18.11 Aktualltelten. 18.20 (S)
luchtig programma. 19.00 (S) Operet
temuziek. 20.00 Nieuws. 20.05 (S)
Brassband Magazine. 20.30 (S) Metro-
~ole Orkest met zangsollst. 21.00 De
Neder
lands gezin. 23.55 Nieuws.
7.00 Nieuws 7.02 Popstation (8.00
Nieuws.) 9.00 Nieuws. 9.03 Pers vers.
10.00 Nieuws. 10.03 Muziek bij de
koffie. (11.00 Nieuws) 12.00 Nieuws.
12.03 Elpee Pop. 13.00 Nieuws. 13.03
platenprogramma met verzoeknum
mers. (14.00 en 15.00 Nieuws.) 16.00
Nieuws. 16.03 - 18.00 sport en mu
ziek. met om 17.00 Nieuws.
Nederland I
NOS: 16.00 (K) Joum. KRO: 16.02-
17.40 (K) Klnderprogr. NOS: 1830
(K) W.K. Wielrennen te Marseille.
18.45 (K) Brigadier Dog. NOS: 18.55
(K) Jou:
19.05 (K) Daktarl.
Loterij Ned. 20.25 Gulden Zeezwaluw:
(Birth of the bomb), doc. over de
Tweede Wereldoorlog 22.05 (K) Paul
Vlaanderen: Een familiezaak, TV-se-
rle. 22.55 Epiloog. NOS: 23.00 <K) Jrn.
KRO: 23.05-24.00 (K( Hammerveld
NOS: 18.45 (K) Brigadier Dog. NOS:
18.55 (K) Journaal. TROS: 19.05 (K)
krimi-film. 21.45 (K)
riety Performance 1971: Amuse
mentsshow in het Palladium Theater
te Londen. NOS: 22.50-22.55 (K) Jour-
Boksen De World Boxing Coun
cil (WBC) heeft de wereldranglijsten
boksen bekend gemaakt. Voor de
zwaargewichten ziet die lijst er als
volgt uit: Wereldkampioen: Joe Fra-
zier (VS); 1. Mohammed All (Cas-
sius Clay (VS); 2. George Foreman
(VS); 3 Floyd Patterson (VS); 4.
Jimmy Ellis (VS>; 5. Oscar Bonavena
Arg.i; 6. Joe Luis Garcia (Venez);
7 Mac Foster (VS); 8. Ron Lyle
<VS): 9. Larry Middleton (VS); 10.
Ken Norton (VS),
