WHITELAW KRIJGT NU RESPIJT
Regering
in Athene
gewijzigd
Straffere koers
in Zuid Afrika
PERON GAAT
NIET TERUG
Tragiek Israels verboden dorpen
Brits leger heeft steden Londonderry en Belfast in handen
Vietcong valt
VS-basis fel aan
DINSDAG 1 AUGUSTU
ZES DODEN
ALS GEVOLG
VAN BOMMEN
(Van i
correspondent)
LONDEN Britse troepen had
den de situatie in geheel Noord-
Ierland vanochtend volledig onder
controle na hun invasie van de
"no-go"-wijken van Londonderry
en Belfast. De omvangrijke mili
taire operatie is voor Noordierse
begrippen opmerkelijk vreedzaam
verlopen. Aan Britse zijde werden
geen slachtoffers genoteerd, ter
wijl tijdens de gehele operatie
slechts zes burgers geraakt wer
den door geweervuur. Later op de
dag, toen Whitelaw van de leger
leiding het rusteloos afgewachte
sein "operatie succesvol" kreeg,
ontplofte een aantal bommen in
een dorpje in de buurt van Lon
donderry. Daarbij kwamen in to
taal zes mensen om het leven, ter
wijl ongeveer dertig
wondingen opliepen. De explosies
vonden plaats zonder vooraf gaan
de waarschuwing aan de be
volking.
Hoewel allerminst vaststaat, dat
de nederlaag van de IRA defini
tief is. zal het voor deze terroris
tische organisatie van nu af aan
veel moeilijker worden haar
macabere handwerk voort te zet
ten. De massale militaire operaties
van gisterochtend, toen meer dan
13.000 man Britse troepen ge
steund door helikopters, pantser-
Door Rudolph Bakker
voertuigen en tot bulldozers om
gebouwde centurion-tanks de
"no-go" gebieden van Londonder
ry en Belfast binnendrongen, heb
ben een eind gemaakt aan de be
trekkelijk veilige IRA-schuilplaat-
sen. Britse troepen en Noordierse
politie patrouilleren voor 't eerst
sinds vele maanden weer normaal
door de voormalige IRA-bolwerken.
Het is 'n enigszins ironisch gezicht
om een militaire Dost aan te tref
fen in hetzelfde gebouw, dat tot
gisteren het hoofdkwartier van de
TAAI
Niemand gelooft werkelijk, dat
de gevluchte IRA-eenheden voor
goed verdwenen zijn. De IRA is
een taaie, fanatieke organisatie,
die in de afgelopen 50 jaar al ve
le malen ogenschijnlijk uitgeroeid
leek. maar die steeds sterker dan
ooit weer terugkeerde op het ver
troebelde toneel van de Ierse po
li, tiek Het feit, dat de voornaam
ste IRA-leiders er tijdig in zijn
geslaagd Londonderry en Belfast
te ontvluchten heeft geleid tot kri
tiek op William Whitelaw, Enge-
lands staatssecretaris voor IJlster,
die het sein gaf tot de invasie van
de "no-go"-wijken.
Whitelaw wordt door sommige
Lagerhuisleden en extreme protes
tanten in Ulster verweten te lang
van te voren ruchtbaarheid te
hebben gegeven aan zijn plannen
voor een opruiming van deze wij
ken. Maar Whitelaw heeft dat met
opzet gedaan, zo liet hij weten. Als
de Britse troepen onverwacht in
openlijke confrontatie met de
zwaar bewapende IRA-maoht zou
den zijn gekomen, dan was bloed
vergieten onder de burgerbevol
king onvermijdelijk en omvangrijk
geweest. Bovendien was het tak-
tisch vrijwel onmogelijk om de
aanvoer van de zware centurion-
tanks geheim te houden, zodat de
IRA-leiders ruim van tevoren wis
ten van de Britse plannen. Het
Britse Lagerhuis ging gisteravond
met deze uitleg akkoord.
Het is nog te vroeg om de ba
lans op te maken van de publieke
reactie op William Whitelaws op
zienbarende initiatief. In Noord
ierse protestantse kringen is men
in het algemeen opgelucht over
de vermindering van het direct le
vensgevaar van IRA-zijde, hoe tij
delijk dit misschien ook mag zijn.
Protestantse politici zijn ingeno
men met de krachtige maatrege
len, iets, waarop zij al lang had
den aangedrongen
De roomskatholieke bevolking
van de tot gisteren door de IRA
geregeerde gebieden reageert koel
op de terugkeer van Britse troepen
en Noordierse politiemannen in
hun dagelijks leven. Essentieel voor
de verdere ontwikkelingen in Ulster
is, hoe de Britse troepen hun nieu
we ordebewarende taak in de
voormalige „no go"-gebieden zul
len uitvoeren. Drie Jaar geleden
werden Britse soldaten in deze ge
bieden als helden ontvangen omdat
ze werden gezien als beschermers
tegen protestantse terroristen. De
IRA heeft daarna de rollen weten
om te draaien, door de Britten af
te schilderen als handlangers van
de voormalige Noordierse regering,
Stormont, en zichzelf op te werpen
als de beschermers van de rooms
katholieke bevolking.
De schorsing van het Stormont-
parlement en het daarop volgende
geduld van William Whitelaw zijn
de factoren geweest, die de IRA nu
duidelijk hebben teruggedrongen.
Dat de IRA met geweld terug zal
komen, staat vast. Het is aan Wil
liam Whitelaw en de Britse troe
pen hun kortstondige respijt te be
nutten voor het opnieuw opbouwen
van goodwill en begrip onder de
roomskatholieke bevolking.
VERZET
Er is met deze invasie, die be
doeld is als de eerste stap naar een
politieke regeling van het conflict,
nog niets opgelost Van het gedrag
van de troepen hangt het af of de
Britse regering het vertrouwen van
de katholieken zal weten te win
nen. Volgens sommige waarnemers
zou althans in de Bogside van Lon
donderry de IRA nog steeds kun
nen rekenen op de steun van de
grote meerderheid.
Terwijl de Britse troepen de en
clave van het „vrije Derry" binnen
trokken, werden ze door de Jeugd
met stenen bekogeld, terwijl katho
lieke vrouwen kreten slaakten als
„Engelse bastaards" en „varkens".
In Londonderry verklaarde een
woordvoerder van de provisionele
vleugel van de IRA, dat er binnen
enkele dagen een verzetsbeweging
cnder de bevolking zou worden ge
organiseerd. Inderdaad mag wor
den verwacht dat de IRA alles zal
doen om de militairen te provoce
ren en oz opnieuw de haat van de
bewoners op de hals te halen.
De felle Bernadette Devlin, die
lid is van het Engelse lagerhuis,
zei in een toespraak in de Bogside,
dat de invasie „onderdrukking van
het Britse leger in zijn ergste v«
was". „De dag zal komen",
volgde ze „dat de barricaden stt
voor steen opnieuw zullen word
opgebouwd". „Whitelaw spreekt
verzoening, maar op elke sfcraathc
staat een pantserwagen van
Engelse leger". „Het verzet
voortduren", riep Bernadette bli
van woede uit.
Ook gematigden zoals Jack Lyn
premier van de Ierse republiek
de in de Bogside wonende Jo
Hume, Noordiers parlementslid
een van de leiders van de. hoo
zakelijk katholieke, sociaal-den
cratische oppositie, spraken afke
rend over de bezetting van de IR
bolwerken, omdat dit de strijd
verscherpen.
Belangrijk is echter dat de Bi
se actie voor de oppositieparij vcx
lopig geen reden is om niet d<
te nemen aan Whitelaws voorgesti
de rondetafelconferentie, die i
oogt de katholieke minderheid
Ulster grotere politieke invloed
geven en volgende week zou begi
nen.
Meer macht voor militairen
ATHENE (Reuter/ AP) Pre
mier Papadopoelos van Griekenland
heeft gisteren zijn kabinet gewijzigd.
Er zijn 22 nieuwe ministers en
staatssecretarissen aangewezen, on
der wie twaalf gepensioneerde leger
officieren.
De leden van het vorige kabinet had
den eerder op de dag hun portefeuil
les ter beschikking van de eerste-mi-
nister gesteld om hem in de gele
genheid te stellen de regering te wij
zigen.
Vier van de belangrijkste ministe
ries zijn in handen gekomen van
oud-officieren die een belangrijke rol
hebben gespeeld bij de militai
re staatsgreep van april 1966. Oud
kolonel Constantine Papadopoelos 'n
broer van de premier, is hoofd ge
worden van het departement voor de
plannen en het regeringsbeleid, dat
het werk van alle ministeries coör
dineert en controleert. Tot dusver
had de ministerpresident dit belang
rijke departement zelf geleid.
Ex-kolonel Nicholas Gantonas, de
gouverneur van midden- en west-
Macedonië, heeft de portefeuille van
Onderwijs en Godsdienstzaken ge
kregen. Zijn collega van Thessalië.
Ionnis Laddas, is minister van So
ciale Zaken geworden. Oud-Generaal
Vassilios Tsoembas, tot mei legerbe
velhebber. is hoofd geworden van het
ministerie voor Openbare Orde.
Het militaire element in de rege
ring is dus duidelijk versterkt. Eer
der dit jaar was de regering in Athe
ne enkele malen gewijzigd, waarbij
burgerministers, hun entree hadden
gemaakt op technische departe
menten. Zij zijn nu weer verdwenen.
Wel zijn twee rechtse leden van het
vroegere parlement in de regering op
genomen. Het waren Clean this Da-
j mianos en Spyridon Katsotas, be-
j noemd tot onderminister voor Eco-
nomische Zaken en assistent van de
I premier De regeringsleider zelf, Pa-
I padopoulos, behield de departe .:en-
I ten van Buitenlandse Zaken en De
fensie.
PRETORIA (Reuter, AP) Pre
mier Vorster van Zuid-Afrika heeft
een ingrijpende wijziging in ziijn ka
binet aangebracht. Vijf ministers
zijn afgetreden of hebben een an
dere functie gekregen. Zo is de ge
matigde minister van Binnenlandse
Zaken Gerdener vervangen door
zijn collega dr. C. P. Mulder, die
minister van Immigratie en van
Voorlichting was. Dr. Mulder, die in
tegenstelling tot zijn voorganger, tot
de rechter vleugel van de Nationale
partij gerekend wordt (de z.g. "ver-
kramptes", in tegenstelling tot de
"verligtes") zal de portefeuille van
Voorlichting blijven beheren).
De minister van Gemeenschaps
ontwikkeling en Openbare Werken
Coetzee wordt ambassadeur in Ita
lië. Hij wordt opgevolgd door de
onderminister van Financiën Abr.
H. du Plessis. De minister van Ge
zondheid dr. Carel de Wet. die vroe
ger ambassadeur in Engeland is
geweest, keert naar Londen terug
Hij wordt opgevolgd door de onder
minister van Welzijnszorg en Pen
sioenen S. V. van der Merwe. De
minister van Landbouw, senator
Dirk C. H. Uys, wordt opgevoled
door zijn onderminister Hendrik
Schoeman.
Prinses Moena, de Britse echtgenote van koning Hoessein v
kinderen in Disneyland om even de dage lijkse beklemming van
af te schudden.
Jordaniëis met haar viefr
leven in haar land van zich
ADVERTENTIE
SAIGON (Reuter. UPI. AFP)
Noordvletnamese militairen en le
den van de Vietcong hebben van
ochtend vroeg een zware aanval ge
daan op de belangrijke Amerikaan
se luchtmachtbasis Bien Hoa op 25
km ten noord-oosten van Saigon.
Zestig zware raketten werden af
gevuurd op de basis, waar zeker 1
Amerikaan werd gedood en vijftien
werden gewond.
Het was de eerste grote aanval
op Bien Hoa na het begin van het
Noordvietnamese offensief tegen het
zuiden vier maanden geleden.
In het noorden hebben de Zuid-
vietnamese regeringstroepen en hun
bondgenoten meer dan 20.000 scho
ten getost op de priovincie-hoofd'-
stad Quang Tri als inleiding van
een nieuwe aanval. Een Amerikaan
se adviseur zei: "Wij zullen zoveel
artillerie inschakelen dat wij er zo
maar binnen zullen kunnen wan
delen zonder ooik maar een levende
tegen te komen".
Inmiddels heeft president Nguyen
van Thieu van Zuiid-Vlei'.niam for-
msisl, e'lk bestand in het land ver-
we pen dat zich nöigfc te geilijlkedtdjdi
uitstrekt tot Laos en Cambodja.
Een staken van het vuren in Noord-
Vietnam in ruil voor krijgsgevan
genen 2jcu "ramip^niig en cir.iaan- i
vaardbaa/r voor ons aijn"
De president, die het woord richt
te tot officieren, verklaarde voorts,
dat de "bondgenoten" van Zuid-
Vietnam vastbesloten het economi-
sche. militaire en politieke poten-
Itieel van Noord-Vietnam moeten
vernietigen teneinde Hanoi tot se-
Irieuze onderhandelingen te dwin-
gen.
I KANTOORMEUBELEN
DIREKTIEKAMERS
MAGAZIJNKASTEN
KANTINEMEUBELEN
I TOONZALEN Geope
Bokassa en de dieven President
Bokassa van de Centraal-Afrikaanse
republiek heeft gisteren een detache
ment soldaten, gewapend met houten
stokken, opdracht gegeven gedurende
tien minuten in te slaan op 46 we
gens diefstal veroordeelde gevange
nen. Voor de radio verklaarde Bokas
sa. dat dieven in de toekomst beroofd
zullen worden van „hun menselijke
waardigheid". Tijdens het weekeinde
had de minister van Voorlichting be
kendgemaakt, dat dieven voor straf
een hand of een oor zullen moeten
missen.
(Van onze correspondent)
BARCELONA De oude ex-ddeta-
tor van Argentinië, generaal Juan
Domingo Peron, heeft na lang stil
zwijgen antwoord gegeven op het
ultimatum van generaal Lanusse,
dat hij voor 25 augustus in Argen
tinië moet zijn als hij vul deel
nemen aan de presidentsverkie
zingen in maart 1973. In zijn „bal
lingsoord", de Madrileense luxe
wijk Puerta de Hierro, verklaarde
Peron: „Ik ga niet naar Argenti
nië van hieruit kan ik de Peronis
ten net zo goed leiding geven".
Dit betekent voor generaal Lanusse
het einde van de hoop om tot enig
vergelijk met de oppositie te ko
men en zo de Argentijnse politiek
uit een doodlopende straat te ha
len. Voor Peron zelf kan deze be
slissing heel goed het einde worden
van zijn invloed op de gebeurtenis
sen in Argentinië.
Peron twijfelt er ernstig aan of er
werkelijk eerlijke verkiezingen
zullen plaatsvinden volgens de be
loften van Lanusse. Verderop ver
klaart hij dat het regime van La
nusse het Argentijnse volk ervan
probeert te overtuigen dat hij
(Peron) niet naar Argentinië wil
komen, omdat hij zich al te oud
voelt, omdat hij op rozen zit in
Madrid en omdat hij niet meer op
gewassen is tegen de verantwoor
delijkheid die zijn terugkeer zou
meebrengen.
Peron verweert zich hiertegen met
het argument, dat hij nu niet naar
Argentinië teruggaat, omdat hij
een professional", is in het lei
ding-geven aan een volk, en omdat
de beroepsregels van de leiders
eisen, dat de man die d!e strate
gie bepaalt, zich niet met de tactiek
op het strijdtoneel zelf bezig houdt,
aangezien hij anders door de bo
men het bos niet meer zou zien.
Verder zegt Peron dat hij in Ar
gentinië niet. veilig zou zijn. Hij
verzekert: ,3ovendien kan ik het
volk net zo goed van hieruit be
sturen. als daar. Trouwens, zij moe
ten maar naar hier komen: het is
niet zo. dat ik naar daar moet gaan,
want zij hebben mij nodig, niet
iv hen". Hij legt er de grote
nadruk dat er in Argentinië
niemand voldoende garanties
staan, en dat hij derhalve het
co niet kan lopen dat de Peroi
tische beweging haar „strat*
leiding" zou verliezen.
ADVERTENTIE
Wat Bill Bally
in Holland
zocht en wat
hij kocht.
ri rasechte Texas-
it toilet gaan) en aangezien
ailes groot bij hem was, was
On holiday in Europe besloot hij
een echt Hollands pleetje te
kopen in de hoop dat het daarop
gesmeerderzougaan. Antwoord
van de verkoper toen hij erom
Tirgon.hèt
Laxeermiddel
als u alles in't
groot doet.
30 dragées f3,10
bij apotheker en drogist
JERUZALEM De Israëlische
regering heeft besloten de bewoners
van de Arabische dorpen Biram en
Ikrit, in het noorden van het land
langs de Libanese grens, niet toe
te staan terug te keren naar hun
woonplaats. Daarmee heeft de re
gering een beslissing genomen in*n
zaak die al sinds 1948 speelt. De
bewoners van Biram en Ikrit,
moesten er in dat jaar weg, toen
de Israëli's er kwamen, ondanks het
feit dat ze Israël vriendelijk gezind
waren. Om „veilighedsredenen'
werd destiijds gezegd: de dorpen lig
gen vlak bij de Libanese grens.
De bewoners, behorende tot de
kleine christelijke sekte van de Ma
ronieten, namen geen genoe
gen met hun verdrijving en tot van
daag de dag hebben zij geijverd
voor hun terugkeer. In 1951 wend
den zij zich tot 't Israëlische hoog
gerechtshof dat hun verzoek, te mo
gen terugkeren, inwilligde. Het mi
litaire bestuur in de grensstrook
wist echter uitvoering van deze ge
rechtelijke beslissing te verhinderen
In 1953 liet de toenmalige pre
mier David Ben Goerion geen
twijfel bestaan over Israëls bedoe
lingen. De verlaten dorpen wer
den door de luchtmacht geheel
platgegooid. In 1965 stelden de ban
nelingen, die al die tijd in dorpen
in de omgeving hadden gewoond en
daar nog wonen, een compromis
voor: zij zouden van de regering
een principiële toezegging krijgen te
mogen terugkeren, zodra er een
vredesverdrag met Libanon zou zijn
gesloten, de regering wees het voor
stel af zonder opgaaf van redenen
Enige weken geleden kregen de
bewoners van Biram en Ikrit nieu
we hoop toen minister van Defensie
Day an bekendmaakte dat de veilig
heidszones langs de Libanese grens
zouden worden opgeheven. Ook het
hardnekkige verzet van de Be-
doeinen in de Gazastrook, die zich
blijven verzetten tegen hun evaca-
tie. nu al ruim een half jaar gele
den, gaf hun nieuwe moed. Onder
leiding van hun geestelijk leider, de
Grieks-katholieke aartsbisschop
Raya, gingen ztij demonstratief te
rug naar Biram om daar de kerk
te restaureren.
De zaak werd door de regering
besproken. Minister van Defensie
Dayan verklaarde zich tegen terug
keer, vice-premier Allon was voor
Zo werd ook deze zaak in de sfeer
van een prestigestrijd tussen Allon
en Dayan getrokken. Uiteindelijk
moest Golda Meir zelf de knoop
doorhakken. Iedereen is het er in
Israël wel over eens dat de bewo
ners van Biram en Ikrit onrecht ls
aangedaan, maar premier Golda
Meir heeft toch besloten een terug
keer niet toe te staan, daarmee de
uit 1951 daterende beslissing van 't
hooggerechtshof naast zich neerleg
gend.
De veiligheid is hier niet in het
geding, daar is iedereen 't wel over
eens Want er zijn Ara
bische dorpen die dichter bij de
grens liggen, maar de regering is
bang een precedent te schep
pen. Vandaag Biram en Ikrit en
de Bedoeinen in de Gazastrook,
morgen de vluchtelingen uit Jaf
fa, Ramie en Lod.
De zaak-Giram en Ikrit is ei
genlijk een afspiegeling van het he
le Israëlisch-Arabische conflict: het
is duidelijk dat hier onrecht ge
schiedt, maar de regering kan niet
de moed opbrengen die te erken
nen, uit angst voor een sneeuwbal
effect.
Topgesprek in de Krim De lei
ders van de Sowjet-Unie, Bulgarije,
Hongarije, Oost-Duitsland, Mongolië,
Polen, Roemenië en Tsjecho-Slowa-
kije zijn gisteren bijeen geweest op
de Krim. Volgens het Sowjetrussische
persbureau Tass hadden Brezjnew,
Podgorni, Sjiwkow, Kadar, Honecker,
Tsedenbal, Gierek, Ceaoesescoe en
Hoesak een gedachtenwisseling over
„de voortgang in de opbouw van het
communisme in de resp. landen en
de huidige internationale proble
men".
Zuidvietnamese soldaten dragen een gewonde kameraad weg bij gevechten in de buurt
Quang Tri,
