I
LEIDSCH
DAGBLAD
1 SNELLE
BRITSE
ACTIE IN
ULSTER
El
NEDERLAND:
MINDER VOL
Weinig tegenstand in Verboden gebieden'
vandaag
Wisselvallig
LEIDSCH DAGBLAD
Spaak (73)
overleden
N.V. v. d. Velde Citroën
"Gewest
Leiden
groter"
LIJMEN IS MOEILIJK
STAATSBEMOEIENIS
Opgericht I maart 1860
MAANDAG 31 JULI 1972
No. 33773
Directeur: G Koopman
Hoofdredacteur: Drs. J. R. Soetenhorst
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 25,90 per kwartaal fpostabonnementen t 28,30), f 8,76 per maand (by vooruitbetaling), giro 57055, losse nummers f 0,35
Witte Singel 1. Lelden TeL: 55041, Redactie: 21501
Nabezorglng tot 20 uur. teL 30500 (zat. 18 uur)
(Van onze correspondent)
LONDONDERRY (GPD) Zonder op weerstand van
betekenis te stuiten heeft het Britse leger in Noord-Ierland
vannacht een einde gemaakt aan het bestaan van de zoge
naamde „no-go-gebieden".
Meer dan 2000 man troepen en 600 pantservoertuigen trokken
zondagnacht in zeer snelle militaire operatie de beruchte wijk
Bogside in Londonderry binnen, die al vele maanden geldt als
„no-go-gebied" en waar Britse soldaten tot dusver niet konden
binnengaan zonder op hevige vuurgevechten te moeten re
kenen met IRA-eenheden. Zes sluipschutters loerden vannacht
door de militairen geraakt: twee zijn gedood, vier liggen in een
ziekenhuis.
Tafereel uit Belfast, de
Noor dier se hoofdstad: een
Volkswagenbusje is gekraakt
door een gepantserde zie
kenwagen van het Britse
leger. Een soldaat laat zich
uit het legervoertuig zakken
om de chauffeur, die in zijn
busje zit, de eerste hulp te
bieden.
Amsterdam In het Jaar 2000 zal
Nederland minder vol zijn dan het
Centraal Bureau voor de Statistiek
heeflt berekend. Daft is een gevolg
van de veranderende moraal: de
gezinnen worden kleiner.
Vorig Jaar kwam het CBS uit op
17,1 miljoen Nederlanders omstreeks
de eeuwwisseling. Daarbij werd geen
rekening gehouden met de sterk
toenemende voorkeur voor het klei
ne gezin. Wie die voorkeur wel ver
werkt, komt op 15 miljoen.
Schrijver
K. Haeck
stituut voi
7an het artikel is de heer
van het Economisch In-
»r de Bouwnijverheid, dat
e bevolkingsprognose op-
de hand van de dalende
De Bilt verwacht van vanavond tot
morgenavond: plaatselijk regen of
een bui, maar ook nu en dan zon.
Overwegend matige zuidoostelijke
wind. Min. temperatuur rond 13 gra
den. Maxima morgen omstreeks 20
graden.
(Opgemaakt om 12.40 uur)
uit, dat het geboortecijfer pas na
het Jaar 1977 geleidelijk zou gaan
dalen tot 17,2 per duizend inwoners.
Inmiddels is echter gebleken, dat
dit aantal geboorten (17.2 per 1000
inwoners) reeds in 1971 werd be
reikt, terwijl zich fin dat jaar nog
een vensmeniing in de dialling viah
het geboortecijfer manifesteerde.
Volgens de CBS-berekeningen zou
bij een bevolking van 17,1 miljoen
in het Jaar 2000 de woningvoorraad
ongeveer zes miljoen moeten bedra
gen. De berekeingen van het Econo
misch Instituut voor de Bouwnij
verheid komen bij een bevolking
van ongeveer 15 miljoen op een wo
ningvoorraad uit, die slechts 200.000
woningen lager is.
Ook voor de wegenbouw zal de veel
geringere groei van de bevolking
grote consequenties hebben, aldus
het artikel in Plan. In grote delen
van het land zal het nu bestaande
wegennet in het jaar 2000 nog vol
doende Zijn en' in de randstad zal
slechts een gering aantal routes
aangepast moeten worden. Het
grootste probleem zal niet het
genareaal zijn, maar de parkeer
ruimte.
De schrijver van het artikel in Plan
wijst op de misvatting, dat de ver
keersintensiteit gelijk op zou gaar
met het aantal aanwezige auto's
Dit is niet Juiist, omdat met de toe-
e van het aantal auto's he
aantal per Jaar en per auto afge
legde kilometers afneemt.
Ter kennismaking: het
4 weken voor de halve prijs
Ik word abonnee per 15 augustus '72 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon Invullen In open envelop (zonder
postzegel) sturen aan Leldsch Dagblad, antwoordnummer
214, Leiden.
BRUSSEL <UPI, Reuter) De Bel
gische politicus Paul-Herul Spaak,
een figuur van Europees formaat, is
vainochu&r.': op 73-t3<rige 'ecfftyd in
Brussel overleden. Hij had een va
kantie op de Azoren afgebroken en
was vrijdag j.l. wegens nierpijnen
met een militair vliegtuig naar de
Belgische hoofdstad teruggekeerd.
De Nederlandse regering heeft met
droefheid vain het overflydien vain die
grote Belgische staatsman kennis ge
nomen, aldus de woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Za
ken in Den Haag, waar men in het
bijzonder herinnerde aan de bij dra
van Spaak aan twee belangrijke
gebeurtenissen: de totstandkoming
de Benelux en de vorming van
de EEG. In september 1944 stond hij
in Londen, samen met de toenmalige
Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken Van Klef fens en hun
Luxemburgse ambtgenoot Bech, aan
de wieg van het Benelux-verdrag.
Ook in andere Europese hoofdsteden
is het bericht van het overlijden van
Spaak met droefheid ontvangen.
Voor nadere bijzonderheden over
Spaakls paliitdeke oamnière zie mem
verder pagina 15.
Ook in de wijk Ballymurphy in Bel
fast en in Creggan in Londonderry
verliepen soortgelijke militaire opera
ties zonder veel tegenstand. Daar na
men 5000 man aan de actie deel. Wil
liam Whitelaw, cie Britse staatssecre
taris voor Noord-Ierland, die zondag
avond. laat het sein gaf voor deze ac
tie, ontving vanochtend omstreeks
acht uur bericht van de legerleiding,
dat de acties "succesvol" zijn verlo
pen.
AFTAKELEN
De no-go-gebieden waren tot dus
ver verboden terrein voor Britse sol
daten. omdat de legerleiding ver
wachte dat vele tientalen onschuldige
burgers het slachtoffer zouden wor
den van de te verwachten strijd tus
sen soldaten en IRA-eenheden. Maar
recente legerinformatie had onthuld
dat de macht van het IRA binnen de
no-go-gebieden aan het aftakelen
was, onder de druk van de gebeurte
nissen van de afgelopen twee weken.
Vooral "bloody friday". tien dagen
geleden, toen een massale IRA-
geldingsactie een bloedbad in Belfast,
tot gevolg had, schijnt het IRA veel
sympathie gekost te hebben onder
tot dan toe getrouwe aanhangers.
OMVANGRIJK
Whitelaw heeft deze omslag in de
stemming goed onderkend. Na
zeer korte voorbereidingsperiode zag
hij de mogelijkheid om in een
vangrijke militaire operatie voorgoed
een eind te maken aan de no-go-ge
bieden, de voornaamste schuilplaat
sen van IRA-terroristen. Het betrek
kelijk geringe verzet tegen de invallen
van afgelopen nacht toont aan dat
Whitelaw gelijk had in zijn veronder
stelling dat de terroristen al op de
terugtocht waren. De meeste topfi
guren binnen deze organisatie zijn al
in veiligheid in de republiek Ierland.
De resterende eenheden zullen of on
derduiken of zeer binnenkort door de
nog steeds snel opererende Britse
troepen worden gearresteerd.
GEVOLGEN
Het voorlopige succes van deze ac
tie kan grote gevolgen hebben voor de
situatie in Ulster. De protestantse mi
litante verdedigingsorganisatie UDA
heeft laten weten alle protestantse
barricades in Belfast te zullen neer
halen binnen een minuut na het bin
nentrekken van de Britse troepen in
no-go-gebieden. Dat alleen al zal ont
spanning in de toestand kunnen be
tekenen.
GEVECHTEN
Voordat de Britse troepen In actie
kwamen deden zich vannacht in Bel
fast gevechten voor tussen groepen
protestanten en rooms-katholieken.
In brand staande vrachtwagens wer
den als barricades gebruikt, er werd
met bommen geworpen en een fabriek
werd in brand gestoken in het stadje
Lurgan, 30 km ten zuidwesten van
Belfast. Verscheidene personen heb
ben verwondingen opgelopen. Een
aantal personen werd gearresteerd,
toen de vechtenden de militairen be^
gonnen aan te vallen, die probeerden
hen te scheiden. De soldaten schoten
met rubber kogels. Tegen het
breken van de dag liepen de gevech
ten af, maar in de stad werd eer
spoor van vernielingen achtergelaten,
v. ZUYLEN VAN NUEVELTSTR.
ZOETERWOUDSEWEG 23
372, WASSENAAR, TEL 30t3
LEIDEN - TELEFOON 33741
Beleidsadvies VNG:
LEIDEN Het vandaag vrijgeko
men beleidsadvies van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten v
het gewest Leiden, samengesteld
verzoek van het gewest, wijkt wat
betreft de samenstelling van e
gewest Leiden af van het huidige.
Volgens het advies van de VNG
zouden ook Alkemade en een deel
van Woubrugge deel van het gewest
moeten gaan uitmaken. Deze plaat
sen zijn toegevoegd aan de al in het
gewest opgenomen gemeenten Lei
den. Leiderdorp, Oegstgeest. War
mond, Voorschoten, het noordelijk
gedeelte van Leidschendam, Zoeter -
woude, Sassenheim, Voorhout, Lisse,
en de kernen van Noordwfjk
Noord wijkerhout, Wassenaar dat
wel is opgenomen, zou volgens het
VNG mee kunnen doen, als dat ge
wenst is.
Toegevoegd zijn een stuk Haarlem
mermeer, het noordelijk gedeelte van
de Bollenstreek en Hazerswoude en
Koudekerk voor een aantal speci
fieke taken. Het advies noemt als
belangrijkste taken voor het gewest:
het maken van plannen voor het
woonbeleid, voor de regionale econo
mie. voor de inrichting van land
schap en recreatie, voor het onder
wijs en voor de opbouw van de sa
menleving.
Voor de verhouding tussen ge
meenten en gewest ziet het advies
twee mogelijkheden: een model
waarin de gemeenten centraal staan
en een model waarin het gewest de
grootste verantwoordelijkheid draagt.
Het eerste model zou uitgangspunt
moeten zijn wanneer men een groot
gewest Den Haag zou willen vormen.
Als nadelen van een dergelijk „su
pergewest" worden genoemd, dat er
voor een provinciale overheid geen
plaats meer zal zijn, en dat de kans
bestaat dat de problemen van de
stad Den Haag te zwaar op het ge
hele gewest zullen gaan drukken.
Bovendien zou een groot gewest
Den Haag als een "mini-provincie"
moeten worden gezien, die uit grote,
sterke gemeenten zou moeten be
staan.
Een gewest Leiden zou voldoende
mogelijkheden hebben om op doel
matige en democratische wijze een
goede voorzieningenstructuur tot
stand te brengen. Gevolg van de
keuze voor een gewest Lelden: de
provinciale overheid zal een duide
lijk andere functie moeten krijgen.
Na twee weken kabinetscrisis spelen partijbelangen steeds duidelijker
de hoofdrol. Wat begon als een groeiende irritatie binnen het
kabinet is nu afgezakt tot een manoeuvreslag met het oog op de
verkiezingen. Want veel illusies over de lijmopdracht van mr. Y.
Scholten behoeft men niet te hebben. Hij heeft, zoals al is gecon
stateerd een lijmkwast gekregen zonder lijm er aan.
Als mr. Scholten niets bereikt, komt mr. Biesheuvel ook niet veel
verder. Dan begint voor de WD de kans te komen om de club
van de confessionele partijen in de steek te laten. Dat lijkt niet
zo mooi, maar met name de KVP heeft het er naar gemaakt.
Verscheidene leden van de KVP-fractie willen immers niet meer
met de liberale bondgenoot regeren.
Kortom, we stomen op naar verkiezingen en de drie christelijke
partijen kunnen hun voelhorens uitsteken naar de "progressieve
drie". Daarmee zijn we op de vaste lijn van de Nederlandse poli
tiek beland: de christelijke partijen zijn niet steeds even betrouw
baar als coalitiepartner, maar ze kunnen niet worden gemist als
er regeringen moeten worden geformeerd. Dat is geen prettige
constatering, integendeel.
Al het politieke "gehannes" verdoezelt bijna het feit dat er Iets
fundamenteel mis is in de Nederlandse politiek. Voor de tweede
keer in zes jaar sneuvelt een kabinet over de begroting. Het kabi-
net-Cals mocht nog de illusie koesteren dat het de Kamer zou
nemen, maar eigenlijk was de nacht van Schmelzer al in maanden
lange voorhoedegevechten rond de begroting ingeleid.
Die begrotingsperikelen houden ten nauwste verband met de staats
bemoeienis. Wij zijn er aan gewend geraakt, dat "vadertje staat"
steeds meer moet betalen voor ons burgers. Vorig jaar kwam de
politieke komeet Drees jr. op door te betogen dat het beleid kon
worden omgebogen, dat er kon worden bezuinigd.
Het kabinet-Biesheuvel heeft daarmee in principe ingestemd, maar
na een jaar hadden de uitgetreden DS'70 ministers het gevoel dat
het kabinet niet naar Drees' ideeën wilde luisteren. Die ideeën
behelzen heel iets anders dan het domweg afknappen van begro
tingen op het laatste moment in een groepsgesprek van overver
moeide mensen.
Toch zal er op korte termijn werkelijk iets moeten gebeuren. De
overheid moet zich diepgaand bezig houden met de vraag of het
automatisme van de oplopende begroting wel is vol te houden.
Moeten verouderde staatstaken niet worden afgestoten? Kunnen
de sociale verzekeringen nog verder omhoog? Het beantwoorden
van dat soort vragen is een dringende eis, naast een hervorming
van ons politieke partijenstelstel. Want juist in deze dagen bewijst
iel, dat het ons van de wal in
dat stelsel,
i de sloot helpt.
18 PAGINA'S
Kerry Wells (20), Australisch
mooiste, werd in Dorado uitgeroe
pen tot 's werelds knapste meisje^
Na de verkiezing begroef het dol
gelukkige meisje haar brede glim
lach in de donkere krullen van
Miss Universe 1971, die voor eigen
Portoricaans publiek de kroon
mocht opzetten PAGINA 5
(duet ^Jlt e
Hansje Bunschoten vroeg toch
weer de meeste aandacht tijdens
de Nederlandse zwemkampioen-
schappen in Utrecht. Terwijl de
Olympische zwemploeg op twee le
den (Rood en Gielen) na door de
na-controle draaide, verzamelde
Hansje Bunschoten liefst elf gou
den plakken. De 14-jarige Hilver-
sumse bleek de absolutte heerseres
op de vrije slag.
Een "heerseres" bleek ook ten
nisster Betty Stöve. Zij boekte de
aan haar stand verplichte over
winningen (3) in de finales van
de open Nederlandse tenniskam
pioenschappen.
Rustige kampioenschappen, dat
kon van de titelstrijd wielrennen
in Marseille niet worden gezegd.
Daar speelden zich na de series
van de profstayers woeste tafere
len af.
En nog fl
0 Dick Schilder leert
zwakke plekken te vinden
PAGINA 12
0 Senator Eagleton kan als "run
ning-mate" van McGovern zRn
biezen wel pakken. De partijbon
zen hebben zich tegen hem ver
klaard PAGINA 13
teïims
Vandaag honderd jaar gele
den stond in de krant:
Vorige week vrijdag heb
ben enkele persoonen aan
den Boschkant te 's-Graven-
hage een ongewoon ver
schijnsel waargenomen, be
staande in een vurigen bol,
welke, bij wijze van staart,
een feilen lichtstroom uit
straalde en die zich uit het
zuiden in de richting van het
noorden voortbewoog. Het
verschijnsel hield gedurende
een zestal minuten aan.
In Groningen teekende de
thermometer van het physi-
sche kabinet der Hoogeschool
vorige week donderdag 91 gr.
F. in de schaduw. De volgen
de maatregelen in Gronin
gen verdienen navolging: be
halve door het besproeien
der straten met de gewone
sproeiwagens worden de stra
ten thans door middel van
brandspuiten bevochtigd.
Men is daarmede in de ach
terbuurten begonnen. In on
derscheidene scholen wordt
het onderwijs van 811 ge
geven, en verder den gan-
schen dag niet.
Vandaag 50 jaar geleden:
In dp Beukeldijksbuurt en
in de buurt van den Schie-
damschweg te Rotterdam
zijn op het oogenblik zeker
1000 woningen gereed of bij
na gereed, die niet verhuurd
zijn en ook niet verhuurd zul
len worden, tenzij de huren
worden verlaagd.
Naar de "Daily MaiVvit
Pekirg verneemt hebben ont
zettende stortregens gedu
rende 8 dagen achtereen de
Chineesche hoofdstad geteis
terd. Er zijn 1800 huizen in
gestort. In de provincie heb
ben overstroomingen een
groot gedeelte van den oogst
vernield.
