Weer: verontwaardiging
over bommen op Vietnam
Lezers schrijven
Bommen-1
Bommen-2
Bommen-3
Bommen-4
Dat ik na mijn artikel "Heilige
verontwaardiging over bommen op
Vietnam" (<Ld. 20 Juli) in enige in
gezonden stukken de wind van vo
ren zou krijgen, heeft mij vanzelf
sprekend niet verrast. Nog minder
verrast ben ik door het feit, dat
mijn opponenten (zie elders op deze
pagina) aan een groot deel van
mijn argumentatie voorbijgaan en
omschrijvingen vinden als "Tele-
graaf-stijl", "liever manipuleren dan
informeren", ongenuanceerd, pole
misch, agressief en discriminerend".
Geen wonder, want wie in Neder
land ter zake van bepaalde onder
werpen een ander geluid laat horen
dan het "ongenuanceerde" confec-
tie-denken uit een bepaalde hoek
toestaat, heeft het "gedaan". Mèg
ik er nog een andere mening op na
houden dan de meeste dagbladen
en radio en t.v. voorschrijven? En
mag ik dat, als ik mij keer tegen
"selectieve eenzijdige) veront
waardiging", op een scherpe wijze
formuleren? Of is het in Nederland
al zover gekomen dat aan inzichten,
dde afwijken van de standaard-op
vattingen van de meeste communi
catiemiddelen, het zwijgen wordt
opgelegd?
Laat ik beginnen met het citeren
van de correspondent in Zuid-Viet-
nam van het gezaghebbende Britse
weekblad "The Economist"; wiens
artikel in vertaling te vinden is in
"Het Parool" van 20 Juli J.l. "Hoe
komt het", aldus de "Economist,
"dat Zuid-Vietnam het heeft over
leefd, terwijl toch de kansen zo ge
ring leken? Werd het gered door de
Amerikaanse bombardementen of
door de tactische fouten van de te
genstanders? Of komt het veel-ge-
kritiseerde Zuidvietnamese leger de
eer toe, dat het de aanval heeft af
geslagen? Het antwoord is een com
binatie van deze drie factoren en
nog een aantal minder in het oog
lopende omstandigheden. Zonder
Amerikaanse luchtsteun zou het re
sultaat zeker anders zijn geweest.
De aanvallen van de B52-bommen-
werpers waren een beslissend ele
ment in de succesvolle verdediging
van Kontoem, An Loc en zelfs Hoeé.
De bombardementen op Noord -
Vietnam hadden weliswaar niet veel
uitwerking op het offensief zelf,
maar zij hebben stellig afbreuk ge
daan aan Hanoi's vermogen de aan
val voort te zetten.
Maar het eigenlijke succes hing
af van de vraag of het Zuidviet
namese leger inderdaad kon vech
ten. Het is gebleken dat het dit in
derdaad kan. Toegegeven, de derde
divisie is voor de sterke druk in
Qoeang Tri bezweken en de 22-ste
divisie heeft niet veel gepresteerd in
Kontoem en Binh Dinh. Maar nie
mand heeft deze eenheden ooit tot
de keurtroepen van Saigon gere
kend. De troepen waarvan verwacht
werd dat zij goed zouden vechten
hebben dat gedaan en, wat meer
zegt, de plaatselijke territoriale
lijkmoedigheid onder ogen gezien.
Volgens de Zuidvietnamezen hebben
zij minder te vrezen van Hanoi dan
van de verkiezing van senator Mc-
Govern tot Amerikaans president".
Tot zover de "Economist". Ik
vraag mij af wat er voor wezenlijk
verschil is tussen dit artikel in het
Britse weekblad en de strekking van
het mijne op 20 juli. Ook daarin is
sprake van een invasie uit Noord-
Vietnam, van grote Zuidvietnamese
veerkracht en van een eigen struc-:
tuur die helemaal niet van zins is
het veld te ruimen voor de noorde
lijken. Nu wordt mij verweten, dat
ik geen rekening zou houden met de
geschiedenis van het Vietnamese
Door C. J. Rotteveel
ADVERTENTIE
CONTESSA/fijn datje d'r bent
strijdkrachten hebben stand gehou
den. Over het geheel genomen is de
"vietnamisering" een succes geble
ken.
Tactische fouten op het slagveld
van de Noordvietnamese comman
danten waaronder het onjuiste
gebruik van tanks hebben Saigon
in de kaart gespeeld. Maar de groot
ste blunder van Hanoi was wel het
besluit het offensief te beginnen
met een aanval over de demilitari
seerde zone heen. Door zo ondubbel
zinnig te bewijzen, dat het hier ging
om een Noordvietnamese aanval
heeft het politburo in Hanoi veel
van de steun verspeeld die het an
ders zou hebben gehad, zowel inter
nationaal als van de boeren in het
zuiden.
De invasie (ik citeer nog steeds
de "Economist") heeft het groeien
de Zuidvietnamese nationalisme
versterkt. Zij heeft de positie van
president Thieu verstevigd en dege
nen in het zuiden die over vrede en
neutralisme spraken het zwijgen op
gelegd. De Zuidvietnamezen leggen
na zoveel jaren van oorlog een ver
bazingwekkende veerkracht aan de
dag. En hun land heeft nu een func
tionerende politieke en administra
tieve structuur die helemaal niet
van zins is het veld te ruimen voor
de communisten.
De verliezen aan mensen en ma
terieel van Zuid-Vietnam in het of
fensief zijn aanzienlijk, maar dat
is geen nieuws. En zelfs het vooruit
zicht van een nieuwe communisti
sche opmars, naarmate de Ameri
kaanse presidentsverkiezing nader
bij komt, wordt met een zekere ge-
conflict. "De zuidelijke generaals
hebben met medewerking
van de V.S. een Zuid-Vietnam ge
schapen met een eigen regering".
Ik acht dit 'n statisch en forma
listisch standpunt. De jongste ge
schiedenis van Vietnam heeft een
dynamische ontwikkeling te zien ge
geven. Allerlei krachten hebben op
het verloop van die geschiedenis in
gewerkt.
ADVERTENTIE
Tuitjehom 26 juli 1972:
Schrik in de benen
door kuitenflikker.
Dorpeling-en uit Tuitje-
liorn sloeg de schrik in de
benen, toen zij 's avonds op
'n eenzame landweg een man
rare sprongen zagen maken.
Toen de politie ter plek
ke een onderzoek instelde,
vond zij alleen een man die
fris en monter probeerde de
kuitenflikker onder de knie
te krijgen.
Bij navraag werd duide
lijk dat de man een groene
bus met Deocologne Extra
Dry gekocht had voor de
somma van 3.75. En dat deze
nieuwe droge deodorant van
4711 hem zo droog en fris
hield, (ook verkrijgbaar ir
grote bus voor 5.50).
De hoofdredacteur van NRC-Han-
delsblad drs. A. S. Spoor heeft on
langs een bezoek aan Vietnam ge
bracht. Hij hadi een gesprek met
een journalist, die te boek staat als
"de best geïnformeerde man van
Saigon". Deze nu gaf als zijn me
ning, dat "Hanoi zal gaan erkennen,
dat de strijd, die evolueerde van een
bevrijdingsoorlog (tegen de Japan
ners) via een onafhankelijkheids
strijd (tegen de Fransen) naar een
worsteling met het imperialisme
(tegen de Amerikanen) steeds meer
wordt tot een strijd van Noord-
Vietnam tegen Zuid-Vietnam. En
daarvan moeten toch reeds meer
mensen de zinloosheid inzien", zegt
hij.
Ik dacht in mijn vorige artikel
met zoveel woorden de opvatting
van deze zegsman te hebben ge
deeld. Er is heel wat veranderd in
de loop der jaren, een verandering
waar sommigen echter niet aanwil-
len. Vandaar hun verwijzing naar
conferenties van vele jaren geleden.
Inderdaad was Zuid-Vietnam op ze
ker ogenblik rijp om Hanoi in de
schoot te valen. Maar de "inmen
ging" van de Amerikanen heeft een
proces van bewustwording op gang
gebracht, dat thans resulteert in de
wil zich niet te onderwerpen aan
Hanoi.
Met het grootste gemak ziet men
in de Westelijke wereld over het
hoofd, dat Ho Tsji-Minh in het be
gin van de jaren '50 in Noord-Viet-
nam een bloedig spoor van hon
derdduizend doden achterliet, toen
hij het noorden naar zijn hand zet
te. Het getal van degenen, die af
schuwelijke ontberingen leden ten
gevolge van het onthouden van le
vensmiddelen (geen verstrekking
van distributiekaarten)bedroeg een
half miljoen. Men leze hierover het
rapport van George Carver in het
bekende tijdschrift "Foreign Af
fairs" van april 1966. En dat in een
land waar nagenoeg geen grote on
dernemingen te vinden waren in de
Westerse zin van het woord en "het
kapitalisme" niet verder kwam dan
kleine zakenlieden en waar geen
feodaal grondbezit te vinden was.
Het gevolg was, diat niet minder
dan 900.000 noorderlingen ondanks
alle denkbare tegenwerking van de
autoriteiten naar het zuiden vlucht
ten om aan de zegening van "Oom
Ho" te ontsnappen. Ook gaat men
voorbij aan de 800.000 vluchtelingen,
die in 1965 uit de door de Vietcong
beheerste gebieden wegvluchtten
naar de door de verfoeide regering
in Saigon bezette steden.
Als mijn opponenten het goed
Herinnering aan de harde strijd om Hoeé in het begin vaiioa
1968: een Zuidvietnamese soldaat met'mitrailleur in de ruïnefn
van de citadel van de stad. Rechts boven de vlag van heioe
Zuiden. Vier jaar later is Hoeé oynieuw omstreden gebied gebat
meest.
vinden zijn dat voor mij èn voor de
miljoenen vluchtelingen reden ge
noeg om de voorkeur te geven aan
een zwakke democratie in het zui
den boven de harde dictatuur in
het noorden. Toegegeven, de demo
cratie in Zuid-Vietnam is niet meer
dan, om een woord van Jesaja te
gebruiken, een rokende vlaswiek
(in de nieuwe vertaling: een wal
mende vlaspit), maar zij is in elk
geval een samenleving, waar de de
mocratie 'n kans heeft, in tegenstel
ling to,t het noorden, dat met zwaar
bewapende divisies de grenzen van
zyn buurstaten overschrijdt.
Tenslotte: wie de bezwaren van
de inzenders op deze pagina leest,
bespeurt een sterke neiging zich op
zijpaden te begeven. Over de duide
lijke poging van Hanoi na het weg
trekken van de Amerikaanse grond
troepen de militaire en politieke
winst alsnog in de zak te steken
wordt met geen woord gerept; even-
JjUl'
min over het feit, dat de oorlog^
Vietnam intussen zo veranderd )or
dat de zuidelijken niet gediend
van noordelijke overheersing en
reid zijn dat metterdaad aan te
nen. Men zwijgt over het dicta O
riale karakter van de Noordvieti^
mese staat, waar m.i. geen wo<)
over vuil gemaakt behoeft te w<
den. Op die manier denkt men||J
"selectieve eenzijdige) verof
waardiging" te verdedigen, waar]
gen mijn artikel gericht was: allef*]
maar scherpe kritiek op Amerif"
met voorbijgaan van het optred
van Hanoi. Zelfs al zou men uierjQ
een gemotiveerd beroep te kunn
doen op de overeenkomsten van G
nève, kan dat dan voor theolog 1
reden zijn een militaire aanval F*.
Zuid-Vietnam zoal niet goed te keer
ren, dan toch in elk geval niet
te keuren? Mag men zijn "gelijk
dan toch gewapenderhand verw)iei
zenlijken? re
I
lie,
Plaatsing van ingezonden stukken behoeft geen redactionele instemml^
te betekenen. De redactie behoudt zich het recht voor, brieven te bekort^
of eventueel terug te zenden.
De heer Rotteveel stelde in zijn
artikel in dit blad van 20 Juli, dat
er veel overeenkomst is tussen de
tegenwoordige oorlog in Vietnam en
de gebeurtenissen in de Tweede We
reldoorlog. Ik meen, dat zulk een
overeenkomst er inderdaad is, maar
zie die geheel omgekeerd als de heer
Rotteveel het voorstelt:
1. de Duitsers bezetten gebieden,
waar ze niets te maken hadden, en
legden him wil op aan volkeren, die
daarvan niet gediend waren. Dat
deden en doen de Amerikanen in
Vietnam ook;
2. de Duitsers stelden handlanger#
aan in een marionettenbewind,
Quislingfiguren, die ze voor hun
vrienden uitgaven, maar die geen
vrienden van het eigen volk waren.
Dat deden en doen de Amerikanen
ook (Diem, Ky, Thieu, en op lager
niveau vele anderen)
3. de Duitsers beschouwden de na
tionale verzetsbeweging als misda
dig. Dat deden en doen de Amerika
nen ook. Het FLN wordt suggestief
Viet Cong genoemd. Gebieden, waar
dit front door de bevolking ge
steund werd en een geordend bur
gerlijk bestuur had ingericht, wer
den door de Amerikanen "gepacifi
ceerd"; miljoenen mensen werden
van huis en hof verdreven, lange
tijd in "bevrijdingsdorpen" gecon
centreerd, en vonden als ze terug
kwamen him woonplaatsen ver
woest;
4. de Duitsers wreekten zich op de
bevolking wegens steun aan de ver
zetsbeweging (Putten, Lidice, Oura-
dour en elders). Dat hebben de
Amerikanen vele malen gedaan; My
Lai was een geval uit velen. Het on
derscheid is, dat deze verwoestingen
in de laatste Jaren veelal uit de
lucht gebeurd zijn (bombardemen
ten, ontbladeringen, oogstverwoes-
ting) en op de meest onpersoonlijke
manier mensen als ongedierte wer
den uitgeroeid;
5. Juist de gebieden, die "bevrijd"
werden, zijn vaak het ergst ver
woest. Na de stopzetting van de
bombardementen op Noord-Viet-
nam in nov. 1968 zijn die op de ver
dachte" gebieden in Zuid-Vietnam
in verhevigde mate voortgezet. Moe
ten wij dit alles van de Amerika
nen goed vinden, er onze instem
ming mee betuigen, omdat ze ons
eenmaal bevrijd hebben? Ik geloof
integendeel, dat er een enorme cor
ruptie in het Amerikaanse vrij
heidsbegrip heeft plaats gevonden;
en wat hun methoden betreft: wij
moeten ons daartegen keren, om
dat zij van hun verslagen vijand zo
verschrikkelijk veel hebben overge
nomen.
Nu zeg ik steeds "de Amerikanen".
Dat klopt gelukkig niet: er zijn er
velen, die zich tegen deze verschrik
kelijke moordpartij keren. Onlangs
nog de Amerikaanse Raad van Ker
ken. In uw blad van 21 Juli nam u
het protest van dr. Blake, secreta
ris-generaal van de Wereldraad van
Kerken over.
Ei* is ook het verzet van de
Quakers, al sinds 1954, en nu in toe
nemende mate het protest van de
Amerikaanse jeugd. Het is dit „an
dere Amerika", dat we moreel en
openlijk moeten steunen, zoals we
eenmaal ook die "andere Duitsers"
als onze vrienden gezien hebben.
Maar natuurlijk, elke vergelijking
gaat mank. Daarom alleen nog en
kele summiere opmerkingen. De
Amerikaanse voorstellen willen
steeds dat beide partijen zich achter
de eigen grenzen terugtrekken. Dit
zou redelijk zijn, als bedacht werd,
dat de eigen grenzen van de Ameri
kanen duizenden mijlen ver van
Vietnam liggen en niet ergens in
Indo-China. Het is een leugen, dat
de door het Bevrijdingsfront be
vrijde gebieden door een buiten
landse macht bezet zijn. Het is om
gekeerd: de door de Amerikanen
"bevrijde" of "beschermde" gebieden
zijn door een buitenlandse macht
bezet. Dit is de enig mogelijke uit
leg van de Geneefse akkoorden van
1954, waarmee de Amerikaanse in
menging in Zuid-Vietnam flagrant
in strijd is.
En als Nixon-Kissinger nu zeg
gen: "Wanneer in Vietnam op
grond van een bestand de buiten
landse troepen teruggetrokken wor
den, zal een politieke regeling tus
sen noord en zuid een zaak van de
Vietnamezen zelf zijn", dan lijkt dat
redelijk. Zulk een politieke regeling
was echter reeds bij de akkoorden
van Genève overeengekomen en het
zijn de Amerikanen die ze gesabo
teerd hebben. Er is weinig reden om
te geloven, dat zij die door hun dui
delijk voorgenomen blijvende steun
aan hun vriend Thieu niet weer op
nieuw zullen saboteren. De in uit
zicht gestelde politieke vietnamise
ring is even ongeloofwaardig als de
voorgewende militaire vietnamise
ring nu.
Er blijft in werkelijkheid een
Amerikaanse oorlog gaande, de be
slissingen in de gevechten worden
steeds bepaald door de voorafgaan
de Amerikaanse bombardementen.
En de zogenaamde Amerikaanse te
rugtrekking uit Vietnam wordt
ruimschoots gecompenseerd door
intensiever gebruik van de bases el
ders in Indo-China en beschietin
gen vanuit zee. Waar het op aan
komt is dit. Nixon wil niet de eerste
Amerikaanse president zijn, die een
oorlog verliest.. Maar die oorlog is
moreel allang verloren, ook al zou
den de Vietnamezen de strijd door
ondragelijke verheviging van het
geweld moeten opgeven. De over
winning, gesteld dat Nixon haar zou
behalen, zou voor hem geen mili
taire eer maar een militaire schan
de zijn, en aan die schande zou het
Amerikaanse volk deel hebben, als
het hem daarom tot president zou
herkiezen.
Ik kom op het begin terug. Inder
daad, eenmaal waren de Amerika
nen het volk, dat ons vah de tiran
nie van de Duitsers bevrijdde het
zou trouwens eerlijk zijn, te ver
melden, dat de Russen aan het ver
slaan van Hitier een minstens even
groot aandeel gehad hebben). Na
die oorlog heeft de Amerikaanse
politiek ook alles op alles gezet, om
overal ter wereld een einde aan het
kolonialisme te maken. Het is dan
echter wel ontstellend, dat hetzelfde
Amerika nu in Vietnam allerlei
doet, waarom Hitier en zijn hand
langers tot oorlogsmisdadigers ver
klaard werden, en bovendien ook
nog een neo-kolonialistische oorlog
voert waarbij vergeleken alle vroe
gere koloniale oorlogen een gerin
ger kwaad moeten schijnen.
PROF. DR. A. J. RASKER
Het artikel „Heilige verontwaar
diging over bommen op Vlietnam"
(door C. J. Rotteveel, d.d. 20 Ju
li) bevat een hele reeks emotione
le kreten in Telegraaf-stijl.
Laten we de toestand eens dui
delijk volgen: in 1954, op de con
ferentie van Genève, werd als eni
ge regering het bewind van Ho
Tsji-minlh erkend. Er was geer
sprake van een regering of staat
van Zuid-Vietnam, slechts van ee>
tijdelijke verdeling in twee zones,
die gebieden waren van één enke
le staat Vietnam. Binnen twee Jaar
zou er door vrije verkiezingen een
onderlinge regeling worden getrof
fen. Door de
van Zuidvietnamese generaals zijn
deze vrije verkiezingen nooil
gehouden. Intussen mocht geen
der twee zones een militair bond
genootschap sluiten. De zuidelijke
generaals hebben zich van dit al
les niets aangetrokken en met me
dewerking van de V.S. een Zuid-
Vietnam geschapen met een eieen
regering.
De bevolking had hier niets over
te vertellen en kwam dan ook in
1960 in opstand tegen dit bewind.
In 1964 was 80 pet van het zuiden
onder controle van het Bevrijdings-
front en het zou de overwinning
behaald hebben als niet de V.S. met
massale militaire deelneming inge
grepen hadden. De regering
van Saigon had niet om deze hulp
verzocht, maar door het rapport
van generaal Westmoreland werd
onthuld dat het zenden van troe
pen een eenzijdig besluit van de re
gering der V.S. was en dat de Zuid
vietnamezen de troepen met te
genzin zagen arriveren.
Pogingen om de troepen van de
dichtbevolkte gebieden vandaan te
houden zijn mislukt door de zui
ver koloniale politiek der V.S., die
nu dan ook in een totale oorlc
verwikkeld zijn. Totaal omdat bed
de Vietnams gebombardeerd wor
den zonder onderscheid tussen bur
gers en militairen of zelfs kilnde
ren. Zie de vele verklaringen van
Amerikaanse Vietnam-veteranen
wie geleerd werd alle Vietnamezen
als communist te beschouwen. To
taal door het gebruik van „anti
personal" wapens, bedoeld om zo
veel mogelijk mensen te verwonden,
omdat die meer last bezorgen dan
doden en het vijandelijke moreel,
kunnen ondermijnen. Totaal door
de verwoesting van huizen, scholen,
rijstvelden, boomgaardenmeer dan
6 miljoen ton aan bo op In
do-China, tijdens de u-ie Tweed
Wereldoorlog 2 miljoen ton.
En dan te bedenken dat er ir
1965 bijna vrede was. De burgerre
gering van Zuid-Vietnam probeer
de samen met de boeddhisten in
het geheim het militaire apparaa
te zuiveren en vrede te krijgen door
onderhandelingen. Maar de Viet
namese r.-katholieken dwongen
deze regering af te treden en doo
hun toedoen kwamen de militaire
dictators Thieu en Ky aan d
macht. Ho Tsji-minh werd door
deze reactionaire regering me
meer dan 160.000 tegenstanders in
gevangenissen en wat voor gevan
genissen voor zijn streven naar
een neutrale, onafhankelijke en
democratisch-gekozen regering be
schuldigd van verraad en capitula
tie voor de communisten.
De Noord vietnamezen he^
tot op dit moment echter verklaard
geenszins van plan te zijn een die
tatoriale communistische regering
in te stellen, maar juist algehei
vrije verkiezingen, waarbij slechts
Thieu en Ky niet verkiesbaar
mochten worden. Ik kan de heer
Rotteveel aanbevelen het boek
Vietnamesische Lehrjahre, sechs
Jahre als Deutscher Artz in Viet
nam" te lezen, waarin te le
zen staat, dat de Amerikanen niets
positiefs hebben gedaan voor het
Vietnamese volk dat zij veronder
steld worden te steunen.
Er is een duidelijk verschil tus
sen woorden en daden, als presi
dent Nixon (op 25 december vo
rig jaar) spreekt van „lidealen van
menselijke broederschap" en „vre
de op aarde" en twee dagen later in
de kranten staat, dat vliegtuigen
van de luchtmacht en marine der
V.S. doelen in Noord-Vietnam aar
gevallen hebben, waaraan werd
deelgenomen door alle vliegtui
die de V.S. in Indo-China konden
missen.
MELVTN
Jan van Brakelstraat 68
Katwijk aan Zee
In het artikel over Vietnam di.d.
20 juli een samenraapsel van
acheihaalde cliché's met emotionele
kreten in Telegraaf-stijl vertelt
de heer Rotteveel een sprookje over
„stemmen met de voeten", dat al
jaren geleden is ontmaskerd. Wat
hij waarschijnlijk ook wel weet ten
zij hij onider het Springer-motto
"liever manipuleren d)an informe
ren" die waarheid" achterhoudt.
Wanneer een stad door het Bevroj-
dingsfronrt op de hiuurllingen van
Thieu is veroverd, wondt die zodra
die weersomstandigheden het toela
ten door Amerikaanse bommenwer
pers volledig in puin gegooid en
elke vorm van leven uitgeroeid.
Zelfs de meest verstokte aanhan
ger van het Bevrijdingsfront haalt
het dan niet in zijn hersens naar
het noorden te gaan of in de be
vrijde stad te blijven.
De Vietcong weet hoe in leven te
blijven onder de bombardementen
van Amerikanen, de bevolking niet
Het aanlbal slachtoffers onldier de
strijders is d'an ook meestal bij een
bombardement zeer gering, omdat
ze zich razendsnel verplaatsen en
vaak krijgen bommenwerpers op
dracht een gebied te bombarderen
waar volksstrijdlers zyn gesignaleerd
maar allang zyn vertrokken. En tot
hun girotbe spijt merken de Ameri
kanen dat pas als ze ergens anders
weer opduiken.
Maar eigenlijk is het wel juist,
dJaJt "kiezen met de voeten", maar
d)an zijn het wel het soorit verkie
zingen waarmee Thieu ook aan de
macht is gekomen en waardoor
Vietnam nog steedis niet één land is.
Want aJls de uitslag het Pentagon
nliet bevalt, dian bepalen ze hem
zelf meb hun militaire overwicht
eufemisme voor politieke ohantage
gepaard gaande met grote ölach-
W-at de dijken betreft, de Zweedse
ambassadeur Oeberg verklaarde
„Ik heb zelf bombardementen op
de dijken in de delta van de Rode
river meegemaakt. De Amerikanen
beginmeai nu te spreken van het
onvermogen vain de Noordwiébna-
mezetn om hun diykensyötecm te
onderhouden. Wie het werk gezien
heeft dat de Vietnamezen verlich
ten om hun düjkemsyslteem continu
te verbeteren en te versterken lijkt
dleee poging eerder een alibi voor
wat er zou kunnen gebeuren alls de
dijken breken en als de bombarde
menten op het huidige niveau door
gaan".
Verder heeft de Noordvietname
se legatie in Parijs een overzicht
uitgegeven van walt er aan diait on
derhoud wordt gedaan, 2 a 3 mil
joen kubieke meter grond wordt
per jaar verplaatst om de dijken
te versterken, miljoenen werkda
gen op vrijwillige basis (dli't wil
zeggen zonder betaling, dit voor de
mensen die van het fenomeen so
cialisme niets snappen) worden er
door boeren, arbeiders en scholieren
aan beübeed.
THEO VAN HEUKELOM
Pried. Hendrikplanteoen 8
Leiderdorp
In het L.D. van 20 Juli J.l. werd
groot opgemaakt een stuk ge
plaatst over "Heilige verontwaar
diging over bommen op Vietnam",
waarin de schrijver on. spreekt
over "de alom huilerige kreten
over de Amerikaanse oorlogvoe
ring", "het gehuil over het bof3
barderen van dijken", "de cri
in de vrije wereld, die stuk vfl
stuk genadebrood eten van
Amerikanen, onder wier beschfb
mende atoomparaplu zij hun pjur
paganda kunnen bedrijven".
Vrijdag 21 juli plaatste het 1
op de voorpagina het protest
de secretaris van de Wereldréer
van Kerken dr. Eugene Car4
Blake (zelf Amerikaan) tegen L"c
bombarderen van de dijken L{
Noord-Vietnam. De raad
Kerken in Nederland, waar,toe
de Herv. Kerk en dé R.K. Kerk 1|
horen, heeft begin juli adhesie 1
tuigd aan het voortgaande
test van de National Council
Churches (Raad van Kerken.
de Verenigde Staten tegen
Amerikaanse oorlogvoering,
uitvoerige tekst hiervan vindt i
in Trouw en Volkskrant van 1
schrijft in een commentaar
22 juli:"... na lezing van tal
berichten over aanhoudende
logsgruwelen kan men alleen
maar hopen, dat de Amerik
Vietnam zo spoedig mogelijk
len vergeten en niet zullen blijde
pogen, hun twijfelachtige politai
ke creatie het regime Thieu pic
de hand boven het hoofd te holer
den. Want niets is erger dan jirc
huidige zinloze moordpartij".
NRC - Handelsblad schrijft uitejen
kritisch over de Amerikaanse
logsvoering.
Conclusie: het
test en kritiek van "bewuste of c
bewuste aanhangers van
Noordvietnamezen" uitgaan,
de schrijver suggereert. Het is i
waar, dat "elk woord van med
lijden" insluit partijkiezen voor I
Noordvietnamezen. De bovenjf
noemde protesterenden gaat
om medelijden met het gehele 1
van Vietnam en om zekere etlj
sohe beginselen zelfs bij een
logvoering, die de schrijver
meer kent.
Het is zeer Jammer,
dewerker aan de donderdagartilH
len "Meningen" bij voorkeur
genuanceerd, polemisch, ag)
sief en discriminerend, zo niet
hitsend schrijft. Het lijkt mij i
het L.D. bij alle recht van vrij
meningsuiting dit niet zou mos
toestaan.
DR. K. E. H. OPPEN
