\ls je aan Vestdijk
egint weet je niet
aar je eindigt...'
IDIE SCHRIJVER NOL GREGOOR
"W&ter
te doen is
\sn\aagse
agenda
DAG 19 JULI 1972
ïilversumse flat van Nol Gregoor is geheel uitgevoerd
en zwart. De brede stalen ramen bieden uitzicht op de
ii van hoge bomen. In dit literaire laboratorium speurt
regoor (59), schrijver van verschillende studies, waar-
het in 1958 uitgegeven en later herdrukte: „Simon Vest-
Lahringen" van achter zijn geheel doorzichtige schrijf-
opnieuw naar alles wat Nederlands grootste literaire
een tot het schrijven van zijn semi-autobiografische ro-
ïspireerde.
k was te dik", zegt Gregoor
wat ironische, metalen
ij strijkt met zijn hand
zeven lijvige cahiers waar-
Vestdijk van februari tot
zijn monsterroman: „Kind
Ier vrouwen" noteerde. Met
;r don derende aanloop naar
ière had hij zijn debuut
naken, maar de uitgever
werk te dik.
pdschrift, dat op in de
eraakt prikkeldraad lijkt,
Vestdijks familieleden net-
[eschreven, strandde bU
er Braak en werd nu als
fe tekst voor de drukker
>t. In de oorspronkelijke
irdt naar bronnen verwezen
>1 Gregoor gretig uit puf
t: „Je moet het bij
van bekentenis-literatuur
|De mensen uit zijn leven
uit zijn Jeugd spelen
ere rol in zijn boeken dan
ji vermoedt.
laar de „Anton Wach-
en andere werken die
.pdere vorm in „Kind tussen
zijn terug te vinden
Jregoor: „De overeen -
heel betrekkelijk. Het is
ander boek. Veel sponta-
Lreven dan de meer om
blad gecomponeerde Har-
fPachter-boeken, met „Tijd
lamman" aan de spits. Het
dat de oude samenvat-
aandoet dan de af-
herschrijvingen, speciaal
pak betreft".
vier vrouwen" ver-
najaar in cassette bij de
J. Het boek telt 557 blad
zijden, met daarnaast een tweede
deel met foto's en documenten, be
nevens een uitvoerige studie door
Nol Gregoor.
„De opdracht is vrij laat gekomen,
en telkens ontdek ik meer. Mensen
die Simon vroeger hebben gekend,
vertellen mij ook mooie bijzonder
heden. Alleen in Harlingen, waar
hij in 1898 werd geboren, worden
oude mensen wakker als Je de
naam Vestdijk noemt. Dan zeggen
ze: Ja, dat weten we nog, dat was
de gymnastiekleraar die optochten
organiseerde en de regie voerde over
een opera. Ja, dat was een bijzonder
persoon. Diens schuwe zoontje ging
in zijn schaduw verloren. Harlingen
kent hem nauwelijks.
„Simon noemde zijn vader eens de
stadamusator", zegt Gregoor.
DIENSTMEISJE
Dan opeens heeft hij het over de
Daal en Bergse Laan in Den Haag
waar Vestdijk voor de oorlog op num
mer 18 woonde en met het dienst
meisje van zijn achterburen flirt-te.
Nu de vier vrouwen hun geheimen
hebben prijsgegeven, gaat de aan
dacht uit naar de vijfde: „Else
Böhler, Duits dienstmeisje"
„Kijk", zegt hij, en vouwt blauw
drukken open waarop de platte
grond en geveltekeningen staan van
die buurt, die in 1943 op last van
de Duitsers geheel werd afgebroken.
..Wie helpt me aan foto's of andere
gegevens van de Ranonkelstraat en
Heliotroopstraat? Wie vertelt me
welke dames het waren die Else
Böhler wilden beschermen tegen de
knipoogjes van Simon Vest-
diJk?"Deze Else, die Marie heet.
woont nu als Nederlandse in Rot-
rk Simon Vestdijk 1898-1971J
terdam. Haar portretten bewijzen
mij hoe voortreffelijk Vestdijk ie
mand kon typeren. Een van haar
brieven, zojuist door mevrouw Vest
dijk vanuit Doorn naar Gregoor op
gestuurd, bewijst hoe getrouw Vest
dijk zich aan de werkelijkheid
hield. „Zelfs in dit boek dat moei
lijk autobiografisch kan worden ge
noemd", zegt Gregoor.
Tijdens het gesprek belt Gregoor
vijf of zesmaal op naar mensen die
hem misschien iet-s over de situatie
rond Else Böhler kunnen vertellen.
Vestdijk zelf kon dat niet meer
toen het voor zijn biograaf aan de
orde kwam. Hij was toen al te ziek.
„Of Simon tegen mij in dat opzicht
mededeelzaam was? Heus wel, maar
je moest er wel naar vragen, want
voor een boek dat eenmaal was vol
tooid had hij geen belangstelling
meer. Het manuscript en de druk
proeven gingen naar de zolder in
rekken. Gelukkig zijn er ook veel
voorstudies. Ik heb een lijst waarop
de romanfiguren zijn vermeld met
daarnaast de namen van hen die
daarvoor model stonden. Als je die
mensen ontmoet, merk je hoe voor
treffelijk de menselijke verhoudin
gen in een bepaald tijdvak in de
romans zijn weergegeven.
Wanneer is Gregors studie over
Penl BRAMMET JE FOK EN HET HOUT VAN KOKANJE
t Brammetje bukte zich om door de evening te kijken,
"heling in de muur van zijn cel was ontstaan. Hij zag een
olijke ogen, een stuk van een zeemanspet en hij hoorde
zei:
^jp, hebben ze jouw schip ook te pakken?"
o d maar", riep Bram verheugd uit, „zie ik het goed? Jij
i 'h schipper Onderdak?"
ij bent Brammetje Fok", zei de ander opgewekt. „Ik dacht
en toen kwamen de kikvorsmannen zeïBram.
je stem al te herkennen. Als ik je goed ken dan heb je je ook ver
zet toen ze je schip in beslag wilden nemen.
en die gooiden een net over je heen", knikte Onderdak.
Maar waarom pakken ze die schepen af?" vroeg Bram. Heb
ben ze zelf aan geen schepen?"
,.0, jawel", zei Onderdak, „maar de schepen, die ze in beslag ne
men gaan ze niet gebruiken om te varen".
„O, nee?"
„Nee, ze gaan ze slopen", zei Onderdak ernstig.
Leidse bioscopen
jHans
Chrlstiaan Andersen", al. elke mid
dag 2.30 uur. zo. 2.00 en 4.15 uur.
Nacht voorstelling "Taste the blood
of Dracula". 18 Jaar. Vrij. za. nacht
Zo. ook 4.30 uur. Nachtvoorat.
"Dr. Sex", 18 Jaar. Vrij. za. 23.30
Trianon: "Pippi Langkous", a.l.
Elke middag 2.30 uur, zo. 2.15 en 4.30
uur. "Slaapkamer mazurka", 14 jr.,
elke avond 7.00 en 9.15 uur.
Studio: "Samen uit, samen
thuis", a.l. Dag 2.30, 7.00. 9.15 uur.
Zo, ook 4.45 uur. "Sjors en sjlmmle
en de rebellen", a.l. elke ochtend
behalv zondag 10.30 uur.
T entoonstellingen
De Lakenhal Expositie 18de eeuws
Leids zilver (t.e.m. 26 augustus) dag.
10-6 uur 20 1-5 uur nam
Museum voor Volkenkunde, Steenstr
l Lelden „Pal la" zomertentoonstelllng
over zeilen ln de Stille Zuidzee ma
;.e.m. za. 10 uur voorm.5 uur nam
!0. 1—-5 uur nam. (t.e.m. 7 Januari)
Molen de Valk Molenmuseum dl t.e.
zat. 10 uur voorm.-5 uur nam. (zo
en f.d. 1—5 uur nam.
Ned. Legermuseum Geopend maandag
tot en met vrijdag 9 uur voorm 5 uur
nam zon. en feestdagen 1-5 uur.
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen dag 10-4
uur zondag 1 -4 uur.
Rijksmuseum vaD Oudheden (Ra-
rnburg 28) Werkd 10 uur voorm tot
uur aam. zond 1-5 uur nam
Rijksmuseum voor Volkenkunde
(Steenstraat 1): Dag 10-6 uur zondag
1-6 uur nam
Bezoekuren Ziekenhuizen
LEIDEN
Dlaconessenhuls: le klasse dagelijks
11.0012.00 uur 13.1514.00 uur,
18.45—19.30 uur 2e en 3e klasse, da
gelijks 13.15—14.00 uur en 18.45—19.30
uur. Kinderafdeling dagelijks 14.45—
15.30 uur maandag- woensdag- en
vrijdagavond 18.30—19.00 uur.
a. 11.30. Kraamafdellng: 3e
16 en van 18 4519.30 u. 2e Klasse
11.3012.00 (alleen vaders) 15.0016
en van 18.4519.30 uur.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 1
14.30 s zondags 1112 en 1415
Eerste klasse: de gehele dag.
Annakliniek: dag. 13.3014.30 en
Academisch Ziekenhuis: Klasse 1 en
2 dag. 10.30—11.30. 14.30—16.00 en
19.20 uur: klasse 3 dag. behalve dins
dag van 1919.45 din v 1314 uur zat
en zon. tevens van 14.3015.30 uur
kliniek kindergeneeskunde (zaal 22 23
en 24: ouders dag 10.3011.30 14.30
16.30 en 18.1519 uur: overige bezoe
kers maandag tot vrij 18.1519 uur,
zat en zon 14.3015.30 uur (zaal 50)
alle bezoekers maandag tot vrij 18.15
19 uur zat. en zon. 14.3015.30 uur.
(zaal 51 babyzaal) alleen voor ouders
dag vanaf 10.30 uur. Kinderzaal keel-
neus- en oorheelkunde dag. behalve
dinsdag 18.1519.00 uur dinsdag 13-14
uur zat. en zon tevens 14.3015.30
uur Gynnacologie en vooqr zwangeren
dagelijks van 10.00—11.30 uur en van
15.0020.00 uur behalve op dinsdag.
Op die dag ls er geen bezoek behal
ve voor patiënten die op woensdag ge
opereerd worden. Voor deze patiënten
is er een extra bezoekuur van 19.00—
20.00 uur.
De bezoektijden voor de afdeling
Verloskunde (kraamvrouwen) zijn
mede ln verband met de voedingstij
den als volgt vastgesteld: dagelijks v.
15.3017.00 uur en van 18.3020.00 u
Kinderen tot 12 Jaar kunnen wegens
mogelijk Infectiegevaar helaas niet op
bezoek komen.
„et avondbezoek ls uitsluitend be
stemd voor de echtgenoten. Alleen
staande moeders en moeders waarvan
de echtgenoot ln het buitenland ver
toeft kunnen 's avonds één bezoeker
ontvangen.
vallen zijn. Voor hen ls er een avond
bezoekuur voor de echtgenoot van
19.00—20.00 uur.
Voor de Praematurenafdeling gelden
de volgende bezoekuren (alleen voor
ouders): maandag, woensdag, vrij
dag 18 3018.45 zaterdag en zondag:
15.3015.45 uur.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Rijnoord: le en 2e klasse 10.3011.00
14.00—14.45 en 18.00—19.00 uur 3e klas
14.00—15.00 en 18.00—19.00 uur Kraam
afdeling 16.0017.00 uur alleen voor
echtgenoten 19.0019.30 uur. Kinderaf
deling 15.0015.30 alleen voor ouders
18.00—18.30 uur.
Woensdag 19 Juli
Kurzaal20.30 uur: Paul van Vliet
met "Noord-West".
Circustheater: 20.15 uur: "Promotie,
promotie!" musical met Gerard Cox.
Openluchttheater Zuiderparlc: 20 15
uur: Bulgaare Folkloristisch ensemble
uit Varna.
Openluchttheater Zuiderparlc: 14 00
uur: Vis Comlca "Het dansende eeel-
tje".
Italiaanse
champignonsoep
Fruit 100 gr. fijngesnipperde
bacon of rauwe ham, tezamen
met een gesnipperd uitje, ln 50
gr. boter. Snijd de steeltjes van
200 gr. champignons zo fijn
mogelijk en de hoedjes in dun
ne schijfjes. Voeg de fijngesne
den steeltjes aan het uimeng
sel toe en laat dit even wat
kleur aannemen. Temper het
vuur en voeg 1 1. kippe- of
vleesbouillon toe, de schijfjes
champignon, een stukje foe
lie, een blaadje laurier, een j
heel teentje knoflook, een
schijfje citroen, een takje pe-
terselie en 2 theelepels tomaten-
puree. Leg een deksel op de
pan en laat de soep niet langer
dan 20 minuten zachtjes koken.
Vis laurier, knoflook, citroen
en peterselie er uit. Roer een
ei, dat vooral op kamertempe
ratuur moet zijn, los en roer
het met 50 gr. geraapte kaas
en enkele lepels van de soep
tot een dun papje. Meng het
papje door de soep en laat al- j
les goed warm worden, maar
niet meer koken.
WTNA BORN
„Kind tussen vier vrouwen" helmaal
rond?
„Dat is nu wel bekeken. Alleen de
afwerking vergt nog tijd".
En als hij meer weet over die „Else
Böhler"-periode, wat ga je dan
doen?"
Nol Gregoor lacht. Hij heeft geen
bepaald plan. Hg zegt: „Dat weet
ik niet hoor. Ik heb meer te doen,
maar als je eenmaal aan Vestdijk
begint, weet je nooit waar je ein
digt"
Huldigingscomité
voor scheidende
museumdirectrice
UTRECHT (ANP) Een comité
van aanbeveling van bijna 70 voor
aanstaande Nederlanders en buiten
landers ondersteunt het initiatief
van een werkcomité onder voorzit
terschap van de Leidse hoogleraar
dr. A. Klasens. dat de scheidende
directrice van het Centraal Museum
in Utrecht, mejuffrouw dr. E. Hout
zager. een herinneringscadeau wil
aanbieden. Mejuffrouw Houtzager
zal op 13 augustus wegens het be
reiken van de pensioengerechtigde
leeftijd haar functie neerleggen.
Ruim 21 jaar heeft zij het Centraal
Museum in Utrecht geleid, ruim 130
tentoonstellingen georganiseerd en
ook door allerlei andere initiatieven
dit Utrechtse museum tot ver buiten
de landsgrenzen bekend gemaakt. In
het comité van aanbeveling hebben
o.m. zitting genomen kardinaal Al-
flink, staatssecretaris Vonhoff, de
Belgische ambassadeur dr. W. van
Cauwenberg, de Commissaris van de
Koningin in Utrecht mr. P. J. Ver
dam, de burgemeester van Utrecht
Baron Van Tuyll van Serooskerken
en de secretaris-generaal van de
NAVO mr. J. Luns. Mejuffrouw
Houtzager neemt op 11 augustus of
ficieel afscheid.
Scheepsberichten
Arlstoteles 17 v Port of Spain nr
Georgetown
Barok 17 v Bilbao nr Tunis
Bengalen 18 te Hamburg
Bothnlaborg 17 v Amsterdam nr Delf
zijl
Calamares 18 210 OZO Acapulco nr
Golflto
Capiluna 17 660 M NNO Fernando
n Portland/Maine
Ceres 17 v Hamburg nr Bremen
Chevron Amsterdam 18 465 O Kp Hat-
teras nr Perz. Golf
Copan 14 v Longbeach nr Cristobal
Coral Obelia 17 130 ZW Ouessant nr
1 Shellhaven
Doslna 17 185 O Lourenco Marques
nr Mena al Fahal
Dt m li 1-i p. 111 r-1-1- 16 le Rotterdam
Dutch Faith p 17 K Cartson n Tunis
Dutch Sailor 16 v Dordrecht nr Havre
Dutch Spirit 16 16 v Schiedam te
Purfleet
Hoe is het ontstaan?
LOLA
Men vraagt mij waarom eeen
doodgewoon afwaskwastje een
lola wordt genoemd. De beant
woording van deze vraag is vrij
eenvoudig: in Holstein, een
provincie of deelstaat van
West-Duitsland, ligt het
plaatsje Locksteder-Lager waar
deze voorwerpjes worden gefa
briceerd. Uit de eerste letter
greep van het eerste en de
eerste van het tweede deel van
de naam is het woord lo-la ge
vormd. Zulke letterwoorden
vindt men telkens in de taal:
men spreekt van de NOS (Ne
derlandse Omroep Stichting)
van de AMRO-Bank (Amster
damse en Rotterdamse Bank
tezamen) en van Mavo-scholen,
d.w.z. scholen voor Middelbaar
Algemeen Voortgezet onderwijs,
vroeger ULO-scholen, dus
scholen voor Uitgebreid Lager
Onderwijs genaamd. En zo zijn
er tientallen meer.
Gulf Swede 17 te Rotterdam
Inca P 15 Abidjan n Maya Guez
Jason 17 v Laguaira nr Pt of Spain
Kalydon 17 te Rotterdam
Kennemerland 18 v Rlo de Janeiro
nr Hamburg
nr Papeete
Leuve Lloyd 16 1270 m NO Tahiti
Krebsia- 16 v Curacao nr Cllftonpler
Khasiella 18 te Freetown
Mare Iratum 15 v Rotterdam n Ha-
Mare Llberum 15 v Rotterdam n Pur
fleet
Merweborg p 16 Brunsbüttel n Delfzijl
Nederwaal 17 v Cochin nr Tutlcorln
KNed Lloyd Kyoto p 15 Finesterre nr
nr Rotterdam
Nieuw Amsterdam 17 v Pt Everglades
nr Aruba
Rochab p 17K Passero nr Trleat
Rotte 17 te Philadelphia
Rijnborg p 16 Brunsbüttel n Zaan-
Simonskerk 17 115 WZW Lissabon nr
pt Elisabeth
Sinon 18 30 uw Paramaribo nr Geor
getown
Socrates 15 200 M ZZO New Orleans
n Maracaibo
Straat Ball 17 v Takoradt nr Pointe
Nol re
Streefkerk 19 te Port Kelang verw.
Tahama 17 500 m Mombasa nr Kaap
stad
Viana 15 70 m 2 Cochin nr Srlracha
Waalborg p 15 Brunsbüttel n Holland
Walcheren P 15 K Bon nr Gibraltar
Zaanborg p 15 Brunsbüttel n Bever-
wijk
I Zafra 17 360 W Bombay n rSrlracha
Anna Broere 16 p Brunsbüttel nr El-
I be
Cornelia b 1 15 te Amsterdam
Delfborg 15 te Amsterdam
Dutch Faith 17 p Gibraltar nr Tunis
Dutch Engineer 16 te Rotterdam
Dutch Sailor 16 vn Dordrecht nr La
Dutch Spirit 16 vn Schiedam nr Pur
fleet
Mare Iratum 15 vn Rotterdam nr Le
Mare Llberlum 15 vn Rotterdam nr
Purfleet
Merweborg 16 te Delfzijl
Mlchras 16 te Malaga
Mynlas 16 te Tartoua
Rochab 17 p kp Passero nr Triest
Roerborg 15 vn Vllsslngen nr Ports
mouth
...óor\ krygen we^N
géén kenners, 1
wont dit doet y
hy altgd met een A
goedkoop M
soort.' j
H
f
O
V
PANDA EN DE VERDORSTER
ia5j is professor Kalker", stelde hij voor. „En ik ben Panda. We
dat u hier geen water hebt en we komen proberen om
'-kalker?.'" herhaalde de heer Lemoen geschokt. „Eh ...ik
Kalker o, juist".
is 'm," beaamde Gurk, de taxichauffeur, die juist de vocht
ig zijn voertuig had vastgemaakt. „Juist, wat ik u al steeds
wilde vertellen, baas".
„Houd je er buiten!" riep Lemoen heftig. „Ik héb je nog zó gezegd
om eh hm
Panda had verbaasd naar de ivoordenwisséling geluisterd, en nu
wilde hij daar toch wel iets meer van weten.
„Kent u professor Kalker?" vroeg hij nieuwsgierig. „En bent u
de baas van de chauffeur?"
„Ach", antwoordde de heer Lemoen ontwijkend, „iedereen noemt
me baas, omdat ik bekend ben geworden met m'n drankfabriek.
En de naam Kalker heb ik ergens gehoord. Is hij geen musicus?"
/WEET DE- GROEIEMPE
POPULARITEIT VAM tfEMS©*
AlG u ZOO kumneh leidem
Tor HET ElMDE VAM t-lET
TWEE-00DERS-SY5TEEM j
IM VIT LAUD.
