oersma: Forse
latiging moet
-eker doorgaan
PAAL 16" WACHT KLAPPERTANDEND AF
Duitsers ongerust
over verzakking
Groningse bodem
rkenning gewetensbezwaren betekent doorbraak
El Naaktstrand in Callantsoog
tfODIG LOON- EN PRIJSMAATREGEL
m
Koninklijk paar
op vakantie
ar blijft'n mens gezond bij!
Geen zon?
Dan toch
maar naar
t Zuiden
KERSENOOGST
DREIGT TE
MISLUKKEN
voor
de slanke
lijn
Vader verdrinkt
na het redden
van kinderen
11 JÜU 1972
BINNENLAND
PAGINA 7
Callantsoog staat voor een historische beslissing:
kleertjes aan of uit?
Ook in Callantsoog, waar
zoals men heeft kunnen le
zen het college van B. en W.
een naaktstrand wil, scheen
gisteren de zon. Flauwtjes,
maar hij was er. Reden ge
noeg voor een handjevol na
turisten bij paal 16 om uit te
trekken wat de andere bad
gasten aanhielden.
"Maar waar praten we eigen
lijk over?", vroeg een 34-jarige
blote zoniner zich af. "We kun
nen hier nou wel een boom gaan
opzetten over het waarom van
het zon'der kleren op het strand
liggen, maar kijk eerat eens op
de kalender. Tien juli.en
ik heb vandaag eindelijk eens
geen zwembroek aan, voor het
eerst dit jaar. En nog sta ik te
klappertanden. Naturist zijn is
leuk, maar je moet geen kunst
gebit hebben in Holland. Dal
hoor je kilometers verder. En
kijk "lis, kippevel over mit hele
lichaam. Nee, dat is maks, ik ge
loof dat ik me maar weer ga
aankleden." En tegen z'm even
eens zwembroekloze gezelschap:
"Gaan jullie mee alsnog naar
Ibiza?"
Met name de oud-Callanite-
ogers zouden er geen traan om
laten als de 'Olub van pa a/1 16'
zoals de naturisten hier ge
noemd worden, zou opkrassen.
Het is voor hen dan ook een on
begrijpelijke zaak dat daar in
eens dat meerderhea:dSvoorstei
van B. en W. is om Callantsoog
te Verrijken' mot een naakt
strand. Dat B. en W. daarmee
slechts een reeds jaren be
staande situatie bij paal 16
wordt al sinds 1956 d'oor een de
laatste jaren groter wordend
groepje naturisten naakt ge
zonnebaad willen legaliseren
is hun om het even. Dat 'on
kiese' gedoe daar by paal 16 is
velen altijd al een doom in het
Calanltsoog geweest.
Hoeveel kanis heeft nu dat
voorstel van het college? Me
vrouw C H. Kloosterboer-Isaks-
son, redactrice van de Callant-
oogse Badbode, waarin we onder
meer lezen dat deze lieflijke
badplaats >tus6en Petben en Den
Helder zojuist een miss Cal-
lanltsoog en een Miss Oma heeft
gekozen, weet het nog zo net
nieft. "Dat is moeilijk te peilen",
formuleert ze voorzichtig.
Bekend is eigenlijk alleen hoe
de Partij van de Arbeid Itegen
het naaktstrand aankijkt. De
drie socialisten in de Callaniös-
oogse gemeenteraad zy'n ronduit
vóór. Tja, en dan de burger kies
vereniging wat gaat die
doen? In die vereniging (met
vier man in de raad') zit alles
wat niet PvdA is. "Kijk", legt
mevrouw Kloosterboer uit, '"be-
haJlve de PvdA hebben we hier
geen echts, panty en, maar insi
ders beweren d at de Burger -
kiesvereniging bestaat uit een
WD'er, een KVP'er en een
CHÜ-man en een ARP'er."
Volgens mevrouw Kloosterboer
zouden de CHU en de KVP wel
eenis tégen kunnen stemmen, zo
dat de toekomst van paal 16 min
of meer in handen lig: van ARP
en WD Het wachten is op de
raadsvergadering waarin het
naaktstrand als belangrijkste
punt op de agenda staat.
Intussen wil mevrouw Kloos-
teboer er wel op wijzen dat "als
de raad nee mocht zeggen tegen
het voortschrijdende naturisme
in Callantsoog dat dat dan de
schuld is van de ruchtbaarheid
die de hele zaak heeft gekre
gen."
"Want", meent ze, "nu ae
rechter twee naturisten, die we
gens schennis der openbare eer
baarheid op he: strand van Cai-
lanJtsoog terecht stonden, heeft-
vrijgesproken, moest het ge
meentebestuur zich wel met de
si'buaJtiie bij paal 16 gaan bezig
houden. Was die rechtzaak er
niet gekomen dan was paal 16
gewoon paal 16 gebleven. Cal
lantsoog had er gewoon vrede
mee, maar de vraag is of we ook
blij moeten zijn met een officieel
naakttetrand."
OaJflan/t'soog is bang voor be
kijks. In hoeverre die angst, ge
rechtvaardigd is. valt nauwelijks
te voorspellen. Gisteren cons-ia-
teerd'en we slechts dat bij de
souvenirshops de verrekijkers
'f 1,75) in de aanbieding lagen.
Hoe denken de badgasten die
ndeit bij paal 16 liggen erover?
Een bouwvakker die z'n zoon
tje helpt bij het bouwen van een
font: "Ze doen maar, ik doe pas
mee wanneer iedereen het doet
Een toeriste uit Eibergen: 'Ik
heb er geen bezwaar tegen, dat
moeten die mensen zelf weten.
Zelf zou ik hier nooit te koop
gaan liggen, niet omdat ik me
zou schamen, maar wèl omdat
ik zo'n jaap in m'n buik heb.
van de keizersnee, en dat gaat
niemand wat aan."
Een mimi-enquête onder vijf
tig badgasten wijst uit dat het
naaktstrand er van de meerder
heid <39) mag komen, maar dat.
als de gemeenteraad straks 'ja'
mocht zeggen slechts vijf onder
vraagden naar paal 16 zouden
verhuizen.
In de enige bioscoop van1 Gal
lants cog draait vrydög as. de
film "De pastoor kan geen bloot
meer zien".
Hij zal er straks misschien
toch aan moeten wennen.
•ER O
den (Van onze sociaal-economische redactie)
^AG Ook wanneer in het najaar geen centrale afspraken over matiging van
t dit1 Prhzen in de vorm van een sociaal contract" tot stand komen zal een forse
poperatie nodig zijn om de inflatie te beteugelen. Minister Boersma (Sociale
^Bzei dit gisteren na afloop van het voortgezette overleg met vertegenwoordi-
l de vrije beroepen over de matiging in 1973.
geval ziit er voor de rege-
g anders op dan meit een
prijsmaatregel te komen,
lie ik dat op zichzelf niet
lossing".
de bewimidlsmam van Sociale
de kansen op een 'sociaal
bp fifty-fifty stelt, zal alles
van de vraag of het ka
le komende week een even-
rogramma kan samenistel-
kj de lasten over allen wor-
èld. "Daarbij zal ik als md-
Sociale Zaken zoveel mo
lde bres staan voor de la-
Imens", zo verklaarde hy,
(bijvoorbeeld verhoging van
ïumloon mogelijk blijven."
Boersma ziet de matiging
als een pynlyke operatie',
Me betrokkenen een veer
eten laten. Van die nood-
matiging bleken de ver-
digers van de vrije beroe-
en, specialisten, advocaten,
in, handelsreizigers, ingeni-
umibants e.d.) volledig over-
oklbober zal een nieuw ge-
deze groeperingen, plaats-
mdat dan bekend zal zy'n
iciaa-l contract' tussen over-
kgevers en vakbeweging mo-
3AARHEID
n zal een werkgoep, be
staande uit ambtenaren van het de
partement van Sociale Zaken en ver
tegenwoordigers van de Federatieve
Organisatie van Intellectuele Beroe
pen (Fovib), nagaan in hoeverre
openbaarheid van de inkomes in vrije
beroepen kan worden bereikt. Op een
enkele uitzondering na (de actuaris
sen) gingen de vertegenwoordigers
van de vrije beroepen akkoord met
een zekere mate van openbaarheid,
zij het hier en daar met wat reserves.
In de loop van augustus zal de
werkgroep kunnen beginnen met de
uitwerking van dit gegeven, waarbij
zaken aEs de anonimiteit, de maat
staven die moeten worden aangeleed,
en ae vergelykingsbaeis met het loon-
inkomen aan de orde zullen worden
gesteld.
De minister zei verder dat wan
neer een matiging op vrijwillige ba
sis in het najaar niet mogelijk blijkt,
SOESTDIJK Koningin Juliana
en Prins Bernhard zyn gistermid
dag per vliegtuig voor een zomer
vakantie naar Porto Ercole in Italië
vertrokken.
ADVERTENTIE
hij zal moeten nagaan waar de
schuldvraag ligt. "De hele matigings-
opera'tie is een dubbeltje op z'n1 kant",
zo zei hy>.
Drukte bij de
reisbureaus
DEN HAAG Duizenden Nederlan
ders die eigenlijk hun vakantie in
eigen land hadden willen doorbren
gen boeken alsnog een reis naar zui
delijker streken. Zij hebben de hoop
opgegeven dat de zon hier nog eens
goed doorbreekt.
De boekingsgolf is volgens sommige
reisbureaus in deze tijd nog nooit zó
groot geweest. Slechts met enige
moeite kan men de mensen die het
weer hier beu zijn in een vliegstoel
helpen. Bestemming: Spanje, Noord-
Af rika, Rhodes of een Balkanland.
Men vraagt zich af waarom deze
mensen, die kennelijk het geld voor
een buitenlandse trip wel hebben,
eerst thuis wilden blijven. Bij de reis
bureaus heeft men de indruk dat zy
met het oog op de sombere econo
mische toestand wat geld op zy had
den willen leggen. Maar het verlan
gen naar de zon was duidelijk ster
ker dan de spaarzin!
Er was gisteren na een i
troosteloos weekeinde eindelijk
weer eens wat te beleven aan de
Noordzeekust. Een overigens nog
wat flets zonnetje lokte vele va
kantiegangers naar de kust zoals
op deze foto (Van Duyn) die in
Katwijk werd gemaakt, blijkt.
ADVERTENTIE
GELDERMALSEN De ker-
senoogst in de Betuwe dreigt dit
jaar door het slechte weer to
taal te mislukken. De meikersen
zyn door de regen gescheurd en
brengen daardoor lage prijzen
op.
Veel telers en pachters laten
de oogst maar aan de bomen
hangen: plukkers huren is zo
duur dat het niet de moeite
waard is.
Alleen verbetering van het
weer kan de 'latere' soorten nog
redden, al blijven de verliezen
ook dan gevoelig. Gebeurt dat
niet dan wordt het een ramp
jaar in de kersenteelt, zo voor
spellen deskundigen.
i HANNOVER IDPA) Politici in
Hannover, de hoofdstad van Neder- j
Saksen, buigen zich „met gepaste j
ernst" over een mededeling van Ne-
derlandse geologen dat in het ge-
bied van de Eems-Dollart, op het j
Oostfriese eiland Borkum en bij ge
deelten van de Oostfriese Noordzee
kust rekening moet worden gehou
den met bodemverzakkingen tot 45
cm als gevolg van de exploitatie van
de Groningse aardgasbel. Een groep
deskundigen van het departement
voor bodemonderzoek van Neder-
Saksen zal een onderzoek instellen
naar deze beweringen.
„We verwachten van de Nederlan- i
ders in de eerste plaats een uiteen
zetting van de feiten waarop ze de
verzakkingstheorie baseren", aldus j
Rudolf Schulz-Kuhnt. referendaris
van het ministerie voor Wetenschap-
pen en Openbare Werken van Neder -
Saksen.
Geologen hebben berekend dat in i
Groningen een trog van verzakkin-
gen kan ontstaan die zich in het i
oosten en noordoosten ook op West-
duits gebied kan voortzetten. Als
voorzorgsmaatregel hebben West-
I duitse exploratiemaatschappijen j
I proefmetingen verricht in het Neder
lands-Duitse grensgebied. maar
ZEILEN De Nederlandse zeiler
Arnold is gisteren bij Kopenhagen
in de eerste race voor het Europees
kampioenschap in de Europa-Moth-
klasse als tweede geëindigd achter
I de Deen Joergen Holm Nielsen.
I De uitslag was: 1. Nielsen (Den.),
j 2. Arnold (Ned.). 3. Boutfeu (Fr.),
14. Meiboom (Ned), 5. Dieperink I daarbij zijn tot dusver geen veran-
(Ned), 8. Rozendaal (Ned.) deringen geconstateerd. „Als dijken
en eilanden bij de kust ongeveer 20
cm dalen ls dat nog geen ramp", al
dus Schulz-Kuhnt. .Maar de situatie
wordt kritiek en erg duur bij verzak
kingen van rond een halve meter".
In Hannover vraagt men zich om.
af of de Nederlandse maatschappijen
de grote gasbel niet te snel exploi
teren. „Het vermoeden bestaat dat
daardoor geologische moeilijkheden
ontstaan", aldus Schulz-Kuhnt.
CALLANTSOOG De 43-jarige
Amsterdammer K. C. Kronenburg is
gistermiddag in de Noordzee bij Cal
lantsoog verdronken nadat hij met
een kennis diens kind en een van
zijn eigen kinderen uit zee had ge
red.
De beide mannen raakten na het
redden van hun kinderen zelf in
moeilijkheden Anderen badgasten
haalden hen uit het water, maar
voor de heer Kronenburg kwam de
hulp te laat.
Minister De Koster van
heeft de politieke gewetens-
tegen de militaire dienst
-sergeant Roovers erkend,
«kent dat Roovers zijn 21
vervangende dienst in de
fiatschappij mag vervullen,
in heeft hij zich niet schul-
uridische
verkster
naakt aan „dienstweigering",
t volgens het militair recht
rar feit is. Al met al bete
kent de erkenning van Roovers be-
zwai-en een doorbraak in de militaire j
rechtspraktijk.
De mogelijkheid om langs wettelijke
weg dienst te weigeren is geschapen
na de Eerste Wereldoorlog door mid
del van de wet gewetensbezwaren
militaire dienst. In 1962 is deze wet
aangepast aan de eisen van de tijd.
Als ennstige gewetensbezwaren wor
den volgens antikefl 2 van de wet
Ialeen erkend "bezwaren tegen de
vervulling van militaire dienst van
hem, wiens godsdienstige of zede
lijke overtuiging hem deelneming aan
elk oorlogsgeweld veribiedlt."
Een door de Kroon ingestelde com
missie onderzoekt de gewetensbezwa
ren en adviseert de minister over de
vraag of deze voor erkenning in aan
merking komen of niet Tot nu toe VIETNAM
gold hier de gedragslijn dat bezwa- j
ren die betrekking hadden op de
strijd met bepaalde wapens (atoom-
pacifisme)of in een bepaald leger
(NAVO-bondgenootschap), niet wer
den erkend. Deze bezwaren werd po
litiek genoemd en niet ethisch of
Hoewel het de vraag is of dit als een
tegenstelling kan worden gezien, gaf
de tekst van de wet steun aan deze
opvatting door alleen bezwaren tegen
elk geweld te erkennen. Uit de dis
cussie die in 1962 in de Tweede Ka
mer is gevoerd, blijkt, ook wel dat
de meerderheid van het parlement
toen bezwaren tegen bepaalde vor
men van geweld beslist niet wilde i
erkennen.
Aanvankelyk werd alleen een be
roep op deze wet gedaan door jonge
ren die uit godsdienstige overtuiging
bezwaar hadden tegen de dienst.
Maar in de loop van de jaren zestig
kwam er een nieuwe categorie bij.
Maatschappijkritische soldaten, die
met name bezwaar hadden tegen de
oorlogvoering in Vietnam van onze
belangrijkste NAVO-bondgenoot
Amerika.
In 1969 kwam het interkerkelijk be
raad met een advies om de beroeps
mogelijkheden in de wet gewetens
bezwaren te verruimen. Met name
wilde het beraad erkenning van be
zwaren tegen het gebruik van be
paalde wapens of deelneming aan
een bepaald leger. Deze aanbevelin
gen werden onderschreven door het
rooms-katholiek episcopaat en de
generale synode van de Nederlandse
Hei-vormde Kerk
Eind 1970 boog de Tweede Kamer
zich weer over de materie. De socia
list Wieldraayer diende een motie in,
waarmee hij pleitte voor een uitbrei
ding van de gronden waarop met
succes een beroep op de wet kon
worden gedaan. Minister Den Toom
ging. min of meertegenstrevend mee.
Hij kondigde een wetswijziging aan.
waarin nieuwe inzichten zouden zijn
verwerkt. Maar toen het voorstel en
kele maanden later kwam, bleek net
slechts te gaan om een paar tech
nische verbeteringen.
Het parlement nam er geen genoe-
gen mee. Eind vorig jaar stelde de
j Kamer uitdrukelijk vast dat het on-
j logisch was dat van alle categorieën
bezwaren slechts enkele werden er-
kend, met name die waarin elk wa
pengeweld werd afgewezen, G&zden
deze uitpsraak van het parlement be
tekent de beslissing in het gecal
Roovers van de minister van Defen
sie een opmerkelijke koerswijziging.
Want Roovers voerde als belangrijk
ste beszwaax aan "Dat hij er zich
niet langer mee kon verenigen dat
het Nederlandse leger het politieke
systeem van het westen in stand
helpt houden".
Dat is een onverbloemd politiek
gewetensbezwaar dat tot nu toe doop
vele autoriteiten werd genegeerd.
Het is nog maar kort geleden dat de
dienstplichtige Theo Bakker, die ook
op deze grond weigerde te dienen,
een gevangenisstraf kreeg van 1
jaar en negen maanden. Als minis
ter De Koster in de beslissing over
Roovers vooruitloopt op een wetswij
ziging, waar-door de gronden voor
dienstweigering worden verruimd, zal
vooral de eerste tijd het aantal be
roepen op de wet flink stijgen. Het
is namelijk ook mogelijk om een be
roep op de wet te doen op het mo
ment dat de dienstplicht al vervuld
wordt.
Ter illustratie van de bezwaren:
het aantal gevallen dat een beroep
op de wet deed steeg van 242 in 1965
(een kwart procent ran alle dienst
plichtigen in dat jaar) tot 1030 in
1971 negen tiende procent).
