uitverkoop
28 juni
KRITIEK HANOI
OP PEKING EN
SOWJET-UNIE
Pjotr Jakir komt voor de rechter
ENORME
KOOPJES
FAMA
Israël pakt
hoge Syrische
en Libanese
officieren
IRA praat over
een bestand
UITSTEL
EEG-TOP?
OPHEFFIKGS-
Minder popconcerten
in Holland Festival
Meir
wil
eenheid
kerk en
staat
bewaren
DONDERDAG 22 JUNI 1972
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De EEG-topconfe-
rentie die half oktober in Parijs zal
worden gehouden, komt steeds
meer op losse schroeven te staan.
Weliswaar gaan de voorbereidingen
door, maar dan in een sfeer van
toenemende moedeloosheid, die
verschillen van inzicht aanscherpt
waar Juist eensgezindheid zou moe
ten groeien.
De Franse president Pompidou
heeft gedreigd de conferentie af te
gelasten wanneer die slechts slui
merende geschillen moet verbloe
men en voor de toekomst weinig
wezenlijks heeft by te dragen. In
zijn politieke taal wil dit zeggen
de EEG-partneers van nu en d(
vier leden van straks moeten meer
open staan voor de Franse opvat
tingen.
Door
Henk kolb
By alle bedenkingen die men te
gen Pompidou's loopgraventactiek
behoort te hebben, is dat een aan
vaardbaar politiek streven. De con
ferentie zou er, zo dacht men aan-
vankelyk, niet door in gevaar ko
men. Zo zei büvoorbeeld de Bel
gische minister Harmei: „Niemand
kan zich voorstellen dat iemand de
politieke verantwoordeiykheid voor
het laten afketsen van deze top
conferentie zou willen dragen".
In Frankryk zelf echter is de
Dsitie van de regering-Chaban
Delmas inmiddels nauwelijks roos
kleurig meer te noemen. Van di
verse kanten wordt druk gespecu
leerd op de mogeiykheid van nieu
we verkiezingen in de herfst. Het
komt Pompidou uiteraard beter uit
topconferentie af te wyzen. Als
beschermer van de Franse natie
heeft zü hem in een suspect ge
zelschap van hardnekkige Europese
federalisten zoals Nederland, poli
tiek niets te bieden dan om wel
licht zyn EEG-partners te moeten
berichten dat de conferentie van
wege zyn binnenlandse politieke
problemen niet kan doorgaan. Te
gen die mogelykheid heeft hy zich
ln ieder geval gedekt.
Inmiddels verschaft de kwestie
van het politieke secretariaat hem
de mogelykheid enige winst uit het
te slepen, nog voor de confe
rentie begint. Pompidou wil zd*n
politiek secretariaat dat de weg
moet openen naar een gecoördi
neerde, om niet te zeggen gezame-
Ujke, buitenlandse politiek in Parys
vestigen. Alle andere EEG-leden
toekomstige leden, behalve De
nemarken hebben daar inmiddels
„nee" op gezegd: zy willen het se
cretariaat in Brussel.
Maar ook in de Bondsrepubliek
groeit de kans op verkiezingen in
het najaar met de dag. Waarne-
houden het voor mogeiyk dat
Bondskanselier Brandt en zyn ka
binet Juist in oktober demissionair
zullen zyn. Harmei zegt: „Wanneer
er in de herfst in een van de grote
EEG-landen verkiezingen worden
gehouden, dan zie ik niet goed hoe
topconferentie zou kunnen door-
oöl gaan". Desondanks willen de Duit-
graag dat deze doorgaat. Want
Brandt, die vast op zyn terugkeer
rekent, kan enige Europese glorie
ln zyn binnenlandse politiek best
gebruiken.
Naar men meent zal Pompidou
(die binnenkort met Brandt zal
spreken) hem daarvoor wel een
eindweegs tegemoet willen komen,
maar dan tegen betaling van een
^politieke prijs. Tot nu toe leent zich
daartoe voor alles de Duitse in
stemming met de vestiging van het
politiek secretariaat in de Franse
hoofdstad. Wanneer dan maar
nauwkeurig wordt vastgelegd dat
dit byvoorbeeld in eerste aanleg
voor vyf Jaar zal gelden, dat er
onlosmakeiyke verbinding is
tussen de instellingen te Brussel en
22JI het in eerste aanleg nog zo onaan-
- deniyke secretariaat Je in Parys,
iu er zelfs voor de Neder
landse minister van Buitenlandse
gj Zaken nog wel een betoog te be
denken zyn waarmee hy in de
rweede Kamer kan verschynen
j tonder dat hem zyn anti-Paryse
wijrastberadenheid al te hinderlyk
de voeten wordt geworpen.
Voor de verdere uitbouw van de
^fJtconomische en monetaire unie,
ch voor de versterking van de
tellingen is de conferentie nood-
akelyk. De economische en mone-
lire unie komt er toch wel de
tositie van instellingen als de
ïuropese Commissie en het Euro
parlement kan wel verbeterd,
Jnaar niet wezeniyk versterkt wor-
uw l;en, omdat daarvoor verdragswyzi-
nodig zyn. Groot-Brittannië
Ierland, Denemarken en Noorwe-
J1* |en voelen er echter niets voor om
h Parys al de wyziging van een
'erdrag te aanvaarden voordat de
•king ervan aan den lyve is on-
vonden.
Kortom, zo een topconferentie
Du zinloos zyn en maakt de EEG
tog niet eensgezind. Ook zor.der
'^conferentie kan het werk in
^Brussel gewoon verder gaan. In de
situatie van vandaag ïykt daarom
g. Cfhtstel verstandig totdat allerlei
enlandse politieke situaties wat
opgehelderd en de vier kandi-
DjJaatleden, wat de EEG betreft, hun
iass<s $raakvermogen hebben terugge-
'Onden.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Een generaal,
verbonden aan de Israëlische gene
rale staf, vertelde gistermiddag op
een persconferentie in Tel Aviv
dat, toen een Israëlische eenheid op
een grensweg in Libanees grondge
bied een routinepatrouille uitvoerde
deze daarby toevallig op 'n drietal
jeeps stuiitte die over dezelfde weg
den. Ei- ontstond 'n vuurgevecht,
waarby 'n Ii'banees gedood werd
hoge Syrische officieren en een
banese officier, een soldaat en drie
gendarmes werden gevangen geno
men.
De Syrische officieren, een
neraal, twee kolonels en twee luite
nant-kolonels, zijn verbonden aan
erale staf en de Syrische
inlichtingendienst van de lucht
macht. Ook de Libanese officier was
verbonden aan de inlichtingendienst.
Deze patrouilles vinden regelmatig
i, telkens wanneer de Pales
tijnse guerillastrijders actief worden.
Volgens de Israëlische generaal wa
ren de Israëliërs verbaasd de Liba-
nezen en Syriërs gezamenlijk aan te
treffen en gelet op de samenstelling
van het gezelschap nam hij aan dat
zij gezamenlijke Syrisch-Libanese
acties tegen Israël beraamden, iets
dat echter niet erg waarschijnlijk
lijkt.
Vergelding
Het incident vond plaats tegelijk
met een vergeldingsactie togen de
Palestijnse guerrillastrijders, nadat
de laatste twee dagen Israëlische
burger- en militaire voertuigen door
bazooka's waren beschoten. Het in
cident had volgens de generaal ech
ter niets met guerrilla-activiteiten
te maken. Gistermiddag voerde de
Israëlische luchtmacht enige bom
bardementon uit op concentraties
van Al Fatach in Zuid-Libanon,
waarbij verscheidene slachtoffers
zijn gevallen aan de zijde van de
commando's.
Piloten
Mogelijk heeft de gevangenneming
an de Syriërs iets te maken met
het feit dat in Syrië nu ai twee
Jaar drie Israëlische piloten gevan
gen zitten. De Syriërs weigeren deze
piloten uit te wisselen tegen Sy
rische krijgsgevangenen, die zich in
Israëlische gevangenschap bevinden.
Zeven doden Een man tussen de
Jaar in het uniform van ge-
dlhtsbeambte heeft gistermiddag op
~Jj eerste verdieping van een kan-
3 gebouw in Cherry Hill, New Jer-
bi met een geweer op stadgenoten
sch eten. Hy doodde er zeven
U verwondde er acht. Vervolgens
iuil ioot hy zichzelf in hoofd en buik,
erleefde dat. Hy is naar een
tolhuis gebracht.
ADVERTENTIE
LAATSTE DAG
voor
DIERENVRIENDEN.
Breestraat 3
Leiden
Al enige tijd hebben de Israëliërs op
Syriërs geaasd, die hoog genoeg zijn
om tegen de drie piloten te kunnen
worden uitgewisseld. Een tijd gele
den mislukte een poging om Sy
rische piloten gevangen te nemen,
omdat een neergeschoten Mig net
niet op Israëlisch grondgebied te
recht kwam.
Een ander merkwaardig aspect
aan de gevangenneming van deze
officieren is, dat de patrouille op Li
banees grondgebied plaats vond met
medeweten, zo niet met toestem
ming, van het Libanese leger, aan
gezien de Libanezen liever willen
dat Israël toezicht uitoefent op de
guerrilla-activiteiten dan dat de Li
banezen gedwongen worden dat zelf
oen. Het komt bijna nooit voor
dat Israëliërs en Libanezen slaags
raken.
Historische
Vereniging
Zuid-Holland
LEIDEN Op 1 juli zal de Histo
rische Vereniging voor Zuid-Holland
in Dordrecht het feit herdenken, dat
zy. 25 jaar geleden werd opgericht.
Sedert 1970 werkt de vereniging sa
men met de Stichting conJtactcen-
mrm voor regionale en plaatseflyke
geschiedbeoefening in Noord- en
Zuid-Holland, waardoor het gebied
uitgebredid is tot dat van het gehele
vroegere graafschap Holland. In deze
kwart eeuw heeft de vereniging de
hand gehad in de verschyning van
veertien delen van de Zuid-Hollandse
Stuidiën. Inlichtingen over deze ju
bileumviering zyn verkrygbaar by de
secretaris, Oude Kerkhof 5. Schie
dam.
Wat over is gebleven van de i die dank zij zware Amerikaanse
buitenwijken van An Loc, de stad bombardementen behouden bleef
I voor het regime Thioe.
PARIJS (UPI, Reuter, AP) De woordvoerder van de
Noordvietnamese delegatie op het vredesoverleg in Parijs,
Ngoejen Tharïh-le, heeft gisteren verklaard dat het huidige
bezoek van president Nixons adviseur dr. Henry Kissinger aan
China, „bedoeld is om Noord-Vietnam te scheiden van zijn
bondgenoten".
DUBLIN (UPI) Een
in de Noordierse rooms-katholieken
heeft gisteren in het geheim een
ontmoeting gehad met leiders van
het verboden Ierse Republikeinse
Leger. Volgens IRA-kringen hebben
de katholieken gepleit voor een snelle
afkondiging van een bestand. Een
woordvoerder van de militante „pro
visionele" vleugel van het IRA zei
een verklaring over een wapen
stilstand op handen is. Hy weigerde
echter aan te geven in welke richting
»'n besluit zal liggen.
De ontmoeting vond plaats op een
geheime plek bij de stad Lifford in
Ierse Republiek. Vlak langs de
grens met het Noordierse graafschap
Donegal. De katholieke delegatie, die
niet nader werd geïdentificeerd, zou
bij het IRA op hebben aangedron
gen niet zodanige voorwaarden aan
bestand te verbinden dat het
Londen onaanvaardbaar zou
worden waardoor er nog geen einde
zou komen aan de byna drie jaar
van geweld dat tot nu toe byna 400
mensenlevens heeft geëist.
Volgens de informatie bestond de
IRA-delegatie voornameiyk uit lei
ders van de „provisionals" en leden
de politieke vleugel Sinn Fein.
Zoals bekend heeft de officiële vleu-
van het Ierse Republikeinse
Leger enige tyd geleden al een be
stand in Ulster afgekondigd.
Volgens politieke kringen zou Whi-
telaw hebben aangegeven welke con
es hy kan doen in ruil voor een
bestand. Onmlddellyk na de bespre
kingen kende Whitelaw aan de IRA-
gevangenen in Belfast de status van
politieke gevangenen en de daarby
behorende privileges toe.
Terwyl de hoop op vrede in Ulster
toeneemt werd in Londonderry op-
w een Britse soldaat gedood. De
militair die voor het politiebureau
in het centrum van de stad gepos
teerd was werd door een kogel
de borst getroffen. Hy was op sl
dood.
Minister De Brauw
Numerus fixus
bij slechts 4
studievakken
DEN HAAG Minister De Brauw
(Wetenschappelyk Onderwijs) wil
slechts in vier studierichtingen de
toelating van eerstejaarsstudenten
beperken in het komende cursusjaar.
Volgende week behandelt de
Tweede Kamer het als een nood
maatregel bedoelde wetsontwerp voor
deze beperkte toelating („numerus
fixus"). De minister denkt alleen aan
beperking by geneeskunde, tandheel
kunde. diergeneeskunde en sociale
geografie. Over het voorstel van de
Academische Raad om ook te beper
ken bij de studierichtingen biologie,
farmacie en Engels zegt De Brauw
dat de beschikbare gegevens onvol
doende waarborg geven om dat te
kunnen vaststellen.
Beroepingswerk
NED. HERV. Kerk
Beroepen te Ridderkerk: K. Vene-
ma te Wemeldinge, te Alkmaar: J.
D. Kila te Den Helder.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Oudewater: H.
S. Munnik te Bruchterveld.
de vertegenwoordigers van het Viet
namese volk moeten voeren", zei hij,
opnieuw eisende dat de Verenigde
Staten en Zuid-Vietnam het opge
schorte overleg in Parijs hervatten.
Waarnemers in de Franse hoofd
stad leggen Le's verklaring uit als
verholen kritiek op de Sowjet-Unie
en de Chinese volksrepubliek. Overi
gens zei hij uit die landen constan
te hulp te krijgen. "Een hulp waar
aan de regerlng-Nixon niets kan
veranderen".
Henry Kissinger, heeft gisteren
een onderhoud van meer dan vijf
uur met de Chinese premier Tsjoe
En-lai gehad.
Kort nadat Kissinger uit het gro
te Volksgebouw in Peking was ver-
trokkken reden de auto's van ho
ge Chinese functionarissen af en
aan. Waarnemers geloven dat de
resultaten van het gesprek tussen
Tsjoe en Kissinger door hen aan
een grondige analyse worden onder
worpen.
Men neemt aan dait Vietnam bo
venaan de lijst van gespreksonder
werpen staat, maar diplomaten in
Peking spraken de in Washington
circulerende geruchten tegen dat
Kissinger naar Hanoi zou reizen.
Niettemin hoopt men in Washing
ton dat Kissinger sterke aanwijzin
gen uit Peking meebrengt dat Chi
na bereid is een rol te vervullen in
het streven de oorlog in Vietnam te
beeindigen.
De leider van de Republikeinen
in de Amerikaanse senaat, Hugh
Scot, zei gisteren dat diplomatieke
activiteit waarby derde landen be
trokken zyn gaande is om een einde
aan de oorlog in Vietnam te maken.
Overstromingen
Noord-Vietnam onze volgende
maand door het invallen van de
moesson te kampen kunnen krij
gen met enorme overstromingen als
gevolg van de Amerikaanse bom
bardementen, zo heeft een Noord
vietnamese diplomaat vandaag mee-
De Noordvietnamese
in Zweden Ngoejen Hu-ngo zei op
een persconferentie in Stockholm
dat Amerikaanse vliegtuigen in de
afgelopen twee maanden 68 maal
aanvallen hebben uitgevoerd op dij
ken en dammen in Noord-Vietnam.
Hij zei dat 32 dammen in de "Ro
de rivier" en in de rivieren de Tal,
de Bin en de Ma werden vernield.
"De Verenigde Staten schijnen nu
doelbewust een poging te doen om
het volk te treffen en een overstro
ming te veroorzaken in het vrucht
baarste en dichtstbevolkte gedeelte
van Noord-Vietnam", zo zei Hu-ngo.
Zie ook pagina Meningen.
DEN HAAG (ANP) Van de zes
geprogrammeerde popconcerten in 't
Holland Festival gaan er drie niet
door. De popconcerten van 't komen
de weekeinde zijn alle afgelast. De
programma's van de tweede serie
van drie concerten zyn opnieuw vast
gesteld. Het is dit Jaar voor het eerst
dat popmuziek in het Holland Festi
val is opgenomen.
Liet eerder de Engelse groep: "It's
a beautiful day" het afweten om
naar het Holland Festival te komen,
door ziekte van drummer John Mars
hall van de Engelse "Soft Machine"
kan ook deze groep het komende
weekeinde niet optreden. Bij het op
nieuw opstellen van de. programma's
voor de concerten, die wel doorgaan
is er voor de Nederlandse groep
"CCC" geen plaats meer gevonden.
De programma's vermelden thans
voor 30 Juni in de Doelen in Rotter
dam: "Soft Machine" en de Amster
damse groepen "Focus" en "Sail",
voor 1 Juli in het Circustheater in
Scheveningen"Soft Machine" "Su
per sister" uit Den Haag en "Al-
quin" uit Delft en voor 2 Juli in het
Concertgebouw in Amsterdam "Soft
Machine", "Focus" en "Alquin".
JERUZALEM De dreigend#
kabinetscrisis is uitgesteld, maar
niet afgewend, nadat de Knesset,
het Israëlisohe parlement, gister
middag in een chaotische en tu
multueuze vergadering heeft beslo
ten de stemming over een initiatief
wetsvoorstel van de vroegere open
bare aanklager bij het Eichmann-
proces, Gideon Hausner, voor In
voering van het burgerlijk huwe
lijk uit te stellen. Hausner had zijn
initiatief-wetsvoorstel namens zijn
onafhankeiijk-llberale partij, deel
uitmakend van de regeringscoalitie,
ingediend ondanks het dreigement
van premier Meir dat dit een re
geringscrisis tot gevolg zou hebben.
Toen de links-socialisten, (Ma-
pan) die samen met de Arbei
derspartij een fractie vormen, ver
klaarden voor het wetsontwerp te
zullen stemmen, dreigde premier
Meir haar ontslag te nemen. De
reden hiervoor is, dat afschoon me
vrouw Meir niet orthodox ls zy tegen
gemengde huwehjken la en een los
laten van de traditionele Joodse
wetgeving als een gevaar ziet voor
de eenheid van het Joodse volk.
Daarbij komt dan nog dat me
vrouw Meir het herhaaldelijk verzei
van Mapan tegen de regeringspoli-
tiek op binnen- en buitenland!
terrein beu is.
De partijleiding van de Mapam
ls daarom voor de zitting van de
Knesset in spoedvergadering bijeen
geweest en besloot met grote meer
derheid het wetsontwerp-Hausner te
steunen, ondanks de dreigementen
van premier Meir. Er werd alleen
een achterdeur open gehouden voor
een compromis door de Knesset to
vragen de stemming uit te stellen.
Dit voorstel werd aangenomen en
daarmee is de regering voorlopig
gered, al lykt de kans klein dat de
zaak nog te lijmen is.
Scheiding
In Israël bestaat geen scheiding
tussen kerk en staat als gevolg van
de invloed van de religieuze partij
en op het staatsbestel. Overigens la
slechts 15 procent van de bevolking
orthodox. Bij het uitroepen van de
staat Israël in 9148 werd besloten de
status quo van dat moment op hel
gebied van staat en religie te hand
haven, een clausule die sindsdien
bij ieder regeringsakkoord tot op do
dag van vandaag is vernieuwd.
In deze toestand la de wedge-
vlng aangaande het huwelijk gere
geld op basis van het oude Joodse
recht en zijn uitsluitend Rabbijnse
rechtbanken gerechtigd huwelijken
te sluiten en te ontbinden. Daar
door is een gemengd huwelijk, tus
sen mensen van verschillende gods
diensten niet mogelijk en kun
nen ook bepaalde categoriën Joden,
die niet door het rabbinaat erkend
worden, niet trouwen.
Kronkels
Via vele kronkels heeft het hoog
gerechtshof in individuele gevallen
een noodoplossing gevonden door
huwelyken die het rabbinaat wei
gerde te sluiten toch geldig te ver
klaren. Het wetsvoorstel van Haus
ner wil nu voor al die gevallen die
het rabbinaat krachtens de Joodse
wet niet kan of wil oplossen heb
burgerlijk huwelijk invoeren: iet#
dat op heftig verzet van de reli
gieuze partijen heeft geleid. ZIJ zien
dit als een aantasting van de auto
riteit van het rabbinaat.
Hoewel de Arbeiderspartij
krachtens haar socialistische ideo
logie voor een strikte scheiding van
kerk en staat is, is de angst voor
een .Kulturkampf" tussen religieu
zen en anti-religieuzen zo groot, dat
zij een confrontatie met de ortho
doxie tot vandaag de dag uit de weg
is gegaan.
MOSKOU (UPI) De Russi
sche geheime politie heeft de dissi
dente leider Pjotr Jakir gearres
teerd op beschuldiging van het
doorgeven van „anti-Russische in
formatie" aan radio Vry Europa
en andere Westerse organisaties.
Dit hebben betrouwbare kringen in
de Russische hoofdstad bekendge
maakt. Ze zeiden dat het politie
rapport over de 49-jarige politieke
dissident aangaf dat hy zal moeten
terechtstaan wegens „anti-Russi
sche activiteit".
Het zou Moskous eerste dissi
dente proces zyn sinds Januari toen
Jakirs vriend Wladimir Boekowski
tot 12 Jaar cel, werkkamp en ver
banning naar Siberië werd veroor
deeld wegens eveneens anti-Rus
sische activiteit. De politie hield
Boekowski negen maanden lang in
afzondering voordat het proces
plaatsvond. De twee mannen waren
leiders van Moskou's kleine onder
rechten. waarvan de leden zichzelf
„de democraten" noemen. Jakir
groeide op in een stalinistisch werk
kamp. Hy is de zoon van een Rus
sische generaal die tydens de zui
veringen onder Josef Stalin werd
geëxecuteerd.
Vrienden van Jakir zeiden dat
de geheime politie (KGB) hem ar
resteerde in zyn flat in Moskou en
hem naar een onbekende bestem
ming brachten. Andere agenten
doorzochten het huis en hielden
grondse beweging voor de burger
de vrouw van Jakir binnen. Vol
gens hen wordt Jakir beschuldigd
van het „systematisch doorgeven
aan Westerse propagandabureaus
van informatie die tegen de Sow-
Jet-Unie werd gebruikt". In het
politierapport was sprake van
bureaus als radio Vry Europa en
radio Liberty, door de Amerikaanse
regering gefinancierde stations die
uitzenden naar Oost-Europa en de
Sowjet-Unie en een anti-commu
nistische Russische groep, NTS ge
heten.
Er zyn verscheidene artikelen ln
de Russische wet die „anti-Russi
sche activiteit" behandelen maar
dissidente kringen zeiden niet pre
cies te weten welk artikel in het
geval Jakir zal worden gebruikt.
Jakir en zyn moeder brachten 17
Jaar in een werkkamp door na de
executie van generaal Jakir in 1937.
De Jakirs zyn Joden. Premier Ni-
kita Chroesjtsjow rehabiliteerde
Jakir, zyn overleden vader en zyn
moeder. Jakir en zyn kleine groep
lieten protestbrieven circuleren
tegen het beknotten van de vry-
heden in Rusland, gaven informa
tiebulletins uit over ondergronds#
activiteit en hielden regelmatig
contact met in Moskou gestatio
neerde Westerse Journalisten. Hy
is voorheen nog niet voor berech
ting gearresteerd maar werd door
de politie opgepakt op de dag dat
Chroesjtsjow werd begraven 13
september 1971 zodat hy geen
protestgebaar op de begraafplaats
had kunnen maken.
