Spelling en inspraak: een
zaak van „koppelverkoop"
Rijnsburger singel
is een vuilnisbelt
AAROM LANGEBENT b™™5
EEN MULLER IS...
,ezers schrijven
Amerika hoopt dat Noordv militair
en diplomatiek geisoleerd door knieën gaan
Door C. J. Rotteveel
n
N
Hans Bentzon
naar
DFC
Hongaars geweld velt
waterpoloteam: 8-2
ZEILERS VOOR
SPELEN
/VANGEWEZEN
PONDERDAG 22 JUNI 1972
De „nieuwe spelling" blijft de ge
moederen bezighouden. Zo reageert
de redactie van „Het Schoolblad",
orgaan van de Algemene Ne
derlandse Onderwij (zens Federatie
(AN.O.F.) in het Jongste nummer
(van 15 Juni) op het verwijt, dat
het bestuur de leden niet geraad
pleegd heeft alvorens vergaande
voorstellen voor een nieuwe spel
ling bij de regering in te dienen.
Aangezien ook mijn naam in dat
artikel wordt genoemd, ben ik zo
vrij een kamtekeiniinig te maken.
Op 10 februari JX verwees ik
te dezer plaatse naar een ingezon
den stuk in dit blad van een week
eerder, van de hand van mevrouw
r. de Jong-Beukers te Leiden. De
A.N.O.F., zo schreef ik op gezag
van mevrouw De Jong, steunt of
ficieel de „Aksiegroep" (voor spel
lingvernieuwing), „maar dit blijkt
een standpunt te zijn, waartoe al
leen het bestuur besloten heeiflt, zon
der de leden te raadplegen". De re
dactie van „Het Schoolblad" vestigt
er nu de aandacht op, dat niet
de A.N.O.F. zich achter de Aksie
groep, maar, net andersom, de Ak-
jeiagroep zich achter de AIN.O.F.
ieft geschaard. Want die Aksie
groep ontstond in het laatst van
1971; de A.N.O.F.-voorstellen da
teren echter al van Juli-augustus
1970. Reeds op 26 Juni 1969 pu
bliceerde ,Het Schoolblad" de voor
naamste eindvoorstellen „met
onze kritiek" van de oommissie
Pée-Wesselings. „Toen stond de he
le zaak ter diskussie. Er kwam vrij
wel geen kommen'taar. Ook niet
van mevr. De Jong. Als dan een
Jaar later de organisaties elkaar op
ook geregeld misbruik wordt ge
maakt. In een artikel op 2 maart
J.l., naar aanleiding van de plan
nen tot vrijlating van "de drie van
Breda", schreef ik, onder de kop
"Dingen op hun beloop laten is
gevaarlijke bezigheid", aan het
slot o.m.: "Moge deze smartelijke
zaak een waarschuwing zijn, dat
de geest van al te vlot vertrouwen
in de "goede afloop" volk en rege-
een minimumprogram gevonden
hebben dat publiseren (Het
Schoolblad van 27 aug. 1970) en
zich daarmee tot de minister wen
den, dan volgt weer prakties geen
kommentaar. Pas als wéér ruim 'n
jaar later een aksiegroep zich ach
ter deze voorstellen schaart, komen
de bezwaren en verwijten los".
De redactie van "Het School
blad" heeft gelijk: het is zonder
meer een fout van de tegenstan
ders, dat zij niet eerder hebben ge
reageerd. Dat is, helaas, een alge
meen verschijnsel, waarvan dan
ring lelijk kan opbreken. Ook voor
Jan Salie en Joris Goedbloed
geldt: de rekening zit onder in de
zak.
Welnu, hetzelfde geldt eigenlijk
ook voor de plannen tot "vernieu
wing" van de spelling. Hier en
daar worden, in terloopse publika-
ties, ingrijpende voorstellen ter
tafel gebracht, die dan, als er wei
nig commentaar volgt, door een
Ijroepje overtuigde voorstanders
worden "doorgedrukt". Ja maar,
roept men dan later, we hebben de
zaken dan toch maar gepu
bliceerd! Inderdaad, formeel valt
de ANOF en Het Schoolblad r.iietis
te verwijten. Maar bestuur en re
dactie hadden de Nederlandse
mentaliteit nu toch langzamer
hand wel behoren <te kennen: men
laat de dingen op him beloop, In
het vage vertrouwen, dat de soep
wel niet zo heet zal worden gege
ten als ze wordt opgediend.
Van de tegenstanders zullen er
maar weinigen hebben vermoed, dat
de A.N.O.F. in alle ernst veel ver
dergaande voorstellen zou gaan in
dienen. Men nam die denkbeelden
met name de au-, ij- en t-rege-
ling eenvoudig niet serieus. Na
tuurlijk is dat een fout. Maar de
fout ligt niet alleen bij de lakse le
den. die te goed van vertrouwen
zijn en er nog eens een nachtje
over slapen. De fout ligt óók en
dit geldt zowel in het algemeen als
thans in het bijzonder in de spel
lingkwestie bij de besturen, dlie
dat „goed vertrouwen" van de leden
wel héél erg gemakkelijk vinden!
In deze tijd van „inspraak" en
..communicatie" dient een bestuur
de leden duidelijk voor ogen te
stellen, dat er beslissende voorstel
len op tafel liggen. Anno 1972 die
nen „progressiviteit" en „inspraak"
onlosmakelijk aan elkaar gekoppeld
te zijn. Het gaat hier om „koppel
verkoop": wie wat „nfleuwis" wil
—dat is ieders goed recht mag
de „inspraak" onder geen beding
vergeten. Géén „nieuws" via sluip
wegen!
Een verenigingsbestuur, dat zijn
taak verstaat en dus ook de Ne
derlandse mentaliteit van "laat
maar waaien" terdege dient te
kennen, heeft de plicht de leden
voor een duidelijke keuze te stel
len. Dat is hier niet gebeurd. In 'n
artikel van w. B. Rom bouts over
"Spelling en inspraak", eveneens
in "Het Schoolblad" keerde de
schrijver zich tegen het voorstel van
mevr. De Jong tot "hoofdelijke
raadpleging" van alle leden, dus 'n
enquête onder ongeveer bachlt'igdiui-
zend personen. "Hoeveel zo iets
kost, al was het alleen aan porti,
en hoeveel leden de moeite zul
len nemen de vragen te beantwoor
den, schijnt haar niet te deren", zo
schreef de heer Rombouts.
Het nare is, dat dit ook de heer
Rombouts, het hoofdbestuur van de
A.N.O.F. en de redactie van "Het
Schoolblad" niet schijnt te deren.
Anders hadden zij in elk geval een
proef kunnen nemen, een proef zon
der veel kosten. In de eerste plaats
is er van porti geen sprake, want
de onderwijs-vakbladen behoeven de
spellingvoorstellen slechts op één
of misschien twee pagina's (en met
een fors kader als verwijzing op de
voorpagina) aan de leden ter beoor
deling voor te leggen, met de duide
lijke verklaring, dat er nu gekozen
moet worden en dat klachten ach
teraf niet aanvaard zullen worden.
Druktechnisch kost het dus geen
cent om democratie in de praktijk
te brengen. Daér gaat het Juist om:
democratie in de praktijk. Men is
Wie ken er noch schreive
zonder faute? Dat was kortge
leden de titel van een omslag
artikel in "Elseviers Magazine",
ivaarin aandacht werd besteed
aan "de verloedering van de Ne
derlandse taal".
o zo "progressief, in dit geval
met een nieuwe spelling, maar o
wee als iemand dan over "inspraak"
praat. Dan kost het teveel en is
men plotseling "ndet thuis". Raad
pleging van alle leden is in dit ge
val een gebiedende eis van demo
cratie en inspraak.
Plaatsing van ingezonden stukken behoeft geen redactionele Instemming
te betekenen. De redactie behoudt rich het recht voor, brieven te bekorten
of eventueel terug te zenden.
Ware Langebent een man,
begaafd met inlterviewkwaliteiten
van gelijke klasse als de voetbal-
kwaliteiten van Bomber Muller, dan
^ïad hij in zijn gesprek met o.
i, KVP-voorzitter ir. De Zeeuw J.l.
.jiaandagavond in Televizier Ma-
en b eazine niet tenminste drie unieke
fM ;ansen gemist.
De heer De Zeeuw had behoren
vo' ;eslachtofferd te Worden op het
apen-confessionele offerblok. Met
reel verve wierd heit .eigene" van
mmm komende christendemocratische
|S eweging gekenschetst, betaande o.
UB uit het zijn van een echte poli-
17 ceke partij met 'm program, dioen-
le aan program vergelijking en
penstaande ook voor de niet-con-
essionele broeders en zusters,
laarnaast zou deze beweging wei
ght uitmondende in een Christen-
imocratische Unie niet zijn een
itelsom van de drie grote chris
telijke partijen. Legde hij met dit
nieuwe "eigene" niet veeleer het
"oneigene" van de huidige drie in
ondertrouw zijnde partijen bloot?
Een van tweeën: óf de opmerking
over dat "eigene" was overbodig,
óf de drie partijen hebben tot nu
toe "politiek" bedreven op grond
slag van ja wat eigenlijk?
Wellicht op interpretabele religieu
ze winden of op aan de 20ste eeuw
aan te passen (hoe is noeit zeer we)
denkbaar) geschriften van zo'n
twintig eeuwen geleden. Een optel
som zal de christendemocratische
beweging niet zijn. Wellicht wel 'n
atfreksom in de orde van grootte
van 34-(13plusl0).
De tweede "revelante" opmerking
van de voorzitter betrof zijn ge-
dachltenigang over 't specifieke van
christen democratische bewegingen,
(partijen). Een herkenbare visie
en lijn was toch evident in al deze
groeperingen. Het "bewijs" voor
deze stelling werd gedestilleerd uit
de grote bestaande verschillen tus
sen deze groeperingen <o.a. C.D.U.
in West-Duitsland en die in Zuid-
Amerika)
Op de vraag hoe De Zeeuw de dis
crepantie zag tussen het samen
gaan in federaal verband van wel
licht het N.V.V. met het N.K.V.
zonder het C.N.V., vergeleken met
de politieke bindingen, werd geant
woord dat ieder zijn eigen verant
woordelijkheden had (sic), waar
mede ook deze problematiek haar
oplossing vond!
Wie weet welk een politieke car
rière voor deze gedreven visionnair
nog in het verschiet ligt. Wel
licht „best-man" bij het a.s. hu
welijk!
N. J. MOONEN
De Goejestraat 3
Leiden.
Het is alweer een paar dagen ge
leden dat de „Henry Dunant" de
patiënten na een heerlijke week
weer veilig aan de kade voor de
touwfabriek afleverde. Maar toch
moet mij als Leidenaar en Rode-
Kruishelpster van het hart, dat ik
mij schaamde, omdat wij, die zo
veel muziekkorpsen hebben, letter
lijk niets van ons lieten horen. Er
was niemand die vrijdagavond
kwam spelen. Overal waar we aan
meerden, kwam er een muziek
korps. Er waren zelfs plaatsen,
waar maar één muziekkorps was,
maar ze kwamen en brachten onze
mensen een klein beetje plezier in
hun toch al zo triest bestaan.
Mensen, sta er eens bij stil als u
gezond bent en recht van lijf en le
den. dan zou u juist deze mensen,
die niet bevoorrecht zijn, een beet
je vreugde moeten bereiden.
Dit wilde ik alleen maar even zeg
gen.
MEVR. T. v.d. ZEEUW-KUI-
VENHOVEN.
Verdistraat 119,
Leiden.
Alle geschrijf en gepraat over
milieuverontreiniging en vervui
lend water ten spijt zijn er in on
ze stad nog mensen te over, die
dit alles gewoon aan hun laars
lappen. Bij mij aan de overkant
van de Rij nsburgersingel komt
met de regelmaat van de klok
iemand zijn vuil in de singel stor
ten.
Dit zijn: oude fietsen, banden,
stukken ijzer, vele lagen plastic,
dozen, stenen en allerlei ander
vuil. Na enige tijd is dit enigszins
overspoeld, maar binnen de kortste
keren wordt de belt weer opge
hoogd door nieuwe vuillozers.
Vroeger kwam een vuilnisschuit
van de gemeente nog wel eens
door de singel, doch dit behoort
óók al tot de lang vervlogen ge
woonten. Overigens heeft men
uiteindelijk zich zelf te pakken,
daar de singel ook aan mijn
overzijde altijd een geliefkoosd
visrecreatie gebiedje is. Lekker
hoor, die vuilvisserij
Er is blijkbaar niets tegen te
doen, ik zou niet weten hoe hier
tegen iets te ondernemen valt. Wat
zouden onze vuilstorters zeggen,
als maar een fractie van dit vuil
vóór hun eigen deur of in hun
eigen (speel) straat zou worden
gedeponeerd?
D. LIGTHART-SCHENK,
Rijnsburgersingel 37a,
Leiden-
huidige militaire en politieke
van Amerika tegen Noord-
tnam vormen een aanwijzing,
regering-Nixon haar fysiek
diplomatiek geïsoleerde tegen-
tot een vredesregeling wil
illiam Millinger
pyright LD/AD-Observer
die erop wijzen, dat het
wudende luchtoffensief van de
ring-Johnson niet een dergelijk
Itaat tot gevolg heeft gehad be-
dat meer van hetzelfde de
niet zal beëindigen. Zij heb-
misschien gelijk. Maar toch
men opmerken, dat het huidi-
Sebruik van hun luchtmacht
de Amerikanen in enkele op-
aspecten verschilt van de
latie Rollende Donder" in de
van Johnson.
zijn de politieke en diplomatie-
itergronden gewijzigd.
Ie belangrijke beperkingen, die
dent Johnson had opgelegd,
opgeheven. Speciale doelen
en niet meer op het hoogste
in Washington vastgesteld,
schijnt dat in de laatste weken
ftaanse luchtmachtcomman-
grote vrijheid hebben gekre-
)m militaire en industriële ob-
aan te vallen, mits zij zich
sn aan algemene richtlijnen,
belangrijke beperking werd
Somen toen president Nixon
fcoien van mijnen voor Noord-
smese havens beval, een stap
Resident Johnson altijd gewei-
'aad te nemen.
ander c3
«hniek van de luchtaanvallen
veranderd. Reusachtige B-52
'liegtuigen met acht motoren.
tot 30 ton explosieven kun-
"rvoeren, hebben de opdracht
gekregen bommentapijten te leggen
op Noord-Vietnam, met inbegrip
van de gebieden van Hanoi en Hai-
fong.
Amerikaanse piloten schijnen ook
sterk de nauwkeurigheid van hun
aanvallen te hebben opgevoerd door
het gebruik van de z.g. „smart
bombs", die naar him doelen wor
den gestuurd door middel van la
serstralen of door televisie-contro
lestelsels. En er is reden aan te ne
men, dat deze verbeterde technieken
de effectiviteit van de luchtaanval
len hebben verhoogd door het ver
woesten van bruggen, wegen en
spoorwegen tussen Noord-Vietnam
China. Bij sommige aanvallen
zijn de Amerikaanse vliegtuigen tot
minder dan 40 kilometer de Chinese
grens genaderd.
Toen president Nixon beval mijnen
te werpen in Noordvietnamese ha
ves en andere beperkingen op de
bombardementen ophief, zette hij
uiteen dat dit een antwoord was op
het offensief van het Bevrijdingsfront
in Zuid-Vietnam. De risico's die hij
nam waren aanzienlijk. Men vrees
de dat de Sowjet-Unie het topge-
sprek in Moskou zou afgelasten. De
Russen zouden zelfs tegenmaatrege
len kunnen nemen, met het risico
van een gevaarlijke confrontatie
tussen de supermachten.
De nog zeer breekbare toenadering
met Peking zou ook gevaar lopen.
Binnenlands zou het nieuwe lucht
offensief de vredesbeweging kun
nen versterken op de terreinen van
de universiteiten en in de straten
van grote steden.
Gokspel
Op al deze punten speelde Nixon
een naar het leek belachelijk gok
spel. De binnenlandse reactie in
Amerika is evenwel betrekkelijk
kalm geweest. De leiding van de
Sowjet-Unie nam het besluit dat
het topgesprek toch moest doorgaan
en sloot een aantal overeenkomsten
met de Verenigde Staten.
China protesteerde weliswaar tegen
de luchtaanvallen zo dicht bij zijn
grens, maar kondigde niettemin en
kele dagen later aan, dat Hanry
Kissinger, Nixons persoonlijke advi
seur voor Buitenlandse Zaken, naar
Peking zou vliegen voor gesprekken
met premier Tsjoe En- lai.
Het precieze doel van Kissingers
nieuwe reis blijft geheim, maar hij
kan er moeilijk aan ontkomen over
Vietnam met de Chinese leiders te
spreken. En zijn aanwezigheid in
Peking, juist op dit ogenblik wijst
erop dat Noord-Vietnam mogelijk
in toenemende mate geïsoleerd
komt te staan van zijn voornaamste
bondgenoten.
Goede relaties
Amerikaanse rubriekschrijvers met
goede relaties bij de regering-Nixon
zijn al begonnen te schrijven over
scheuring tussen Hanoi en
Moskou als gevolg van president
Nixons reis naar de Sowjet-Unie.
Tezelfder tijd leggen zegslieden in
Washington er de nadruk op, dat
het Bevrijdingsfront offensief, dat
met Pasen begon, compleet met
tanks, vérdragend artilleriegeschut
en andere verfijnde wapens de ge
stelde doeleinden niet heeft kunnen
bereiken. Men beweert ook, dat de
strijd van de laatste twee maanden
het succes heeft aangetoond van
Nixons politiek van Vietnamisering,
hoewel het twijfelachtig is of de
Vietcong aanval wel zou zijn ge
keerd zonder het massale gebruik
van de Amerikaanse vloot en lucht
macht.
Het Bevrijdingsfront blijft grote
delen van Zuid-Vietnam beheersen
en kan in staat zijn over te gaan
van conventionele- naar guerrilla
tactieken. Maar de oude stad Hocee
Is nog niet veroverd en het schijnt
zijn greep te hebbep verloren op de
puinhoop, die eens n Loc heette.
Autoriteiten in Washington hebben
betoogd, dat Hanoi wellicht bereid
zou zijn tot nieuwe onderhandelin
gen wanneer het militaire offensief
zou zijn beëindigd. Maar er zijn
geen aanwijzingen dat Washington
zijn luchtaanvallen wil inkrimpen.
Dag na dag doen B-52 bommenwer
pers en jachtbommenwerpers aan
vallen op objecten in Noord- en
Zuid-Vietnam. Bijna de helft van
Amerika's luchtvloot van B-52-bom-
menwerpers is nu beschikbaar voor
gebruik in Indo-China. Er bevinden
zich zes vliegdekschepen in het ge
bied. tegen vroeger twee. De hoe-
Omvang
Een aanwijzing voor de omvang
van de Amerikaanse oorlogsinspan
ningen was de mededeling van de
minister van Defensie Laird, dat de
kosten voor de Verenigde Staten
van de oorlog in Vietnam wellicht
het dubbele zullen bedragen van
het vroeger vastgestelde bedrag voor
het begrotingsjaar dat op 1 juli in
gaat.
Amerika blijft echter bereid al zijn
troepen uit Vietnam terug te trek
ken binnen vier maanden na een
bestand onder internationaal toe
zicht en na de vrijlating van Ame
rikaanse krijgsgevangenen door Ha
noi.
Maar er zijn tot dusver weinig aan
wijzingen dat Hanoi bereid zou zijn
enigerlei regeling te treffen die niet
de ontbinding insluit van de huidi
ge regering van Zuid-Vietnam.
Massale Amerikaanse bombarde-
mneten hebben de wil van Noord-
Vietnam tot dusver niet kunnen
breken. Washington schijnt thans
te hopen, dat de nieuwe manier
van bombarderen, gecombineerd met
het teloorgaan van toevoerwegen
naar Noord-Vietnam en twijfel
t.a.v. de betrouwbaarheid van de
bondgenoten van dat kleine, koppi
ge land, Hanoi ditmaal tot .serieu
ze" onderhandelingen zullen dwin
gen.
Den Haag DFC dat waarschijn
lijk Dordrecht FC gaat heten heeft
Sparta-speler Bentzon (30) gecon
tracteerd. Bentzon. die feitelijk nog
een seizoen aan de Rotterdam
se club was verbonden, tekende bij de
Dordtenaren voor drie jaar. Hoewel
hij binnenkort in Rotterdam-Zuid
een drankenservice hoopt te openen,
ligt het in' de bedoeling dat Bent
zon bij DFC ook de Jeugdtraining
gaat verzorgen.
De eerste divisieclub De Graaf
schap uit Doetinchem heeft de 25-
Jarige DWS-er Gerrie Deijkers ge
contracteerd. Eerder trok de Graaf
schap reeds Jaap de Blaauw van
Veendam aan.
O De Limburgse eerste-divisieclub
Roda JC in Kerkrade heeft een
eenjarig contract gesloten met de
Westduitse voetballer Herbert Boen
nen, die vorig seizoen voor NEC
speelde.
Toernooi in Boedapest
BOEDAPEST Het Nederlands
waterpoloze ven tal heeft gisteren in
Boedapest in het internationale wa-
terpolotoernooi met 28 van Honga
rije verloren. De tussenstanden wa
ren: 1—2. O—l. 0—2, 1—3.
Nederland trof een in topvorm
spelend Hongarije. Van de acht
Hongaarse doelpunten werden er ze
ven uit spel gescoord. Slechts een
maal scoorden de Hongaren uit een
strafworp. Vooral aanvallend bleken
de Hongaren onstuitbaar. Zsivos en
Konrad-III waren keer op keer de
Nederlandse verdedigers met hun
fraaie combinaties te snel af en
scoorden vijf van de acht treffers.
De Nederlandse ploeg, die ondanks
de zware nederlaag goed partij bood,
was tegen dit geweld niet opgewas
sen. In de derde speeltijd verving
coach Hans Muller Drenth door
Stroboer en Jansen door Reedijk,
maar ook deze twee jeugdige inter
nationals slaagden er niet in de
Hongaarse wals tot staan te brengen.
Reeds na twee minuten leidde
Hongarije met 20, waarna een
vloeiende combinatie tussen Parrel
en Bras door de laatste in een doel
punt werd omgezet. Maar de Mag-
yaren lieten zich hierdoor niet in
het minst van de wijs brengen en
voerden de score met de regelmaat
van een goed geolied uurwerk op.
In de laatste minuut bracht Parrel
met een ver schot van de linker
vleugel de eindstand op 8—2.
Andere uitslagen: Hongarije-Roe-
menië (dinsdagavond)52 (1—0,
2—1, 0—0, 2—1), Zuidslavlë—Ver
enigde Staten 7—5, (2—2, 2—1, 2—1,
1—1). West-Duitsland—Roeme
nië 4—4 (1—0, 1—2, 1—0, 1—2).
Stand: Hongarije 8 pnt. 2712, Zuid-
Slavië 7 pnt 1915, Roemenië 3
pnt. 15—14, West Duitsland 3 pnt
14—17, Nederland 2 pnt 16—22, Ver.
Staten 2 pnt. 16—27.
DEN HAAG Het bestuur van
het Nederlandsch Olympisch Comi
té heeft op voordracht van het Ko
ninklijk Nederlandsch Watersport
Verbond de zeilers aangewezen die
zullen uitkomen op de Olympische
Spelen in Kiel.
In de Tempestklasse worden uit
gezonden Ben Staartjes en Cees
Kurpershoek. Fred Imhoff en Si
mon Korver zullen de Flying Dutch
man varen en Cees Douze bemant
de FinnJoL
Als reserves zijn aangewezen: G.
Bierman en B. Kraan (F. D en
Tempest) en C. Kruyer (Finnjol).
Wat de begeleiding betreft zullen
NOC en KNWV nog nader overleg
plegen.
Voetbal Het Italiaanse voetbal
elftal heeft gisteravond in Sofia voor
20.000 bezoekers een vriendschappe
lijke wedstrijd tegen Bulgarije ge
lijkgespeeld: 11. In de 43e minuut
namen de Bulgaren door Bonev de
leiding en vijf minuten na rust
zorgde Chinaglia voor de gelijkma
ker.
