Gereformeerde kerken en
wereldvragen
De kerk in de menselijke samenleving
WOORD
VAN
BEZINNING
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Be
ZATERDAG 10 JUNI 197
,,De Generale Synode (van de Geref. Kerken in Nederland) heeft de Nederlandse re
gering dringend verzicht om door middel van haar delegatie bij Unctad III er bij deze
handelsconferentie op aan te dringen zodanige aanbevelingen te doen, dat daardoor de
belangen van de arme landen metterdaad worden bevorderd". Met één stem tegen
heeft deze synode daartoe besloten. Dit lezen we in het laatste nummer van „Kerkin
formatie van de Gereformeerde Kerken in Nederland' een periodiek welke eens in de
maand verschijnt en waarin allerlei wetenswaardige zaken worden vermeld die er in
de Geref. Kerken omgaan, al of niet in de generale synode behandeld.
Eenzelfde familienaam
van Christus!
Wie weten wil wat er in deze ker
ken de gedachten bezig houdt, kan
dit blad moeilijk missen. En dit niet
alleen omdat er bepaalde rapponten
in worden afgedrukt die op de syno
de zullen worden behandeld of reeds
in bespreking genomen zijin, maar
ook omdat het ons een inzicht geeft
in de achtergronden van een geno
men besluit-
Door
ds. S. J. M. Hulsbergen
In de verslagen van de dagbla
den hadden we ook reeds gelezen van
dit verzoek aan onze regering over
Unctad III, maar door wat we in
„Kerk-informatie" lazen, drong het
eigenlijk pas bot ons door dat dit
besluit toch wel iets heel bijzon
ders is in deze kerken. In de Her
vormde Kerk bijv. zijn we er zo
langzamerhand wel aan gewoon ge
raakt dat 'n synode zioh ook bezig
houdt met vraagstukken die op maat
schappelijk. economisch en politiek
terrein liggen. We herinneren bijv.
aan het herderlijk schrijven over
Nieuw Guinea en over het vraag
stuk van de kernbewapening. In bei
de gevallen hebben deze boodschap
pen, zowel in de Hervormde Kerk als
ook daarbuiten nog al wat beroering
veroorzaakt, omdat menigeen er een
andere opinie op na 'hield. Datge
ne waarmee de synode aankwam
was een keuze op terreinen waar
verschillende standpunten mogelijk
zijn en in een kerk als de hervorm
de kun je er van op aan dat er al
tijd leden zijn die er geheel anders
over denken. Eveneens hebben de
r.k. bisschoppen zich wel begeven op
de terreinen van het maatschap
pelijke en politieke leven. Vroeger
werd ook hier hun woord, als het
laatste dat gesproken kon worden,
aanvaard, maar dat is tegenwoordig
ook al niet meer het geval.
Arme landen
In de Geref. Kerken heeft men zich
onthouden van uitspraken op de
ze terreinen. De kerk moet zich be
zig houden met het evangelie en de
rechte verkondiging daarvan. Nie
mand zal dit ontkennen. De vraag
is echter of de rechte verkondiging
van het evangelie toch ook iets te
maken heeft met maatschappelijke,
economische en politieke problemen
waarmee wij in deze wereld te ma
ken krijgen. Kan een kerk daarover
volkomen zwijgen? In het geval van
Unctad III ging het over de ver
houding van de arme landen die
steeds armer worden en de rijke lan
den die steeds rijker worden. Het is
hetzelfde probleem, maar dan in we
reldformaat, waarvoor men zich in
iedere gemeente geplaatst ziet, de
verhouding tot de arme. de hulpbe-
vende, tot hem die zich zelf niet
aonder hulp kan redden, enkele leden
van de geref. synode zo lezen we
in Kerkinformatie hadden een
voorstel ingediend om zich tot de re
gering te wenden als synode, om
er voor te zorgen dat de Nederland
se delegatie alles zou doen wat in
haar vermogen lag, zodat de be
langen van de arme landen metter
daad zou worden bevorderd.' Naar
aanleiding daarvan is uitvoering ge
sproken „over de bevoegdheid en de
roeping vaar de kerk zich uit te spre
ken over actuele vragen van politie
ke en economische aard". We lezen
dan dat er „nog al wat huiver" in
de synode was over zulke uitspraken.
Begrijpelijk, als men altijd getracht
heeft zich daarvan verre te houden.
Begrijpelijk ook wanneer men be
denkt dat zulke uitspraken zo ge
makkelijk „de indruk geven eerder
een getuigenis te zijn van een be
paalde politieke kleur dan van het
geloof en het belijden der gemeante".
Het verheugd ons alleen maar dat
slechts met één stem tegen de ge
ref. synode het besluit over Unctad
III genomen heeft. Daarmee is
men over een drempel heengestapt
waarvoor men tot nu toe was blij
ven staan.
Abraham Kuyper
Tot nu toe heeft men in de sy
node van de Geref. Kerken geleefd
bij de gedachte die van dr. Abra
ham Kuyper afkomstig is. dat er
een scheiding moet worden gemaakt
tussen de kerk als instituut en de
kerk als organisme. De een moet
zich bezig houden met de verkondi
ging van het evangelie en de ande
re met maatschappelijke, economi
sche en politieke vraagstukken. Dit
kan natuurlijk niet helemaal los van
j elkaar geschieden, want vanuit het
evangelie dat verkondigd wordt, moe-
ten de gedachten worden bevrucht-
Door Kuyper geïnspireerd zijn er
een heleboel maatschappelijke, poli-
tieke enz. organisaties en verenigin-
gen ontstaan, die zich op hun terrei-
j nen nog al g-educht hebben ge-
leerd. Maar in strikte zin genomen
waren dit geen gereformeerd kerke
lijke organisaties, hoewel ze door de
buitenwacht daartoe meestal wel
werden gerekend. Ook de Vrye Uni
versiteit is dit niet. Iedereen die met
de statuten kan instemmen, kan er
lid van worden. Aam die organisaties
en verenigingen werden de maat
schappelijke. economische en politie
ke vraagstukken overgelaten. Wij
voor ons hebben ons in deze construc
tie nooit thuis kunnen voelen, waar
schijnlijk wel omdat we er niet in
zijn opgevoed en meer dan eens ge
waarschuwd zijn voor al die chris
telijke verenigingen. Het ging in de
geest van als Je Je daarin begaf, was
je al half gereformeerd. Vroeger la
gen de verhoudingen tussen de her
vormde en gereformeerde kerk nu
eenmaal vrij scherp.
Maar in de Geref. Kerken is men
hierbij wel opgevoed en men heeft
in deze structuur geleefd. De kerk
waakt alleen voor de rechte verkon
diging van het evangelie. En daar
om heeft de synode van deze kerken
geen uitspraken gedaan op de ter
reinen die zij niet tot de hare reken
de. maar had overgelaten aan de
i organisaties. Men kan van sy
nodeleden toch ook niet verwach-
j ten dat zij deskundig zijn op al de
ze terreinen en dat zij daarover een
woord met gezag zouden kunnen
spreken.
Toch heeft de geref. synode
zich ditmaal op een van die terrei
nen begeven, zij het dan ook dat
zij zich gewend heeft tot onze rege
ring. Zij heeft er op aangedrongen
„dat de belangen van de arme lan
den metterdaad worden bevorderd"
De synode ziet dit vanuit het evan
gelie als een noodzakelijkheid. En
daarmee is een politieke uitspraak ge
daan. In het Geref. Weekblad van 2f
mei wijst prof. Ridderbos er op dat
telkens weer bleek dat de meerdere
kerkelijke vergaderingen en voor-
al de synode er zich niet van kan j
afmaken door te verkondigen „dat de i
gemeente een politieke en maatschap
pelijke roeping heeft en de inhoud
van die roeping geheel overlaten aan
wat de individuele predikant daar
over in de prediking teberde zou wil-
j len brengen (een zeer hachelijke
zaak!» èn aan de chr maatschappij
en politieke organisaties" Vroeger
was 't nog al eens zo dat die chr. or-
ganisaties bepaalden wat er in de
prediking werd gezegd. Dit natuurlijk
j niet omdat zij daarvoor de bestem-
de organen waren, maar de band was
I zo nauw dat het er vanzelf in vele
gevallen van kwam. En wee de pre
dikant die deze chr. organisatie te
genover zich kreeg. In de laatste
tijd nu zijn juist deze organisaties
het voorwerp van een heel stuk dis
cussie en kritiek- tekent prof. Rid
derbos er verder bij aan en voorts
wijst hij er op dat er op de synode
van de Geref. Kerken telkens weer
„politieke onderwerpen" aan de or
de zijn geweest. De „uitgebreide de
batten over apartheidspolitiek, poli
tieke discriminatie, het oorlogsvraag-
stuk en dergelijke". Bovendien zijn
er vele groepen die de synode om
adhesie hebben gevraagd om hun
protest tegen dit of dat te steunen
Het is moeilijk en onmogelijk maat
schappelijke, economische en poli
tieke vraagstukken buiten de sy
nodevergadering te houden, want. het
gaat er toch om bij de rechte predi
king dat het evangelie op een be-
Daalde wijze gestalte moet krijgen
in de wereld waarin wij leven.
I De Amerikaanse evangelist
David Wilkerson was deze week
in ons land. Op grond van het
evangelie houdt hij zich speciaal
I bezig met het opvarigen en de
rehabilitatie van aan drugs ver-
slaafden. In Den Haag en Am-
I sterdam waren duizenden jonge-
j ren onder zijn gehoor.
I zoek gedaan met betrekking tot Unc-
tad III. Heeft het geholpen? We
zijn geneigd te denken dat het wel
precies zo met deze conferentie in
I Chili zou zijn gelopen ook zonder
het verzoek van' -'de geref. synode,
j Maar daarom gaat het niet in de
I allereerste plaats. In het rapport van
deputaten dat aan de beslissing is
vooraf gegaan, werd op indringende
I wijze betoogd zo schrijft Kerk
informatie „dat de kerk niet mag
nalaten nauwkeurig te letten op het-
I geen zich naast haar in de wereld
j afspeelt, opdat zij niet medeplichtig
j worde aan de nood der wereld, ook
voorzover deze niet toegankelijk is
j voor het evangelie". De kerk zal goed
moeten weten wat er aan de orde
Wie de oecumenische ontwik
kelingen in Leiden op de voet
volgt moet constateren dat er
op het eerste gezicht althans
—niet zo erg veel gebeurt. Wel
zijn er enkele plaatsen waar
werken en leden van verschillen
de kerken samenkomen om
naar het ene woord Gods te
luisteren en samen de tafel des
Heren te vieren, maar een echte
oecumenische beweging. die
plaatselijke gemeenten en pa
rochies opneemt en tot elkander
brengt, valt niet waar te ne
men. Het blijft op veel plaatsen
bij het oude. Men blijft op zich
zelf, men blijft verdeeld.
Dit geldt niet alleen voor Lei
den maar voor veel andere ste
den en dorpen. Men spreekt dan
ook wel van een impasse waar
in de oecumene verkeert. Er
lijkt geen beweging meer in te
zitten. Waar zit 'm dat in? De
oorzaken zijn velerlei. De ker
ken zelf zitten veelal in een im
passe. Vele gelovigen zijn door
de ontwikkelingen binnen hun
eigen kerk wat in verwarring
geraakt, kijken daardoor wat
somber tegen de onbekende
toekomst aan en houden maar
liever vast aan wat ze hadden
en wat hun vertrouwd was. Ou
de zekerheden schijnen meer
houvast te bieden. Veel van deze
mensen verzetten zich tegen
vernieuwing. Deze houding nu
moet vanzelfsprekend doorwer
ken in de oecumene. Wie vast
wil houden aan het verleden
houdt uiteraard ook vast aan
de verdeeldheid en de verwijde
ring die eeuwen lang tussen
de kerken heeft bestaan. Toe
nadering zoeken tot de ander
is er dan zeker niet bij. Oecu
mene wordt dan eerder ver
wacht.
Een andere reden is de be
hoefte om de toenemende po
larisatie binnen de verschillen
de kerken af te remmen. De te
genstellingen binnen de kerken
zijn groter geworden de laat
ste tijd. Exponenten daarvan
zijn duidelijk aanwijsbaar: Gij
zen. Kuitert, het Getuigenis, e.a.
Er is in toenemende mate ver
wijdering opgetreden tussen le
den van eenzelfde kerk. Als
vanzelf ontstaat dan de behoef
te deze verwijdering wat af te
remmen en aan elkaar tegen
gestelde groeperingen toch bij
elkaar te houden. Met name de
pastores van parochies en ge
meenten zullen daar aandacht
en zorg voor hebben. Maar dit
houdt de aandacht en zorg voor
andere kerken natuurlijk wel
tegen.
De twee genoemde oorzaken
samenvattend kun Je zeggen dat
de kerken plaatselijke ge
meenten. parochies, parochianen
en gemeenteleden teveel met
zichzelf, hun eigen geloofs- en
kerkproblemen moeten bezig
zijn om nog aandacht te kunnen
hebben voor anderen.
Kunnen we hier uit ko
men? Zo Ja, op welke manier
dan?
Het zou al veel kunnen hel
pen, dacht ik, als we beseften
dat. in feite alle kerken met de
zelfde problemen zitten. We
behoeven ons voor onze eigen
verlegenheid en onzekerheid
niet te schamen. We zitten al
lemaal in hetzelfde schip,
datzelfde bootje, waar Christus
slapend op de voorbank lijkt te
liggen. Datzelfde tot zinken
gedoemd lijkende scheepje
met zijn allen!, want, al zijn
we verschillende ledematen, we
behoren allen tot een en het
zelfde lichaam, we zijn van
een en dezelfde Heer. We
staan, hoe verschillend we ook
zijn, voor een en dezelfde Heer
die ons oproept om in Hem te
geloven en één van hart en
ziel te zijn en eenzelfde getui
genis in de wereld te geven.
We zitten in hetzelfde schip,
we leven in eenzelfde wereld,
we zijn gedoopt met eenzelfde
Geest. Wat is er niet veel dat
ons tut elkander kan brengen!
Wat zijn er niet veel zenuwen
die ons als ledematen van een
zelfde lichaam aan elkander
verbinden. Er is in feite een
heel hechte basis om met el
kander te spreken over het ko
ninkrijk Gods, om met elkan
der te bouwen aan de wereld
van morgen ,om met elkander
te bidden en zelfs met elkan
der het brood te breken en de
kelk des Heren te drinken.
Er mogen best verschillen
zijn. We mogen best zeggen:
"Ik ben van Paulus". "Ik ben
van Apollos". "Ik ben van Ke-
fas". Als we maar beseffen en
beamen dat we eenzelfde fa
milienaam hebben: van Chris
tus!
Als in dit geloof leden van
parochies en gemeenten, pa
rochieraden en kerkeraden, ge-
spreks- en actiegroepen, con
tact zoeken met elkaar, dan zal
het goed gaan met de oecume
ne. Om van een grotere geloof
waardigheid van het evange
lie en de Kerk nog maar niet
te spreken.
Pastoor J. van Weel, Leiden.
is in de wereld, opdat zij wete „waar
zij voor moeten strijden, opdat zij
niet zal blijken aan de verkeerde
kant te staan, zodat de naam van
de Heer om harentwil zou worden
belasterd".
Met negentien stemmen heeft de
geref. synode uitgesproken „dat het
tot de roeping van de kerk behoort,
deel te nemen aan het gesprek over
belangrijke problemen in de mense
lijke samenleving". De synode kan
zich daarover uitspreken, maar er
moet wel blijken dat de boodschap
van de kerk „direct voortvloeit uil
het belijden van Jezus Christusi|or
de gemeente". Volgens kerkii n
matie was de overweging dit aai
nemen vooral „dat de kerk haar
torale, diaconale en apostolaire f
ties niet kan uitoefenen zonderp*
vloed te doen uitgaan op de
maatschappij". Er zullen nu we!
putaten <in andere kerken heet
een commissie» moeten komend
maatschappelijke, economische
politieke ontwikkelingen
reld in de gaten houden en aa
synode, wanneer dit nodig i£
noodzakelijke voorlichting geve
Leiden Hervormde Gemeente i
Hooglandse Kerk 10 uur de heer J.
Henzen, Leiderdorp. 11.45 uur Oecu- j
menlsche studentendienst 7 uur ds. E
M. Panne koek.
Marekerk 10.30 uur ds. H. Perdok te
Oegstgeest, 5 uur ds S. W. Verploeg,
Oudshoorn.
Maranathakerk 10 uur ds K. Bouhuys
Koningskerk 10 uur ds A. J. de Jong
Bevrijdingskerk 9 uur ds S. Oegema
te Oegstgeest
Bethlehemkerk 10 uur ds E. M. Pan-
nekoek.
Vredeskerk 10 uur ds C. H. Bijl.
Egllse Wallonne 10.30 uur Pasteur
D. I
Ver. van Vrtjz. Hervormden (aula
Asserstraat 1) 10.30 uur dr. H. Faber,
Breda.
Acad. Ziekenhuis 10 uur ds W. Oost
Dlaconessenhuls 10.30 u ds W. J. H.
Baart.
Jeugdkapel Vredeskerk 10 uur de hr
A. Lagerwerf.
Jeugdkapel „De Goede Herder" 10.30
uur de heer W. Backhuvs.
Janvossensteeg 17 11.00 u Oecumeni
sche werkplaats.
Gemeenschap van kerken (Meren-
wijk) 10 uur Oecumenische dienst ds
Hortenslus.
Geref. Kerk
Zulderkerk (Lammenschansweg 15)
10 uur ds Bovenberg, 6.50 uur dr.
A. Wind, (Dienst met belangstellen
den).
Petrakerk (Surinamestraat) 10 u dr.
F H. von Meyenfeldt, Hilversum. 5 u
dr Bovenberg.
Oude VestkerX (Oude Vest 133) 10
uur ds Kronemeijer. 5 uur ds Hor- j
tenslus.
Beloftekerk (Robijnstraat) 9.15 uur
dr. A. Wind, 5 uur ds Kronemeijer.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr)
10.30 uur ds Hofman. 5 uur ds G. den
Heeten. Nieuw-Vennep. j
Huize „Groenhoven": 10 uur ds G
den Heeten. I
Jeugdhuis Breestraat 19 10.30 uur dr
A. Wind (Jeugddienst).
Gezinsdiensten „Jeugdhaven" 10 u
„De Mirt" ds De Heer 10 uur „Het
Mierennest" de heer De Koning.
Dienst voor doven (Petrakerk) 10.30
uur de heer C. Rip.
Geref. Kerk (vrllgem.) 10 en 5 uur
ds. J. v. d. Haar (HA)
Geref. Gem. 10 en 4.30 uur da R.
Boogaard.
Hartebrug (zat. av. 7 u) 8, 9, 10.
11. 12.15 en 6 uur.
Stud. Parochie (zat av. 7 u)
Lodewljkskerk 1145 uur In Hoog-
landsekerk
Leonarduskerk (zat. av. 7 uur) 9 en
10.45 en 12 en 7 uur.
Petruskerk (zat. av. 7 uur) 9, 10.30
12 en 6 uur.
St. Joseph (zat. av. 7 uur) 8.30, 9.30
11 en 6.30 uur.
Lodewljkskerk (zat. av. 7 uur) 9.30
11, 12.15 en 6 uur.
Oud Katli. Kerk (Zoeterw. Singel 50-
19.45 uur gezongen H.M.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 uur ds.
Carller.
Nieuwe Apostolische Kerk (Hoge
Rijnd. 24) 9.30 en 4 uur (dond. 8 uur).
Doopsgez. Rem. Gem. 10 uur ds.
J. Th. Mackenzie te Apeldoorn
Zendingswerk Mlddernachtsroep (Z
Singel 21) 6 uur spr. dhr. WIJmenga.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 en
7 uur ds G. van Hoegee. Geref. Kerk
10 uur en 6.30 uur ds J. van Oostrum
te De Meern, Chr. Geref. Kerk 9.30
uur Dienst des Woords, 7 uur ds P.
Sneep te Alphen aan den Rijn. RK
kerk (zat. 7 uur) 7.30 uur en 10.30
uur. Ter Aar Dorpshuis Aardam 9 en
12 uur.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Julianastraat 9.30 uur ds
J. van Noort te Amerongen 6.30 uur
ds. M. Hanemaaljer. Kruiskerk Gouw-
sluis 6.30 uur ds T. van 't Veld te
Waddinxveen voor de G.B. Opstan-
ftaptlstengem. 8 (Oude Rijn 3) 10 u
dhr. J. v. d. Velden.
Evang. Luth. Gem. 10.15 uur ds. J.
P°Leger des Heils 10 uur Heiligingsdst.
7.30 uur verlossingssamenkomst.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
uur Hollandse dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3) 10 uur dhr. Dlkkes.
L. Schipper te Vught, Gebouw Nabij
Van Lennepstraat 9.30 uur Gezlnsdst.
ds. J. H. Bogers, Jeugdkapel Nabij naar
de gezinsdlenst. Zaal Opstandingskerk
Prlnses Marijkestraat 9.30 uur Jeugd
kapel de heer Kruithof. Martha-Stich-
ting „Rijnstroom" 10.30 uur ds I. J.
Walpot. Oudshoornseweg 10 uur ds
Boeke te Rotterdam Hervormde Sions-
kerk Hooftstraat 9.30 uur Kandidaat
Geuze 6.30 uur ds S. W. Verploeg Goe
de Herderkerk Ten Harmsenstraat 10.30
uur de heer C. Stroo te Koudekerk aan
den Rijn. Ridderveld „Het Kasteel".
Veldbloem weg 9 uur de heer C. Stroo
Aula Morgensterschool Parelstraat 5
uur ds N. J. M. Hoogendijk. Gereform.
Kerk Maranathakerk Raadhuisstr 10
uur ds Fr. de Jong, 6.30 uur ds A.
Borman, Salvatorlkerk W. de Zwijger
laan 10 uur ds A. Borman, 6.30 uur
ds. G. O. N. Veenhuizen, De Goede Her
derkerk Ten Harmsenstraat 9 uur ds.
J. Vos (HA) 6.30 uur ds Fr. de Jong
(HA) Kasteel Ridderveld Veldbloem-
weg 10.30 uur ds G. O. N. Veenhuizen
6.30 uur ds J. Vos (HA) Geref. Kerk
(Vrijgemaakt) 9.30 en 6.30 uur ds H.
Feenstra (HA) Chr. Geref. Kerk Je-
en 4 uur leesdiensten Rem. Gereform.
Gem. geen opgave ontvangen, Leger
des Hells. Corn de Vlamingstraat 10 u
en 7.30 uur. RK St. Bonifaciuskerk
(zat. 7 u) 8.30 10 uur (met Ned. Koor
zang) en 11.30 uur ipred J. Velthulji
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 uur
ds Stelwagen 6 uur ds Den Besten
Geref. Gemeente 9.30 uur leesdienst
7 uur ds Bogaard te Lelden (donder
dag 7.30 uur ds Huisman te Vlaardln-
gen.
Bodegraven Herv. Gemeente dorps
kerk 9.30 uur ds B. van Ginkel. van
Utrecht 6.30 uur ds W. Balke Salva-
torkerk 9.30 uur kand. J. W. Arends
horst 6.30 uur ds J. H. Cirkel Bethle
hemkerk 9.30 uur ds J. H. Cirkel 6.30
uur ds G. J. van Embden. Geref. Kerk
10 uur ds B. J. F. Schoep 6,30 uur ds
L. Buitenhuls Nïeuwerbrug 9.30 uur
ds L. Buitenhuls. 6.30 uur ds B J. F
Schoep Geref. Kerk (vrijgem.) 9.30
en 4 15 uur ds H. J. J. Feenstra. Ge
reform. Gemeente 10 uur en 6.30 uur
Leesdienst (woensdag 7.30 uur ds L
Blok) Evang. Luth. Kerk 10.30 uur ds
G. Huls van Gouda Evangelisatiekring
10 uur En-dienst, 8.45 uur A. P. v. d.
Sande. Vergadering van Gelovigen 10
uur Eredienst 6.30 uur Woordverkon
diging.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u d*
A. de Leeuw 6.30 uur ds J. G. v d.
Vllst (jeugddienst) Geref Kerk 9 30 u
en 5 uur ds Dijkstra Maranatha mavo
11 uur ds Dijkstra Chr. Geref. Kerk
10.30 en 6.30 uur ds Chr. Verhage
Geref Gem. 9.30 uur leesdienst 3 30
uur ds Rijkeen Vrijz. Prot (Rem kerki
10 uur dhr P. v. d. Laarse. Pinkster
gemeente (Concordia) 9.30 uur de hr
Verwoerd. Vergadering van gelovigen
0.30 uur en 5 uur rk Kerk (zat. av
7 uur) 8 45 10 en 11.30 uur (Snljdel-
wijk) (zat. mid. 3.30 uur) 10.30 uur.
Huzerswoude Herv. Gem. 9.30 u
en 6.30 u ds L. Boer. Geref. Kerk 9.30
en 5 uur ds Brink (HA) RK Kerk Si
Bernardus Rijndilk (zat. 7 uur) 9.30
uur en 11 uur RK Kerk St. Michael
Rijndijk (zat. 7 uur) 9 uur en 11.30
uur RK Kerk der Engelbewaarders,
dorp (zat. 7 uur) 8 10 en 11.30 uur
Hoogmade Herv. Gem. 10 uur ds
P. Schoonenboom RK Kerk (zat. 7 u)
9 en 11 uur.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem
Dorpskerk 9.30 uur ds J. G. van Ie
peren, van Katwijk aan Zee 6 uur ds
A. van Buuren, van Wassenaar Ont-
moetingskerk 10 uur ds I. J.Wisse van
Rijnsburg 6.30 uur Molenblok 10.30 u
Kand. R. H. M. Jonge, *an Leiden.
I Geref. Kerk 9.30 uur ds D H. Elder-
I man, 5 uur ds D. H. Elderman H.A.
RK Kerk (zat. 7 uur) 8. 9.30 en 11.15
I Katwijk aan Zee Herv. Gemeen
te Nieuwe Kerk 10 uur ds W. Vroeg-
lndewey. uit Eemnes-Blnnen. H.A 6
uur ds Chr. J. Gall, uit Den Haag. Ou
de Kerk 8.30 uur ds C van den Bergh
baddienst 10 uur ds J P. van Roon
uit Zeist HA 6 uur ds J Vroeglndewey
H.A Ichthuskerk 10 uur ds D. W
koelman. HA 5 uur ds C. Treure
Pnlëlkerk 9.30 uur ds J Vroegindewey
HA 6 uur ds W. Kool H.A. Groen van
Prlnstererschool 10 uur ds C. van
den Bergh. Zeehospitium 8 45 uur ds.
D. W. Koelman Ziekenhuis Overduin
2 uur ds J. G. van Ieperen, Gereform.
Kerk Vredeskerk 9 30 uur ds G. van
Halsema 5 uur ds F. Pijlman Trum-
fatorkerk 9.30 uur ds C. Warner van
Noordwljk 5 uur ds g. van Halsema.
Chr. Geref. Kerk 10 uur ds. H. C. van
der Ent 5 uur ds. H. C. van der Ent,
Geref. Kerk vrijgem. 8.15 uur ds Th
Hoff. 3 uur ds Th. Hoff H Avond
maal. Geref. Kerk i vrijgem. buiten
verband) 9 uur ds G Roukema. 7 uur
ds G. Roukema. Geref. Gemeente (Re
misestraat) 10 uur Leesdienst 5 uur
leesdienst, woensdag 7 30 uur ds A
Vergunst van Rotterdam), Soefi Be
weging Universel Sportlaan 3 uur bij
eenkomst voor belangstellenden 4 uur
Universele eredienst formeel thema:
geloof. ..Volle Evangeliegemeente Kat
wijk" Voorstraat 100 9.45 uur.
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk 10 uur ds J. P. Honnef HA
Hoofdstraatkerk 10 uur ds J. A. van
Netten (HA) 6.30 uur ds J. A. van
Netten (HA) Schepplngskerk 9 uur en
10.30 u ds G. v. Loenen 5 u ds L. Bech
RK Kerk Menswording Gaarmeester-
straat (zat av. 7.30) 9. 10 30 en 12 uur.
Leimlilden Herv Gem. 9 30 uur
ds J. H. de Vree (HD) Geref Kerk in
de Oosterkerk 9.30 uur ds Jos G. Los
7 uur ds B. J. F. Schoep te Bodegra
ven RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30 9.30
en 11.15 uur.
Lisse Herv. Gem. Grote Kerk om
10 30 uur ds J. van der Velden (HD)
7 uur ds P. D. Emous, van Den Haag
Jeugddienst. Helvetiakapel 9.00 uur ds
J. van der Velden. Geref. Kerk 10 en
7 uur ds A. Broek, van Amersfoort,
Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30 uur ds D.
H. Biesma, Geref Gem. 10 en 4 uur
Nieuwkoop - Herv Gem. 9.30 uur
ds. G. van Doorn. 6 30 uur ds. Kalf
(jeugddienst) Geref Kerk 9.30 uur en
I 6.30 uur ds T B van Houten te Aals
i meer Chr. Gerei". Kerk 9.30 uur Dienst
I des Woords 2.15 uur ds H. C. van
i Ent te Katwijk aan Zee. Rem. Geref.
Gem. RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30 9.
10.45 en 7 uur.
i Nieuw veen -
ds Balke 6.30
Geref. Kerk 9.30 uur en 7 uur'ds J
H. Zelle te Leeuwarden RK Kerk zat
i 7 uur 9 10,45 en 5 uur.
Noordwljk Binnen Herv. Gemeen-
j te (In geref. Kerk) 10.30 uur drs. A.
I van Buuren te Wassenaar 7 uur (gez.
'dienst) Geref Kerk 9 uur ds B. Bou-
ma 7 uur dr J. G. B Jansen (gez.
dienst) v. d. Bergh Stichting) 11 uur
ds Bouma RK Kerk (zat. av. 7 uur)
9 30 11
i 12 i
Noordwljk aan Zee Herv. Gem
10 uur dhr. Vink 7 uur dhr J. Hoffe-
naar (De Rank) 10 uur kand A. W
Berkhof Geref Kerk 10 uur ds F. Pijl-
I man 7 uur ds C. Warner Herv Geref
'evangelisatie Schoolstraat 10 uur ds
i W. Rijnsburger 3.30 uur ds A. Gooyei
RK Kerk (zat -
10.30 12 en 7 uu
uur) 7.30 9,
Noordwljkerhout Herv. Gem. 10
uur de heer J. W. Hoffenaar uit Voor-
hott (jongerendienst) 10 uur in De
Zilk aula rk meisjesschool ds J. Streef.
land RK Kerk St. Jozef (zat, av. 7 u>
8 10 11.30 en 7. uur St. Viktor (zat
av. 7 uur) 8 9.30 11 en G uur, H
Hart van Jezus in de Zilk (zat. av
7 uur) 8.30 10 en 11.30 uur.
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 9 uur prof. dr M. de Jonge
Serooskerke. Geref. Kerk (vrijgemaakt
buiten verband) 9.30 en 5.00 uur ds J.
J. Verleur. Oud Geref. Gem. 9.30 en
3.00 uur Leesdiensten Ned. Prot. Bond
(zaal Groene Kruisgebouw) 10.15 mej.
L. A. v. d. Voort Heemstede.. Aktle
Kruistochten Nederland Gastenhuis -
Welkom ds J Gravendeel 8 uur. RK
Kerk St. Agatha Parochie (zat. av. 7
uur) 10.00 en 11.30 uur) Dependance
Poelpolder (zat. av. 7 uur) 9 en 11.30
uur. Maria Parochie (zat. av 7 uur)
8.30 uur 10.30 12.00 en 5.30 uur. H.H
Engelbewaarders Parochie (zat. avond
7 uur) 7.30 uur 9.30 uur 11.00 uur
en 5.45 uur.
(Pauluskerk) 10 uur ds W. E. Verdonk
(Gemeentecentrum) 10 u ds J. van
Rossum te Voorburg Geref. Kerk 10 u
I ds Vegter 7 uur ds Oegema (gez. dienst
Geref. Kerk (Vrijgem) 8.30 en 3 uur ds
J. v. d. Haar (HA) RK Kerk (zat
av. 7.30) 10.30 en 12 uur Bonaventu-
rakapel (zat. av. 6.30 u) 8 en 10 uur.
i Oudewetering Herv. Gein. 9.30 en
7 uur ds Lalleman (HA) Geref. Kerk
9 30 uur en 6.30 uur ds Cziria (HA)
Rem. Geref. Gem. 10 uur dr A. W.
Cramer. RK Kerk Meerkreuk (zat. 7
uur) 7 45, 9.16 en 11 uur.
Rijnsaterwoiide Herv. Gem. 9.30
en 7 uur ds T. H. Oostcnbrug Chr.
Geref. Kerk 9.30 uur Dienst des Woords
2.15 uur ds P. Beekhuis te Noordeloos
RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30 9.30 en
11.15 uur.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote,
kerk) 9.30 uur ds H. van Nlel, 5 uur
kand. R. H. M. de Jonge te Lelden
(Bethelkerk) 9.30 uur ds C. A. van
Harten 5 uur ds Van Niel m.m.v. kin
derkoor (Camping Koningshof) 10.30 u
dhr D. de Best Geref. Kerk Petrakerk
9.30 uur ds v. d. Linde 5 uur ds Bij-
leveld. Immanuëlkerk 9.30 uur ds Bij-
leveld 5 uur ds Hulsman. Maranatha-
kerk 9.30 uur ds Hulsman 5 uur ds.
v. d. Linde Geref. Kerk (vrijgem.) 10
)*n 5.15 uur ds K. Deddens Evangeli
sche Chr. Gem, (mavo-school) 10 uur
ds Agtereek RK Kerk Tuinbouwschool
j (zat. av. 7 uur) 10.30 uur.
j Siissenlieim Herv. Gem. 10.30 uur
i (ln geref. kerk) ds. A. Westra 6.30 u
(in ontmoeting) ds. A. Westra Geref.
Kerk 9 en 7 uur ds J. D. te Winkel
Chr. Geref Kerk 10 en 5 uur ds L.
S. den Boer RK Kerk (zat av. 7 u)
8. 9.30 11 en 5.30 uur.
Valkenburg Herv. Gem. 10 uur
ds G. Zonneveld, 6.30 uur ds G, Zonne
veld. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 uur ds.
Rooze (HA). Geref. Kerk (vrijgemaakt
10 en 5 uur ds Th. Hoff HA.
Voorhout Herv Gem 10 uur prof
dr. J N. Bakhuizen v. d Brink Lei
den. rk kerk (zat. 8 en 19.00 u) 9 10.30
11.45 en 5.30 uur.
Voorschoten Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u,ur ds Cazemier 7 uur ds Me-
yering. Hulp en Heil 10 uur ds v. d
Geest, Aula Noord-Hofland 9.45 uui
ds. Blomaard Rijndijk 10 uur ds Mete
ring, Geref. Kerk 9 10.30 en 5 uur ds
Post. Geref. Kerk (vrijgem) 8.30 en 3 15
uur ds Deddens uit Rijnsburg Remon
strants-Doopsgezinde Kring Cultureel
Centrum 10.30 uur ds H. van Bilder-
beek RK Kerk Laurentius zat. av.
7 uur 8.30 10.30 en 12 uur Moeder
Gods zat. av. 7 uur 8 10 11.30 en 6
VTartclinxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 uur ds H. Stolk te Scheve-
nlngen. 6.30 uur ds D. van Vliet, VVi|k-
gebouw 9.30 uur ds C. van Schoonho
ven te Vreeswijk. 6.30 uur ds J. R.
Cuperus te Waddinxveen Bethelkerk -
9.30 uur ds D. van Vliet 5 uur ds T.
van 't- Veld. Immanuelkerk 9.30 uur
Ds. D. Goudswaard 7 uur ds J H.
Bogers Geref. Kerk Kruiskerk 10 00
uur ds J. G. Marseille t,e Amsterdam-
Osdorp 5 uur ds B. Koekkoek Ont-
moetingskerk 10 uur ds B Koekkoek
5 uur ds J. G Marseille Chr Afgesch.
Gem. 9.30 uur en 5 uur ds A, P Ver
loop Oud Ger. Gem. in Ncd. Zuidka
de 158 10.00 uur en 6.30 uur Leesdienst
RK Ontmoetingskerk 8 30 uur 11.45 u
en 6 30 uur (zat. av. 7 uur) St. Vlc-
torkerk 8 uur en 10 uur zaterdagav.
Warmond Herv. Gem. 10 uur ds
A L. Lapré uit Noordwljk (HA) RK
Kerk (zat. av. 7 uur) 8.30 10 en 11.30
Wassenaar Herv. Gem. Dorpskerk
9 uur Toeristendienst 10 uur Vicaris
Th. H. G. Hulst 4.30 uur Cand. W. J.
Op "t Hof Vlaardlngen 7 uur ds O.
Th. Boonstra Leidschendam Kieviet-
kerk 10 uur prof dr H. Berkhof Oegst
geest Messiaskerk 10 uur dr Th. C.
Frederikse Dorpscentrum 9.30 uur ds
J J. Timmer Woerden Geref. Kerk
10 en 7 uur ds Van der Meulen Zuid.
10 uur dr L. Oranje en ds. L. Beek
7 uur dienst. Ned Protestantenbond.
(Lang- kdam) '0.30 uur prof. dr
J. H. K ng. RK Kerk Wlllibrordus
(zat. av. 7 uur) 8, 9 10 11 121.5 en
fg.:
Wouhrugge Herv. Gem.
hr Drijver Voorschoten 6.30
Stroo Koudekerk Geref. Kerk
6.30 u Kand. Holtrop. Rijnsater
Zevenhoven Herv. Gem. 9.3
ds Lindenburg Geref, Kerk 9
J. Schelhaas te Amsterdam 7 ui
onbekend RK kerk (za-t. 7 u)
en 10.45 uur.
Zoeterwourte Herv. Gem. 1 Jedan
ds S. L. Schock RK St. Janskert
buurtseweg (zat. 7.30) 7.30 10 e
RK Christus Dienaarkerk (zat.
8.30 10 11.30 en 6 uur RK Kerlc
burg (zat. 7 uur) 8.45 10.
Zwammerrtam Herv. Gent
ds Van Driel te Rotterdam 61
ds D. Goudzwaard. Geref. Kerk
ds B. J. F. Schoep te Bodegrat »eroe{
