GESCHIEDENIS HERHAALT
ZICH OOK BU SCHAKEN
JUBILERENDE NED. VLAG
OP BIJZONDERE ZEGEL
TIJDZEGE OP HISARD
VAN WERELDKAMPIOEN
UIT
KOMEN
KRYPTOGRAM
Kom er ACHT-er
T
inBnannnHHBHBni
EVVWSMrwwH
rrmwTTWTmi
G 10 JUNI 1972
EXTRA
s het feit dat men het schaakspel "onuitputtelijk"
het in de loop der eeuwen veelvuldig voorgekomen
elfde stellingen op het bord zijn verschenen en er
outen werden gemaakt! Vandaag een frappant staal-
leningsfouten. Opvallend is daarbij, dat de jaartallen
n nogal ver van elkaar afliggen
Kampioenschap DDR 1971
treldkampioenschap 1971
JL
Toernooi Noordwijk 1938.
I W 4
1 *1
c
1
I 4 l i'
1
4 -
.4.
4' 5" 1
4
5 4
S
M {h—Rofthoofd
e4 c5 2. Pf3 d6
Pd4: Pf6 5. Pc3 g6 6. Le2
KÉp>c6 8. Dd2 0—0 9. h4
gt de diagramstelling,
aft i? h bord verschenen,
nu 10. h4-h5? en ging
mist in": 10.
3xd4 Pf6xe4! Dit is de
,dde: 12. De3 e5! 13.
wejDdn Db6 15. hg6: hg6:
lakt Dc4 Lg4 18. f3 Tac8
ihx op.
dr. Tartakowersir Thomas
Het tweede diagram is bijna iden
tiek. We zien nu dezelfde wending.
Tartakower speelde 12. a3? Het ver
dere verloop laat zich nu wel raden.
12 Pe413. Pe4: Dd2:+ 14.
Kd2: Ld4: 15. c3 Lg7 enz. Wit
speelde nog verder tot de 45e zet en
gaf toen op.
Zo ziet men weer eens ten over
vloede, dat men van de openings-
theorie niet alles kan onthouden!
De witspeler Manfred Schöneberg
Schöuebergdr. Malich
(25 jaren oud) is de nieuwe kam
pioen van Oost-Duitsland. Men voor
spelt hem een grote schaakcarriëre!
Na 1. d4 Pf6 2. c4 c5 3. d5 e5 4.
Pc3 d6 5. e4 Le7 6 Le2 Pbd7 7 Pf3
Pf8 8. h4 a6 9. a3 Lg4? 10. Pd2!
Le2: 11. De2: h5 12. Pfl g6 13. Pe3
Pg4 U. g3 Pe3: 15. Le3: f5? 16. f4!
Pd7 17. ef5: gf5: 18. fe5: de5: komen
we tot diagram no. 3. Ziet u dat er
een verraderlijke voortzetting in zit?
19. d5-d6! Le7xd6. Andere zetten
hebben eveneens geen zin.
20. 0-0-0! en zwart gaf het op.
En hier de voorganger uit 1857!
Het was de partij MorphyMeek.
1. e4 e6 2. d4 c5 (Larsen) 3. d5 e5? 4.
f4 d6 5. Pf3 Lg4? 6. fe5: Lf3: 7. Df3:
de5: 8. Lb5+ Pd7 9. Pc3 Pgf6 10.
Lg5 Le7.
We hebben nu ongeveer de stand
van diagram no. 3.
iNHEID VAN HET
DJARIG bestaan
indse vlag zal van 4
tondere postzegel van
zonder toeslag ver- t
Op de postzegel is de
kleur afgebeeld. De
zegel zijn rood, wit,
t, de tekst luidt: „400
ise vlag". Het ont-
lelle van dei* Toorn
onden.
vlag is vermoedelijk
zogenaamde Prince-
let de kleuren oran-
die door de geuzen
jevlag werd gevoerd,
lauw was aan het
einde van de zestiende eeuw al in
gebruik naast de geel-rode leeuwen
vlag van de Generale Staten, de
Princevlag en de oranjevlag der
geuzen. Op 1 maart 1796 werd de
„Bataafsche of zogenaamde Hol-
landsche vlag" met de rode, witte
en blauwe banen als de nationale
vlag ingevoerd. Bij Koninklijk Be
sluit van 19 februari 1937 werd be
paald: „De kleuren van de vlag van
het Koninkrijk der Nederlanden
zijn rood, wit en blauw", waarmee
officieel een einde kwam aan het
oranje-blanje-bleu als de nationale
kleuren. De PTT heeft met deze
vlagzegel ook de aandacht willen
vestigen op de vele eeuwfeesther
denkingen van dit Jaar, die hoogte
punten in de vaderlandse geschiede
nis vormen.
Irasquin
De postadministratie van de Neder
landse Antillen zal 20 juni een bij
zondere zegel uitgeven ter herden
king van de staatsman Juan Enri
que Irausquin, die ten Jaar gele
den overleedn. Dt zegel zal verkrjg-
baar zijn tot en met 19 juni 1973.
Irausquin werd in 1904 op Aruba
geboren. Tot 1951 was hij bankdi
recteur, waarna hij voorzitter werd
van de Kamer van Koophandel op
Aruba. In 1947 wei-d hij voor de
Partieo Patriottict Aruba lid van de
toenmalige Staaten van Curacao. In
1956 trad hij als minister van fi
nanciën en welvaartszorg toe tot
het Antilliaanse kabinet.
In de jaren 1948 en 1952-54 nam
Irausquin deel aan de ronde tafel
conferenties met Nederland en Su
riname. Deze conferenties leidden in
1954 tot zelfstandigheid van de Ne
derlandse Antillen binnnen het ko
ninkrijk.
Op de oranjerode zegel, waarvan
het ontwerp werd verzorgd door
Studio Enschedé in Haarlem, is de
staatsman afgebeeld. De prijs van
de zegel in Nederlandse munt is
f 0,60.
Beeld 72
Op het terrein van de Floriade, in
de Amstelhal van het RAI-complex.
wordt van 18 tot en met 27 augus
tus de thematische tentoonstelling
„Beeld '72" gehouden. De organisa
tie berust bij de vereniging de
Beeldfilatelist, die hiermee het
twintigjarig bestaan luister bijzet.
In ruim 800 kaders zal een hon
derdtal inzenders de elf studiegroe
pen die de vereniging kent, repre
senteren. Ook zijn er inzendingen
in de literatuur-klasse en een der
tigtal kaders met Jeugdinzendingen,
daarnaast nog inzendingen van het
Postmuseum en het Spoorwegmu
seum. Een uitgebreide catalogus zal
informatie verschaffen over de
beeldfilatelie in het algemeen en de
inzendingen van de tentoonstelling
in het bijzonder. Eveneens ter gele
genheid van dit jubileum zal een
handboek voor het verzamelen wor
den uitgegeven onder de naam
„Beeldfilatelie"
Catalogus (f3,50) en boekwerk
(f5.-) kunnen nu reeds worden be
steld door overmaking van het ver
schuldigde bedrag op postrekening
2078300 tm.v. tentoonstellings-comité
Beeldfilatelist te Rotterdam. Na
verschijnen wordt het bestelde dan
franco toegezonden
PIET ER TAFFLJN
iode van 24 jaar is dan eindelijk de wereldtitel
land terug. Was het in 1948 Roozenburg, die op
ijze de titel veroverde, heden ten dage is 's we-
damonderscheiding terecht gekomen bij de man,
meer de meeste aanspraken op heeft: Ton Sij-
?m aan dat de lezer wel heeft vernomen hoe het
lengelo is verlopen en zal daarom deze rubriek
aan de persoon Sijbrands.
>en Haag wonende
ampioen leerde het
Hiselijke kring. Op
fftijd werd hij lid
damvereniging
bijzondere be-
poedig op en de
tn in 1964 met het
'ap van Nederland,
de senioren, het
nog nergens naar.
het pas in 1967.
«Ierland en van Eu-
m het grote Russi-
fnooi te Batoemi.
oenschap leek bin-
in het toer-
mislukte. Na nog
ampioenschap van
behaald en maar
Jsnatch tegen An-
isgelopen, heeft hij
Russische hegemo-
Uit het laatste
hj tegen de Frans-
i achter
0] ublu uba snau '8
puiaqaaAO i 'af
9 'mroja UBA ^mf
I0OA 'S31UI1 UBUI
30W 'E 'imu aai
dojs z 'aaiaïB i
man Hisard een altijd moeilijk te
kloppen tegenstander. Sijbrands
heeft wit: 1. 34-30. 17-21; 2. 40-34;
21-26 zwart vermijdt de complica
ties die ontstaan na het door wit
uitgelokte 20-25, 3. 45-40, 11-7; 4.30-
25. 6-11de stand is symetrisch.
5. 33-28. 17-21; 6. 31-27. 18-23; 7.
38-33. Na het geijkte 39-33 komt
Ton via 20-24; 34-30. 12-18; 44-39.
7-12 in het Franse straatje 7. .20-
24; 8. 42-38, 12-18. 9. 47-42. 7-12;
10. 34-30. 1-6 op 24-29; 33x24. 14-20;
25x14. 9x29 (dreigt 29-33) voegt niet
39-33? Wegens 1-6! 33x24. 26-31;
37x17, 11x33: 38x29, 23x25! doch
27-22!! 18x27; 39-33! en zwart gaat
een schijf verliezen 11. 39-34, 14-20.
12. 25x14. 9x20. 13. 30-25. 12-17
zwart demonstreert hier weer eens
een van zijn handige manoeuvres
tot vereenvoudiging. 14. 25x14, 17-
22; 15. 28x17, 11x31: 16. 36x27. 24-
29; 17. 33x24, 19x39; 18. 44x33.
10x19: Door de ongunstige verdeling
aan wits lange vleugel lijkt zwart
in het voordeel. 19. 33-28. 15-20 20.
43-39. 20-24; 21. 37-31! 26x37; 22.
42x31. 21-26, 23. 41-37 8-12; 24. 46-
41. 2-7; 25. 41-36, 7-11: 26. 39-33,
5-10; 27. 40-34, 10-14: 28. 50-45, zie
diagram.
Het is bijzonder leerzaam om te
zien hoe Sijbrands deze klassieke
stand in elkaar heeft gevlochten.
Men is geneigd te zeggen dat zwart
17-21; 49. 28x17, 21x12, 50. 34-29.
12-18; 51. 32-28, 16-21; 52 30-24
20-25; 53 28-23. 18-22; 54. 33-28,
heel subtiel wordt de stand tot
winst gevoerd! 22x33; 55. 29x38. 21-
27; 56. 23-18. 6-11; 57. 18-12. 9-13;
58. 38-33, 13-19; 59. 24x13, 25-30: 60
12-8, 30-35; 61. 8-2, 27-31; 62. 36x27,
35-40: 63 2x16, 40-44; 64. 37-32, 44-
50; 65. 32-28 en zwart geeft op.
Zeer fraai is de finesse waarmee
Sijbrands de Amerikaan Smith op
de knieën kreeg «zie diagram
Er volgde: 11. d5-d6! Le7xd6 12.
0-0-0! en zwart vond het welletjes
Het meest opvallende in de strijd
om het kampioenschap van Oost-
Duitsland was het slechte spel van
Uhlmann. eens kandidaat voor de
wereldtitel. Hij eindigde als zesde!
Hier zien we de jeugdige Schöne
berg hem in een verrassende partij
gedecideerd terugwijzen.
Wit: Uhlmann
Zwart: Schöneberg
ENGELS
1. o4 d6 2. d4 e5 3 Pf3 ed4: 4. Pd4:
g6 5. g3 Lg7 6. Lg2 Pe7 7. Pc3 Pbc6
8. Pc6: Pc6: 9. Lf4 Le6 10. Tel!
(Wit staat nu iets beter» 10.
0-0 11. b3 Dd7 12. 0-0 Lh3 13. Pd5
Lg2: 14. Kg2: Tad8 15. Dd2 f5 16.
Tfel Df7(Tegen e4 gericht) 17.
Tcdl Pd4 18. Le3 Pe6! 19. Db4? (Uhl
mann gaat op jacht naar pionnen.
Beter is 19. Pf4> 19. g5! 20.
Db7f4 21. La7:? Td7! (Fraai ge
speeld!) 22. Dc6 Pd8 23 Da8 c6 24.
Lb6 Pb7 25. Da4 cd5: 26. cd5: f3
27. ef3: Df3: 28. Kgl Pc5! 29 Lc5:
ds5: 30. Tfl (Slaan op d7 leidt tot
verlies) 30. Td6 31. Dc4 Ld4
32 Td2 Dh5 33. De2 g4 34. De4 Te8
35. Dg2 Td5: 36. Tfdl Tde5! 37. Tfl
Dg5 en wit gaf het op.
Buiten Schöneberg is in Oost-
Duitsland de hoop gevestigd op Rai-
ner Knaak 118 Jaar) en Lobhar Vogt
(20 jaar).
Bij de dames valt het goede spel
op van dr Gabriële Just (Leipzig».
Zij werd kampioene in 1964, 1965 en
thans in 1971.
BISHOP
Het uitkomen in de eerste slag kan
Je nooit altijd goed doen maar
goede spelers doen het wel veel va
ker goed dan anderen. Hier een op
gave uit een Zweedse problemen-
wedstrijd. Zuid heeft:
A 5
A 3
O B 10 8
A 10 9 8 7 4
Zuid is gever, OW staan kwetsbaar
en het bieden ging: zuid één klaver
west doublet noord pas
oost twee Sansatout zuid pas
oost drie harten en west drie SA
allen passen. Waarmee moet zuid
starten? Los eerst eens zelf op, al
vorens verder te lezen!
Interessant is het te weten, dat 16
van de 17 Juryleden het goede ant
woord gaven en dat 80 pet van de
duizenden inzenders dit ook deden.
Zuid moet zich realiseren dat oost
ongetwijfeld een dubbele klaverstop
heeft, dat noord vermoedelijk nooit
aan slag zal komen en dat de west
speler met grote waarschijnlijkheid
niet meer dan slechts één klaver
heeft. Om nu de kans mee te ne
men dat de westspeler een kla ver -
honneur sec heeft, moet klaveraas
de kaart zijn van zuids voorkeur.
Doet hij dit, dan wordt hij rijk be
loond:
10 8 6 3 2
9 B 8 6 2
O 4 2
32
H 9 4 V B 7
<9 H V 10 7 4 w 995
OAV63 7 <C> H 9 7 5
B +HV65
A 5
Cp A 3
O B 10 8
A A 10 98 7 4
Nemen wij aan dat zuid tegen drie
SA met klaver tien (of lagen start:
west maakt de boer, schoppen
wordt gespeeld naar de vrouw en
zuid wint schoppenaas. Klaveraas
en klaver na volgen, oost wint kla
vervrouw en speelt harten wei
gert zuid, dan komt oost b.v. weer
met ruit en aan slag en speelt op
nieuw harten en OW maken tien
slagen.
Nu gaan wij eens kijken naar wat
er gebeurt wanneer zuid klaveraas
voorspeelt en klaver tien na. Oost
wint slag 2 en speelt harten, die
zuid onmiddellijk neemt om met
klaver negen te vervolgen. Oost
wint klaverheer, maar zijn klaver
dekking is op en daar hij nog met
schoppenaas van slag af moet gaan,
zal zuid het contract down krijgen.
Als „probleem" in een problemen-
wedstrijd is dit natuurlijk een min
der moeilijke opgave dan wanneer
het spel zich onverwachts in de
praktijk zou aandienen. Het percen
tage van „goede uitkomsten" zou
dan vermoedelijk wel aanzienlijk la
ger liggen.
H. W. FILARSKI
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
voordeel heeft, doch een nadere
analyse leert anders, bv. A. 1.11-17,
2. 34-30, 17-21, 3 48-43 <om na 4-9
door 49-44! 14-20, 44-40! de controle
te houden over de zwarte lange
vleugel» 12-17 4. 27-22, 18x27; 5.
31x11. 6x17; 6. 36-31 17-22; 7. 28x17.
21x12 en zwart krijgt het moeilijk.
B. 1....11-17; 2. 34-30, 3-8; 3. 48-43.
17-22; 4. 28x17, 12x21; 5. 33-28, 8-
12; 6. 43-39 12-17; 7 27-22, 18x27 8.
31x11 en hoe zwart ook slaat, wit
komt toch in het voordeel. Vanuit
de diagramstand probeerde zwart
de stand open te gooien met:
2823-29; 29. 34x23, 18x29; 30.
49-44, 3-9 (dreigt 24-30, 16-21) 31.
27-22, 13-18, 32. 22x13, 19x8 33. 44-
39. 24-30: 34. 35x24, 29x20; de stand
is los doch wit heeft nu belangrijk
terreinvoordeel! 35. 33-29, 20-24; 36.
29x20. 14x25. 37. 39-34. 11-17, 38.
31-27. 8-13; 39. 38-33. 4-10: 40. 48-
43, 10-15; 41. 43-39, 15-20, 42. 34-29.
20-24. De stand wordt zo wel dun
ner. doch meer tegenwicht geeft
25-30 43. 29x20. 25x14. 44 45-40,
14-20; 45. 39-34, 12-18. 46 34-30,
18-22; 47. 27x18, 13x22; 48. 40- 34.
Wit dreigt de partij te beslissen
met 1-6 en 33-28. Zwart dacht dit
te verijdelen door 13-19? waarna
sohitterend volgde 37-31!! op 27x36
is het nu uit door 1-6 dus volgde:
19x28; 31x22, 28x17; 1-6! en zwart
moet twee schijven verliezen. Het
verdere verloop was: 50-45 6x10,
16-21; 10-32. 21-26; 25-20. 45-18;
20-15, 18-9; 39-34. 9-22; 33-29. 22-
18; 32-41, 26-31; 15-10. 18- .9 10-5,
31-36. 41-47, 9-18 en in deze verlo
ren stand overschreed zwart de
tijdacontrole.
C. VARKEVISSER
Kunt u de acht afwijkingen In de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
Ditmaal geen rekenwerk als her-
sen-breker, maar een woordpuzzel,
die niettemin nogal wat hersenwerk
vraagt. Het gaat om symmetrische
lettergroepen. Er bestaan veel lan
gere groepen van dien aard in Neder
landse woorden. Er zijn zelfs woor
den, die in z'n geheel symmetrisch
zijn, zoals bv LEPEL en REGEN.
Wanneer er een trap zou lopen naar
de parterre (hetgeen qua definitie
een wat wonderlijke zaak zou zijn),
ZOU het woord PARTERRETRAP
vermoedelijk het langste geheel
symmetrische woord in de Neder
landse taal zijn. In bijgaande figuur
zijn van negen woorden de symme
trische lettergroepen weggelaten, en
alleen de letters vermeld, die er niet
toe behoren. Kunt u de bedoel
de symmetrische groepen invullen,
zodat op de middelste dikomlijnde
verticale kolom van boven naar bene
den gelezen de functie van een ge
zagsdrager ontstaat? Geen oplossin
gen inzenden: er wordein geen prij
zen voor deze piekeraar uitgeloofd.
V
O
E
F
|s
c
H
L
A
n|d|
O
P
N
V
O
U
N
B
L
E
N
H
A
C
H
T
|G
E
D
O
N
E
N
V
K
De vorige "hersenbreker" klopte,
als men voor resp. ABCDE en
FGHKL de getallen 23908 en 45167
invulde.
HORIZONTAAL
I. steek de draad met het huisje
en eet, 4. ziet u t zus dan is 'ie
oud; ziet u 't zo dan is 'ie Jong. 8
iemand iets bijbrengen van dieren,
II. het is egeen water-dier. 12
bijdrage aan een stukje 13 doet het
lichaamsdeel het niet in de kerk?
14. geen levendige faimilie, 15. het
dal aan de rivier, 17. bedwelming
brengende thee brengt u bederf, 20.
een vogelklok in de grond. 23. een
voegwoord aan een gulden bijwoord
geven, 26. voorouder? 27. een be
paald gedeelte, Frans, en in de mu
ziek, 29. iemand een klokkenbakke-
rij toezeggen. 31. snelheidswedstrijd
voor voertuigen, 32. is vader dan in
de beer? 33. noten? nee, in de kerk.
34. al lezende druppelt de tijd voor
bij.
VERTIKAAL
1. er staat een huis, ondanks de wo
ningnood, 2. 't geluid-opvangers, uit
kijken! 3. strijkinstrument, 5. de mi
litair overtrof zichzelf. 6. slechts
zachte muziek spelen we daarmee,
7. vlak die wieltjes niet uit, 9. moe
ders gang is een spelletje. 10. spe
ciaal soort metaal in een winkel, 16.
vooruit, sluiten maar. 18. zo te horen
hebt u 't benauwd. 19. luister goedi
een vervoerbewijs is veel geld waard,
21. flink de nadruk leggen op be
paalde dierengeluiden. 22. en het
houtje prijsgeven, 23. kapelaan,
doop B. hij gaat hoger. 24 bioscoop-
costuum om mee te fotograferen. 25.
houdt van zwak en vervelend, 28.
raak bij stop, 30. een boom in deze
hogeschool voor de verkoop.
Oplossingen onder t motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur ln het
bezit te zijn van de redactie van
het Leidsch Dagblad. Witte Singel 1,
Leiden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10, één van
f7,50 en twee van elk f6. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
De eerste prijs van f 10,werd
toegekend aan de heer A. Buysen.
Briljantstraat 364 te Alphen a. d.
Rijn, de tweede prijs van f 7.50 aan
de heer J. J. Nieboer, Temminck-
straat 11 te Leiden. De twee prijzen
van f 5,— gaan naar de heer G. C.
van Tongeren, Van Speyckstraat 8a
te Leiden en mevr. M. E. Donker-
Peet. Schulpstraat 25 te Wassenaar.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.