Scherpe krill
van YVD-leider
Wiegel op steun
aan dagbladen
RALVERING BEDRIJF WAS NIET NODIG GEWEEST
Universiteiten
laken plannen
van De Brauw
Min-BOBats
bijdrage uit verhoging omroepgelclen
VOOR NK
roENSPAO 1 J™1 1972
.DIRECTEUR" PERK LEIDT GERZON ALS EEN DIXIELANDORKEST
lommercieel zijn we nog lang niet
de problemen, maar toch durf
te zeggen: Gerzon redt het. Dit
ar spelen we quitte, verdienen we
ize afschrijvingen, en volgend Jaar
innen we in de winst zitten.
uidelijke taal van een man die al
J zijn geboorte. 52 jaar geleden,
wereld paf deed staan. De
Ier P.A.F. Perk. sinds 1 Juli vorig
ar algemeen directeur van de be
oten vennootschap Gebr. Gerzon,
»eft al geruime tijd zijn voorlet-
rs niet meer nodig om toeschou-
ers te verbazen. Hij maakte er z'n
>bbie en z'n werk van.
e raad van commissarissen van
erzon deed daarom begin 1971 een
•roep op de man die als bedrijfse-
nomisch adviseur van de detail-
indel z'n sporen wel al had ver
end.
•n opdracht was even kort als on-
ogelijkRed Gerzon Leidne!
aarlem, Nijmegen. Tilburg, Arn-
gm en Groningen waren toen al
cht. Het hoofdkantoor aan de
ngel in Amsterdam voor 3.5 mil-
en gulden verkocht. Over waren
filialen Amsterdam, Den Haag.
fa-echt, Rotterdam en Eindhoven.
»n zwaar verliesgevende puinhoop.
d'r maar aan staan als nieuwe
-..1.
erk aanvaardde de uitdaging,
ij kwam, maakte vluchtig kennis
et de ook nu nog geheimzinnige
litenlanders die alleen in naam
jenaar zijn van het gehalveerde
ns zo onwrikbare Gerzon-bolwerk
)ifora A.G. Zwitserland), begreep
it niet Difora aan de Gerzon-
uwtjes trok maai- de Nederlandse
edietbank (waar de door ene
>rnelis de Ruiter - „Ik sticht een
euw mode-imperium" aan Difora
verkochte Gerzon-aandelen als on
derpand voor verstrekte kredieten
in de kluis liggen), overzag de door
een over de textiel gestruikelde on-
roerendgoedkoning aangerichte
ging aan de slag en lijkt thans te
overwinnen. En met hem wat over
is van het Gerzon-concern, wat nu
ook weer niet zo weinig is.
Zeven zaken met toch altijd nog,
intotaal, zo'n vierhonderd mensen
in dienst.
Twee jaar geleden, met Leiden,
Haarlem, Nijmegen, Arnhem, Til
burg en Groningen er nog bij. wa
ren dat er 1250. De afvloeiingsrege
ling die tot stand kwam voor de 850
mensen die er nu niet meer zijn,
loopt eind dit jaar af. Kosten van
die regeling circa anderhalf miljoen
gulden.
Beschuldigend
Wat de nieuwe leider van Gerzon
(„begeleider" noemt hij het liever)
bij zijn benoeming nog niet wilde
of kon zeggen, zit hem thans erg
hoog: Halvering van Gerzon was
niet nodig geweest". Een bewering
die hij stut met beschuldigend klin
kende uitspraken. Wie de schoen
past trekke hem aan. Daar gaat ie
dan„Als de oude aandeelhouders
de moed hadden gehad het hoofd
kantoor aan de Singel al veel eer
der te verkopen dan had het aantal
af te vloeien personeelsleden tot
driehonderd man beperkt kunnen
blijven. Tijdige afstoting van het
bastion aan de Singel had Gerzon
de kapitaalsinjectie kunnen geven
die sluiting van filialen had voorko
men."
En: „Het oude Gerzon heeft de slag
om het publiek op alle fronten ver
loren. Men is te lang afgegaan op
historische gegevens zonder zioh te
verdiepen in het zich na de oorlog
sterk wijzigende consumptie gedrag.
Zo is men bijvoorbeeld voorbijge
gaan aan het steeds sneller wisse
lende modebeeld."
Gebrekkig
De heer Perk is bereid om het zijn
voorgangers niet persoonlijk aan te
wrijven: „Het was heus niet alleen
Gerzon waar ze het niet door had
den, het is eigenlijk het verhaal
van de gehele, wetenschappelijk ge
brekkig geschoolde, Nederlandse
middenstand. Het verhaal van de
katholieke vader en moeder die bij
voorbeeld een textielbedrijf begon
nen. Hoe ging dat vroeger? Hun
oudste zoon kon uitstekend leren en
werd dan ook prompt dokter. Zoon
nummer drie kon of wou niet leren
en ging dus automatisch bij vader
in de zaak. Ziedaar hoe de Neder
landse middenstand de eigen onder
gang heeft bewerkstelligd."
Bij een bedrijf als Gerzon aon de
totale ondergang nog net worden
afgewend.
Jarenlang geprolongeerde kwalen
speelden Cornells de Ruiter in de
kaart?
„Ja ik ontken dat hij ooit de be
doeling heeft gehad Gerzon te red
den. Onroerend goed was zijn enige
liefde."
Een liefde die Gerzon bijna fataal
is geworden. En nog is het gevaar
niet geweken. In doorgaans welin
gelichte textielkringen groeit de
overtuigen dat de heer Perk het
naar de smaak van de Nederlandse
Crediet Bank. de feitelijke Gerzon-
eigenaar. „veel te goed doet".
„Ze vinden het bij de NCB maar
niks dat Gerzon straks uit de rode
cijfers komt. Het zou betekenen dat
ze hun oorspronkelijke plan, alle
Gerzon-vestigingen sluiten en de
panden verkopen, moeten opgeven.
Ze zijn bang voor de vakbonden.
Die zullen het immers nooit pikken
dat een straks waarschijnlijk weer
winstmakend bedrijf alsnog wordt
opgedoekt", weet men in genoemde
kringen te vertellen.
De heer Perk gaat intussen stug
door met het weer gezond maken
van Gerzon.
,,Te goed"
Hij heeft het er druk mee Niet
slecshts met de commerciële aspec
ten van de klus waartegen hij nu
ruim een jaar geleden „ja" zei.
Vooral ook in het menselijke vlak
hanteerde hij de bezem in de auto
ritair geleide stal die hij bij zijn
komst aantrof. Een voorbeeld: „Als
de directie vroeger filiaalbezoek
pleegde, dan heette dat „grote visi
te". Het personeel rilde en beefde.
Iedereen deed het in z'n broek."
„Begeleider" Perk schafte die „grote
visite" onmiddellijk af. Zoals hij
meer heilige Gerzon-huisies intrap
te. „Vroeger was wat de inkopers
zeiden alleen zaligmakend. Nu
weegt ook de mening van een ver
koopstertje mee."
De heer Perk: „Het is ontzettend
belangrijk dat Ie de mensen van de
verkoop tegen de inkopers laat aan-
kakken
Een vroegere verkoopster bouwde
hij zelfs om tot inkoopster. „Een
dijk van een meid die het werk
doet van drie inkopers uit de oude
Gerzon-tijd. Een hoe! Ze is een ge
weldige winner. Afgezien van haar
inkoopvisie bespaart ze Gerzon ne
gentigduizend gulden op de salaris-
post."
Hij heeft een hekel aan het woord
directeur. „Natuurlijk ik geef direc
tion aan deze onderneming, ik
neem uiteindelijk de beslissingen,
maar ideeën ziln welkom." Bedient
zich van „mode-termen" als „in
spraak" en „democratie" om duide
lijk te maken hoe welkom ideetjes
van personeelsleden, van portier tot
chef verkoop herenconfectie, van
verkoopstertje tot chef inkoop, zijn.
„Ik heb een hekel aan bazen, maar
een ontstellende hekel aan knech
ten. Asjeblieft geen serviliteit. Geen
hielenlikkers".
Hij vergelijkt de vierhonderd men
sen die Gerzon over heeft („ik ken
er op z'n minst 250 bij naam en
toenaam") graag met de bezetting
van een dixielandorkest. „U moet
weten: ik ben een fervent dixie-
landspeler. De gTap van dit soort
muziek is dat de bassist even be
langrijk is als de trompetist. 't gaat
om de totaliteit. Er is geen compe
titie tussen de leden van het en
semble."
Mocht die vergelijking niet hele
maal overkomen, hij heeft nog een
hele simpele in voorraad: „Gerzon
is nu een team, een elfaol. Jongens
die samen proberen een wedstrijd
te winnen.
Voorlopig staat het 1-0 voor het ge-
alveerde Gerzon. Maar de bal is
rond. Hoe rond weten ze mogelijk
bij het NCB het beste.
Gerzon-directeur P. A. F. Perk:
„De Nederlandse middenstand is
te gebrekkig geschoold".
Een welopgevoede bewoner
van het nationaal park "De Hoge
Veluive", dit everzwijn. Weliswaar
waagt hij zich hier ver buiten
zijn eigen stukje bos. maar hij
blijft op het zebra-pad. „Links
vrij, rechts ook vrij" wandelen
maar.
DEN HAAG Ernstige kritiek heeft VVD-fractieleider
!ans Wiegel in de Tweede Kamer geuit op de ondersteunings-
ïaatregelen die het kabinet-Biesheuvel heeft getroffen voor de
agbladondernemingen.
Hij zei dit gisteren naar aanleiding van het besluit van de
jj linisterraad om de steun aan de in moeilijkheden verkerende
;rs voort te zetten.
Besloten is tot stichting van een bedrijfsfonds, waarin met
igang van volgend jaar 1973 een heffing op de STER-reclame
fordt gestort.
)'66-kamerlid
looteboom: hoge
mbtenaar komt
4r te goed af
DEN HAAG (ANP) Er wordt
gepraat over de noodzaak van
1 tweede Toxopeus-ronde in Den
tag om de hoge ambtenaren beter
kunnen vasthouden. Dat is klink
je onzin. Dit heeft drs. G. Noote-
om. lid van de fractie van D'66 in
Tweede Kamer, opgemerkt in een
laggesprek met het maandblad
todern Ondernemerschap" van het
anPninklijk Verbond van Onderne
irs in het Midden- en Kleinbedrijf.
ï>e heer Nooteboom voegde er aan
Tt dat het onzin is te stellen dat de
hge ambtenaar er zo slecht afkomt
vergelijking met 't particuler be
(jfsleven. Dat blijkt z.i. als men op
t loonstrookje van de hoge ambte
ren zou aangeven dat zij naast hun
xis van b.v. f 40.000 ook nog eens
aanspraak op welvaarts- en
irdevast pensioen hebben van on-
veer f 40.000 waarvoor zijzelf geen
ïrkelijk dekkende premie moeten
brengen.
Dc heer Nooteboom meent dat een
[>ot deel van het tekort van f 2,2
iljard op de rijksbegroting (bij on-
wijzigd beleid) is toe te schrijven
n niet-gedekte salarisverhogingen
pensioenaanspraken
De inflatie en de noodzaak te ko-
ïn tot een inkomenspolitiek dwin-
u zJ. tot een ander beleid. Een in-
mensbeleid is evenwel niet moge-
8* k als bepaalde groepen hele grote
zichtbare beloningen krijgen in de
mi van een recht op latere uitke-
len en andere niet.
^gei
Naast dit fonds wil he<t kabinet ge
durende twee jaren nog eens f 15
miljoen extra per jaar aan d'e pers
ter beschikking stéllen. Dit bedrag
wordt verkregen door een verdere
verhoging van de 1 januari aan
staande gedachte verhoging van de
omroepbijdrage. Bij de verdeling
van dit bedrag zal uitgegaan wor
den van het aantal met redactio
neel nieuws gevulde krahtepagina's.
De beslissingen van de miiniisterraad
zijn genomen naar aanleiding van
het enkele maanden geleden gepu
bliceerde Rapport-Rooij. Het rege
ringsstandpunt zou vandaag aan
de Tweede Kamer worden meege
deeld.
Wiegel noemde het „concurrentie
vervalsend" dat de dagbladen wèl
profiteren van de generieke maat
regelen en de opinieweekbladen
niet. Een belangrijk positief ele
ment vond hij, dat de generieke
maatregelen beperkt blijven tot
1972 en 1973.
Het bedrijfsfonds voor de pers, waar
uit leningen worden verstrekt
aan dagbladondernemingen, vond
Wiegel "het meest redelijke deel"
van de regeringsvoorstellen. Wel
vroeg de liberale fractieleider in de
Tweede Kamer zioh af of subsi
diëring van de pers wel noodzake
lijk was. Hij dacht, dat het een
"overbodige luxe' was"", "geld
smij in een zodamloze put".
De Tweede Kamer zal neg voor het
begin van de zomervakantie d'e ma
terie behandelen. Volgende week
maandag is er een openbare com
missievergadering en in de laatste
week van juni za 1de Kamer in
een plenaire vergadering haar oor
deel geven
Enkele maanden e.leden zijn ten
laste van het bedrijfsfonds reeds
uitkeringen gedaan aan kranten,
die in moeilijkheden verkeerden.
Daarvan profiteerde ondermeer het
geïntegreerde ochtendblad „Trouw/'
Het Kwartet".
Op hoorzitting over herstructurering
piraterij
Problemen rond wetgeving radio-
zendingen vanaf piratenschepen
strafbaar wordt gesteld.
Eind vorig jaar heeft de Tweede
Kamer een voorlopig verslag uitge
bracht over de betreffende wetten.
Vooral van de kant van de VVD-
fractle zijn daarin enkele interna
tionale aspecten aangeroerd. Van die
zijde wordt nu gesuggereerd, dat de
regering het met de beantwoording
van die vragen kennelijk moeilijk
heeft.
DEN HAAG In regeringskringen
zijn aanzienlijke problemen gerezen
rond de ratificering van de zoge
naamde „Veronicawetjes" Het gaat
hier om de parlementaire bekrachti
ging van verdragen van Straatsburg,
waarbij het verzorgen van radio-uit-
DEN HAAG 1 ANP) De verte
genwoordigers van universiteiten
en hogescholen hebben gisteren op
de hoorzitting van de vaste com
missie voor wetenschappen uit de
Tweede Kamer weinig goede woor
den over gehad voor het wetsont
werp om het wetenschappelijk on
derwijs (WO) te herstructureren.
Algemeen was de kritiek, die zich
richtte op het feit. dat het wets
voorstel slechts een onderdeel van
een veel omvattender en diepgaan
der problematiek aangaat. Ook al
gemeen was het bezwaar, dat de
herstructurering onvoldoende ruim
te biedt om verantwoorde onder
wijsprogramma's op te stellen, juist
met het oog op de realisering ervan
in vier jaren. Bovendien meende
bijna iedereen, dat de herstructure
ring niet volgend jaar. maar eerst
in 1974 dient in te gaan. Daarbij
bleek verder, dat uniforme cursus
duur niet wenselijk is en dat de in
voering van de herstructurering
niet voor alle studierichtingen op
hetzelfde tijstip hoeft plaats te heb
ben.
Naar het gevoelen van de ree-
tores-magnifici van de Technische
Hogescholen van Delft, Eindhoven
en Twenthe werd ten onrechte het
wetenschappelijk onderzoek aan de
instellingen voor WO alleen aan
een overigens nog geheel onbekend
nationaal wetenschapsbeleid ge-
koppel. Verandert dit niet. dan zou
den onderwijs en onderzoek als
..schering en inslag van een zelfde
weefsel worden gescheiden en dan
zou men poetskatoen overhouden",
meenden de rector es
De onverantwoorde beperktheid
van het wetsontwerp bleek volgens
vele delegaties ook uit het beknot
ten van het recht om verder te stu
deren voor de beste studenten. Wie
trager studeert wordt gepremieerd,
aldus de delegatie van de Rijksuni
versiteit van Groningen. Deze vond.
ADVERTENTIE
dat het wetsvoorstel tot herstructu
rering geen constructieve bijdrage
levert. Het richt alleen nieuwe ver
keersborden op. terwijl nieuwe we
gen dienen te worden ontsloten.
Een goede beleidsmaatregel zou het
zijn, als het hoger beroepsonderwijs
drastisch werd uitgebreid.
De afgevaardigden van de Uni
versiteit van Amsterdam twijfelden
of onder de voorgestelde wet de
kwaliteit van de academicus de
zelfde zal blijven. Activiteiten voor
de rijping en vorming van de stu
denten zal men moeten laten vallen
of op zijn minst moeten verminde
ren. Prof. De Gaay Fortman van
de Vrye Universiteit oordeelde
onder meer. dat de herstructurering
niet mag worden ingevoerd voor de
verhouding tussen het WO en het
Hoger Beroepsonderwijs (HBO) is
geregeld. Daarbij wees hU ook op
de numerus fixus voor het HBO
Een op één Jaar gefixeerde en
selectieve propedeuse achtten velen
een onjuiste zaak. daar dan veel
studenten een studie zullen begin
nen met onvoldoende vooropleiding
voor tal van studierichtingen.
In dit verband stelde de delega
tie van de Rijksuniversiteit van
Leiden onder ander, dat de her
structurering niet kan worden inge
voerd zonder iets aan de mammoet
wet te veranderen.
Algemeen werd er op aangedron
gen het postdoctoraal en postuni
versitair onderwijs in zijn mogelijk
heden uit te breiden en dit beter
in de wet te regelen om waar te
kunnen maken, dat dit onderwijs
tot de taken van de universiteiten
en hogescholen behoort. De Over
legcommissie Tertiair Onderwijs
Onderwijs <OTO> vroeg zich af of
we in ons land al ver genoeg zijn
om het wetenschappelijk onderwijs
vast te leggen. De OTO-delegatie
stond een geïntegreerd open on
derwijssysteem voor tertiair onder
wijs voor, maar constateerde, dat
een totaalvisie voor dit onderwijs
nog ontbreekt
Het Landelijk Overleg Grond-
raden 'LOG) hield de kamerleden
voor, dat er nog te veel onbekend
ls om een goed oordeel te kunnen
hebben over de herstructurering
van het wetenschappelijk onderwiis,
waarvan het LOG voorstander is.
Het drong aan op een tweede hoor
zitting als minister De Brauw de
vaste kamercommissie heeft geant
woord. Het LOG verwacht, dat de
bewindsman dan met tamelijk veel
nieuwe en mogelijk ingrijpende ver
andering van het wetsvoorstel
komt. dat hij al eens wijzigde. Zo
als het wetsvoorstel er thans ligt,
zal de verkorting van de studieduur
ook tot gevolg hebben, dat er een
„verschoolsing" van de studie op
treedt. dat een standaard isatie van
de onderwijspakketten tot stand
komt, en dat onderwijs en onder
zoek worden gekoppeld.
Vandaag zouden nog 19 delegaties
van Instellingen en organisaties
hun opwachting in de Tweede
Kamer maken om de vaste commis
sie voor wetenschappen hun me
ningen voor te houden over het
wetsontwerp herstructurering. WO.
