EEFT DE OECUMENISCHE
:EWEGING NOG TOEKOMST
elgie en Nederland nog
et eens over spelling
CBS&BOBB9
Milieuconferentie dreigt
ii mislukking te worden
Genève wemelt het van initiatieven
Rome ingelicht over
conflict mgr. Gijsen
Anti-joodse
opvattingen in
christendom
Aanrander bracht
liftende meisjes
naar Leusderheide
Werkstudent
maakte zelf
brandbommen
Astronauten
verlaten NASA
Wedvluchten
JAO 24 MEI 1972
id old man" van de oe-
beweging, dr. W. A. Vis-
jft, ziet men zijn 72 jaar
Kaarsrecht, slank, met de
meetikkend op het ritme
innen stond hij dezer da-
grote gehoorzaal van de
universiteit. Alleen aan de
eind wat schor worden-
was te merken, dat hij
aren intensief praten ach-
had.
de Geertekerk een lezing,
jpgaande gesprekken met
ionarissen van de Raad
in Nederland, daarna
zing.
en gingen over de vraag:
oecumenische beweging
ist. Het antwoord was
ja. En ook de tweede le-
over een vraag: lijdt de
he beweging aan institu-
rstarring? Even natuurlijk
iwoord hierop: neen.
kwam op in 1960. Toen
a onopgemerkt een nieuw
'aus Johannes stel'de wel
riaat voor de eenheid in,
beweging zij het
leiden wegen tot volle
>k te zijn gekomen Maar
gon de geestdrift te ta-
iekenen werden gezien bij
ostudentenbeweging. Een
i'oorbereid congres in 1960
lop. De beste sprekers, de
ieologen, het best uitge-
•ogramma verhinderden
let niet kwam tot contact
jkers en deelnemers. Die
adden bezwaar tegen het
dat de Wereldraad
erk en zending. Wat men
ei, klopte niet op de wer-
van de bestaande kerken.
illingen
wam dat de bestaande
verschillen langzamer-
truist werden door tegen-
51 lie dwars door de kerken
heengaan. Terwijl de oosterse or
thodoxie niet alleen achter het
IJzeren Gordijn voor haar leven
vechit. En d!e jonge kerken in Azië
en Afrika over al het gepraat om
trent oecumenische crisis zeggen:
wat hebben die geagiteerde wester
lingen nu weer uitgedacht.
Het meest gebruikte kritische argu
ment tegen de oecumenische bewe
ging is thans, dat de frisse pio
niersgeest is verdwenen, dat zij een
extra-rad aan de kerkelijke machi
nerie wordt.
Voor het argument dat elke organi
satie afval vormt van het oorspron
kelijke christendom, stond dr. Visser
't Hooft niet open. Deze radicaal
anti-institutionele stroming heeft de
kerk altijd begeleid en men moet
wel een doorgefourneerde clericaal-
zijn om niet te dromen van het
vervallen van alle rompslomp. De
gedachte sluit ook mooi aan bij al
lerlei anarchistische stromingen in
staat en maatschappij.
Maar zij biedt geen begaanbare
weg. Niet zozeer omdat het een ris
kante weg is (wat dan nog?), maar
omdat het niet juist is, dat het
oorspronkelijke christendom het
zonder organisatie deed en uitslui
tend van geestesgaven overeind
bleef.
Andere kritiek kan wel ter zake
zijn. Ordening is wel nodig, maar
zij moet geen doel in zichzelf wor
den. Toen de oecumenische bewe
ging begon was zij zeggen de
critici vrij, ongecontroleerd, onaf
hankelijk. Toen zij verkerkelijkt
werd legden de kerken er de hand
op en maakten zy haar ongevaarlijk.
Historisch is dit al niet Juist. De
beweging heeft altijd op de kerken
aangewerkt; het waren juist de cle-
ricalen die haar tegenhielden.
Inderdaad is in de oecumenische zo
mer veel van de frisheid der bewe
ging verloren gegaan. Maar is dat
degeneratie? Wie een doel wil. moet
ook de middelen willen omdat doel
te bereiken. Wie een oecumenie wil,
die niet in de wolken blijft hangen
maar ingaat op het heden moet ook
willen dat zij zichtbaar en werk-
wordt.
Publieke opinie
Wat de oecumenische beweging bij
voorbeeld op internationaal gebied
heeft bereikt en dat is lang niet
alles wat zij wilde heeft zij be
reikt „doordat wij een stuk georga
niseerde publieke opinie vormden."
Van de aanbevelingen die in We-
reldraadsverband zijn opgesteld, zijn
er weinig door de lidkerken overge
nomen. De kleine kerken hebben
geen instrumentarium om die aan
bevelingen te toetsen, de grote ker
ken hebben geen tijd. Maar het lijdt
geen twijfel dat de Wereldraad op
gebieden als solidariteit, de vrouw
in de kerk, de verhouding tussen de
rassen indirect en zelfs direct in
vloed op de aangesloten kerken
heeft gehad.
Van bureaucratisering is alleen
sprake, als dat betekent dat er veel
papier en veel gesprekstijd wordt
gebruikt. Maar niet als bureaucratie
betekent: onbeweeglijkheid, gebrek
aan initiatieven, uitblijven van be
slissingen, anonimiteit van „ambte
naren", gebrek aan controle.
Wel loopt iemand die door zijn
werk en reizen een overzicht heeft
van de problemen het gevaar dat
hij zich vakman voelt en er veel
meer van weet dan de man die bin
nen de horizon van zijn eigen kerk
blijft. Maar dat gevaar wordt on
derkend.
Medewerkers van de Wereldraad
zijn niet anoniem en ze hebben het
recht in het openbaar voor hun
mening uit te komen (wat in een
bureaucratie niet kan en voegen
wij hieraan toe in sommige kerken
ook niet)
Bureaucratie is onbeweeglijk, maar
in Geneve wemelt het van de ini
tiatieven, zei Visser 't Hooft. Zij
stranden vaak op gebrek aan posi
tief tegenspel door de lidkerken....
(Van onze correspondent)
ROME Als het Roermondse kapittel besluit zich tot de
Paus te wenden over de laatste moeilijkheden binnen het Lim
burgse diocees, dan is het voorbereidend werk daarvoor in
Rome al gedaan.
Enkele Nederlanders hebben twee
zeer belangrijke curie-functionarissen
tijdens het pinksterweekeinde inge
licht over de situatie in Limburg. De
Vaticaanse prelaten toonden zich
verrast door deze informatie. Men
had in Rome altijd de hoop dat het
zo'n vaart niet zou lopen en de Ne
derlanders kregen de indruk dat de
Paus slecht op de hoogte was gehou
den door de nutiatuur in Den Haag.
Het vreemde is, dat de nuntiatuur
ln andere gevallen altijd de eerste is
om te rapporteren. Mgr. J. Damen,
vertegenwoordiger van de Neder
landse bisschoppen in Rome legde er
gisteravond de nadruk op dat een
beroep in Juridische zin op het Vati
caan onmogelijk is. Wel kunnen
r- katholieken, die zich ongerust voe
len over bepaalde ontwikkelingen,
zich rechtstreeks tot de Paus wenden.
Dit kan ook een kapittel doen.
Officieel weet men op het Vaticaan
nog niets, hoewel prof. Alessandrind
al op maandag aangaf, dat beide
partijen eventueel by een conflict
gehoord kunnen worden. Maar dat is
een algemene stelregel. Het Vaticaan
is overigens niet direct verontrust
over de reacties in Limburg. Men
weet maar al te goed1 wat de benoe
ming van mgr. Gijsen zou inhouden
en daar was men ook op uit. Alleen
had men graag openlijk conflicten
en zoveel publiciteit vermeden. Dat
schuwt Rome het liefst.
Men is er overigens vast van over
tuigd dat de zaken wel zullen bij
draaien en mgr. Gijsen de gelegen
heid zal krijgen zijn vergaande
nieuwe plannen uit te voeren. Men
hoopt daarbij op de steun van een
zwijgende minderheid: een kracht
die in Nederland volgens het Vati
caan te lang onderkend is geweest.
Mgr. Gijsen zal vandaag een on
derhoud hebben met de leden van
het Roermondse kapittel.
NIJMEGEN (ANP) Aan
de evangelist Mattheus is het te wij
ten dat het christendom reeds van
zijn ontstaan af door een sterke
anti-Joods opvattingen is ontsierd.
Tot deze conclusie komt de heer J.
H. A. van Tilborg uit Arnhem, die
aan de Katholieke Universiteit pro
moveerde tot doctor in de godge
leerdheid.
Mattheus heeft bewerkstelligd, dat
de begrippen farizeër en huichelaar
synoniem zijn. Ook wijst hij Mat
theus aan als degene door wie bin
nen het evangelie de zin "zijn bloed
kome over ons en onze kinderen" is
opgenomen.
Evangelist Mattheus heeft ook als
eerste gesproken over de Joden als
moordenaars van Jezus, aldus de
heer van Tilborg in zijn proefschrift
„The Jewish leaders in Matthew<".
Volgens Van Tilborg is de oorzaak
van de anti-Joodse houding wellicht
te vinden in het feit, dat Mattheus
in een hellenistische stadscultuur
moet hebben geleefd. Mogelijk is dit
Alexandrië in Egypte geweest, in de
eerste eeuw na Christus een bolwerk
van Joods cultuur, maar ook van an-
ti-Judaisme. Dr. Van Tilborg (gébo
rén 1939) is als medewerker in de
exegese van het nieuwe testament
verbonden aan de theologische fa
culteit van de universiteit te Nijme
gen.
_!KKERZEEL De Belgi-
itie heeft gisteren tijdens
.Belgisch-Nederlandse mi-
>lijk gegeven sneller
elivormige spelling voor
iuid te willen komen dan
landse afvaardiging. De
ministers F. van Meche-
'rlandse cultuur) en W.
lionale opvoeding) willen
een keuze doen uit de
iNDIN
ilTRUM
)TERDAM
DAM (ANP) In de
feestraat in Amsterdam is
it van dinsdag op woens-
etages tellende pand van
steendrukkerij B. van
uitgebrand. Het vuur ont-
tt nog onbekende oorzaak op
iverdieping, waar de expe-
binderij was gevestigd,
iweer, die om vijf voor
gealarmeerd, rukte uit met
vijf autospuiten, twee
ns en de blusboot Jan v
Ruim een uur later was
«dwongen en kon met de
worden begonnen. Er kon
ting van de schade wor-
tnogelijkheden die de woordenlijst
van het „Groene Boekje" van 1954
biedt en wel ten gunste van de z.g.
alternatieve, vooruitstrevende spel
ling. Een nog op te richten Instituut
voor de Nederlandse taal- en let
terkunde zou daarna verdergaande
hervorming van de spelling moeten
bestuderen.
Aldus is gisteren meegedeeld na
het overleg in het Belgische dorp
Steenokkerzeel. De Nederlandse mi
nisters Van Veen (Onderwijs), De
Brauw (Wetenschapsbeleid) en En
gels (CRM) hebben zich behoedza
mer getoond. Zij willen eerst nog
eens grondig overleggen met de zeer
„spellingsactieve" vaderlandse on
derwijsorganisaties en ook de in ons
land talrijke en sterk uiteenlopende
„maatschappelijke reacties" in hun
definitieve keuze verwerkeen.
Blijkens een communiqué zijn de
delegaties afgezien van het thans
gebleken verschil in benadering en
tempo het wel eens over de drie
beginselen, waaraan elke her
vorming van de spelling moet vol
doen: 1. één enkele spelling; 2. een
vormige spelling voor noord en zuid
en 3. een langdurige spellingrust.
Minister Van Mechelen wees op
een tweede probleem bij het
spellingsoverleg. In België is bij de
met wetgevende bevoegdheid uitge
ruste cultuurraad een voorstel door
de vier grote partijen ingediend al
le spellingwijziging bij decreet te
doen plaats vinden. In Nederland is
de ontwikkeling tegengesteld: daar
heerst de opvatting, dat spellingwij
zigingen niet bij wet of decreet maar
bij algemene maatregel van bestuur
zou moeten plaats vinden, waardoor
de bevoegdheid juist van de wetge
vende naar de uitvoerende macht
(regering) wordt verlegd.
In een nota voor beide regeringen
en de betrokken Belgische en Neder
landse parlementscommissies zal
een overzicht van de keuzemogelijk
heden worden gegeven. Het stuk, op
te stellen door een ambtelijke werk
groep, moet zo snel mogelijk naar de
beide ministerraden.
Het veelgenoemde plan voor op
richting van een Instituut voor de
Nederlandse taal- en letterkun
de (enigszins naar het voorbeeld van
de Académie Frangaise heeft nog
geen begin van uitvoering gekregen.
In het najaar wordt daarover verder
gesproken.
AMERSFOORT Drie leerling
verpleegsters van het Amersfoortse
ziekenhuis De Legtenberg zijn gis
ternacht met moeite ontkomen aan
een man die haar een lift gaf en
daarna de stikdonkere Leusderhei
opreed.
De meisjes stonden 's nachts om
één uur te liften bij de rotonde Hoe
velaken. Een jonge man in een be-
Nederhorst in Senaat:
hun internationale politiek.
Doelend op het geharrewar rond
de toelating van Oost-Duitsland tot
de wereld gezondheidsorganisatie
zei drs. Nederhorst dat het wel sla
gen van de milieuconferentie op
losse schroeven is komen te staan
doordat de deur van de WHO voor
dit land gesloten bleef.
Nu de meerderheid van de WHO
geweigerd heeft de DDR tot deze or
ganisatie toe te laten rijst de vraag,
of er een tussenoplossing mogelijk
is, die een de factor gelijkberech
tigde deelneming van de DDR
aan de conferentie mogelijk maakt
zonder dat dit land de Jure als lid is
erkend.
Steun van de regering vroeg de
PvdA-woordvoerder voor een Oost-
Europees plan om niet ter conferen
tie te stemmen, maar de verschillen
de agendapunten aan te nemen via
een algehele overeenstemming van
de delegatieleden. Op deze wijze
zou een DDR-delegatie zonder
stemrecht aan de werkzaamheden
kunfien deelnemen.
Los van deze problematiek wilde
drs. Nederhorst nog weten of de re
gering mogelijkheden ziet om deze
conferentie boven de vrijblijvend
heid uit te tillen, gezien de kritiek
die zich opstapelt rond voorberei
ding en conferentie-agenda.
stelwagen nam haar mee, maar in
plaats van haar bij het ziekenhuis
af te zetten reed hij door naar de
hei.
De man trok zich niets aan van
het gegil van de meisjes. Eén slaag
de er echter in het rechter portier
open te maken. Na een korte wor
steling met de chauffeur rolden de
drie verpleegstertjes uit de auto.
De man achtervolgde de meisjes
in de bestelwagen over de hei en
probeerde haar te overrijden, maar
de meisjes konden in het donker ont
komen. Zij gaven de politie later een
duidelijk signalement. Deze arres
teerde kort daarna de man, een 21-
Jarige spuiter uit Amersfoort.
UTRECHT De Utrechtse politie
heeft een 24-jarige werkstudent aan
gehouden, die er van wordt ver
dacht in maart van dit jaar een
zelfgemaakte brandbom te hebben
geplaatst in het Jaarbeurs congres
centrum in Utrecht.
In het huis van de werkstudent,
die zich „studentenactivist" noemt, is
een grote voorraad explosieve stof
fen gevonden.
De brandbom in het Jaarbeursge
bouw ontplofte slechts gedeeltelijk,
waardoor nauwelijks schade ont
stond.
HOUSTON (RTR) De ruimte
vaarders Edgar Mitchell en James
Ir win, die vorig jaar beiden de
maan hebben betreden, hebben be
kendgemaakt dat zij over enkele
maanden de NASA zullen verlaten.
Mitchell, kapitein bij de marine was
bestuurder van de maanlander van
de Apollo14 die in februari 1971 in
het gebied Fra Mauro was geland.
Zijn metgezel was Allen Shepard.
Irwin, kolonel bij de luchtmacht,
volbracht eenzelfde taak met David
Scott met de Apollo15, zes maan
den later, in het gebied van de Had-
ley Rille. Na hun vertrek heeft de
NASA nog 43 ruimtevaarders in
dienst.
Aangezien nu alle bemanningen zijn
aangewezen voor alle vluchten van
de komende vijf jaar wordt verwacht
dat er nog meer ruimtevaarders hun
ontslag zullen indienen.
WOUBRUGGE Op de Herenweg
ter hoogte van landbouwer Van der
Lip vond gisteravond een kettingbot
sing plaats, waarbij vier motorvoer
tuigen betrokken waren, waarvan er
twee onherstelbaar werden bescha
digd.
Een inwoner van Alphen a.d. Rijn
had een auto op sleeptouw, die net
daarvoor bij een aanrijding was be
schadigd. Van deze wagen klapte
plotseling de motorkap open, waar
na beide auto's snel afremden. Een
automobilist uit Waddinxveen raakte
hierop de achterste wagen, waarna
een grote vrachtwagen uit Broek op
Langendijk alle drie personen
wagens ondanks hard remmen op el
kaar drukte. Wonder boven wonder
deden zich bij deze kettingbotsing
geen persoonlijke ongevallen voor.
LEIDEN Postduivenvereni
ging "De Rijnklievers". Wedvlucht
vanaf Compiègne afstand 327 km.
In concours 389 oude duiven. Ge
lost om 6.00 uur, met Z.W. wind.
1. J. Verstraaten, 2. Gebr. Kok, 3.
A. v.d. Dop en zn„ 4. C. Nieuwen -
dijk, 5. Gebr. Kok, 6. Bruines-
Borst. 7. P. Landesbergen, 8. M.
Jongeleen, 9. A. v.d. Dop en zn., 10.
W. v.d. Kooy.
Leidsohe PostduivenclubWed
vlucht vanaf Compiegne. Uitslag:
1. G. van Stein, 2. P. Groenen
dijk, 3. J. van Alphen, 4. G. van
Stein, 5. J. Laterveer, 6. J. van Al
phen, 7. W. Teske, 8. J. Laterveer, 9.
W. Teske, 10. P. Groenendijk.
Met auto door
winkelraam
LEIDEN Omdat hij schrok van
'n paal die na de markt op de Hoog
straat was blijven staan, reed een
37-Jarige behanger uit Leiden met
de door hem bestuurde auto een win
kelraam binnen. Dat leverde uiter
aard een forse schade op. Het bleek
toen ook, dat verdachte reeds twee
Jaar in een auto met onjuist kente
kenbord reed.
De Officier van Justitie bij de Haag
se politierechter had vooral daarte
gen grote bezwaren in deze tijd van
toenemend autoverkeer. Hij eiste 100
gulden boete en voorwaardelijk vier
maanden ontzeggen van de rijbe
voegdheid met een proeftijd van 2
Jaar. De boete werd f 50,- benevens
de 4 maanden voorwaardelijke ont
zegging rijbevoegdheid.
LEIDEN De Eerste Neder
landse Omroep voor zieken en
bejaarden is gisteren in de Leidse
Vijf Mei-hal begonnen met de op
namen van een televisieprogram
ma, waaraan o.a. de operetteclub
Staalwijk meewerkt fop foto Hol
vast). Het is voor het eerst, dat
een ziekenomroep een televisie
programma maakt.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Boven-Betuwe: P..
S. A. Lefeber, kandidaat te Leiden.
Aangenomen naar Dordrecht: G.
van Estrik te Genemuiden.
Bedankt voor Utrecht: B. J. Wie-
geraad, te Amersfoort.
Benoemd tot bijstand in het pas
toraat te 's-GravenzandeL. La-
gerweij, te Den Haag, tot bijstand
in het pastoraat te Rotterdam W. J.
C. Visser.
Geref. Kerken
Beroepen te Lutjesgast: J. Krui-
ter, kandidaat te Stadskanaal, die
dit beroep heeft aangenomen te
Benthuizen en Veen: drs. A. Ver-
gunst te Rotterdam.
Benoemd tot bijstand in het pas
toraat te Haarlem: W. Diepersloot,
te IJmuiden, die deze benoeming
heeft aangenomen,
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Gorinchem en Wil-
