DU/CSU laten het
'weten bij stemming
Elcemel
Mig-demonstratie
schokt Israel niet
mm#
HANOI WIJST BEMIDDELING
VAN VN OF CONFERENTIE AF
Bedosan
Verdragen van Moskou en
Warschau goedgekeurd
Wapendiscussie
in VS opgelaaid
Praatcafé gaat
morgen open
•beter voorde lijn
•goed voor hart
en bloedvaten
•eneven lekker
in de koffie
School bestaat
vijftig jaar
rend
or
ipa-
aros
Pj)AG 18 MEI 1972
(Van onze correspondent Wim Timmers)
De tevredenheid over de goedkeuring van de ver-
van Moskou en Warschau door de Bondsdag, waar mor-
joedkeuring door de Bondsraad (de Eerste Kamer) op
en, wordt in Bonn getemperd door het feit dat de op-
iet bij de beslissende stemming gistermiddag bijna vol-
afweten. Na een dramatische koerswijziging op het
moment onthield de 247 man sterke bondsdagfractie
en CSU zich, op enkele onbuigzame tegenstanders
rerdragen na, van stemming.
SCHRÖDER
KANSELIER Brandt ver-
iteravond op de televisie
plechtige verklaring het
moment te huldigen. Nu
I j de Berlijn-overeenkomst
I van kracht kunnen wor-
ls het eerste verdrag dat
bliek en DDR samen als
staten hebben gesloten
iersverdrag)In politieke
echter op dat moment
gebeurtenis al onder-
an de actuele situatie in
de verdragen stemden in
ig 248 afgevaardigden,
voltallige fractie van de
sief de zojuist uitgetreden'
lüller. en de FDP-fractie
ndering van Kühlmann-
ien leden van de CDU-
stemden tegen het ver-
Moskou, 17 tegen het ver-
Warschau. De rest van de
Uiield zich van stemming
elirig van Rainer Barzel,
eerder nog had geadvi-
te stemmen.
[ewassen
tleider Barzel was gister-
ia een felle strijd in de
ir zijn CDU aan de Beier-
gekoppelo, niet opgewas-
ist tegen CSU-voorzitter
voor deze gelegenheid
!ige alliantie met de in-
oud-minister Schroeder
|aan. Onder druk van de
kn Hallstein en Kiesinger
el ten slotte een formule
waardoor de eenheid in
tegenover de buitenwereld
bewaard en toch de ver
in gevaar behoefden te
massale stemonthouding
rerdragen in de Bondsdag
net niet de absolute
Dat laatste zou echter
Üg zijn geweest als de
waar CDU en CSU een
id van één stem hebben
tsen de verdragen zou
irer komt het niet, omdat
inst een aantal CDU-poli-
Bondsraad zich, naar het
ran hun partijgenoten in
lag, morgen van stemming
iden. De CDU heeft zelfs
wöliceerde voornemen om
leling in de Bondsraad te
ellen, laten vallen.
eiële reden voor de stem-
is nu gegeven: CDU en
®en geen mede-verant
woordelijkheid op zich voor verdra
gen die zij slecht vinden: zij wensen
echter ook niet verantwoordelijk te
zijn voor een debacle in de buiten
landse politiek en voor het sneuve
len van de Berlijn-overeenkomst. De
werkelijkheid is inmiddels dat in de
Bondsdag een voor de Bondsrepu
bliek zeer belangrijke stemming
om partijpolitieke redenen tot een
farce is gemaakt.
Immers, toen het CDU-bestuur
onder Barzels leiding het vrijgeven
van de stemming in de fractie had
aanbevolen en Barzel zelfs het voor
stemmen bepleitte, hadden verschil
lende afgevaardigden van de CDU
openlijk verklaard de verdragen te
zullen ondersteunen. Omdat zij zich
echter tenslotte gisteren aan de ge
wijzigde partijdiscipline onderwier
pen, stemde niet eens de helft van de
Bondsdag voor. Dat was dus niet in
overeenstemming met de werkelijke
opvattingen onder zijn leden.
Machteloos
Minstens zo absurd is het dat, al
weer vanwege de partijdiscipline,
maar een paar afgevaardigden van
de oppositie tegen de verdragen
hebben gestemd, hoewel bekend was
dat minstens de helft van de fractie
er tegen was. Bovendien had de
CSU van tevoren duidelijk ver
klaard gesloten tegen te zullen stem
men. Met louter tactisch spel, waar
mee Strauss Barzel kon tonen hoe
machteloos deze is als hij Strauss
—andere opvattingen heeft, zorgde
de oppositie er voor dat de verdragen
binnenkort door president Heine-
mann officiéél kunnen worden ge
ratificeerd.
De gevolgen van dit optreden
blijken uit de stemvei-houdingen.
Slechts 10 afgevaardigden stemden
tegen het verdrag van Moskou, te
gen dat van Warschau echter 17. Dat
is niet verrassend omdat de meeste
„verdrevenen" van wie geen toege
ven mocht worden verwacht, uit ge
bieden komen die nu Pools zijn. En
terwijl in het Moskouse verdrag
niets definitiefs over de grenzen
wordt gezegd, erkent het Wai-schau-
se de Oder-Neisse-lijn nadrukke
lijk als de onaantastbare westelijke
grens van Polen. Maandenlang is
echter in de Bondsrepubliek vol sen
timent gesproken over de noodzaak
van verzoening met de Polen en
bekend was dat in de CDU vooral
het verdrag met Warschau ook
veel voorstanders had. De praktijk
is nu dus dat nog'niet de helft van
de volksvertegenwoordigers het ver
zoeningsverdrag heeft goedgekeurd.
Comviissaris Luigi Calabresi
van de Milanese recherche is
gisterochtend vlak voor zijn huis
neergeschoten. Hij werd door een
blonde man van ongeveer 30 jaar
opgewachtna het derde pistool
schot viel hij dood op straat.
Calabresi ivas belast met het
onderzoek naar de bomaanslagen
op Piazza Fontana tijdens de
'wa)rme herfst' van 1969. Zestien
personen kwamen daarbij om het
leven. Van deze misdaad worden
zowel linkse als rechtse- extremis
ten beschuldigd.
Positie Sadcit in geding in Cairo
Sadat
(.Van onze correspondent)
JERUZALEM In Israël ge
looft men niet dat de Migs-23,
die deze we eek boven de Sinaï-
woestijn hebben gevlogen, wer
kelijk door Egyptische piloten
zijn gevlogen, zoals in Egypte is
bekendgemaakt. De verken
ningsvluchten, die op grote
hoogte plaatsvinden, dienen als
demonstratie voor het topover-
leg in Moskou dat maandag be
gint.
De Mig-23 is een vliegtuig dat
driemaal zo snel vliegt als het
geluid, en het betekent een uit
daging aan de Israëlische lucht
macht en de Amerikaanse vlieg
tuigindustrie, die geen vliegtuig
hebben dat een dergelijke snel
heid kan ontwikkelen. Dat de
Egyptenaren de indruk willen
wekken dat Egyptische piloten
nu de Mig-23 kunnen en mogen
vliegen houdt verband met de
binnenlandse problemen waar
Dresident Sadat in toenemende
mate mee te kampen heeft.
Er l»eerst onder de Egypti
sche bevolking een algemene en
steeds toenemende ontevreden
heid over de politiek die presi
dent Sadat voert. Zowel in in
tellectuele kringen als onder ar
beiders. leeft het gevoel dat
Egypte klem zit tussen Rusland
en Israël. Rusland steunt Egyp
te alleen voor zover dat politiek
uitkomt. Egypte krijgt geen of
fensieve wapens terwijl Israël
Egypte niet in staat stelt enige
militaire actie te ondernemen.
Voor eigen initiatieven is daar
om noch op politiek noch op mi
litair gebied plaats.
Uit de redevoeringen van pre
sident Sadat wordt duidelijk dat
de haat tegen de Russen en de
niet gerealiseerde oorlog tegen
Israël de belangrijkste bronnen
van ontevredenheid! zij n. De hui -
dige impasse, zo is 't algemene
gevoel, moet doorbroken wor
den: ofwel door vrede te sluiten
met Israël of door ten strijde
te trekken. Voor beide mogelijk
heden gaan in Egypte stemmen
op.
De huidige ontwikkeling
waarbij president Sadat zowel
van links als van rechts onder
vuur komt, wordt in Israël als
een revolutionair proces gezien,
dat uiteindelijk tot de val van
president Sadat zou kunnen lei
den. De president heeft op het
moment echter de volledige
steun van de belahgrijkste poli
tieke macht: het leger. In deze
politieke constellatie heeft de
Egyptische regering behoef
te aan prestige-winst en als zo
danig moet het vliegen van
Migs-23 gezien worden.
Daar komt nog bij dat de
Egyptische regering ter gele
genheid van het bezoek van de
Russische minister van Defen
sie maarschalk Gretsjko de an
ti-Russische gevoelens in Egyp
te wat wil temperen .Niet alleer
dat Egypte zelf nu zover zou
zijn dat het de Mig-23 kan vlie
gen maar premier Sidki heeft
ook gezegd dat er geen sprake
meer is van de zo frustrerende
Israëlische suprematie in de
lucht. Egypte is nu in staat, vol
gens premier Sidki, met lucht
doelraketten Israël van grote
afstand te bestoken.
In Israël gelooft men dat het
hier om raketten gaat die in
NAVO-kringen „kitchen" wor
den genoemd en die door
de nieuwe Toepolev-22 kunnen
worden gevlogen. Dit vliegtuig
is sneller dan de verouderde
Toepolev-16 waarover Egypte
al beschikte, en vormt daarom
een meer serieuze maar niet on
overkomelijke bedreiging voor
Israël.
WASHINGTON (Reuter) De
senaatssubcommissie inzake de
Jeugdmisdaad heeft in beginsel een
voorstel goedgekeurd om de handel
te verbieden in het soort vuurwa
pen metvkorte loop waarmee maan
dag 'n aanslag op gouverneur George
Wallace van Alabama werd gepleegd
en waarmee indertijd senator Robert
Kennedy werd doodgeschoten.
Voor de cel van Arthur Bre
mer zijn gisteren meer agenten van
de FBI geposteerd, nadat een blad
in Baltimore een anonieme tip had
gekregen, dat Bremers leven in ge
vaar is.
Ter bewaking van Bremer, die be
schuldigd wordt van de moordaanslag
op gouverneur George Wallace, staan
ADVERTENTIE
Maak er snel en effektief een eind aan.
U zult merken dat de Pedosanpleister
de oplossing is, waarop u zo lang hebt
gewacht.
UNICURA N.V., AMSTERDAM
nu in het geheel vijf man van de
Amerikaanse recherche ter beschik
king.
LEIDEN Morgenavond om 8 u.
gaat de Stichting Gesprekscentrum
Leiden van start met een praatcafé
in de Vrouwenkerkkoorstraat 9. Dit
café is de eerste stap van de stich
ting, die zichzelf tot doel stelt „al
degenen die zich bezig houden met
't bestuderen van allerlei verschijn
selen, „van vliegende schotels tot ver
keersproblemen, van Vietnam tot
yoga bijeen te brengen en te stimu
leren door financiële en materiële
steun". In de toekomst hoopt men
ruimte en materiaal beschikbaar te
kunnen stellen voor eventuele stu
diegroepen. Het café zal iedere avond
vanaf 6 uur geopend zijn. Op za
terdag vanaf 12 uur 's middags.
ADVERTENTIE
HANOI. WASHINGTON, PARIJS
(Reuter. DPA) Premier Pham
van Dong van Noord-Vietnam heeft
in een vraaggesprek met het Fran
se blad Le Monde verklaard dat
Noord-Vietnam bereid is binnen 24
uur een einde aan de oorlog te ma
ken als dit tenminste via onder
handelingen mogelijk wordt ge
maakt.
Mijn regering, aldus de Noord-
vietnamese premier, wil zorgen
voor een "eervolle uitweg" voor de
Amerikanen, maar is ook bereid tot
het bittere eind door .te vechten
voor de rechten van het Vietnamese
volk omdat zij weet dat de tijd met
haar is.
Het denkbeeld van bemiddeling
van de Verenigde Naties of een
nieuwe Geneefse conferentie ter op
lossing van het conflict in Vietnam
heeft Hanoi van de hand gewezen.
In een verklaring van het Noord-
vietnamese ministerie van bui
tenlandse Zaken, die de delegatie
van Hanoi in Parijs heeft verspreid,
heet het o.m. dat een oplossing
slechts kan worden bereikt door de
betrokken partijen, te weten Viet
nam en de Verenigde Staten.
Noord-Vietnam eist, dat de VS
naar de conferentietafel in Parijs
terugkeren, aangezien slechts daar
het conflict in Vietnam op vreedza
me wijze kan worden geregeld.
Het Amerikaanse ministerie van
Defensie verwacht geen confronta
ties tussen de eenheden van de ze
vende vloot en de Sowjetrussische
oorlogsschepen die op het ogenblik
in de Golf van Tonkin kruisen.
Het ministerie liét voorts weten
dat twee derde van de 20 tot 25
schepen van de Sowjet-Unie en an
dere communistische landen die op
weg zijn naar Noord-Vietnam, hun
koers hebben gewijzigd en nu naar
havens in andere landen varen.
De New York Times wist echter
gisteren uit Haiphong te melden
dat volgens Noordvietnamese func
tionarissen daar de haven wordt ge
zuiverd van Amerikaanse mijnen en
dat er weer schepen in en uit varen.
Maar in Washington verklaarde
een Amerikaanse regeringswoord
voerder dat het bericht onjuist was
en dat er geen scheepvaart van of
naar de haven is geweest sinds de
minen vorige week donderdag on
scherp zijn gesteld. De Noordvdetna.
mezen hadden volgens hem even.
mijnen vorige week donderdag op
mes-correspondent Anthony Lewis
echter zijn onafhankelijke zegs
lieden in Haiphong geneigd geloof
te hechten aan de officiële Noord
vietnamese mededelingen, en is dezo
week zeker een schip de Oost-
duitse vrachtboot Prieden de ha.
ven binnengelopen.
LEIDEN De school der Eerst»
Leidse Schoolvereniging aan heb
Noordeinde 1 zal op 9 juni a,a.
haar vijftigjarig bestaan herdenken.
In het gebouw zal op die dag van
4.30 tot 7 uur een receptie worden
gehouden.
De Tupamaros, Uruguay's stedelijke
terroristen, hebben in een reeks
zware gevechten met politie en le
gereenheden zulke zware klappn ge
kregen, dat men in Montevideo
meent, dat het tij is gekeerd. Veel
Tupamaros zijn gevangen genomen.
President Juan Maria Bordaberx-y,
de rijke landeigenaar, die op l
maart zijn functie aanvaardde, na
verkiezingen waarbij een linkse coa
litie. die door het volk geïdentifi
ceerd werd met de Tupamaros, het
er opvallend slecht afbracht, heeft
blijk gegeven nog strenger te zijn
dan zijn voorganger en mentor,
Aturo Pacheco Areco.
De verkiezingsresultaten toonden
weinig enthousiasme van de Uru-
guayanen voor hem persoonlijk. Hij
kreeg minder stemmen dan zijn te
genstander uit de Blanco-partij en
won alleen doordat de stemmen die
andere kandidaten van Bordaberry's
Colorado-partij kregen, bij de zijne
werden geteld. Er bestond trouwens
ook niet veel enthousiasme voor
zijn partij, die slechts een minder
heid bezit in beide huizen van het
parlement. De resultaten wezen
evenwel aan, dat de meeste mensen
bereid zijn krachtge, zelfs ondemo
cratische maatregelen te aanvaar
den tegen de Tupamaros.
Copyriht
LD/AD-Observer
Vroeger werden de Tupamaros in
brede kring beschouwd als moedige
idealisten, wellicht misleid, maar
niettemin bewonderenswaardig. De
publieke opinie keerde zich tegen
hen toen de Uruguayanen zagen
dat het terrorisme er niets toe bij
draagt om de zware economische
problemen van het land op te kos-
sen en slechts een rem vormt op de
terugkeer naar welvaart.
De algemene campagne tegen de
Tupamaros was voorafgegaan door
een spectaculaire ontsnapping uit
de best bewaakte gevangenis van
Montevideo, waarbij vijftien guerril
lastrijders, die zes gewone misdadi
gers met zich meenamen, op vrije
voeten wisten te komen. Twee da
gen later, op 14 april, stierven acht
Tupamaros na een bewogen dag,
waarop zij een vooraanstaande offi
cier van de veiligheidspolitie in een
hinderlaag lieten vallen en doodden,
een kapitein van de marine die lei
ding had gegeven aan krachtig mi
litair optreden tegen het terrorisme,
neersloegen en tenslotte een vroege
re onderminister van Binnenlandse
Zaken in een straat van Montevi
deo vermoordden.
Opgewekte beweringen van de poli
tie, dat Raul Sendic, stichter en lei
der van de Tupamaros, een van de
doden was bleken niet juist te zijn.
Na al deze gebeurtenissen had Bor-
daberry weinig moeite om het par
lement een wet op de „toestand van
interne oorlog" voor een periode
van 30 dagen te laten aannemen.
Een periode die hfj deze week
aanzienlijk heeft weten te verlen
gen. De nieuwe wetsbepalingen
maakten het hem mogelijk de Tu
pamaros met alle middelen te be
strijden. Binnen enkele uren
zwermden 40.000 man troepen door
Montevideo en andere steden op
zoek naar schuilplaatsen van de
guerrillastrijders.
Het offensief van de Tupamaros
was een logische consequentie van
het wansucces van links bij de al
gemene verkiezingen. De politiek
van de Tupamaros om de regering
te bestrijden op een betrekkelijk
onbloedige wijze namelijk door het
beroven van banken en het ontvoe
ren van prominente mannen, was
in het moeras geraakt. Zij hadden
de keuze langzaam worden verstikt of
een wanhopige aanval te doen en
zij besloten tot het laatste. Maar
nu ondervinden zij hiervan de ge
volgen.
De eerste resultaten van de tegen
aanval van de regering waren al
even bloedig als het geweld, dat
hiertoe had geïnspireerd. Zeven
mensen werden gedood bij het beleg
van een communistisch clubgebouw
toen troepen zonder meer het vuur
openden. Eerst heette het. dat de
doden Tupamaros waren, maar la
ter gaf de regering toe, dat het ge
woon vreedzame partijleden waren,
die niets te maken hadden gehad
met terrorisme, dat geen steun ont
vangt van de op Moskou georiën
teerde partij.
Het is opvallend, dat de warm ge
koesterde burgerlijke vrijheden het
voornaamste slachtoffer zijn gewor
den in de strijd tegen het terroris
me. Slechts de schok, teweegge
bracht door de serie moorden, stel
de Bordaberry in staat zijn wets
ontwerp zo gemakkelijk door het
parlement aangenomen te krijgen.
Censuur op de pers hoort nu bij het
leven in Uruguay. Zelfs de militaire
dictatuur in Argentinië die in een
strijd van leven en dood is gewik
keld met stadsguerrillastrijders,
toont meer respect voor persvrijheid
dan het burgerlijke bewind in het
buurland Uruguay dit doet.
Even verontrustend is de opkomst
van een „Commando des doods in
Uruguay" dat gevormd is naar het
model van de Braziliaanse organisa
tie, die de laatste vijf jaar heeft
afgerekend met honderden, zo niet
duizenden misdadigers, die vaak ge
marteld werden alvorens het gena
deschot te ontvangen. Het Brazi
liaanse Commando des doods is sa
mengesteld uit politie-officieren
die vinden dat de wet het misdadi
gers te gemakkelijk maakt. Het
heeft ook zijn aandacht gericht op
linkse leiders en is ervan beschul
digd enkele progressieve figuren te
hebben vermoord, die moedig ge
noeg waren te protesteren tegen
deze onofficiële tak van de politie.
Over het Uruguayaanse Commando
des Doods" moeten nog nadere bij
zonderheden bekend worden, maai
de leider van de oppositie, die ook
voorzitter van de Tweede Kamer is,
heeft toegegeven dat het een kwa
lijke zaak is. Zijn verklaring kwam
nadat hij 24 uur lang was vastge-
houden door de Tupamaros en een
politieofficier had geinterviewd, die
een van de gevangenen is ln de
„Volksgevangenis" die destijds ook
de vroegere Britse ambassadeur Sir
Geoffrey Jackson had gehuisvest.
Ongetwijfeld werd dit optreden van
een rechtse anti-Tupamaro-organi-
satie, die haar leden recruteert uit
gefrusteerde politie-officieren, al
lang verwacht.
De situatie in Uruguay heeft reper
cussies gehad ver buiten de grenzen
van het kleine land. Terroristisch»
groepen elders op het continent en
zelfs nog verder zijn aangemoedigd
door de activiteiten van de Tupa
maros.
De Tupamaros geven nu houvast
aan de overtuiging van veel militai
ren in Argentinië, dat een terugkeer
naar de democratie geen einde zou
maken aan het geweld. De Brazi
liaanse regering is er ook door aan
gemoedigd in haar ondemocratische
optreden en de vrees, dat eenzelfde
soort van guerrila-geweld zich naar
het noorden zou verbreiden verschaft
haar de stilzwijgende steun van
veel Brazilianen die anders in
principe anders niet voor militair»
dictaturen voelen.
